O im tU r ü F e r lm it i E p i f iT f c ü M i^
proprer caufani.vt onus icëipiant m öphyti impöfitiö-1 inferjndnë defeciindisEpiphaiisrSaa crnrn &
ïimianótö:fed pröpter no ftem.in qüa celëbratniis Mif- zaturibuo bapnfino emm Chnftus bapnzatusdt,Vr8£ f o n i , vtf i ç u c g t ó r i a r e f o r r ë é l i ö p i s i ll ü f e r a t a ë f t , i t a ï l l u f t r è - l n h 0 c ,f i c a t .b ï * t e r i s f o r m a m c r e d e n n b u s
ïurltimine nofttorum ceteorum.Diaum eft.vtatftitiiä; tibusdaretf. Dé qao bàpttfao tha t Augalhnus inëpiqUareceretdepónantarin
aquarriid inüóCadonem Sp it.. ftolaadSeleuaahurarlamnon debema!
n tu sß n dH y q^ d ^ d ipfi Spiritus ûnëtipèrïbriaraàliquà |
cælorum ; non nifi baptiza'tos intëlligere debemus. nifi
forcé qtiösarigüftià paflionis iniienit, &nölentes negare
Chriftum, anteqüam baptizarehtur, occifi font, quibus
ipia paflio pró bapcifnabdcpucata eftiEciam vërbaS.S^ucmodo
demonftrant.
De vnttione cbrifinatis apresbytero > & deimpofitione minus
Epifcopi fuper neophjtum.
VC a p ; X X V I I .
A Ntequam aliquii dicatur de mintls impofirione epi-*
x V f c o p i , dicendum eft, quade caufevngatur neophytus
a presbytero in vercice capitis. V t in geftjs poridfieaiibus
k g itu r , Siluefter Papa inftlcuif ', vt a presbytero vngeretur
neophytus in cerebrO.ita enim ferlptum eft: H ie confti-
tu it , v t baptizatum Uniat presbyter chrifinate leuatum
de aqua propter occafionem tranfitus inortis X* Q u o
tempore Silueftetregeret Ecclefiam, manifeftum eft: hoc
e f t , tempore quo Nicamum concilium confirniatum
eft fob Imperatofe Conftantino. Dein, vt’rfcor, patres
fen&i conratuenmt, v t vrigereritur neophyti apresby-
teris chrifinate confecratP ab epHcopo. Vndevnus eo-
Vum d o lto r egrpgius Beda dicit fti tradfcatu luper adtus
Apoftol. Nam presbyceris, fiue extra epifeopumi flue
prxfente epifeopo, cum baptizant, chrifinate baptizatos
vngere lic e t, fed quod ah cpifoopO fuerit coiifecratuln:
non tamen frontemex eodem oled figriare.qiiod folis de-
betur cpifcopis i cum tradilnt Spiritum paraclntum bapti-
zatis. Q uod fi anteaagebamrfoperflue cdnftitntuma lan-
(fto'Silueftro, quod iamigebatur. SecundumUdC confti-
tutiim»reor,quodadhoc priore tenipore de vriSfcibne
chrifinatis Pohtifex expedtdbaiur , vt per manuJ epifeopi
, omnis vndfcio chtifoaaris ageretur: Vlque ad illtid tempus
non generaliter dittnes baptizabantur , prascipue cum
Imperatores&mihiftrieorumpagani crane, ac ideonori
facile neophytis potuit occurrere epifcdpusiveli^ft ade-
pifeopum venire. Sacerdos, quivngit neophytum, verbis
fuajorationis fblutioriem vinculorum&idigacionem
ftri, qui ob rernediiim difficultatis epifoopum confequen-
d i ante exitum änimfe i i ü f l i t vt liniretiir neophytus a
presbytero cHrilmate faluds in vitam aternanj, ficlonant,
quafi pofiic recipi in regno cselorum fine impofitione
manusie^iiedpi. Düïerfë ehim font manfiohes in domo
patris. De illis qui per rieglfgendam amictunt ëpifcopi
prjeferitiarri, Sc non ldfcipiünt mdnüs^mpofitiönem i pen-
• iandum eft,ne forte in iuftitiailla dambentiirdh qua negligenter
Vulnenlm rrtonftrat , dreendo: Deus omnipotcnsj pater
DoWini ndftrilefo Ghriftiiqui te regericraiiitexaqua&
Spirituiahdt® j quiqiie dedic tibi remiflioneqj omnium
