
fcm« intuiaprem plena eraqtonini (putcitia,id: eft imun- J phylarfum. (^o^-autDns filiumBaracKiæéiïm rioffiihat
ditià. K&m; an tiqu e sâliarum gentium grande ftudium
FuitWÖhthifcntapatruni ornare : quod & in monumentis
Rcwnaiiörurdädhuc appäret: & in Macfiabæçriim libro
legirhus. Sedqctidentalis.paupertas.oneiytalibiis diui-
tïj s dÿbaratà nihil eft', [ fa volts feriba &Phdrifin. qui adifica-
fis'ßpäitbra Prophet arum.i ^ É^ïffîs vie futurum Dominus
d^Jmhbiiai jhbh quia fepufchra;*$£ monupienrakdificant
iuftbrijrn 8c Prophfctarum.:. fed quia heeei;ci fqm malæ fc-
cilîêfôdtfès fuos,occidifie^bqnqsnhran.tjLini fciapt illos bo-
nos Kiifle yt ipfi mohumentaXorum ædificant.ï^t cum hoc
procefto feian t eadë vqlùhtatè tenentur,&fi!ij flint homi-
cidarUm: non folüni came, fed imitationel Poteft &alio
modo intelligfc qnodidcircoædific.ibànt mbnnrncnta iu -
ftorum v i notum fieret alijs qui illos oçcidcre potuerint 5c
potentes fiieririt: quia 5: ipli qüpd diçébant, fi fuiffèniüs:
ihdieb.patrum noftrorura non eflqmus çpnfentiçtes ope-
ribus eoriurf, iàdtando & fubfàqnandp dreebât. [ Ef vos impiété
men/itro)» patrum vcfirorunu] Ipfàm menfiirarn qUam
illinoncömpleueruntfedincoepei.unt: yps impiété. Illi
occiderunc feiuosyps oçcidetisDom inn m : illi Pr op lu tas,
‘ vos Dominum Frophetarum yelApoftoloseius. [Serpentes
genimina viper arum.] Sicutvipera parentes fùbis pccidit
fimiliter iilife le runt,&yp sfacieus. fQuompdofugietu àiu-
dtdogebenn.t'.] C^pmôâ6.Fugietis,jdcfliquiat.alia opera-
mini : aiudicib gehennæ? Hoc eft quod loan, dixit: Abira
ventura »fcilicet ab' inferno : vbi omnes mittendi fùnt qui
taliabperantur. [Ideoecceegomittoadvosfapïentes & C ribas,
& e ‘x lilisoccidetis JIdeo, fqbauditur dko vobis Q g ia vps
itaéftis raifturi. Mitram ad vos fàpientes & fcribas,do-
jâds in lege vètçri & in noua. Et ex illis bccidetis : vt Ia-
cöl-Utn fratrem Domini& Stephanum. [Étirucifigeiisifvt
■ Simbnem filium Çlépphe Hierofplymqram Epifçopùm.
[Ef fiageliibttis in finagogts veftrts.] V t omne&Apoftolosfeciltis:
quando ibantàconfpedu conùlij gaudentes.
