^m alarijFertunati 40Ö Fpife.Tteuerenf.
fcribam ex verbis Domini Bed«, qua: excerpfit devita fan- 1
d i Marcelliin Marty rologio fiio : Decimofeptimo Kalen-
das Februarii natale fandi Marcelli Pap«,qui iubente*Ma-
ximmo Imperatore primo fuftibus c«fus,& a facie eius,que
corripiebat,expulfuseft.Deindeaudiens quod domurn fLi-
ö « Lucin«, quam ipfe damnauerat profcrip tione,eo quod
de fäcultaribus Hiis Chriftianis donauerit ,Ecclefiam face-
ret,atque in eaMillam celebrarec, in mediaciuitace iuffit
in eadem Ecclefia plancas excrui ad animalia catabuli pub-
lici, & eundem ftabuloepifcopum ad feruitium animalium
deputauit cum cuftodia publica. Multaofficia fandorü in-
didi in noftro Antiphonario ex Romano, qua:non habet
Metenfis anriphonarius. Cogitaui cur ea omitterem, cum
eademaudoritate'fulciantur,qua & ilia, qu«,fcriptainue-
nimus in Metefi antiphonario,fcilicet länd« matrisnofti?
Roman« Ecdefi«. Addidimus etiam pauea, q u s noftra regio
fola cont inet, vt funt antiphons de fändo Medardo,&
defändo Mauritio. Vtraque enim defignätur ex fignis pr«-
fcriptis in prologo antiphonarii.
De u7tccvt$.
C A P . X X IX .
Lim quando folus Antiphonariu s Metenfis erat mihi
v^ /n o tu s ,in quo reperi antiphonas fiiper pfalmosno-
durnalcs de communib. virginib. qu« non videbantur mihi
congruere feftiuitati pndentationis Domini in templo,
ccepi inquirere antiphonas de diuerfis loeis, qux congrue-
rent memorat« feftiuitati.atque eas ccepi canese cum meis
fratrib.inchoro. Poftea reperi in Romano antiphonario
proprias, quas vtrafq, pofui in noftro antiphonario.Si qui s
tenet Romanas, cante t illas: Si quis eas non tenu erit,vide-
at,fipoffintaptariinfuis locis quas fcripfi. Refponforios
fcripfi ex Romano antiphonario addidi, [H ie qui aduenit,
nemo feit nomeneius. ] Antiphonas in matudnis diuerfb
ordine pofitas inueni inter Metenfemantiphonariü Sc Ro-
manum. Ipfe n. feriptus eft in noftro antiphonario. In fecu-
dö ordine fcripfi ealHe antiphonas, iuxta ordinem hiftori«
Euangelii.
De officio Septuagefinue.
C A P .X X X .
PRimo notandum e ft, quorum hominu flatus celeb rams
fitk naduitate Domini vfque in feptuagefimam, & a
feptuagefima vfque in media quadragefima:Scilicet Chrifti
generatio & fändorum prsdicatorum liberalitas celeb rata
eft anaduitate Chrifti vfque in feptuagefima, & afeptuage-
fima generatio eorum, qui de captiuitate emergi defiderät,
& de anguftiis prsfentis peregririationis vfquedum iterum
renafeatur Chrifti generatio xirca pafchalia fäcramenta.
Chrifti generatio ,&fuorum praedicatoru liberalitas, maxima
ex parte migrauit de prsfenti feculo, vt regnet cum
angelis coram Deo.T epus tabs demigradonis vocatur nox,
dicente Domino in. Euangelio, Venitnox quando nemo
poteft operari. Prsfens Ecclefia, qua: in ifta peregrinatione
eft, feptuagefim« in node rccoli gloriäm, qu« celebratur
apud dues, qui demigrauerung ln die vero.eorü, qui deri-
nentur in captiuitate, & fufpirant, vt ad libertatd’redeant:
Apud illos vero n5 celebratur claritas Alleluia, qui triftitia
captiuitatis conftringuntur;Apudeos vero qui dem igraue-
runt,celebratur Alleluia,quoniam ipfino recedunt de laude
Dei. In antiphonariis eft primus refponfbrius, Alleluia,
dum prxfens eft, imitantur illam. Quantum ad nomen alleluia
per duet ,non poflumus dicer e,dum prxfens eft,imita-
tur illam.Alleluia,neutri generis eft.Poteft enim fieri, vtjO
aliqua re intelligatut Alleluia,& indicat ur,dum prxfens eft,
imitantur illam. Hiftoriaenim vnde prxfens refponfbrius
alfum p tu s eft,docet cui rei refpödeat perfona pronominis.
