
{^dgobàydïEpifiopi
Ex laids denique non iplutn poflçflbrc's fecrarum return,
fed nec difpcnlacotes fieri pcrmifturft,quinpcfciu$ oe-
conomos de proprio xlero eligi præcipiunt 8c agros, vi-
neas,atque mancipia ad vlftm tribui,non hifi Cleticis.Mo-
nachis,peregrinifqiie concedunt.Pe qua rè fi quis diligen-
tius Vûlt agnofcere, quid, vel m'qurbfcscóndliis dicatur lé-
gendo, 8c reuoluendo cognofiat. Verum quia fimt qui
Gailicapos Canones,iuc alianlmïegionum purent nôîi re-
cipiendos,eo quöd Legati Romani,lëuI:^erÂdris,ïfteo-
rumcftnftitutionænhninterfiierinc.. Reftat vt etiam fitn-
doram cladlfimonim Pàtriim dodrinas, 8c expofitiones,
diuerfofque tradatus.vt funt Cypriani, Athaaiafii, Hilar.fi,
ïiieronymijÀugurtini.docéahtnoTi eflèrecipiendos: quia
cum hæctradarèrit, vel exponercnc.Legati Romani ftue
Imperatoris-non qdèrant.Mclius ttrihj ièn tire videntur-,qui
fecundum Domini didumt,-Vbiduo vel trenn nomine Domini
congregatos agnofcunt, Dominum quoque inter eosuffuiflè
'hondubitànt;&eum, quiEcdefiani non audierhficuttthnicu
& ptibhcanum habendum çredunt. Vbifcuitique enim, 0 àf-
tholid Ecclefiarum Redores, proEcdefiarum vtilitatibus
cum Dei timpre in eius nominç, & honore conueniunt,
quicquid cqnïohanter fandisS cripturis ftatuünt.nu lli prq-
culdubio Iperftendajimo veneranda omnibus efiè debent,
quod ilia quammaxlmeau&oritate fuld.tur; quia.bim pèr
annos fingulos Condlia fieri t oc Romani Pontifices de-
creùerurtt, & magna Concilia Iqllicfte commendarunt.
LR,edjus ptofe&o facere vidètur, qi^i vbicumaue magna-
rùm Synodoruih flâtûtadeficiiintypropter iftmetas emetfentes
caulàs, Antiquorum ftatuta, qua* memo repte henen
da hon iuntjlèquenda délibérât, quam quiea,quæip{è
lëntiteoïum ferifibiis ànteponin Firmifiime omni'no te-
neo, qiibdômnes Örthodoxi Redores, quibulcurnque
locis, vel temporibus , de rebus Ecdefiaftieis trâdandis,
cônferuandilîie aliquid .ftatuerunt, antecelfôrum ftatutis
èc diuuiarumliterarum audoritati magnopere ftiiducrint
mittere. .Oporrctergo,&fempdrq^ortebit>'qüodDoThii
nus oportuifieteftatur, neque paruipendendutn faityaut,
critviiquam,quodDom.inus vel fieriiuffit, velfadum, fp/s
cientis deuotione coitimendauit.Certe lex hon veruit fub^
iedös aut vinum bibc-i'e.aut in domibüs häbitare.Et tarnen
Ionadab filiusRecab filiis fuis, exhortando •, interdixit v-
truinque. Qui poft mul ta aniiötum curricula, coropuHiab
hoftibus ihgr^di-ciuitatem ad mapendum j mullatenus
compellipohierunt, ne a Pröpheta quidem, ad b ibendum
vinumidcircolaudarifunta Domino pro obedrentia,
promittente et'iam > ijteod non efiit defeäurusvirflirpulonadab
demuDomini. Siquodvnushdmopraccpitpofteus, tarn
attente-, tarn religiolc cuftodittun eft , vfque in longin-
quüm,vt laude etiam dignum Dei häberetur, quüd vtique
nonexLegislandiöne, led exReligioriis feruore prxee-
perat, qüid de no'ftri tempotis hominibuS jeftimindrtm
eft,quibus omnipotens Deus-,& generalis Ecclefia,lub nomine
Patris aeMatrisr prascipere non definit, ? Nili vt eO-
rum comparatione obiurgemur-. heut & ludaicus Popu-
lusiDöminodicenre; praualneruntßrmones Ionadabfirmonr-
busoneis&c> N
Ecöntrario autem eredefldum eft quöd in tegimine
PrJelatus. quibusHbet .fine damno. inobedientias pr®ci-
piens contemni nonpoteftsficut apertiflime apparet in ge-
ItisSaulisi Nam cum Filius.eius Ionathas fideaevirtute
protedoris armatus, perrexiffet ad ftationem Phyliftino-
ru mjcontraque.eoru m'tut'barentur j videns ille cum föciis
inlecutuseftinimrcos , perfequens ätque proftemenSxrer-
