
Pfilm.
I3S Pafchaßus de Corpore
bus pcccàti bperibus vacarè , purificationemq; rrichtis ad
Deum dirigere. Et calceamenta, inquit, babébitis in pedibus:
nedmnfumusinvia iftiu's fieculi.à lerpënte mordèamuf,
8c baculum in manibus, de quo legitùr in Pfiilm. Virgdtuâ
& baculus tous, ipfa mefeonfolatajunt. Quibus ita præmii-
lis , fie ait j Comedetis ilium fermantes. Eil ènim Phafe, id
tranfttus Domini'. Alioqüiridëfidiat arpentes, 8ctjicin
iàrculi adibus remdrances,tion digne cohiedunt Paitha;
videlicet carnes aghi, & ideo fatis cimenduni talibus » ne
a im Ægÿptijs no'cte penmàhtur,dum idporê peccati pre-
muhtur. Vaftàntiireriimab Arigeld, quorum mentesa-
gni lànguine lion iunt refpërlæ,tam extends iri cârrie,quâ
intiis iil côiifcientia. Salitantiir vèrd lunibis iuccindi ;
8c calceati pedibus ; baculoqüe Chrifti fiiftentaà; adpa-
triam, hincqdantbcyus fumrrio mefteisardore veldëfidë-
riofcftmàntes, Eftënini p'bàft, id i ft, tranfttus Domini. Vn-
tas ergo, charilfime, qiiod lateat Deum vllius conicien-
cia? nondico fi cri mini b us ëftbbuohlta; verum ignauiafi
torqueat.- Patet îgitur, quod nifidèfideriocoeleftis patriæ
ad fu perna (vbi Chriftus eftin déxtera patrisj hde pieniiîî-
ma,8c (pe cërta,riccnonchatitate non hda,feftinus rranfi-
eat : de agni earn i b us iure bon comédie, quialegehi in hoc
iubentis violât. Fropterea quoties earn percipimus attol-
lamus mentes in deliderium. & per ardorem hdei feftine-
mus ad tantani làtietatem vifionis : quia nimirum hic gu-* -
ft us eft. illic autem fatietas. Saciabôr, inquit Prbpheta,dwm
màmfeftabitur gloria it». Tranlit ergo Chriftus in nobis
de hoc fæcuio ad Patrem • trànieamus & nos in il-
lo ; quiàcutri illo fimul ohmes , fi eius membra connu-
merarour.vriaperibna&vnum cbrpiis finiras. Q u i autem
adhuc refidënt per defidiam iupér ollas carnium 8c ricgli-
genriam ; nô Cuni illo tranièunt.neq; feftinahtad^patriam:
ldcirco nunqila Pafchà rite celebrant! quia Pafihfâ trânfitû
nbminatur. Vnde votorum fili,tranfeamushincfeftinan-*
tes fiiccindis mentibus, 8c calceatis in præpararioneni
Euarigelij pacis pedibus ; vt ad ilia refurredionis gaudià
qtianiocyiis vertire Valeamus;
fit viiitatis ? Noneftbumano.tut fteculifenfu, in Dei rebus loijue*•
du, neq; per violentiam* atque impudehterii plidiratlb«
hem coileftiumdidorurti lanitati alienaiatque firipii m-
telligentiai.extorquenda peruerfitas eft. QuafcVtpia nuit,
legarnus: 8c qua: legerimusp intelligamus, & turn perfe-
bbe fidei officio fungeniur.De riaturali h. in nobis cbrijH
veritateqU£edkimus,nifi ab eo difcimus,ftiilt£ atq; impie
dicimus. Ipfe ri. ait: Card med vereettefia, & Janguismeus vefe
ell potusioni edei carnem met & bibet fangaiiiem meum, in me
mdnet & ego in eb. De vent ate tarnis & fangutnis non retiftus
'esldmbigendi locus., Nuncenirh & ipfius Domini ptbfefi-
fioiie,&fide noftra.verecarb eft, Severe ianguiseft: &
hscacceptaatqiie haufta id efficiunt, vt & nos in Chrijlt,
ScChrijlus ih nbbis fit: An he hoc veritas hon eft ? Cori-
tirigatplaiie his veriim non die , qui Cbrifttim lefum verum
eife Deum negaht. Eftdrgo iri nobis ipfe i pet carriem,
8c fiimus in eo,dum fecunduni hoe, quod hosi fiimus, in
De o eft. Item pollpauca:
Hccc ergo v itx no fine caula eft, qiiod in nobis carrtali-
bus peirearnem tbrijitim manenterh habfemus. Vibturis
nobis, pei eum, ea cohdidone, quia viuit ille per Patrehi-
Si ergo ribs naturaliter feciindiim camera per eum yiui-
musyid eft, naturarii cariiis fu i adepri, quomodo lion naturaliter
fecundum Ipiritum in fe Patrem habeat, cum vii
uat ipfe per patrem ?
