
A
M
i.R^.17.
ibidem.
B
È/al.ioj.
c
P/»7«/>. jS
D
T fa ij.
Ez.ecb.i2,
Chriftùs,Pues liras péraàfes,DàüH,Pefaùth> & bmhes qui
irieiüs Fugerünt paffione, & deiticfcps qùpfcftmqüe emit
îâthpehe côhfiimp'tos. Sed illî, ficüt Icriprura refert, cori-
furgebaht adùërfùs Dàuid': quia ribn mînùs adüçrfus ca-
ptit,videlicet Cnriftum infîirgünti quam & aduêrlüs eiu$
membra. Daiiid àutem-, Apptehendèbim (inquit) mehtum
eorum & fujfocabàm, interficiebamqûeeo's. Gracias omnipq-
tenti Deo,quia quicquid Pfopheta d ojuit eos prâitàluiuè
in gregéïh Chrifti, totùra virtute Dèî (fûpératuim eft ■, tantum
he oiies iè eorum feucibus ingérant : quoniàth morte
fiia eos leonem de tribu fùdâ interfeciilë jftfceri Hinè quo?-
■ que JhxùàtMMèm (Inquit) çlr vrfum ihierficiebam (goferutis
I >#«h$equitùr, sentit as (iriquit) measfubueftit &ipnfregtti
! H o c idipfiim repetit dolens, qiiodiaïft fiipra deneüerat,
[&pofuit me defolatam. .] fcilicet Ienifàleth, quamfiipra
Propheta defolatam Fédéré plangebat. Nuhc verb for-
talîîs, iam in fëipiàm reuerià 3 imo Chrifti ipohlà dota-
ta eius fànguine, gémit le pofitahi dplolàtam à Chrifto:
quia ciifii adultérüfti in quiblislibet îécipit fins méih-
I bris, fècum Iponlum mihirpe habere poteft» [rirwjdftar-
[ cum hum, & pofu'tt mi quafiftgntim a i fagtttaht j PofîtuVer-
I go Chnftùs à pâtre 'quafi ûgniïrn adfagittam dicitur : quia
| non mihüsifjfè's qüarii & othhi's eiuS Ecclefia in titulum
i contra omnes aerias potëftàtes, & eorum Fallaciam ere-
! dfcus Cerrijtùr. Vnde vniiVex militibüS eius, Speftaculum
! (invpiityfattifunmmundo&Ahgelïseius. Qu od infe Iblurti
‘ Chxfftus erigere ctërauit, quafi monohiâchiam expletù-
tu s contra omnes be (lias lyluæ* con'traque earum fæui- I riam, contra obleétamenta fè cü li. & cohtra omnià no- I mini eius aduerlàntia. Vnde qüalT figniita ad fagictara
: le plangit pofitum, qiiia non minuS in le , quam & !h
' fiiis membris., ad repelllndum orania iacula'fi^feepit
, inimici. CætertftnlubDalethlittera, anima timoré per-
culfa j plangit, dicens : fVffusihjîdtdns.faftus ïjl mibt i '& led
in àlfionditis:] quia non minus in apèrta quotidie vi fagit-
tarum, quam & in abfcondito infidiàrutn eius fulcipit vul-
nera, & le talibus decepta dolis, pbïjtam iure plangit de-
lolataixi.^Tentendit '(inqûit)<trf«^ ^«»».]Per àrcum namq;
extenlunijvisdiuini iüdicii eXprimitur. Q uôd diü venire
difFerrar,quiamauült Chriftùs inuenifé quos remuneret,
quam qttos Fétîar.Hittc Datiid ait: DédiJH m'ettientibus iè
Jtgmficationémvtfugiànt à facie arcui. fottaffis ergo perâr-
cum,fcripturas fit n&aslib enter àccipimus,ex quibus quali
fortitudine noui teftamenti, & nemo qüodatîi dtiritià
vetetls perplexa & edomita elïè credirür, èx quibus tan-
qüà'm làginæ’mittüntür ad fbriendam cordis duritiam.