nenfque,quöd res profpere crederet,conteftatus eft popu-
lum 4 dicens; Malcdiltw quicomederitpmem bo(He>dt>navlcif-
caYde immku wea:quodignorans Ionathas, fumpto melle gußamt
paululunr, quam ob caufamDominus indignatus eft,
itavt refpondere nollet, quod pop.iilusagere deberet 5 Ac
nifi cumtranläda bonaeripuillent, forte deprehenfus abf-
que retradatiöne moreretün Qua in rC cum omni cirnore
IbnareÄam vero de donahdis rebus & ordiiiandis ec- [ confiderandum eft i quod eum ignorantia exculare
clefiis, nthii vnquam in Synodis conftitutum eft, nihita
fandis Patribus pübiiceprsedicatum» Nullaénim compu-
litneceftitas, feraente vbique rcligiofa deuotiohe ,^ a -
more illüftrandi Ecclefias vitro aeftuante, quern non ad
hiCj accendcret Dominicum illud fadam , & dictum
quodEuangelium tefert, fedijfe Dommum vohtra gazopty-
lac'tum, &a]j>exifie quomodo turba iaclaret as in \azjbpbylaciim,
pauperemque viduam,fuper omnes laudafle.qu^ dub tarn
tumminutaiadauerat, Eccefedens Dominus afpicitofte-
rentes, vtbeneplacitumfibi demonftret munus fideliUrh:
fctis vero confeqtiens eft, vt afpiciens offetentesjdelpiciat
aufercntes,laudans totum dantem, vitupete t non dantem
immo quippiam fiaudantem, fiue aliquidrapientem. Sed
A: illud quodiubet& reddere,quae funt, Cafaris Ctefari s & i
qiuDeiDeo, tan to quiique attentius penfat quanto deuo-
tius curat. Quod vere phfeceptum, & Apoftolus commendatim-
plendum j dicens; reddite omnibus debit*: cut tr'tbtttiim tribu-
ittm,cuivectigalvettigal,cuit'morem t'morem^cui bonorem botw-
rèni. Neque'ënim timorem debemus hominibus, cum
prxcjpiatur nobis per Prophetam. Nohte timere opprobrium
bomntim,&blafybemcts eorum ncmetuatis.ltemqcic feriptum
fi v.-Qui timet hominemjeito corruet Ev.-Nolite timereeosqut oc-
cidunt corptuiSed timorem vriq^e debemus Dco,honorem
autem Deo, acdpmui,qmnibulquemembri6eius; ficut
Sciiptuva quis fitiuftus demonftrans dicitj Atnihilum dedu-
fins eft in conjpeftu eius malignus,timentesautein Dominionglorificatie
exhibendus ergo eft Deo timor, ne offendatttr mo-
tibus, 8c exhibendus honor, vt glorificetur 0bintionibus.
Sic nempc a Patribus incelligitur quod didum eft 1 Reddite
qua funt Cafaris Cafart-yid eft,tiibuta, ac vedigalia-. Qua autem
funt Dei Deo:id eft, Decimas. P ri mi tiasjcaueraque donaria,
tam vota; quam Ipontanea. Nam 8c adertio Iu daica, id -
cirCo putabat illicit urn efletribumm lolnere Caefarr, quia
fuptaaidaDeb ibluere iuifi erant;Qommendat autemDopotuerit
; nee tancée fidei virtus indignationem diuinam a-
uérteric, quoufque adhoram morièndi vencum eft, vbi ad-
huc mirari pollemus, hifialiquiriderent quod mèl COtnc-
ditnon panem^ verumquia more facri eloquii * in pane,
quicquid comedi poteft, accipitur. Penlàndum eft, quam
attente Dbmiteus cuftodiri vent, quicquid tton irreligiofe
Pradatusquifque præcepecit, eumSaulisiuftàà nefeiente
tian(giel&,fine aliquavindida tranfire non paflus fit : quis
eft lyodie qui leculpæ obnoxiumefîècrëderet-, fi prxei-
pientisiniundanonaudiret, & tarnen ex interna régula
îudiciorum Dei, videmus peccata fubtilius 8c acerbius in-
quid, quam nos pnfccaucreaut formidare^aleamus ? Hæc
didafintvt prudentius offeratur oGÇafio.diligentiuscon-
fiderandi * fi tam fruduofe vnusduditurkmultis^tam no-
xiusomnibus, vnusinobediens.efficituririlçius J quanto
meritô retiibutionis boni Vel mali obëdiens ; aut contcm<
ptor efficitur confonanter præcipientibus plurimisî mkxi
me cum non folis, A poftolis^lèdomnibusfuis qtiidoeendi
myftficium^ii Ecclefia fortiuhtur dixiflè Dominuaintclli-
