Epifi.%6. Ifidorus. Antiquae & approbatae conluetudines Eccle-
babeturc.inJ fi* Dei non debent aliquatenus immutari, nifi euidens
r ? ‘ I communis vtilitas,antineuitabilisemergatneceflicas.
Ep!ft.irt5 AuguftinusadCafulanum.In hisrebus de quibus nihil
■de Ba fit.
.eontra Do-
W/.+.C.1+.
I Contra Lu-
\cif&Epift‘
ad Lt antic
habetur
fententia.
B
2 Ó+ ______ ____ _ L ***
tium funtaudoritate firmata.nullatenus ab his difceden-1
di libctam etiam Pontifex, fi velit perrttittatur habere li-
centiam.
Epifi.lli.tj
deBapt CÖ-
tra Donat.
7.4.C. 14.^0»
ipsä docet.
certi ftatuit Scriptura diuina,mos populi Dei vel in fti tuta
Maiorum pro lege ponendafunt. Etficut praeuaricatores
diuinarum legum:ita contemptotes confuetudinum Ec-
clefiafticarum coërcendi font.
Item idem* Nullatenusdecipipoterir,quinonfuoiu-
dicio/cd maiorum viuit exemplo.
Hieronymus. Maiorum confuetudines&traditiones.
quae tarnen non ftmt contra fidem leges Apoftölicas atbi-
tratur religio Chriftiana. Siautem quaeratur a quibus Ec-
clefiae confuetudinesfuerint inftitut£,quae quamuis vbiq;
leruentur, tarnen nullaferipturaeorum profertau tores,
refpondemus. Quoniam a fan tis Apoftolis, vel a fandor
rum Patrum ConcilijspraecipienteSpiritufandofuerünt
inftituta.Vnde ait Malleus haereticorum Ifidorus. Multa
funt,quae in Ecclefiis Chrifti geruntur, ex quibus ramen
quaedamfunt, quaein (cripturis canonicis commeDdan-
tur.Quaedam quae non fiint quidemferiptafed tarnen tra-
ditacuftodiuntmv Sed ilia quae toto orbe terrarum fer-
uantur ve! ab ipfis Apoftolis vel audoritate principalium
conciliorum inftiruta intelliguntur.
DodorEcclefiarumAuguftinus.Multanoninueniun-
turinlitterisApoftolorum,neq’,inConcilijspofterorum.
& tarnen quia per vniuerfam cuftodiunturEcclefiam,nos
ab ipfis tradita,& commendata credimus.
Nosigiturfratrescharilfimi Ctucëmdomini noftriltf-
f t Chrifti ab ipfo Dei filio nobis traditam humiliter adore-
rmiSjclauos &vulnera Regis noftri deuotiffime venere-
mur:totam cordis noftri dulcedinem,& amorem in ipfius
lateris noftrae redemptionis vulnus fideliter infigamus.
vt per haec humanaefalutis ftigmai a bonis caeleftibus per-
fruimereamur. Et quia nos Deifiliusadvnitatem fidei
conuocauitin vnitate Ecclefiae firmiter coniungamur, vt
fecundum Apoftolum in confiietudinibus Ecclefiae a fan-
Cor.vio. ’ disPatribusinftitutis, acpfalmis& hymnis, ßccanticis
.TheJ.z.i. fpiritualibus id ipfiim dicam us omnes, 8c non fint in no-
I bis fcliifmata: neque circumueniamur pet Epiftolam tan-
■ad. Cor. quamperaliquemCathölicorumDotorem milfam.-vel
' perrationemnoftr^fragilitatiexpofiiam.Quiapotenseft
angelusSatahae transfigurare fe in Angelum lucis. Hsere-
ticorum aftuta calliditas,Chriftian^ f«jpe fimplicitatis fal-
fo fpeciem induit, v t decipiat.Frequens mutatio Ecclcfia-
fticarum confuetudinum dilcordiam nutrit: fimpliccs ad
blafphemiam incitat:praelatósde negligentia, velincon-
ftan tia notabiles reddit,6c haereticis praeftat materiam de-
trahendi. Mensinconftans & leuis nouitatibus Temper
gaudet: vtficlegumlatora caeteris attollatur. Detrahit
fiepe Patribus vt deliramenta fiiarum opinionum fan t o-
rum audoritatibus praeponantur. Quapropter nos certa
teueamus &c dubia relinquamus , lantotum Patrumin-
ftituta 8c eXempla fequamur i vt Cum eis, qui fic credide-
runtjtahter vixérunt,&itadocuerunt, fic credere, taliter
viue r e, 8c ita docere ipfi mereamur,& cum eis ad ftabilita-
tem felicitatis perpetuaeperuenire. Amen.