Ita eniminillafcriptum eft, Oquam pulchra eft caftageneratio
cum claritare. I minor talis eft enim memoria iilius,
quoniam & apud Deum notaeft, &apud homines : Cum
prxfens eft, imiranturillami&defidcrant illam, dum fe fub-
duxeri t;& in perpetuum corona ta triumphat.Ordo verborum
ratus eft,fi prxponatur nomen ei,&fuppo.natur poftea
perfona pronominis. Ideo propofui in ifto ordine 1 efpon-
Ibrium, Alleluia : Nomen bonum melius eft quam diuirix
multx, v t aliquodnomen prxcedere t,cui fubderc tur,imitä-
tur illam. De hocnomine bono feribit Dominus Beda in
expofitione fiiper parabolas Salomons: Nomen ergo borium,
eft nomen religionis,q> diuitiis mundialibus iure prefer
tur.Nam etfi mundü quis lucraretur vniuerftim, merit o
hunc contémnerettantüy v tnomen eius fcriberctur in cx-
lo memoria inter angelos &intérhomiries fandos figeretur
xterna.Hxc eft generatio pulchra & cafta,cuius memoria fi-
gitur interangelos&inter hominesfandos.De ipfa genera-
rione dicit refponforius,Dum prxfèns eft,imitantur illam.
Vfque ad nodem fèptuagefimam videbatur nobis illam
habere pra:lentem,quiarllam frequenrabamus cum Alleluia
per plura officia a Natiuitate Domini vfque ad illud té-
pus. Primus refponfbrius, A lleluia, Nomen bonum, fic
prxponitur , quafi fignum aliquod in monte pofitum, ad
quod viatores oportet intendere, T ota intentie eft in ifta
node cantorum,vt magnificent nomen Alleluia.Secundus
refponfbrius habet in capite Alleluia, dum pradens eft,imi-
i tantur illam. Hoe nomen Alleluia pro ipfa re accipien-
dum eft,hoe eft,pro verbishiftoriae,dicentis:0 qua pulchra
Sc clara &jcafta eft generatio fpiritalis: dum praefens eft,imitantur
illam;&dum fefiibduxerit, defiderant illam. Q u i ni~
fi filii Sc filix remanentes in prxfènti fèculoPTertius refpo-
forius infuo Alleluia, laudem fapientiae recolit. A c f i dica-
tu r: O laus fapientia:,fok tenes principatum in confpedu
Domini.Pecipfam omnia fada funt, Diciturq; rebus ineo
refponfbrio a matre,qua: hic relida eft in fèculo ad perfici-
endum corpus Chrifti.Mihi cbhgruir, vt declincm ad cam
prolemnoftram,qui§in anguftiis pofita e ft,& celebrem pro
ea laudem Lacine compatiendo eius tribulation!. T u laus
fapientia:, reüertere in thefäuros tuos, id eft, in frequeri^ta-
tionem prolis noftrz cum H ebrxa lingua, qua:triumphal
ante Dominüubi n.te benedicent angeli. Quartus refpofo-
rius ex eodem corporeeft,vtplures refpoforii funt. Quint9
refponfbrius,mane apvd mos hodie eft aflumptus de libro
Iudicum.Ira n.fcriptu éft in illo,capitulo decimonono:Fuit
quidam vir Leuites,habitäs in latere mods Effiaira,qui ac-
cepit vxorem d e Bethleem Iuda,quaereliquit eum,& reuèr-
fä eft in domum patris fui Bethleem, manfitque apud eum
quatuor méfibus,fêcutufq; eft eam virfiras.Et infra:Die au-
tem quarto de n ode cÖfurgens,häud dubium quin vir mu-
lieris voluit'proficifci. Quem tenuit focer. Èt iterum infra
: Cuirurfum locutus eft focer : Confidera quod dies
ad occafum decliuior fit,& propinquat ad vefperam: mane
apudmeetiähodie,&ducla:tum diem, &crasjpficifceris,
vtvadas in domu tuam.Illehabet infuo Alleluia laude cha-
ritatis.G ener ifte quinta die receffit ä laititia commun i,qua