SS. PATRVM LO
G A DE EVGHAR
I S T I A, !
EX ROM. B. AVGVSTINI
E P I S C D E C O R P O R E E T S A.N-
. ^ guine Domini, E x Horn. De verbis
Domini.
a V d 1 a m v s veracerii magiftrumdiuinum,vje-
demptorem huroanum, Saluatorem, commen-
dantem nobis pretiuni noftrü fanguinem fuu m.
Locutus eft enim nobis4e ebrpore 8c fanguine
fuo;quorum corpusdiiut effe elcam i 8c.languitiem po^
turn. Sacramentiim fiddiitni agnofcunt fideles. Audiences
autera quid aliiid quarii quiäüdiiint i Ciirn ergo com-
niendans talem efcam, 8c tale ni potum i Niß nianditcaüe-
ritis carnem meant,& bibentis fanguinemnteum, lion habebitis
vitam in vobis. Et hoc dicete d ew ta, quis alius quam ipiä
vita ? Erit autem illi homini mors nbn vita, qui menda-
cemputauefit vitanu Scandalizatifuntaiicipttlieius,non
quidero omnes, fed plunmiidkehte^ äpud iemeti^ios: ei*4ßhafio Jiatberid CoÜeSia i E x Hilarid^Au^ burBe^hicfärdoiquüeümpoteftdudiret^ Cumaütemhoc
g ttß m i A m kffio . y Gregorio Leone I gitationisaudiflèti cogitantibus, riheiöhantibüS,vocei:e-
ipondet, vtfcauditoscftè cdgnolcerént; 8c talia cogitarc
definerent. ..Quid^ergdreipbn'die/Äac ÿos.fcànAaOEÇto’il Si
ergovidèritis filium hèmihisafeendentem vbierat prias. Qùid
fibi valtybocvos fcandalïZat ? Putaftis quiä de hoc corpore
quodvidetis. faéfciitus fiim; EtmemBra mea ebneifii-
rhs, 8c voBis daturus i Quïdfi eïgo fidéritis filiuni hotninis
afeendentem vbi erat prias ? Cërté qui integer afèfcriderë
Eapdjfen. TSèdâToan. Chry-
: fiß om Ö .
H I L A R I W S . L I B R Ö i l X;
•De Trimfâtéi initio.
