47% ' F. Dduidde Augufltt
teire propter'virium defe<ftionem,yafe enim conmto liquor
effunditur. Vnde dlcitur in Pfalmo:defecit caro mea
& cor meum,tjuia cum corporis virtus omnino deficit,et-
iam cordis vigor a deuotione langttefcit.
C a p . X L I I.
‘ Quodpropter quin^rationes deuotionis, gratia aliquando
bonufubtrahitur.
Fit etiam plerunque ftudiofis deuotibnis,vt dum magis
ednantur habere deuotionis gratiam, minushabeant,
Sc cum vehementius inflant, aridiores 8c duriorescorde
hunt. Sicut in fummis fcftiuicatibus & deuotis tempori-
biis,paiIionis Chrifti,8cnariuitatis,8cfimilibus,8cmaxi-
j me cum fe ad facram communionem ftudent folicifepne-.
j parare, Sc multi ex hoefajpiflime grauiter contriflaritur,8c
1 ad illam partem ex turbati cordis pufillanimitateinterpre-
tantur, quod forte indigni lint vifitatione diuina, 8cquod
non placeat Deo, quodficindignij 8c indeuotiadfacram
communionem accedaiit, 8c liefiepefefiib trahuntacibo
vitiE,&medioinafalucis. Se'dcumhomiruincertumfit,an
fit dignus amore Vdl odioDei,fecundum cornu npm difpo-
fitionem', 8c aimmeritufingulorum Deo folifitnotum,fi
nonpoflunius fecundum veritatem cuiqj confulere, quid
fuam vifoeogandebant,& tarnen dubitabant jdonccpen
multa argumenta de veritate certificati font j maximepofl
afeenfiortem fuam, 8c Spftitus:S. miflionem, Ita 8c deuoti
Chriflifideles, modo gäüdent, de confblarione interns
gratis,modo dubitant, & triftaptur, ideo varie m eis ope-
raturSpiritus S.nuncillo modo,poftea alio modo. Iamin-
fimditeiscpnfolatiönem, & iam fubtrahit, donee pluri-
b us indieijs experiatur veritatem, Scvrilitatem fuse vifita-
tioiiis. Prsfente enim gratia gaudent de confblarione ^Sc
fecuri funt-de veritate, abfente eävtriüfque fblatiocarent.
Sapiens autem in die malorum, non immemor ftudet efle
bonorum, quorum recordatio reuocat Cuma pufillanimi-
tate Spiritus, Sctempeftare ,8choc valet ei contraprimam
iftamtentarionem,fcil.hsfitationis; Rurfum in die bonorum,
non immemor ftudet efle malorum, per qu« humili-»
atur, 8c rimores,ab elationis rumore comprimitur,&ficil-.
latentatiofanatur. Extollunturenim deuoti quadruplici-:
te f, quia aut gloriantur fe deuotionis gratiam prscedenti-
bus ftudijs Sc laborious meruifle,aut prscsteris,qui hanc
gratiam non habere Videntur,fe die aDeo magis (filedtos,
8c maiorem gratiam fibi efle datam, quamutin veritate.,
Autficmeliusfcireeavti, Sc gratius eamaccipere, Scfiru-
dtupfius impendere, & minus negligere* quam alij, qui fi-
mile donum gratise nonaccepenmt. Contrapriorein ten-
tationem, fcil.hsfitationis, valet conflans fiducia creduliientire,
in huiufmodi debeat Sc facere,pdflumus tamenfe- taris, quod d Deo fit ifta gratia, Sc diligens confideratio
Cunduin conieSfcuras aliquas rationes CoUigere $ cur Deus 1 pfius gratis, feiL fi motus eiusfemperfintad bortum. Sed.
tunc fiibtrahdt boms 8c ftudiofis deuotionis gratiam, cum j Schumilis confiliatio fuperilla, apud aliqueip expertum,
eamlibentiushaberentjScinftantiusqusrunt. Etpoflunt i peritum , Sc exercitatumintalibus, Scpromptavoluntas
fiiperhoc quinquerationesaffignari. Vnaeft humiliario, acquieicendi, qualiterin gratialedebeathabere, Scfiip-
quia magis humiliatubhombicum nohabet tunc deuotio- plex adDominumoratio, ne permittathominemdecipid
nemi quaalio tempore habuit, Sc magis confu.nditur inle^ lenlu proprioVvel fi»iritdalieno. Cotra aliam tehtationem
ipfb jficutfiecularesplus confunduntur, fiinpafeanon Co-
muni cant, cum folitum eft communicare, aeterosiquam
rotoreliquo tepore anni. Secudaeftpurgatio peccati,quia
forte p er aliaexetci tjaminus purgatus eft Hpmo,vel aiiqua
habet delii£la,qu£e nonrecoIit;Sc vt dignius accedatadEu-.
