A
Joann. 14.
Nttm.l o.^
Exod. l t . f
loan.16.
B
Cant.6.
Philip. 5.
t.Cir.f.
c
Raw. it.
Matth, u.
Matth.x},
Matth, y
Tfdm. 4jt
I
D
R0M.It ’
lOOHH.U
m i Pafihafij Ratbert.
per viam, quæ Chriftus eft, eius fequcn tes veftigiâ, neque
ad dextras neq; in finiftris déclinantes, feftini vadunt.^ Ad
pafchales namq; vocati dapes, paichalia célébrantes vota,
a«mura,vt iuflum eft ex lege, feftinances comedurçt- Qups
cum#ipicitEcdefia, via regia gradients ad patriam, ipfi
prægnans, quianurrit filios & générât, multis præpedita
paruuloru curis, dolertsckmat ac geraens: \ovoi omnes,]
non vr eos retarget à Via, led Vt inuitet ad ebaritatis dona/
attendite ( inquit) mente, & virfetë; dilëâiônis intuitu; fi
eft dolor ficut dolor meus. Quia fècundum ièntentiàm rc-
demptoriinoftti in Euangelio, Mufier. cum pant, trijlitiam
habet. Et hæc iponià Chrifti virgo, quia parit&gencirati
nutrit & la&at, omnium noftturnniateri in triftitk eoriftU
ftatur,& in humilitate lugét:qudniàm vidée qüodpenë d-
mnes in perditioncm yadiint & exterrflirtiUirn yita?.- in alijS
quidem vlq; ad mortem pcrielitatiir, ab alijs vcroparicnS
pcifequltur, alios teneros la&at, alios exafperatos vix àd
vias vitxreuocat, aliosirê nolctes & pigroSëxpé&ât/alids
præcipitcs, vtcumfuis eant, câftigàt, ne forte tales hoftis
extracaftrairtueniafcnimirum quid omnes iihtranle'urttes
perviatn.cum iponià Chrifti m caftris militant. De qua lane
in Cirtt\c\s: Qua efliftd (inquiry/« àfiènditper defirtum,
ficut aurora confurgens,pulchrdvt luna,cleftavt fot, terftbilisvt
caftrorum actes. Ad qüos itaq-? tranfeuntes vel aicendenfcs,
fit voxab exccliioribus membris; £0 vos omnes attendite,&
videte.fi eft dolorficüt dolOr metii ] Quia a! id fu'nt cjüæ prd his
omnibus ingémiiedi a'id quæ pro Iwsqui intus roriivefimt
tolero * alia vero qua: quia diftcror, ex deiidetio iiiftineo.'
Proquibus & alijs haiufeemodi difpendijs vos implorp,
qui bus dor eft attendite : Licet ad b rauium fuper næ voca-
tronis, vosdeuotidindefcfla rapiat. Videte qturib dolo-
rem meUm, quia iufcfa excriiplar quod riiihi oftenium eft,
volui filios,quos gcriui-» produccrc 6c compaginari, fed
ipfi obetrances, vel ipetiientes, auc langucritcs, pauci
lunt qiiiexpediunt iter, l^ro quibus in diiierfit rapidr, In-
fimorcum infirmant tb. & vror cum fcdndalizjtntibus.Fto ludait
tanguant ludaiis, & omnibus Omnia film fafiiu: nec tameijueo ad
meliora vniuerfis proue here : idc'tfco lugeo indefincriter, etiam eos
quipeccauerunt&tioti égefttrttpanitentiàm. Difiendorfilicittr
dine mult a omnium EcclefiaPum Dei, &gàudeo cumgaudentibus,
