leuiter palïim concëflumcXrimare mauult. Acdeinde fierai
ex Apoftolorum delubra vilîtandi frequentia, deuo-
tio quamfiducia,ita exliac pretium inftare quod exâudiji
voriuum affeifhitur. Exquibus tam macularum abfter-
fionein,quara meritorumcumiilum Ipe&are licet. Neca
myfierio aliénant quis cenfeatquod cencefimoquoque hoc
quo tara mirifica doua conceduntur, hpc quoq; hoc quo
lehabeantmododiflèramus. Omnis namq; centefimus
cum bis quinquaginta cônficiat iubileus eft, quomodo vete-
rib/tsiudànoüæiègis tëmporafiguraprsceftère. At quin-
quagdîmoab emptoribusabfq; prerii refeéHone vçditas
poflelîïonesjdomo/que^c fàmiliais venditoreshancifce-
Dantur,ieruiq;firuebanturliberta.te ergaftulis erepri, qui-
bus CQrolIario infe rendum, C entefimo dçliélorum plenif
lima dilïolraione conccflà, fideles animas teterrimæ Dia-
bolwslèrüitutis circumplexos funes cuadere, fuauiumq;
virtummüpecies quas y t poilèfliones habitas fraudulent©
emptorivendidefant,bonis exercitiis, laborihus, diuoq;
numine,adiutas recuperare : tandemqùe craie ftis partis:
Cur Iub. ' donum luperiorumq? ciiiium adipifcifamiliam. Cur autç
abfoluatur Centefimo potius quam quinquagefimohuiulçe reflo-
tefano"^ rcatgratia,nementern forian quæflip ririlletinquirimys,
quam Se- qnsraro exhi^dhtur alimenra auidius lùmuntur;, dirai
pruag. .. quifq;iifvanumgratiamelabi quamfi&inunqiiâ reditùra
I fperatrefellàt,&netenæfàn<ftsfiibfidium ex quoin Gif-
! marrais fepras redundans mdultum 011s | patraretur, eo
i datoneglebtui défit,quibuslic minimeintimum,ytetiam
alia state fbriàn haud hoc iplura confulrius .ftatui polie
aftruamus.Necnotacaretterrenislicet cafir, Deo autem
prouidcntia compertum C en tefimifcrip to, hune Bonifa-
cfum Odauum inftimtorem fore , quera in paftorum
Chronicis ducentefimis liftebat. .
NEC A M Y S T E R IO ALl'ENV M. | ÇUT. CetttefimUS Otl-
nusinfiitueretur plura diet pojfent quam annotatipjerret : illüd ta-
mennon eftpratereundum ïlludfaÜtum ejfe, quia Centefimo quoçfe
anno natalts Chrifii celebritas maxima ejfe confueuerdt, qua ratio
fiyera eB&fidemquibufdam hahe)Kus,no eB quod alidsaddamus,
w Longitudine temporis mugis optaremus vt ymitaremur veteres
Romanos inft cuit celebritate : vel alias ob causas quasbicnarrdt&
Bonifacius in bulla \ &ddfert illedottw iuterpresin decrefalibw..
Ouivero fequutifunt itnmutarunt annorum numerum. Nain &
élan .6. ud L. annum retiocauit. Fr battus 6 . ad 3 5 . Vitam Chrifii
IjpectansPaulus ad 25. inqùonunc confiait.
QVo mo 1 0 v ê t e R j b y s.],. Qua veteres agçrept'mju-. \
bileo habentur Leu. i^.penetoto&lib.$.antiquu. ittdatcarum cap. \
i^.apudîofephum qui ait bas de lubileo.legesMoyfem in cajlrisin 1
Sinà populo tradendas accepijfe à Deo moxife litter is mandatas ad
pojleros etiam obfériiandas tranfmijijfe. Ac propterea legimus in
Deqt.ij. erit tihiferuM>&c. id ett tibiferuiet vfqueadfi culum.id
ejl vfquead annum lubtlii \ quo temporùn libertatemferuinfii-
tuebantur.