ehariftiam, Scampliuspdrgeturapeccatis,inhpepunitur,
in quo magis doleu, Sc quo dolor grauior,copurgatio elfi-
cacior. Etraaxime quia forte alio temppre minus ftudiofe
qiiceliuit deuotionr5gratia,veloblatartt riegligenrius rece-
pi rjneedignaspro eagratiaruaSlionesf etulit.Puhitur mo-
doinquopeccauit,vrtunctlla'careatgFari^cumdefiderar,
quamanteneglexitycum haberepoterat,&cautiordeca-
tero in hac parte fiat. Terria £ vt ex hoceriiditiorin gratia
fiariquodnScaDeofit^nonfohoiruhe,tumnopoteftho-
mo earnpro libettarearbitrij fua haberejfed exDeo,quidat
exfe, SC quando vuh infimdir, Sc quando vuicfiibnahir,
proutfibi placet,Scproutaccipientividetconuenire.Item,
quod ex gratia fua dat, nonpromerinshominu, quia cum
datpt lemper. cumquteritur, putaretur iam dare rantiim,"
quantum meritarequirunt,Sc non fecundum gratiasliber-
catem.Ideoq; qiiandoq;ftudiofi querentibiis,negat ex iit-
fiitia,Scnon qu£erentibus,dat ex gratia,vt adfe trahet.Iux-
ta illud: Trahe mepoft te ,curremus invnguentorumtuo-
rumodorem. Duaeenim fimtrentationesdeuotorumfatis.
codfiieta,maximenoUis8Cimperfe(ftis,hafitanofcil.^:e-
latiovH^fitahrenim&pe,ana-Deofittalisgratia,velh6mp
per fe iftos moruSfiibconatuprbuocet,autprocurer,'Sc eft
fatis imporruna tentatio. Aliquando eriam videturhpmi-
ni,quod forte polfit e fie Damonis illuho 5 Sc heperplexus
quaddoeg cbgitat,ftudium deuoticinis'omnino poftpone-
re Sc fimplrcitervpcalibus orationibus,’Scexterioribus a-
SHonib.folumintentus efle,quafi in illisfit fecurior,quam
in ftudiointerns deUotionis,Schocpraecipue patitur,cum
gratia cl? 110 cion is fubrrahitur. E tfic duplidter trib ulatur
defubtraSHon.egratia:, SC de hifitarione j fi fuerit a Deo
grariaqaam habebat. Sicdifcipuli anteplenam SpiritusS*
lrriflionem vacillabantin fide Chrifti,dummodo vifis eius
miraculis^Sc exccllentido Strina, credebanc eum Deive-
rumfiliumjrttQdo-vifiseiiispaflionibuspronobisfiifceptis
titubantesh^fitabalitrSicuteo pafloiaiitequam certi erant
de eiusxef urre(ftipne,iater fe d iceb ahtN os autem fpera-
bamus, quodipfe redempturuseflet Ifiael,quail dice rent,
adhuc fpe ilia fruftr^ri firmus.. Sic Scpoftreiun;e6tionem,
elationis, valet diligens cpgnitio propria infirrftitatis , Sc
teporis, 8c negligentia, & ingratitudinis, Scinähis gloria,
8c cimida. expei^tio reddendarationis, de gratia collata
8c negledta. Et pauida fufpicatio fubtrahendagratia, Sc
derelidionisd Deo propter viriapranotata, iam diu caufif
corre&ionis tolerata, Sc non emendata, 8c ftudipfä cpnfi;
deratio aliordm,qui in gratia Sc virtuti bus,8comnibus bonis
ftudijs inepmparabiliter nöspfacellunt. Quarta ratio
negata deuotionis eft, cum quandoque ftudiofius quari-
tur,' quam quarenda e ft, quia aliquando sex impetuofo
cordis conatu libertas mentis obftruitur, dum quafi per
violenta extorfionem äccelerät äffeStü deuotionisaxpri^
mere. Et fi non iuxta defiderium cordis ftatim pöteft elice-
re gratiam quafitam,concriftatur, Sc amplius ex-hoc indu-
ratur, Sc quo impetuofius fe cupit ad deuotionem cogere,
minus proficit , 8c amplius arefeit. Sicut qui botrosintor-s
cularijVel oliuas inprelo fubito Sc nimis vehementer cpm^
primic, liquor magis turbidus Sc infipidus fluit, qua fipau-
latim Sdfeoderariusoomprefliflet.Quo enim liberiorSpif
rituSjScpinguior eft deubtioiiis affe6tus,ideo alio tempore
fapiusefthomodeuotior, quia tuncSpiritusfiialibertari 1
reu<ftus,fponte feeleuat in fitblime. Viplentaeriim accele- 1.
