dododbuspharifæisinChrifto c r ç d è n d d & luo | ribus : Capitenobis vulpesparuulasquæ demoliuntur
exemplo aliarum gentium nation es ad floremcreduli tads
prouocarq. De quibus fequenti vediculo dicitur. [ vi-,
nu formes deâerirnt odorem Jiitim.. ] Çredendo nanque
in ynum Deum omnipotentem floruerunt vines, i. euan-
gelicus popuius Seu vines florentes, lgndæ conuerla-
tiones odorcm longe lateqüe dedei tint per otbem. Nani
ficutvhyemis tempore ablque ftondibus Sc floribus fine
deco re lunt vines, ita fuifle ablque deeoreiuftitiæ Sc làn-
dfcatis omamento per oi bem nationes quas nunc vincas j
appellaiiit,certiilime coinpiobatur. Sequituc: \_Surgepro-
pera arnica m ea ifectofii me a &yet.i, columba mea in forarnini-
busjetra, in cauirna'macenar] Iacebatergo lacis in huraili
loco & abdito e'cclcfta multum a longe vöcata, quæ nunc
in toco rauiidpregnare probacur; centurbata vel oppreÇ
là cle dænionuin tempeftate. Sed vbi pafliones Chrifti
|aaamenta lun.t ielebi'ata.p.T Apoftoloium dqddiiam,
inquibus Chdftus loquitur, aduocatpr vtlurgat, & ve-
niat ad deambulantem Iponfum in vineis ad congau-
dearlum, Sc in p^oue,p.tuin fruciiis iufticiæ prædidarunï
nadonum ie exerat. Ac li ei dicatur: O iponfe&aiiiica
cui tanta obtulit bona & pro qua tanca fuftinui ; finge
& veni, accingere ad certamen , vniie æternam quietem
accipias in forammibus petra, muu.rna maceria.\Quid lit
petra, Apoftolus expo.nit : Petra,inquit $ erat Cnriftus,
Quicunque ergo defiderat ab holbbus aeiis potefta-
tis eripi , & illæfus euadere , iiyforaminibus huius petræ
, fidem feriiando lemper ingrediatur. i. con/ideret
vulneraclauoruiu, & lances quæ profit! ute fponlæ Ipon-
fiislfilcepit, &in cauernamaceriæ, hoeeft, cuftodia virtu-
tum codeftitim,v Haber enini ifta petra mulca foramina,
i.amicus ) per quos intratur ad patrem, regnum credenti-
bus p ræparanceni,hoc eft,nianfiiecudinis,humjlitacis, pa-
tientis,contempcus,diuiciarum, nullarum acceptio perlo-
narmB,pernodatio inoratione , mifericordiæ magi fieri-
um , caftitas immobilis , forma benignitatis , finvineas.
i. conuincite hærecicos , Sc Icifinaticos pra-
uosfide , & dololbs verbo qui dente prauæ dodrinæ
rudes fidelium mentes lacerare Iblent. Nam vinea no-
ftra floruit, i. ÉUidæ eledotum animæ germinant fru-
dum fidei Sc bonorum operum late lbngeque.' Ve*
turn duplici ratione intelligitur quod ait noftia. i, fiue
fuam dixerit & parris , fiue ecclefiam fibi coniundam
participem dicat. Quam cum flores tam ecclefiam ex lu-
dsis , quam maximeéx gentibus vidilïet proferre, ante
prsparat venatbres vel euftodes qui vulpes copiant,
quam flores maturos fçudus pariant. De quorum numéro
eft vnus qui dicebat. Corripientes omnem hoiTii-
ntm. in captiuitatem redigimus omnem. lèientiam extol-
lentem le aduerfiis fiientiam Déi. Nam fiue dæmoncs,
vulpes intelligancur, fiue hæredci, $c peruerfi dodores
per quôs dsmones loquuntur blafphemias | vtrunciue
conueniremanifeftum elt , per quos mentes hominum
in quibus habitat reda fides ecclefiæ difterminantur.
Quorum exterminium vel occultas infidias cauere loîici-
tedebemus , & Deum extoto corde diligere, vt diligi
abeomereamur : Ideoque ecclelia redilîime lubiuugit.
