Angelernt Stromata,
caicati fenr.qui répugnantes d*monibus,kbuntur in lècu-
lo:quodeftlubricüm,(Geiboe enim montes,lubrici interprétante,
fecundum hancintclligcntiatn)&ipem récupérations
fus omittentes, propriomucrone» dclperatione
videlicetpernitioiâeuadendinoftem antiquum, femecipr
£bs internciunt:ficutSaui irruens fuper gladiû fiiü mortuus
eftCuius rei,Philiftæi,hoc eft maligni lpiritus, de interfeâis
fpolia vittutumauferentes, propriæfortitudini aferibunt
viâoriam,quæ iufta permilïione Dei, in talib. euenk.
Sed Dauid nofter,in membris, hoc eft in elcâùs & fan&is
viris,corruentiumcafiim gémit: neelætaturinperditions
morientium.fed conttadicit,ne vrbibus Allophylorum,ta-
lis fama prædicetur,hoc eftmræcipit fidelibus, vt cause fe
cuftbdiant,& feuto fidei vnaique fe muniant, induti lorica
iuftitiæ.habentes galeam fàlutis,& gladium Ipiritus.hoc eft
vcrbumDei.aduerlâriis fuis refiftât,ne forte vlteriusignor
nûniolè fuperati,gaudium inimicis fuis faciant.
CA P . II.
A Scendit ergo Dau'td & duavxoreseius,îe^rMÏites,& Abigail
•txyxàrUabdCarmeli,fed&virosquierantcumeo,duxit Da- j
nidfingulos cum domo [tu & manferunt in oppidu Hebron. ]
Afcenfusifte Dauid cum duabus vxoribus luis in Hebron
fignificat conuocationes duarum plebium in eeelefiami
cacholicam. Hebron enim interpretatur coniugium,&
bene fola lànfta ecdefîa coniugium k nominate. So- & vna eft Iponlà videlicet cæleftis regis , de qua
in Canticis canricorum|dicitur : Sexaginta funt regioo
gina,cr ociogint.t concubine > & àdolefeentuUrum quarum non eft
numerut. Vna eft coluraba raea,perfe#a m ea,vna e ftoe atris
fuæ, ele&a genitrici fuæ.Illuc duxit Dauid fingulos viros cü
domo lùa: quia vnulquilque fidelium, in illam focietatem
per prædicationem euangelii, conuocatur. Non eftibi diftîn-
clio ludai & Gréa, barbarï & Scythe, ferui & liberi, fed omnia
é-in omnibus ChrifusfVeneruntqne viri Iuda, &vnxe,untibi
Dauid, vt regnaretfuper domumluda. ] Vngunt viti Iuda Dauid
in regem, vt regnet fuper domum Iuda» quia fiiperbis
ac contemptoribus Ipernentibulque gratiam Deiabolitis,
eleifti quique bonafama làçræ prædîcationis, & virtUtum
ftudio, rue confitentur Chrifttim elfe regem in vniuerfo
populo. Acipfum elle, cui omnispoteftas à pâtre datacjl in ca!o
érin terra,vt in nomine îefu omnegenu fiedatur,caleftium,tcrre-
ftrium,&infernorum. Aliter.-Poft mortem Saulis vngiturDa-
uid, & regnat, transfertq; arcam teftamenti in ciuitatem
ftum:ficut in lèquentibus legitur,de qua in luo loc o di£ku-
rilùmus. Simili quoqiie modo poft abolitionem regnilu-
dæorum, & faeerdotii ceflàtionem, verus Dauid,id eft
Ghriftus.ineedefialua, quamex genribus elegit,regnum
aCcepit:& arcam teftamenti, hoceftkcram lcripturam , in
ecclefiam, quæ eius eft domus, tranftulit. [Er nuntiatum e(l
Druid quad viri lobes Galaad,fepeliffent Saul, &reliq.]Hoc ple-
niusin Paraiipdlhenonlib.quomodo geftum fit narrate.