gatur. Quivos audit 5 me audit ^qui vos ftemit, meft>ernit*.l\hià
quoque Ananiae & Saphirs fadum occultum tam lùbii-
mitât inuentum, tam atropiter vindicatum •, quis digne ex-
aggerarfe pt^ualeât ; vnde conttadum efttam immane cri-
meniVttentaflîi Spiritum làndum &mentitiDeo cbnuidi
fine:cum tantum dë prètioagri qtiod adhuc in illorum erat
poteftate,lêtuare fibi maluillè ccfèrantur ? Cette néednm
fueratante p.edes Apoftolorum pofitum, needum incom-
munionem firaternitatis redadmni Qua lèucritate iudica-
recur,fiquideloculis Apoftolicis&omm Ecelefiç iam obl
lacis,aliquid prælpmpfiftèt ; fi fie mdicatus eft qui pfiimpfit
ex hisquæ adhuc eraht offerenda/ fi cuicumq; homini de
rebuS humanis fdratus aliquid fuiftet pnecepto legis t dupti
out quadrup'.irefiitutione mliltaretur.Quia vero de lieds reb.
làndisprædieatoribuSjlàndifq; pauperibus depütàtis, vel
potius depUtandis,fraudauit;morte multatus eft.-quâ morminus
hæc facienda, vbi ait: - Va vobis Scriba & Phari/àihypo- I ténortintUlitgladius,non exdrcueruhtofficialium manus:
critaejuidecimatis mentgm&anetum & cumtnum & omne olus\ lcd facti lèrmonis virtüs inflixit. Sic fraus prima in Ecclc^
&relinquitisqua.gratiiora,funilegü)iudicium,&mtfiricordiami j fiade rebus ecdefiafticisperpetrata punitaeft. Talipocni-
&fidem:curh illico fubiungit, hacoportuitjacere& ilia non ô- tentia damnata Adam in Paradifo vetitü cotingendo mor-
8 tiob*
Wp'uttr.i
ttobhbxius,& habitadoneParadifi, indighusefFedns eftî. mihi;rejpkëdefanâuarioïüô»&<teixulfo coeloYÈm habitaculoy
Ananias cum vxore fua ftaudem ih Ecçlëfia iàciendo, Æ | &benedicpopulo tuo^ & terra» quam dediflinabis. Tali itaque,
focietace ecdefiaftica & habitadone mundana priuatus eft.
pixerat Do minus- Si visperfettus ejfe, vade vciide omnia qua
babes & da pauperibus. Hinc. profedionem arripentes &
vendentes, o m niaque habebant, rerum fuarurn pretiajnqn
aliis pauperibus, quamfand;is credentibus diftribuebanc,
maximeque predicatoribus landis diftribuenda pauperibus
offerebant. Tales enim Pauperes, in verbis Domini
intellexerant, fic & beatus Pauliis cumdextra,fibi & Barna-
ba canted darenc, vt till in circonufione, ipfiveroin Genti-
bus euangeiizarent, teftatUr fe etiara huius quoque mini-
fterii curam lufcepiilej, dicens: Tantuin vt pauperum memo-
res ejfemus. His ergo licri canones, concordances jes Ec-
clefiafticae, res etiam pauperum efle voluerunt. Nam 8c
Dotninus otdmaMityVthiquiEuangeliUmarinilntianti de E-
uangelioviuanti ex fiis itaqueinter fideles cceptus eft facra-
tiffimus & laudabilis vfus, vt Ecclefix ditarentur , quate-
nus ipfaEcclefiadefuo palcatpr^diPacores fiios, 8c cho-'
ros miniftrorum, turbafque pauperum, acmultitudinem
confluentium Peregrinorura. Ergaquas res,quantareue-
rencia, quantaqueFides , & cuftodia adhibendalie, de-
mpnftrauit voluntas Dei per multitudinem miraculorum
qute geftafunt in vniuerlo Mundo per fingulasRegiones, ;
lo.ca, acque Ecclefias, cum iam non ynus Ananias, cum Sa-1
phiravxore, propterfraudem inrebus lacris perpetratam j inorte mulcati funt, fed innuraerabiles& pene^miuealii, qui
iufirmitate percuflixdafmonibus yexari, ctecitate damnati,
le quibus ftea qux icriptalunc, ftudiofus alitjuis in vnum j
Congregatevoluiflet, auc valuifletenotmiavolumina con- j
fecilfet. C^uanto magis»ea quae fada funt, & ditiulgata, ac 1
tradita, nec canien feripta, eo quod fuerint nimia? H ie id- ;
cicco .dicimus, non quod diuinam perculfioncm omni* ;
ibustemeraritibustemporalitei comminemur, led magis
vtadcuram Dei , earum cuftodiam, atque diligentiam
