I 1111
A
Synodus
sta te Ca-
:oli N^a-
gni cotta
relicem.
C Mutth.-j.
LUc.6.
Carolus
Magnus
damnauit
errorem
Claud*
Icono-
achi.cx
fcriptuta-
rumau-
thoritate >
üab-
e ftvtfcri-
[pferit libel
ium ilium
impium, >
qui ex hç-
rCticom-
officiua I
prodijt il- j
llmaginis
'Crucis v-
lusin Ec;
clefia.
eundem Felicemdamnauerunt, imo cum Audbre fui « -
roris Neftorio, quern imitatus eft, perpetuo anathemati
mancipauerüt.Memorato autem orthodox© principe Ca-
rolo rebus humanis exenipto ,gloriofus filius eius Lodoui-
cus,pietace,làpicntia,& fortitudine, tanto non impar geni-
tori,paternum(quiafic Deus voluit ) triumphaliter fortitus
eft imperium. Q u o féliciter imnerante,idem Felix in quo-
dam dilcipulo fuo nomine Claudio,vtpote (vc verbis Bead
Hieronymivtarj, Euphorbusin Pythagora renafcirur,v a que
6c fi non vt pridem fidei Catholics regulam, Ecclefia-
fticas tamen traditiones quàmvenenads relis per eundem
dilcipulum fuum iacularinifus fit, breuitermemorandum
eft. Antiquusctenim hoftis,inimicusgeneris humani, Ecclefiaftics
quietis impatiens, qui non cellar lolium mali-
t is fuse quantum fibi diuinitus ftermittitut], in agrum lân-
Dei Ecclefisiugiter fuperferere , exagitauit memora-
tum Claudium,quibuldam infidiarum fiiarum forijs, & in
tantam audaciam prorumpcre luafit,vt contra Ecclcfiaeau-
doritàtem nonnulla friuola & inépta fcriptitarit, q u s in
fubiequentibusdemonflrabuntiu. Reor igitur euro opina-
tum, quodobeuncepiasmemoriae, pioprincipe Carolo,
adeo ab Ecclefia,quam fondis prsccdentibus meritis,idem
inclytus filius eius (nutudiuino ) regendam tuendaimque
fufcepit, cognitionem diuinarum fcripturarum labefada-
ueritjVtcam lu s v efan sd od r in s arietibus conquatere ,6c
ad fibi ccdendum paffim conuertere poflèt. Sed quantum
hac opinione feipfum irriferit,liquido claret. Quoniam e-
iuldem pijffimiprincipis iolcrtiflimo Audio , ita quotidie
Domino opitulante,ad meliora fuccrefcit,vt omnibus lanç
fidei perlpicuum fit, earn & in fidei fynceritate folubritçr
roborari, & in çognitione diuinarum fcripturarum fopien-
ter di latar i,& Ipiritaliter frudi ficari. Quae etiafti ita fuper
firmiflimam petram fundata confiftit, venec port* infèriei
prxualere, necvisfluminum, necflatus ventorumd iuo
eamfundamentopoflintquoquo modoamouere. Vnde
non inconuenienter de illaillud decancatur Euangelium.
Veneruntfluminajflauerunt v end, & non potuerunteam
mouere,fun data enimerat fupra petram. Quia igitur idem
clariftimusDeo Princeps , diuinoquépleniüs amore luc-
cenfus,& ccelefti gratia a^jiutus,eandem Ecclefiam fibi créditant
inflamer érudit, armifque fpiritalibus munit, 6c di-
d is & exemplisïnceflanter ad alta fuftollit : dignum eft,vt
ficut Pater-illius,magiftrieiufdem Clabdij adhibita fan Alarum
leripturarum audoritate damnauit errorem :ita nihilo1
minus ifte gloriofus filius eius, nulji pictate, fopientia,&
forcitudine ftcundus,dilcipuli ciufdem Felicis vefimas damner
blafphemiasdfeinarumquc fcripturarum telis con-
fodiat,Ecdefiamque fibi comraiflam, Chrifto fecum pug-
nante, ab his & huiufcemodi erroribus immunem lib'c-
ramquereddat. Q u od quidemqualiter eius pio lagacifli-
moque Audio a d um fit,in procemi huius operis, w e o an-
i nuente,patebit. Is itaqbe,de quo agitur,exortus ex eadem
Hi(pania,eiu(Hemque Felicis dilcipulatui abineunte state
: inh*rens,peraliquod tempusinpalatio memorati glorio- i fiffimiacfereniflimijDeoqueamabilis Auguftini,in officio
j Presbytëratus militauft.' Sed vt aliorum vtilitati, dodrina
' prædicationisEuangelicx, quæilli admodumineflè vide-
batur,confulerct;ipliuspijffimi Principis dementia Przfiil
Taurin ends (ubrogatus eft Ecclefis. Q u i dum fuper gre-
gem fibi creditum pro viribus fiiperinténderet,eumq; prs-
dicationis lus inftantia adamorem coeleftis patriae, quantum
videbanir,accenderefatageret, viditeum inter estera
qusemendarionedignagerebat,fuperftitiofs,imo perni-
ciofsimaginumadorarioni, quaplurimumnonnulliilla-
rum par tium laborant,ex inolita confuetudine deditum e fife.