Cumaudiffent,inquit, xirilabes Galaad, omniafcilUet qua Phi- liflimfecerant fuper Saul,confurrexeruntfingulmrorumfonium:
& tulerunt cadauera Saul& filiorum eius , attuleruntque ta
J bine sIa,&beies,i&unf eapueelriutrnutfnetp otjefam edoireubmu fsu.hbAteorw qiuncsrcclkum, qua erat in lar ergo Saulpro-
pteriniquitates luas eo quod præuaricatus fit mandatum
dominiquod præceperat,&ï*m cuftodieritillud:fedin-
fiiper etiam phitonilïàm conlùluerit , nec Iperauerat in
domino: propter quod & interfedt eum,& tranftulitre-
gnum eius ad Dauid filium liai. • ;
Quid eft quod virislabes Galaad Dauid gjptias refert,
éo quod fepelierunt olk Saul & filiorum eiusf nifi quod re-
demptorinoftromultum placet, quando quis prauaopera
malorum,qui in peccatisluis mortui funt, obliuioni dam-
nando tradit : necea a&ione imitatur, quæfcitDeodifpli-
cuilTe: (èdmagisea elegit facienda, quæ recordatur domi-
numinmandatis dedilïe. [Abnerautemfilins Ner princeps ex-
ercitus Saul,tulit Isbofeth filium Saul, & cifcumduxiteumper
cafira, regem que confiituitfuper Galaad, & fuper GeffuYt,&fuper
Iez.rael.&fuper Ephraim, &fuper Beniamin, &fuper ifraelvni-
uerfumJ] InHebræo habetur, tranfduxit eum in Manaim,
quæ interpretatur caftra. Tranfduxit eum , intelligendumeft,
vlttaIordanem:&'inManaim regem eum confti-
tuilïe,fiiper Galaad,& fiiper Gelîuri. Hebræis Afluri,id éft
luper tribum ACer.^Solaauteni domus ludafequebatur Dauid.]
Quid aüt eft quod films Saul Isbolèth,qui interpretatur vir
confufionis:A bner auxiliante, qui interpretarur patris lu-
cerna,rexconftituitur fuper Ilrael vniuerlum:& domus Iudalolalèquebatur
DauidPnifi quod (olis crcdentibus,& vers
Deum confitentibus , ex priori populo ,*Dauid hoftrû
dominum videlicet &làluatoremlequentibus, in cæteris
adhuc error confufionis régnât,diabolo inftiganteîquilæpe
.fetransfigurât in angelum lucis. numerus dierum quoi
commora. us eft Dauid,imperans in Hebron fuper domum luda,ftp-
temannorum &fex menfium. Et bene Dauid feptem annis &
lex menfibus regnauit in Hebron : quæ interpretatur coniugium,
vtfupra diximus,aut vilîo fempiternatquialâluator
noftèr inecclefiacatholica,quæ ôcIponlà eius eft ,per-om-
ne tempus iftius vitæ,quod fenario dierum numero decur-
rit,regnat:(ecundum illud.Ecce ego, inquit vobilcum film
omnibus diebus viq; ad conlùmationem lèculi. Et poft ex-
plctionem lènarii numcri,hoceft,perfe<5tionem boni ope-
ris,omnes ele«ftos fuos ad làbbatum verum id eft ad rèquié
lempiternam, perducet:vbi & perfruentur Dei vifione per-
petua.Eft autem Hebron ciuitas in tribus Iuda, quæ quondam
vocabatur Arbae,licet male in Grçcis codicibus habetur
Arboe.Corrupte igitur in noftris codicib. Arboe lcribi*
tur,cum in Hebræis legatur Arbae, id eft quatuor exeo q»
ibi tres patriarchæ, Abraam Ilàac, & lacob lèpulti fiinc, &
Adam magnus, vt in Genefi libre feriptam eft. Licet eum
