Forma: i
° Chrifto
diuerfz.
mm
Efit. 66.
Gîtante i Ab bâtis Igniacenf
Primo nouit cam fecundum formam carnisin quaeum
ipfagenuit, fedlonge hocà cognitioneilliusformæ, in
qua pater eum gênait. In ilia vitas eft aliquando,. &non
eratei Jpecïesneque decor : in iftafplendor eft gloriæ& candor
lacis steroæ, apud quem non eft tranfmutatio : nec vicifti-
tudtnisobumbratio. Vifioilliusforms incredulisauxitpec-
catum, vifio iftiusiuftisferuaturin præmium. Igiturinter
formant çarni, & formant verbi, quafi médius de ifta
adillamgraduseft, qusdam alia forma Chrifti, fpirita-
lis quide m, fed quam in carne palam exhibait,forma fei-
liçet vitæquam in corpore geflic ad informationem eo-
rum qui cran t crcdituri. ,~Si enim feçundum exemplar vitæ
& morum quod m eo monftracum eft, formatas fuerir
in nçbis Ghtiftus , tune, démuni idonei erimus viderë
non formam fohimqusformata eft pcoptef nos , fëd et-
iamillam quæformauit nos. Eft Vtique in Chrifto alia
forma corporalis,alia moralis, alia intelledtualis. In cor-
poralifrater,eft, inmorali magifter eft, in intelledhiali
Deus nofter eft. Corporalem iufccpic, vtimpleretfacra-
mentum : moralem exhibuir, yt.præberet exemplum ;
intelledtualëm feu diuinam reuelabit ad præmium. Quan
agnitioinillo quinatrwëftexipfo. Ipfè enim eft non fo"
lam quem diligimus, tiirtemus, agnofeimus, & in quem
fperamus, fed hæcetiam .omnia in nobis operatur, arque
hiàyircuubus velutiquibufdammembris&partibus
in nobis perfieitur arque form at ur. T une enim perfedte
pro modulo huius vitæ Chriftus in te formacus e f t , çunt
veritasipfiusin te exprefla e ft, fi veritatem q u s ipfe eft
agnouifti, & agnitam-glorificafti, timoré videlicet &
fpe, &nefpesconfundat, charitasdiffufa fit in corde.
Si huicfenfuiiudicasincongruum, quod alius fitiftarum
ordo virtutum vel profedtuum, & alius ordo pofitionis
nominum , non enim ait : Ego mater agnitionis & ti-
moris & fpei & diledfcionis, fed ait : Ego mater pulchra dile-
ttionis, &,timorù y & agnitionis & fanfîoe (pet, fortaflis & in
hoc ordine ipfo quem p o n it, inueniri poterie aliquid
congrucntiæ&rationis. Sicutenim de agnitione timor
nafeitur, quem ne in defperationemconcidat,fpesadiun-
<fta confolatur ipfique fpei ne confundat, diledfcio fuf-
fragatur : ita verfa vice diledfcio caftum parit timorem,.ti-
morque cum dile&ione illuminât agnitionem : feçun-
dumilludfapientis: QuitimetisDùminumdiligiteilium, &
quam etiam corporalem tunc cefnere, in quamangeli 1 illuminabuntur cordavefira. Quanto autem veriusillumi-
concupifcuntprofpicere, npn minima fit portiogloris. j natacorde Deus agnofcitur,rantp fiducialius in eumfpe*
Beatus autem qui nunc araator fedfcus eft forms huius, I ratur. Vnde eft illud : Sperentinteomnes qutnouerunt noquæ
in exemplum eftpropofita, nam quifcrutatoreftil-,
lius quæ in præmium eft repofita, ppprimetur à gloria.
Huius forms mlrator & amator faéfcuserat, qui dicebat.
Speciofus forma pra filiis hominum. Vis feire quia non formant
corporis led cordis, nonpulchritudinemmembro-
rum fed morum prædicabat ? Audi fequentia. Specie tua,
inquit,&pulchritudtnetua, intende, projperß procédé & regno.
Adhucfortaffisdubiumeft, nifiaddar , Propter veritatem,
inquit, &manfuetudinem&iuftitiam. Prorfushæceft fpe-
cies tua & pulchritudo tua, qua regnum adquifiuifti pul-
cherrime regum, veritas vtique fei mpntim, manfùetudo
morum,iuftitiaiudiciorum. Hacpulchritudinefacileil-
iexifti & fubiecifti tibi etiam cordainimicorum j quippe I
totus coneupifcentia & defiderium. Mirabilis trium-
pbq,sgra.tiae, omninonouumacpulcherrimnmgenus vimentuumDomine.