Vnde immoderato & indifereto z e lo fuçcenfiis, non fo-
lùm piduras fandarum rerum geftarum. q u s non ad ado-
randum,(edfolummodo (tefte B.Gregorio) ad inftruendas
nefeientium metes, in Ecclefijs fuis antiquitus fieri permif-
fæ:verum etiam crucesmqteriales, quibus ob honorem ÔC
recordationem redemptionis fils fanda confueuit vti Ec-
clefia , à cun dis Parochis fus Bafilicis dickur deleu i fte,e-
uertiflè, & penitus abdicaflè : Sed quia errorem gregis fui,
ratione corrigere neglexit,& eorum animis fcandal ü gene- '
rauit,& in fui deteftationem eos quodammodo prorumpc-x
coegtt.bÏJim fî beati Gregorij d idis ad Serenu Maffilien*
femEpifcopum feribentis obedienter parère y hec non &
Apoftoli Pauli fàlubriafada fè qui voluiflet, nequaqua tarn
irrationabili fadofeprxeipitemdediflet. Sicutenim exli-
bro Aduum Apoftolorum didicimus, atq; hiftoris tripar-
titsaudoritate aftipulante cognofcimus : Cùm venillet
idem B.Pauluc Athenas, 6c ciuitatem repletam idolis eon-
fpexiffet,arasab illishonbratasnon deftruxit, fed rationei-
gnorantiam redarguit,veritatisiura monftrauit. Dicituretiam
Claudium eundem aduerfiisreliquiasSandorumnon
cÔtemnendas(vtpot6,quorum morspreciofa in confpedu
’ Domini,eorumque ftpulchra, v t à Sandis Patribus tradi-
tum cftjhonoranda) qusdam nefanda dogmatizafle, & v ft
que nunc dogmatizare. Q u s lic e t ftriesliterarum fiiarum
manifeftè non indicet,ex his tàmen q u s innuit 9 6c ex veri-
dica quorundam fidelium relatione, ita ft rem habere li-
quido claret. Quapropterverifimile videtur huius nouitij
la n d s Ecclefis hoftisanimam, exduorum animabus prift
corum compadam,atquevno corpori indeptam, Vigilan-
tij videlicet & Euftau j,qui( vt Verbis Seduli j vtamur ) a mb o
errore pares, quanquam lunt diuerfa ftcuti. Licetenim in
plntimis ab alterutro deftiuerint, in contemnendis tamen
(andorum Martyrum reliquns, corumqj ftpulchris deho-
norand is,& nonnullis Ecclefiafticis traditionibus reprehc-
dendis, vnum peruerfiffime ftnftrunt.Quorum alterius error
â B.Hieronymo la n d s DeiEcclefisex imiododore,
veri tatifque fidehlfimo aflcrtore,& velani erroris expenen-
rilfimo exccratore ftrenue fuperatus: Alterius verb in Gan-
grenfi C oncilio perpetuoanathemate à fandis Patribuseft
deftrudus. Necelft eft ergo,vtquicumqi huiufcemodi darn
natorum errores imitatur,& canonica audoritate percel-
latur,& eorum perpetuo anathematilocictur. Is quippe de
quo agimus,quia non fimplicitergraditur, fed à redotra-
mire aberrans,làndorum Patrum terminos iadâter tranft
greditur : non fruftra,ftd quoda vt creditur vaticinio,Claur
dij fortitus eft nomen. Quoniam, quanquam Magiftri fui
( quod, qui nos régit,longé faciat ) non videatur apertè ft«
qui errorem : in eo tamen quod Ecclefiaftics audoricati
claudicando contraire nititur,non immérité nomen C lau-
dij for titur,corum q; numéro iure alcifci tur,de quibus Plal-
mifta.-Filij(inquit)alieni mentiti (tint mihi, filij alieniinue-
terati funt,& claudicauerût à ftmitis (bis.Q uidam lane fan-
dsreligionis propofito venerandus, & honefta te vies imi-
tandus,debitoque honore nominandus Theodemirus Pater
Monachorum,nuciam rebus humanis exemptus, cùm