Quia enim alia làgittaperculïa èft anima, quæ dici t : Indu-
citeindomum vim^confiipate me inter vn^tUnta conjlipate the
inter meUa : qùohiian Pulnvata fagittts Charitat'ts egofüm, quia
amort langueo. Habet enim ex hoc areu iüdiciorum Dei
Chriftùs âliàS immittere làgittas ad perim éndum vitia &
peccata : alias veto a'd viilnerandas ahimas amore chari-
tatis. Inter quænimirum qmniaanima conftituta eft quali
lignum ad làgittam, v t hincjîilcipiat vulnera charita^
tis, illinc repellat omnia iacüla inimici;, quatenus luis
triuitiphët de hoftibus, & vi<5trix cu|n corona recipiat
paradilürri.
Sequitur HE littetà,quæ viub vel eft irirerpretatur. A
prindpio enim huius alphabetic exiriailltio Chrifti ôften-
ditur.iicüt ait Apoftol u s i Qui him informa Dei effet, non rà-
pindm arbitratus èft, ejfefe <squalem Deo feifemetipfam exinâni-
uityformàm ferui acctpiens,& habita imentus W homo,prôpter
quoi oniniaprobta & pajüones vfque ad morteth fufimuit. Vn-
de neceftè fuit, Tub had littera elarefeere inter agoiies Sc
certamina paflionis, quod is i qui lèmetiplum intantum
exinaniüit, lemper idem eft, & incommütabiliter eft i &
qui eft, vtiqüe viuit, fiait & qui viüit j eft : ac pér hoc vna
vox eft credentium, etiam inter iiipplicia tormentorum;
Dura dicirur ànithæ nofttæ, nonefl falusilliin Deo eius. Eft>
quia bmninolèmper idem & vbiqjeft,qiii liuiquâ aiîiis,
& nunquam longe abeft. Ët hoclbîum indoramutâbiliter
tenet fidès Ecclefiæ omnino, quia eft. Ille vero iure de fe
ira fidétibus, licet pro nobjs mortuus credatur,re(pondet
femperdc vbique viuo. Vnde etiam delinquentibus cia-
& viuat. Cohiiertatur àutem ad vitam : quia vira hünquam
vult mortem,led v t omnes vira vitrant,& conuertantur ,de
morte àd vitam.Hæc namq; cohïoha vox eft Ipoftfi ac Ipo^*
læ, vt illà confiteatur c o r d e o re,qtiià eft.S pO n (iis autem
ei mbx felpondëât,Viüo:quatehuS in nullo dubitare queat
deillo. Vndëidem poft mottèm5imô aiitè mortem,vel
lemper & vbique fine Morte 5 E-eliitrexi , & adhuc .tccuiri
.fiim,qui nunqiiam abfuùftd lemper tèclim.& in t e , fiettti
tu & in niéjfui.Qtfôd eft dfceteiViüo in tej’qüia & tü ift më
viueSjVtomriesaùdiàntquodviuo confitèantur interrogahribus;
Vbieß Ûeus tûusï Dicantque, efi. Eft autem vbî-
quejin coelo,ih terra intra omnia, & extra omnia-. Eft ik i rt
corde meb per fideràjin ore per confëflîonem : ac per hoc
iplein meelt,v,tego fim in iploficutiplèadpatfèm ait:Fi)-
lofaterji & ipfiin nobis vnumfiht.hm quid iplè plan&us i h-
finuet videamus.
H e.