Spes verofandtaeft, ficut Ioannes de
fpeyidendi Deufnloquensait : Omnis, qui habet banc Jpem
in eo, fanäificatfeipfum: ßcut & iüefanäus eft. / Pulchreau-
tem & proprie didfca eft pulchra diledtio, cum charitas
Deus fit, ac per hoefumma pulchritudo, fitque virtus ifta
fere tota pulchritudo Ecclefise , quam ipfe fponfus eius
in cantico amoris inuenitur tantum ac toties in ea mirari
& extollere. Prorfus diledtio pulchra : qus de corde
puro eft, & confcientia bona, ScEde non fifta. Vbi e-
nim cor purum eft, nulla eft ruga: vbf confcientia bona,
nulla eft macula: vbifides non fidta, noneft aliquid
eiufmodi quod oculis fponfi difplicear, quo minus fibi
Ecclefiam nunc gratiofam, tunc gloriofam exhibeat.
Diftinguenda etiam erat hoc nomine diledtiofandtorum
abamorehominum,fiueturpi, quinecnominandus eft
Pfal, 9.
dtoris, hoftem non perdere ad mortem fortitudine, fed I inter fideles , fiue naturaliquoamantur parentes , fiue
conuertere adamorempulchritudine. Eccemundusto- feculari quo feinuicèm amant propter feculi neceffitates
tuspofteumabiitconcupifcensfpeciem decoriseius,non velCupiditates. Proculergo procul,imonufquampror-
quiafaciemeiusviderit, fed quia tanrmültaamabiliade ! fus fub oculis Dei amor turpitudinis,feorfum autem in-
manfuetudine, veritate & iuftitiaeiusaudiuit. Ex Sion, terim cedat amor neceflitudinis, folufque regnet amor
fpecies decoris eius, quia defyon exiuit lex, & verbum Domi- i interns & ste rn s pulchritudinis, quo folum Deum vel
nideHierufalem : vnde fciliceteuangelium adnos miffum j propter Deum amant vere pulchri. T u vero bone Iefu
eft, in quo qusdam pulchrior Chriftifaciesoftenfaeft: 1 pulchritudofandkorum, fpeciofusformanonmodo prs
forma fcilicet y i t s& dodltins, quam Sctradiditverbo, j filijshominum , fed&prsvirtutibus coelorum : Specie
& in fe expreffit exemplo. In hac forma nolle Chfiftum,
& pulchritudine tua, intende,profpereprocede & re-
interim pietas eft Chriftianorum, cumnolle in forma car-
gnat T amqueläteregnetpulchra dilcdtio tua, vt tur
nis ftandalum fueritludsorum : nam nolle in forma di-
pern de finibus rerum proturbet& eliminet, fecularem
uinitatisfcelicitaseft, &gaudiumangelorum. Ideo &
ad fe conuertat &inclinct, naturalem fub feregatóc or-
Paulus feiens quiacaro non prodeft quicquam fine fpiri-
dinet: vt ilia pulchra & veradiledtione te diligat mun-
tu, videlicet qui viuificat, nolle iam Chriftum fecundum
dus, quadilexiftimundumfaluatormundi,qui viuisdc
carnem répudiât : nimirum vt fpiritui viuificanti ftudio-
regnasDeus, per omnia feculafeculorum. Amen.
fius totus intendat. Hocipfum & Maria fapere videtur;
qusdiledtum vterilui, diledtum votorum fuorum infi-
In Solennitate omnium Sanctorum
nuate.cupiensaffeâibus omnium deferibit cum non fe-
Sermo.
cun du m carnem, fed fecundum fpiritum quafi. diceret &
ipla : Etficognoui Chriftum fecundum carnem, fed nun-
ciara non noui. Cupitnamque & ipfa for mare vnigeni-
BEatipauperes Jpiritti. Agnofco notum illud ac nobile.
prognofticum quod in teftimonium fui,necdumna-
tum fuum in omnibus filijs adoptionis, qui&figeniti
tusincarneDeifiliusprotulit: iam vero natus, fed non-
funtverboyeritatis.nihilominustamen parturiteos quo-
dum notus, fibi competere docuit. Spiritus, inquit,Domini
tidie defiderio & cura pietatis, donee occurrant in virum
fuper me, euangelizcarepauperibus mißt me. Ecce paupe-
perfedtum in menfuram plenitudinisstatis filqfui, quem
femel parturiuit & peperit, imo vrEfaiasait, Antequam
parturiretpeperit : quia peperit fine dolore, nec experta eft
dimcultatem & moleftiam parturitionis , cum pareret
gaudi)frudtum sterni. Hunc igitur commendans nobis
fic a it, Ego mater pulchra dHeftionis&timoris, & agnitionis
&fanSaJpei. Ergo ne eft ifte films tuuso virgo virginum ?