fteo etiam & cum fie tit thus. Prdprerea obiecro,attendite fi eft
doloçiicutdolofrhcus, maxime pfd talibiis, quia immo-
for. Extenditeoculum ad iludextremi iudicij tempos, & videte
q'toniam in die fur or is fuithejfuit me Dominut vel viridémiâuit, vt
locutus eft, quod reddera vnicuifo iuxta operafiua : & ideo palea-
tummultitudmem & fiipalamfimul turn omfii lolià,vel quicquid
degenerauit a vero femme, tradidtt ighi inixihguibili. Nec tibi
vidcaturlcftbtablurdUnbqubd prxr&icum fille r fiituru,
interprerati furaiis ex confuetudirie Prophetarum.*quiaea
qnXmturaTunt,apud peumiam lie ftint,vtfiitura funt: &
id eo in feripturis diuinis q fitpe ptxterita prb filtliris aëci-
piuntur. Anima vero moralitervideiis ic prægrauari vitijs,
nectarocnâded cæcatavel depdfita, ne Vidcat alios feftinances
cum ingenti dciiderititcndeteadfuperndm patriâ,
vimuu geeffibu : 8c non died tenderc Vel tratifire,vcrum-
etiam euolare cum film ma ccleritate, quibUs funt penné
aefi columboe dcargétaté,pdftérioraq)dor(i earümin pal-
lotc auti.Quos cum videric bene per Viaftlvirtutuih inefc-
deté, imo euolateanima quxlibec (‘vtdiitimus) deliSorfi
bpprclïàmalis, Q uid putas larl^uenS dicat 1 Quod (i bCüli
funt vt Vident; & dor vt intclligat, n Child m ox gemens, licet
tnalis debrauata moribus, cum ingehti hioStoré iure
clamatjdicehst O VbS omnes qi)i tranficis per vi'aiti, atten*
direct videtej quilnts iaceoiauciata vulncribu5,quibus
cru data malis, quibus albiiftavinculis, quibuSq; one rata
flagitiorum pondëtiBüs# Vel quibus debilitata 8c illcdta ?
Ruo quotidic pafiionibusjquoniam itiftd fuo iudicio.cul-
pisint>ruentiliiismeis,vindemiauit mb Dominus.vt locutus
eif,quando iam pro pcbtla peccati non foluru^mili bona
vitcutum omnia, qu b us me dccoraucrat Iponiiis, vertS
tetrOtiUm abiji 8c inferhi de funib cdeli veCcicc pueti) pcô-
funduni, ftMiditmtqmdemin diifurorit fai, mets exacerbât us
malts, in reprobuttifettfunii vtfacereni taqua ttoti conueniunt. Et
ideo t&tis inuolutacrimimbus, vos omnes qui prxièntem
contemnicisvitam,nec fixis in earn g teffibus, nec quad
viam earn aipicitis,qui vobis viam.quæ^firiftuseft, elegi-
ftis,quæiôqui tranficis, coii^erare, n eft dolor ficut dolor
meus,quæ ?oelcRia& iempiterna, illèdta malis, amifi, & .
tam dira iiipplicia in die ira: the iaurizaui. Q u od fi adhuc
aliquid in vterd mentis, quafiprégnans habere videorvir-
tutum,& enutrire cüpid afreâ:us,rridxaùdiôiponfurn d a -
mantem,^ prägnant thus & nutrientibus, eo quod necdum
meis prargrauatà fbstoribus non. dico euolare, vérum ncc
incéidèrë valeo Vobiicum.Vndé iequitur.