[ Dilefttis meusmihi , & ego illi. J Coniundaitâqueec-
clcfia Chrifto vel anima verbo Dei,vt earn abundàntibre
gaudio cumuler per omnia, & in quibus iplè per lætitiam
^afatur , ôc quid ille deledetur in éaoftendic , ôc quid
Ilia relponderedebeat pjco tandis beneficijs docetur. Spon-
lus videlicet decoram faciem in ea deliderac, ficut lupe-
rius innuit , quæ nulla peçcati nigredine fit nïaculata,
non turpium verborunr mendacijque abftonla , vel
blalphemiarum raucedine voce horrida, lcddulcedinem
Xuislaudibus relonantem reddit vicem , eademecclefia
ait:Dtleclusmet#mihi , d^cgoi///.i.Chriftus&:ipla , caput
.& corpus velutvrius homo, & tanquam membra caput,
itadiligendo ftquitur iplîim , propterea taliter loquitur.
Nullus enim diledus & adîutor ecclefiæ,, nifi Chriftus;
gularc Ipeculum , indiuiduæ trinitatis agnitio , in qua ! Sc nullùs Chrifti diledus , .nili ecclefia : quia nullus
cft. noftra redeinptio. Hæc fîmt procuidubio foramina
in quibus docetur anima ad gaudia regni ccdorum
venire.. Poteft foramen petræ intelligi , protedio
eiufilem Domini Ieiù Chrifti , ad qiiam confugit
Éççlefîa, velut columba ad foramen petræ. Hinc Elà-
ias ait :: Ingrederem petrain, abfcondere in folld humo/
Çaperna maceri^ Ipiritus ûndi defenfio , vel con-
gregatio fidelium defignari poteft , quanquam forar
mina petræ quatuor > euangeliprum aflèrtiones ..yafc.,
ant intelligi , quæ eiufdem petræ perforatum lupra-
didis idibus cornus teftantur.. Caucrna vero maceriæ,
Apoftolomm dodrinæ , de quibus vt vineæ çrçden-
tium plebi firmillimam maceciam ob infeftationem
malignorüm igirituum Deum .conftruxiflè probatur.
Nam ficut ipfi per Chriftum , ita & nos per Apoftolos
aliusrecle cfiligit Chriftum , nifi vnica ecclefia , & nulla
aliaabeo diligicqr, nifi iplâ. [ Qui pajiitur inter lilut,donee
ajpiretdies , & inclinentur vmbra. | ldeft | qui pafçitur
mundi.tia fidei , ô^. candore vjftutum , donee Venturi
leculi dies illius iuditij1 verus aduemat , & wiatur lux
& ymbræ. i/errores prælèntis lèeuli, qui nos.impedi-
unf , iùfticiæ foie t ran leant , Sc iriclipehtur cum fuis
amatoribus in cahbs infer ni. J Reuertere : Similis ejlo
dilecle mi capra binuloque ceruorumfuper montes Bethel. ] Vox
eft ifta fupradidæ ecclefiæ ad Chriftum , Oblecro mi
dilede , yc læpius tuæ vififâtionis aduentu reuertaris
ad me : quia carnem quam’ de pacriarcharum origine
fumpfifti, relurgens àmortuis^ fuper omnem ccelCftium
montium alcendifti , vt laborem peregrinationis meæ
Ipeculatione sterna releues.,..... JH V P i . T ... Capream hoc in loco ficut gnolcentes diuinamyfteriafintra conlpcdum fidei, quam . fiiperius prælibauimus carnem dicunt Çhrifti, propter
ipficonfefiiHint, concinemur. Etquiafidesfineopenbus ; fimilitudinem çarnis peccati. Hinulus ceruorunidicitur
qtiofireft , rede lubiungitur. [ oftetide mibi faciem tu- | iplè: quia de ftirpeparriarcharumgenitus, qui poft refiir-
ain. Som vox tuainauribusmeis. Vox,enim tua dul(U,&facies• redionem luarn ad ccelos remeans fiiperexaltatus ell fu-
tua decora. } Acfiaperte dicatur : Oftendcmihi faciem j per montes Bethel, quæ Domus Dei dicitur. i. fiiper-
tuamprecor,inpublicumadionisprocede, nolifubquie- j nam parriam angelorum. Vnde Plalmilta ad eum lo-
tistorpore quielccre , Sc operibus oftende fidem tuam. | quensait : LlomineDominus hofier, quamadmirabileefinô-
Etfonetvoxtua. i. prædicatic^iis, laudis , Sc confeluo- men tuum in vniuerfa terra : Qaam tleuata eftjnagnificen-
nis in auribus meis. Illius nanque yox,dulcis eft Deo, tia tua fuper ccelos. Nec m oralis liquidem amittendus eft
qui dulce & fuauiter e?; dulcedine regni verba Domini | lenfus. Vnulquilque enim crcdentium Deo, iple fe fecit
prbximis enunciate : Sc ipfi. Do.mino laudes relonare J montemD.eiper iàndam conuerlàtionem, autmontem
nouit. Et ilia fides decora eft , quæ operibus ornata ad- diaboli peruçriè viuendef. Bethel enim Domus Dei:......
