1*9. Am nria impatiens. Hic. Amori* vim fattens. _
,, Amas, qaamodo aune blandiris, nunc ad maioris defidenj m-
ccnriuom fuauitcr indignacis,nunc Exeuf. Amas, cui nunc
bland.fic none ad amoris & defiderij intentionem fuauitel ilium
perueftigas ? nunc. . _
Te caufaris contemptum nunc te eius viutattouc. Excul« Te
etmiscontempcum nunc» vifitotione.
t. Tories experca booitate. Etc.Totiens exportai bonita.
!. Cum imis llngultibus eriguntut ad' coelum, nunemanusexpan-
* duntut 8c brachia, nunc peftoris tunfione anime. Exc.
Cum mttmis fing. erig. ad cx.nunc ma. extendsmturScbtxc.
nunc éeft* contufione anime.
Î04. Eine, &qtf?riira.Exc. Vine quorum.
195. Anime tanta conftantia deleft. Exc. Anime toit mftnntus de*
left. . «
196. Noftra. In terra enim viuentium talis vox anima» eftuantis au*
ditur, 8c tanti defiderij odor fuauilT Exc. Noftra. In term
viuentium vox talis anime eftuantis aiiditur, cum talis defiderij
odor fuauifT.
197. Angulo domatis quafi Elie.Exç. Angulo quaßElix.
198. Grandis & fortis fubuertens montes. Exc. Grandis fubuertens
montes-
199. Petras, fed non. Exc. Petras, non.
100. Dominus, & poft. Exc. Dominus poft.
:. Ténuis. Hi funt. Exc. Tenuis, & ibi Dominus. Hi.
Vniucrfi pulueris. Exc.Vniuerfigeneris pulueris.
aoj. Committo, vt diligenter attcndas.Exqif.Committo.Diligenter;
ergo attendas.
X04- Inueniasibi fpeluncaEn.Exc. Inuc.rilifpeluncam. _ _
205. Qgodammodo ab omnibus quamundi funt (epeliaru. Excuf.
Quodammodo fepelittris ab om.que mun.liint.
_6. Silicis duruiffe.Exc.Silicis durijfime.
107. Grandis &forrispercranficnsfubuertat montes, & contcrat.
Exc.Grandispertmnfiens fubuertat montes conterai.
8. Commotio,quando mens.Exc. Commotio,f «o»nw»mcns.
lefte (fi distintm quoddom trmenti imprimens.
441. Iucunditate perfundet, rt te clamare delcftcr.Exc.Iucunditatc
profundet v t clamare deleftet.
14), Legem,animaduerte diligenter, & inuenies has ipfas apparitio-
nes fiue contcmplationes,multotiesin figuris quibufdam,
& ænigmatibus defignatas. Exc. Logie: anim. dilig.&inue-
nits ip/Us apert tones k contem. mul to.infiguris & enigmati-
bus quibufdam defignatas.
144. Genera contemplàrionum.Exc. Genera contemplâtionit.
245. Omnia,vt credo, vel ad.Exc. Omnia vel ad.
146. Velfapientiam, vel benigniratem.Exc.Vein*/Dei fapientiam,
vel ad Dei b cnignitatem.
147. Deus rerum omnium caufa, vt quolibet modo fintjquarundam
autem vt etiam rationales, & per hoc fapientie capaces
fint;multarfi quoq; vt etiam bene fint.Exc.Deus refpeHu o-
mnium v t caufa quorundam fint, Vt fint, quoruhdam autem
vt rationales,ac per hoc fapienriç capaces fiint,multorum tt-
iam vt capaces fint.
248. Afcnbicur bonitati. Potentix quippe eft,quod fine illo natura
nulla fubfiftit.Exc.*4/friinwbenitati.Potentiar quidem eft,
quod fine ilia nulla creatstra fiibfiftir.
249. Inftruit; bonitatis quod fine illo nullus vfiis expedit. Exc.inftruituf,
b onitaris, quod fine ipfo nullités rei vfus expedit.
