A gob ar dt 'Epifcopi
rum rerum meticnda ,fed etiam tn his (inq0it)cri4»» qUattofttts
corporalibus adiacentfenfibus,vdquod nos tpfiin interim honiine
Jumus jiientia comprehendere labbremus,necfitffictamus, non tauten
impudenter in tlla qua fuprafuntdmna & ineffabilia p****
fi delis ardefcit, non quamfmrum virtitm inflat arrpgantia,ftd (
quam gratia ipfius Creatoris &Sduatoris infiammat. Ham quo
mtellefiu homo Deum capit.qui ipfum intfllefiumfuum, quo eum
vult capere nbndum capttf St autem hunt iam tapit , ritrendat 'da-
digenter,nibrleoejfe infita naturametius,& videatvtrumvtdeai
,ibivlla lineament*format unitmtores color umfpatiofam grandt-
tatem,partium di[iantiam ,-molts difiinfiionerti. aliquasper loco-
rum mterualk mot tones, vel quid eittfmodi. flhilxerte ifiorum
inuemmusm eo, quo in natura noflra nihil melius inuenimus-j id
Anguß, in
h a i . traft. 94. dt CétpÄUS
eiüsifed eiletfionem. Et vt nouerimusnon DiiSalfe-
nisiHud aGedeone foftumj(fatim fcquitur.‘•Po/fylMMau-
Ttm-m ,i,m 4 : 0 m > M m fiP a t «°»
Baalim, vbifornicatifunt in Ephod#ncc äuetfi dicüncur,vc
fubaudiamusa Deo,ne«Baalim,vel Aftaroch, aut aUquöd
Idolum nomiUatur: vbi autemW» D i* d ien* ftatim defi-
gnanratjBaidimjquodapudHeWteos plufalis nuraen eft*
qaod Idolafolet fignificare ScripEuradiuma; Sieut etiam
cum vnumvitnlum populusetrans feciflet in Ereitoo di*
€tum c A f li ß in t Dq eui lfrael,quite eduxeruntde nm & g y p tL
Non foliim;verodiuinum defetce honorem quibnSmon
Hcer/ed&aröbiciofe honorare fan&orum memoria* ob
capcandam gtoriam populärem rdprehenfibile eftäiguit
fm m Ouoderwmn mmmmann mclim n oftwim itkm a sin I Hieronymo.hisvetbis. VnmbnScrtU & rh a n fa b j fn t a t .
v t f i c i n u t ^ P n p b tM um .& trm w m m m c n u n .
mus B e um f iM B m tm am m p tfum ta fin t q ttM iu tt m t- \ fto rum ,& dKm / fu flm m m M m P « rnm M o ftrom m ,M n fu -
m m X nevlUrmmuMimcmntMiafaikntm$,mhil!i«epdn- Koscffchomicidamm.dumlpfiopimonetipnitaas&glo mJ . gfet•*»*& *?!!*£
intiemequid fit,pietamencauet quantum fotefi, diqtùd dtillo
fin tire quod ntmflt.Qupmixm autem vifibilia noceant ad in-
uifibilia capienda, & quantum etiam bonatnm,ad fpiriralia conatmemopr claonrdpao,riepalèrü Dmo mreirnuums
- demonftrat diccmlEgoveritatem dico vobis, expcdit vobis vt egb
v.tdamfi enim non altier 0, Paracletus non reniée ad vos f l autêm
I abiero,ntittam eum ad iwdn quibus vetbis hune {èûfiim elle ■
fxpenominatus parer Auguftinus-c-Ex/Mrtftf yobisvt iuefor^-
1 nia fcriaAitiferatura vobis, caro qutdem factum rerbum habit0 in
vobtSpfed noîoadbuc me camaliterdiligatis, &ifloUâe contehti
fsmper infantes efle cupuitisifi alimenta tenera quibus vos dm non
fubtraxero ,folidum cibunt non efur'tetis : fl carnaliter efterirenon
Mid.