M .é Mj
beexceifo mifitigneminoßibustneis,&erudiuit. F.xpandit
fttepedibus meis, conuertitme retrorfum. Pofuit me defolatam,
iota die mar ore ConfeRa. Ergö de ccelo mififieignem in offi-
buè teruialem, fùnernam vipdi^am iniînüat,Scille forte
^ghrsconftät miimsyde qüo in lob legimus, q, radias oues
’ignis Ö ei, qui dé c<do défcéndic, puero% confump’f i t ;^
tnereas irtfirtuans pptéfiatë$,q»libüs cf uciandi eos vlq; ho-*
idiépôteftais datur, Etbenein oilibus igriis tniflus dicitur,
vt ömnialudXörurti qttæcuftq; forciä eflè videbantur, in-
teriùs eiitetiUsqiïë porieiTa, flagellis erüdirtiitcir, quiaDei
monita prius n oluerun t aud itc,ficq; addiiecrent, cüi orri-
ninb deincëbs iubijci deberenh Vnde inquit, [& erudiuit
me. Expahditautcm rete pedibus rneis,] quia eos poft vo-
lupratcs & defideriâ cordis forum proipéifé Vfq; ad finera
vît® irehön perrhifitfied conuettif eos retrotium,vt db-4
‘lores, & duriilimas iêntirent anguftias tribulationis, pro
fuispeifimisadinUentionibus. Q uodautc polira ponitur,
deiblafa,tbtädie moerore confeda.ipie vifus probar,quod
iota dië,icilicetvfqi ad finetn feculi,temper in defolatione
ïudaei e ni nt, moerore àrtguftiarum confeifti.Secundum al-
legoriam vero, ex ipfis iui qui crèdidetuhr,vël noftra Ieru-
iàlemquçfimulvnafa<ftaeftdegémibüg,metitôdëcxcelr
fa ('inquit) miutignem in oifibus meisyvt omnia virtutum
fortia roborarentur intriniecus in,Ecdeiia, v t erudiretur
diuinitus, ne vitra idolis deferuiret,&varijs obledarenrur
feculi blandimentis. Et hoc eft quod IjfiEM litera defigna-
tur,Mem namq; ex ipfi^ inteipretatur. Ex ipfis ergo ipiri-
tus iandli donis, qua: per ignem funt mifla, Chrifti Ecclc-
fiain oifibus gratulabunda gemit, quod eradicrir dam ad
dodrinam caftiamoris, & ex ipfis confunditur & erube-
fciterroriBus& vitijs,quibus maie dcieruierac priusi [Eat-
pandit, inquit, rete pedibus tiieis ; <fy conuertit me retrer/um.]
Nimirum rete iànftx prædicationis e-xpandiccotam pddi-
buselei£torumDei,ndirent poft vahitates etrorum & con-
Cupifcctias vitae, ficq;coriiiei:citebsvtircntpbft fe retror-
fum.Quodrahe rete Apoftölis commiiit expandere, vel
Apoftolicis v iris,n on folum v t eam,quç pi ora t, retrah cret
ad viam veritàris, verum Mgjrrerirent & captiuaren t, ac cö-
iicrtcrenrur retrorfum. Hihc vnus eledtorum, Ab omni fin-
quit) via malaprohibmpedes nieos. Sed quomodo poiuetit da
defolatam, tamis ditatam miindnbiishifi qüöd imprefen-
tiarum quafi defolata videtuf Ecclefia, quæ hon ptæièn-
tia bona requirir,fed alterna? Eofitanamq; eft defolata ex
his omnibus qiïxpriùs ièdlabarur.tota die moerore confis
doloris’dr ämoris. Ex quo iupra etiam ad eos qüi tranf-
cunt.immcniàslachrymarumiîiarûimmitncvoces : O vos
omnes,8c caitera qUasftquuntur. Porto anima peccatis ob-
noxia, dum pro iiiis iniquitatibus à Domino nôhunqtiani
con i pitur, ad fe introrfus rediens, dum falubti dolore co-
pungitui'.qu'afidccxcclfoinFuisoiribus.acfimedullarum
cogitadanibüisçighem venifie non dubitantur,pto quo di-
Uinitus atcaifta caftigatur,& ef uditur diiciplinis diuinis. Et
quia fentitretia doccrinatum De i coram pedibus expania,
vadit rctrorliim àbftincndo fë ab illicitis, luxum volupta-
tum priftinum 6c concupifcen tias in lachry mas conuertit,
8c tan to fortius cöftringendo femetipiam plangic, moero-
reluâusconfeâ a, nolens ilUm pr*(entis vitae noxiam rc-
eipere confolacionem,quandoiceleftiusper varia defide-
ri a le diutius confiderat oberrafic.
y;; N V N.
Vigilauir iugum iniquitatum me arum in manu eins couoluta
funt,à impofitacoilo m«.Vigilareigitur iugum iniquitatum
Matth.iy
Lue.j,
Pfalm. ii8,
A
ltrv/n, I.
: Gift- 4'.
ifa,c.yy
îrou.1.
Rotn.ii,
B
Cant.i,
IffU
L C .
Ua.t.
Ifais. 66.
n
Matt. j.