Ergo ne talis effdiledustuusôpuiçherrimamulicrum ?
Plane talis eft diledusmeus, ficipfe eftfiüus meusô filiæ
Hierufalem. Diledfcus meus eft pulchradiledtioin lèitua
reseuangelizantur, êcce pauperibus euangelium regni
hunciatur. Beafi, inquit, pauperesjpiritu, quoniam ip forum
eft regnum coelorum'. LstUm prorfus ac nous plenum grat
is noui teftamenti principium, etiam quantumljbetin-
fidelem aut pigrum prouocans ad a'udiendumj fed am-
plius ad faciendum: cum fcilicet beatitudo rr.ileris , &
egenis promittitur regnum coslorum. Gratum,inquam,
öcaufpicatum fiouslegisinitium,' quandb in ipfoftatim
initio , tot beatitudinum benedidhones dat legislator,
quibvisdeledatieantde virtutein /• ‘ jj -f i - II* . : ----- 1--- ---------~ . uw I l . t u i b u i vTiUrItUuItem t periftosviplo
: dtledtus meus eft pulchra diledtio, timor & fp e s& delicetodfo gradus afeenfionis, quosin corde noftro dif-
............... ........................ • ____________ ________________________ ______________ ____________ pofuit
Matt. j.
EfttU. 6i.
Sermo Th Jolen. pmh. Sànft.
pöfiiit ftrujfturaEüangehj, fecundum exemplar & imagi-j
Ezech. 4Ó.
l G rad us vir
Eem cceleftium, quod Ezedhieli quoque oftenfumeft in
'mon te vifióhüm Dei. Eft enim manif elle quidam afeen-j
fus cordiurfi, 8c profedlus meritbrum ifte per ordinem
digeftuSoâoriariùs virtutum, gradatim deimisad fum-
ma perducètis viriim euangelics perfedtio.nis , donee ad
Videndum Deurn debrum inSioh ingrediatur templum,
de quo propheta dicit : Et in oüogradibus afeenfm eius. Prima
fiquiderri virtus inchoantium, eft renunciatio feculi,
qua pauperes efficimur fpiritu : fecunda manfuetudo,
quanosobedientisfubdimus, & alfuefcimus : deinde
ludtusquopeccataplorantur, vel virtutes implorantur.
Ibi nimirum guftamus, vndeampliuseluriamus, &fitia-
mus iuftitiam tarn in nobis quam in alijs, zeloque contra
peccantesincipimuscommoueri. Sed ne fçelus immo-
deratior in vitiumferatuir, fequitur mifericordia qua tern
perétur. His ergo ftudiis velexerciti js, cum quis iiiftus &
mifericors efle didicerit,idoneus erit fortaffis contempla-
tiöni vacare, & mundando cordi, quo Deus Videatur, o-
peram dare. Exercitatus autem & probatus tam in adtio-
, quam in eontemplationë, turn de mum dignuserit,
Paupertas
‘'liritus ia
quo cocûconuertens
eis intbrmehta, & vitia faciens efle fiipplicia.
Pecunia enim qu s iuftum ampliuslüftificat, 8c verius di-
tat difpenfata vel fèinël da ta, auar um cruciat feruata,p»rb-
digum polluit profligata. Prorfusbeati pauperesChrifti,
quorum fideis fic élufitfapientiain mundi, vfföla quis fit
bptimus diuitiàrum v’fiis inuenerit : quod videlicet diui-
t i s quspauperem faciunt & miferum, fi diliguntur, tunc
demurri faciunt diUitem &beatum, fi pro Chrifto con-
tëmnüntur. Confiteortibipàter Dominecoeli& terra, quia
abfeondiftihaeafapientibus & prudentibus, & reuelaftieapar-
uulis : id eft, humilibus qui vtfqüènon fünt alij quam
pauperes fpiritu, quorum hic beàtitudb prsdicatur. Hoc
ënim heet fcïentës tarnen commohere vois velim fratrës,
qubdvera acbëàtapaupertasfpiritus, pluseftinhumili-
tate cordis, quam in ànguftiarcifamiliaris : plusconfiftit
inabdicationefuperbis, quamincontemptufhbftahtia?.