peccatonim: In iftis verbis & curarionem intelliginius
plagarum,&Tbiiitidriem viticuiordmiPoftea addit rhemo-
ratus iacerdos: Ipfelinitte chrifoiate ialuris in vitam aeter- j
nam. In iftis vero'intelligimus ialuationcm tpiandam , q u s
pertinetad ialutem vfque in vitam acernam.Epifoopus verb
tranfilit Verba, Ipfe te Unit chrifoiate falutis i quafi diti-
or,non foluni vtfeluare pdffit,lea etiam di^re,d£ dicit: E-
mkte ineiim feptifdrmem Spiritum fandlum tuum paraclntum
decaelisi ipiritiim fepienti« & intellcdtusjfpiritum
coniilii & fortitudinis, lpiritdm feienti« ddpietatis,adim-
ple eum Ipiritu titttoriS D omini icOnfigna eum figno
crucis,in vitam propi tiatus ^ternarri. Hate font veftimenta,
quibus ornari oportet filium regis j vtftare pdflitin aula
icaelefti Qjn baptizantur, filiffoncDei*vt IoannesEuan-
gelifta narrat: Ouotquot autem riceperunt eum3dedtt eis po-
tefiatem filios DMm\ & reUqua. Epifeop“ 5 deprecatur
E)eum, vtficut laulre dignatus eft hominem per baptife
mtim,itadignetuf veftire regalibus v^ftibus, quibusiq-
diii opdrtet filios regisi D e quibus filiis dicit Apoftolus
Paulus * Omnes qui mchrijlo baptizatieftis, Cbriftum indu*
ijlisi Ibi induunt fe neophyti Chriftum, vbirenouantur
in imaginem eius j qui Creauit eos* Menl enim teftis fe
Chriftd, quindoiUo Ipiritu veftitur * qui requieuitin hp-
mirte Chrifto, poftquam ecepitefte homo* Audiui quen
dam interrogate, fi fine impofttione manus cpifcopi pofe,
fit neophytus poflidere fegnum cilorum. Latro qui in,
cruce confeflus eft Dominum, &audiuitab eo , Hodie mt-
cum erit in paradifo» non iuicepit manus impofidonem,
quamuis eum ^aptizatum aedamus fiiifle in cruce luo
(anguine. De quo bapdfmo dicit Gregodus Nazianzenus
exercént iüftiriämjqüiadebuerunt feftihare ad ma^
nusimpofidonem. Sicuc enim Chnftus dicit, nifi quit Renatus
fuerit ex aqua $ Spiritufimfto, tfèd potefi introire in regnum
b e i: fimiliter d ia t i Nifi abundduerit iufittia veftra plus quam
Scribdrum & PbartficÖrUm, hon infrabitu in rtgnuty calortiw.
V ere in'baptifinO dimittuntuï rtoftba pèctata, & confepe-
iimür C h n f tb , id reforrediOne iüftificamürj ficut dicit
Ap'öftolüs Paulus : Mortuus efifropkr dcliäa noflra,&re-
furr exit propter iuftificatiohent ho fir am. Qlqs eum fofei taflet
dmörcuis, idem Ap'oftölus manifeftat ad Rbm. dlcens:
Quod fe Jpiritüs eins, qui füfeitäuit lefdmd mortuk ,habiiatih
votitsquiftifeitauitlefumdmortuis j cohuiüificabtt etiam mor-
ialia-corpora veftra. Ad quod Opus viuificet fpiritus*cOr-
pora noftra) lüperius in memorata epiftola dempnftiä-
raiti e ft, vbi idem d icit: Spiritus veto viufipkopter iuftificati-
Örtem. De qua iüftificadoné dicit lan<äuS Aiiguftinüs
inlibrode ciuitate Dei vigefimo primb, eapidilo vig^fi-
mofeprimo: Nam quid c u ip r o d e f tquöd,baptizaturi fi
non iuftificatur ? Nonne qui dixit j Nifi ‘quit tenant fuerit
ex aqua & Jpiritu j non inhabit in regnum Dei: Ipfe^etiam Hi-
x it, NifiabuHdaueftt iuftitia veftra juper Stfibatum & Pbari*
feornm j non intrdbitts in regnumuiorum ? Ghriftiis reforrpxir
piopter iulbficationem noftram, Spintiis eum fofeita
uic a mortuis : Idem Ipiritus viuificac, fiue viuificabit &:
mortalia corpora nbftra. Liquido apparct quód ïeliirre-
ttio corporis C h r ifti, nobis Viuificationem promittat,