Rom.i,
InLamèntat.lerens. ubeir Ï. »57
taris vigilat in nianu Domini animæ, quæ fé vitiis 8c fçele-
rib iÿ fiibdiderit,nifi ea qpotidie poenitendo coram fiiis o-
culis pofuerit. Hinc Dauid quoque ,&peccatum meum coram
fuàrumdeplbtatiri matui Domihi,quia tempos dilat* vin- '
d iâæ tandeihin earn aduenit. Ergo quafi dormire, iugum
iniqOitatis eoium fuit,in torpore nequitis: fecùire imppne-
que quiéicer'ç. Sed vigilauit ill manu Dbmini. iuxta quod
hie idemquë Prépiieta Domino interr,o|anti refpondit, i
dicers: Quid'tu vifiwLrcww?Ati!le:E^(inquit) video virgdm
vi^/4»rew^CuiDomùmsiB<;«<î(inquit)vidi//i:g«^ vigilabo & [
e o fuper vetbum meum ,vtfaciam illud. Quia nimirum licet
nobistorp'entibus peccata lateant, vigilant iemper inraa-
nuDbmini.dum nos ad yindiaamiuttæ tetriburionis ac-
cliiànt.ynde Dominus.Cain néganti : Quid feetfiilEcce (it}-
quit ) vox fanguinis fratris tui Abel clamât ad ml de terra. Et 1
conuolütæ font (inquit) in iquitates fcilicèt tàhti ponderis |
quo premor,&impofitt?collo tiieo. QjLim bene inquam
brb torque aiirea;fuhiculo iniqUitatiSj lëruiâlém collo fuö
'drCuh‘datUr,Sc: quafi iitgo prernituj:, vt vigor Virtucis deffi-
cidtiquia cumulum peccatorùm, qitem diuturno temporb
vaf iis tranfgreflionibuS Coaceruauit opprimeré ie ad fuffö1
caridum & conftringëre, ipgemifcir; Vbdé fériptum eft :
fun buspéccatorum fuorum vnufquifqaeconfir 'mgitur.1 Et ideo
infirmatà ejfvirtus lüdæotum i dedttque eos Dominus in manu
deqüa>dönecplenitudó gëntium ïimoeat,mnpotèrumfUr-
gm.Eth óc Nun literadehuntiat,quod fempjternum in.
térprètâtùr.Sempiternurüenirh iugurtieorüimeft, &infir-
■ mitas |neuaricationis;atqüe captiuitas perpëtuæ damba-
tipnis&ui iinë fine,fipdflènt,peccaredecreuerant. Porrö
iuxta myfticos allégoriarum fe^füs gemit Ecclëfia,quoti-
ens téhtadonibus daturinnümëris, quod vlgilauit iugum j
ihiduitàtum eius in manu Domjni, öc idëb hóftibustam
vifibilibus quaminuifiÊÜibuSaffl‘igefadairitus fóiilvèfub-
iicitur,amiffifque monilibus qü^ab fpöiifo âcceperat ptö ;
oinafnehtis Vgemit fupëf ïniquitateS fuas. Vnde comoluta
/««/(inquit) ^* impofita collÔmeù.lCam quidem iam olitii di-
^etaj: quód dijterit Dômihus.* PjOeo quod eleuata finit f i ’.ïa
Shh,&amb'ùlatieruntèxtehtocollo, & nubibus oculorum ibanr,
& plaudebant, ambulantes &pedibus fuis compofito gradu ince-
debanr,qüodauferenduejjêhtomnia earuni ornamenu. Interq;
nimittfnvtörques &fiióniliadefcribicfeimo Propheticus,
qüæ omnia ad virtiiteS'furitrefereiida.Törqüës qàbq;quæ
àd peétüS vfque péndenfës, intClligbhtiam ac prihcipalfe
mèhtisihcöfcdé demonftrànt mpnilîàqua?omnia^no
-ierïhôèeviïtùtupfighificahtibrhamëptà. Qifibiis çrgoa.