uerla pati non timet. Sequitur i Caappitttee nnooußiiss vulpes par-
uulas qua demoliuntur ytneas , Nam vinea noftra floruit, .j]
Tiaulaidæ videlicet dæmpnum cempeftate quam lupe-
rius hyemem appell.au.it ,, inuitatur fponfa iam regis
cprpori iuiida per baptifini làcraménta in vineam. i.
crcdentium fibi plebem ex gentibus , Sc inueniteam
producentem flores perbonum naturæ,ad confide ndum
Deo coeii paratam. Sed calliditate infidiisque vulpium
matuntatem frudus expedantium ad dçmoliendam
deuqcanaamque parata , quæ funt peruerlàtum anima-
rum hærefeos mordacillima dogmata ait lefus luis dodo.
pretaturvt preefati linnus. Quicunque ergo ita exhibue-
ritvitam fuam, .vt ineodeledeturjlpiritus landusjinha-
bitare,mons eflicitnr Dei,qui eft ecclefia Dei. Super hxc
ergo, fiquando offenfus peccatis populiprolongauerit,
reuertitur, fimilis eificitur curlu vel conluetudine ca-
prea: hinuloque ceruorum, quarum natura eft, voce ante
lè in montibus refonante poft tergum emilla dum ob-
uiam fibiopinanturoccurtere , ad locum vndcablcelfe-
rant, velocioti curlu(reuerti. £ t hxc caula vt exafperat;
ab hoftibus conluetam noljt derclinquere ledem>‘; Sic
Sc Chriftus Dominus nofter quamuis prouocacfts
qilamuis
Pfalm. 48.
I Pfol.nS.
plebis illiiis perlbnä Videtuc indüôi j, q u i poft Chrifti â-
Icènfiqnem fatigata défiderio ^quirendo quem dibgebar
anima'eius,ecclefia videl cet ex gentibus, quæ paulüluni
münita fibi. tranquiilitatis pace, in fecuritatis fomho re-
quielcére cupiebat :' & ideo repetit hunc verlutii fpön-
ius, nejminorem eum ecclefiæ ex gentibus cohgrègatæj
quam ludæis haberè lolicltudinem putares, lèd vt’fitde
vna vtriulque vnà Iponla, Sc ilia dilediflîma, quem ver-
ficulum iam fiiperius expoliiimusi Filiæ Hiertilàlem, a-
éxalpèratus péecans! hominum j içiuniis Sc preci-
biis réuoeatiisj àd pietaris çonluetam reuertitur federn; Et
fi'aliquandöprouocarrvidetüti vt-ftudia inquifendpeUm
meritoatigeantur, noli debet quis dmiderè nec ab inquU
rendócelkre. Vnde fequkun
C A P. I I I.
JN Uftulo meo per noÜem qtiafiui quem diligit anima mea.