f Et perfiquimini de ci ui täte in c mit at ey vt ventât fuper vos om-
nisfange is iu fi us, quteffufus eil fuper terrant.'] N,on omnes iu-
"ftos ïudæi interfecerunt : quianecenmt quando Abeloc-
1 cifus eft. Sed ï.cq t jam dixi, omnes.mali de vna genera-
tione elle dicuntur, ficut & omnes iufti de alia. Denique
cum Pfàlmiftamultos de dinerfîs gentibps dderiberer qui
mpntém Domini afcenfùrielïèrit dicens. Innocens ma-
nibus &muni!o cordé : &reliqua.Hæceftgeneratio quæ:
tentium Dominum. Similiter ergo lu dan quia occiderunc
patentes fil os Prophetàs, de Cain progenie efîe die untur:
dccùrn'ipfo poenas fùhibunt æternas qui fatrem fùumin-
tcrfecic.[d fanguinI Alelïufli,vfh. adfanguinem Zacharia.JDe
Àbelnotaeft hiftoriaomnibus. ZachariaS fuit miusloia-
dæ-Sacerdotis.. Qui Ibiâdaacçepit foas paruulum inj&nté,
pro laude ipfiiis Saccrdótrs fàcit, qui per omnia Barächiää
ftuduitefle,id eft benediiftus D h i: hoc n.inter pretatUf;
Nptandumaut quod ifte loiadas cum effet ftimums pontifex
reginaminitieoccidi, [ArnettdiCo vbbisventetbac omnia
fuper génération? diea:t. Verfient haecomnra^dtgna
funt venire Fuper talibus qui talia fecerufit.} lerufalein:
qua occults Prapbetas,&lapidas eos-qui ad to mißt/«wn]Ierufàlë4
lerufàlem vocatiuicafusfiint,quäuis indeclinabiles Et iiô
debet habere aFpirationem in capite, quia non pdtafpitafi
q> in loco çpnfbnantis ç ft, nee apüd Græcos habet afpira-
tiönem. Qiiafi dicat:o lerufàlem qua oeetdis Prophet as ad tt
imjfos,& lapidasiquinego volui frequenter cögregare ßliöS
tuösiiib alas.meæ defe.nfionis: vt Gallinacongregät filips
fuos.&noluifti. [Çefàfliatnalis operibusietiatnipßquivide-
bantur cengregatt dtßtergentur. Et relinquetur domus veßra/ih
qua yoj babettsfiductajeferta.^ Perlerufalem habitatores àl-
Ipquitur: ߣ,e;ft fpjecies metonomia, per h,æc q> continetur
oftendens. Quptiens, mültoiiens, frequenteroftendirq»
Pcpphetas iplemifèrit. Quemadmodum Gallina. Magna
.pietatem oftenditfeoperatum erga populum Iudsorum,
qui Gallinçinfî rmanti erga populosiùos.fèaflimilatiquia
nuHa auis fie infirmarur erga alios ficut Gallina : ka vt fi
pullösnon videasmatrem tn intelliga«.. Et nullus eft qui
poffitDei pietati comparari. Ipfen in fola pietatefua Feip-
i'um exinaniuitFormam fèruiaccipiens,in fimilitudiné ho-
minum FabKis, & habim inuentus vt homo. [ Eccerelittque-
turvobüdomusvefira deferta.] EcceaduerbiUm demóftran-
tis: quia iam inftabat tempus: quo erantipfam occifuri,&
Dei euftodia ab eis receffura & illud tehiplum in proximo
contempturür& non poft multum incenfurum & ciuitas
deletura.Quod faólü cft quadragefimofecundoanno poft
eius afcenfionemin coelum. Et ante per Iereniia ex pe r fona
Dhi diólu m fuerat.Re! iqui domum meam:dimifi n*eredi-
tatera meam : fa61a efi mihi hæreditas mea quafi fpelunca
Hienæ. Hiena beftia eft q fêmperin fêpulchris mortuoru
habitare folet. Et hiiic beftiæ cóparantur re61e ludæi: qui
frequenterDhmderelinquebaqt dead idolacóuerteban-
cur.De quib.fcriptü eft.Quia non eftFpes in oreeorû Emiles
illis fiant qui fàciunt ea. [Dico n.vobis,nomevidebitis amo-
do, doneedicatis. Benediâtu qui venit in nomine Domini.?] Ad
boe quod dixeraty quotient volui congregate filios tuos. A d hoe
refpicit, non me videbitis erga vos in tali voluntate, vt
velim congregate filios veftrbs , donee agatis pceniten-
tiam : & cognofcatis quia ego fiim de quoditftum eft in
PfàlmoiBenediâus qvenit: Adh uc fimt in tali tenoté. Ve-
niet Enoch & Elias,& cognofcët:& tunccôngregabuntur
Fubalis, &fubprote6tione Dhi. Nam aliter non pót bene
intelligi ifte verficulus : quia corpotali fpecie ad eos reuer-
Cüm in eificeret Acluliaregina fcmen regium, vt regnaret | fus eft: qh PaFchacelebrauit & iterum qh ligarus addu6tus
ipià, Quia mortuüs eratvir cips & filius^eiiis &abfcon<dit j eft ad crucifigendum. [ Etegrejfusde templo that?] Ibat iterü
ipfiim Ioas per annos fèptërn. In feptimö anno eleuauit eü j ad hoFpitium fùum,ficucfolitus erat in Bethaniam. [Et acregem,&
iuflirbccfdere reginam. Igiturqh Ioiada
FecitIoasqux Deo efant placita. Cumauic Ioiada defun-
6hiS eilet accepit rex malos confiliarios & dereliquit Deu:
& mifïtadeum Dofninus Prbphctas &’non atidiuit eos.
