
EUlogif martyr is, rtrch ep ifi.T oletan i,
Muttb. 7.
Miraculoru
prxftantia-
D
Abac. i
Heb.it.
6fO
nus ardentiffimis perfiepe •rojritorum rôtis confolatoroc-
cuirat,dicens.-Iteiapace,fides veftra vos làluos fecitt tathé
de6 dente fide,rictus nihil proficit.Quam plerunq;,exigé-
te fide,languéntiu ra,etiam homines reprobi,& menrécor-
mpti impertiuntur.Sicuti de illis in futuro ante fores dominiquëftiunr Ei üuùapntg,deilcioe lnetgesit:uDro, mqui-i
ne,domine,none in tuo nomine prophetauimus? & in tuo
nomine dçmoniaeiecimtis?&in cao nomine virtutes mul-
tas fecimus.?Quibus vtiq*, diéturus eft dominus: Non noqi
vos>difcedite à meoperaiii iniqujratis.Et iterum : Exurgét
pleudo-Çhrifti,& pfeudo-Propheræ, & dabunt ligna m^-
gna,&prodigiaïica vt in ertorem inducant, fi fieri poteftre-
leélos.-Èt in Exodo, Fecerunt & malefici perincantationes
ficut &Moylè$.Miraculorum vcroiigna ideo olim per lèr-
uosfuos dominus congruenti tempore præftabat mundo»
quoniam prælçia diuinitatc proficerenihilominusprçfto-
lantibus eafciphat,necin.vanum currere operariosvirtu-
tumeognouerat. Vtialtem prodigiorü nouilatibus cede-
renr,qui facrælegis praeceptalàlutaria relpuebant.Eratque
tempoiibusiUisïàtis congruumDei martyres fignis coru-
icare virtutum,quoniam rudern diffufum Ghriltianiftnum
nuncinftruélioneverborura,ttune exhortation« fcriptu-
rarum,nunc oftenfione fignorum,«unc etiam trophçis in-
clytis pa/fionumconabantur folidisi;adicib us fierifirnram
in cordibus credentium populorum. Namquia non noui
tempore ( yt fuprarelatum eft) fignorum exercitium con- ■
gr«at,neq; omnes axleftium contemplatione virtutum di-
gaiexiftunt,façileaduej:tfpoteft,ex comparationeeorum
quægeftafikhtab Apoftolis.Qut cum vellentbonum nun-
tium Afianisprædiçare,prohibitifiint àSpiritu làriélcK&
quipridem aanuntiaie Euangçlium omni crcamræpræce-
perat, (tiensin AfianuUum exiliere dignum percipiendi
Euangelicam veritatem: præiâga diuinitaois autoritäre di-
fapulos ab eorum làlureinhibuit. Vtpote qui verbum viras
arroganrilbiritu erant reie&uri, neque auditent,quoniam
fpernerent.Miraculadeniq, dum autpropterfidem crcdé-
tium,aut proprer futuram credulitatem aftantiumDei pro-
uidentia opcracur,non tam nos in eorum ,$dmiratione de-
bemus ftupere,quam prouida eompenlâcione incueri,fi
eorimdcm effeétores fignorum expulfis viriis morumho-
neftate præcellanttfi fieculq mortui Deo vidant, fi propter
illam veram.charitatem, q cunélacharifmatumdonaexu-
perat, omnes affeétiones mundi pro nihilo penfitntrilacce-
ptam virtutem non ad liiam glo riam ,fc d ad be n efi ci um re >
Ferunt collatoris.fi attentis auribus cordis veri magiftriad-
monitione percepta, non quia dasmonia eis fubiieiantur,
tripudiant, led quia no.mina fua (criptalunt in cælis exul-
tant.Eciccirco hase dinumaatio virtutuminillis prodigio-.
rumau6toribus,potius quam iplê fignorum efFeétus,ëft
admirandu$,& quod fit magis pramium ipecimen eiindi ad
regnura quaerendum, non Yero qnod fignifcrosac notabi-
les nos vulgo oftencet.Quia fim étiras & timor domini, cui-
tulqueregni cæleftis nonnifiab idoneis,ôë.perfcétis pro-
cedunt. Signa vero atq; prodigia & lànéti & reprobi fàciûc.