C a p . X I I .
Adquam mundipartem Chriftus in Crucecon-
uerfuserat.
C Ogit nos fraternadiledio fuis quaeftionibus pro viribus
fatisfacere,& ab incepto opere longius deuia-
re. Si quidem perquirentibus qua parte dextram vel fini-
ftram inCruce tenuerit,autquomodo confignatioCrucis
habeat fieri, illud egregie verfificatoris Sedulij quod
metrice de paffioneDomtnilegitut, duxi proponere. Ait
cérteSeduliùs:
Spien didus auäorisfulget de verticeEous,
Occiduoftcra labunturfidera planta.
D
l. Ç. carmi-
Tudenjis __________
Arâon dextra tenet.medium Uua,erigitaxem.
Cttnftafademèmbrjsvmtnatura creantis
Et cruce complexion Chtifoasregitvndtfomundum.
Vt haecteftantur carmina, quando Chriftus paffione fua
confignauitmundum,caputtenuit Oricns, pedesOeci-
densjfiniftramMeridies,&Septentriodextram. Golli-
gitur ex his dignitasOcciduç regionis,quia Chriftusfzcicm
verfus Ocddentalem plagamtenuit, contra quam caput
etiam inclinauit, quando fpiritum emifit- Hie nimmus fa-
cerdos, 8c vere Pontifex oblatione fui corporis 8c fpiritus,
&reiponfîone cruorisfàcriconfeçrauitroundum, :& prae
caeterispartibusocciduamregionem,qui'ligandi &folue-
di Romano Antiftiti in occiduo hemirphærioconfiftenti
prae cun dis mu ndi Praelatis contulit excellentiamin p>le-
nitudinepoteftatis. Hacinexplicâbilem dignitatem diabolus
, vt videtur, praeuiderat, cum (edem fuam in lateri^-
bus Aquilonis ponere cupicbat, vtàltiflimo fimilis fieret,
exercendo dirae tyrannidis in hominibus principatum,
qui primatumgerebatinter omnesordines Angelorum.
Sed milerturgidus fupèrbiacecidit, quiafe contraDeum
erexit dominium fuperbiens vfurpare, quod creator fuo
dominatui relèruaret. Audiant &tabefcant,quifijperbie
ni tun tu r hominibus dominari. Deus fuperbiëntibus An-
gelis non pepercitiled eorum multitudinem arrocioribus
flammis fuoiudicioreferuauitperpetuocruciandam. Et
quomodo parcetincontumaciafuperbiasperfiftenti, qui
eft vermis,& cinis î fraudatus eft à fuo defiderió inimicus,
licet arte malitiae filaefeduXerit hominem, &orbem ubi
fraude nequitiç fubiugauerit vniuerfum. In monté tefta-
mentiin lateribus Aquilonis icOnceptamalitiadefiftens
minime poft ruinam.Quiain fanda vrbeRomanajquç fi-
ta eft in lateribus Aquilonis,ante aduentumCbri/îifacrile-
gis cultibus 8c nequitiæ legib. fupet orbem vniue'rfiim ex-
ercuit principatum. Dominusautem nofter lefus Chriftus»
qui præliaturus contra malignum principem, Cruéém a-
fcenderat,&fandam fibi in lateribus Aquilonis,&in occiduo
climate præelegerat vrbem, contra Occidentem câ-
pite inclinato fpiritum tradidir,vtferuum de poteftate dç-
monumerueretfügitiuumqui fiiggeftione diabiliàiufti-
tiæreceflèratfole : ôcplusgelidus mente quam corpore,
captustenebrisignorantiaein Aquilone,vtoccafucultu-
rædæmonumfeà facie fiiiabfconderat creatoris. Infecu-
tus eft Dominus inimicum i m mi ffione fui fpiritus, & éo d
thronofimdç vrbis expulfo atque deiedo vniùèrfaarma,
in quibus confideba|,abftulit:&facerdotij fuiatq*,imperij
in ea folium confirmauir.