250. Bius polfic pertutbari potentia. Excufi Turbanpoffitpotenties.
251. Ipfo certa funt. Exc.Ipfb creata fiunt.
252. Naturam nulla poteftdeprauarcmalitia. Exc.Nittwv» nullapoteftdeprauari
malitia.
253. Rerum crcatione.ExcJ^erum creatura.
254. Sane fi in iis qux fecundum carnsm geffi t, cum con temp lari malueris,
hunc ipfum. Exc. Sane in bis quxi» carne gclTît f i con-
templari maluerti hunc ipfum.
255. B onitatis i 11 i us opera-admirare. Si vultum ilium igneum.Excuf
Bonitatis eius opera interius admirare. Si vultum eitts
igucum.
256. Quo que potentie fuit. Exc.Quoquefuit potentia.
1O9. Sordidum fentit, aduerfum fe commota. ExcSordidum eft vel IJ7. Monumento.cum non minons merit fapientix, quod, vt prinaduerfum,
commota.
210. Affeftum.cunftifquc.Exc.Affèftum.é' cunSis.
i ï l . Cunftis diftenfiombus. Exc. Cun^isdijfenfionibus.
JLU. Ipfas portas Hierufalem cceleftis anima fubleuet contemplan-
tem.Exc.lpfas Hierufalem cceleftis deUcias animam fubleuet
contemplatiuam.
213. Locum admirabilis vfque. Exc. Locum admhabilem Tique.
214. Exultatioric & gaudio colit Obfecroitaquefilichariffimeme-
mentomei cum tibibene fiierit. Exc.Exultationeeolh.Ob-
fecro it.fi.cha.me. üiei cum bene tibiin.
2ij. In purioris gaudij libertatem, fentiamque & ego. Etc. laprioris
gaudij lib.fentiamtfi ego. . . . . . ..
ntf. Felix qui triduo in his pot«it commorari deliriis. Exc.Felix anima
que triduo poterit commorari in hit delitüs.
217. Ùiebus triplicem contemplariomslùcem.Exc. Ditbus contentplat
tonie luccm. -
218. Aut fapienriain aut bonitatem. Exc. Aut a l fapientiam, aût ad
bonitatém.
219. PotenSjCerniturpotens in prxlio, vtlcias te,fi.Exc.Potensinpreliovt
Icias tc,vtl vtfentias /<,fi.
210. Prqtegendum.Exc.PrM«g*.
.221. Sub qua curuantur.Exc.Sub que curuantur.
12 1, Eas.fubuertent terram.Exc.Eas,e«ert««r terram. 223. Aduerfiiste.Êxc.^«»yr«»tè. : .
.. Momenta vinci formidas.Excuf.Mbmenta nimisquamlottai-
das.
î i j . Flagitas,adha*tettibi.Exc.Flagitas,«(ferir tibï.
Infpemrégispotenti£fimi,&lecundum.Exc.Infpeciepotentißmi
regtsfetundum.
127. Audiefque.Exc.^lndtenÆ'««.
218. Velquçftionisalicuiuslolutionem.Exc. Vel cuiufiûsalteriuiCo-
lutionem.
129. Defideres.Exc.De/Idiirnf.
230. Clamafque cum Abacuch.Iuftus es raDomine.Exc.Cl«w/w cum
leremia.lu&as quidem tu es Domine.
23t. Iufta loquor.Exc.Iufta loquar.
231. Magifter ille qui folus docet. ExcuC lût magifter qui docet
foliu.
2JJ. Qui reuelat oculos noftrosvtconfideremus mirabiliadelege
eius.qui habet dauern fapientiæ,& aperit & nemo claudit.
Exc. Qui habet dauern fapi.&aperit ac nemo. .
234. Aderic autem in fpeciedecoris fuauilEExc. aderit in fpecie doftoris
iuauilfi
235. Vt te & legis cognitione ilium inet, & chatitatc, qu* ex Exc. Vt
te iUuminatione, cognitumechari täte quæ ex.
236. Virgaregnifui vr.Exc.VirgangB.i'f.
237. Vrnus tantum ofculi defiderio ac fnauilTExc. Vnius tarnen oCculi
defideriofuauiff.