Qmfiui ilium & non inueni:- ] Vel ficut in qüibrifdàm 1 nimæ firnt eledotum, quæ lupernæ illiuü Hieculàlem vi-
codîcibus additur : {■ Et vocaui eum & non refpondit mi- ; fionem feilicèt pacis Ipeculantur. Capreæ vel cerüi Pa-
fefJHæc-érgo quamuis pFænunciata^fintV&conlutnma- | très nouiac veceris teftämenti intèlliguntu^r, quorum in
ta in Domini lèpiikura videanturi diim mülieres. ad fô- j altitudine contemplationis palcua fiint. Qua efl ifta,
pulchrum Doïnini peruigilantj cum Apoftpli iAtölera- J qua afcetidit per. defeftum. ] Hanç ppinorgentem per débiliter
lùgçnt, lèd amplius ad fiiperipfa relpiciuntquæ i lèrcumalcendentem, quam dodor gentium Paulus ab
fubneduntitr : aefi Écclefiafvel vnaquæqiiô lânda a- 1 fiièrulàlem vlque ad llîyricùm çongregatamj & vngüen-
nima apertius dicat. Iamdudüm multo ftadio quæfiui I tis dodrinæ delibutainv mÿfteriôrUmque Êcramenco-
illum, ted quia adhuc illecebris carnis meaé lqbdita ! riim aromatibus alperfiim , vlque ad-pacifici régis ledu-
fui, & tenebris' profundæ ignorantiæ obcæcatâ,^ibn j liim perducit,de quo inlèquentibus legitur.^ Vhde miqUâmfiis
inueniiumen veritatis, id eft-, Dominumi1 Aliter : in le-.-
dulo fuodilèdum fuum Ecclefia »vel anima landa quaè-
rit , quando ab omni perturbatiohe fècóli tianquilla in
quiete cordis dominmp fuum cogitât. Quem quæ-
rehs ob hoc minime i®ènit, vtamore'illius accenlaar-
deiitius quærat. Per nödem quærimus, qiiia Sc fi iam
méns in illo vigilet,.tarnen adhuc caligat oculds. Voc'A-
'ili eum i& non rejpotidit rrithi. 'Quicunque folum . hominem
credit.Chriftum, non inuenieteum. Ét qukunque
Deitàtem noncredit in €hriftö»vocat quidem in nódibus
^eruerlorum fenfuum fijomrn domirtumDei filiumj fed;
non refpondet ei, ficut non refpondit régi Saiili à quö:
receflèrat Deus. Sine caufa:igitur laborèm impend) ‘
ratur lynagoga, quoipodo gentium populus nullo cir-
cumcifionis myfterio emundatus nulla prophetarum ad-
monitione eruditus, fubito ab infimis voluptaubus per
delèrtum'gentilitatis S c -idololatriæ ,ad alta virtutüm culmina,
&lponfi am plexus alcéndiflet. * Vere defertus locus
crat, vbi nomen Chrifti non fuerat nominatum.
[ Sicut virgula fumi, ex aromatibus mjrrha & tburis,&-
Vnuierfi pu loeris 'pigmentarij, Q ld eft, igni amoris luceen-
vei cum omiii nifu virtütum ad ccelcftia tendens.
Per myrsham mortificatie carnalium voluptatum : per
thus, paritas o rat ion um, & in diuerfis pulueribus pi-
gmentarij omnium yirtutum odor., Moraltter vero landa
eledorum ecclefia. cum ab hoe inundo in lundis
quærendo, qui æqualem hominibus ablque^ peccato & preeibus ardenti amote fe erigit, per delèrtum qüod de-
coæternam patft,'fton fqerit vtraque natura confelfîis fèfuitaftendi:t.:-Fumus de incenfonalcicUr. Er per Plal-
Deum. ^iii fedémit, & hominem per rjuem iedemit per- miftamf dicitur : Dirigatur oratio mea ficut incènfuin in tori-
diços Deus: de quô Pfalmifta dicit: Frater non redemit, re- Jpeftti tuo Domine. Fumus excutere laclu ymas folec. Ita- dimethomo. [Surgam, ércircuibo ciuitatem pervitbs j que fumus ex aromatibus, eftcompundtoorationisconteas,
qiuram quem- diligit anima mea. Quaftui iliumy &.
inueni. ] Propofuî in animo meo de lédulo carnalium.