Apettum eft praCterea verfus illud clitpa fandiflîmü la-
taseius, dequoexiuit fanguis&aqua. Emifit Dominus
Spiritum , vt fetuum mortuum à peccatotum occiduo
fufcitaretrproduxit fanguiuem,vt congelatu m torpore A?-
quilonis cale faceret} dédit aquamvtablueretj fordidum,
qui computruerat in ftercore vitiorum. Dextram contra
Aquilonêm tenuit,quia virtute fuainfidelitatis,odij, aua-
ritiæ, accidiæ, inuidiæ, lu xuriæ 8c fupeibiæ Principem de-
bellaiiit. In lateribus Aquilonis, inocciduaregioné,fitu
tamencalentifita eft Roma» matetcundarum vrbiumôc
Regina, vt in fe flagret per caritatis flammam,frigidos ca-
lefaciat (anditatis exemplo,&bona forma rudes 8c ignorantes
illuminer perdiuinam feientiam. Heeceftinfignis
regina illa,quæ affiftit à dexttis filij Dei, nonfolumdigni-
tate,verum etiam fitupendentis in Cruet thveftitu deaura-
to circudatavarietate,dam fplendore excellentiflimae pote-
ftatisdiuerfitate cundarum gen*:ium,adfalutem æterna
pertinentium,varietate linguarum Romanus antiftçs,sü-
mus princeps 8c pontifex fideliter &deuotifîïme prædica-
tur:Romanum dico pontificem, Immo corde credo,& o-'
re profiteor totius orfîis animarum 8c corporiimillumef*
fepoftDeûprincipem& paftorem quorundam fapictum
fideli aflfërtione.Haeceft ad literaro ilia ciuitas Regismagni,ci
uitat Dei noftri: in qua magnitudinem fuam fpecialiter dominus
oftendit inco mprehenfibilcm ôdaudabilem ni mis:
8c in qua excellenter fiipereminet cundis fidelibus Chri-
ftiani cultus prælatio dignitatis. Hæc mons t eftamen ti, fi-
ue mons sâdus rede dicitur, quia in morte fua ftatuit do-
minusRomano pontifici sûmæ excellentiç,dignitaris,pa-
' ci s»8c
WmiiW
cis,&glori£eteftamentü,&principemfeciullü,vtfitillift\
percundosEcclefiç redores facerdoti j dignitas in çterhu
Ad hanc vrbé facratiftî mam confecrandam,&de idolo-
rum fpurciti js em undandam de diuerfis mundi partib.do
minus poft refperfionem fui fanguinis facratiflima,qua v-,
niuerfus orbis eft confecratus,innumerabiles conuocauit
fan diffi mos facërdotes, vt quælibet patria haberet Romæ
quo illi cultum deuotionis ét quafi natu raliter exhiberen
D^dit itaq; IudæaApoftolorum principem Petrum.Dedit
CiliciaDodorem gentiüPaulum .DeditHifpania fandiffi
mum Lèuitam Laurentium, quorum fanguine fandifica-
uitSCcorporib. vrbem defiderabilé decorauit. De omnib9
et ali js régi onibas innumerabiles mundus deditMartyres
&protulitconfeflores,quorüeftufionefanguinis,dodri-
na facra,quiete corporüm aima ciuitas conlècrat.In tantu
illam fandifieauitDominus,vt quicumqj ad cam catholi-
ce de mails perpettatis venerit emundandùs ipfiusponti-
ficisminifterio,quieftfpecialiffimusvicariusDei, &loco
ac dignitate fucceffor Apoftolorü principisPetti,retniffiô-
nem percipiat peccatotum,& et fanditatis gratiam confe-
quatur.T emporib .primis; vt fuperius prælibaui i PrincepS
malignorum fpirituum àd fuae vefaniæ cultum nefandifll-
mumampliandum,quæqîmeliorade cundis gentib.gém
marum, auti, argent!, marmoru, & cundorum infignium
fpolia congregauit.Fortioraûtillo fuperueniensDeifilius
fandisApoftolis&Martyrib.fuisdiftribuitvniuerfa.Etenï
quæcumq;erantad cultûidolorum, omnia cedunt in ho-
norem&obfequium fandarum Ecclefiarum.Thelauriza-
bat Diabolus,deignorabat cui congregàbatea. Nimirum
ipfe congregauit affedu, qui multislaboribus 8c expenfis
coegit fuos latellites Congcegare. Dominus congregauit
effedu, quia ipfe elicit de malis b ona: cuius volüntati 1er-
uiunt reprobi etiam répugnantes. Diuino nutui feiuiebat
ignarus diabolus fibi æftimans perpetuo retinere quæ left
Cfori/îi famulatui parabantur. Deceptus eft fuis ffiachina-
mentisdèccptor : quia de illius & fuorunl laboribus Dei
filiusfibiîhronum gloriæ decorauit.