quidam conditum in loco Caluariæ fulpicentur, quodkl-
fumeft.Hæc;eftautéeadem Hebron olim metropolis Pki—
hlUnorum, & habitaculum gigantum, regnumque poftea
Dauid in tribu Iuda,ciuitas lacerdotalis,& fugitiuorû. Di-
ftatadmeridianam plagam ab Eliamillibus circiteryiginti
duobus:vbi & quercus A braam,’quæ & Mambre, vlque ad
Conftantii regis imperium monftrabatur , &màufoleum
eius in^ræfentiarum cernitur.Çumq;ànoftris ibidemec-
defia iam extruâa.fir,in circuitu à cundis gentibus.There-
binthi locus,fiiperftitioneeolitur, eo quod-lub ea Abraam
angelos quondam' hofpitiofiilceperiç. Hæcergo primum
Arbae,pofteaHebronabvno filiorum Chaleb fortita vo-
cabulumeft, Lege verba dientm.Conditaeft âutem ante
leptem annos,quamT amnes vrbs Ægypti conderetur. [E-
grejfus eft Abnerfilius Ner,&pueri lofephfiltj Saul,de caftris in Ga-
baon.Porro loabfilius Saruia, &pueri Dauid egrefiifunt:&occur-
rerunt eu iuxtapifeinam Gabaon. Et cum in ynum conuenijfent, e
regionefederunr.hiex vna partepifiina, &illi ex altera»D:xitque
Abner ad loab Surgant pueri, & ludant coram nobis. Etrefpondit
loabiSurgant.Surrexerunt ergo, & tranfierunt numero duodecim
de Beniamin,ex parte isbofeth filij Saul:& duodecim depuerü Da-
uid.Apprehenfoque vnufquifquecapite compatisfui,defixitgladium
tn latus contrarii, &cecideruntjimul. Vocatum^eftnomelociil-
lius,agerrobuftorum in Gabaon.Etortum eft bellum durum fatum
die ilia Etreliq.] Hunclocum Iolèphus itaexponit : Abner i0fqhn
autem promouiteleftu nimis exercitum,vt congrederetur
cü tribu Iuda. Iralcebaturn. aduerfiis eos, à quibus rexDauid
fuerat ordinat9.Huic aüt occurrit millus à Dauid loab,
filius Saruiæ lororis eius, de pâtre Sar na tus.Hic autem erat
contra Abnerîconftitutusmflitiæprinceps. Cumquoetiâ
fueruntluifratres, Abilài, Afael,&omnes armati Dauid.
Itaque veniens ad quendam fontem in ciuitate Gabaa, ad é
conftituitadpugnandum.DicenteveroAbner ad eum,veile
le probare.quis eorum rpbuftiorem exercitum haberet.
Conuenit inter vtrolq;,vt duodecim viros pugnatores mit-
terent,& proceden tes inter médias acies, qui ex vtraqj parte
procul fuerant d certamine, reliâifq; glâdiis viri Dauid,
& tenétes capita hoftium,eôrum lumbos & latera,fiiis gla-
diis perforarüt: donee omnes quafi >gx vno conftituto,périmé
rc t. His aute.m cadentibus, etiam reliquus direptus eft
exercitus: dimicatione fordlfima cedes te, Abner popu-
lus vidas in fugam vertitur : Fugientes aüt loabperlèqui
non cellàbat: præcipiens armatis, vt poft eorum veftigia fe-
ftinarenr,&nequaquam occidendo deficerent cuius etiam
fratres deteftati lunt pronifiîme. Inter quos clarior fuit
præcipueiunior Alàel, qui tantam gloriam habuit in pedum
velodtate , vt non folum homines ,.fed etiam equos
, adeurlh
Lib.Regùm Ii Cap. l i t ,
ad currendum fiiperatet. Is igîtur pérleqUebatur Ablier
re<ftogrefiu,ihneùfcramquepârtemdéclinahsfÇumquere-