T un c venit ad eum filius Ioiada: ifte Zacharias : Sc dixit ad
eum ficut fetiptura eft in libro Paralypomenon : inquit.
Hdcdicit Dominusi Quare t/anjgredimini pracepttpn Dominieg,
vobis non prod'rit: & dereliqfißis Dominum,yt derelinqueret
vos ? Q u i congregatiaduerfiis eum, mifèrurit lapides iuxca
iregis imperium,in atrijs domus Domini.Etnon eftrecor-
datusloasrexmifericordis q fecetarloiadapater fuusfè-
cüm, fed interfècit filiü eius. Q u i cum morèretur ait: Vide
at Deus & requirat. Cumq;reuolutus efict annuj ,alccn-
dit contra eum exercitu s Syriae: venitq; in ludxam Sc Hie-
tiT&lcm, S c inter fecit cun6ips principes populi. Et cum
peruehiftet modieus numerus ^yrorum tradidit Domi-
lïus inmanus eorum infinitam multitudinem,eo quod re-
IrquifTent Dominum.In loas quoqj igi\omi niofa exéreue^
ro judicia, & aheuntes dimiferunt eum in langucyib. mul-
uSj Surrexenint autem contra eum ferui fui, in vldonem
fimguinis filij Ioiadae Sacerdotis, & occiderunt eü in leiftp
(üb- Tali modööcdfus fait ifteZaclmias inter.templiim
&altareud eft in vna exed ra thefaurotum, fi ue iuxtaGazo- ^
cejferunt difèipuli eius, vt ojlenderent ei adificationes iempli?\
Quæ caufa Fuit vt difcipuli o ftenderenr æd ificatione s te m-
p l i , quas ipfe iam per triginta tres annos videbat ? Ab
eo loco acceperanc occafioné quo ipfe dixerat, eccc relin-
quetur vobis domus veftradcfert r :& volebant (cire quo
fènfu illud Dhs dixerit: fi potuiflèt fore : v t tails ædificatio
defer ta foret. [Ait illis: Videtishac ofa. ]*Id eft miramini ifta.
[Amendicovobts, no relinquetur lapisfuper lapide,qui no de/irua-
tur?] N on folü de templo ita fadtum eft, Fed &c de ciuicate:
quiainalium locum ab/Ælio Adriano Imperatore omnia
reaedificata fùnt: & in illumi loch vbi il la fuerat fal ie m i n a t ü
eftneqs dçinceps manere vellet.Si fpiritaliter etiam velis
aduertere: habkatio Dei receffic àludæis, 8c venit ad genres.
Et capite fùblato; omniamembra interfè compugnât.
[Sedenteaut eo fuper montem Oliueti ,accejferunt ad eumdifii-
puli eiusfecreto dicentesf] Quia fecre t iora crant inccrro^atu ri
myfteria,re<fte accefîèrunt & corpore-& mëce.-ne quis infi-
delium audiret ôcludæis nunciarec, & d ie t occafio ocCi-
dendieum: qui pro minoribus di61is Efàiam 8c Ieremiam.