volüptatum fiitgere, & terras àc‘fbaria.ciçcuire, & ^phila-
fophorumadire myfteria.ïèdnec ficinueni ilium. Poteft
& aliter intelligi Ciuitas ho'c-in locq lànda eledotum
ecclefia intellî^kur , feu diuinà Scriptura. Vicos veto at-
que plateasvlibros legis t Prophétatum vocat, in q\ii-
bus ecclefia feu anima eleda diledum fnmn, id èft, Chriftum
dumardenter qüæric inuenicvquemin libris philo-
fophorum non repperit, f inuxnerunt mt vigiles qui cu-
ftodiunt ciuitatem. Num quem ddïgit anima mea vidiftü ? ^
Vigiles qui' euftodiunt ciuitatem, id eft, ecclefiam, A-
poftôlii-vel cæteri dodores funt, qtfi folicitam gentilita'-
tem cum yétitatis indagine inuenerunt. De quibus dir
citur: Nifi Dominas euftodiertt ciuitatem ^inuanum vigilant
qui euftodiunt earn. [ PaülUlum cum pertrahfijfem > inueni
quem diligit anima mea. J id eft, dum meÏUorum magf■'
fterio ttadidf mox luniem veritatis, quqjjd quæliui, nit
ueni.' Aliter : Qùærehtes àutem nés vigiles" inüeniuht
qui euftodiunt ciuitatem : quia fandiPatres, qui; ecclefiæ
flatum duftodiunt, bonis ’noftriS ftudiis occurrunr, vt
luo vel vetbo vel lctipto doceant. - Quos cum paulu-
lüm pertranfimits, inuenimuSvqüera diligimus ;:^uia'
rede^ptor nofter, Sc fnhumilitate homine inter homines,
dùunirate tatnen fupfer -èomines füitf Quia nifi
quis fidei paffibus & pura mente omnes fandos tranfie-
rit,& Chriftümi excellentior^m omnibus fandis credi-,
défit, inuenite nequaquam potefiti fcTenui mianum eiuSi'
nec dlmittabiydbnec introducam illum in domuin pâtritmei, &
in cubiculum genetricis mea. Teneoiflum firmà fide, donee
in fine leculi per officium prædicationis, introducam
ilium in domurn&in*édbîcùlum lÿnagogæ, quæ me
génuit in Domino , & fiet vnim ouile & yhuspaftorUSe-
quitur: [ Adiuro vos f lia Hierufalentper Campos ceruofque
Camporum, ne ftiftitetis, ne^euigilare faciatisdilettam, donee i-
pftt vein, «ÿ- Vbicumqfie igicur in h©c câtttiCo fimilia verba
reperiurltar credentium diuerfi^empofibus, diüerfo-
rum populorum perfonæ introdiicuntur. -Hic namque
éepta ex virtutibus amoris. Qjiætarnen oratio fiimi vir-
giilà dicitur , ’quia dum lola coeleftia poftulat, fie reda
progredicur ^ vt ad tetrena atque teinporalia appetenda
ininime refledatur. Ec nocandum quod non virgà, lèd
yirgula nunéu|jatur, quia incerdum iii1 eompundionis
ardore, rantæ fubtilitacis eft vis amoris, vt hanc liée iplè
animus cömprehendere, qui illuminatus meruit habere.
Bene hoc dicitur myrrhæ & thuds. Thus enim ex lege
Domini in fiicrificio incenditur. Per royrrham verb corpora
mort.ua condiuntur, ne a vermibus corruiiipan-
tur.- Myrchæ ergo Sc thuds lacrifidum oftemnt,qui Sc
carnem afficiunt, ne eis corcuptionis vida dominencur,
Sc redolentem in confpedu Domini amoris fiii hoftiam
incendunt, feque iplos Deo in fend» virtutibus exhibent.
Vnde Sc illic fiibditur; Et vniuerfi pulueris pignten-
tarq. Puluis pigmentarij,virtus bonæoperadonis. Ecno-
taridum quod virtutes bene operantium non pigmen-
ra, fed pulueres, dicuntiir.- Cum enim qüælibet bona*
agi mus , pigmenta offèrimusi Cum vero bona i-
pla etiam quæagimùs recradamus , 5c ne quid in his fi-
niftrUm fit iudicio retradionis attendimus, qliafi ex pi-,
gmentis puluerem facimus, vt otarionem noftram Dô-
mino per diferpdonert & amorem.fiibrilius incenda-
mus. leâülum Salomonis, fexaginta ambiunt ex fort'if-
fimis ïfraelA Salomon qui iriterpreratur pacifîcus, Dominum
Ieluin Chriftum.dèfignat. Ledulus Salomonis,
quieta e% mens i’andorum, in quibus iplè ;velut in le-
dulo requiefeit. Sexaginca forces, prædicatores lunt
làndi, Sc fortüfimi, bellatores, qui mundo; corde di-
gni funt Deum viderè. -Senaiius enim numerùs propter
lex dies, quibus Deus muhdum fecit, & fex-
mundi ætates, petfedus eft. Denarius vero num^rus
ad decalogum legis perdnet. • Qui per feharium multi-
plicatus fueric, lexaginta complenc. Sexies.deni, fexa-i
ginta funt. [ Omnes tenentesgladios, & ad bella doftißtnii.
Vniufcuiufque enßs fuper femur, fuum propter timorés no-
îlurnos. § Tenenc enim gladium Ipiritus, quod eft ver-
büm Dei,qüiquod ore docentoperibuscomplent. Enfis
i.Voe.Patr.Tem.y.
Ill 1