Qttae nihilaliud qua notitiam vanam ctiam aliquando ho-
minum cafiferuntHiucprouenit, vt qui fuerit hominibus
nottis, nifi fuerit iullus, ad æccrna fuppliciapueniant con-
'dcmnandus.IIIeauremjqui casleili gracia inluflratus r fùb
notitiafiiicreacoris vixeriilànélus,etfimonalibus fitigno-
tuSjinfutu ris tarnen (an élor u n^audü s erjr annumeiadus,
Nec nos ilia profequeu tes miracuiorum penitus abdi-
camusinfignia, cielcltidono quibufdam collata, & congrue
» ti tempore per Dei dilpenlâdonem natiouibus or-
diïiataded latratibus rabidorum eanum obuiarjj venimusj
qui niartytumnollromm intentionem exinanite attentat,
dum eosde njiracuUstedatguerelperant. Quid potins generaliter
lèqueùdum fit»cunélis ex au torkace diuinorum
librorum, veldiétis làndlorum patrum oftendimus.Non
('quodabfit)funditus charifmatacælellium munemm ex-
tirpamus. Radix uaq»adfu.n^amehtum omnium virtutû
fignumq; viâori®fideseft,per quem iulli viuunc, perquâ.
lànti omnes régna viçerunt,operatiluiitiuftitiam,adepci
luntrepromiuiones, obeuraueruntoraIeonum, extinxe-
runt impetum ignis,effugauerunt aciem gladii, conuàlue-
runt de infirmitate, fortes faéü fiipt in belle. Quorum Veftigiahi
fanti veraciteïprolèq'uenteS iiïtrepidà confefiio-i j
neX>eum,& dominumf efiim Ghrillum in Concilio print !
cipum profitentes.Omnem quOque,quam Euangelicaauéloritasnonrecipit,
prophenam,vtfurum & latronum de-
teftatrtes,«c mftledicehtcsabiiciut.Ob quàm éaulàm inau*
ditisfæuitiasfuroribusillafrendens turba Gentilium cuà*
âos animaduerfionegladii pmittitad cÇlum.Preibyneroi^
Leüitas,Gonfeflbres,vitginefq; beatas.Et qüoïcunq; con-
felfiotalishaberet, vtpubliceeorum lùblàmVâdô propbe-
tam,cultumeius décidèrent, moxamputatis cèrniCfb* rué-
renn Ac ne fibi quidpiard ineflè h nm an i tari so lie n d eré n t,
nonnullos quosgladio vindicehuins vitæl'imen ftib tefti-
monio Veritatis excedere coegeranï.præ foribus palatii in
humatos relinquentes,canibus iuflcruntexpbni, adhibicià
fimul cuftodii6-,nequis Gaïholicorumintuitu pictatis car- 'fatiaeeni
nibus etiam fpoliata eadanerafcpeliret. Quafi fentirétper- jmboa
iequutoris fupplicium, quoruanim* paradûfi requiehiie* ^ ^ eni
bantur:aut obelfec animabns cç!o regnantibus te mporaliu
poena tormétortlm illata corpoiibns.Vel de inhumarîS eu*-1
rarepoterant membris hi,qui vere Iciebanc, quod ficut nihil
commodius foret impiis lèpultura,auéfcis reucréttæftii- p
diis 1b lennitèr pparata: itabcaris & lànélis neqtiaq oflïcere
poflèt vilem ,aut nulla lcpultu ram adipilci.Licuit et de hoc
poetis plaufibiliter ludere,cçlo tegiturq non habet Vrnam,
Suntaütpleriqî fideliu,&(heu proh dolor) etiam iaccr-
dotum, réméré horum confeHorû gloriamadimere nô ve-
retites»quiiubent eos non recipi in catalogo laïiélorô, înu-
fitatum fcilicet,atq;prophanumalïèrentes huiufmodi mar-
tyriû. Quippe quos nullaviolentia prælidialis fidemfnam
negarecompulit,nec à culm fanélæ piæq; religionis amo-
uit, lèd propria le voluntate dilcrimini offerentes, ob fiip-
biamfuamfiradicütjquæ initiumi eft omnis peccad.inrér-
empti, fiiarum parricidæ effeéli fiintanimarum. Præceptis
etiamEuangeliciseosarguendos elïè credunt,quibusdi-
citur; Diligice inimicos veftros,benefiicite h is, qui oderunt
vos,& orare propcrlèqüentibus & calumniantibus vobis,
vtfitisfiliipatris veftri,qui in cadis eft.Et iterumjNerninem
poncutiatis, neque calumniam faciatïs. Et Dominus qui-
dem cum maledicèreturnon maledicebar: cum paterçtur,
non eomminabatur, tradebatauretn.lè iudici iniüfteiudi-
canti llitid prçtereaobiiciunt de Apoftolo;Nequemaledi-
regnum Dei pollidebunt.