138. Taftu faftidias, incipialque querulis vocibus cum Propheta
clamare. Exc. Taftu non faftidias,yéd incipias querulis vo*
c ibus clamare cum Propheta.
239. Requiro:&illüd, Qua nûhi.Exc.Requirâm : Sjuisvcâïfi
240. Dcolculer î veniet certe tibiin odore. Exc. deofculer te ? Veniet
certe tibiin odorem.
241. Coelefte quoddam ac dininum tuæ menti imprim ens. Exc. C ceceps
mundi falleretur, inter hæc diuinàmiracula.Excul.
Monumentoigÿ tamen non minons fapientie fu it, q uod,vt
principes huius mundifàllerehtur, inter diuinamiracula.
258. Egensefuriit, quodinnauidormiuit.quod crucem moriturus
afcendit.Exc.Egens efurierit, quod in naui dormierit, quod
crucem moriturus afeenderit.
159. Bonitatis eius. Exc. Bonitas iüiut.
26è. Pharifiei intuercExc. Pharifæi,^ intuere.
z6i. Q_uam compatienter fanftiffimos illos pedes pcenitenris la*
crymispræbeat irrigandos.capillis. Exc.Quam compatienti
proceJfuiUospedes poenitentis lacrymis irrigandosprebeat\ "*
capillis.
i6 i. Supetbia àc lafciuia vendicauerant. Excuf. Superbia lafciuia
vendicauerat.
263. Labiis tôt feelerumfoeditate pollutisdulciterofculandos. Exc,
Labiifqs tôt (celeru foeditate p olluti s,diligenter ofcùlandos.
164. Peccatrix, ofculare pedes illos dulcilEmos, fuauiftimos, Ipecio-
fiffimos.Excuf. Peccatrixpedes dulciffitnos}faecio[iffimos,fuazôy
Omnis mundi huius ftemitur gloria. Exc. Mundi omnisftemitttr
gloria.
1 Felicibus labiis adlambereftigia, qu* nulluspoft te peccatot
exhorreat. Exc. Felicibus adlambe labiis veftigia qux Milita
peccator poft te exhorreat.
167. Perfundepoenucntix &confclfionisvnguento.Exc.Poeniten-
tiæ & coni.vngü.perfiinde.
z6$. Impleatur ex odore vnguenti. Vxtibi.Ecuf Impleatur odore vo-
guenti. Vx'vntibi:
1 69. Odorifte odor mortis .Exc. Oder mortis.
170. F cediulque comm aculet. Exc.F oediufque maculet.
271. Milèricordiæ.confelTa peccatricis huius milèria.Exc.Miièricot*
dix,mijerx huius ftccatticts miferia.
272. Cordis coatritio?quantum confumat.Exc.Cordis tontriti,quant
dto confumar.
273. Gratias tibi.Eic.Gratia tibi.
274. Pedes Iefu.Etc.Pedesfcjlictt Iefu: '
275. Neminem reiiciunt.Exc.Nemïuemproi]'ciunh
276. Admittunt Ibi certe Ætiopillà mutât pcllem fuam, ibi pardus
deponic vatietatem fuam, vbi folus Phari ficus non exfpu-
mat fuperbiam fuam. Exc. Admittunt, Vbi çerte<b«/Æth»
mu.pclvfuam,'vi’;par.»?«/nr.var.fu.vbifol.Phar.nou.exp«r*
gat fup.fuam.
277. Certe vbi tute tuas lacrymas libes, vbi foeda tua ofcula facris
ofculis purges,vbi totum tux affeftionis vhgticntum.Exc.
Certe in te lacry.haies, vbi foeda tua vbleBamentü lacris olc.
purges, fr totum affiSionis tue vnguen turn.
278. Aliquo taftu velmotu vitii tçntantis effundas. Qnlddilfimu-
. las?Erumpite ô dulceslacrymx, Exc. Aliquo motu vitij tth
fnndas.QÙià difsimulas ? Erumpite ô dulcijfime lacry mx.