Lcgitur in paffione Domini quod petras feilfie funt, 8c
monumentaapertafunt,&multa corpora fandorum, qui
dormieratitiïurrexcrunt.Hocftètim pofta cmifitChriftus
lpiritumfatcfaófcütïi,vcrcfmteÈtioSan6fconjmoftendcret
mottuorura finaomm animias dé inferno turn carcere li.
bcrari.Etcniraihiuftonieflit.&valdedrationediironun)
vt vniueriicatis pretio d Deifilio in ipfius motte dato,vltctiusfanaiiqnidccefletant:
detinetcnturcaptiui.Adhil)ea-
muSaliquafctipmrarumteftimbiiianeincredulioccafior
nem reperiant fidelib us infultandi.quod poft mortem fitam
eftet Chriftus ad inferos defceqfuruS ad iatiflorum
animasiibetandas^ibyllafuistarminibus prsdixir dices:
itmor'tmorityrtribusitibtufmnifiifrepto
Ettuncab mferii regrefftts ad lueem venietprimitst
K'fitrnawnlsfrimipiiirtmcatisoftenfm. - |
■ Item eademSibylla;
InquirensmHportMrejritigttAueni ■
Sanctorum cuttclavomct lux libera carni
1 Hocetiam Dominus pet Oferfrophetam pranuficia.
dices,omotsero morstua,mMfus tuiuero inferne.Mombr-
ditinfernusDominumcumfuafioueinfernaliumPrinci.
pamladqichrijlum motti tradidetunt,fednon eutn infet.
nusdeüotauitiquiafuperatamottecte^wviaotabidfet.
nis refutrexit.Morfusinfernifuiti&honcibüsiqilianecö
horamab inferno potuit detineti,& fandtos quos define.
batermht.MomorditinfernumDoniinus,quiaDeitasde‘
icendens in anima ad infernum nod omnes qui ab eo de.
tinebantut eruit, led tafituiuttorlim animas liber taci dona
Uit,Corpus aflumptumdevirgine inCruce temanfir,Dei.
taS corpus & anirtiam continensin anima foluni fpollauit
mfernum. Vere mortuus fuit quo ad fepatationem fpirit^
a carnesvtGafiusineO mortis aflumpnehumanitatisoftèh.
deret veritatem,&morte mortis principem fuperaret.Ve-
tè a mortuis refurrexir,vt Deitatisfua: poténtia patefacetet
&de noftrorum cotporum refurreaione futüra nobis fa^
ceretndejpalfionem 8c morté in humanitate péttulitaOui
in n i h t h i r u f p n a f i n o l T a J Ê H S S i H H 1 . ^jT^t'P^ivelraor inuliatennspot. u. in• . Qk u . .o d< fAà at âi
Inde eft ^prstrogarluafpecialtsprmilegqgaüdecoccl- | eft dèVirginein truce temanfit, Quoddénihilocféàrüeft
duum climaeo quod in feeunétarum vrbiüScdigmtatum : ininfernum defeendit, Sc ctearorin eteatura tattirafno
continetmatrem perqexuberatabundânrius boms eçle* 'hauitiCreàtoDtamenàfadbirà&creaturàexquo vtrâma-'
Ilium mandàtorum.Donoétfpecialisdileâiomsdomm9 iaflumpfiqnurtquamdifceflitjquiaVtramq^denihiloiDfe
occidemalem extulit regionem,cum illius pattib. vlnmis ! creanit.atq-, ad ref reationem vtrinfqede finu Partis defcS
beatilumi Apoft oil IacobiApoftolorum proto marry ns cô dit.PoftrelurreâionemverofuamiCreatorfaàuràStctea
tulitmembra,vtquævocationefandæpræd!cationis&ii- turainvnitatcperfomefedifcipulisprarentauie&index
tueratvltimâscapitisgratla&ApoftolorumPetriiPaülis& terafedcnsPacrisverusDeus&verushotnocunaavifibi
lacobl, corporalipræfenriadignitate,acretigionefieret iiaKinuifibiliategit.Cuhaanâmqjcteaüitvtfinebrind.