ratiopraüocatfpiritum,ficü.tetiamin:corpore,morofare-!
fpirario cordis, refiigeratiö eft. Qrnnta ratio poteft efle ,
meritum maioris grade Sc glorie,dum defiderium non ad-
iinple tum-, affligendb purgat an imam per parientiam dc-
foJUrionis,qmanumilisf!iftinenria,ScfufFerenriamoeroris,
quafi lima reddit anirtiam clariorem , 8c magis fufeeptibi-
iemfplendoris diuini,8camplius gratis SC gloriae capacem.
Lux enim vultfis De i, Sc folgorclaritariseius,6mnibusie-
qüaliterfuperfiilget* quiautefhpurior a vitio obfeurante,
&liberiör eft > magis Capax eft liicis>8c illuminationis defii-
per inflqenris. Sicut vitrum darum 8cmetallum beneli-
mapiim ScpOfitum radios luminis amphus recipit,8cfplen-
didius efficitur. Qmäergo afflidio lima eft anim®,qu* ru-
biginem vitiorumabradit, vt deterfo peccato, quod fua,
obfeuritate radios öiuihifiilgom velutöbex adanimae^-?j
cluferacjlucerfigrarice lifnarecuperetV-purgat Deusähqua-,
-dodeuocommcQrdaperfubtmdionemirhas confolatio--
nisjcuiuscarentiamaxinia.eft eis afflidio, vt fic p u r^ t i a \
peccatis, fiantabundanrioris. grati* tecipiend® idon?iin
pr$fenti, jScgloriiih fururp,etficohfolationemhancfpe’-
cialis culpsedemeritum nonfubtraxit. •
C a p ;
Dè V lh ProteJJi&i Religiöß. A 7P
C a p . X X X X I I I .
Vtrum fit melius, fepius un tar dins, co/poris Chrifti
recipenfacramentum.
O I vèro dêfiderat aliquis experiri,vtrüm fit melius,fiepl9
U an tardius corporis Chrifti recipere facramentum. Vide
turmihi quod nonpoflit omnibus fiiper hoe darirégula
vniformis, varia enim funt hominum mérita, diuerfà o-
perum ftudia,Scdifferenria defideria,8c mul tiplices Spiritus
Sandipperariones in fingulis,8c diuerfi ftatus, etiam
inreligione.Et ideoficutin ægrotanribus nonppteft vna
-forma fèruariin dandis corporis medicinis, flue propter
.diuerfitatem’cpmplexionum,autvirium, Sç loci,Sctem-
poris,aut dietæ,aut aliarum confiderationum,proquibus
autrariusautfæpius,autin maiore,aut minore quantitate,
etiam eaderri medicina datur : Ita 8c demedicmaSpiritua-
h,quæeft corpusChrifti,eftintelligendum.'Mundiahbus
etiam curis occupati, rarius poffiint fe ad illudretipiendu
expedire,quam qui tantum fbiritualibus funt intend, 8c
alii magis, alii minus fiint circumfpedi iri cuftodia vitcè
fiiæ,ScmorumScconfcientiïefiiæpuritate. Alii etiamar-
dentioridefiderio trahuntiir ad illius falutaris cibi perce-
ptionem. Alii veroquodammodo terreiitur,cum debent
accedere, Sc nifi confcientia vrgeret,Sc cpnfuetudoindu-
ceret, vel timormaipris elongationif à Deo impelleret,
valcle rarp açcederent ad illud terrilicum facramentum.