279. Plantas Sàluatoris. Exc. Plantas Domini méi fal.
280. Mei,non euro fi quis Pharifieus fiibmurmuret, fi me à fuis p edibus
arcendu m cenfeat,' fi fimbriae fux taftu indignum iu-
dicctjfubfannet, rideat, 8c irrideat, auertat oculos, conti-
neat nafes.Exc.Mei. Nam fi quis Pharilxus fubmurmuret.
feue me à fuis ajpeftibus arcendum cenfeat, pue fimbriæ fiix
taôtu
taftu indignum iudicet ,fubfanhet irrideat, auertat oculos,
. contineat««w.
281. Nihilominusveftigiistuisinhærcbo Iefu meus. Exc. Nihilomi-
nus tuis inherebo veftigtu Iefu, meis.
i8i. Anima Deum firiens in fpeculatiuis »oenitatibus quafi in Hie-
rufalem commoratur, potenti* diuinx comemplatio ; fè-
cunda. Excuf Anima fitiens Deum fpeesdatur, & inamoeni-
t at ibus diuinepetentie, quafi in ttmplo Ierufalem commoratur.
: Secunda. v
283. Bonicyis cius,& dulcedinis fuauis prxlibatio.Excuf.BomMr«
' dileSlionis p rxlibatio.
284. Ad alteram feienria, ad tertiam veromifèrieprdia. Excuf. Aâfèj
cundum feienria, ni tertiam mifaricordia. ■
285. Introibo inquit Propheta in potentias Domini. Ere. Introiboin
potenrias Domini.
28S. Inc«ta,ait,&occulta.Excuf/»cerr4gf occulta.
287. Purgatjpurgatam fapientia illuminât; illuminatam bonitasfuæ
. diûcedinis infufione rémunérât. Excuf. Purgat. Infecunda,
fapienriailluminat. In tertia, illuminatam bonitate dulcedi-
nitfue rémunérât.
288. Adminiftrat tibi panem doloris. Excuf Adminifîratpanem do-
-lotis.
289. Tenon mirari. Exc. Te nunc mirari.
290. Cum fiepius expertus fis.Exc. C um expert us fumfapites.
291. De timoré cafto prpeedit, omnibus mundi huius. Excufdc cafte
timoréprot.omnibus huius mundi.
Z9i. Difta lint pro modulo.Exc.Dr&spromodulo.
293. lin his tribus fublimiora.Excuf. In tribus fubtiliora.
294. Sapientia eius fècretaconfilia,in bonitate milèricordix illius
verba ineftàbilia.Excuf&ipfe»rMy«cveS4 Confilia, in bonita*
te eius milèricordix dona ineffabilia.
295. Ingrefius potentias, Excuflngrefliu in potentias.
29s. Sic/& cetera.Sed.Exc.&'e,$«f.
297. Admiransexclam.at,ô altitudo diuitiarumfapientix &fcientix
Dei , & reliqua. Diuitias. Exc, Admirans ait.O altitudodi-
uitiatum fàp. & fci.Dei, quam mcomprehenfibiliafunt iudicia
eius, tfr inueftigabiles vie ««^Diuitias.
298. Bonitatis & longanimitatis Dei concernais? Excuf Bonitatis Dei
contemnitis?
3.99’ T riduum ergo inuenetunt.Exc. Triduumip/wriàuen*
300« Loco in Hierufalem fed in templo.Exc.Loco fedin tem.
Habet & cemplum. Et atrium quidem aliquando pater etiath
inimicis,porté non aperiuntur nifi folis amicis. Exc .Habet
templum. Et atrium àliquando patet quidem inimicispoitX
autem patefiunt folis amicis.
302.. Diuina, id eft in creatura creatorcm. ExcuCDitdnum, in créât wis
cteatotem.
303. Atria Hierufalem. Exc. A tria cceleftis Hierufalem,
J04. Vim poteruntextendere.Exc.Yim/i>#era»s exten,
3oj.Quod notum.ExcuCQuod enim notum.
j66. Eius & cetera. Exc.Ipfius 8c ext.