Prophetàs ocdderunt..PrimituscùmnouimeUexerunt q?
dixerat:relinquetur domus yeftra defàrta,non Fueruntau-
fi interrogate quo animo dixent, fed ojftéderunt er lapides
Sc ftruóturam : volenres ei prxbere occafionem dicendi a
aiite dixerat. Cum ver© ipfe manifçftius eadem replicauit:
iam audent interrogatefecretiora adnentus. fui* & finis lë-
cuU»' F Du nobts, quando bac et un t : & quod ftgnurn aduentus
tut, & confummationis feculi.~\ In quibus & deaduentufuo
ic deconfummatione fèculi'fcuevolant. Et Dotfiinüsin
Fubfequentibiu de iftisomnib.refpondit,&dixit eis : [Vi-
dete, ne quis vosfeducat. j Pius Dominus in. principio ipfps
caftigatvt fe cuftodi.mt, nefeducanturâb aliquo Pfeudo-.
propueta. [Multi viniunt innomme mto dicentes,egofum Chrt-
Jlu$y&multosJhducent. JL quibus Fuit vnus Simon qui dixit:
quodipfeeflèt Chriftus: etiam incorifpeâ:u Neroni ..Re-
liquit etiam feripturn in Fuis libris ita. Ego fùm D ei fermo:
ego Fum fpeçiofus : ego fùm paracly tus : ego omnipotens :
ego omnia Dei. [Auditun emm eftispralia cfopiniones pralio-r
nmiyVideieneturbemm.] Multapræliaaudierurit & inVer
Romanos 8c inter alias genres, & opiniones, id eft famas
præliorum. Præcepit tamen ne turbehtur, fed teneant for-
titudihem animi, inter aduerfà&profpera, qui non habe-
rent viidë dolerét, feu quid perde rent, qui omnia habebat
'teli6tiptoDeo:iuxcailÜüsPhilofophiconfilû.Quicum de
Athenisc FcholaRomâ venilfctnauigiojnegociatqiestcû q
bus venerat nautragiu paili in mari amiferunc Fubftantias
Tuas. Rie veto qui nihil habebatpræterfimplex indumen-
tuna nôn habuit q> perderct extra Fe. Gumq; negociacores
Rjbmam venilFent, die venit corâ imperatore, & probatQ
rex q> fàpiens effet,dédit multa prædia & honores.Cumq;
negb. îacores poll multos dies mutuatis precij s vnde redirent
in patriâ dicebanrad earn, quid veilet man dare paré-
Chriftum credere, quia^fudæis fcâdalüm eft,Dcumincar-
natum audire. [Êtinuicem tradentddio habebunt inuicepa-
gani Chfifiianos. Et multi Pfiudopropheta furget.] Pfeùdo Græ- i
cü eft & Latine dititùr/àÿîu vtTheodas & ludas Galilæus
qydedùxerunt pôpnlum poft fe, dicentes fe effe Prophetàs,
tibus 8c amicis. Ait: Dtcite fis, quado iteràrripiunt portent-
tbefaurUm q>mare & hires non poflint auferrfe, ficut ego
Fed qui nihii perdidic & modo ditiSr Füm quâm îlli cUm
quibus veni :*qui diùiteS exierünt & pàuperes redeunt.