« Vid démuni fiuétus rèmi.flio iritendat, ytrumvevt
ibnatconccdi fas fiierit, maiorisinquilîrionis arbi-
trium expofeit. Verum eo quod modice ingenii vi occur-
îitperegrinantium votisalpirâtesjidqj ipfum lublimaRo-
mans catholiçsq-, Ècclefisr,acpperi huic quicquidinlcri-
tur annotantes., recludemus franmatim lèrraonis redio
profluuio,contritionis yena culpas fàilps fuisvicibus die-,
rum interuallo vtrutnqj lubeuntés, Bafilicam in idpniniü
pe ccatorum plein iEmam,v tabolita audforitatePoh tificis
poenaeuolarentveniam alïèquntos cenleinus, qu s nam-
que diftantis mora quodve iter retardabit incendi.ü,quin
■ coelorum euehatur in regiam nil peccati debens expiatusi
ProFedfco licet cordis poenitudinç à miferante Deo infercü
iubar eo mâcufas fore Cuius caligines fulgore dilgregat,
haud dubie abftergere, e tenim meritiscongruamintem-
poraneambonitatis'clementiapoenara comrautare-, eon-
-feflioniq-, aftringi reum ficq; fit qui quondam numquara
finiendofiipplicioj&fipurgariimparobnoxius reatuali-
quando vel latisfadio cie poena confirentem libérât:itaq;
ceu eius qu s fola fuper eft poena ex iis cam remiflionem
UterisintendiPapalibus claret. Sictotius minimi cunétâ-
dum,inqukenimplenam,largiorem,&pleniilimara. Ac
CaM ‘
centiampolliceatur, ne plenilfirna ablölüte forlan val-
de plenam aftruamus cam luperlatiuepofitam diftribu-
tipne grädüs manifeftata. Quicquid expiandis eft^qui nifi
de iniun<ftis pranitentiis vt alias fbli tum memiriit largi-
flue confecifle autumetur. Nec quem diuerfis di<ftanfis.
vfa verbis Colorado remillionis, ftquideindulgentisve-
nisqj adlecusadducatopinari: vbi iam diiftum infertin-
telhgentiavigorem,prsfertim cumnobisminimo totoqj,
calucoram hüiufce indulto inquantumle clauiumpote->
ftaSjPetriqj audlofitas extedebat, die concelsöiri fatetur.
HApeiecus alteräm fiiafi deinceps ordine vtramque -
lob. j 8.
qusftionem attigifle moliemurvt quam totitis ex-1
piatoremfieri Prslulem voluifle comprobatumtotius &
potuifle conftet:Quid hoc quippe qui vin<äis nalcidigna-
tusjinftituiteximiaDeus & noinö Iefiis llngulis mori cha-
ritäteminimedetradlat.Quicumpeccatumnonfecit,ve- ‘
re languores noftros iple tulit, & peccata noftraportauir. |
Immerita capitipanainmembradifFuhditur roieusin fi- 1
lioSemanatcniorrlepreciamDeopatiidileiftusfiliuspro j||
nobis culpainquam longe capaciuspreciumluit.Quiani? in
eius vel fola diftülahslanguinis gutta, callidohofti, mun- infini
dorum plülquam'fnillia centum eriperet: profluens igitür rum mm
cruoris eius haudincallum vndapurpurei,lälütare.myfte- doium p
rium infiliospfsfiilis dilpofitione a gignente eos fibi ipon cmm*
ia impei tiendum ipfius theläurum locupletat. Thelaurus
tuusjthelaurus iiifmitus quo fit vt cum orbis vnus eilentia-
liter miftbrvniis,&meiniius in perfonsvnitate, humani-
tads velamen complexus eiüs Ipbnla colümbavna, fides,
yna, baptifinus vnus ne regnum in le diüifiim defbletur,&,
vt ad cceleftis inftarhierarchi^ mijitahs Formetur Ecclefia.-
S.ublimium enim,inquit {peculator lo b : Nun quid nolcis
ördinem crali aut pones rarionem eiusih terra. Vnumipfi
vniuerlale Eccleiis ra i Apoftolorum principem Petrum
prslätum Före protenlitur, iplumPaftorem, dilpenlato'-
remjinftrudorempoftfe Iponfum : Inquitenim. Tu es
Petrus,i& fiiper hanc Pe tram sdificabo Ecclefiam meam
& ports iriferi non pneualebunt aduerfus earn: & tibi dabo
clauesregnicralorum, & qüodcunqueiigaueris fuperv
tferram,eritlig’atum & in cralis , &quo4cumqueFolueris
fuper terraun,erit folu tum & in cralis. Ego rogaüipro te,vt
Uon deficiatfides tua & tu aliquädo confirma Fratres tüosi
Et diligisme plus aliis,pafceoues meas,hac & fuccefibrem
licet meririimparem,au(5toritate parem plenitudine lub-
limat. Neceniraeam Ik quiri eademnrslentem perlequi
stätemdignatione, fibiinteina chäritate indiflblubihter
innixam veneraftdum fit. Pro hac eriam ille vna Faclus eft Rbilip. 1
obediens^vlque id mörtem,mortem autem crucis,qua de
re vel temporalem quam ciüilis decertanslexargüitpro-
lem adoptafle,vel fi non omneprouilura Foret suö accu-: :
läremmasprouidnmarbitrabimür. Neutrum didturi Ihr
mus fimi^itervel verius eadem Petri fucceflione poteftate
radiatoriiunificumDeumprudentermilerantem collau- :
damur. '
lis Eeclefismaximisinextimabilibufque gazöphilätio
refertö excellenti'um ipfum alia opulentänt clenbdiajlän- .