Mißt in renibtu meisfilias pharetra fiia. Faftus fum in derifum
omni populo meo,canticum eorum iota die. Repleuit me amafitu-
dinibusjnebriauit me abffhthifcQùàd làtis Ierulàlem accidil-
lè manifeftü éft,cum Dominus iuftöluö iüdiciö ^qüafi dé
arcu diu extertfo : quia pr^caüere noluit he feriretur, ful-
guran tes emifit làgtttàs filiaS phàrëtræ luæ in rehibus eiiisj
Vtibiexciperéntprimum vindiétam iudiciorthh Dei quo
magis peccauerarit.Quoniam-ficut idem ieftatur Prophé-
ta:F»K qinfqiieintrabat ad vxoremproxlmi fui.Pet pliäretraul
namque , àb.yflus & profutiditàs iudiciomm Dei defi-
gnatur.De qua himiram abyftb, Nabuchodbnöfor Vbl re-
liqüi omnes contra ptæuaricatricem Ienllàlëm, ac fi lagit-
tæab arcu diredti fimt, vtvulnerareriteäm. expofitam à
Domino qtiafi fignüm àd làgittam. Quos dum Propheta
iiicreparet làltem vc iam oblelli cohUerterenturj illiyero
oniiiia verbaëiüs vertenmt ih derifiim. V ndegemens aiti
[Fa ft usfum in derifiim omni populo meo, canti’cum eqrum tot a
die. : Qu'öd euidënter de fèipfô irétrd Fadtum inlii\uar. Re-
p/e«ift(inqüit) me amaritudtmbus, j Dôletiàhi completum,
quod Döittihus ekercituum Deus Ifia'el lupra corrimina-
üeratifef« egi (inquit fcibaböpoputuih i f um abfynthio»&dabö
potum eis aquamfelïts.Qmbùs Ierulàlem iärepleram & ih é -
briaram Propheta luget quöniamrepleta fuitanguftils &
tribulationibus innumens, non minus inlecunda captiui-
tacëilibTitOiquam&irt prima fub Chald^iS,qii^ndb'ca-
pti luht,&dilperfilunt ingencibusiquas non nouerantip-
l i& patreS eorumiatquein toto orbe jVthodië eemitur,
fiihtjdiQjerfi, vbipötaci lunt ablyhthio : fcilicet nSctffirari-
bus innumeris & ähguftiis ab noilil?us î &'âccëpëruht potum
aquämfellis, per qtiam fignificat multitüdinem inalo-
rum,&lempiternum capriuicatis eorum iugum, aut cérte
ignoranriam legis Dei ^eo quod fint repleri amäritudine
fellisj&pro Chriftorecèpturi fint Aritichriftum.Cçtèrum
C hriftusiqiii e ft,& qiii viuitj plangit quafîéapdt noftrüm j
non minus pro nqbis j quam & pro illis. [Maßt itaquifilias
’pharetra fua in rehibus mets. JPharécra näq; patris* redlë Icri-
ptura saiftà äccipitur,ex qua iudicii Dei qilafi ex arcu làgittas
plagatum excipit quotidie Chrifti corpus, qtias & iplè
ih eârne palfiis pribt pertulit fine Vulnere peccati. variæ
quidem emittuntur de pharetra lèripcutatum lagittæ,quas
nonhunquam ardentes fecit j v t cordà Frigida, calofèchà-
ritâfcis 'concaIelèânt,& am ore vulnetèiit.Ex quâ Ctia & hæ-
retlci (àgitta’s prauitatis FuÇ quafidè phare Ératoxicatas, ve-
hëno infi dëlitati s ,pro ducu n t, & corda fètiunt in nocentû.
Sumuntur autem e i ipla lcriptura & làgltræ iudiciorum
Ôei,quibus exterior homo hofter timoré conligitUr,& interior
hönlö afficitur. Viide Plàlrtiifta j Cohfge(inqiiii)ûrheS
Méat a timoré tuo Nam quod ait [ Mtfttin r embus mets
ßlidspharetrafu£i[âttcâiànes diuini amoris Vel timoris in-
finuat,ex ipfis lcripcuraru fegittts, quafi in propagibe emif- 1 làs. Propagé quippe fidelium iure rènes accipiunturîquia
ficuc in tembus ptopago lèminis eflè dicitur, itàih fidè &
per fide in credeiitibus,omrtiavittutû lèmina propagatur.