; O s nunë,quiirttèrpatreni 8c filium vblùntatum
ingerunt .vnitateni,intei:rogo?vcEumne'per na- : jpotiilticoniuminbppotuit. fogbdeçofpb teac^nguine
turæ vferitatehi kodieGhrißiisiii ribbisfit ? ah per, ; lüb dédit nobiS làlubrem refedionemjac tara magnam
ëbScordiam voluntads ? Si èniiiï'verë Verbum brëuiterfiduitdëfiia integtitate quæftibnem. , Mahdu-
carofactum eft,8c vëre nos Verfcuurcarnem çibb Dèmi- centergb'qüimapducant; 8c bibantqui bibunt: efudant
nico lunùmus, quoràbdô nô naturaliter manere ih hobis
exiftimaridus eft, qui & natüram çarnis nbftra* iàm ihfèpa-
rabiiem fibi homo natüàaflumpfit .? 8c naairam cariiis iuæ
ad naturaniètetnitatiS fubSacfamentonobis commun^
candæcàfnis admifiuit : Itaxnim omheâ vnuin fiiHiüS,
quia SeinCbrtftop3XetèA,8c CbriJiusin nobis eft.C^ifquiS
ergo namraliter Patrem iri Chrtfio, negabic neget prias
non naturaliter , veï.fe in Chrifioiwel ClmJlumCihi iticRe :
QuiàinC/wi/ïopater 8iChriftus in nobis, vniiiii irihis 8fi
nosfàeiunu SiveEe igitur carnem corporis noftri Cbrtftiis
aflfumpûtj&vérë homo, illé qui ex Maria tiatus fiiic,; Chri -
flus eft, nosq; v ere lob myfterid carriëm Corporis lui fiwni-
mus# 8c per hocvilumerimus; quia Parer in eb eft,8c illëiti
npbis- quoniodovoluntatis, vnitas àfleritUj* ciln? natura-
|lis;per, Saeramentum proprietas perfe6be<Sacraméntum
& fitiaht : ÿitàm'raanducëhtivitam bibant.
j lllüdmanducarereficièft. Sed ficreficieriSjvifnondë-
ficiaèvnde rëficierisi lllüd biberë quid eft, nifi viuere ?
Mariducavitam,bibë vitam. Habebis vitam, 8c ifitegrà
èft & 1vità. Tuhe:àuiem hoc'erit;idëm vita vnicuique
corpusSclanguis Cbrifti,(i qudd ih Sâcramènto Vifibili-
terfiimftur, ih iplàveritate ipiritualitcrmanducetur,Spiritual,
ter bibatur. Audiuithus ehiisi ipfum Domintim dî-,
cëntem : spiritus eft qui viüiftcat. Caro autem nihil plrô'f
dèft. Verbâ qûa locutus fiim vobis Jpirùits & vità fuht / Sed
filrit, inquit; quidarti quin on crëdunt. Iplî dicébaht:
duras eft biC fermé,quis eumpsteslaudirel durius eft, fid d uris.
Hoc eftjncrëdibilis; fêd ipCredülis ? üèd Vt doeëret nos 8c
iamcredereipfimidbnieflèhbn m ériti:fteut, inquit, dix't
vobisxihmo veniét ad me ruficui datümfuertt a pâtre meoi
S.' G R E -
E t Sangùinè Domini.
S. GRE GO RI VS PA PA
LIB. JV. D IA L O G O R .