(ftorum liquidem lachryrri^ iuftorumpranalitatesjMarty-
rum veneranda fiipplicia,qui hedum ü b i, led velud iplo-
rum perfedfa o innia fteiens communiacharitas lenriebat,
toti prodelle Eeelefis congeriei decreuere.
T v es VüTRvs.'jlgregiebicdemonßratvnum ejfeChri-
ßiana F.ccleßapaßorem,&affert loca ex feripturis ad id probandü
vt mihiquidem videturejßcacißima.Tu veroadde&'iüudexAriß.
12 .pnmapbilofophi&vltmisverbts-.atrerum natura maleadmini-
ßrart non vult:& multorum domihatus acprincipals non eB vtills,
vnus ergofitprihcepStVideetiamArcbtd.in buüam Bonifacii 8.
vbi ille hacderepluribus.
H Is igitur Romanus Prslul diuina Apoftolorum
fuaque fratribns audtoritate dilpenfat opes, hasin
filiorura alimenra .diftfibuit, qui fide ?e dH, fpelon-
ganimes capiti iniiicemque charitäte iUngencur. Quod
Apoftolorum reuerentiam hortari , populi neceffira-
tem pullare,- altorenipietarisintelligcre D E V M lafiSacerdotalisPoncificalis
Papalifq; liberationis munih- [ temur. Nunquid obliuilcetur milèrere Deus , au
con-
Eztchab,
B
Tfitlm.SS.
Cat- XYX.
C
continebit miram milericof diàmfiiam qui no vült ihor- ]
' teiri peccatorisjïèd vt conuertatur & viuat : cuiqjhûnc eu :
. nondüextetiudi'cijlbd'mileféndrtempus,haüdincendio ;
: Iblüledaliquahquoinluishohoratur Apoftol,'labotè-ad
iplbsr,euèrènda,îàdsfît. Sic fegés ïùi lubfumve^onoris
caulàsrisyel virtutis/infignitate longions carc'eris maçe*-
rarioni addidos àpoenis laxât. C ^ n im o estera de iridul-
gentisftudluApoftolorumve excellehtia, prolixiorifii- ;
pra lèrmone retextà cauls decendam lànciebant 'cauls j
rarionabihtâïempropinàbaht. Gonfcquensdèinde P r s1? :
Fulem maturo necprscipiti haud tantumïuo,lèdfratrum :
libérabinemonente, vniuerlàliterDeinutui Ècelèfiam
indulgentëmminimèerrai[fè,vtficnôri tfepidsdifçülfib^ 1
n i , Ibdcëlêrifeftihationifuturolocus rèlinquatùf sùoy
Quîfiiàm èninrerrarê titübêt,çuiusïudiGium populorùm
tanta fubleqüuta làlüs redibrimanifeftàta -, pro quo jllu-
ftriflimi Pêcrus &Pàûlus lüàm apud Deüm caulàmagunt,
^>fb tuiulqüë, ne deficiat,fidë Qirîftus deprécàtufi Abfit
4 quado dtrina veritas elucer,moruralpëciëis corüfcatipo-
t'eftariàauthqritasemanat,lèdë Pétri exorbitante,tôt po-
puiorum inillia ifi dëuiüm duci : quin foeliçis pbtiüs qiiof-
que ôblâti 1 ubiléi hüiusbppbrtünitate fùndt'os Dauidicô
îermonë erùpturbs: Beams,inqüir,populus qui feitiubi-
• latiohemrinFoelices verb qui törpörë Veltemerifate, dum
jalterius fîbi forlan suum iubiléi fo n d en t néglexèrint.
