I A
Claudius
Epilcopus
Taut in él is
hxx«:icus.
Exoi. ji .
y f c j .u .
if
4 - Rtg-18
lAz.1.
tîon funt
delend*.
c
picluris.
D
Tit.i.
Conclufio
deimagini-
bui. i
*T4 ,7'Valafridi S trahi
& Tub Gregorio tertio Rom® Synod us fit fa d a contra fu-
pradi&im ( v t dixelrunt jfiærefim : in qua firmatum eft, vt
Sandorura imagines, fecundum prifeum Catholic? Ec.cle-
fi® ritum, reftituerentur.Ipia denique querela Græcoramt
tempôribus bon® mèmoriæ Ludouici Imperarôris,in Fra-
ciam pèrlàta>eiuldem Piincipis prouidentia feriptis Syho^
cïalibus eft conFutata.Quametiam Claudius quidam,Tau-
rinenfisEpilcopus,fèâ in veritâtisitinere,nominis fni fimt
De Templis & Alt ar'tb us dedkandis.
G a p . IX .
QVod templa Dei « dedicatione folenni cdnfecrànda
fint.exemplis antiquorum ife congrua, ratiOne doce-
tnur : Quia & Iacob Patriarcha erexiflè Yapidem legitur, &
fitudine nutabundus, inter citeras vaniratum fuahim irtë- ; pfeodefuper fufo vnxiftè eum,&vocaflè dómumDei: I-
prias, çupiens renouarc, antequatn diuerforum cotraeüm j demquefiiperaltare eredum inuocaflè fartiifimumDeum
Icribentium iaculis perfodererur,(u,o iiidicio Hamnatus in- Ifrael. Tabernaculum autem Moyfès 6c Salomon ttern-
teriit:& fortaflèquilmperatoris, hdefium velutiin nume- plum, celeberrimis dedieationibus conîêcrafle leguntur.
ro-confcripfit imaginem, ante tribunal ipfius, pro.ceruita- Vnde in çeftimohium diuinæ oftenfionis & vifitationis «i-
tis fuk pariter 3c inquietudinis pcenas exoluit. Non^enim gnis de cçlp defcèndens,oblata confdmpfit, & fupia vtrâ-
leueminiuriam feculi poteiités fibi putàbant iHatara.fii- que domû fumus ac nebula diuinæ protedionis apparuit.
maginemfuamveloomcninquolibetnumifmate,à.mbie- 1VT~‘— J----- L--- — 1 - -
a i s deïpici cognóuerint & calçarb iSÎpn autem (quia po-
pùlus Ifrael in de(èrto,velIeroboam Rex yitulorûm febri-
catione D'éùrn oftenderaht)ferpens æneus, quem exiuffii
Dômirii Môyïès fecit,contemnendus erat : quippe eu per.