Hæc^c hisfimiliaore peftifèto cqntraDei milites preferences
multprü corda peruertunt : quia verba hæretico-
mfeacrutnyrdeas. .Tim.6
rum vt cancerjlêrpunt in mentes Humi(ium,& modico fer-
mento Iceleris facilius ingensmalla panis corrmnpitur,ex-
turbacque quam propere filios Dei lèthâlis alïertio zabuli.
De qbus beams Àpoftolus dicir: Quidam maberranrcs cô-
ueck fiint in vaniloquium.votentcselle legisdoélores, ne-
feientes quæloquuntùr,neque dequibusaffirmant.Et ite-
rum;Docuerunt linguam fùam loqui mendacium, vt iniq;
agerent lab orauCru nt,non vCrentes derogate gloriç fortiQ,
qui iam coram rege lûo hauddubie extollunt viébo tiae fax
vexillum.Necconten'ti funt lcripmras lânolcnfu intellige-
re,fed eas pr® luolibitu exponentes.dû in llipei ficieiircra-
rum quafi conrôrdantialuæ vclâni^ repererim teftimonia,1
non modo Chriftiano more fimplicirereis vtuntur, ve!ab
eruditiorib? virtutem lenfusearum cxplorant^lèd quafi in-
audit2: réinuntii,&aiieuius nouitatisfcioli.perfpriim,per
plateas,pervulgns,pernundinasobdurata fronte eafdem
infiiromitatelinguarô promendo,reccnlèndo .atqycantan-
dove h tint lè n ten tias. Et vtfacilius àgnolcantur cuifts partis
fint defenlores , per deuios inte jligentiæ fiiæ calles veritatem
feripeuræ torquenteS,lineamianædoélri nas proprio
Matth a
•.Cor A G
,Tint‘
Hier.9.
eicifttçnisiudiciodcrclinquunn VtquandoqjiHis ad inte-
1 rittimanimant fitaiu propetiiat,^ non finegrauiflniia îndi-
gnatfone propheta infert, dicens: V æqdicitis malübonû,
Hû bonum malum »ponentes tenebras lucem, &lucem te-
nebras:ponentesamarum düke,& duiée amarüyid eft cla-
r itatem lâcræ legis prauo err ore nelcientiaîinterpolantes:,
piufq^fuauitatem non reéle coniiciendo,infellts*amaritu-
HinembonuertcncesvQupdbonû.'&piumeftmafiuolis co-
ieéluris inficiunttcxperccs nos arbitrantes ab iilorû intelli-
genjriatefttmonioru.quib. Viéloriofiffimam extenuarein-
■ tentionem lànélorum tnarcyrumarbitrantur,velnoftram
iîMth. j.
r- «
Atem brialîs Sa.nïïôrum , L ib . I .
mh. 13.
p;DÉ â
‘de eis fenlehliam ('quifehipefin laudeipföru’m exultäuit)
/eneruare conahtut. Quippe qfii iam nos eüidentioribus
indidiseörumpaffiönibüS;commuriicarecredamus,dum
caurapföFefliöiufeeöruni&cärcereSjdt vincüla infapet&
. dantna re’fum jperpeflii&ad vltimumgratiä intercemoms
eonim'pröpitid Deo cualefimüs.