pertinere in onftremus : qui tantis ihiraculis per tottetn-
pora, temiitimprobo.s,nonfolum incredulos,fed 8^xte-
identes, ne lacijeaduerfus facta loca, illicita auderent perpetrate,
& vteos laltem percuflio tanquam btuta anima-
lia cohiberec a prxfumptione, quos ratio vel executio di-
uinorum mandatorumne quicquam Veluthominescora-
pelDceebbacu.erantetenimnollevtpote Rationales aDeo con- ;
idici, quiali non licet ctmcupifcererem proximt, multo magis
Domini. Nechocitadidnmfityquafi.cliarilmatum diui-
'norumlargido vel remillio peccatoruni.dc donum regni
ccEleftisnonlint coricupifccnda: qua: vtique re^domini
fu.nf: fed quoniam nobis deiacris rebus Ecdcfiatum ler-
mo eft,{ecitndumillud nuncloquitur, quod Dominus in
Lege prscepitj dicens: No» loquaris contra proximum tuum
f ilium tefiwionmm. Non conatptjccs vxorem proximt tui ,non
domuni,nonagrum3 non'leruum, non/ancillam, non bo-
iicm^nonafinutxt8cvmm aquaiUim funt...in quibus verbis
fummopete eft confiderandum, quia fi conttaquepalft
bet proximum, ob quamcumque remialfum facifteit, vel
ddfefbere tefteni hon oporter j multo minus,licet contra
Dorainum,obillius.Eccleliae facultateseius nomini con-
fecratas Munili quoque modo, lidomus, aut ager, leruus,
aut ancilla, & csetera qua: funt proxirai.concupilci non de-
bent; mulcoitaqaemagis,eaqaa: ad fiiftentationem pauperum
Domino funttradita, non funt concupilcenda. Apparet
autem in huiuicemodi rebus muldtudo milerario-
num Dei, quigratanterabhomine dignatur recipere,.qua:
iplededit: hincd.enique eftkquod ei Dauidfidelitercon-
fitetiir dicens, T / w / w f t emm omnia3 & quademanu taa acce- pmus,dednnus t iW.Neqftaquam igitiirconlectataDeo.con-
cupilci, vel auferri deben% quin potiustali niente penlari,
Vt diótum eft nobis cordis deuotione, primiriæ vel decimç
‘confiderandæ finit: tantaveneratione intadtæ feruandx, 8c
cum huiulmodi confellîonis puritate,Domino offerend^,,
quarinus Dei de excellb cceloi, um refpedus, 8c, populi ,ac
terræ benedictio, polfint facilius promereri huic.confef
fioni à Domino iniunëkæ fidclibus. Ilia quoque Apoftoli
fei^ntiacongmenter: valetadiungi, quafiddiDilcipulo
ptæcepit,dicens: Siquisfidelis, vel f i qua fitbelis habet viduas-,
fubmmifiretillif- & mngrauetur Ecclcfu, vt bis qua vera,vidua
funtyfufficiat. Q u i bene prafunt Presbytery duplici honore digm
hâbeantur,maxinpe qui laborant in ver co & doärina ; du it enm
feriptura, non infianabis os bout trituranti-, & dignus efi operart-
us mpr cede fua. In quibus verbis, id prædpue arbitrer con -
fiderandimi,qiiiafi viduacuiusUbecfidelis, abillo eft fil-
fteritanda, ne grauçtur Ecclçfia.m ulto magis alitïnde fub-
miniftrandum eft, canibus $e cauailisncæteraque tam hô-
minum, quam animantium miniftris, qu.æ vel ad delicias,
yel ad pompas, turpefqueiocos, d diuitibus polfidentun
Et hoc ideo, ne Ecclefiarq Dei, non folum grauent, verum
etiam vaftent, funditulq; ptædcntur. Id namque mimis
elïèillicitum,non hacfulafententia oftenditur, lcd mul-
tifarie,in toto feripturæ corppre demonftratur, vfti non
fôlum præuaricantium pcenæ, lèd remunerationes fideliter
cçadlantium, res Domino cpftlèCra tas, multis modis de-
feribuntur. Quicumquc autem opus hoc leCHone & çon-
fidetatione digaum duxedt: noueritomnino non hæc nos
dë Iqlis laicis dieere, lèd etiam De Epifcopis, A bbatibus,lf-
ue quibushbet Clericisj qui aliud faciunt de fiepe diëlis d-
cris rebus, quam q> fàciendû eft,autaliter eas,quam à Deo,
8c lànCtis Patribus, de Redoribus coftatutum eft, tradant.
