Ofit IJ.I+.
lOMn.TJ.9.
Iudæorum: fieretq; omnium vna anima & co’tvnum para-
torum pro eo mori quem popofcerant crubifigi. Hæc de
expofitione fiiperiorumv*rborurfÇ ex ipfis B Leonis verbis
pofiiiniUSjTqui his diitiscontinuo fiibiungit dicens:Ad
hànc indulgentiam traditör Iùdas peruenire non potuit:
Quoniam perditionis filius,cuius diabolus ftabat kdextris,
prius in defperationem tranfiit quam lacramentum gêné-
ralisredéptidnis ChriftuSimpleret. Nammortuopro impiis
omnibus Domino potüiflèt forte etiam hic confequi
remédium fi non feftinaflèt ad laqueum. In quibus verbis
poteftaliqüis minus confiderans', & minus intelligens ita
exiftimare vt |q> di6kum tft làcramentû generalis redempti-
onis,& mörtuo pro ömnib. impiis Dominö ita acdpi pot
fit quafi & illageueralis rcdemptio , & illa mors Domini
pro omnibus impiis, etiam prö höri crcdèntibüs ôè in fiiâ
iinpietatepereuntibus|fadh credenda fit: léd jiroqtiibuS
omnibjimpiisDomimmi mortuum dicat, &c quid genera-
lem’redemptionefn velitintelligi^utamus, qiïodipifc Fni!
verbis quæ paülo fiiperius pofiiimus, diligenter exponat,
dicens. Qui enim venerat vniuérfis credëntibüs omnia
peccatadiuiitteré ageneraliindulgentia nee ludaicum voluit
crimeh exchidére : vt veré pro illis Omnibus impiis
mors Domini fucrit impenfa : quibus vniuérfis credenfi-
bus omnia pëccatadimittit. Er generalemrèdemptionern
fiue generale m indulgentiam ideo dixilTe intelligatutjquia
nee populum ludaicum, nëc vlltim genus hominüm abil-
j la redemptione & indulgentia inueniatur exclufiim: fèd in
illis vérbis pro qdibus expónendis ifta rcplicauimus illud
: euidentcr oftendkur quod proditor Iudas nullatenus ad
J Ghrifti redemptionem perfineat : NecpÖtuerit conlèqui
j rèmedhim, quoniam feftinauit ad laqueum,&ïdeo nihil
: paftio Chrifti illi profitât, quia in eorum damnatronem
[ tranfiit qui apud"inrerOs iam puniti redemptionis Dominica;
participes eflè non potcrant. Et ramen velut ad ipfiim
■ infoeliceni&perditum aliö loco ita increpando loquitur
j dicens: Redemptorém etiam tuum ne tibi parceret vendi-
! difti: Non quia & ipfiim redemit, quem iam fiipérius idem
do«ftoradredemprionem peruenire hón potuiflemonftra^ j uit. Ncc quód redemptor illids intelligendùs fit,qui in fiia
impietatepermanfitdeperiit : ledquia in illa generali re-
; demptionepaffibnis Chrifti potüiflèt &iplèfortaflè con-
I fèqui remedïiimfi non feftinàftèt ad laqueum : Et ideo fic
j ei dicit: Rédemptoxem etiam tuum vendidifti, quia vere
etiain ipfins redemptör fierét fi ab eo etiam poft tantum
j reatum pie &fideliterindulgentiam polcerer. Nimis omnino
nem eins èxtiterunt,eadë paflï'one fiïa redeirtifle & faluafle
atque abinfèrnidauftriseduxiflg credendus eft,qui &fidë-
liter euvn fpcrauerunt venturü,& fideliter per etnn redem-
ptionëiü Sc liberatiöncm ad falutemfe accepturos efle cre-
dideiünt: fan&os videlicet Patriarchas &Prophetas 8c ca;-
terosiuftos:quibus etiam pêr Ofèae Prophetam ante pro-
mifèrat dicens: De mam mortis liberabo eos> de morte redt wam
eosiEromorstttaö mors: Eroihorfus tausinfernt. Ét idee numq
aliquis Catholicorumdoétoru ita ièniüTe aut docuilïè ëre-
dendus èft: quafi Dominus & faluator nofter etiam ad illa
impiorum mulrittidinem, q ante pafliónem ëius përiit,fal^
uandam atq; rediméndamipaffionem & mortëfufceperit.