patdo infe
ü
iorés eorum inrertèeerunt, & diçuntyfiftiffemiuin ;üo: tria<■
pore, nonfectflètiius eaquafecerunt Patres nefiri. Hoc autem etiam
flfermone non disant, opéré loqauntur > ex eo quod ambitiofe &
rftagnifice adïflcant mentor tas ecùforum, quos à Patribm fuujjfe
ïmugotrnlamtoms nfoinn ngeuglaonrùuVme 'riuànmd noeru qmuiislpibuettento (pnevrnnjeunsdhuomnj tieg iAsii-
é d vnius eccleliæ hoelôco teftimoniuminlèrere, ex^uo
perfpicue pateat quis àntiquis fidelibüs fueriç in Diuino
honore cultus, vel quis amor erga memorias San^orum*
DeniqueEcelefïa Dei,qu^ Gatholicis de paflîonë beati
Polyearpi.mter caetera, de VetterationefanftorutH Martyrnm
ita loçpimt.-SediUeitmttltts totius boni, &dduerjarius omnium
iero Paraclctfts non veriietadvos !mmifui Ht ptfitv> «** 'grtgii WmiblùcmmatusiJI, &plr
mSemefàt. Quide&ertollïnoaabieroi Paracklds nonve-;|^/b^a r^H ^«O T f^«de^|ïftft»gabat^eiç N ce» iiinaâios?iiîfimiiponftisc*ptreJpiritm,mfiuriMÎ:ttrdefi- [lieioi^pdâr.fxmautmDdkc^ireiudiiem.nptttrtiab
naitditime Omßmiirtdt Hit ?«> um i xpcr*tßintum f i d ! s* m hamindmn amidertt tt^m.qdtfme,m^,»ltnjutnHt
noucramusChriftum.isywf.ftoinduni camera vfcd nulic|«/tns ijui ctatifixuS tfi, Cbnfitni bmc adert ««pi»*.
iam non nouimus etilinApftm tfùfpmuum- cXrißi | msx'akt ißt imchinantibus, qm & mjbros m tmtuwuUnbjtrttmiumcmtmvttmit,
qmmbmn cttrmmf.,a*mpntdtftr j udtunt, nttimftMmh tdbmirdintiimrapimt^norinta
r é “’ hiflor. 1
elef.1.4.
nouit. Hocnimirumßgnificare voluit magifier bonus dicendo. -Si
enim non abiero,Paracletas»non veniet, li autem abiero»
mir ta ureum a d v a s.C h tiflo autem de fendent ecorpqralit er,
■ nonfoluni fl> irit tu fan fins,ß d { ? Pater & fihm tUis affuitfpiritua-
•liter.Ac per hoc,cum ex carn4ibus ifcfitJpiritalesfuturi,profefio,
& Pattern & Filitim & Spirituni fanäum capacius fuerant habt-
ftf jxNètno igitur (äpientum igrtoïàt, quod homo fidélis ât
proficiat ab exterioribus , introrlus ttahendus eft, non ab
■ iftterioribus e'xtcriusptoiieiendus, vc defidat. Tranfiree-
nim debet de carné àd animam, de corporead rpiritüm,de
vifibilibus ad inuifibiba>de mu«rdo ad Deum. t t ifte dici-
tutprofedus/i ad meliora qui'straAÏêat,non ad detetiora'.