iam longé lateq^famactebreftente abeodem Claudiota-
liagerij&prsdicari contra audoritatem Ecdefiafticam di-
dicilftt:charitatis officio dudus.&vnicç gentis amorepro-
uocatus,eidem C laudio, vt ab his ft,qusreprehenfibiliter
agebat,& docebat,côpcfceret,litetis chari ta te refertis, ma-
dari curauit.Ule econtra fraternçadmonîtionis impatiens,
turbidaqueindignatione permotus,non folùm in ilium iu-
ftè ft redarguentem,verum etiam in omnes la n d s Catholic
s & ApoftolicsEcclefiçfincerilfimos cul tores, Galliam,
Germaniamque incolentes, Chriftoque Domino deuodft
lime militantes, &abimaginum fuperftitiofa adoratione
immunes, diuerlàrum reprehenfionumac vitupetationum
iacula inrorfit,eofq; 6cidololatris abominatione, & falls
religionis fuperftitione, 6cinnumetis alijs fceleribus irreti-
tos.ficy t textus fiiarum literatum demonftrat, appellare no
erubuit.Vnde mirari latis hom inena nequ eo , v t quidilci-
plinam rede loquendi nelcir,non lôlum docere,verum etiam
alios rcprehendcre,&quod his ineptiuS eft,in reprehé-
fionem peritorum virorum libtum prsfumpftrit euomere.
Verum nifiob eius errorem vanilfimum refellendum , 6c
quorundam fimpliciumdeceptionem cauendam, videlicet
ne illias peftifera dodrina eorum quoquo modo mift-
rabilis fieret ruina, nequaqua illius imperita ftripta in tna-
nibusforent lumenda. Qqoniam fi ab his qui litecaria arte
imbuti fun t,vel tenuiter di feutian tur,pene nihil in eis repe-
ritur, quo r ed è loquendi 6c ftribendi non ofFendatur,
exceptis his, q u s de aliorum opufeulis furtim furripuit,&
quibufdam lubtradisatque mutatis,compilatoris vfiis offi-
cio,vtfua, fuo inftruitoperi. Ferturintereafugillationem
ciufdem Abbatis , totiufque Gallicans E c c le fis , tants
___________ __________ : prolixi-
Reliquiae
Saodloru
temhendç
ftatibslig
retici;
F
B.Hiero-
üyihi lau$
Claudius
jlcono-
Imachüs
jvir Gram-
maticus.
A.
B
•7-
P i
pr olixi tat is euomuifte 1 ibellum, v t magnitudine fuâ, quin-
quagenis Pfalmis Dauidicum fiiperauerit Pfalterium , de
quo non nifi quoddam excerptum,in manus paruitatis no-
ftrs eft perlatum,cuius hoc eft cxordiuçn.-Titulus libri.
Apoiogeticum atque Refcriptum Ctaudij Rpifcopi,aduerfm Theo-
demirum Abbatem.
Quam abfurdilfima & ridiculola,quamque auribus virorum
peritorum rituli illius fit faftidiofa conftrudio.ipfo-
rum puerorum,quiadhucliberalibus initiantur dilciplinis,
facile aperteque poteft probari iudicio. Sed idcitco certs
perfons eiufdem rituli rufticitatepatenter non aftribimus,
quia incertum habetur, vtrum didatori an feriptori, vel
certè exceptori adlcribenda fit. Ad ftquentia ergo q u s propria
tua, ô Claudi, e lftnon ambigimus, apoftropnen raci-
mus, 8c non de his q u s in eodem opere tuo peruerft 1er i pfi-
fticum aliis, fed magis tecum manum volumus conftrere.
Aisnamque contra memoratum Theodemirum venera-
bilem Abbatem:
Epiftolam tuam, cum adiunftis fuper capitulis, plenamgarrulita-
te atqueJioliditate,per quendam accept ruJiicumportitorcm,in quibus
capitulü denutitias te turbatum,ita inquiem,eo quod rumor able-
rit ex Italia de me per omnes Gallias,vfque adfinem Hijpania, quafi
ego feftatn quandam nouampradicaue'/im,contra Regulam fidei catholics,
quod omninofalfifimum eft.
