
quentibus manifeftatur affe iftus mulierum. Attila exeunt es.
fugerunt de monumento. lnuaferatenimeas timor &pauor, &
nemini quicquam dixerunt,tmebant eniw. Qu od ità Beda fii-
per Marcum: Merito mouet quomodo Marcusfcribat, Et
nemini quicquam dixerunt: cum dicar Lucas, Et regreffa amo-
numento, nunciauemnt hac omnia Mis vndecim & cater.it omni-
b «f.Similiter Matthxus, Etexierunt de monument o cum timoré
&gaudio magno, currentes nuniiare dtfcipulis eins: nifi i n telliga-
musjipforum Angeloram nernini aims fuilfe aliquid dice-
re, i. refponderead e a, qux ab illis audierant, aut certe cu-
ftodibus quos iacences viderunt *. Reducendo ad memo-
riam filentium Sc fecrificium mulierum, in tempore fecri-
ficii filent cantores. Et earum facrificium erat tune, quod
ferebant vnguentum ad vngendum corpus Domini. San-
étus.fànâusjfànâus cantant, quodeft Angelorum cantus,
quia Angeli non tacuerunt de eius refer redlione : flue ifte,
qui modo locutus eftin Marco: fiue illi, quos Ioannes narrai
feden tes, vnum adcapu t , & vnum ad pedes. Vice mu-
lierum iterum Agnus Dei reticent cantores. Agnus Dei,
dico, qui tollis peccata mundi, mifererenobis. Maria dice-
bat hortulano; Domine ,f i tufußulißi eum, dicito mihi, vbi por
fuißieum ? quern credebat,furtimfebIatum,non credebat
tollere peccata mundi,ac propterea audiuit, quando voluit
Dominum tangere, Noli me tangere, nondum enim afiendiad
patt ern meum. Sacerdos Vicarius Chrifti, implet; officium
interim fine corpore anima in te laudat Deiim,pèr finguloS t
dies Alleluia celebratut.-In feftiuitatibus'San&orum duo I
alleluiafent: quia iam de Dominiafpedtu potius lætaritur, I
quam h x qux fent tantum in requie anima: .Vnum quia re- j
qüiefcunt:alteram,quia vident Dominu.Quamuis memo- 1
rata fàbbati feptima, dies fit hebdomadis, tamen odbuum
officiu in ea celebratur pro neophy tis. A t medii fex refpo-
forium tenent & alleiuia.Sicuc leptenarius numerus requiê
fignificat,ita & fenarius opera, Refponfbrius,qm nos inui-
tat per fèx dies ad Chrifti refiirreâionem, aliquam adtioné
vult nobis intimai e in referre&ione corporum. De qua a-
<5tione dicit idem,qui fùpra,ad eundc: Inert au tern in illxre-
quienô defidioû legnitia,fed quçda ineffabilis tranquillitas
a&ionis ociofx.Sic enim ab huius v itx operibus in finere-
quiefee tur, v t in alten9 v itx a<5t ionegaudeatur. Sed quia ta-,
lis a&io in Dei laude agitur, fine la bore membrorum, fine
angore curarum,non ad earn fic tranfitur per quietc, vt ipfa
labori fuccedat, id eft non fie elle incipiat aétio, vt definat
quies. Neq; enim reditur ad labores & curas, fed pmaneuir
inadtione.Quiaad quieten pertinec necin opere laborare,
nec in cogitatione fluduare. Quia ergo per requiem ad pri-
mam vitam reditur, vnde anima lapfà eft in peccatum, propterea
perfàbbatum requies fignificatur.Illaaût prima vita,
qux à peregrinatione redeuntibus; & primam ftolam acci-
pientibus redditur per vnam fâb b ati,quern diemDominicu
feum.Dubitantibus Apoftolis de fua refitrredione,timen- I dicimus,figuratut.Et in alio loco idem ad eundé:DiçsDô-
tibùsmulieribus & nihil dicentibus Angelorum concen-1 minicus,non Iuclçis,fed Chriftianis refurredione Domini
tusclamat Chriftumreferçexifle à months. Chriftusipfe
per fuam gloriofàm apparitionem manifeftum fe fecit qui-
bufcunquevult.
De o(lo diebus neophy torum.
C A P . X X X I I .