Dcirco credo quia hoc tam aperte cum vidëftti-
bus,ac nefciëntibus agitur, vt cuntftishæc agënti-
bus.atque nefcientibus,oftendatur. Quiafilnib-
lubiles culpte non fuerint, ad abiblutionem pro-
,defiè etiam mortuis viërima facræ oblationis pofiirj Sed
iciendùm eft, qiiiàillisiàcra viëtinia mortüis profit,qüi hic
i viuendbobtinuérint, vhebàcriàm poftmortembbnaad-
iüuericiquæhicproipfisab aliisfiunt^nterim autem pen-
làndnm quod tiitiorviafiti vtbonum quodquifquepoft
mortem iuam iperat,agi per alios: Agat dum viuit ipfe pro
fe. Beatius quippe eftlioerumëxire,quam poft vincula li*
béftatem quærere,débemus itaq; præfens fieculum, quod
iam conlpicimus defluere, toça mente Contemner^.Gori-
dianaDomjno làcrymarum lâcrificia, cotidianas hoftias,
carhiseius dcfàriguinis imiilolarc. Hæc namque fingulari-
terviërima ab æterno intérim animarnfaluat, quæ nobis
mortem vni^eniti per myftëtium reparat. Q u i licetfiir-
gens àra.ortiiis iam non morïtur &mors et vitra non dominabï-
tur, tameninièipfoimmortaliteEatqueiricorrupribi'iter,
.vine ns , pro iiobiis iterurtiih hoc myfterib làcræ dblariohis,
immolatur. Eius quippëibi corpus fiimiturir eius caro in
poptdi iàltite partitur, eius languis noti iam ihmanus infi-
.deliumjfèd inorafidelium funditur. H inc ergo penièmtis,
qualefitpronobi^iacrificium, quodpro abioltuione nd-
ftrapafllohemvnigenitifil;j ièmpcrimitatur. Qjus enim
fidelium hàbere dublüm poflit iiHp.'aihfibolatidnis liora
adiàeecdotis voGem cæloîaperiri?inillo ïefu CbriJHmy&è-
rio Ahgeloriim Chords àdelîë.fiihlmisimafdciari, terràm
coeléftibusiungi? vnurii eX vifibiiibüs;atqüëinuifîbilibus
frerifSed heceileéft;vt cum agimus, nolmetipibs Dbmiilo
in cordis conttitiôhe ma<ftemüs. Quiaqui paifibriis D o-
toinicæ myfteria ëelëbfàmüs debemiis ihiitari quod agir
- muss Tuncergd vero prb nbbis Deo hoftia e rit. cum nof-
ipldshoftiahirccëriti Sed ftudendùmriobiseft, vtériàtri
poft oratioiii^ tempb’‘a , in .quantum Ddmino largiente
^ollümus,inïpibanimb, fiio pondère 8i vigbre fèrtiëmils,
lie poft togitatio fluxa diiîbluat ; riëc vàiiâ menti læcitià
Ïubrëpàt, 8c lucruhi comp'ùriÉHonis anitnâper iiicuriahi
•flüxac cogitâtiohis perdat. Sic quippe.quod pbpofcératani-
mà üb tinerè merüit, quia ïepoft lacryihas in eodemmen-
tis figoréferüâüir.'De qua nirairiiin firiptüm ed-vultufquè
iius nonfùniàthpliusïn diuerfa rnutati. Quæ i^iiruhnoh eft ob,r
•lita,quærietiit,nôri eft pfiuàtàmùhere qtiqd pqpoitit. Sed
inter haèc fiieridumeft, quiàilie xe&e füi dèliiti veniatri.
,-pdftulat. qui priiiS hoc j qiibd ih ipfo delihquitur, relaxai
Munuietèhimnoh accipitur; niiianrédifiùrdiàab ahirilà
repf llatür, dicente Verftàtè:5i ‘èjfersmunus turn ante alt are,
:&recoŸddtüsfuetisi8cc» Qua in re penïàndum eft,cum om-
his tulpamunete foliiatur, quahi graiiiS'culpà diicbtdis
fitÿpfo qiâanée ihunus àccipitdr. Debemüs itaquè ad pro«
■ xiiiiùm, quaïhuis longe pofiturii, ldngeqtie difiunâhm
mente irè, eiqueariirhüm fubdéi:e,humilitatëiliumàcbe-,
hedolènrià plaçare , vtconditoriiofter,dürhkléplacitiini
mentis aipe-Xërit,à pëccatoh6ÿibluat,quiàttiuiius pro cul-
pa fîilcipi r. V èri racis àütèra vbcëàttëftante didîcimus,quià
letirus qüi dbçem miliétalëntà debebat,fciim poehitentiam
agel'et, abfoluribiiem debiti dDbminb àccepit; iëdquià
Cotiferub ëentufri dénaribè ilBl dëbenti dëBitutti ribh di-
üiifié; etiàihhoëëftiuilùsëxigii qubdeiiàmfueratdimifi
mm.Èx quibus,Videlicet ditftiscbnftatiqdidfi,hoc,qübdiii
ribs dëlinqditür ; ëx cordë non dimittidiüs j Atillud rtitfus
exigimüti qudd riobis iâm perptMnitëtiàm diriiifliirii gau- -
dcbaiüuài Igitur diith {)èr ihdulti tèmporis ipaciuril lic ë i .