qua: refurredtio fit propter iuftificationem nofttam. Iu-
ftificatio noftra eft in exercitatione bonorum operum,
vt Ambrofius ait in tradfcatu epiftolse ad Romanos. Quamuis
& iuftus bonus dicepdus fit% famen gehera ipla po-
fiiiti iuftum in ckercirio fign;ficans» bonum vero natum,
quifimplicitate innocen^fieatur. Noftra fides ita tenet,
v t line Spiritu fandto neque cogitarci neque agere rcö i
aliquid valeamus. Per manus ïmpofitiotlem intimauit
Paulus Apoftolus accipfere Spiritum fandtum ctedentes,
imponendo manus diicipulis ■, quando vehit Ephefom,
& interrogatiit e o s , dicens: Si Spiritum Iandum aece-
piftis ctedentes f quos poftea baptizauit j quia Ioannis
baptifinate erant baptizati j & impofoit eis manus, v t ac-
ciperent Spiritum (andtura. Acceperunt olim quidam
iSpiritum Iandum fine impofirione manus, etianvanté-
quam baptizarentur, ficut icriptum eftin Adtibus Apo-
itolorum: CeciditSpiritus fanciusfitper omnes, quiaudiebant
verbum Dei. VndeBeda fii eodem: N e baptifma gentibus
tradere dubitèt quin Petrus iandti teftimonio confirma-
tur, ip fas lauacri aquas, qUas landificare folet nouoor-
dine prscurrentis: quod femel in teftimonium fidei gentium
, nunquam vero in Iuda:is euenilfe reperitur. De qua
re dicit Gregoriiis Nazianzenus in fermone de fecundis
Epiphaniis: N on continuo legem ecclefiis dedit, n femel
aliquando, auc raro aliquid tale fadkum e ft: quoniam qui-
demnequefi vnaalicubi hiruqdo videatur,veris continuo
tempus induxit. Q u od miraculi caulafit, fiue necef-
fitatis, noneft trahendum in confuetudinem. Secundum
Matthseum, mofiis duobus baptizamur ipiritu. Ipfe, enim,
~””11 h' ' 1 " f ' ~r &eEccteJ?afl.offtc.üf?'ï.
inC[mt,baptizabitvosfpmtufiin^9é ‘ igne. BaptizamurSpiri-
tu fando fc igne:Baptizàmui;Spirittilando,qùando ablui-
jn urà peccatis,quapq àblutionem fignificant alb.-ev.eftes in
bapnfmateper totuin corpus. Baptizamur igne, quando
ardorem IpiritusaccipimuSvVt Apoftoli acceperuntin dje
Peptecoftes, Baptifmum ignis accipimus per impofirio-
nemimanusepifeqporum,quiconfomat ligna, foenum.fei-
pula\n(: qùia Deus ignis confomens e fi,& calarem praéftat
Yitteæterüæ>arque lumen videndieà,quæ mortalibusocü-
lisclaülà fiint. Ifttmodus apparitionis Spiritusiàndti,non
filitneceiferius in Çhtifti baptifmaterquia non venifoften-
dereneçcflàrio ea pperari in homine.Chrifto, quæcom-
mèmprauimus : qponiam in eo habitat omnis plenitudo
diuinitacis corporaliters led in 'Apoftolis & Cïeteris homir
nibus:Si quis fine iftobaptifinàtc tnigraiierit de feculo, pe*-
nculqfomiterairipinHoc pffuid.ens:SUueftct Papa,quanr>
turn poruit, fiibuenit:&propter abfentiam epifcopomm,
ncccffitatè addidit, vt à p.refhytero vngerentiir. T i mén.-
d uinefi, néiUadifterentiafitinterilluin, qui{fineimpöfi-
tionc manusmoriatur,&jnterillura quieum accipit,quæ
eft inter ftcllarum clarirudinem, hoc eft, quaniuis non ex-
cliiclan turàrôgn o Dei prop teé cæcera b öna opera, tarnen
nóu habeant ;i lu m locu t n, quern h abe rent, fi ïllamaccipe-
rent. N on nego, pofiè höipinem accipere Spiritum fen-
«ftiim fine impofirionernanus ,. fi ëiim Domin.ns dare yo-
lucripfed'eumoppidb coiiftringit Apoftolica obfeiiiatio,
quanrcx^eïcnpruh'tpêrm^nusimpQfitianemj^îcurapræ-