Melius veto efle animüm,deterius córpüs,emi n entius fpi-
ritam,mfimam eanush,iu>uit -qiti éa quÄ paulo fiipeHiiS
(uftt poéta (andi Auguftini vérbà legit.& intfeiligit. Multo
lautem bis détériora çflè quæ humana & catnaliS pt^fiim-
ptio flngit, eriafn ftulti coiVle^iünt. ïh qiio généré iftx
quoqüeinùeniuntur, quas fatwas appellant
iolum fiiCrilegi ; ex eó quôd diuinùm;;ciiltum operibttS
manuuŸn fuarùm exhibent,fed & infipientes fanftitatem
eis qüie fine anima fini t , Inûginibus triblie ndö : Ncchöc
foium, fed ïandificariöticm quoque, quam per Verbutii
Dei fieriteftàturÀpoftolus , eisqiiut îiunquatti loqüuta
finit fimulàchris clementerçontedéndo. r
D'enique Gcdeoh/qûiftcîlé Angelb) rïïhriita fortißiilt'us
•xtitit,& mortaus dicihïr, infen^fiUteiona-, poftulà\iir( vt
narratfcriptüradiuina) h foctls depïadatinatfni atiteds & at-
;epitfeciiqueexe*Bphod,&po/uitilludln'ciàltaïefltaEp1jrafdr-
ucatufqiieeftomnis ifraelin eo,&fa fiûm-efl àedeoni,&omrit do-
„itiem inrainam. Licetehirnille hoc in honorem Deifb-
crit,tamen quia noninloco quem Doinittus ele'gerât, lcd
n füâ illud Voliiit ponere Ciuitaté,( quod vtiq; lex vetufemiferrim
i,‘quui nequcV.br!ft um aliqtiatidopoßumus derehnquere,
quiwertem pro tofius mundifdritefußmutt, nequealhm quem*
qaamvplere.quippe quiverum DeUm,&quifoltts cokndusßt, no-
■ ueri'r.us-Mdrtjresverdtanquam DifiipulosDominidiüganws&
vtneremur ,qaaft iütegrefidem magiftro feruantes &Domino,
quorum nosquoque'mfide &peYffuer*ntia chant at is optdmustf-
jeparti'ipvi. ' • H i an fern vidii teritürit trim obßinatäm lädaoriimvortteh-
t\onem,pofitumin medio ipfumcorpus exitßit, &itanospoflmth
dum mbufla Opi prxcioflflimitgemmiscariora,& omiiiaUropro-
babilioraper igmmfafiaxollegimus,Ocficiit conuenkbatexmoré
cbndidpnus.pttbin loco etiam tiuncpraflarite Domi1iofole»'.neS a-
rbnüs,cdebnfqat conuentas-,maxime quidem in die Paßionis eiuf:
fedxtm eorum inèrnorias quipriuspaßifueront cettbramui-, idèö
fricitiius vtßqueritidm aninri adpradectßbrum vtarii üxe tiiplisin-
figriibtisfitfciteriftlr yb;£C de Hifiorh* Ecclefiaftrcs libro quat-
ro rumpta.Vr interca’cerasdiuinai legisVel fanctoru Patru
^itÄoritatcsten an t lpcüm:Gumq} ómniühï ynafeiiten-
tiafit>cultum Religionis foliDeo deberi ;qüid fupètcftfi-
dtlibus niß vt purgatis ab ofiini figmentoruni prophana
lèruirute animis,tdtis viribus decertemus.quatinus veraeia
teVillud qüpd feriptum d l, dicefe valeatmis? uónÜtiirri
iherrb'rehiinduxit rios homihum malacartiS ’ékcogitatio,
nee vmbra pïfturaè ; läbör fine fru€ltt, Effigies fculpta
perVäribscölotes | cuiusaipeélus infirnlatö dat cóncu-
. piïcentidm i & diligit móftu'jfc imaglnis efltgfém liné
animahialorumamatoresïunt qtii Ipelh int.ilibusha-
b e n t, & qui fociuht illos , \Sc qtii dingubt, & qui co-
Ift'nt. Et iterum, ncinó enhn flbi fitnilem homo pbtfe*
rit Deum fingere•, cum fit enihi m'ötralis, morttium fitt-
gitmahlbus irtiqiiiS.meliote'ft öiiim iple his , qlios coj^t,