■ pXIcit Auguflinusad Ianuarium : H x c de feripturis fir-
- L / miffime tenentur,id eft, Pafcha Sc Pentecofte,vt qua-
draginta dies illi ante Pafcha obferuentur,EccIefîx confen-
fioroborauit: ficetiam, vtod od ies neophytornm diftin-
guantur à exteris, id eft, vt odaiius primo cbnueniat *. O -
d o officia,quxfiuntin commemoratione neophytorum
«tfftinguuntuf à exteris fequfcntibus vfqueadPentccoften.
Primum habet duas laudes, id eft, Alleluia, Confitemini
Domino :&tradum,L auda teDominum omnes gentes.
Od au u habet duas^d effiduo Alleluia,Hxc dies,&Lauda-
tepucri Dominum : quöd non fit in nullo fabbato alio vfqi
in Pentecoften. Sex medii habent refponforinm & Alléluia.
Prima ergo vita,vt,qui fùpra ad eundem,non fuitfem-
pkerna peccanti. Requies autem vltima fempiterna eft, ac
per hoc & odauus fempiterrtam beatitudinem habebir,qa
requies ilia, qux fempiterna e ft, excipitur àb odauo , non
extinguituri neque enim effet aliter fempiterna. Ita erit o-
dauus qui primus, vt prima vita, fedxterna, reddatur. In
memoratione primx vitx, quamhabuit primo'A dam, Alleluia
canitur:& quia non fuit fempiterna,tradus fequirur:
v tin linguahumiliore, humilitas poftçrioris vitxrecorde-
tur. Adhuçneophytiinpercgrinationfefîint, in qua tamen
laudareDominum debent,quiafimt redempti.Requies vltima,
qux redditur in feptima «he j&perficitur in odaua,
ipfe habet fempiternàm beatitudinem:acper hocin me-
moriam potiffimx reftaurationis in feptima die, & in odauo
officio duo Alleluia cantStunprimum,quia vità redditur:
fecundum quia fempiterna. Alleluia, gloriofior ornniu lin-
guarum lingua Hebrxa,cft. A tquein ifto loco eadem ratio-
ne poflumusnos abfbluerea debito odauarum dierum, id
eft Dominicorii Pentecoftes,quando duo alleluia frequenr
tant ur.Du o funt,vnde anima in feptima die,id eft,in requie,
laudat Dominum: vnum de perceptalxtitia, alterum de p-
cipiendain refurredione. &a lio modp : Homo in refurre-
dioneconftabit éx anima & corpore, quamuis fpirituali.
In recordatione illius refurredionis per Dominicos dies
Pentecoftes duo alleluia celebrantur.Et quia Dominica re-
furredio prxeeffit in odauo die, quod futurum erirfn re-
fùrredione noftra,hocagimusper Domiriicos dies Pentecoftes,
id cftvt&mens & corpuslaudetDominum.Etquia
declaratuseft,&ex illo ccepi t hab ere fe ftiui taterrufuam. A-
nimxquippe omnium Sandorum ante refurredione corporis
funt quidem in requie fed in ea non funt adione,qua
corpore recepto vegetantur. Talem quippe ad io n e figni-
ficat dies odauus,qui & primus,qui non aufertillä requie,
fed glörificat.Ex infpiratione fandi Auguftini, per refpön-
forium intelligimus adionem fandorum in corpore,q erit
cum omnilxtitia,vtrefponforius fonat, Hac dies quam fecit
Dominus, exult emus&latemur in ea. Quiahxclxtitiaexitum
habetin glorificatione. Alleluia lequitur;& vt demoftretur
eandem adionem non eflealiud mfilaudem D er, poftfex
dies cotinuatim Alleluia canitur.Vbitiotandum eft, verfus
relponforiiomnes eile de Pfalmo, Confitemini Domino,
qui fonat confeffione laudis, qux tamen laus Alleluia con-
cluditurpropternobiliorem hnguam.Verfus (vu\t>Conßte-
mini Domino.quoniam bonus,quoniain fictdummifericordiae'tus:
ltem:Dicatnunc lfrael quoniambonm. Item. Dicantnunc quit's-
mentDominwm, quonia in [ecu! urn i Seu, Die ant qui redemptifunt
a Domino. Vtrofq; vidi feripcos in illo loCO, &vtrofq; audiui
czMzn,hem,DexterdDoiiint.ltem,Lapidemquereprobauerut.