■ Âa:enü§Iiihilei gëftis indulgèntis ntbtiuis eiusvo-
lito cb'ncedentisplenitüdine,&lifion fufficientër^
j hbbistqfiiënfuprâ yïrësrèlèràds. Dëhiricinijsheroicum
f parümpërmetrumàgrareflurijprolkicæ finemc^pns ftàbi-
IiemuSjCstëris hscfiimcërerad, qups vëtüftiorineemo- .
dernoneçnon minus npbis&miliari, veritàritamënrël-
qùë gëftæ magis graüitâd congruenti ftylo,fcriptitalïè iu-
üat: Iëgentiumàd Apoftplprum principëm gèntiuni dp-
dtorérrijdeuotarum prêcumiuuamenra flagitantes, hor-
tantëfqj nê in vâçüumgratiam recipiant,quibusab illiba-
ïsvirginis proie Saluàtore noftro Iëlu corporëa frui aù-
reàjcèntelimo quouis venraro conCedetUr : Qui eüiïï Pâtre
& Spiritu làndto viuit & régnât ï)è us in Iscüla Iscuio-
riim.Amen.
î A G O B I ; S. G EO R G II A D V E L VM
aureuiïi, diaconi Cardinalis; de Centelimo,
Feu lubileo î profaïeus hber
explicit.
Eiuldemj de lubileo ; Carmen hëroïeum.
Florida iam foboles,domus alta reliäa fupèüex>
Vxdfßere vacanspompofcogloriäßirpis,
FluMnbjifcürfusjumptus,&turgidui hojpes,
Etfepium,fexus vigilant labor aiirdfubintrans
Reldceïentanitnos pdtet bis nam regia cceli,
Necpoterantauferfe lucra?fei gratiafumma
Sedis Apoflolica, chrißifubnixa cruori
PurpureojijpenfatopesquasvulneraCbrißi
Sänftorumtfc FatnimScddnt dum criminalaxant.
Explicit priniam Car. beroicum.
Sequitur-EiuïaemdeeodémCarmëhaliüdbrèuiusi
Difcite Centeno detérgicrïmna Fhcebö,
Di feitefi Utebrasfeabroß enintnis or a
Ddpnrnantcdritrttaßriu&üm circulus anni
Girat ßerifediesqüindletiöse^^
incola tricenosdelubrapatentia Vatfum
JEctberei Petri jau li quoeLgeritibiu dlmi
bdäonsfubeantyvbieongmtvrnafeptdtos.
Explicit altefum Carmen.
FORMA P R IV IL È G I I PAPALIS BVL-
iatijConcelEBalilicis Apoftolorum Petri &
Pauli de vrbe a SandiilT. Patre Bonifacio
Papa V1 1 1. Fuper indulgentia
Centelimi lèu 1 ubilei, cuius
in öpere füpèriori fit
mentio.
BOhiiaeius Epifcbpüs lèmus lèruórümDèi,ad cerrim-
dinemprslèndüm&mëmoriam fururorum. Anti-'
quorumhabëtfidarëlario,quodaccëdënribüs ad hoho-
rabilëmBafilicamprincipis Apoftolorum de vi:bè cocejP
Is Funt remillionës magns & indulgenris peccatomin.