mifsiiEtcféfiaftkH vifi^dliantur talibiis prfiàmentis: qüia
, ibuliéb’ri aifeiftu ambtiknt > extënto Collo, & hutibUs 1b-
quüntüf oculorum , plaüdëntque tain xnanibus quam 8z
pedibü^tS^'c'ümpdfitöincedanrgtadpjTèculileiftatbS gló-
riam,& alia quampïurpnàquæ fupra priemiferar. Nec du-
biiim quïnlugum iniquitàtiim eoriim Vigiifctiiiïhahu Dö^
mini,a quo juré premuiltur & traluintur, quife tantis éx-
p.bl^nmf^û^hi^ôtnàmehtiSiVridea^tiol^imqmtii-
tesinfuhictilö in^iiIolübjli,plangtinturabÉêclefia,<quod
fowlidu m ,fi cu ti IüikmlaqiTèb'fcitifpe tldillè legimus, v çl
âd fuppiicia pcrtrahenduin.Vnde plo iah s ,[ ef/
finquit)vi?-f«smea,dedit m e&mmmmmànuiuqiuiiionpotero
lyttr^ér^.lPróptei'eaquo.ti extremàvkib bninibus Iinpiis'Sc
\ pelçàtotibus infine cala'mitaq&fit futO^pec dhqbàndo d
1 CïùdàtibüV fit Cëttà'ndam', ëo quad in ^ c r io r ib u s tepè-
! bfiSimpiofurtï vërmis‘iibûniôritür,&igiiis lionextlngui-
• ihittitiU*ficutiDt>^nusiiifiniifât:Efh^iA:i«wd^f lh<|uit'X
doneenoui/nniim redàtto-qitadrantem ;id e ft, <jonéc minima
'diliequepetföltias deliiftàiNam fupeiriörTehtèntia ficueeX’
i Mëm;id èft,3 mïs,qüé:Dqmlntts dè Cælo miiit^onuirtit'
feaëa ad ptefiicêntiàm retroriiim :,ira ex iugo iniquii^tum
quod vigilaüic in matiüDondni, lieecàb oeïtlis eius ablarâ
jeftént iüdiçiaî quia tbefaùrvülUïtfibi ifamtn difitai N V n
Iquod ièmpiternum fqqat>impegit,vt fit fènruS,quod iu%i
;Dei iu4içio>qui;cord'eimp^nkçni;^bi aggÆgàtiram/u^'-
ipliciumiémpiternum, déqùa d r a g o n potqrit iii.^eréi
inçiirrit : n4on quod Ecclena prçfciéa & p.rædeftinalâ hifl
trâdendàfitfiippiiciis, fed qitia quæcqjiq; in membris iiiis
açci4erintjfibi députât.Idcim) hæc tàmdfrâ fijîi accidifle
plangit & plorat. \
■ 1 TrP^blôgicùs autem.|^ce^niüs, quodiügum iniqui- j
meeft femper.Vo luit quidem ipiè è regione vigilare, vt
eafiewbus ablueret, idcirco çoram fe ea(èmper ilatueràt;
& rië vigilaret iugum iniquitatum eius,quod ipfe fibi cbllb
impofueratjin manu Domini.fl'ensac gemens aiebàtUaef-
tef.iciem tuant àpeccatis meis, & omnes iniquîtates meas dele; Ac
fi dicéiër.Nolotuainmanu vigilent, fed obliuioniea tra-
das,mihique(ièmper coram afsiftanr,vt puniantux fletibus,
& perüigilein r'eddant. Sed quiamifera interdum anima
male fecura iacet, iugum qüod fibi Côntexuitiniqiiitatum,
prbpter impoenitudinëm eprdis obliirioni fibittadidit:.vi-
g ilatveroinmanti Domini,quid nullum peccatutninulw
tümâbibit.Vnde & cpnuolùraSin cpllpeius>mox iuftus
iudéx iniquitates reftituetjqui eas pbliuioni pofoerit,yt
feratipiè quæ fibitheiâurizauit.Dëindead vltimumcradi'
turin manu,de qUa quiique femel ingreiTus, miniine po-
terit furgere : quia dum potuit iempiterna iùpplicia , quæ
prifefens elfcmencuni denuntiac,noluitpræuidere;
Pfal
PfaLjo.
S A M E C H .