Vix tamen.aliquis religiofus videturqjfe itàfanétus, exce-
ptis facerdptibus , quin feme! inhebdomadc fufficiat ei
communicare ex confuetudine, nifi fpecialis caufaquan-
doque 8cratio plus fuadeat, vtinfirmantibus, 8c fuperue-
niensfingulariterfblennisfoftiuitas vel inufitataîdcuo-
ripnis efle dtps, Sc intemp'brata defiderii fitispro illius fu-
fceprionë,qui fblus fufficitardorem fe amantis refrigera-
re. Et quia talis ardoris impe tus, non nifi à Spiritu fan<fto
infunditur,ideo legibus hpmanæ confiietudinis, Sc flatibus
mortaliumnon ar6latut,ficut aliquos quandoq; vidimus,
licet paucp$,quibus viuereChriftus erat, Ita,vt fi fre-
quentius pane vitas lioreficerentur fàcramentàliter, quafi
videbantur vita corporis iam veile d'eficere , parentibus
indiciis iam prodentibu&hunc defeàum, Sc qui iam ante
débileserant, quod nccincefliim direeftumhaberepote-
ran t,ppft perceptioncm illius facramenti,tantum confor-
tabantur,quafi nullam ante fenferint de bilitatem, mani-
fofte apparente fententiæillius veritate,Caro mea vere çft
abus , 8c languis meus vere eft potiis s quia nullus cibus
maferialisjficpoflet celeriter 8c effiçaeiter, non fblu corpus
fedScanimam, recreare.- Salubretamen eft ScVtile,
quod homo fiepe ad Sàtramenti illius perceprionem fe
præparetjScquanto deuotius valeat,iftud ftudeatpercipe-
re,Scpoftperceptionemin ftudio deuotionis fe conferuet
attentiuSjSc maxime religiöfi, 8cqui fo ôbtülefùrip|d perpétue
Deo feruiendum. Sic enim erunt in maiori cufto-,
dia vitæfu£ç8c confcientiæ,dum 8c ante 8cpoft euchariftiç
perceprionem, o.b reuerentiani eliis, ftadent màgisinnocenter
viuère,Scftudio deüotipnis frequenter interidere.
Et licet aliquando aliquis trepide , tamen confident de
mifericorqia Dei, fiducialiter accedat,quia fi fe indignum
reputat,cogit;e t,quod tantomagis æger heceflè habet re-
qpirere medicinam,quanto magis fe lentit ægrotum.Non
enim opus eft yalentipus medicus, fed male habenribius.
Et ide o te quæras çpiiiu ngereÇ hrifto, v t tu finblificeris ab
ipfo. iSJec præçermittenda eft ipfà fàcra commùnio , fi
quandoque non fentit homp fpecialem deuoribnisgra-
tiam, cum fe ad illam præparare ftudet, vel cum inipfa
percèptïohé,yel ppftjfè forte fèntït mipus;deuotum quam
vellet, quia ex aiiqua fiipra diSlarum caufarum ratione,
folèt.illup eüemre.Ciçcaucerdotes autem poteft ligc forma
teneri,>t nechiinis rarp, neçfempèr continué, Sc in-
prçtermjflè fàcram Euchariftiaftudearitimmpiaré.Nimis
enim continue celebrare , aliquam notâre vidêturirrèuè -
rentiam, cum yix tam deuotus fit aliquis, qui fempe r
eadem dèuotionë forueat, 8c cum tam débita reuef-
rentia fèmpér illud iàciat, quin aliquando quantulum-
ciihquèdèneiat. Nimisetiamrarocelebrare,quarnuisex
reuerèntia aliquando fbleit fieri', Sc ex humilitare, tamen
quandoque teporemnUriit, quia minus circumfpedlus eft
homo rune in omnibu^^ quafi non indigere videatur fui
cuftodia, eum non proponit accedere ad menfam Chrifti.