[Oportetb.bacprimum fieri.fednondum éilfinis.“] Q u i legit
verbàquaî Orofius de bellis collegit perhiftoriasiexpaue-
Fcere potent pro tantis tribülàtionibüs. O b hoc munie-
bat Dominus fùos, ne turBatèntür & liéputarent inftare
finem mundi. [Surgetgensmgentem,& regnum aduerfusre-
gnum.j Et Iuda:i hocFeCcrunt rempote Pilaci: & Romani
etiamipFodieqüo beatfis Petrus mcrotuic Romam, crant
inter îe parati in b e llo , Fed ob-rëuetëntianyfàndti Petri
nuilus petuit eoiiipari Fuo nocère : quia obriguerunc eorû
brachia, 5c fànidoitlùm redierunc. Ignorauerunt tamen
ob çuius meritum fâlüâti effent. [Et peflilcntta, & fames-3
Peftilentiaeîl infirmitas in populo i quæ cum vnum ap-
prehenderit ceierker ad plures trânlit, ficut Faéfcum l'egi-
mus-in tempore S. Gregorij, & rempote Dauid, quando
dicitur angélus pMculFifle populum, qui diabolusintèlli-
gitur. Fitvero ipfepeftis trèqüéntér& in Palæftina & irt
Italia. V n d e& bcnefàndtus Gregofitisdiçit: PefiUmtiasfine
cejfatione pattmur. Famés inultæ tunc Fuerunt, fed Vnà
fuir per totümorbemdecimo anno Giaudij Inipetatoris,
de quainadtibus Apoftolorum legitiir. Ten's motus mnu-
menillic, 8c fiebuilt 8c fiunt. Ahquando aüt.& fiant Dei
iuflù pro aliquo figno, ficut qh Apoftoli orauerunt & ter*
tæmocus factuselt, vt oftenderet Dominus, quia terrerec
inctedulos, dedeFenderet pios. Aliquâdo fiunt ex euentù,
çpventus inueniens aditum ingrcdiens Fub tèrra,& quia
violentUseft quænt aditum exeundi : & tali modo fùbmo-
uet terram. Hac autem omnta tmtiafunt dolorum.] Hæc om-
hia in Palæftina fùilfe legimus , aiue Fubuerfàm prouin-
D tiam. Hæc initia dolorum fuerunt, quia acerbiora poft v enere
tormenca. [Time tradent vos in tribulatioiiem, & occident
vw. ] Et de Apoftolis, &^ic Apoftolorum Fuccellori-
bus intelligendum, quoniam quando prouintia Palæftina
deletaçft, pérpanciviuebantdfe Apoftjlis; Nüllüsâutèm
ex illis exieratmiudæam.-Ghtiftiani tamen erantin judæa,
etiam infra ciuitutcm multi Fuerunt, non tamén legimus
quodibi morcui fuerint: quia Romani non prohibüerunt
vllum exire: nifi illiipli qui iiuraciuitacem erant. [Et eritis
pdio omnibus fiopter nomen rneurn J Gaudendum odiü quod
proDeo Fufcipitur. Exquaaueem reipfætribulationes ve-
nient, oftenditur, cum poftoci.iiioneDomini,etiadifci-
puloru mprædkitur futura. [Ef tuncfcadaliïfabuntur multi.]
Siue filment fèandalumcontra proximo s qui Chriftiani
fiantjfiue irafeentur iudæi.cum viderint omnes genres in
fe d& ipfi perierunt&qüotquot eisconFetlfeniht.[El
quantaabundauit iniquités yùfiigej cet chantas multorum.] Ad
Antichrifti te&pdfâ ifteverficulüsperanet, quando refrf
gefee^ diledtio Chriftianorum &mtilti dittiittentChriftia-
nitatem,& côucrtenturad ipfius volüntatcm.[^«i autper-
feuerauerit vjeé in fi«E^Subauditur ici fide & dilé6tiohe Dei.
[ütcfalutfserit.] Hicpronomen eft in ifto loCo.lMè n,fàlüus
in alia vfta erit, qui in fide permafiferit. '[Etpradicpbiturbo'c
Euangelium in vmùerfo orbe, j Vniirh eft fignü define ïecùli
quod tune efl^debet finis feculi,cum oés gentès âùdiérint
Euangeliû regni. [in tefiimoniu omnibusgentilf] NfuIIa gens
eft fiib coelo q non habeat auditü,&Dominifa6ta,&quod
ipFe Deus àplurib cfëdâmr,fi non pprædicatores, tamen
per vicinas genres. [Et tune erit confismmatiO.] Nèfçiïnus