quiaiplè qt-i-t-d-e--m yix'i-c- -c-u--m--c-f-i-e--c mro-r-t-a-l-i-s ,ill•i aut•e m• nun- 1 .^^nonVtputâuitéleuationemj Cohrecuta exinde éftdo- qUamt Didtforfitanaliquisnonfe piitare imagini quam |
" ■ ‘ * ~ * y " r - 7 ' ‘ adorat '
U l f f j
Opéra. w
u
j -— ^Tuidirtefle Diuinum i fed tinturtithodd prP ho- bnspalmasiaxes,&mas cum Cherubim,&vauopifittrarumge-
a<i°raCius euius effigies'eft; tali earn veheratione donare. J fterefecit‘,ve\ certfe ipfius Moyfi opera confiderafent, quiiubentt
r°refociletcrpond'e'tur »quidft Imago quamadorat, Deus Do»»»»«», & Cherubimprimin Propictatorio &poflea, ferpenrem
^ ul **n e• q•U • aqu^a m‘ venerandaeft,t q:uu;a f—i pro hon1o-irmerASra.rnre-. *\ fecititntum inirenio&itt*intuitupopulus, dferarumferpentium vcnenofaluaretur. Siemmltcebatferpent.niexaltananeuminh*
Lrum\ qui heqUaquam diuinôs fibi arrogant honores,, gno,quern afpirientesfilii iftael viuereiit, citr non licet exaltation
heurmultis iam fupra teftimonlis eft ofténfum, illud quo-
ue memoria dignumquodficut memoratæhiftoriæ, vn-
decimus ePhrinet liberjdeftrudkis apud Alexandriamtde-
lubris ac fimtflachris idolprum ytantus feruPr chtiftiânita-
tis à D»monibus ad Chriftum conuérfos inflammauit j vt
vnufquiföuèérucis Dominic* fignum inpoftibus, in m-
wreffibusbinfetteftris j inparietibus,cblumnifquedfepin-
Wret: Ö quam finçera Religio ! crucis Vexillum vbique
Shgebarur, non aliqua vulcus humanifimilitudo ( Deo
feilicet haec mirabiliter fetiam ipfis Forfirari nefeieheibus
difponerïte)fi cnim fandtorum Imagines Hiqui dçmbnum
cultum reliquerant veticrari iubercntur , putoqüodvi-
deretuceis non ram idola rehquiflè, quam fimulachra nrnta
Qubdautemimagined Apoftoiorum, & ipfius Domini
pbamorërn pptius & ftcordationem i quam ob religionis
honorem , aut aliquam vénerationem moregentillümab
j antiqiiis expref&jVel confêruatoe fint,Eu(èbiuSCæiarrenns
I in libro feprimo Ecelefiafticæ hiftoriæ oftendit, interfe-
' renshuiulmodinarrationem. Cum dehis qu^apud Gaeià-
reani Philippi geftacorapeterar,aliquà perftriiixifletiaic er-
0 0 .-Veruni quia vrb'ts.humflecmm mentionem, iflum videtur
comniemorare etiam illud in eaqtfpd hifloria digHum duximus,
muiterem quamßnguinüprofluujolaborantem à Saludtore curri-
tam Eùangeüatradldemrit, huitu vrbis einem confiâtfuipe, Do -
mufiiteeiusin ea etiam mne ofiendilur )proforibus vero domusjf-
fmbafis qaadamin lo co eàmn conlocàta mvnflratut, in qua mu-
l’teris ipfius 4 veluti genibus prauoluu palmafqUe fuppiieixer ten
dentis imago are videtur exprepaï Adftat vero k ia are mhdominus
fufaflatuaMbitu viriflolacomptt circumiati, &dextram Multen
nein Domini Saluatoris in cru ce, qua mortem vînt ad memoriam
fidehbus depi Agendo reiutûveiad aliariusmitacitla&fanalioneSj
quibus de eo dem mortis aufiort mirkbiUtettriumphaüit, cüm ho-
rum afpefius mitltumfiepe compunctionisfoleat pr fla r e cotituentl-
bus, & e is quoque qui litter as ignorant, quafi viuam dôminica hi-
ßoriapaniere lefitoWm^ Nam & pifiura Grape Ço&yçpçict, id
eflyiuaScriptùravocatur l Si lrcuit duodecim boûes arteosfacere,
qui Mare fuperpofitufti ferentes quatuor mundi plagas,