Cum ergo pro illa insftimabiliter maiore hiimanigenerfs
parte,qui per tot miliaannorum pee Herat, nullatenus cre-
dendusfitpalïus,necproeiusfalute crucifixus.Quid de ifta
vtiq; ininöri parte infidelium & impiorum cred ehdum eft
qnipóftpaflïonem eius vfq-,ad muudi terminum aut exti-
terunt,autexiftunt,aur füturifunt.ln quibus vtiqj & honio
ille höridum natus Antichriftuserir.'Nam fi ad iftós tales
Dns faluandos venit. i e. impios & in 'füa impiëtate peritu-
ros,ergopr«ftitit illis qüodillisantrquis impiis nonpftitit:
quia yidel pro iffcis eft crucifixus &mortuus,q» pró illis nul-
latenus credenduseftpafliis: fi a^c nee pro iftis eft crueifi-
xus&mortuus ficut neepro illis,ergo pares fiint in impie-
cate,pares perditione,&parjter omninó extraneï aChrifti
-rederaptibne: quia & fi pro iftispaflus eflè dicaturjquid èis
prófecit eius paflïoifiipiis & in ma impiëtate perituris: hifi
vt qui non hunt pacttöpes redemptionis maiorem &gra-
uioreni ineurrant eumulumdamn^ciónis. Ponit quzdam
verba B.Leoin quibufdara fèrmonib. ad populum, ex quibus
nonnulli vei minus attendentes,ver minus intclligeii-
tes fortafiis eam docere & fèntireéxiftimant q> Dominus
noftëretiam pro impiisinfua impietate (durantibus paflus
fic. decorum poflit dici redemptorrficHtillud eft q> quodam
loco ait ir Rejpice tandem Iudaa. Refpicè'&adrédemprorem
etiam tuum depofitainfidelitate conuerteré. Noli fceleris
tui immanitate terreri,noiiiuftos Chriftus fèdpeccatoreS
vóeat: nee impietatem tuamrepellitj qui prote cum crucifixus
eflèt orauit: led in his verbis manifeftunreft bene in-
celligeatibus quia vficato more human« locutiónis fubv-
nius Iudasiperfointotum Iudaeorumpöpulum alloquitur,
&idcirco velut in peribna omnium ad vnum clamat & di-
cit: Sc ad redemprerèm etiam tiium depofita infidelitatc
conuertere. Non quia nullus fit infidelium Iudsorum cuius
Dominus non fitrëdempto'r,led quia nonfolum alia-
mm gentium,fèd etiam illius fudaici populi, cuiüsfcelere-
&impietacécrucifixuS-eft>fiadeum conuertatur, redem-
ptorefièdignarar. Etideo ait: Qui pro tecum crucifixus ejfet
oïAHtt: Non quod nullus infidelium lüdxorum fit pro quo
nort Dominus in crucc orauerit- dicens: Pater ignofce illts,
non enïm fituntquidfaciunt: CumaperteipleDominus di-
cat: egop*o éis rogo, non pro mundo rógo, ièd-pro his qüos
dedifti mihi demundo:led quia edam ih'iplbiitfideli populo,
& fiint & fuerunf mul tij pro quibus'yt a fuo erróre<con-
uersantur & ialuenturDominus milèdcorditer orauit, &
quod orauitefficaciter obtinuit &perfecit. Ecreéte B.Do->
«ftor dicit, velut iub ynius perforiaad totumillum infidelé
populum, qui pro te cum crucifixus eflèt, orauit. Quia
profe&o & iii illo & ex illopopulo,& filecunt,& fiint,& e-
rantpro quibus orauit. l-j/xc verbaBiyf-eonis ita omnino
elfc intelligenda etiam ipfè ex aliis Tocis eorandem lermo-
num ad populum iam clare exporilt, y t de his nemini du-
birandom fit: ficenim quodam loco ait: .Dominus nofter
itahumano generifiia ihmorteconfuluitjVtfaoramenturn;
lalutis etiam ipfisperfècutoribusnonnegaret.’ Qui ehim
veneratvpiuerfis credentibus örhniapeccata dimittere, a
generaliindulgentianeoïudaicum voluit crinien exclude-;
j re. Itemalibi deeodem Domino ntftro loquens : Cuius,
* inquic,etkm circainterfe$:oresfuos tantaeratptetatis af-
feiftio.vt de cruce fiipplicans patri nonfè vindicari,(eOillis
poftularet ignolei, dicens: Pater dimitte illis,non enim fetunt
quid faciunt* De cuius vtique oraqonis pótentia fuityt pra:-
dicatio Apoftoli Petri ex hisqui dixerunt,fimgüis eius fii
pernos&fuperfiliosnoftrosmuitorum ad poenitentiam I
