. 3 60 l l l l I ' I v;_________
• minum,alter dixérit, N'on fum dignUs % vtfuk t eihmmeum iri-
\'trei. Ambo Saluatorem hoiiorjficatïtes diucrfb & quafi
I ëontritria tpod ö, ambo pcccacis tnifcri; Ambo miferièor-
i diam coufecutijdem fexporijt Apoftali di&um, Qjü enim
queiitibüs ita: Indeetemm Apoftolus indigne-djeitacee-
ptum ab eis ,'qïuhocnbiï difcernebant a c$ceris;qffiisyë-
neratione fingulariter debita- Continuo qüippé,cUmdi-
xiflet; indiciumfibi & manducat & bib(t, addidit | vt dicerèt,
jiotidiiudicans corpusDotnirtk V ta ieiurtis fufcipiatur»idem
didc ïit eödeht librö> Naitique Saluatörc^aöVehemehtius
fcOmirieridfcret myfteriiilliusaltitUdinenv > vltimum höc
voluit infigere cördibusSé memorie difcipulotum».a_<jui-
bus ad pamonem digtelfürus etat. Ét.ideo non praïcepit*
quo deiiïcépsordmeiumeretur,Vt Apqftolis.pcr qups ëc- .
clefias di(porKürui erat,ièi'uai'et hünclocum. Nam fï höc
illè rooduiflèt; vtpoft cibos alios fèmpei accipcretur, crë-
vt fumatdï' dö,qitödcum morera hemd vatiailerjt. Ex quo tempore
'fanftinca-- debcat fe fenébfficarê homóadperceptiónem tand foune-
U & rts,vetüs hiftória dócet.Didk in Exodo Dominus Moyfi|l
Vdde ddpopuïuWj&fanftiftcaitlbshddïe&cmJauentquc vifti-
mnta fua, & fint parati dd dim tertium.In die enim tertio de-
'ftendet Dominus coram own plebe fuper montcm Sinai Éodèm
numeirp Daüi&fè .& ötnnes puerös Tuds lan<aificatum dU
'jtiïjvt coinedat panes ptQpölitiö^is. Ita fctiptum eft id h- ....
;mpium i ^ma^utnfedtanttimpanemfanftumiftmundifumfuerkmaiit-
i S n - j me* miduribus. Ét reftènditDauidfaccrdoU ,& dixitti: Etqui-
dt^(ideirnultèribusa^nir%contiduimmnoïab\)erï^nu^üjief~
tm,quandoegrcdiebamur,&fuèruntvaftptierorumfandd‘.Porrd
VidlMCpollutatff ifed&ipJh bodie fanéltfifabitur invafis.Dedtt
é'go eifacerdosftnftificdtum ponem.
De parte Oblau,^ua remanet in altaru
Tres partes
«blatat fè-. ii
cundum ■Riformeeft coirpus Chrifti,eorum fcïlicet ,q i i ï g u %
uemntmortem, &q3orituriluht. Primumvi<felic£t,
pu S 'ö S-. fandurii&immaculatura,quod aflumftum e f t ç x Maria
Virgine:Alterüm,quod ambulat in têrïa: Tértmm;,quod
iaçetin fèpulcriç. Per particülath oblâfce immiiræittcali-
cem,oftenditurGhrifticOrpus,qüodiahîréfuriexicàmqc-
tuis : Per corâeftam àfitcerdote vel àpopulo,ambtilans ad-
huc fuperterram-.Pet'relidam in altari i iacens infepulctis.
Idem corpus oblatam dücitféclim ad fèpulcrurti, Sc vocat
illam ianda Ecdefia viaticum morientis, vfroftendatur.
Mortui in
C-hrifto, di-
cunturdor
mientes.
Gor. 7i:
tisinrfouet in iiciislideö^tte tdilericofdias Domiriiiit xter-.
nüth câiitare non ceffent-fed dicaniquhedemptïfintd Dotais
nàîqponidm bonus,quoniam inficulum mifertcôrdiaem* Pbftrç*
mojv fc etianiberftdis id iudicio quaro iuft,e dätnnentur»ö- ht.
ftedfæ inter aliàflagitia etiamvnlnerum, quæ abei&fiifce-
pitjdcatrices denuncient. De qtialegattone dicit loadnes
Apbftölui5 ÏS ed& fiquis peccauerit * Muàcàiüm bàjieinus apud
pdtrem iefütn ChrißUm iußüm.ipk Iaannes cette vir iu (V u s e - ||^H
t.loen.if
©hiiftm:
bibebabNoh tame dixit* adupeatum Ine habëtisapud pa- no‘—
tteidjfed àduo caturn »i n qui t, habemus:&j habemus,dixit,
non habetis. maluit Ie poneré ih numero peccatorunt > vt
habe re t adu ocàtum Çhriftu m 4 quam pejnere le pro Chri-
ftoadiiocâtüin,& inüèniriinter damnâdos (uperbos. N e ç
taniendicendum, quia epifcopi vel ptaïpofiti non pétant
pro populo. Orat n» Apöftplus pro plebe > orat plebs pret
Apoftolo,qui dicit, Oranteifimul&p> ^ nobis, vt Deus aperiat
nobis oflium * r&i.Étpro Petto orabat Ecclefîâ»cum eflètin
yincUlis Pektus, & exauditàêft, Quomodo & Petrus pro
Ecclefia.quia omnia pro iiiuicejn membra orät.Caput pro
ódinibus interpellât i de qpo feriptum eft, Qui eßaddexter
raniù'ei, qui&interpellatpro Mfcp.VnigehitQ n. filiöpró homing
Q^ouioJo
Gliriftns 1
pro iiobii ■
interpeïlare.eft.apüd coæternu patrpm .lèiplum ho-
mitiem demOnftrareieiq» pro hiimana natura togaflè,eft,
eändem naturam in diuinitatis lu* celfîtudidem fufeepip
lê.lnrerpèllat igitur prô nobis Dominus * no voce, fed mi-
feratione.O vtinam quando audiuimus àdiacorio.Ite Mil-
fa eft,mens hoftraad illam patriam tendat » quo caput no?