habuit cum fbcerofuo.Refpofbrius, Mane apud nos hodie
quintam regioné tenet.Ex ifto ordine refidui refpoforii frequentantin
fua oratione , vt Alleluia iterureuertatur ad
prüfen tera Ecclefiam,cum fpofus dignat9 fuerit refurgere a
mortuis.Sext9 refpoforius aflumpt9 eft de Tobia.Itan.fcri-
ptum eft:Dixiraüt iüi angelus:Ego faluum duca,& fanü tibi
reducamfiliumtuum.RefpondensautTobias dixit. Bene
ambuletis,&fit Dominus in itinere veftro, Sc angelus eius
comitetur vobifcum.Et itefum:Credo n.quod angelus Dei
bonus comitetur ei,Sc bene difpönat omnia, qua: circa ip-
fiim ger unt ur,i ta, v t cum gaudio reuertatur ad nos.Ifte tan-
gitaliquamconfblationem,quam non audiuimusin fupe-
rioribus , id eft, vt iterum reuertaris cum gaudio ad nos
acfidicatur, Cum gloriofä frequentatione Alleluia comitetur
angelus Domini bonus,& bene difpönat itinera tua,
Sc cum iterum aduenerit tempore refurredionis Domini
noftri Iefu Chrifti, & natiuitas pulchra Sc clara Sc cafta per
baptifmalia fäcramenta: cu gaudio reuertatur ad n o s , & ex
ore noftro per oés ecclefias audiatur Alleluia. Septimus refponfbrius,
Multiplicenturä Domino anni tui, pene eundé
fenfum haber.Poteft conuenienter fubdi refponforiis iftis,
Narrabo nomen tuum fratribüs meis: ac fi dicat mater no-
ftra,qua: commendauit Alleluia apud dues cxleftes, & iterum
deprecatur eius aductumiCum reuerfum fueris ad me
Alleluia,narrabo nomen tuum fratrib.meis.Hunc fequitur
t)e ordine ^Aniiphûnirii Libtr\
rêfpónforiüS,Honuin.eft confiterUiUo declaratur,quidfit
narrirc & nomen Alleluia.
De Sexegafmia. \
C A P . X X X I ..
r)R *fèn te s rèfpoafbrii cóueniunt Sc patent! celebration
I ni id!eft^I>w^cfim«,& ftatui tempprurniid effiprin-
cipioanni. Iniftisehim reuelat.ur mifèriahprninis, quali
modo commemifiet captiuitatem :&primordiacreatura-
rum decan^tur. Vernum.temp9 principium eft anni. In co
cantanturrefponforii, qui afumpti funtde, hiftoriis primo-;
rum fa n feum patrom., perquos fanda religio primaeuis,
temporibus r eformara eft poft damnationem prim« maf-
f«.Refponfbrii de Sexagefima, admonenc nos de fat felice:
crêatione primi hominis,& farismifera mutatione eius, id
eft,de luce in cenebras,de felicitate inmiferiam. Q uod poteft
admoneri ex dupbus refponforiis,fcilicet* Dum deam-
bularet Domirius in.paradifo:&,In fudoce vultus tui vefce-
ris pane tuo. Refponforios (huius conclufionis ordinaui
iuxra tenorem hiftori«,de qua afïumpti funr.
De Antiphonis matittindibuim Sexagefima.
C A R . X X X I I .
C Exagefima: nomen pér obliquum defcendita fèptuage-
V fim a . Sexagefima .creuit ex fènario numero & dena-
nrio. In fupputatione numeroru funt decé inter fèptuagefimam
& fexagefimarii. Inhacconfueta denominarioneli-
brorum noftromm, non (unt plus quam fèptemdies inter
fèptuagefi mam & fexagefimam. Quod non eftita dènomi-
natum abfque prouidentia.Quifquis enim myfticos fenfus
voluericfcrutari,reperiet infèptenarió numero denarium,
-hoeeft,infeptem donis Spiritus fandiperceptioncmde- ;
cemprsceptorum legis. SeptuagefimaperficitiiE,vt%pe j
didum eft,in fabbato,quod vocatur,c|aufum Pafcha.E t fe- i
-xagefimain quartaferia,qu«nominatur mediumPafiha.