corda conuerterct,& vna die baptizarëntur tria feré tnillia:
prolixu eift&in râtiOnéfideiexércitâtis minime neceflàrium,
vr defingulis hoiusB.Doiftoris fèntentiis jvbi à-,
liqua eiufmodi öccafioeftè pöt'eft, fi cut in iftis pauciflimis
fadtum eftjdiligenter ornnia exponântur.Illud tahtu atten-
tius videturëlle cômendandùm quod vbi geniale Chyró-
graphym vel generalem padtionem fiiie cautionem me-
morat generalis damnatiö cötius humanigetieris quæ in-
trodudta eft per Adam, intelligenda fin & ybi generalem
redemptiönemyel generalem ïndülgentiam ponit , propter
omnium hömimim vel omnium nationum genus di-
dtum accipiendum fit: Et vbi pro omnibus impiis Dominü
mortem fiifcepifïedocfjt pro omnibus ex impietatë con-
uer^s Sc in eum credentibus,ficut ipfà eius verba in multis
declarant accipiendum fit;
Hæc fideliter, & omnino indubiranter tarn de fcriptu-
ris landtis, quam de beatorum Patrüm fcriptis legenda &
confiderandapropofuinms:in quibus euidenter idem re-
uerendi Patres docent,& ex jp/ius Domini& redemptoris
noftriièrmonibus probant , quod pretiofiis eius fânguis
pro multis eiFufiis iir in rémiffipnem peccatomm,&de-
derit ipfèanimam fuam redemptionem pro multis: Et non
eum dixiflè pro omnibus, fèd pro multis. Ita intelligunt Sc
exponunt, quod pro his qui credere voluerint, diftindke
& defignanter accipiendum fit. Et quod omnes pro qub
bus morcuus eft, oues iuas fedt: Quod vtiqué impios
in fiia impiëtate pereuntés & perituros nullatenus fecit.
Quibus etiam mânifefte diçit x fed vos non creditis, quia non
eflisszx ouibus meu. Ec pro eis qùi-ità crdfiunt Dominum
hofttum verum Dcum , vt negenc eütn pro falute no-
ftra'verum hominem fiâum , dicuet non eftè mortuum
ipfiimDomimim Chriftum:quia vtique ïecundum hómi-
nem-mortuus eft Chriftus. Dicunt etiam quod tunc pro
vnoquoqüe Chrifti occcàfio intelligenda fit, cum credit
in occifum,id eft per eius mortem Füapeccatadjmitti ^Et
quod gratia incacnationis Sc totius redemptionis eiulHem
Domini Iefu Chrifti ita gençrairter omnibus qui eum
naturam noftram fuicipientem reçepetint, & eo ipiritu
fuerint regenerati quo eft ille progènitus præftita fit; yt
tarnen impips & infidèles tant« mifericôrdiæ fuæ-reli-
qiierit exforces. Quibus auterq iftagnon fufficiunt, fed
magis ita generaliter pro omnibus Çhriftum Dominum
paflum &c mortuum intelligunt , Vt jeandem palfionem
'&Cinórtem fuam etiam impijs nunquam credidiris &
Orrinino in.fiîa impiecare perittitis impënderit, quæriab
'eisnjerito poteftquum Dominus. fç pro multis animam
fuam daturum , & pro multis fànguinem fuum efi'uii-
dendum in remifilonem peccatorum dixerit & nOn pro
omnibus : vbi fi- relponderint, quia nec aliud cis refpon-
dendum reftat, quod ideodixeriepro mulcisqinaprOJolis
illis qui ad fidem venturi & fideles futuri.étant : Et mors
illa fii(cepta, & pre^iofiis languis fuius eflè intelligendùs
fit. Ers^o confirmatur patrumilla fcntentia, qua pro. mui-
tiididtum pro il lis fciticet qui credere voluerint intellexe-
ruiit ? Et ideo. vbicumque in literis Apôftoliçis iegitur,
quod idem Dominas nofter dederit femetipfum redern-
ptiqnem pro omnibus, & gratia Dei. pro omnibus gufta-
iieritm o rte m p ro omnibusmprtuusfit,illi tpùltipro
quibus Dominus',& anirnam fiiâ.nvfe pofiturum Sc fàngui-
nem füfurum dixit qui vtique infuogenere & multi & ora-
ncs’funt, reifteintelliguntuP, ficut Sc illudsquod omnesi$|
I Chrifto viuificabuntur , & quqd pcr vnius hominis iufti-
tiam in omnës homines in iuftificationem vite, & non
confofè &abfùrde, etiam de impiis&: inndelibusyfèd dé
illis qmnino multis .dièlum intëlligendum eft , de quibus