vnde poftericas Chrifti, àc fi de teryb. eius enalcatur. Habet
etenim Chriftùs in integritate ompia lui corpoi'ismë-
bra, inter qüæ habet& renés, de quprû fidëi lelninë ^ppar
mat,dicens : Viuo ego,nolo mortempeccatoris fedvt conuertatur j gâtur,& alia ex vtefo caftç matris Eccleliç.Ef mißt (inquit)
» ' ' 1 ' ___________ filtOi
ïn Lamentation, lerem- . L ifter ï I L
Pfal. *■
1 Marc,x$.
B
I 'fluts pharetra fua in renïbus mets, Icilicet làgi ttas, quibus ani-
f niæad àmorem vulnerenrur,aut ad t-imoiem: quatepus ex
j his & Vitiapériraàntur, & virtüttescaloredileääonisadu-
[ ranrhr. VndeDauid: Vre ( inquit ) refàs meos & cor meum.
j Nulla igitur anima quæ non ex iüdicio quafi ex arcupro^
l tenfo, his Dei aut ad vitia aut ad virtutes vuinerëtur fegit-
I fis.; De quibus p rôfë&o fagittis idem Dauid : guoniam
S (in^ixii) fagittatua infixaßintmihu Nam &orûnes fen£ti
I prædicàtptes, quafi làgittæde pharetra Domini i diredti
funri Vudehôcipfe ex perfonaDomini: înpbareprafua(in- ;
i quit )abfconditme. A c f i patenter dicat: Verbum partis ab-
[ fcohdit me longo in tempore, quàfi làgittam eléétam in
pharëtrà lbà:quatehusdiu occultatum feripturarum caligi-
11e,fiio prod ucat ex àrcttjVt p tobem renés & Corda iudex o -
mnium ccmftitutus. Iam cætëra in hîsverfibus-quælèquS-
tur.mànifeftafünt de Chrifto,quod ipFefadüs eft in deri-
; fum populo Iudæohim. & c'aticum -eorum cota die,quam-
dîdin carne verlàtus eft. Vndealibi: Egofhm vermisfiincÿiit)
& non homOiOpprobnitm hominum ô “ àbteftio plêbis. Omnes vi ■
dentes thé, deriferunt me , locuti funt labtis & mouerunt caput:
fübfanhando fcilicet&inrultandô,;ffcutipfius Domini paf-
fio àperriffimë déclarât [Re/>/.«ir me amaritudïnib.&inebria-
uit meabfymhio. ] Vnde & lh pairiohe myrrhatum vinum
dedèrunt ei bibeire:^^fôniam verfa erapvinea bmim(qpam
plantauerunc ^plàvinëà S o tech.'jiiïamarîtitdinem vitis aliéna.
Q u od auteÄnlbriatum fe dielt àbiÿnthio , oftendit eüm
nonminulîïïttiniecuiomnicordisdolorë àftedlum, qua
extérius amàritiidiné palBonis vulneratum. Quibus pro- ;
fe£tbdolöribhs & lùppliciis, orane Corpus Chrifti vlque 1
ad finem,donee oninia cohfiimmehtur.in èo intus forisve
excraciatur,&derifipnespatitiirà perlecUtoribus, àb h * -
retiCTS,à falfis fratribus. aD imnfibilibus hoftibus, & ab 0-
Pftön.10
D
s; ïfdm. 16.
mni prelïiira Iccùli. Sed & anima quælibet talibus & hu-
iulcemodi amaritudinibus.lèqùotidte lèntitinebriari.ita, •
v t rtihil'imprælèntiàrum boni fentiar, dum tantis indéfi-
nenter afficitur malisi Hinc fequitur;
Cönfiegitad numerüm dentes meös, cibauit nie cinere. Et re-
pulfa eftanima mea,oblitusfumbohorum. Etdixi, Fe. it-finümeus
& fpes ntea a Domino. Q qod male rra£fetus fit Ieremias a po-
ptilöi;qupd etiam & pöpulris ab ho(|ibus, nidü dubium.