/pexilïètAbnerj&çonfideralfecimperumietjuentis & dixefcei^
l : & ruffes ille nequaquam à fuo coriainine penitus
aliftineret : mpnentè i|lo denup vcrecèdçret, necoadus
eiim peyGujieret, &anté eius fratrem Vfeerius fidiiciam non
yfeereti .Verba eiusâllo delpiciente ^ Fugiehs poft tergum
laiiceam emifit coadus, eumque repente mortali vulnere
peuetrau.it. Myftiqe , Abner de qjba Benjamin, princeps
exerdtus regis Saulis, pueros Dauid qui erant eum loab
pnnçipçcxercitus Iuda, adprælium icribiturprouoca^è,
fe, fie quidemfe aincrt?emll.i gloi vaobl apnerte. uSfaluumlu si,n i ninqguuiiunnet i,n nteecrdfeqdmt
à^hucapoftolus.», de^tribu Beniamin „ priüfeuamfuiflèt
kççy;reptus a domino, apoftolqs ad cercamenlegitur prouo-
callç, àc neci interfuilïè Stephani. Cæterum quod loçu-
tiis,eft Abner ad Alael, dicens : £ Recide ,noli me )equt,nefor-’
te compeUâr confédéré te in ter-ram, & leu are non po terofactem
me.tmad loab fratrem tuum. Quiaudirecontemfit, &noimt déclinai
r. Percuftit ergo eum Abner auerfahajU tn inguine, & tranf-
fpiÿjk & mortuus eft m eodeva loco , omnèfque qui tranfibant
per locum ilium, in quo cecideratAfael & ,mortuus erat,fubfifte- ^i»f.MoraliteriCuius idem Alàel typumtemjit, nifi eorum
tjups vehem ejiter arripit_furor,& in præceps duçit? Qui in
eodem furorisjmpetu, unto cautius declinantur-, quanto
de inlànius rapiuntur. VotleÀ: Abner qui lêrmonenoftro,
pàtrlslucerna,dicitur, fogit, quia dodorum lingua,quæ
îupernutTi Pei lumen indicat, cum per abrtÿta furorisl
men te m cuiulpkor fer ci cou(picit,çumque conttairalcenJ
tenijdiffiiT^ulatverbominiacula reddere, quafi peiftquen-
vultferitc. Sedcuin iracundi, nulla confideràtionefemicigant.
& quafi Alàel, perlèqui & infiuiirè non
celîànt: needle eitvchiquifurentesrepriiuereconantur,
nequaquam fe in iiirorem erigant, ledqmcquid efttran
quillitatis oftendanc, quædam vero lùbrilicer proférant,in
quibus ex obliquo furentisanimum purgent. Vnfie & Abner,
cum Contraperlequentem lùbftftit, noneum reda,
fed auerlàdrafta trançforauit. Ex mucrone qutppe per-
cutere,eft impetuapertç increpationis obuiare. Auerlà vero
hafta perlequentem fente ,-eftfurentem iricranq.uille,
ex quibufdam angere»& qua.fi parcendo luperare. Alàel au-
tem ptotinus occumbit, quia eommotæ mentes, dum &
parci.fibilèntiunt, & cuncrelponforum ratione in intimais,'
lubîtranquillitate taHguntür, ab eo quo le erexeran t,ftatim
cadunt.
Quiergo à feruoris fiii impetu/ublenitatisperculîione
refilfent, quafi fine ferro, moriuntur. [ Et exclamauit Abner
ad loab,&att:Numvfquea.i inter nec tone m tutu macro deftetisetl]
Hebræus.,vtlegi incuiuidamdilpiitarione, -non habet
[tuus i. [Anignorasquodpéri ulofafttdefperatio?] In Hebræo
i ta habet nr, £ An ignoras quod amarus Etell lèhliis:
Nunquid ignoras quod ad amaritudinem tibiproueniat,
eo quodpopulum hune delere niceris.?. .
* CAP. III.