manife fte dicitur i &per obedientiam vnius hominis iufii
conjljtuentur multh &de quibus alibi idem Apôftolus dicit
• yerbis Domini eiiidèntiflîme conConzns :Jjc& Chrijiusfe-
tndobïa usettitd multorum exh.amendapeccata. Etapud bea-
; tum DanielemProphetam Iegitur: Etmülti debts' qui dor*
miunt in terrapuluereeuigt'abunt. Et quod eft mirabilius ifti
ipfi in fuo genere omnes ; &infiiq gcnere multiad compà-
rationem multitudinis reproborum dicuntu# à Domino-
pauci cum ait: Multiaütem funtvocatipaucivero electi. Quod
fi inueniuntur aliqui pacrum qui etiam pro impiis in fua
impietate permanlurus Dominum crucifixum dicanc : fi
hoc diuinæ feriptute certiflîmis & clariflîmis documentis
probant : Euint ergo illa, quæ ex verbi's Domini de hac re
commemorauimus alitërintelligenda, Quod eft omnino
minim vel potius incredibile pofle fieri Siautem abfque
vllis feripturas, yt âitftum eft, nonambiguis quæ& aliter
intelligipollinr, fed certis omninó teftimoniis hoc dixiflè
inueniuntur , qu: s non videatpotiorem illam eflè audtori-
tatem, quæ ôé tarn euidenti ratione, & cam multiplici fèri-
pturar uin ateeftatione firmatur.Si autem placet ficut & no-
bis multum placet ,vt,etiam iftorum fèntentia ex pietate
veniéns, prôpter pacem & venerabilem pietatem beatifli-
moruhvpatrum non renuatur. Nulla ergo contentione
pro a.liis adüerfus alios litigetùr : non vna lèntentia pro^al-
teradamnetur. Etquiavere fieri pocefti vt ignorantiam&
imperitiam noftram i^hac realiquid lateat, nihil temere
dehniacur j vt quolibet, quis adquiefcat modo j non fichæ-
reticum, nifi contentione hæreticum fiat.
Additur adhüc in preefata Epiftola dixiflè ilium mifèra-
bilem monachum quod poftquam primus homo libero
arbitrio cecidit, nemo.nbltrum ad bene agendunSfèd tantum
admale agendum libero pqteft vti arbicrio. Q^od
eft vcique non iolum mifabije & inauditum, fèd quantum
nobis videtur etiam incredibile, vt homo inter fideles &'
à fidélibus nutritus Sc ejuditus , &in Ecclefiafticorum pa-
truip fcriptis, nonparum éxerçicatus hoedfeere, vel fèn-
tire pqtuerit : quod poft primi hominis laplum, nemo ét.-
iam fidelium ad bene agendum libero poffit vti arbitrio,
fèd tantum ad male agendum j Tànqu^n in nobis, non^t
hberum arb.ittium nifi ad malum : Ad bonum autem fola •
in nobis Dei gratia ab^ue libero arbitrio opefctiir. SLej
uim dixiflècgeneraliter, nemohominum & addidiflètfi-
np Dei gratia, & ita fubiungeret, libero bene vti poteftar-
bitrio,efiètcacholicus fènfus, & catholica omninoaflèr-
tio. Cum autem dixiflè arguatur quod nemo noftrum,id
! eft fidrlium nifitantummodo ad male agendum libero vti
poffit arbitrio, quid -aliud tali ditfto, Sc tali nouitatis præ-
fiimptione aflèricur . nifi quod humanæ mentis arbitrium
quodante peccatumad verum, bonum amandum &defi-
derartdum..& fruendum erat liberum. Ira primo homme-
peccante vitiatum fit, &perieric: vtdeinceps.tantumtno-
do ad malum remanfèrit in homine Hberum arbitrium. Ad
bonum vero agendum fine habendum nullum fie hominis
fiberum^rbitrium, fèd ranrum diuinæ gratiæ donü. Quod
génùsertoris necapud hærcticos, nec apud quem quam
cath'olicorum nos cqgnouiflè, velaudiflè meminimus : Ita
vt etiam de ifto hæç nobis vt iam diximus incredibile vi-
déatur. Sicut enim vnus atqûe idem homo poceft eflèfà-
nus,&exfàno q'ualibet incemperantia efliciinfirmus, Sc
remedio falutariiteriim fieri fànus : fie Sc libetum humanæ
mentis arbitrium quod prius.etft fanum, faètum eft prmo
hqmine peccante infirmum , 6ç quoderat fàluum fadfcum
eft perditum.. Etquod eat yiuuin fadtum eft mortuum.