iam genté Fub coelo m qua Chriftiani nonhabeancur.Nam
8c in Gog & in Magog, q fùnt genres Hunoru. Quæ ab eis
Gazari vocantur. Iam vna gens q fbmoreratexhisquas
Alexander conduxerat,circumçifà eft, & oém Iudaifmum
obferuat. Bu lgari j q uoq; q & ipfî ex ipfis gentib.Fun t: cot-
tidiebaptifàntur. ( Ctim ergovideritis abhominattonem defola-
ttonts.qua diftaefi à Dame le Piophetafiante in locofanfto.] Ab-
homiriatio defblàtionis idolü vocatiir inDanielislibro de
q u i ipfe prophetauir, ficu i& nünc DeusVcü ipfàm vidilTet
in templo cognofeerent prope èffe defolâtibnem rempli
& proüinciæ;Qgæ & de iinagineGçfàris pot intelligi, qüâ
Piidtos pofùit in templo ante viginu qüinq; annos fubùef-
fionis vrbisi fiuède equeftri ftatüià Âdriàni, q Romaniei
Fecerât : quiaàdbellü pergens in vià réclamante qùadâ vidua
ftetireum ëquo , donee eiiùftitia debppreflbre free
ret. Quâ conFules prb pio fa6td per vhiucrfàs çiuitatès po
ni iufterût & ipïâ ftetitin templp Hierofelymbrü ante de-
ftruétionem ciuita'tiS,qipféAdrknùsFecit,qüifecund6j:e
belles Iudaosvltimà cæde pdbmuic, & in alio loco ipfàm'
ciuitaté ædifirari præcepit, & Èlia vbtaiiic,& prqhibiiitibi
Iudæo s ingredi. Et ad Antichrifti tpà pôtj:eFem:qùia iube-
bit fe adorari proDeo bmhipotente, eriâ mundo : ficut ait
Apoft. Sedebit in templo ofiemùni tan%. ipfe fit Deus quetii Dominas
lefts interficiet finritu or is fui & defiruetillufiratione aduentus
eius. j Tune qui in Iudaa funt fugiani ad montes.] T ün ç
ad hoc refoicitjcum venerint ea quç prædico.Quia fie L u cas
narrac. Cum vider it is ab exércitu circumdarOEierofOljmam :
tune qui in Iudaa fùnt fugiant ad montes: videlicet ne mclu-
dahturin illa obfidionë.Nam fi illi qui indufi fuerint icire
pro cetco potuiflent exitum rei, nullo modo fe iiiibi clau;
iiffent! Hoc vero Euangelio multi Chriftianorum edo6ti
cum viderünt appropinquare hofte Rornanorâ,decefle-
tunt trans Iordanem in regnü Agripj æ & nihil læfionis ha-
buetunt. Etiâ Apoftoli iam prope adhuc viuebant.Sifpiri.
t aliter velis Fcirc,pbtes omnia ilia ad hærefesreferre,&
peccata. Quæ cum videris regnare fùper eos,qui magiftri
Ecdefiæ elfe dfte. Tune g in Iudaafùnt.] Hoc eft in côfcflio-
ne vere fideifeftihentalcenderc ad montes virtutuni. [Et
illi qui fupra teftü] Ideft quitranfierunt animo Carnalia.
non defeendantad priftinos adtusmundanæ cohuerïàtio
nis. [Etquipperatiirinaflto] Q u i intelligicur Ecdefia.[Nw
refjiïctàtr.tro.] Ad ea quæpropter Deum rèliquit.fèd ten-
dat Femperadproppficam üdemfP’a autempragnanùb |
nutrientib.] Quia nigere non valebunt: ficut legimus
nutticcMiphibofech Quæ cüm audîflit quod monüüs
eflèt Sjul 6c IonarhaSjtelUnabar fùgere cuminfante :ceci-
dicq; cum ipfb 6d claudus effedûs eft. Legimus etiam quia
in iplà obfidione Maria nobilis & piædiues quondam foe
mina, quæ ante vix valcblt incedere fùper terrain præ ni-
miareneritudinc, in ipfàobfidione filium fùü quinq; dies
habenté cômederit [Orateai/tnè fugavefira in hieme velus
Sabbathofiat.] Quiain hieme fugere malû effet, obfrigus.
In Sabbatho fi fùgeret, rranfgredererur legé.Si ftarct n
reretur.vt Macbabæi Fecerunt. Tamen qh Vefpafianu:
prouindam veiit,æftas inerat, quia ipfb die Pafchæ Titus
adHietufâlcmacceffit. Sed obfidio frfierufalem perdubs