terni reipicerent, quid prohibet duodecim Apofiolospingeïé qüo
modo euntes omnesgentes baptisantes eosin nomine Pàtris & Fiiq
t$* Spiritus fan fit ? vtua vt ita dixerim pra oculis cm muni defignari
Script tua ? fi contra legem non fu it in eodem mari fiulpturas hi-,
firiatas in gyro decem cubiiorum fieri ; qtto modo legicontrarium
putabttur,fihifioriasfanfiorümacMartyriumCbriftifculpamtu? |
fine ptngamus in t a lbu s, quiper euflodiam diuinalegis aàgùriam '
meruerunt atefha retributtotiis.attingere. Verum f i dtligéntius
verba legis uttèndamta forte patebir.non interdict um imagines re-
rum àut ariimàliamfacere ,fed hoc idoloUtria gratiafacere omrii-
ntodisejfeprohibitum. Deniquedifiurusinhtontefanfio Dominus,
non facias tibi fèulptilejneque omnem ilmiiitüdirtem pne-
rtiiiitinonhabebisdèosaliènes coram me. Delude fubiurt-
xtt ,Non fàcias cibi fculp tile, neqUe omnem fimilitudinerrt
quæ çftirt chélo dêfilper, Ôc qhæinterfadeotfurti, necfed-
tumquæfuntin Aqu isftibteùa-yAtquèitdïOttclitfif, nöhä-
dorab'iseâ,neque coles. Quibus verify aperte declarator quoi
ill.efimilitudtr.es fieri prohibent ur, ab hominibus qua in verieratio -
nem DeoYUm altehoru#facerefolent impii, quaque ad colendum
at que adofandam Genttlitas erràbundi repérit. Caterittofimplici-
terhacfieri nuüà(Hrior)tegis diuina tirera vetal\attoqmü & Dd-
minus tent antibus fePharifitiS de tribut oCéfari reddendo, in quo
nbmtn &imaginem Cafârisèxpreflam êffe dicebant) tieqtiaquam
ita rflondèret,teddite quæ fliiit Gæfàris Caî/âri , t ç qüæ fimt
Dei Deofedpotins eorum corriger et error em, dkenf.noft licet vô-
his in (knujßra auri veftri imaginent facéré Cafaris, qtiia talent
fculptura n lcx Dïuifid pYohi:; e t, effetnamquelôcust>r oflenfo fibi
mmifmate confus hoc àtcerétfl in eoCaftrts imago. culm iddlola- •
tria, & non a i indicium litagis Règiapotentia effet formata. Hæc
dé præhiti Vbi libello fumpiiïfe fiiffidàt ; Legimus vero in
geftis beati Sÿlueftri Papæ, Cônftà'ntiilum Imperarorem
necdüm fonte vitærenattlm,Iàn6tôriïm ApoftolotUJnPc-
tri&PablivuItüs ö ftettfisd p ræditto Papâtabulis, in'quibus
pm-igentis:Huius adpedemflatUa, e baß, herba qtts.da.rn noua
ßecienafcitur,qtucum exortafuerk, excrefiere v fqueadfiok il
lius areiindumenti pmbriamfokt, puant cumfumnro vertke cref-
cens herba contigcrit, vires trideaddeptüendos unitiesmorboslan-
mefque conqutrit^itavt quiseunque iHa fucrittnfirmit.ts corpo-
ris,haùfiuexigtto modefatk falutaragraminis dipellatur, mhrlo- mnïv.o virïtim gerens, firintequam crex. fimbru fummtiritemxre-
fende contingent, decerpatur. Hane ßatttam ridfimilitudutehi
vultus lefu formatant tradebant•, qUa'pcrmxnfit àd noflra vfque
temporaificut ffculisnàflris ipfimfpeximiu. Et nihU m irum, f i ht
qui eggentilms xïeditktant pro bénefittis qua a SaluAtorefueranî
corfecuti huiufmdi.velutmunus videbauturofferte \ cum videamtuetiamuUnc&
ApofiolarymPetiiveîPauli, &ipfittsSxluato
ris Imagines defigjhari,tahàlafqué depingrfed &antiqïtOs ipforton
imaginés à quibufdamxonferuatâs, nosvidimus. Qttpâ mibivtde^