Elio h s c apologctice Theodemiro Abbati (cripftris,cur
à csterorum Isfione, in temperantior infon tes nsuis inficis
falfitatis? Nam fi diligenter eadem feripta tua animaduerfa
fuerint, proculdubio non fohim in eundem Theodemim
Abbatem, ftd etiam in Icalos 6c Gallos atque Germanos,
venenum quod letalitet potafti, vtique letalitcr crudafle
reperieris. Enimuero fi pet fingula, monftruoforum ver-
borum tuorum cônfttudiones reprehendendo difeutere
coeperimus, magnictit operis executio, oportunique tem-
poris fuper uacuaimpenfio, quas ledoris prudentifllmo iudicio
tempore luo reprehendendas relinquentes, que ftn-
fiim textus literarum tuarum contineat, pro captu intclli-
g en tis noftrsferutari nitamur. Videris itaque primum
in earumdem literarum tuarum exordio impatientis & le-
uitaris atqué iracundis arguendus, eo quod fraterns dile-
dionisimmemor, poftpolitamoderata d idione, Scgraui-
tateSacerdotali,tibiamicabilicer familiariterque feriben-
tem,garrulitatis 6c ftoliditatis clogio deno taueris. Ais etiam
poftpauca:
Nec mirum eft,ft de me iftadixêre diaboli membra,qui ipfum caput
noftrum& fedttttorem,& damoniacumproclamauerunt.
Qijos itaque hoc loco diaboli membra,qui ipfum caput
noftrum & ledudorem & dsmoniacum proclamauerint,
lolutismoderationishabenis,vocirasnifi Gallos, ad quos
fuperius tuum rumorem perucnilft, & in lûbftquentibùs
orafüa ad te blalphemandum aperire feripfifti ? Vnde patienter
te interrogo, quin am porius diaboli membra vocan-
di fint, vtrum neilli, quinechsrefi, nec fihifmate, necalio
quolibet errote ab Ecclefiallica anthoritate lcinduntur,an
illr qui fiiperbiæ fallu elati, ei quodammodo refill tare prs-
(umunr. Q u i cum relponderis:inlultatores,imoimpugna-
tores mérité diaboli membra appellari,alteri huiufcemodi
erroribus fi la d s , non Gallicans Eccle fis , tamfiineftum
nomen poterat aptari,qus caput fiuum Chriftum noff more
infidelium ludsorum dsmoniacum, quod vtique illoru
|>roprium e ll, eorumque,*qui Ipiritu agitàntur immundo,
ftdin Spiritulandodsmonumciedo rem & fideliter credit,
&veraciter prsdicac^Sedatorem porré, quem ftylo
inerti in malam abfolute poluifti partem, demon liras re in
hoc d id o , ficut& in aliis mulris^infcium Ecclefiaftics tra-
ditionis fore, qu s ftdudorem,iuxta documenta làndoru
Pâtruth, 6c in bonam,& in malam accipit. partem. Patet
enim te d id a beati AuguftiniinexpofitioneEuangelijIo-
: annis Euangelifts,decuiusdidisnihi[te latere iaditabas,
penitus ignora(ft, qu s ita fehabent: Alij dicebant : Bonus eft: .
alij autem non, fed deducit turbos. Didum eft enim hoc ad eorum
folatium,qni poftea prsdicantes verbum Dei futuri e-
rant vt ftdudores, & vcraces: Sienimftducere,decipere
eft: nec Chriftus, nec Apoftoli eius, nec quifquam ftdudor
debet elle Chriftianus.- Si autem feducere, alunde àli-
quem ad aliud perluadendo ducere e ft, qusrendum vnde (
8^quo. Si émalo ad bonum, bonus ftd u do r eft. Si à bo-
no ad malum, malus ftd u do r eft. Si tanti-viri, oG.laudi,di-
d a nota tibi fuilftnt, non tam prscipitantet aperto ore,
Ipumofilque lablis fedudorem folummodo in malam partem
pofiiilfts. Quapropter quia cohftat nos vetaciter caput
noftrum Chriftum, non vt membra di aboli,( ficut feripfifti)
ftfi eum magiSjVtâllius fidelia membra bonum fedu-
doremcrçdere & proclamare, &prsdicare:proculdubio
squiffimum eft quod tam deteftabilevitium non execran-
ti,ftd potiusinfidelitcriaculanci adferibendum fit. Sequb
tur in eodem opete tuo:
Ego enim (inquit)non feftam doceo,qui vnitatem tern, & veri-
tatem proclama, fedfe fias, & fchifmata, & fuperftitiones, atque ha-
refes inquantum valut comprefti, contriui, expugnaui, &expugnare
inquantum valeo,pror/iit Deo auxiliante,noncejfo.