Hosigiturquiiuxtadfticijnoftridebittim,lalatemappe-
dmus & prociirämus', lifcentiüs fingulorum huiufmpdi
remiffiones & ihdulgentias ömnes & lingulas re iftas , SC
gratäs häbentes, iplasaudloritate apöftolica, confirma-
müs Sc approbamus: acedäinnouamiis Sc prslenrislcri-
pti'patröciriio communiinus. Vt ramen BèatilE Petrus &
Paulus Apoftolieoamplius honorentur,quo ipforum Ba-
lilicsdevrbe dëuouusfuerintafidelibusfrequentats, &
fideles ipfi Ipintualiunllargitibne miinerum,ex huius Ire -
quentationc magis lènlêfinr le reFertos. Hocde branipö-
tentis Dei milericordia,&eorumdem'Apoftolorumeius
meririsj&aübföritatè eonfili, de fratrlim noftrofumcon-
Vred Centeno confurguntfacula Pbcebo,
Etradiat celeße iubar,m'tferatus ab al(y
Filius atermPatris de virgine carnem
Indutus yfedimitc^fuo defanguine culpas,
Grade datum miferis, Romain, qui limina Petri
Matthäo, 3(CuireferanPolosdatnr,&ioucludercccelum )
■DeprdperantyPaüliqueducispia templareuißt-i \ , -
T^am gemini Rofeis vrbem facrare trtumphis
Lucepariynec Roma äeeftjtecpr&miaferui
I ludicis, binocumulant t emplisfua mimera Diui,
Quafedes Romana fequensfuffiiltatant is
Auxilijsiubilans Centenofolisin or tu,
Dïtuitoritnenefasplenè quinplenius omne
Diluity& veniam culpis vberrima confert
\Gratia,fi athereampaßimfcedarefiguram, i
Haud timidi.culpas cumpunäi corda reclttdant,
Diuorumque Patrurii Petri PaUliq3fubintrent
Liminavicenis vicibus Romanus&exter
Quin denis,rutilansorbemquoad exuet axis.
Quifnam igiturlatitet ? qttemam vecordia, quanam
Segnities compefcit iter,quin frigeat afiuS,
Étialeatglacies, liquidtifquèextorreat humor.
Certe magna quiçs, paruus labor,aurea femper
Tempora,dum tabifoedantur corda relucent'
Romipeta, ieiuna ƒantes,fitisanxia,per quem
I Gibbofi montes,volle caua gutta refuddns,
filio,& Apoftolics plënitudine porcftatis,omnib.in prs-
lèntianno millëlimo trecentefimo,afeftoii;uiiiicansDo-
mininoftriïelu Chrifti prsterito proximè inchpaco, & in
quolibetanrioCentelimö lèquuturo ad Bafilicas iplas ac-
cedèntibus reuerenrerverè praniceniibus & confeliis, vel
qui vérè pranitebunt & confitebümr inhuius prslènti, Sc
ifi qiiólibet Cèntefimo lèquuturo nonfolüMplenam & lar-
giorem,imo pleniffimam omnium fiibrum conceditiius
vëniam pëccatofum:ft4tuentes,vt quivoluerinc huiusin-
dulgentis dnobis concélls före parricipes, fi fuerint Ro-
maili ad minus triginta diebus cótiriuis, velintérpollaris,
&laltém0 tijtel in die: lï vêrb përègrini fuerint, aütfbren-
lès modó limilidiébus quindècim ad Bafilicas ealdem ac-
cedant* Vnlilqüilq; 'tarnen plus mèrebitur, &indulgenriS
efficacius conlèquécur, qui Bafilicas ipfas alnplins Scdc-
uotiusfrequentabit:Nulliérgo omnino hóminum liceat.
hancpagmamnoftis cönfinnationis,approbatioms, in-
höüadonisjconcëffioiiis&conftitutionisinfringére, vel-
èiaulu temërariocófitrairè. Si quis autemhoc attentare
prsflimpferitjindignationemofnnipotentis D e i, & bea-
törum Petri & Pauli Apoftolöfutn eius Fe nóuerit ineür-
lurüfn.Datüm R o in s apud laö<ftumPetfumbcfthuöCal.
Martij Ponrificatüs nqftfi annó tertio. ;
B Ö Ni f AC 1 v s s F r v v s<]QUdlis bic Pontifexfuerit pti-
na funt omnium volumina: legatUr platina in eius vita & in vita
CoelifiiniV. qUo locofcribitur copiosè vt pontificatufueritadeptus,
Bibliotb. Vetr. Patr.Tom< 13.: fis 3 __ _____ Jitamen