Item .Benedicts quivenit.In fine enim verfiium prXpofterus
ordo e&.Bericdittus qui renit in nomine Domini, prxponitur in
quinta feria verfui, Lapidem quem reprobütierunt,qui eft in or-
dinepfahni prior, & quod non eft fine ratione, fexta feria
cantatur.Idam inter exteros prxdpue fonat de paffiohe
Domini, qux fada eft fexta feria: in ilia reprobauerunt Iu-
dxi Dominum xdificantes , in illafadus eft caput angeli:
coniungens duosparietesfimul exaduerfo veniehtes.
De eifdem oclo diebus.
C A P . X X X J I I .
OC to dies neophytorum, curfum prxfentis vitxriron-
ftraqt. Sicut enim iter fihoriim lfrael,poftquam traf
iferunt mare r ubriim Vfque ad terfeift f eproitiiffiohisifigni-
ficat omnem curfum prxfentis vitfe: ita & couerfatio neo-^
phy toru omnem curfum prxfehtisvitX,in quo nos oportet
fee undum refurredioqem Chrifti viuerc.De quo curfu
dicit Auguftinus in libro contra Fauftum duodecimo:Ru-
; betintnarirubrqbaptifmusvtiqueChriftifänguineconfe-
cratus:hoftesfequentcs k tergo moriuntur,peccata prxte-
rita.Ducitur populus per defertuth: baptizati omnes nondum
prxfruetur promiflapatria;fed quodrioo vident, fpe-
^rando, & per patientiam expedando, tanquam in deferto
fimt:& illic laboriofx Sc pericu lo fx tentationes,ne reucjta-
tur corde in vEgyptum:nec ibi tamen Chriftus deferit,na 8c,
ilia columna non recedit. Secundum h x c verba, baptizati
noftri ducu tur quotidie ad Ecclefia,coluna cerei illuminata
precedes eos,illuminata eft ia,jjuia in corp* Chrifti traiedi
funt
— — .......... ... Eccltfuß.Offic- Liber /. _______ Ü7
fane baptizati: lpliims v-num
fealieotib poteft dinpfci,quomodo illio fto d ie! coap-
tentm-curfuiftatus n o flt i: Prima dies quando baptlzatus
defeendit de aqua,qua eft iubbatum,id eft requies ftatu Adienobis
informat,'antequ5peCcaret.;Non A d a lttfu iti^
f t , v t labore aliquo acquirctct flbi frudum v.uendl, im o
neccaret.icd tamen legi tur pofuifle euminparadifo Deum
„ operaretur.Eande requiem, quam nraftitit Deus Ada:,
anteqaapeccaret,dat^ptizatisii^fabbato:Wtaiiue,vtdeincepsopeteriturbonaviq;
adalterafabbau:Sicut&Ada^
oueti deditus fuit abfq; vllo labore-Ipfi requies eft innoces
vita, quihabuitAdaiufeptima die, quando requieqitDeqs
ab omnib.operib.fuis.-eaudemrecipiunt modo baptizati in
fabbato. Ac dein quia via reftat baptizatis p defetmm^qifaii
poft Alleluia,animziraiftus,id eft,patientia, per quam;»-
neiftate debentteram reptomiffionis, (equuntatiezdies,.
qui pettinentad opus bonum.fimaamqi&piujpme vacua
domus inuaftatur. Poll ilfos fez dies
qui eos introducit ad pattiam repromiipon^vbi eft tqqm-
es fempiterna, non reuettens ad aliquem laborem, left de
lietitia gloria; animarqiq,tcaniit ad laititiain lucorrqpt ipni§
eorporisiacideo non fublcquitui Alleluia ,li.tu dies,Tia-
ftps tied Alleluia, Laudate pueri Dommum- Sex dies qui
iiiterduorabbatafunt.vttumq; nobis tempusadmemonam
tedneunt, fcilicet A d x , quifuitdeditu?de(iderantiUimo
operiin paradiio: Sc illud quo filii Ifeael tranfieruntpet
defercum fub ducibns,inquo tempore non font attnta veftjjnentaillorum.&
rictandem peruenctuntadbbettatcm
incerrarepromiffionis.qua: flgnificat patrum, in qua reclpiunturfaniftsanimspoft
feculum tranfeaum.
De daftnito Pdfi hz.
C A P . X X X IV .