Tres ènim 4ies funt integri a feria quarta vlq; in fabbatum.
Vbi datur intelligi, quod quis fi peccatorum remiffionedi- j
gne & ordinate quasfierit in primordió fu? conuèrfionis.ad
contemplationem perueniet land « T riiüratis^Septuagin-
ta annis fuerunt, patres.noftri in captiuitate, cifca termirtu
feptuagefim« fiipputationis meruerifntreuócari de capci-
uitateslilacaptiuitas prxfigurabat captiuitatem Chriftiani
populi,quam patitur fiib diabolo Sc miniftris eius. Ipfa de-
ploratur in pfalmo,Miferere mei. Deus. Pfalmus, Mifèrere
mei Deus,continetur numero quinquagefimorQui nume-
rus orditvu:ex quinario numero. Quinarioenitq fènfuno-
drum peccatum cofligitur.Pfalmus, Cófitemini Domino, j
continetur numerocentefimo fèptimodecinio. Per hunc j
numerum defignatur regnum Dei perpetuum. Q u i in pfal-
mo , Mifèrere mei De u s , fatisfacit pcenitendo, &publice
confitendo pecpatafiia in terra aliena,hic meretur reupeari
&,reftituiregno Chrifti perpfalmu.Confi temini Doniino.
Satisfadiouem memorant po2nitentis*prim« anriphon«
.de p&lmo, Mifèrere mei Deus; Duab9 ex caufis peccamus:
aut quando dimittimus quod facere debuim us: aut quando
facimus,qupd nadebuimus facere: contra qu * quidem
pugnarenoscbuqnit.Propeccato delidiclaniat prima an-
tiophona,Miftrere ei Deus , & adelido meo mundame:
quiatibUo^i,peccRU^^Poftqqam mens hancfcintillam lucis
percepfltit qx.4pnQ Spiritus fandi, &,pfèueraueritclamare
verba antiphon«, iam initium capic redeiindi ex captiuitas
re.Poft pr«fèntem pfalmum ,id eft , Mifèrere mei Deus, Ce4 -
quitur pfalmus,Cö.fitemini Dominoquoniam bonus.Hu-
ius pfalmijid eft,centèfimi fèprimide.cimi,initia,& conclu-
fio quinquagefimrpfaImi,conuenfunt:Vtr«q;partes bene-'
fkiaDejrecolqnt.ini tiavero quinquagefimi pfalmi, & cer-
minicentefimi fèprimidecimi pfalmi mutuo respondent.
Ininiciis pfalmi quinquagefimi, eft confeffio peccatoruad
abluenda pcccatarin terminis cenrefimi fèprimidecimi, eft
cÖfeffio laeticiaepro perceptis beneficiis & gratiarum adio.
Tanta eift Deimifericordu e r^ pcenitcces, vt kgradu timp-'
_____________________ 4 C? |
ris fufeipiantur gradü pietatis ; & a gradué hürfiUitatisfilfcl-
piantur gtadu exaltacionis. Anriphon«- primaé de pfalmo*
Mifèrere mei Deus,recoluntfèntentiam, dicentemriuftils
in ptincipio accufätor eft fiiiiEtanriphon« depfalmojGofitemini
Domino,tenent ordinem Euangelfi^dlceiitis: C ö
vocatus fueri?, vade, recumbe in nouiffimo loco * Vt cum
veuierit,qui te inuitauic,dicat tibi:Amice,afcèilde fuperius:;
ruincerit ribigloria coramfimul difcumbentibus.lùxtahâc
fententiam verfris , fiiriüm tendunt anriphon« pr«fèntis
pfälmi:Qui per poenitentiam reuocantur adEcclefiam,j)er:
gr.jd h gfi iimili taris de bent afcendere: AntiphoriaX ohfite-
bor tibi, ad l«titiam pertinet, dicente Gafïïodoro in trada-
tu eiufdem pfalmi: Breuiter edicimus.vt häc confeffionem-
lætiffimam, poftpereepta beneficia fufam intelligerede-1
beamus. A t ceter« antipnoh« fèqnentium pfiilmorum, va-
dunt per prdinem contextus fingul ontm pfalmorum.Cum
enim yenerimusj Dei mifèrante, ad loca, vbi ordofè com-
-mucaueritjdicf mus ibi quod Dominu s dederit.