euffia veris fèrpentibus Jmaginarii ferperiris contempla-
tione fanarentur : Quem quia populus.lèmper ad idolola-
triam procliuis, poftmodurh quàdam fiiperftitiofà vénérants
eft religione,Ezechias Rex luda religiofiffimus legitur
fregilîè. ErgocUm Chriftianus populus ranta fit in diuinis
tefeus dpcilitate, in interiora fâpientiae fpiritalis iftdüdus
tellaria, Vt non dicam piduçam & imagines, fed ne ipfbs
quidem fàndos homines viuos velmortuosvdiuinis ere-
dat eolendos honôribus, vel adorandos ; Rogamus enim
Sandos., non vtipupræftent per le , quæfaluti noftræne-
ceflària luncifed vt abaudore bonorum, à quo eft omnedatum
optimum,& onmionum perfdiurne rpore illi proximio-
resmeritis,&idèoceràus àudiendi, impetrent quifàluti
petèntium opportuna non nelciunt. Deum autem orâ-
itius,vtfùa bonitate gratuita,mentis 6c interceffionibus
fandorum,qu* nobls iudicatconimqda,largiatur.Et huic
qüidemvtDeo,Domino,iùdici,creatqri, omnipotenti, &
fàluatori,fupplicamus : Illos vero, vt Deiamicos, Domini
ïàmuiôs,patronos,verehonoratos,&pleniterfàluatQs ,in
adiutôrium vocamus.Taleseilè preeesiî^éliumi qui pub-
Iicas Ëcdelîaîorationes confiderarenorunt,dubitarenon
poterunt. Cum itaquë talis fit Chriftiani perrcdio fènfiis,
non funt omnimodis honefti & moderatîimaginum h o nores
abiiciendi.Si enim ideo,quia nouimus non adoran-
das nec cblehdas iconas,conculcàndæ (Tint dëlen dæ pidu-
ri,quafi noh netefiàriivel nociuæ:Etgo.& quia credimus,
quod creator omnium, quivbiqueeft, & cælum& terram
Impletjfipn habitat in manufàdis^dcftruenda funt templa,
hevideamurpatietibus & tedis inclufum credere creato-
r&m:Sicqüë pOtetifceuenire,vtdum cauemus,ne vfjpiam fit
aliquid,vDÜnfipientium mens poflît errarè, nihil pene ha-
beamus, qüo vel dèuotionem noftram exerceamus, Vel
fimplices 2c ignatosad amoreminuifîoilïunitrahere yaiea-
mus". Quantum autem vtilitatis ex pidu rx ratione proue-
niat,mujtipliçiter patet.Primum quidem, quia pidura eft
qnædam literàturailliterato, adeo .vt quidam prioruril ,1e-
gatur e x pidiiris dididflê antiquorum hiftorias.Deinde(vt
breuitatis caufàprærermittam plurima)ingeftis Sylueftri
Papa* legitur,Conftâtinum Imperatorem,'per + thoracidas
Apoftölorum,quodtpfbs in vifion^yident,cpgnouiflè.Et
Videmus âliquando fimplices &^diotas, qui verbis virad
fidem gëftorum poffitnt perduci,ex pidura paflionis Do-
minicXjvel aliôrüfc mirabiliüra ita çompungi, vt laçry mis
teftetttur,exteriores figùras cordi iùo quafi g liçuris imprefi
fas.ErgoCicmo'i nid ritünda muniis, coinquinatis auCfem &
infidelibuspihil miindum quiainqumat« funt eotum &
menS&confcientiâ:itâmahs,pmnc5vix oftenfionis ple-
I ftmt.Et ficut boriietiam malis&ene, fie mali criam b o -
malevtuntùr. Sic itâquë imagines & ^pidurx habendæ
fimt&amahdæ vt nec.defpedu vtilu’asadnullctur, & h x c
irreuerentiâ in ipfofum, qùorùm fimîlitudlnes funj j re-
àündetiniuriam;Néc cu 11ii irturioderatp fl Jci fânitas Vu!-,
neretur, & corporali b us rebus honor iy_mie impen-,
lus arguar hos minus fpiritualia éon-
' __^ templan.