Dequare non éft.necelïèad muftadieendum, nobis pluri-»
mum laborarei Quoniamliqiüdôpatet,hominib. rarione
vteritibus,quanta ex his tepre^enlibiliter,&minus decen-
ter agafttur. Ab his etiam quos ficer ordô, ad E,cclcfiâfti-
cuni Regimen admittit: quibus profedo omniacrentione
penlànda &cxpauelcenda eilet ilialèntentia,qua ex eorum
perlona beatus lob loquitur, dicens:-5i adnerfum me terra
meaclàmat, & cum ipfa fielet eius deflent, f i fruftus eins cómedi
abfquepecuniat&anïmamagricoûrum eius ajfitxi profiumen-
tOiOrtaturmibitribulus & pro bordeo Jpina. In quibus ver-
bisquamuis & alius inueniatiir intelledus, pertinens ad
murth.urationemfubditæplebiSjCummecitocpnqucriEur-
aduerfu', Paftorem ob negligcntiamprædicationiSjVel ira-
pedimenta exemplorum malprum. Poteft tarnen, & ad
perlbnam Ecccleliafticæ fijfhiliæ non inconuenienter a-
ptari. Quam eu m inique peruerfuf Paftoropprimitj 8c indigne
repus Deo làcratis abutitur, cûmque ftatum, ôc il-,
ftato,sappetitusluos,ac lùprum ad iadantiam, pompafi
que mendaciiexornat,immo deturpat, non foia Ecclefia
ciriiplc præeft, fethßc omnes qui moruni illius fiæditatein
cogoolcunt, ad murmurarionemderogationcinq,ue/cQ!i-
traeiuftn'odi Rcdorem excitahtur. Hic talis etiaih,ifi Præ?
dicatipnis erpget pecunia m, ob carnales tarnen h bitus, 8c
ihdecences adus, non potçft ftatucam euaderc poenam,
quin pro dcleda^ionibus vitæprælèntis, æternarum poe-
narum illi pulidionesoriantur. Nec ramen hæc fentencia»'
lolos prauosEpilcopos, Prelbyceros, vel Ab bares peitu-
tit, ôc Laicos, indebite Ecdefiafticis rebus vtentes feçu-.
rosrelinquit: Quibusilludlummopere hoç loco penlàn-
dù.meft,quiafiis quem vrcumque ordoacceptus,vel im-
penlaPrædicatio comitantur, prppser lafciuiam, 8c turpis
lucriäppetitum, malofno,^afdem tes in communes vius
expend it ille, quihecminifterium Ecclefiafticum foi titur,
velexfèquitur, nec pecunia vërbi erogat, lèd iuluper quicwu
Vfflvrr;iI,i _ -,-y rTOB_______ t......... quid ad pompany PCrtinçe, fiue laftiuiam, quafi licentius
a^"eitaülibat"f&abomnivfueomtnunifepolitacuftô- .1 propecat.ficrisrebustemr,<juandomaiorimalofuoçcn-
diri vt ipfe Dominas in Dcutctonomio infinuit, iradi- i mdafplendida, defactistebus,quibus gemcntes& moe-
cens-iM»cri. in (utote Domitü Dei lu i, nttuli quod fimtofi- | tentes in ttibulatione paupettatis d M t t g t t f-
catunïeflj d e do»iomta,& dcdiilludLeuite,&adueiu, & pùpil- pulauit cum diumbus eptilanabus, gaudens, ndenique
H r r i i j l i r r f i rr‘t,erMmmlUut'“L’ n^ &opusDomininonredpiens.&quafiagens, qdæ.Deo
filmobhtits impmi. Noncomediexeis in Inctumco, nec fitperatù ! pkceantiuctmdattit,fatiatpmerea,&inebnathiftttoncs,
in qualibetimmunditia mea3 neeexpandiexhit quicquam tu refit- \ mimos, turpiffimofque 8c vanilftmos iociuares, cum pau-
nebr'u obediuivtci DomtmDcimi, & fe c i omm.f u u t pucepifi i peres£ccielite. bunedifcruciatimtereant. Quatn rem con-
M B ukriil fdtr. Ttm.9. ________________ Êee 2. iideranlob.
e. Ji.
; « ï î l
ilælifli