ftrum ptiecëflit, vtibifimus defidetio.» vb i defidçratus cu-
«Sfcis gentibus,nos expeôat cutn fiio troph so, qdatépùs fie
defiderandoy aliquando: ad eum peruenire poffimus, qui
ita pâtre m fupplieat pré n obïsî V oio pater, vt vbi egofiim, ibi■
fit é mintjhr meusSolet vulguS indodumtrequirere, à quo
loco rotiüs' officii Mifià inchoctiir,vt fi fortèadtotum non
: occurreribpolfit feire, quibus officiis fe præfentare debeac
fi ne retraâacione. Nobis videtur Millà yoeäri ab eb loco,
quo iiicipit lacerdbs facrificium offerre Deo, vfque ad ylti-
mam bencdiûtionem,ideftvab Oftcrenda vfqv ad, Ite ,M if
fa eft. A tempore làcrificii Ifidorus officium députât,
inquiéns in libro Etymologiarum ; Mifiàyfemp,ore fâ-
crificii eft qüaddo Carechumeni mittuntur foras,clamante
Leiiita:Si quis catechumenus remanfit , exeat foras. Et
irfde,Mi(làJquiaracramentis altaris intereffenon poflunt,
quinondum regene rati nöicuntur. Confuetudo noftra tenet,
vccatechumenos repellanius ante Euangelium. N on
mlhi videmt exratione ineumbere,cum prbculdubio prçdieatoribus
gentium prÿceptum fit,vtEuâgelium eis præquo
loco
incipit oft
noneosdeberéiqüiin Ghfiftö moriun'tiir, deputari mor- r dicèntzlêd fecrificioömniioo intereflè non poflunt, niure-
tuos * fed dormientes. Vnde & locus fep.ulttorum Gcecë ! nati,quia neque pro eis rugamr a facefdote in coniecratio-
Voàtfcur coemet€riumJid eft>dormirorium.Vnde & Paulus j .në corporis Domini,neque coufeéhim illis porrigitur,
àd Gotintiiios : Muller aliigataeßlegi, quanto tempor evir èiaS joracfecerdös pto dreun ftäntibus : Memento Domine fa-
viuir.Quodfidormierït viréitls,liberata efi. Remanetqüe in âb Jmulprtim famularumque tuarum,& omniutq àdftantium,
tari ipfa particula vfqüèadfinemMi(læ; Quia vfque in fi- j q^prümtsbi fides cognitaeft , 3f notadeuotio. Nqnddin
;nem feculi córpöïa fanókoram quieïcent in fepulcris. irenaó,infidcles vocaQtur,iio.»fideIers, Iriturnon pottu-
Mubditiammendsdöcet corporalevq'Uodrernahetirtal- i rni^ahimaduertetepfo illis coftitutam effeoratiouemin
tari poft Domini refiftreâionem ,cu i debe'r vnüfquifque, officio cortfeétkmis corporis ChriftL Quapropter metico
femperftudercaccipicns corpus Domini, fed prxeipuein
fine. I
DevUimabenedittione.
C a p . X X X Y f i
■Tenim Dominus ante Afeenfionein in caelos, duxic
difcipulos in Bethaniam,ibiq'ue benedixit eo s,& afee*
dit in oelum. Hunc moremtenet facetdos, v t poft omnia
fecramenta confummata,benedicat populo.atque fiilutet.
Deinde reuetriturad Otiehtem,vtfe commendet Domini
arcetifioni,Dicitque <fiaconus.Ite,Miflaeft. Singularis etc-
nimlegitio Chriftus mifia eft pro nobis ad patreip > habes
indicia fine fecumpaffionis.Primo,vcpcr haecdiicipulisfi-
demfluerefurreffionis adftruattDeinde, v t patri pro nobis
fupplicans, qualegenus mortis pfomotcalium vita pertu-
lerit,fempetoftendat.Tertio,vtfiia morte redemptis, qua
mifericorditer fihtadiuti,propofitis fempereiufHem mor-
G
Emifliocieo
tempore recedunt,quo facrificium celebratur.
p e vlteriorevltima benediäione.