prima, Hof Videt innui in ilia ttepldatione loannis Apo- pioDeus^mniaregitperetuiitcr.vtfinefineDominus
ftoli,qu^doauditate(utreaioneDfiieutrebântdnofi. Poteftptobarifanâomm Patrum àuaoritatibüs infi.
mu.l:&illedilc,pulus>fcil,IoahnespiçeUtntemusPetroi& .nitisDominurole/amadliberandasfanaotumanittiasad
venu prior ad monumentum,non tamen intromit,luble- ; inferos defeendifle, QjiiaVeroauaotitatibiis tantum A‘
cutus eft Petrus Seftatim inttoiuit.Poft Petrum autem Io. ; pottolicis hoc petunt aliqui robotati foiieite audiambs
aunes,quipnorvénérâtintroiuit.&vidit&credidit,Prim9 qiioddicitApoftolUsPaUlus, Aiteiiim i mirnrhiniorde
venir,vltimusmtroiuit,vltimus vidit & vltimuscredidit, tuocquiiiefceniuinabyjfumi Hoceffi ClmhmiiHtrtUùn
Qma licet onenralisEcclefiavelGrçcotUm adfidéChnfti uocan. Et Petrns in Adibus Apoftolotnm deillo diciti
venetit,prima,tamenftatimexotbitauitfeeutapfendoapo , QumDem fufiitauit imortuisfoluiisiolnibui iuftrni iuxtl
itolosledudtione hæreticæ prâuitatis. Vbi veto Eccleiia quodMpofttbileerattenenillum ab eo.
RMoBm ainoa. vocatione Arp* 1oft•o lica/ v-e nitS adB C hr.«if*t um,fidem Itetnidcmpaüidisprofcrcnsteftimoniiimdich:Ptabbe’
catholicaminterperfecutionesGentiliufieuilfimastenuit | tatgiturctitnefot&fciret,quiaiureiuradùiurà([etilliDeusdefru-
mc^cuflam.&meruitobtinereacerbiffimapugnajquarn aulumbieiusfedèteftperfedeeius,prauidens locum ell derefurre-
fibiDotninusgratiacoiitnlcratdignitatem.DocuifPetrus aioneCbr^qumiumnecineliaustpnÀni/uecrcLem
Romam, Ioannesvero curium in Græciaconlummauit* i viditcorruptionem.Item Paulus de triumpho Chrifti &foo
Certa fidb Roma corpus tenet Petri 8c deuotiffime Vene- I fiatione inferni dicit : Helens quod aduerfum noseratchirog- jj
ratur, Græcia vero dubitat de Ioanne, renuit ad praefens
GræciaDeo & Romano Pontifici vicatio eius débita obe-
dientiara exhibere, atque diuerfis erroribus milèrabiliter
implicacur, Tandem largiente Domino in fpirituhumili-
tatisad vnitatem Ecclefiæ catholicæreuerfura.
C a p. X I I I . ,
De defeenft C h r i s t i ad infèros.
QVibufdam qnjeremibus Çertificari audboricatibus
diuinis,Vtrum in emilïïonefui Ipiritusad infernum
delcenderit,vel ftatim fandlorum animas de poteftate te-
nebrarum liberauerit Dei filius,prout viresfciëntiolæ noftrae
fuppetunc, relpondeihus.
BibUoth.VetPat.Tom.ij.
phum decreti quoderatcoiitrarium nobis : & ipftm tulit de medto
ajfigens illud Cruci, &Jpoliansprincipatus & poteftates traduxit
confidenterpalam triumphant illos in femetipfo;
Hæ autoritäres deplurib.vero&honefto debenrfufficereChriftiano.
Adintelligendum autem quedDominus
Palfione fua principatus & poteftates lpoliauerir,fciendü
eft,quod de omnibus lan torum angelorum ordinib.ali-
quiceciderüntjtot coniun t i numéro,quorante calum in
vno de noué ordinibus confiftebant. Etvnufqùifq; ficut
cætcris eratprælatus fpiricibus beatorum i ita nunc quoq;
intetDæmonesobanetprincipatum. Dominusaüt principatus
& poteftates fpoliauic, quia mortis Rege cum fuis
principatibns & poteftatibus debellato, qui etiam de illis
13 ,14 .
F
Acl. 5.30.
m ij-".
Col. i. 14.
duom
■ ( l i a i
ü i i i i
i l l
■ u