Subftantianonnün'qüâm.ytiliterhabetur, fuperbianun-
quàmnifidamnabiliterrëtinetur.Diabôlusnihilinmun-
dopoffider, autpoffideredefiderat, quem fola velmaxi-
mefuperbia damnat. Pàrum'igiturprödeft renunciare
feculipofïefïîonib’us, nifirennnciefur&moribus ^ imo
qui nomen & officium filij Dei gerens, pater & minifter ( ftultum , acridiculum eftnudaridiuitiis,&diuitum im-
fadlusaliorum , tanquam mediator & feqdcfterpacifi- plicacivitiis : pauperem fiérirebus , nec dirari virtuti-
cetinteripfos&Deum: pacificet ipfosadinuicem , vel bus: relinqüereohinià, necfequiChriftum, fedmagîs
etiamadebsqufforis funt : ficut feriptum eft, in laudë forfitan incaftris Chrifti,iuuarepartes'Antichrifti. Pla- :
fandtorumpatrum, -Paciftcantesindomibusfuis. In h o cb f- ne Antichriftipartes adiuüàt, quifquisfuperbismilitât, :
ficio qui fidelis & conftans fuerit, fspe virtutem & meri- nomenquefandtum qiiôd verbis vel habitu profitetur,
turn fibi martyrij comparabit, perfecutionem patiens moribusimpugnat. Vexillum Chrifti humilitas, Anti- Vcxillum
propter iuftitiam, aliqüàndb & ab his pro quibus pugna- chrifti fupefbia, vel potius capitis eius diabolj, quifurer Chriftihu-
bitjVtficeidicëre. Filiimatris meapugnaueruntcontra me, | bmhesfiliosfûperbiæ regnat, & ab initibperfuperbiam 'miluas-
8C,cumhisquioderuntpacemeram pacifictiscumloqUebar illis ; peccat. Gloriemur igitur ftatres, quia pauperes fimus
pfal. ii9. impugnabant me gratis. Quants autem g lo ris, quamque pro Cihrilto : led operam demusvthumiles fimus cum >
copibfsmercedisin ccelo fit crimen huius perfedtionis.
rnde vtcumque licet sftimare, quod ipfa etiam abrenun-
ciantium fèciiló primordia tants Dominus prsdicat fee-
licitatiSjVt dicat, Beatipauperes Jpiritu, quoniam ipfortim eft
regnum coelorum. Plane beati qui proiedtis vilib us,fed gra-
uibus farcinulis huius mundi noluntdiuitesfieri, nifi de
folo cireatore mundi, proptet ipfum tanquam nihil ha-
bèntës, & per ipfum omnia poflidentis. An non poffi-
dent omnia qui poflident cohtinentem & difponentem
omnia, quotum Deus portio eft &hsreditas, qüivtni-
hil dbfit timentibus éum , cstera profit expedirenouit
difpehfat ad vteridum, & feipfum fêruat ad fruendum §
Gum hsres Dei,cohsresautëm Chrifti, adultus &eman-
cipatusintroduceturin plenariampoffeflionemexpedta-
t s hsredicaris, runeprofedko ius abfolutum, ac liberum
imperium habebit in creatüris: qui modo quanto tempore
paruuluseft nihil diftert ä feruo , cümficDominus
omnium,fedfubtutoribus,&aiftoribus eft vfque ad tem-
pusprsfinitamapatre? Tunc mundus agnbfeet iuftum
aclegitimurnhsredem Dominum fuüm, propter quem
creatus eft: agnofcCt iriquam, quia iam non conformem
fib i, fed reformatüm inpouitate fenfus fui ad imaginem
Dei ad quam fadtus eft. Sëd & nunc quoque fidëli homi-
j ni totus mundiis diuitiarum eft, non folum quia ad agno-
feendum vel diligendum audtorem mundi, mundanis
omnibus vtitur tanquam adhöc fibi datis: & invria
teftimoniotumDei (qusvidetfaduramficut &fcriptu-
ram perhiberefadtori,) deledfatur ficut in omnibus di-;
uitijs: fed etiam, quia ita fufficiens & gratüs efle didi-
cit, vt quafi totius mundi diuitias computet illud prope