diiril iddèx fuftinet; duni ëohueffîbrierh rioftfamis ÿ ^ui
culjlasexariiinatexijib'<ftat;cbhflemdsihlacryiiiisduritiam
metitià: fbrmehiuslnpifbjçitnosgràtiàm bëiiignitaris , Sc ;
fidenterdico, quia lâldcarihbftià poftmbrcéth-horl • 1
indigëbimüsjfi àritë riiorténi Deo hbftia ipiî
füëfiriitis:
S, AMBROSII DE SACRAM
E N T IS ÈX LIB. D E H lS Q V I ‘
M Y S T E R I Î S I N l T i À N T V R .
Q a p . V I I ; ,8c IX .
Isàblutà plebs diués infigriibiis aâchrijli» cbn-
tendit altària, dicens : Etintroibo àd alt are Dei, ad
Deum qui lattficdt iuuentuùm meam.Dèpoiltis e nini
inuëterariëfrorisexüuiiis , feuouata iriaquilæiii-
uèritutém, cælefteillddfeftinàtàdirè conuiuium. Veriit
igitur, 8c vidèiisiàcroiàriôlumâlcârecoippofituriii ëxcla-
hians ait: Pâraftiïn conjpeflû meo menfam. Huric lbqüeritëni
ïriducitDÀmd âicens:Dominuspàfcit the, & hibilmihi deeriti
in loco pàfcua ibi me collocabit. Super aquam refeâionis educauit
me-.animamtneam comertit., Nuricillud confidereriius, ne_-
quis forte viiibilia viderisfqtiohidiri qriæ fdnt inuifibilia no
i Videntur, hec poflunt lidmânis bcülis çbiriprehëridij di-
catforte^IudæisDeüsMânnapluii Pluitcoturnicei Ec*
| clefiæ, autem illi d i lei^æ hæc iunt qüæ jparanturidè quibus
diétum eft:<ji( odocùlus non vidi't,necauris dudiutt, necin cèr ho~
| minisafeendit, qua-pr^arauiiDb^é^biitibiiueum.. Ei'gbrié-
qùishocdicatlummbftddib vbltihiûs ebirifirobare: quià
8c antiquiora Sâcramerita Ecclefiæj quam lynâgogæ: 8c
præftantiorâ quam mahnaeft.AriêiquioràdbcetleiftioGe-
nefis,quæ dècdi^fi eft'.Sytiagbga enim' ex legeMoyfi princi«
pium iùrripfit. ' Abraham veto longe aritëriot ; qui Viëtis
hoftibu >&n'épotbrecepto,cuBpc'tireturvi&oriâj rané
ilîrpcçurfit Melchiiedech, 8c pertiilit ëa qùæ Abraham v ei
nératus accëpii N on Abraham ptotulit, fêd M'elchiie-
dèch.qdi induci tur firiepâtre & fin^rnatre; rièque initium
dierüm, nequëfînem habëns. Similis ëftautem filio Dei,
de quo Apbftblus adHebràeos, quia manetSdcerddsin
'<e«i'»«i«.imterprctatione eiia)kiLâïinà,rexiùftiiiâ,vè\ Wxpét-
cis dicitur. N.on agnoièiè quis iftë'fit ?Potefthomo èfle rex
iuftkiæ.cuitî vix poflit elle pàcificus?Sinè matre iecunddm-
diuinitàtfem, quiàeicpàtre Deo dëhittisèft vnids lubftàri-
tiæcumpatré: fînepatrè iecundum Iricarnationeriii quia
hàtuseftërVirgine.. Iriitiiim & finem ribri hàbèns, quia