Notandum vero »quod non tantum in prima conftnt-
d ione rempli dediçatio eft cclebrata,lèd ptiam fècundo
vel tertio,p ofteuerfionem& profonarionem eiuldem té-
pli propter peccata populi petpetratamàGentibus,cüm
reædificatum fub Zorobabel, hue fub Machabæis fuiflèt
purificatum,ireratadedicatione fubfccuta. Vnd eca, qu®
nouiflimefadaefthyemis tempore,vlqueadremporapafi
fionrs Chrifti oblèmatacognolcitur, ficut feriptum eft in
Euangelio lozimisiFafta funt Eticania inHterofal^mis^ hyems
er4f,&reliqua. Nam coetcræ du® aliis anni temporibusfà-
dæ,fèptimo v idcKcét&primp menfè,narrantur. Inueni-
turetiam Concilio Agathenfiftatuiüm,vtaicare vngatur
& benedicatur. Hx cquidem &aliaCxempla dédicando-
rum habemus templorum & altarium,non minus ad hanc
obfèrtiantiam probabili rationeperdudi. SienimPagani
templa & ftamas, erroris fuiteftimonia, dæmoniis dece-
ptoribusfuis, per quædamexecramenta magis,quamSa*
craménta deuouere & dedicare nofcuntür, vt 6c fiiamde-
uotionëm diis,quibus placefe defiderant, ardius infinu-
ent,&ad lè inuifendos dæmonitmgratiamhac fâmiliarita-
tefibi concilient: ficut legitur Nabuchodonofbr RexBa-
bylpnîis feciflè dcdicationem ftatuç.quam erexeratin cam-
poDuran.Quare non potius nos templa & altaria, noftroe
eligiofitatis indicia, Deo làluatori npftro per illibata&ve-
raSacramfen ta dedicare cu remu s,v t& çum noftræ deuo-
tionis officiis diuinæ maieftati placcamus: & iplènosfèm- |
per i nui 1ère , 8c manfionem fibi in nobis facere dignetur,
qui pèr Prophetam didaPauete adfanftuarium meum, & re-
liqua.
fieri dehtat in lecis De6 confecratis.
C a p . X.
QVid autem fieri debeat in locis Deo ëdnfèctatis * D o -
minus per Propheta & per feipfum manifeftar dices;
Domusmea, domus orattonis votabiturcunftïsgentibus. EtPlâl-
mifta:lntroibo in domum tita, adorabo ad ton plum fauclum tuu,
6c multa hisfimilia.Angelorum etiam prælentiam inlocis
talibushaberi,&Iacobagnouit,quandofcala in Bethele-
reda.v'idit Angelos alcendentes& delcendentes. Et Da-
uid teftatur,dicens:I» co• JpefttiAn elorumpjàllamtibi,6cado-
rabioadtemplumjànftutn tuum. Votaètiam &fàcrificia inhis
D e o offerri d eb ere^ lex Moyfis pleniterdocct,&plàlmi-
fta commémorât: Vota mea(inquïcm)Domino reddam incon-
ftettu omnispopuli ««r.&c.Dodrinæ quoque verbum populo
in Ecclefia dilpenlàri, & Moylès oftendit, cum aa oftiu
tabernaculi mandata Domini populo expofùit:& iplè Do-
minus in temploduodennisinuentuseltin medio d od o-
rü fèden s:E t creberrime in Esangelio reperitur t in templo
fermonem fecilïè,ficut&in paffione fiia fateturjle palamin
:Synagogisdocuifiè& in templo«qu o omnes Iudæi con-
ueniûtiSed & Perrus cüm Ioanne in templo orauit,& Pau-
lus yot.a perfbluit,& omnes Apoftoli docuei ut. V nde eum
eadem domus Dei,Oratorium dicatur,poteft & à depreea*
tionibus in eafaciendis, & àlocittione dodrinæ « ita dida
pu tari, quia oratio, id eft -, oris ratroj& non tantum humi-
lis poftulatio, vejrum'& rationabilis intclligitur ho c no*,
mine joçutio,Inde eft quod primi ordines in Ecclefiq vtun-
tur orariis,quia ad ipfos pertinet docendi officium. Et pub-
lici declamatores,ac làpientes dicHonum côpofitores.Ora-
tore&yocantur. Baprilmu quoq-, ibi conueniétiflime eele-
Antîqjig
dîd.caij
Ectliui^
Gtn.
Reiterati
»eniplide.
dieitiö.
Ajg.i
F
l.Macok.i
Dediçatio.
Dan. j .
G
Ratio dedi-
candi tepk lOH. 14.
Matt. U.
Ef4.it.
P/altb. j.
Gf/i.il.
Wmm.iyi-
Deui.it-.