Vnde inquit,[cibauitme quiäProphetafemepene
peremptiis, & populps omni peenarum genere eft depa-
ftus: Pro quibtis miferiarum angoribus, quafi cinereplan-
gitiif cibatus,itä,vt repülla anima de corpore credatur. Erg
o bonorum memoriainrer fifpplicia citolabiturlficuti e
contrario,& rrralorum in ter Stern* fruiriohis gaüdia no'n
reeördatur:intänfum,vt lugeatProphera finem populifui,
Stipern conuertendiaDomino deperiille, quöd ficuc im-
'piuseufh iri^rpfundum malorum venerit', hi Dominum
xontempföriirit. Interea vox capitis eft, quod confrege- ;
rir ad numerum dentes eius inpälfione^lciticet A poftolös ,
& difcipülos.qui refte dentes intelliguntur: quoniam fic- ;
ut dentibus omnia mandimus ac corhminuimus q u s in
corpore traiciimus, ita per Apöftolos, Chriftus credentesl
ih fuoadmifit corpore &tranfpofuit: qui deniqüe eoreli-
6to, timore perjculfi, omnes fugerunr.' Cibatus äutem
cinere etiam per Daflid dicinir: Qua ( inquit) emmmun-
mum purie>nittand«calam,&potummum lutoptumiftebam.
Repulfö eft (iiÄqüic Jahima- iftea, feilicir otaiiibus rerrtr
‘anmimeiiätis malis;ita Vt’ raiaeretviuete: qnöniini hi quos
plurimüttt'aaixerat.&propterqnos-veneratomni eum
inieqüehiihttir | M p l Vau Uteradoloris3t mee-
rdris iftamgge rantiir;«? li«:eam quä durms_diäa fünt
temperanteiVkvnaidquefonarevidcturveliicndnille:
1 licet äliusiht’erpres dixerit,& aut certe & non ille: quia h-
1 8 1 j
TDomino :& nbhe vft oblitusbonohim, licet repulfe fit a*
nima illius in eoiprS.cQtd'i* döritia Iudsorum. Sed mmiä
animidolorem infinuat & m(irorem,Vta4*tP ficinebriatuS
paifionis anraritudine,ne retprdatipollu: bonorun?, & di-
cdtraalis«xacer4ratus: [Veriitßm meiis, <frJfesmea a Domi-
»0.1 Quod.fi hon eft iraapudinternpmiudiceni, apud homines
vero qui tune aderant perrilfp videbatut intanthm*
vt dicant infultando: Qui aliosfeluos fecit, feipfumfalüum ja-
cere nonpotuit. SicÄ: Ecclefia multptiens repulfeh*tetico-
rum malis acque perlecutprum, pr*teritorum oblitabo-;
notum innumeris opprefiadplpfibus, adeo vt finis eius, a ^
Deo periyfie & ipps videdtur:&hi6 dico ab infiflehhüs, verum
etiam &interdum a fidelibüs*Vnde ProphetaiM^i^tf-
tem(m<\wt)tenemotifunt pedes, pmeffufifunt grtffusiüei:quut
zxlaui fuper iniquospacem psccatcruth vidensiSccztettL q u s fe-
quuncuc. Porro mortaliter, aiiima intus feftidio. feripturarum
fan^arum fauciata,re<äe plangit: £.Confregtt ad numerum
dentesmeös.*] quibusraminare debui Verbum I^ei. A -
lioquin omnis qui intus fcripturahim feniftarum myftica
aüdiendo percipic, nifi rurfusmeditando Vel cogirandö ud
liquidum ea ruminauerit,procüldubio immüdaeriri Hinc
öupque & in lege,omne animalnifi ruminet:&diuidat vn-
gul^n, immundum efle eenletuf. Exquo peccatrixahimä
•iure luget,eo quod inimicus etiam & ad numerüm confre-
gerit dentes eius, ne aliquid in refiduum fit, quö ruminate
queac. Propterea immundam fe fentiens,plangit quod
confradi fintdentes eius, ex quibusy$omminuere.debuit
pabulum y its : Quia nonin folo pane viuit homo , fed, in omni
verbo quodprocedit de ore Dei. Verbum ergo De i leüfibüs e-
uqluere &ruminare,länitas v its eftlldcirco laudacur,quod
derites M oyfi vlq;ad vltimum v its non fiierint common:
quia verbum v its lemper in ore?,& corde,’ ruminauic» pa-
nemqüeAngelorum indefinenter eomedit. A t yero cui,
confra&i funt dehtes ad numerum , reÄe cibatam fe ebnere
plangit,vtpercinerem eius nioeftitia eprdis & peeni-
cenria defignetur;V ndelob .cum auditii auris De um audit
fet,& oculis eius eum vidifletjideitco inquit i Ego therepre-
_ hcndo,& agopdmitentiaih in fauiüd&cinere. In feuillä enim
ac cinere pdsifitentiam agerC, eft nihil aliud quatn fauillam.