V f Atta eft ergo longa concertatio inter domum Saul, & domum A Dauid. Dauid proviens, &femper .hfeipfo robuflior,domus
autem Sauldicnfcensquottdie. J Domusergo Dauid, quæ eft
alia, quam ciuitas D e i lerulalem videlicet cæleftis ÿ'qiiæ
partim adhuc peregrinàtur in terrisipartini iam cum domino
régnât in cælis. Et quæ eft doniqs Saul fuperbi&impii
regis,nifi Babylon ilia confufionis plena,quç lèducit& for-
nicari fàcitpmnes genres,in proftitutione lua-Longa ergd conccrtatio intërdomum Sàùl, & domum Dauid eft, quia
perlèquitur illaquæ lèêundümcamem eft,earn quæfecuiï-
dum Ipiricum. Sed domus Dauid, eo magis profècftd fiiio-
rumgaudebit lubrtim, quo magis domus Saulperlecutio-
nibus contra earn læiîit. Ilia autèrti quotidiè dëficièns,in
miquicate lùa tabefeet r & ad extremum lecundum mierita
fea, fimul cum capite llibjinprofùndumabyllîmergemr.,
[Natiquoq3funt filït Dauid in Hebron. Füttque■ pnmogenitus eius
Antnon, de Achitioen Hzjabelïtide,&poft eum chélea, de Abigail
vxore Nabal CarmeU. • Porto tertius Abftlom j film Maachafilia
. . . , i m Thólomai régis Gcjfar, Qüfrlui a tir cm Mias.fihùïAÇgiÙ), &
qumtm SaplratU,films Âbital. Sektus qMqutïit7iini,di Ëgldvüo-
bre Dauid: Hi nati funt Dauid ifi lkl.-mt. j Quà-fitmicunl diæ
'Vtores Dauid lupta notatælïht, éc’ h’b il1 di ca ntil r vxo rc s
Dauid,cur hic lolâ Egla vxbr dic.mùDifed ? Eg!a ëhitftFpk
eft Michdl,quæ ideb Vxor eius hic ibla vocatür, eo quod in
adolefeentiaprimum ipfam ferriturfuératih vxofem, quæ
etiam partu occubuille dicitur. Vndc & in lèquentibus
feriptum eft : Igitür Miclîol filiæ Saul non eft natûs films,
vlq; ad dieoi moi tiS lùç quià iniplb pamrbcctfeuit.Ët qbid
feptem filii Dauid qui ei nati lunt in Hebroii.hifi perfeébio-
nem iandlorum in fidefermone,& bpere fignificanc ? qüæ
ab eedefia marre, Iponlb làluatori videlicet npftro ; qubti-
.diegenerantuij& coniugiolpiritali, per Ipiritusfenétfgra-
tiam.inæternam vitaiti)quotidiefiliilucis briuntur^eÆôK-
dit Abner iratus ad Isbofeth : Nunquid capttt cants ego fum ‘aduer-
fumludahodie,quifecerim mïfericordtamfuperdoiyumSaulpa-
tris tui,&fuperfra res &prpktrnos eius ? &non tr/ulidi te in mar
nu Dauid, &tu requififti in me quod aigueres pró multere hodte?
Eçreliqua.] Ac fi diceret,Propter te,&proptei doinum patris
tui,dicorcaput cam'séllècontra Itidam, eo quod non
redueo domum Ifiael àd Dauid.queni fcio vnâum elïèfe-
gem, & regnaturum fore ftiper vniuerlùm regiium Ifiael.