I lita dicenax,vt ms ,
f putatdtut negligendu effe quodfequitqtiPnommb.imim
\biu.pro regibus,&lmqiiinfublimimcpmtjttquhuvi& trun-
MiidSritaagamiuiueimipietite&ihariMte:ae<imSiai,ricat
de habet humans cogitationisi(ifitWita5,»ftimaiet no cfle
ifta&cienda pro his, i quib.perfecutione patwbarur Eccle.
fea, cu rriibra Chrifti ex omni tiTcnt hominü genere eolli-
gcnda-Vnue adiungir & dicit: «pi, n im u t!i & am p tum m
SdUeuortnoßroDmquimnesbmmesvttltfitlubsfieriy&itiägHi
t 'wrie'veritutis venire. Et ne quifquä diceret, pofleeffeAlutis
yiainhonac6uerfatipne,&vniusomnipptentisBeieultu,
1 fepepatticipatione corporis Sc fanguinis Chrifti. vn us enim
; DfHfjnqiin.&vnmmediatorDei& hominim hemo Cbrifluele-
i j^tvt illud quod dixerac, omnes homines vuli tieri faluos,
S l o alio ipodo intelligatut pt^ftari, nifi per mediatotem,
nqnDeum,quod fempet erat yetbuin,ied hominemChri-
ftumIefum,cutnrerl#M carofalium tfl,&hebitnmtinnobit.
ötationes quatuciquai. memorat [auiftus Auguftinus,ita
naminatnoftratiunriarioipfferwriiiwr.n'xriiwßvpa/faixrii“
’ t,grati<eruei(iionei. Vbi etiam notandum e ft, quod oratio
D,Ie Êhfto Pafchq in in troitu per ora prophetarumpr?-
^ .'fe n t a t ie Chriftus ex refurredione patri fuo,in eccle-
fiafuadicens:Refnrrexi, & adhnetecumfum. Orariopn-
mademonftrataditum eiTeapertumfanasEcelefis regm
csleftis per capitis fui refurredionem. Epiftola admonet
n o s , v tie p ra ti fimusaviriisiln quo cerrauimus perches
quadragefimales, Sc neophyri abiecerunt in baptifmo, C o -
rinthiis mifit illam Paulus, vr fepararent fe iufti ab his,qui
tale peccatum fecerunt,quale necincer gentes audiebatur:
&pe.rp^nitentiam non rcuerccbantar ad ccetum umftoru.
io fi erant vetus fermentum, & illi azymi propter nouitaré
vitx.Ita Sc nos admonemur ilia, vt fineretradtatione in die
fandoPafchs alienifimusavitiis. DetDeus,vcficacfilius
ejusDominus nofter,qui hodiernadie ica relurrexiramor-
tuis, vtmors vltrarepetitum nonhabeat inilloiitanecin
membris fuishabeant prsteritavicia, neque imminentia.
Rcfponforiusmonftrat quantum lsrarioporteateos, qni
pjjrgajitur ii viriis In Alleluia monftratur, in quo fit rants
fscicis caufaud eft,quia Pafcha noftrü immolatus eft Chriftus
1 itaq; epulemur, & csteraEoangeliumexponit perfe-
btb qanfimi totius luuitir.Quiaiuo iuioco, fiDominusde-
deriqdiduri fiimus enudeatius de toco officio büftsimes
^ruitati;hiecfiifficiant,qus propterea retigi,vc no mibi vidererbrantalstitia.
quancamprsiens continet dies, mente
alienus fore. Itifuper etiamlibecinterponere , qqod
neSygrauaru ----- — 7 ------
ii(a,q fic ii?chqatvir:Libera nps,qu?fumusDom jne,ab om-
tiib.malistconclufiofic tantum orarionis-Dominics, cum
beams Auguftinus dicat, quasota petitionc fere omnis ec-
defiaDominica oratione conclndit: Shnulq;hocnotanc
dum,qupd firationem illam, quam Epiicopi fiueaduocati
(blent facete fiiper populum cumfigno f in d s cru ds , illi
foiebat facere cam,poftquam comminuebac corpusDomfc
niaddiftribuendumiquamoffitionemvocatpoftulauones.
■ Dein fequuntur gratiarum adiones, quando poll auditam
vocemDiaconi,qns didt,Ite,Mifla’eft fine, Benedicamus
Domino,populus relpondet,Deo gratias.