307. Goazaxiphnpoiucnt.Exc.Poteritconiempiari.
308. De fragranria orarionum.Excufpeflagrantia orationis.
fog. Radium porreierit,cordis quoquepalato ipfius diuinx dulcedinis
feiix. Exc. Radium porrexit, fif cordis quoquepalatoiL
lius diuin* dtlexit felix.
310. Dolent mater &nutririus, conqueruntur & quxrunt, inuentum
- tandem & leui increpatione caftigatum reducun t. Excuf,
Dolet mater , mater & nutricius conq. & quxr.ihuen,tand.
lefum leui increp. caftigant red.
■ju. VirisTllis fpiritualibus. Exc. Vhisfpmtfsulibus.
312. Nihil libentius dixerim quam Spiritum fanftum, nee matrem
S n|hil reftius quam charitatem. Hi nos. Exc. Nihilliberius
dix. quam Spir.Sanft. matrem x/eru »//.reft.quam char.Si
^12. Proximi negligamus.Exc.Proximi omittamm.
3ï4 - Indulgeamus,quafi dc.ExcnÇ.Indulgeamus de.
3IJ. Allis quos noftra follicitudine profpicic.fenferit imminere ex noftra
quiete pemiciem.Exc. Aliis quibus noftrafolidtudo pro-
fpicit,fenf immi.ex nimia quiete per.
fWl Orarionibus omnipoftpofita aftione intends. Exc. Orationibus
pofipofita aftionc mentis.
317. Immoremur in mediis delieijs. Excuf Immoremur mediis de-
lieijs.
381. Infirmorum, & ilium cogitamus. Excuf Infirm, w ilium cogite-
319. Procedens ad publicum aliquod ei pater ei afferat fuo.Excu.Pro.
ced.in pub.pater ei ajferat fuo.
320. Agitatum quia non habet. Exc. Agita.quando non habeat.
Jx'i. Spiritu ncccàix.Exc.AccedieJpi^itu.
i 22. Suggeftu progrelfi,ex ftatetnis cordibus,Excuf.Suggeftuprogref-
fo ex patemis cord.
323. Te.Non iniuria dicimusJBxc,Te Non cum iniu.diC!. •
324. Loqui contriftari, 8t cetera talia in fànftis agere confueuit. Exc.
Loqui fif contrift. Qf talia agere in fanftis confueuit-
, 323. Neceftitates amor quietis in ipfius animx. Excuf Necef amator
quiec.in ipfis anim*.
32tf. Mortuuseft Chriftus.Exc. Chriftusmortuuseft.
327. Cum iUiSj&fubditusillis.Exc.Cumeis 8ceftfubdituseis.
3 A Defcendic,qui cum tali nutritio&cum tali matre defeendit: féliciter
defeendir, quifpiritu Dei aftus, chari tatiucinfefio-
nbus coadefcendit.Exc.Df/ggw/tf cum talinutri.&cum tali
» roatre delcendit feliciter.Defcenditi qifi fpirituDei aftus* &
charitatem inferioribus oftendit.
329. Libens his ducibus etiam in Ægy ptuni, tantum fi ducant.rcdu-
cant;fi coguntdefeendere, fcreafcenderèfeciant. Exc.Li-
btnscum his ducibus in Ægypcum .• f i tamen ducunt reludan-
tem,h cbguntdefcendere, 8c reconfeenderefaciunt.
J30, Subdar tahbus magiftris, libenterfupponam.Excuf Subdar tali
matri,libens fupponam.
331. Libens excipiam iugum.cui me fiubdiderint. Excuf Libens/«Æipiam
iug.cui me fubdunt.
332. Sed Sc tibi, fili mi, licet à talibuscuris liberum adhucfubalis
fuis tc Chriftus abfeondanExcuf Sed etfite,fili mi,à talibus
curis liberum adhuc fub alis fats Chriftus abfeondar.
3 33- Necëffitàtésiubditôrum nonnun quam prxponuntdeliciis con-
cemplationis.Exc.Necelficates quandoque prxponunt cort-
templationis deli cils.