H pfal.up
bratur,
I.W/7-
C
}li( debratur,
Dè reluit Ècclefiàflicu. s>rri
quia antebBefhacülum làbram , ;&ante templüm
mare ac decem luteres pofitos legimus, in quibus 6c obla-
turi lâcerdqtes, & vidirrïarum tames làuarën’tur. Et di-
gn um profëdo eft, vt in Chrifti tfcmplo Chtiftiàhi regènt-
lentùr.
&utd item fieri non debout.
CAP» k l.
ALiaverohegôciorum càrnaliürh , fti Dëti édftfeeifarfs
ædifieiis opera i fieri noh debere, v t non dicam, qu®
hulquam licent:lèd 8c quædam alia, qtiàe aRbi interdum ve-
nialiter exercentur, indé eflè mbueUdà, Dbminüs ipfe o-
ftendit, cum zelo dortlus Dei d u d u s , vendeiîtes & emen-
teseiccit de templo. Et per Prophetam qitbdàm loco que-
ritur,ditënsîDi/eô«i meus in domo nveàfecit feeler a multa. Apo-
ftolus quoque Gorinthios in Ecclefia dilïènfiones haberi-
tes,itemque cohuiUarttes inertpat, dicens i Primum quidem
conuenientibusvobisaudiofcijfurasefièy6cteli'qai, 6c in confè-
qnentibus, Comenietittbus vobis tn vnum, iam non eft Dominicain
ccenam m tnducare. Vnufquifque enim fuam ccenamprafitmit
ad ihahduckndutti. Etâlius quidem eftirîty alius d'utëth etrrius eft.
Nunquid domos non haktisad mandtccandum & bibendum ? aur
Eccleftam Deicontemnitis, & confunditiseos, quinonbabent > Et
poft multa fubiungit ; i toque pâtres met., cum conuenitis ad
manducandum, inuicem expellate. siquis efurit, dotai manducet,
Vtriôn iHiudtçiuth conuentMis. Et fiiperius dêinbrdinatîs 6-
rantium geftibus pr®mittit:Horautempracipio, non làudans,
quodnon in mclmftdindeteriusconuenitis. Vnde beacus pater
Benedidus in régula MOnachorurtî jjræcipit, Vt Örato-
rium hoc fit quod dicitur, hecibi quicquatn aliûd geraoir
autcondatur. V b i oftenditut,feos cnlpabilesëiïè.quinulla
neceflîtatecoadi, indigna ibi comltiittunt, vel loca lànda
in hotrea 6c àpothecas conüercuttt : Cum in Carionibus
quoque fæpiu;. iitinrerdidum,nein Eeclefiis ConüiuiàVel
prandia fiant,nifiquisitineris necdfitàte cogafür.
Tonùi(Tc}3c làndi martyrés fub ara De'f,yoce magha clamaf- b E
l e leguntur. V b iÿ iam u is intelligipolfit, ficut & uoj aliis Upoe.6.-
rriultis locis » filain elle màgnàm Voçein, qu® quainuisfit Q“om?do
fonohumilis, ex bona dcuotionc procedic, ficut ad Moy- S d n S
fèndicit'Dëus, ^uid clamas ad nie, çum honiegarupibiali- Iexo.i^
quid clamaflê:Tamenb'o'nüm eft,Ôéoibhrquiete pfÆrendum,
in laudemDei ftecënter Jcfii^plîcicer labofate.Cum-
■ ^iie ômnegèmw laudatiônis cliuin®, le'çiînqàm rationèm
exhibit® ,/ïitlàüdandum : ïlliid pcobah ilius VA dicendum,
quodhabheritv^nitàtïs ^iadanti® mininuim.Lçgehbros
cohfeffiontimS.Auguftini, &înuehiès,quantumjllciudi-
caucrlt eïïèpericuliih cahcilena'rum cum mëlociia dulce-
dinei.
Qfftbnsprofit calCui dtuihiu^&ÿuibiuriôti.