tutexgentiliconfuemdine indifferentes obferuatten, quoi ita ftp-
leant honorare (lignes duxt t int, mflgiwi etenim veteram ) eftruari
adpofterOrum memoriam Hierum honoris> boram veroamoris ,in
dictum fl.Denique & lacobi cathedra, qui primus in ferm .ffco-
pus ab ipfo Saluat ore -, & ah.Apfltlis in Hierofoiymt* f l ekfitts,
queniquefraircm Chrtfii volumina diuina defignant vfqtte in ho -
diernum mihi cohferuatuY , itaineufedent cmnes qui vfqticttd
prafens tempus Jedis Ulms facerdotum fbrtiuntur. Hadtcnus
Eufebius,
■ I
BEda qüoquc Anglorü'm genti’s, homö 6c mbtempbre
diu in is litte ris rton mediocriteriipDitras * cum d'e Mari
quod in templo Domini a Salomone fidtüm eftperbatfta-
rei,intulitipöft ha?c verba notandumßne,quiaßtnt, qui putant-
lege Deipxohibitum, ne vel hminum,vdqitorumltbetfninndium,
ßitererumßmilitudines fu'paritus, aut dvping.mmin F.xctfla, vel
alio quolibet \oco\ce qued >n Detalogo legis dixer it, Non fadcS tibi
Iciilptile, ncqueomnemhmilitudinemquaeftincttlo
deiuper,& quee in terra deorfum,nec eorum qua: liint in a-
quis liib terra; qui nequaquam hocputarent.fi vel Snlomonis Opus
ad mtrnoriam reuocajfcnt ,quo &itt templo intus ,pulmxsfecit&
Cherubim,cum variucalaturü&in eolünis iüius malagranata &
rttes,in Mari quoque aneoduodecim boues,&fculpturas hißriatas,
fei & in vafibits laterum vtinßquenti 'jus legitur Leones cum ho*
vtriulque Apoftoli effigies antiquifus ad memoriani
exnteflà fèruabatur'; fleur viuone nodùrna fibi oftenïifùè-
ran't, cognoüi (Iè, & illico ad oraflèdèd iïùmqùid hacautho-
ritate Cohftantini adoraré fihûi âlicuiiiS imaginem debé-
mus ; eu m idem Imperator magis hoc 6X conluetüdineu
dololatriæpeftiferafeceric,quam eX conudéradone Vfrillî-
m* rationis,quam neé dum ipfe cognoüer.it.?Et ne id'præ-
iumptiueadftruere videahiür, B. Ambrofii Mediölatvenfis
Epi(copi> viii doétrina & (àlictitafe plæcipüi audloritatem
infcrcmus,quiin Reuelarioné quad là n 6to rulf» M à rtÿr u ni
Gerualîi & Protafiifuit olfelilà, referr beâtnm Paultivn A-
pofiolum, qui illis duoburptaefentibus loqnèbatitr.ck rè^
cordatîoné piéluble ipfius agno'Uiflé , n'ec ramen vfqüàin
fcribit,non dicam pidurain illîus, fèd né prælènteniqui-
dem Apoftolum,aclêcum lôquéntem, vllarérluSàdoraflc.
QUendâmquoquePfesb'ycetum B.lPaulïhils per Epiftô-
lamàcriterincrèpar, qtloniàrrt popofcerac vteilîiàm&V-
xoris fuæ pi&uram tranimitteret, vthi qubS ab lentes ànià-
bar, piièlênrcséô modo fèmper habere t. Forô-)ulièn(cm
etiam Epilèopum, B.Papa Gregorius arguiflè legitut, id'éô
quod Imagihes Apoftblorum, défuabafilicncrafèrat, ob
mperftitiohem vnlgi.eas contraregülam fhdeiad ori ri th.àc
non potius raticvnabili alitâôritaté, eiu Imodi ciTôietücor-
rèxitjpiétura ill'çià ad pofterotuin memoriam pertqàheutè.
Beatus vero Augüft.in libre de Ciüitate Dfci tb» dîxic. }hfir
tarera tegimué firpefttit moflti mortifères Ai pceiism itflifi»
‘mampectatortim in ligneexAltato, attuprefpefio aficofîrpcn fljd-
natoiyVt&populofultnnirtttirafflifie, &mors fnorte dflkufia,
_ "~Ddd ’lut '