Caput canis lè dicit elïè,id eft vilein,' eb' qüod à domb Iùda
fie haberetur.fiçut latratus canis, & eo qhod prinefeps ëlïèt
canum,id eft,ftu Itoriim hominum., Et drxitAbntr dd Dauid:
Surgamrtcongregetrt adttdominum meumregeniomnemlfrael,
& meant team foedus , éfimperes omnibusficut defiderat anima
tu.i. Cum ergo Heduxtjfet Dauid Abmr,& illeijjet in pace. 3 Abner
veniensad Dauid vt vniucrfurh lliaehrégnoiplius fociafèt,
ab loab ignorante Dauid, in dolb occilùs eft; De quiblisla-
tius in fèq lentibus', Sc aliter diéturils film. Sicintelligüftt:
Abner, inquiunt> veniens ad'Dauid, Vt vn iuèrlîim 'Ifiael rë-
gno ipfias lbciarecfedàlbàbin dolo-bccrlus eft. Ef Pàliliïs
egrediens ad genres,vtprædication«e fua ad fidem eas t hri-
fticonttelteret, graùilumas ludæbrum pertulilïe legitur,
perlècutiones. Sicut enim Ioabfilius Saruiæ, æmulusrAb-
ner,vlquead necemmortis infidiàtusëft,fic nimirum Iudçi
filii videlicet fyhagogæ Paulb Apoftolo ex eadem tribu Beniamin
genito, tamdiu infidiati finit, dbnec éùm de Iudæa
expellentés , adgérrtes fnmfirecompulerunt, [sermontm
■ qmquè intuht 'Aùner adfenïores lfrael,dicens :Tam fieri quant nu- ]
diufiertiusqu tri bâtis Dauid vt re'gn'aret fuper vos Nune ergo fotite,
quoniam ddn-tnts loiutus eft ad Dauid,dicenstln nunuferui
ommetn Diuamu tindi ,m faicluoarbuompopulism meum lfrael, de manu PhilifHm &
Quid eft €tgo quod Abn*r popnlum vnîuerfiim Ifiael
ex horcàtur,vt reliiftbïsirólèthhliö Saul,adDâuid, prompte
àc deuoto animo , conüeniàt ? nifi quoddoiftores
laridbi, qui patrisluéernamentb dicuntüfi luminelidei,&
Icientiæ plcniffimi, ih’vniuerfis' gentibus nomen domini
prædicant, & ex hor tantür, quatenus Iprc ta idol o rum cul-
tura,&f eliifto errore Cbhfüfionis.cunl aütore fuo diabolo,
ad Dauid noftrum ( qui vero manu fords, & defiderabilîs
eft, quidefideratus cutnftis gentibus elïè, àpropheta de-
Icribitur) fine mora feftinènc vënire, &lùb eius imperio,
perpetuo ftudè'ant pemiànere. Nam & loab, qui Abner
dololoquens,& perctitiens in inguiiie,intèrfecir, non ali-
ufnquam hoftem antiquum, figmficàt, qui fiâïs lùafionib.
quotidiéfidëlesiqbuërtér^, finàgitl &perhbidims noxiæ
ëogitatibnes Jnterficëte molitUr. loab enim inimicüs,vel
idemjfratccmcerpretatur.Omniunilnimicorumjdiabbliij
eft câput.' vhde & lalüator talibtls iii euangelio dicit:
'■'os ex pâtre 4 iabolo èftis , & défi dieria patris yejtriyultisface-
ré.
Ab hac ergo perlècutione, Dauid iiofter immunis èft,
qiîiâ Deusiiëminefn téntaf. Iplè àufem ihtëntator malorü
eft,qmvultO!Ùnes homines fàluQàelïè, &ad agnitionem
vevitztii pc tacniie.Per inuidram erifm diuboli,mors mtrauititr
totum orbtm r^r4rttW,imicanturautem eumiquilùutexpar-
tè éius.Potcft nomen&peifônàI‘oab,non'inconüenienter
adpopulü Iudaicû per fignifîcaciônétr.'insfem, quiinimici
lètnper prædîcatorpm euangelii exticërunr,& fidem Chri-
fti vbicunqtie potiltrunt. perlequebantur.Dequib.Paulus
Thelïàroh)ceulib.fcfibënS:Fôr«w/w,4ir, imitai oresftfli eftts
___________ fratres
AH. i j -
.Theffis.