• C A P . XIII;
SCÏendbni làhe,ità demüm templorùni & qféciqrum fa- Quorum
trbrum Deo ynlucrforum çréâ^pri % cultus e&.acce-
btosjfihominlim pcdOrà, quorum, pb caulàm h®c fibi.ex-
hibëri permittit velîubet, ipfius^^ mhàbicariQne&rïnt di-
gna. Inv^nutti ëniiii ligna & lâpU« ppliuiit? /qui j^orés
non cdmpohunt. Ërùftra dônâ. &^qçttoiaffompoK^nt;
qtiiiilterius diuin®îubtilitatïs oculum non pjacanr. Napi
quia Iudæi Dominion imerius oqn. aqdierunc y. exjeriôra
eotum côntëmpfit & abiëcit, per prophetam dicens : Reti-
qUi dbrnurn mcdth,dimift bar,éditât em meant. fee péf feipiarçuR*-
linquetuY vobis domus | ^â|||j- r - - - •
minum lôca làcra à
De orandi modisacdftatitia vocuni. >
C A P ; X I I .
QValiterautem orandumfit, idem pater breüibuVver-
bis,6t inaximeiftis concludft,dicens: BrcuU&pUrude-
fat ejft oratio:&non in multihquiofed in puritate tot da,&com-
pttnftioneljcfaymafumynosexaudirilcixmiiSy 6cnon in cla-
mofaVoce, fed in Ivhrymis & intentione cordis. Ëtitem:
Confideremüsj qualiter in confpe&u Dinihitatis &lah-
étorum Angelorum eflè oporteät, & fic ftemtit sld plälltn-
dum,vtmens nollracohcordetvoci noftr®. Intelligathus
ergo his exemplisiquid Domintis iitterirplis fuis fieri velit,
vel quid prohlbeat.Qni ßt filiov He li, pirOprerfcelera circa
tabernaculum conimifTi.ptiniuit: 6c Annarti matrem berfti
Samuelisj in fëereto eordis; motu tantum läbiortlmfine
ftrepitu vocis otanterri, ih filifpetitionCexälidiuir, ipfuni1
queSamuelem, quiafideliter in domo Domini miniftra-
uit,reproba<o lene, ih Prophetani/acerdptem j & duceln
elegit.De cuius matre modeftiflima, orarionedllcen-
daeftinitantiahumilis, &c poftorarionem perfèuérahtia lä-
luraris. Legitur liquidem de illa,quia Vliltui illiüs non fuht
amplius in diuerlä muiati.Qui enim aut in oratione aliud,
quam debetjpetinautalio ltiodö,quam nlagifterhumilita*
tisinfinuat, deprecatur‘ Veloraré nefeit, Vel min.usqiiam
potuit,proficit. Q g iv ero pera#a oratione« vtlad tfialaffl
Gonluetudinem, velad noUafacinora , finfe rèlpeétu mbx
profilitjfruétum orationis perdit.Nam quidam ih oratione
pedüs pugnis pauimentahr,caput contündithhvocesmu-
liebri gracilitate fubmiemnt: 6c in proximo vel vferbis vel
faétis alios conturbare, & leinetiplös non mfctuunt culpa-
biles exhibere. Hi nimirum contra iudicem; quem orando
honorant, moribus pugnanh De voeürti autcm differentia
dicendum,illam eile diuinislaudibus äptam,qu® qualiter- .
cunque lonuerit« ex bono theläuro cordisprofetfta, intern
««intentioni concordat. Nani dein bono legitur vox altä« ‘
dum dicitur in dedicatione templi Salom onis, Vöx Sacetdo- ]
tum érLeuitarum in turbu» & hjmnis excUniantium, longius
Loca facra
propter
pcScita öi
iêrunturà Deo.