Ipfidehiqnelahili, qui hahe corporis cladetn C«litüs
compun^i propter yeritatis prefeflionem aggreffi fimt,in
nulloa praedidlorum cüftodiamädatorü le äuertnnt. Quia
& pröpfer Deuminimic6sdiligentes,delaldteeorüm val-
delöUicitiinediutiüs läbyrintho impietatis detirierentur,
arguere nondeftiterünt. Etbehefäcietitbshisqüi oderant
Chriftumjmfeliu^ vifi ftfiit per efFufionfemlanguinis vecor-
diam eorum, quairi per döMrinaj-verba inftruere, vt reli-
<fta vanitate luperftitionis, hon lolum Ghriftum credere»
veruetiaih v^ue äd thortem pröpter illurrt 'decertare con-
tendererit.Sine dubio pfecibus & oblÄVationibus et apud
d ominü animaru impetrahtes lalu^em illörum,qui fep ey6t
inceflanter Eeclefi* mebfa caltimrtiäntur.Qnäpröpter ex-!
cmploveri niagiftri edtlcati,Cüm adpaflionemtraneretüfj
malediiftiiioh renaäledicebantj-flagellati no mürmürabät,
cominatifilentium obfertfäbänt:hoc folumthodö, fexpro-
brantes. quodDeo cöhuitiü inferr.& quödhiaieftate tre-?
mendä impognanti lacrilegutti fcilliäs vanilumi aeperdi-
tihoxnunculi pröphetilmtim, qui no. veritus feftlpiritudia-
bolico perarmatüsle'locöprophetarümlttleiere: landlilq; ?
praidieatorib. vt Deificuseuangelfeatot adiieere. Et cütöf
to peile örbe euangelica priecelleretvefitas,nee deellec^1 ux
fidei Chriftian* ä notifia getitiuin, quia in omnem tefrärrY '
l ronus eiusexiuit,patentibusiam domuiDäuid,&habitant
tibus, Ietulalem tiiuftiohis gnrgitibusin ablutioneha pec-.
catorisi&menftriiatae, mäXimeih Oriente,^ttö hvyfteriu
incarnatiönis Ghrifti fpeciali effedlu quodaminodo dpe-
ratüm-eft. Vbiquöq;,& hic feeletati lli musac peruerltisva-
tes exortiis, & enutrituSjefty hefeio qiiapr*reptüsinlähiaV
clarentib.iain niuhdolucernis,tanto feperditloniilaqiieö
dar? pr*cipitem,honextimuit,tantarumq',ariiniaram irre-1
uerenterparricidamftfierinonexpauit.CurtlFcripcufri,fitn
Os quod mentitur, occidit ärtimäj De qüo ölim Zathari-
aspropheta loquutus eft* dicens. in dieilladicit dominus
exercit'ufi, dilperdamhohrin’ai'dölbtu'ff»' de terra, & non
memorabuntur vltra: & pleudopfophetas, & fpiritum im-
mundum aufera de terra, & etic cum prophetaueris quip
piatmdtra; dicent ei pater eiüs, &matereius, qui genue-
runtetim, Non vines,qüiä mendacium loqüutusbs iri no*i>
mine domini, Sc cofi!ingeiit eögenitores eins» eu prophe-
tauefit. lecirco huic perdito, atq; Ipürciflimo vati refiftert,
virrus ma<ftscorpnseft:liu'umumq;'trophceum tanh deri-
lbris eit'ltnm euertere: adeb vt fi ilium setas noftra fuperfti-
temhaberetj neqciaquamabei’ elfetinterituChrilticolis
refiliehdtfim, quanto magis nöö fit dignum eins hodie dö-'
gmäyenenoiuminffingere, nlaledicere le<ftam , deteftairi
lentöhtiam, quitanta? midtitudinis perdittönetff indlicesy
perenni eamdedicaretbatathro. Foretque(vt'redt)tunC'
melius posnitudinciw vn? decifi bomtoieiili gefere, qua
w
reHriftiano- Jacenlii\bs-i
Tofoiy.