fe ex concern platiohe Dei & cinerem recognolcere. Vnde
- & ciuitat i reprob* in Euangelio Dominus dicit : Si in Side*
he & Tyrofaäafu>jfent vifttttesj quafaftafunt th vobis, olim ih
ciUcio&cinerepamtentiam egiffent. Incinere namqUe p a iii-
tentiam agere eft,cinerem Te fentire eile mortuorumjdeö
& ad peemtentiam adhiberi lolet,vt ex feuilla &cihere per-
pendamiis,quid pef iudici um Dei & culp« ruinam fe(äi lu - 1
mus. Hinc quoqiie Ingens dicit: [ Cibatiit me cinere.J soll
patenter dicatiCülpis exigentibus iufto luo iudicio, qhiä
verbum v its ruminarediftuli,feriatus cinere mortalitatis,
ingemifco. eft anima niea,oblitiis fum bpnorum. ]
R.epullam ergo a Deo fe fole.t,&exp.9fitainvad rehtationeS,
ne vltra iam ad bona,qu* fentit,libepe tendere ppifit.imo
ab omhib.vitioTiUTi reperculla malis int-us laupUta fecet,in
tantüm vtbonoru recordari nequeat, atrocioribiis prelra
dolonbus. Hinc eft quod feqhitur i | % ih' finis mm, &
fpes mea a Domino.] Quod bene V a v iitera iqlinuat; quae
t (ficitt dixi) & n o n eftdnteipreratur. Petit namque& non
eft inDomino, qui vere finis totiuScqnfummatipnis,prae-
dicatttr. Aut Cette,vel lie no ille;fiaiti k quodam inrerpre-
catur: quia vel fic non iUe igpis eft,de quo plangit,in quo o-
mhja finiuntur, fed d ie qui perit & non efe- in quo fine np
eirehria rerum,led interims deplorarar.Hinc & Ipern liiam
^ Dominoperijfte luget,quia talibusprspeditalaqueis,ad
ea q u s lentit, engere le non valet. Propterea &fignanter
& Zain Iitera anteponitur, Z a i n quippe duere.iuxra
quoldam, aut hue, fonarevidetur, quod fetis aperre infinuat
quid velir, a cfi patenter dicat ex perlonaDei, aut ex
perlona doftoris: Duc teiäm hinclonge retrpmultiscon-
Matth.iy.
Pfidm. 7i*
¥
Lernt. it.\
Deuter.i\.
peut. 8.
Luc. 4 .
lo b \ t.
€
Matth, ii.
Luc.19.
..........• . i »? .■ 11 »ii . ft .L I ;.,...illè ârbitràthS'éft^nbrt eftBBlitasJàodAelov bAonnndrrnümm.ivVrtcciuimrn
pab:é,dü*fltntfempiterha, nonhabueric,aut lecundum
humâhiraféihih^ïfit'atë perlEnæ illapercipere non credi-
dëtit. îy ë i^üiHüs pröfeftö bbnis'DauM : Credóf^mquit),
Vidél bonföbihMfn terra
ièfvt dixi)àrbîcrâtus eftfinem periilfe fuum,neq; Ipem lua
eat,duplexinterpretatio demonftrat,quafidicac Dhc.re ab
his quibus aduerfaris: & illainterroget quo ;irp debeatrille
vero hucinquit,& lèquere,deprecandi viam quam
v jrifinuar. Ec quid eft quod rogare de-
. J beat,moxinfett.
• Eibl'ieth.Vet. p^trfTom^ C L