33 4. Quando videlicet rel.Exc. Qqando fuppetunt vel,
33J-^Habes chariflime quodperifti, licet tuo defiderio, tuo afFeftui,
tuxexpeftationinihildienum,voluntatis tamen mex&
q ualilcum que. Excuf Hab csfili char, quodperifti, licet tuo
affeäu, tuaque contemplations nihil dignum voluntatis ta*
men mex,aut qualifcumque,
J J 6. Sciafque quod non tam Euangelicam leftione exponere, quam
ex ea aliqua tibi meditationurofemina>ficutrogafti,eli*. F
cere curauimus. Excuf Scias igitur quia non tam Euangelicam
leftionem exponere, quam ex ea aliquam meditatio-
tt»»,ficutrogafti,elicere curauimus:©’ legentibus inch amenta
deuotionum ex huius ferie leBionis Euangelice compofuimus,
ipfius adiuuante gratia, de cuius loquitur infantia, quiplenus eft
Virtute, & gratia fapientia, Iefus Chriftus Dominus no fl er,
qui cum Pâtre & Sphhu Santlo vittit regnat in fectdafecU-
lorum.Amen.
DIVI AELREDI
f r a g m e n t v m .
Ex opere eiufdem de Rebus Angli* ■ exferiptum ex capite
tertio decimi fseeilli Hiftotiæ Ecclefiafticæ Anglican*
CAuâore D. Nicolao Harpsfildio Atchidiaeono
Cantuarienfi } qaæ proj^ediem, Deo fa-
uente,inlucem prodibit
Continet boefragmentutn orationem Eaigm Magnifia & pitci- G
fici Regis j habitant ad Epifcopos Ccenobtorum-
que Er&feftos.
Voniam ittagnificauit Dominus mifericor-
diam fuam facere nobifeum, dignum eft o
Patres keuercndiflimi, vt innumerisillius
beneficiis dignis refpondeamus opetibus,
Neque enim in gladio noftro pofïîdebimus \p fa L ^ .
terraro,& brachium noftrum non faluauit nos,fed dexter
ra eius & brachium faniSkum eius,quoniam complacùitil-
li in nobis. Iuftum proinde eft, vt qui omnia fubiecit fub
pedibusnoftris, fubiiciamus &nos illi animas noftras:&
vt hi,quos nobis fubdidit,eins fubdantur legibus,non fe*
gniterelaboremus. Et mea quidemintereft,laicos cum
a:quitatis iure tra«£tare,inter virum & proximum fuumiu*
ftum iudicium facere, punire facrilegos,rebelles comprir
mere,eripereinopem de manu fortiorum eius, egenum &
pauperem â diripientibus eum. Sed & me* follicitudinis 10. i eft,Ecclefiarum miniftris, gregibusMonachorum,choris
Virginum & neceflaria procurare, & pacieorum ac quieti ^
confuiere. De quorum omnium moribus ad Vosfpedat
examen; 1Î vixerint commenter, fihoneftefe habeant
ad eos qui fcfcis funt, fi in diuinis officiis foliciti rCi ad do-
cendos populos affidui ,fivi<5tu fbbrij, fi habitu moderati,
fi in iudiciis funt difereti. Pace veftrâ loquor, Reuerendi
Patres,fiiftafolertifcrutinio curafTetis, non tamhorrenda
& abominandaadaùresnoftrasdeÇlericisperueniflènt.
Tacco quod nec illis eft corona patens, nectbnfuracon-
ueniens,quodin veftc lafciuia-,infolcntiaingeftuiin verbis
turpitude jnterioris hominis loquuntur infaniam.
Ptaeterea, in diuinis ofticiis quanta fit negligentia, cum
facrisvigiliis vix interefle dignentur, cum ad Miffitrum
folemnia,ad ludendum magis,quam adpfallcndum.con
gregati videantuiv
Dicam, dicam quod boni lugent, mali rident ; dicam
dolens(fi tame did poteft)quomodo diffluati.n comeffa