Vëre çnim fànum erat;ante peccatum riullo peccati lan-
guore vitiatum, Sc per ipfùm peccatum fa&ilm eft infirma-
tum vt veraciter cîamet adDeum : Egodixi Domine mtfere-
remeiifuna anirnam meam quid pe. cauitilii : Et cum perve-
tumjnedicum fanatur , gratulans Sc gratiofa gens dicit:
Domine Dew no fier clamaui ad te, érîanafiïrhe : vere erat fal-
mi m quod nuila inte#ius mala voluntate j nulla exterius
mala operatione erat deprauatum, fiue corruptum: Sc vere
faétuni eft perditum cum mala voluntate Deuh) deièruir>
Sc defèrendo boqum quod habebatarnifir. Vndehanc pei'-
d icionem in fe recognofcens, atque ab ea liberari cupiens
ingemifeit &dieirî Errauificut ouis quaperüt requirefiruum
tuum qu'ta mandata tua nonfum oblitus : Et quotidie neceflà-
riuin habet quærentem atque fàluancem ilium qui dicit
venitfifius hominis qüarere & jaluuwfJcerequodperterat : Erat
etiam viuum V qùia adhærebat illi cui dicinius, Quoniam
apud te eft fons vita & in laminetuo Videbimus lumen ; viuens in
ilio& per ilium, de quo in Euangelio feriptum èft, Et vita
erat lux hominum:. Sed hanc vitàm, arque .fiuncfontem vite
defèrendo faètum eft à vita Dei âlienatum & mortuum.
Quia anima qua peccauerit ipfd morietur. Nêc habet in fe & ex
fej'llum fenfum vitalem,&ad veram vit! nitentem,nifi per
eum refafci tetur & yiuificetur qui dicit, quoniam hic fiüùs
meus fuerat&reuixit, perierac Sc inuehtus eft: Et nifi in il-
lo fpiritu vegetetur de quo dicit Apofto lu s ‘.litera occidit>fi>i-
ntUs autem viuificat : fic iunt mortui, & quotidie Viuifîcan-
tur, De quibus Dominus in Euangelio dicicç Venit hora&
nunceft, & quandomortui audient vocemfilijDei, &quïaudte-
rïntviuent. Et quibus Apoftolus clamat dicens : Surge qui
dormis, érexurge d mortuis, & inluminàbittibi Chrifius. Nec
aliquis infidiolus &calumniofus obiieere nobis conetur,
quod ita dicamus liberum arbitrium per peccatum primi
hominis perditum Sc mortuum,quafi naturam fuam in qua
naturaliter habet-infitam liberi arbitrij voluntatem per-
didiflè intelligendùs fit. Non enim perdidit naturam,
fèd-bonum naturæ : non perdidit velle , fed perdidit
bonum velle : Nec perdit anima naturam fuam cum mori-
tur : in qua fèmper c^jftit ita & fècundum quendam rao*
dutti fuurn fèmper viuit. Et tarnenyeræ moritur non aboli-
tione fùbftantiæ ,* fèd a«niflîone vere vicæfùæ,quod illi
Deus eftEtideo prorfus ipfum liberum hominis arbitrium
uecefle habet requirente, Sc inuenienté, vt ex perdito
fiat fèluum : neceflè habet fiifcitantem Sc viuificancem,
v t ex mor tuo fiat viuum Ucceflè habe t etiam redimente, vt
quod erat feruitutiobnoxium,pofsit eflici liberum. Erat
namquefèruituti obneyriumquia peccato fubiugatum, &
omnis qui fàcit peccatum fèruus eft peccati: A qua fèruitu-
tefit b^perum per eum qui dixit : Si vos filius hberauerit, tune
vereliberi eritis. Et per donumSpiritus iàndi, de quo Apoftolus
aie, vbi Spiritus Dammibiltbertas. Perdideratitaq; homo
per prim§|prçuaricationis lapfùm,& in eo omné genus
humanum, veram arbitrij libertärem qua antea liberum
eratad appetendum & habendum, verum Sc diuinum Sc
PJal.40.fi
Pfal.19.fi
Pfal.n6.
Lue.19.so.
Ez.ec. 18.4.
G
Luc. I f i t 4.
Vuuu 4