exclufiis.?qui vanamilèratidhèAmaleeitiSparcensjlubitd
femetipfum Dei behediéÿidhe, & reghf ïceptfb priùatum
ihgémtiit: Et ft'hdcjii's qüicôhtradiâiofïBüs veritans,h$ rë4:
fiftmiR^dmi ttimfyijnödi y êl quale erltvJnomsdilcrim en
iisqui derögant eléélis ? quia hon folunl eXp ügharéhir'e-
ticdsttölun t,veriim etiim ëxpilgilaritibiis malt'diiftiönum
artnts àécinéh ö'ceürrurit. Aiu nt prxtérea ynö debèfe élîè
martyres, dut hàberi»qu;non violefèftraélifuhtad màrty-
riürfed Ipónte lua vehiétçs Kis röüifiuth ihéuiei'5t,qüi èó's
inmillóitoôlëlHàâlfe'càinh'-NiÔlVbètha^ felle mdleftiâ
dluinruarpitficôehf febslbuâimfiliiics aetïôi,m'd pgrpàrüoib riàïàocreéf <tfiiôbfiàimtu,rthu|ma'6dteqou 6vdt
fexpedibilius liobi's ïïccopëndiuiji ftlöf tis',q egehtilïim^yi -
taï labdiiofum dilcrimé Si ergo exofum Deo eft maledicc-
re diabdlo, & éiusminiftro,fruftrà vtiq; Ecclefia contra d-
tnöé diabölidimincurfunl'Vcitiif eX^rcilthisy Anquiadö-
‘mefticisfidei maledicereinhibitum eft, iiullumq; oportet
pufillànime dë'mébris Eccléfiæ leandalizare.iccircö holpi-5'
.té diaböli,&habiraculu Sachant hSnecellè eft maledicere?
vbi eftq»IcHptuméft?MalediéliomrtësquiIperhimt te
Ienildlém, iSedthnesqui blalphëttïarit rë^ màlëdiâti bmhes
qui ddëfuhrte, & otnnesqUidiXëmttt iiite Verbum duru,
&c. ^ diânimëfleypEcëlefia nullus dmbigir. Ét qtiis intër
cunftospërfequutorësfidëlium'cruêhtius,qhicinfahdus,
Ecclefiaiufeqiiiutds éft?Quis tantaineuerfionem Carholi-
corüin, quantaidem ëxaggeràüicinfâufttis? qüia ( vt itadi-
xèriiii •) nemó hdftfüm inreféds ïecutus ingrëditüt,nèmo
qüietus permanèat,nèmd lèpmmëorum nifidehoneftatus
ptranfit.Eteriim cü nbs cuiüslibet réi famiüaris hëëëffitàs
ireiiipublicü coegeric,&inftante donleftica^necëffitate;éi
angelo cügurii-rtoftri ihfdrümprofilire Coritigerit : mox vt
ffitliigdmJiiast vatm ahmdebuitseds,M &ih laisti^ioersi iàmdpueetrütunnt,tp,àrcæctlearr ihllaatpibuenfeo'drüé -1
quötidiana ludibda: quib. nó fatis eft in ferre linguæ cóuitinm,
turpiaexaggërarëfcurr]liratiim;veruétter^önbslai
ipniédöibn.tiunmlceÉlilaamrin foignndi èVfienhnéntat.bti^lir?d jlludumht»e mquööredmcujq roiifbtdc ir|cè4'winbrault‘
Copetcmstépuspfallehdifighamfidelibüsdare cdfnpüle-
xit,'& imrilinenshdra oblècratiohisiütficiil popüliV fàceré
cdnfuetümipdpbrcetit: ftiox vt ihteÜecTiirn fjpêrftitiönë
médaci vüïgus clangórëm tinniéntis mëtittiÜùrd capfatte-
rit,in dmnémalëdiétiónem &ipùréitiam linguârti ad^io-
üere non differt.Èrgonon incógtue maiedicu n tuf, qui tâ-
to ddioàdüerfùsDbilbrtêlèqüipedàs lùos.infdrrr{àiit;.S&-
péâb eis,& incelïanter calitmniamur: caulàq; religionis e-
otum Içuitiamvbiq; perpétimunAdeb vt icuiti ëxèiÿtàétü
indumentoritmluorunïnösihdigriös diiüdicènt, rfro^iüf-
quefibimètaccedërëèiccrerttuf: Iviâgnamfc. comd.iiftlà-
tionemexïftimante’Sj fi in aliqtid rerüm fiiarùfh àdhii(ceâ-:
mur-Cum vtiq; militës Dei veritatem coram éisfiiagis cô-
feftifuërinr,quanlmàlediélâiniecerint,verimagiiiri pi‘æ-
cepta lèrdantes, qûibusolim difëipnlos informaiierât,’ di-
censî Q^i ehimthè côhfëllus fiiferit, & verba uieâin geile^
raridne ilia adultéra, & peccatriCé, lui ne & filiüs hbiüïilis
cohfitcbiturjcu veneritinglotiapatris lui, & lanélotu- an-
SârraGccni tia.irdaubmuw M a. vüabant.