fens e’Ggfefiafiica , ..qui per n eg' igentiam pei di t manus im -
p ofifi ófle ni.. Çoii feram u s ead e m d o n a, i u x ta Augu llinum, ;
c;üm beatitudiilibus dpinonftratisjn monte; ôc vidçamus
ejcyeibjs Augnftiniy quantum ppriculum incurrat^ui ne-
gligenterçxiçde in u n d ó fi n ç i i n p o (]■ t i o n e man ns Moratus
^dÔFfepientiamcomparâtpa'eificis, in quibus ordinata
font omnia 1 nullulque mp.tn&,adnérfii.S/;ra.iipném jtëbeilis I
eft f . .Secundum hanc comparationem non eftpacifiais,
qui fiipientiam non habet, neque filins D e i. Sipon fuerit
p3cificiis:filiiis Dei nor; eft i quapropteinon intrabit in au-
larp cæleftem. Intelleéltim .<»mpamt.;mûn^is‘fo rdè:*qul
purgato oçulo cernere po flin it, qitod corporcus oculusl
uppVidit, nepauris-audfoit, nccjpcprhominisafeénditJ
Secundum/hæc, qui nen liabet intelledtum, quo yadàrîi
quia çxcus e f t & nefeie, qüo vadar. Coufilium comparatl
mifericptdibus, qui dimfitunt, vt^lîmittaturillis : & adiu-j
uantçsteros ficut fe'voJunradiiiuari.Sinehoc dono nemoj
peruçnitad regniun Dêi,dicënté Èuàngelio:5i nonremife-]
rit is vnufquifquefratrt fuo de cordibus vejhjs, née pater ye-j
fter ççfeftisdimittetvobis pecc^ca veftra^Forticudinem
comparât efiirientibus,qui jafiorant defidçrando gaudfom
de veris boriis. Quippteft adipifei regnum çælornni, nifi
dcfideransgaùdi.a vêrprum bonorum '’Sçientiam compa-
ratlugentibus.q.uiaiani cqgnoÿiçnmttn (cripturis, quibus
raalis vindî reneantpr, quæ tqmquam bona vtilia ig^o|
rantes apeiuerunt.
Nifi enim homo agnofeat çrrorem fuum.,&ab eo fe çor-
rigendo, reuçptapur, non eft aptus regnop e i. Piètatem
comparar mitiljfiçI qui 'çjfinnpie qù.ÿrft^nda'rn fetiptur
rànr,.&; lion repiehëndît, qùod uondumintclligif, & p ro4
pterca non refiftic,quod d t »mitem cfle,ip{epo ftïdebit ter-
ramf,Xininietn comparât huftulibus, de quib,usiEuange-
liiim nianireft^t., quod ipfomm fit regnum eælorum. Ad
qiiod præmium hæc donapèrducanr, m claufola præfenris
comparytionisddeni,çuiüsyerbaintelligerecupimus,_e^
planarjdicendp: Vnum aùtem prn?mium,quod .eft regnum
cæloruni, prohisgradibù$.varic npminatumeft. Sicut e-
nim his fubueniturà donis Spintusiânéli, quibus tribuit
idpni Spiritus fepétu s, v t pie quærerenr, ac felubrit.cr ëxpë-
ftarent jjaptifinalialâcramcnta, quamuis ad canon per.,
ueijiantîfic timendum eft,nenpnfobueniannrhis:,qui ne-
gligenter Kæc Dei dona qiiærunt.
De hïs autem, qui negl igentpr éa fribuunt, ferip.tnm eft
i nEuangelip: .Serue male& piger, fiiebas qjiia meto vùi nonfe~
nûno, (ÿ congregoybinonJparfiioportuit ergp te ifititerepecuri
niam nieamntmmuIartü.Et ppftpauca: Intittlemfefuurii eiieite
intenebras exterjores , ibi eritfietus ér ftrid.or deqtium. Mcrenarràt
in librod e ædificatione teinpli, ynde quædamex-
cerpfimus, quæhic.loçum faàbeut. ProphetaçcgodnquiHj
quia de cælertibus ad ima loquebatun, coepic magis^fe
pientia,& defeendit ad timpyèm iSapfe, qui creditinfen-
étâni T rinicatem Jntelligit, qui praec^ta diùiha feofir^êr-
ci pit,& opéré implet; ÇpQfilium'lmbeé»^i^i^ci3^qu.è
agit, ptudqntéf præuider. Fortisc.fo qui fefiftitdtabp|o &
voliintatieius.Scit, qui inter bPnüm & mafom difeernere
nouit. Pitts eft , qui pèceata dimittit , & elecmpiynasfiicir.
Timer Deuna, qui non tantum bepp façitifed naale facerè
nonauder.