Humilicas etiam nori eft Vfquequaque .fecura, propter
quani diu fe fubtrahit, quod ncut non efl fiepe dignus corpus
Chrifti percipere,itaneefemel. Ideo enimeiimrecipi-
mus,non quia digni fumus,fed vtillo.nos fiepe vifitante,Sc
habitaculum cordis Sc corporis noftri fubinrr^nte , magis
digni efliciamur. Quo enim introierit,benedicitDomi-
nus, fictit olim domui O bed Edom benedixit propter ar-
cam.Dominijin qua manna feruabatur, propter quod vo^
l.uiteamDominus reducere cum benediblione, Sapient.. 8*
Pofui mihi addueere hane,quia communieabit me cum de
bonis fiiis, quse feiheet bona iniftis verfibus comprehen-
duntur.
lnftammat,memrat,fuftentat,roborat3dugiii
Hoftia Jpemfurgkt,reficit, vitam dat, & vniti
Confirmatcfefidem, munitfomitemcLremittit)
Quotftell&m coelo, velgutu in f amine fontifi
Totfactamenta tut reports in cor pore Chrifti
Diuerfis autemaffe<5rionibus 8c intentionibus,; diuerfi
ad communicandum trahuntur, vel celebrandum , aliquos
trahit amor Dei, vt dile&um ad fe fspiusinuitent,
eumque dplecftabiliterinfeipfisamplexentur. Aliquosin-
firmiratis propriae intuitus, vt eum quafi medicum ad fe
vocent, per quern ab omni infirmitate curentur. Aliquos
confcientia deli&orum fiiorum, vt per eum, quafi per ho-
fliam placationis fuse,zb omnibus peccatis expiatipurgen-
tur. Aliquospreflura alicuius tribulationis,vt per eum qui
omnia poteft,all omni aduerfitare liberentur citius, Sc tu-
tius prptegantur. Aliquos defiderium alicuius gratis vel
benefieij impetrandi, per eum,cuipater nihilpoteftnega-
re pro fe intercedenti. Aliquos gratiarum adtiones pro be-
nefieijs diuinis, cum nildigniushabeamusDeoreddere,
pro omnibus qua? nobis retribuit, quam calicem falutaris
accipere,ideft,Ieium. Aliquoslaus.SchonorDei, Sc fan-
j <5lorum, cum non hab eamus maius, quo poilimus D eum ,!
; vel fan<5tos,pro fua dignitate laudare,quam Ghriftumim- j
■ mqlare Deo patri. Aliquos compaflio Sc charitasproxi-
morum,ctimpro falute viuorum, Sc prOrequie defun «fto-
rum, nihilefhcaciusinterpellet, quam fanguispro nobis
1 eftufus, Sc hoc eft fummum auxilium noftrum, cum ©ramus
Deum, vtintercefloreminuocemus, qui nosipfire-
conciliauit,Sc femper interpellatpro nobis.Multis de ora-
I tipnis Audio omiflis,qua: ftudiofius orando melius perex-
; perientiam difeet. Hoc tamen ip fine eft dicendum,quod
■ omnia qux orando petimus, funt ifta, aut oramus pro ma-
I lis quxparimurainouendis, autpro bonis quas cupimus a-
j dipifeendis, autgratiasagiipus proacceptis velprodimif4
lis. Qua: nobis Do minus conceaat,qui fine fine viuit 8c re-*
| gnat, Amen. ^ ^
Finis Opufculorum Daiiid de Augufta.
IACOBI SANCT I G EO
RG II A D VELVM AVREVM D IAC
O N I C a r D I N A I I S , D E C E Ê iT E S ÏMO S B ?
Iubileo annohber indpit.-
, Vturôrumaliquidmandarèmemoriædécé-
| | 1 tefimo (quem Iubileu m fore confiât ) anno?
■ ®*' in his ; quorum quædam vifàj quædam ppi-
nionedidicimus; coneèptum animo votum
àggrèdiemunrèmfiquidem, Deo aufpicè’j8C"
fi notam præfèhribus,nö tamën inutilem!poftérisvërone-j
ceflàriam,Sc vtrifqj,oblêdlatiöüiis ëaufam.Nam Sc quo res
vulgatior èftj èo libentius fèftriréglifcihius, dumpâucos
præfèntis æul in aliiid péruenturos fpèrartius: paruiquè re-*
fért-, graiide miftfmumvê fiièritquodgéftumèfl, dumv-
trumqjdeletobliuio.Inuocatairaqj nobishümihtèr,inef-
fabili ihdiuifibilis vnitàtis diuinitatë ; ac,ad ihtaélævirgi*
giiialis pudicitiæthalamum, dèindëquè ad Apoftölbruin
principes Péthim 8c Paulum (furgentis bales Ecclèfiæ)ôb-
nixèrëcurfo; quo,ftipimpàribus viribus,öpitullturbperii
Neqiië
Petras Si
Paulus, A-
poftolo-
LTum prins
Jcipes,&
bâtes Ec-
jclefiat fur-
geniis*