ftoultë tnïàdtüiômn uamrb iltiriaenrete psei,r dnuicmie rvtin: ucso pnêgcruuedvisn ciu ienrèlbd .goi ccgoin caoti- gclotu:Qtós:flfcta*vccors ëffvqiiilàfidib. dei^get..Bëàtblrâ'
fiiiflenc auellere conragium. Quoniarh qnëadtuodum finë
culpa non eft » malëdicereiuftós,bios perlêquiiaduèrfitaté
patdrè èleétis: itamagni meriri ëffe ereadyfifbueriere impp
oSjEcdcfiaé boftibiis cönrraife, bèllum parare incrcdulis St
frameaverbiDeicoticidereaditerlariosfidei,vt(êeutidum
Pfalmiftam, contravDeo iriiudentes pèrfeèfd1 armati- ödid:
ëxurgentey, non curemiisdeimicitiacotumVquibtrs e'fta->
mica impietas. Neque enitft fine culpa p.atituf fieripatrürW <
doétiinaeos , qui improbo filentioergadogmata torpent
hxretiedrum: & èregiöne hoftibus lldeinon occurrunt,^
am zelo creatofis vindiélam in hftrëricos nön exercenri-
Qnpdbene Arnobius Rhetor,dum centefimnm trecenre^r
fimum nonum pfalmum interpretarètur, didt:Qui peper-
cerit’haerefiarchisyaut prsdicatorib^ falfitatis» & non cos
gladioEdei fa x iugulauei it, hoc ei euenire V 'qudd éuenit'
Sauli,quis ambigac?aut qui mifëricordiam liianj putauerie
fcin hjerefi pertnanencib. exhibere, quis negec fimilitéf k
tegnü'Dei èxdiidi, ficutSaul a reguo humano probatuc
Btbliotb.Vei.Fatr.Tom.•$.<
obuiantifi pro defenfioneittftiriæ cultorib. irtipiëtaris.?bi-
étu lanè fueniteis: Ecce ego mittóvos ficutouesifiriiedio
lupdrum: eftote ergoprudenres ficatïerpehtès, & limplï-
cës ficut ôoliiîhbæ. Cuius præcepti lènlumhunc èlfe àfbi-
tror,quod immixta gentibus câterüa fideli,qüafi iiindcetia
pr«ditó' .oäi^tthcülcntiämferfe bógeéemi^lupóluinvAèhè
(ègnitiei deditifàcilïüs veriuriis luccumbërét iu'imici, con-
grttëdiiiinitü;|admonëtur. V tëftentcum «iducriàrus fidëi
d^ortunafempër càiuela fiibnixi,&contra ailutias lïoilium
ereéli vbique&'prouidi. Ncpiiüddöiftnnasveifb^ îftéûi
pldtinus corrfiperehtut feiifus eofü,&diièedërét ab ;equi-
tate.Porrô etiam Cluiftianiadiùonentur. Cofranibus ve-
ftris & dbmëftidsfidei exhibereyofmeriplp^ vt Dëi fhlili-
ftros inmultapatienria, in lolîganimitate, in Ijenignïtate
inSpiritil fimdo, in charitatenon fida, inverbbviinfStts,
inyirtute Deitperarmaiuftitiçadëxtris&fi'niftns.perglû- riam & ignobilitatera: per infiimiam &Bohain ßmarii : vt
lèduélores&veracesi ncut ignorait : & cbgftlti: tàtiquam
mqrientes,& ëçce Yiuimtis. Et iterü, Eftote aW inüicem
l i t beni-
«