Mirari laris nequeo, quanquam arris Grammatics igna-
rum,vtcumq; tamenexercitatum in diuinis feripturis ftn-
lum habentem, tanta obliuione captum,vt te neges ftd am
docere &ynitate profitearis tenere, & veritatem proclamare:
cum vtrq; P rsdicator Chrifti & ftdam docere & vnitatem
C ath olics fidei tenere 6c veritatem poffit prsdicare.
t Hlara ftdam dicimus, q u s finem boni ftdatur.Vnde ait B.
Augullinusinlibrode ciuitateDei: Nulla eft igitur caufa
philofophandi,nifi finis boni. Quamobrem q u s nullum
boni finem ftdatur, nulla Philofophis feda dicendaeft. I-
tem idem paulo poll: Proinde quoniam Marcus Varro has
quatuor adhibensdifferentias', id e ft, ex vita fociali, ex A-
cademicisnouis,ex C ynids, exifto vitæ généré tripartito,
ad ftd as duccntas odoginta o do pe ruen it,& qu ç alispof-
fiint fimiliter adijeihis ominibus, quomade ftd an do fum-
mo bon^ nullam inferunt qusftionem,& id e o ftd sn o n
funt, nec vocands fiint, & c . H s cB . Augullinusdeftda
qusfolummodcf fiimmum bonum ftdatur,àduerfus Phi-
lolophos dixerit. Csterum,quod feda & in bonam & malam
accipjatur pattern, Apoftolico in llruimur documente.
In bonam fiquidem,ficut habesinEpiftoIaadTimotheum:
Seftare veroiufiitiam,veramfidem,charitatem,paeem cum his qui
inuocant Dominum de corde puro. In malam autem, ficut habes
in Epiftola eiuldem Apoftoli ad Galatas: Q u i inter estera
opera carnis,ftdas quoq; duodecimo ponit lo co .Sed * igitur
LatinèjGræcè dicütut hsrefes: A ftd an do quippe fed ç
hominantur. Q iio^autem ais te 6c fthifinata & fuperftitiones
pro viribus comprcflîfïè,vidôWs proculdubio tibi con-
trariusexiftere.Illcnamque,qui irrationabiliter fiibieda-
rumfibiplebium mentes ftandalizare' traditionefque Ec-
clefiafticas tam impudenter reprehendefe, 6c tot tautilque
Ians fidei lyncerilumis cultoribus, abominationum nomi-
na non metuitadlcribere, nequaquam comprelTbr,ftd po-
tius eredor & audor Ichilmatura ac luperftitionum iudi-
candus eft. Q u od vero dicis ftdas & h srefts te contriuilft
& expugnallè, magna tibi fallaçiter ptomittis. Si contrits
lunt,curinftindu diabolico rurfiis emergfit? Si expugnats,
cur tedeunt, & Ecclefiafticsaudoritatis pacem iaculan tur?
Verum ficatalogus illullrium virorum qui in procind u fidei
viriliter decertauêre,&hçretica égraina cateruatim lûb-
ruere ex^derecenftatur, nequaquam tuum nomenineo
reperietiir. Hsrefts porté quas adhiic, vt dicis,expugnare
nonceflàs,cumnufquan^'ntotamundi Iatitudine à ft ex-
ppgnari aut fciantur,aut audiantur : nullos compcndiofius
qua auditoreç tuos opinari polfis, quos forte quia fthilma-
ti tuo focios facere nequis.idcirco vthsrcricosteexpugna-
refcribis.Sequitur: @
Else autem Çmquii) idetreo prouenit, quia poftquam coaftus fufee-
pifarcinam Raft oralis officij, miftis ti Pio Principefanfta Dei Ecclefta
filio Lodouico, veniin Italiam, ciuitatem Taurinis,imehiomnesBa-
filtcas (contra ordinem veritatis) for dibus anathematum, & imagt-
nibusplenas.
Horum verborum valde informent coftrudionem bar-
barifmisac foloecifmis oppletam , fpernendo omitrimus,
fen fas vt polfilmus indagâtes.Verum eft (inquam)quod in-
tulifti,quod à Pio Principe la n d s Dei Ecclefis filio,Domino
Lodouico Taurinéfi EcélefisPrslatus fis:vtrum coadè,
v t aflèrisan (ponte, loli Deo relinquitur. In eo veré quod
inerti conftrudione proftqueris, ita inquiens : Inuenio
mnes bafilicas fordibus anathematu 6c imaginibus plenas,
E
F
Aug U. 19.
Cap.i.
t.
GaLs.
G
calum