ipfe ëft iriîcium ■, 8ç finis bmniüm; primiis & hbiiiilihids;
Nbri igiturfiütnarii, fëd diuinieft miirieris facrameriturii,
qubd acCëpi fti j ab eo prolatüni.qüt bénedixit ndèi pattern
Âbràham ilium,cuius gratiani 8cgéihi miràris. TroBaturii
ëft antiquiora eiïè Ecclefiæ iàçramëritamUnc cdgrioice pb-
tentiorà. Reuëiràriiirabileèftî qüodhunriaDeuspluëtit
patribüSjScqubHHiariocÉelipàlceBàtîturaliméritbl Vride
didutri eft: Panent Angelorum mandücaùït homo. Sed tairieri
panëiri ilium qüi mariducauerunt brimes in dëfcrcb mbr-
tpi fimt.Ifta au terii eica, qtiâm âccipis, ifte eslpanù viuns^üi
de calo defceWdit, vkâ æterriæ îùbrniriiftrati 8c quïëüiiqdë
huric mahdricàuerit; nbnmoriétüriri æterriüiri,8è corpus
ëft Çori/fcCohfidefà nunc vthiih pràftaritiorfitpariis Âii-
^eldrum,an cafb Cbrijli,<]àx vtiqüe,corpus ëft Vitæ. Marina
illdd de çilb^fiociupra Cældm : illud ëiëli ,.Hoc Dbniirii
cæloru m : Illud cbrrdp rioni obricxiuin; fi in dieni altëturii
ïefUafetdf;hoc àliënuni aB bmrii çbrrdptibhé. Qiiod qiii-
fcuriiqüë réligidle gtiftàuerit ebrr üptiorierh lèHtirb rio po-
terir.IlliS aqüà dé petrà fldxit: cibi languis é chtiftb. Illds ad
nbrairi làtiaditâqüa; te lârigiiis idiltiic in ëterhuihi j.üdæds
bibit 8c fititjtd curii bibëris,ficire ribri poreris; îlliid iri vrii-
Bra;hocin vëricate j fiilliîHqübdthiraris vriibtaëft,quari-
tum iftud eftiçuiüs 8c Vrilbrâril triiràrisi Audi, quiavtaBrâ
ëft, quæ apud pâffës fada ëft: Bibèb'Àht autem deconfequenti
ferra. Petraùutïm 'eraïàWriJlusife&fakmfltàr&mebrùntcm-
piacitùtn Dw.'Nârii proftràti Iunt in délerto. Hæd aüterii iri
nguirafada fiint Hbftri.Cbgribiiifti præftàritiprâlPbfibt eft
lhx quarii vmBra;vëritas qua figüiri j cbrpüè aridoris qüarii
rriànnadëciElo; Fdtèe dicaà; Aliiid vidéo, 8cqüohîbdb
tii inihi afièris qüdd Corpdâ cbrifti accipfani êc hoc nd-
bii/iupëtëft; vtpfôBeihus quirttis vlimùr ëxettiph's; vt.
probemlis Hbc nbri ëftë qüodriahirâFbririaÜ^ fed qiiod
bfenedidioCbrifetuauit, maîoirëm ëüim V/rii eiîëbenedi-
dibnis, quam nàtÜræ fqüià beri.edidibrië etiàrii ipla riàtü-
ramiitahir, yifgahitënebâtMoÿfeiiprofëcitëam& fa d i
eftferpèns: Rüifühiprendittâqdamfei:pëntis,8cirivitgæ
riatiitam rëüerritür; Videà eirgb Prbpheticàgràtia bis imii
; ' m 4 ~
E
P faU i.
Pfai.iï'ê
ibid.
i.Càr.t.
F
- G
f. fidei.
loan.6.
H
tatam