Hitre.y.
mveÿr.Jifiru. EredpropçerpeccataUo-
. ip e o negligï, tè/li, çft ai'cî «1> Àllophylis
capta.teiîipliim tofii s eucrlùm ^élprofanatuin. & [nul-
tæ Chnftianoram Ecclefis riancà Eaibaiis vaflaræ vcITub-
u e tfe . miric ignibüs Vel fulrainibus M B S I hunç m o e -
mocibus vel curBinibusdiuuæ. Vnde &Dominus per Hieremiam
pectatori populo cójiSdennam vel maximam aü-'
fer t , dicens Nalité omtilcre in v e r lum n im i, itunttsHem-
jilutti Dommi, templum Domini, & c . tfon folnm autem Pei,
protedWonem. iededam ângelorbïn cuttodiarài 8{,fcn&o-
Lum curam dloçis fjuondahi lânéiîs difeeiere, asm piius
habita tores velculcorfcs ltScora ni à D eo diîceiSnnt i'éxcBi
cettllmbft.qupa omnis naUriaünAirómfoÜojjeiaflittip'
St vbi Dèus non fu e rit, ibi eflè bon poilupt. Secutulum
grâdæ b ftenfionrm d i c o , non fecund uni dininx poten cee
ittlmenfitatcln: qbiancqueinfcTnalib'ugdeeA, qui e^ium
iinplèt ac rérrahi.ScribilehimlqlçWKbi, i^njinehjèprd-11
pcetpeccata vrbis èxcidio .aLiditanidfuinè curtoduriiinuifi- d.’bfndj
biliuhi Vôcem dè in ten b r ite tcm p li. J tan^i»ükex,'Hs:
fedïbns. Nequeyeroiacrafblailiisptolhntx qjq,^ ^ t a -
ietn prbiieinnt: iiebt n eélbcAprridjSbrubt bip übiuBo-’
nunlgtatfapl»te«IMla-.
fiibuferfitine.ôrahibüs nia% a t{n ïtln p îb s .ta c ta o j s pcq*
los rêtotquehtes ad tbihpiu'ra^feraïïndh flretueruiic ‘ ftca
ut fcriptdm clt:CIdmMifuÈÏ, ;
minim : «ec audittit eos. Subiuiigitui: enfin in eodèm Pidjmb, fttcSà
proiesehimfenegligehtes in'iôciVfàhaisïnuÔâhmr, v t |
Nadab & AbiUd, offerentés’igHemalièniibi. ftemCçire
Cum(cditiofis,ahtetaberHacülumignèDcLdeôbràtnr.Hë-.
li iàcerdasin loto fàhdtbjrtaifllsceiuicibnsçxpjraaiHjfcctîi'
iamitæ ih confpedtn ArcxdaninaiVtiii'ïuxràbrcamùvntni-
tnr Ioab , iuxtaaliarctrflfcijamr. qziasficerdotiumindigne
vfurpans.lcpràperfbnditurËcûtifrahumiles&Deum
cimentts.iHlocismfinpjs^Srexitialibbs.mftitia tuente.lâl-
uantur.Ioiêphinciftefiiahonpé'ritpncarcerê nondïifiitti-a
tur. Movfes in flupio non neçatn j J o b de flKquiijnio eri-
eitbr, HTéreriiias dè lacu ccènbfbTbfiöilimh DameÔnér,
leones,T rés pueri in {e r ign enV fliïfr fe t^ ta b .> e tm sE -
taturde clrceré, PaulüSénadir quid amÆuÿdi-:
èaitif IniquitaSde
homines liberauit; • ‘ f! 1
lufiniohUtumsé1 m.gu mhmqanin m pm lu .mimeri '■
Deuin defiderare. .
C A P . X IV . » t : ,
p ó f t r e ib d admbnéndi làcriàettrii rrtmét:óres aSfîuin vçii
1 /irnatoteS, vtluàdfenonbalsafteéturehasiufleaéaÛl-l
..... ......
ioTephu* i
m m
tout 10.
Num \6.
*■ ** 4-
SiSig/6. t.Reg.i.
H
Ge».l7.
§f+i.
Exod.ti
tiier.yt'.
Dan.6'.
A ii.ïi.
Athi-j.
Apdt.lii
Èjk.61.