nihil quod habet, fiue hoc ipfum quod nihil haber. Tdeo
iure beatificat Ecclefiam fandtorum Salomon, qu s pauper
pro Chrifto tam diues eft in Chriftb^Mw/f««, inquit
Chrifto. Pauperëfuperbo ficut nihil deteftabilius , ita j
nihil miferabilius : .cümeum&päupcrtasnunc affligat, j
& fuperbia in përpetuum abdicat. Pauper autem humi-
lis, & fivritut& purgaturin ëamino paupertatisj, exultât q
ïefrigerio confciehtisdiuitis : cbnfolatur fe promiffio- j
lie fanâ s fpei, feiens &fentiens, quoniam ipfius eftsre- j
gnùmDei : quod iam intra feipfumvelutinfeminevel |
radicegerit, primitiasfcilicet fpiritus, &rpignus Sterns
hsteditatis. An non veftrum eft fratres, vnde toties ficut
vobis confeij eftis, frudtus fuauiffimos,“ & bearagau-
^ ia decerpitis, quorum gûftus amarefeere vobis iam o-
mhemfecitdulcedinemmundi? Guftaftisenim, ni fal-
lo r , & vidiftisfquoniam bona eft négocia tioveftra, qui
pro re gratis côntemnëndaac proiiciehda, fumma com-
pàraftisbona. Denique non eft regnum Dei efca&potus, fed
iuftitia&pax &gaudiuni inJpiritu fanito. Sihæcërgofenti-
mus in Uobis, cur non confidenter pronunciemus intra
nos efTe regnum Dei? Quod autem intrànos eft, illud
vere noftrum eft : quia nobis inuitis eripi non poteft. Rer
dfce itaque Dominus beatitudinem prsdicans pauperum,
nonaitipforum erit, fedeftrëgnumcoelbrum : non fo-
lum propter ius firmiffimum j fed etiam propter'pignus j
cërtiffimum vfumqué foeliciffimum : non folum quia !
paratumefteis'àb origine mundi, fed etiam quia iàm in ; H
qUabdamipfitfspofleffiohemcceperuntlntroduci, iam
habentes thefaurumhoelëftëm in vafis fidtilibus, iam por- j
tantes Deum ill corporihus fuis & cordibus. Quart! bëa- \
ta gens cuius eft Dominus Deus eius , quam vicini fu n t1
Derfegno qui regem ipfum cüi îëruite regnare ëft , iam "
poflident&geftantin corde'fuo.'F««w, inquit, ceciderunt
mihiinpracldris, etenim hareditas meapr&clara eft mihi. Liti-
gent alij de diuidertda hæreditace huius rtiundi, Do-
minus parsxhsreditàtis mes & calicis mèi. Pugnènt
ambiunt illis inuideo , ego ertim & anima mea dele-
(ftabimur in Domino; O prsclara hsreditas pauperum
filiacongregaueruût diuitias, tufupergreffaes vniuerfas. Aliffi-rinte r fe quis eorumfjat miferibr, nihil-omnium qus
quidem rapiunt nonfua, & leriiperih egeftate funt: ß ip -1 ‘ ’ ’ *''*■' ‘ ' "
â i diuidunt propria, & ditiores fiunt. Diuites, enim egue-
runt&efurierunt, inquirentes autem DbminUni non minuentur
, ö beata poflèflio nihil habentium , quoniam
omni bono. ^ Auarus^^quo plura poflidec , pluribus eger. . _________...noil folum .............
omnem fufficienriam nobis lubminiftras
Quanquamnil minus habeat, quart! qubd habere fe pu- | fed etiam ad omnem gloriam abundas , ad omnem
tat: cum habeatùrnon-habeat, fëruuSpecuniæ, nianci- lstitiam redundas, tanquam in finu repofita fuper-
piumauaritis, culforque crumens,idolâtradeteftandus, f efflüèns rtlenfüra. Prbrfus tëcüm funt diuitiæ & glö-
ciMimmhiuseftDeus. Pulchreautertiiam nunc quoque j lia , Opes fuperbs dé iuftitia. Superbïat ô paupe-
vindicatin peccatores iuftitiadiuina,resipfàsquasaniant ! res , fuperbiaf^ô humiles anima veftra, glbrians in
■ “ J ~ humi