De Qutnquagefima* ;
C A P . .X X X I I I .
QVinquagefima per obliquum defcendens , ftat a fè-
pcuagefimain tertio gradu. Nam & Abraham rerriaj
ï«täte mundi extirit. Quinquagefima habet denominario-;
- nem à quinario nùmero.Quinarius enim numerus cogruitj
exteriori homini,qui quinqjfènfibus vegetatur,fiue ad bo-;
mim, fiuead malum.Quinquagefimus pfälmus habet voce
posnitentis. Quinquagefimus annus poniturin iubileo.
Quinquagefimahabetrefponfiiftj in ipfa die refurredionis^
.Domini-Nam à quinquagefima font quinquaginta dies vfi-
4que adPafchaDomini.Q u i in quinquagefima oratpro pec-
cacojconfèquirur læcitiam inPafchaDomini.Refponfbrios
de N pe, qui in ifto ordine habent locum, inueni cóiundos
in Romanis antiphonariis cum antiquis refponforiis de
Quadragefima.De qua coniundione non eft mihi aliquid,
dicendü,pr«fèrcim cum inipfofèquarmodernos innpftra
Ecclefia;qui cum refpófbriis de quinquagefima ante Abraham
pofiierunceps.Iuxta conrcxcum fciucer hiftori«x>rdo
eft.vt inter refponfprips de Adam & Abraham, infertifirit
de Noé. Quomodpcpnueniens fienumeri fapramentum
quadraginta dierum & nodium,quibus c«li aperei fimt,cü
hebdomadapræfènri, occafionem intelhgenai ponamex
didis fandi Auguftini,vt i nueni in Vólum ineEugypîficàpi-
culo fèxagefïmoprimo:Quadraginta diebus Sc quadraginta
nodibus pluit,quia om nis reatus peccatorum,in decé pr«-
. ceptis legis amittitur per vniuerfum orbepi terra rum, qiri
quatuor parribusconunetur.Decemquippequaterduda,
quadragintafaciunt.SiueergoiUe reatus,qui ad dies pertinet
ex rerum profperitate, fiue qui ad nodes ex rerum ad-
ueifitate conrradus fit, ücramento baptifmi cæleftis ablui-.
tur. H i enim qui reformandi funtperbaprifmum, oportet
rimas tangcreqUadragenarii & fenarii numeri. Per baptif-
mum recolitur difperfus primas homo Adam per quatuor
partes mudi ad vnü corpus Chrifti: Corpus Chriftilegitur
ubricacum per quadraginta & fèx annos. Dequo myfterio
ex didis Augu'lini habemus fcriptumin libello officiali,in
loco vbi fcribicur de feria quarta,qu« vocatur capur ieiunii.
A præfenti feria quarra fimt quadraginta fex dies vfque ad
publicum baprifmum.Quail!uis ordó non teneat, vt in eadem
feria quarta primo cateturrefponforius.Quadraginta
I dies & nodes: ramen iuXta ordinem Hiftori« primus can-
tatur in ea Dominica node,cuifübditur in fua nebdomada
feria quarra caput ieiunii.Et iuxta prdinem hiftori« & iuxta
facramentum,quodcuditurderatiocinarione quadragefi-
mi numeri,congruum locum habenc refponforii de Noe
in quinquagefima ante Abraham. Refponforios de Abraham,
vc priores ordinaui,iuxta ordinem hiftori«, &in,np-
uiffimo pofui duo de Euangeliis,qu« in eadem hebdoma-
daleguncur.
De Antiphonis in matutmis in Quinquagefima.
C A P . X X X IV .
IN ifto ordine dicit antiphona: Secundum multitudinem
mifèrationû tuarü dele iniquitatem meam. In ifta oratur
venia ‘
E
G
H