Sed nos qui à terrenis ad cælcftia tèndimus , eofderfi
gradusafeendendo numeremus, v t à timore ad iapientra m
perùenire valeamus.In mente etenim poftra primüs afeeni
lionisgradus efrtimorDomini : fecundus, pie,tas;'tertius,
fcientia:quartus,fo,rtitudo:quintusaconfilium:ièxtus,iiï-
telle6fciis:feptimus,fepientia. '
Eft en^fofimor Dominiin mente', fed qualis eft ifte tli
mor, û çum eo pietasnon eft ? Qyienim mifereri proximo
ignorât,qui compati rribulationicitfsdiffimulat, hums timpr
ance omnipotentis Dei oculos nullus e f t , qui non
fublèuatur aftpietarem : % d fæpe pietas per inprdïnatam
mifericordiam grrare folet ,f i fottdpepercerit quæ parcen-
da non font, Pçccàt^ enim quæ' leriri gehennæ ignibus
poifiiiit, difciplinæfunt verbere corrigenda; Sed inordi-
narapieras,cum temporaliter parcit, ad «ternum foppli^
dumeiraliiiinfobleuanda,idéft,adfeientiam: Vtfciar, veh
qukl ex miferiçordia puniar, vel quid ex mifericordia di-
mit tat. -Sefi qui .1, fi feiat quid agere qujlque debé^t ; vif tii-
temveroagendi nonhabeat ? Scientiàergompftrâctefcàt
ad foititudinem ; v t cum videt quid âgendum fit,hocagere
per mentis fortitudinçmnoffiE, ne timoré trepkiet;&:p'a-
uore collapfo, . non valeat bona defendere quæ fentit,
j.$ed:^pe fortitudo fi fuerit improuidaj & minus contra
I yitia eircurplpe<fta , iplà foi praefomptione in cafum ruit:
Afoéndit ergo ad cpnfilium, vt præuidendo præmuniat
pipne quod agere fortiterpoteft. Sed efiè confiljumnon.
pofeft, fi intelleélus d^plt;quiaquinonintefiigicmâlum
^ quod agentem grauat, quomodo poteft bonum fofidare,
quod adiuuat? Itaque à confilip afeendamus ad in tellc-
cturo. Sèd quid fi intellcétus magno quidernacinqine vi-
gilet,& modetarifenefeiatper maciiriratem? Abintelle«ftu
ergoafeendamus ad fapientiam, vtquodacutçintelleâtiis
inuemt,iàpientia mature dflponat.'Yç-per oleum intelliga-
mus rçélam cpnuerlàtiûnem , q u ? mpderWmr in mtiirë
per matuyiratem fepientiæ : Sc per balfemuin', doiftrinamy^
quæ bonum o.dorem ppæftat foris. Idem in eodem îibroj ih
aiioloco dicitdefepienria:Sapientiaad vitatn,feiendavcfO
peitmetad doftrinam.
Ghrifmatis vnélio* vtprætulimus, pertinerad duo do-
na Spiritus fen(fti,id eft. adiàpientiam&fcièntiana:oIeufn,
adlapiçntiam.-balferi)us, odorem foumlongelatequelpar- :
gens,ad fcientiam.Hçc duo,ideft, vita & dodrina.fibi corn
nexajnneniunturin feptern donis.Sapienriaprimüm&in-.
telleélus. Sapientia ad vijram, inrellcétus ad doctrinam:
confiliumaddo(ftrinam,fom£u(k>advitam:feieutiivàddo-
^ÇÎPam.. pfetas ad vjtam, Hæcfuut ornatnenta veftîs. quæ
tribuitDçus mefiti perimpoflionein manüs, fine quibus
periculofom eft aliqqçm iu tien iri in eonuiuio regis, ne au-
diatvocem
«o« habensvcfiemnuptialem l Soient diuetrfo modooratio-
ne mproferre magi ftri fiinulciim cruce, quam feciuntppl-
lice in frqiitibus infautjum. Omnia vetbafopçrius meino-
rataioratipriis verba fonttquoniam npn ab illis daturfpiri-
j^iisjqiii manus iniponuntded deprécantur vt véniari Vnde
Augùftinusinlibrp deçimoqninco de.Trinitate, titulo vir
gefimoejuartp : Nullusenim aliquis difdpuloru m eiüs de-
ditSpjritum lànétum, Orabant quipçe> v t venice^n eos,
quibus manus imponebant, n,on ipfl euth dàba^nr, tiaem
motem in fois præpofitis.etiam nunc feriiat Ecclefiai Eùm,
quem fopericù prccatus eft Pontifex.vtraitreretSpirituni
faiwftuth, in fequentibus petit, v t fofeipientem dignetur
v ^ t .. t , t (ifignarë m vicaWjeternam, ideft^yteundemipirituin
morata donë feruftus Gregorius pergradusafcendcntium.l nonamittarTufei^iens vfque dnm perducac hofpfitefo fou ■