Abfiulitomnès magnifiées mèospominuSde medio mei. Vocd-
Üitaduerfummetempus,vtcontereret eleäosmeos.Nee dubiü,
quin hæc plenius in ilia extrema captiqirate ludæis acci-
dtiïë,quando nüllus Prophetamm intèr eos rêmafiiïe ere-
dicunnon iacerdös,qüi hoftias offerret;: non feribä ppiäiiä'
in lege,cùius do&riha eraiÙtenmr.ficuti Daniel deplorati
dicens:Domine>nônefi(m<\uit)intempbr'ebçcprineeps,nec Prophet
a,vel dux,neque hobcaüflitm,neque facrifieiuni,neque in cgn-
fiim,neque locus primitiarum cor am te,vt pofimuS inuertire miß-
ricordiam. Serihæç meliusfvtâiJfi)ad iilam referuntuf ex-'
tremam:quiâinhacqûæfubChaldæ*s âccidir,Danièlém
fuifle nulh dubiuns inter eos,neenon & Iczéchiel ibidem
prophecare exprius eft, cæterique.Prophetæ; ciim eo. Idcirco
in extremis fub T ito & Veïpafianb omnes magnifiai
quod Samedi infinüat.ablari&ut de Iuda. S.amech quip-
peadiucorium fonat. Tune erp) ômne àdiutprium éis
recei!ic,q,uando nou fiilumomnës magnifici captiui du<5|i
funt,(iuxtalàiam:/l«/er4;» (inquit)ablerufilsm vdlidum &
fortem,omneroburpanù,&ofnnerobiiraquoe,principe)» & qüjn-
qnagenarïum,acprnientem myftiee bqut,&eos omnes, quoslon-
gum mimerareduximus, ) vdrüm poll p^fsionemChiifti p-
mnesgratiæ&dbnationes fublatæfuntab eiSiQuando etiamiplQS
Angelos claraâfle legimus in porris lerulàlém:
Tranièamusexhisfedibus*Caeterummyftice noftra leru-
iakmJquotiêfcünq;itribulatiouibiasptemitur& anguftiis,
quotiens perfecUtionibusagitatur, vel etiam hæreticôrum
( imppgnatur nöftibus, nee dubium qui.n plangit, dicens:
! [ Abfiulit Dominus $e medio met omnes flagutfieosmeosi in tau-
; tfim3vt legatur qùod iæpe iti totb orbe tetrariim pauçi re-
imf hlèrint epiftbpqfpm, magnifici Vel fiicerdotum ? qui
Id ÿ^ in a k n æ r é ô le ^ h o lÉ im defendërertt fidem*Qâo.d
iautem gemit,quia vocauerifeadueri^ëam tempus,vebpn-
iteierec eledps eitis , quibus huila érat naèijdefeqfio » vel
dod.riliaium:.nön qqod tempusadaliud cpntrahatpr, ièd
tèqlpis exigen ribus çauia virtdifftæ t).eî accidifle :.quo*
tiehs accidit,Ingens plàngit & gémit; :0
1 ISkm ieCundum‘trppoir?gwm| ànima^uios ômttes nlâa
gnifiços plangit ^iatps,qùandofenfüs optimos virtüçum
lipfefejititcàljriuosvprp q.uiBus Çpntfàéam Domihysyo-
cauiteempu* vindiâæ^iim iuuntódiuiniim aufert adi^tô-
fium.HociancSamecb.ibnâte dixiMus»Qpoablatoi mox
eaminlmiGÜs yitfis Captiuàm, à ftafû fedtæ fidei, Sc bon»
bp fl^eÄofikjjnconfilfiqnpii^jio lilidttclh Saftdörüm
prædiÇatorum dodrinam & éx em pla ,a cpnipedil cor dis
eius,per obliuionemfSaulerèns, eleélos mentis conatus
Conteritjquateuus e^n {poliatamyirtutiBus,facilius incéraliéna
po is% atme per recbfdationem fini dogjnaris,i&.
tnéliôrationem vii;æVad:ftatum priftihæ cpnuerfatiönis rçj?
dear.
. \ 4> « A IN L '
[ Torcular caUatùt Dominus virginsfitU iuda. idcirco egoplo-
’ Ö * tans
ifaU
Ufiph.