Demonpnt;o, quoimformentlixdies Tnfibnlesctteroi diesDo-
minicos & B l homines: & due quinquagintn ifMnntafcIrt,
fendus Auguftinus de orationibus M ills dicit in lib. qu ? -
ftionnm. In quslHonib. adPaubnum Nolanum epifeopu:
lijiftta hincdici p«flnnt,qu? improbandi non funtifel eb-
go in his verbis ho c Intelligere quod omnis vel pene om-
nis ffequentatEfdvfi»: precationesaedpiamus di^as,.
qqas faciqius iq celebratione ficramentorum, anteqqam
illuclquQdeftin'men&DominijindpiatbenedicnOrarionesacumbenedicitur&
fiindificaturj&addiftribueqdum
comminuitur, quam cotam pecitionem fere omniseccle-
fiaDominica atatione concludit :interpellationes,fiBe (vt
noftri codices habent) Poftulationes fiunt, cum populus
benedicitur.Tuncnaindftitesveladuocati.fufceptosfuos
per manus impofitionem mifericordiftims offeruntpote-
ftari.Quib.peoidis, &parüci[>ato canto fiicrificio,2iatiarü
ad iq cun da concludit, qnaminhis etiam verbis vltimam
Apoftoluscommendauir. H s c autemfuitprscipuecauia
ffqueudfibbutmoSetanriimt‘ nteiiiJies,futiiramritam
dv quotidinni dies fiue SejsfUagefImnDominici,fiee
Quadraoefmales,psnitentes.
C A P . X X X V .
ILlifcxdicspafchales.in quib.refponforiumcantamus Be
Alleluia,informant csterosdies Dominicos fine feftos,
quos eelebramus ab odauis Pentecoftes vfq;inSeptuagefimsRefponforins
Sc Alleluia,aduip eorumSc feticiainA.
uc kind t line gratiarum adiones, qui petie'Lienint in fin d i-
rate,qua acceperunrin baptifmo., recalunt.tran.inipeliabentregnum
fnturum ,v t etia hie bene operando ad beatlludinc
peruenianc.Siue,vt abo modo dicamus,perreipoH-
facium,adiuamvitamimelligimus:peralleluia,conteplati-
uam.Adns necefle eft hie celebretnnvt quod iperamus&p
parientiaexpedamus,adipiicivaleam9 per bonaopersRelpoloriiilli,
quos per fex dies cantsn’ .fiue p csrerosDomi-
nicos dies, v d feftiu os dies findorum, quib. fubfequitur
Alleluia,tales adais flgnificat, qualis .eft.prsdicatio, led io ,
deempiyna, yifitatio viduarum, pupillorum Scanfirmoru.
H s c in prslenti feculo omni die Dominicoagerepoflnm*
fine retradatione: Quibus,idettmemoratis refponforiis
Alleluia fequitnr, qa poll taleadienem in laude Dei rranfferrnranimafindificataabomnipeccato.
lllldiesqumquaqinta.
qui iequunmr a fabbato Pafchali vfq;ad odauasPen-
tecoftes,alteram vitam informant,quam nondum percepimus.
vbinoeritRefponistius.qaneminiibiprsdicabitur:
fed eruntom'nesdodbilesOei.neqiabquis vifitabimr.quia
nemo ibi vidua, neq; pupillas.neq; infirmus. Eleemoiyna
non ericneceftaria,quia nemo ibi indigens.fed tatnm Alleluiaibicelebtabimrsideftloririaanimarumdeperceptaimmortalitate
Sc receptionecorporu,vtgratiaru ad ioDeov lqueinfempitemum.
Eandefetkiamnnmemsqnmquage-
natius fignificat.quiapud Hebrsos IubllsVappellatur, ld-
eft iubibuione plenus.Quid cijteri dies informent,ex libro
f in d i Auzuftinide fide scoperib. confideiate.vtopinor,
valemus.ficn.dicit:Nonqniaquirquamitadebecextolbvt
no dicam,apud alios iadare,fedapud feipfum purare aude.
at.fedin hac vita effe fine peccaco.Sed nifi eflenr qusda ica
grauia.vtetia ex comunieatione pledendafintmondiceret
A noftolus, - coiigregatis vobis & meo fpirttu,tradere busujhiodt
fatanein imeritmcisrnis, vijptritusfilisasfitm die Diminilefu.