’ C a p . X X X V I I ,
t S t v l t im a benedidio, dç qua nunc agimus, quam pp-
^ tiffim um frequenramtö tempore quadragefimali fipc
eft.poft illam vldmam çontimfâtam, in qua fpiritalis refb-
élio commendatur.reftat hæc vlterior,de qua nunc, vt di-
ximus.agi tur,in qua milites Chrifti co m mendan tur pugnç
contra antiquum hoftem.Si omni tenjpore neceflè eft pa-
ratumefle bellicofum aduerfusinfidias fiue impetusini-
micocum:quarito magisinprocindiifQuadragefimali té-
pofefcit aduerfariusnoftera fàndaEcclefia fingularecer-
tamen commiffum elle contra fe , acideoihftar fortius ad
rapiendum atq; profternendum, fi forte aliquem inuene-
rit negligentëm. Sacerdos nofter , y t prudens agonotheta
& pugnator,quantum in maiore periculo yidet militesfo-
re,tantum munit eos amplius fiia benedidione. Arma noftra
cörra diabölu m,funt humilitas & cætcræ virtutes. Vult
, fecer-
Snccialiî
Jujnedißio'
pro pn3ni:
j^bus in '1*
Quadugc-1
linu,
'H i
Wtm
facerdos nofter.vt noftri^armis veftiti fimusrprbptèrea iu-
bet per miniftrum,vc humiliemus capita noftra Deo, & ita
tandem infiindit fupëf ïn ilitës protediohem benedidio-
nis fiue.Behedidio facerdods morefri âhtiqdum tenet,vt in
houiflimo porrigatur. IacobPatriarchain nouiilimo vitæ
fine benedixit filiis fuis;Scriptüha eft in Gàticfi9Benedixitfin-
gulisbenedittionibùpropriïsi& prtuepiteisy dicens : Ègo congregor
adpopulum meum.fepeiitè me cumpatribus mets. «Et iterum, Fi-
nit ifijuémandatis,quibus filios inftttuebdt i'collegit pedesfuos fit-
per ledum, & obiit. Similiter feriptum eft dé Moyfe in libro
DeiiterOnomiiVH^eé benedi&w quit benedixit Moyfes bomb Dei
fiUislfrael ante mortem fuàm.DeniqiieScipCe Dominüs Sal-
uâtor,vtfiipériuspraBtulimus i ante afeehfibhem fiiam in
tælum,benedixit difcipulis fuis.Et v t cæterâ prætermittam
fàndorUmpatrum exempla,caufa compehdii breuiterdi-
co:Quando familiarem aftatum habemus cum ferais Dei;
more religionis noftræ,antequam feparemur ab illis,in vl-
cimo benedidionem petimus. ■
De Mifia infefiiuitatefanfti loannis J3aptifia md-
- . ne prima.
/ C a p . X X X V I I I .
BÈatus IoannesBaptiftalegiturin Euangelio Lucæ re-
pjetus elle Spiritu fàndo ex vtero matris.Quapropter
inexordiolucis d.tei quafi inexordio hatiuitatis facrificium
Deo offertur in honoreeiusadlaudem creatoris.qUiilium
dignatus eft honorare ex vtérb matris.Ideo autemtresMif
fiecelebranturinfeftiuitate beati loannis ; quia tribus infi-
gnibus triuinjihisexcellenter refulfit. Ad fiocenim venit
vt viam Domino præpareretexemplo fuæco nuerfâtio ni s.
Qui triumphus célébra turinvigiliaeiusi Perbaptifmi mi-
niiterium claruitinfignis.-Nuius minifterii triumphus re-
colirurin primaMiftà.Nazaræusveropermanfic ex vtero
matrisîHoc donum recolitur in fecunda Mifià in die.
De offerenda. Vireratin terra.
C a p . X X X IX .
INterim occurrit mihi répetitio verboram,quæ eft in ver-
fibus offertoriijVir erat. nolui prætermittere quod fenfi
deilla,quamuisordo rerum teneat poft feriptionem naciui-
tatisS.loannis,natiuitatem Chrifti fcribere.In offertorio
non eft repetitio verbomm,in verfibus eft. Verba hiftorici
côtihentur in offertorio: verba lob ægroti & dolentis con-
tinentur in verfibus. Ægroras cuius anhelitas non eft fà-
nus,nequefortis,fblet verba imperfeda fæpius repeçere,
Ofiieii audbr,vt effedanter nobis ad memoriam reduceret
çgrotantem Iob,repetiuit fepius verba more çgrotantium.
In offertorio vtdixi,non finit verba repetita, quia Hiftori-
cus feribens hiftoriam,non ægrotabat.
De Aduenru Domini.
C a p . X X X X .
T N antiquislffiris Miflalium & ledionatioram reperitur
■ Afcripcum, Hebdomada quinta ante Natalem Domini.
Tocidem enim lediones habentur in led io n a r io ,& to-
tidem Euangelia â tempore memorato per dies Domi-
nicos vfque ad natiuitatem Domini. Anciphonarius habet
tria officiadiurna,& quartum in die Dominico, qui vacat
poft lediones duodecimiNodurna vero quatuor,vt fîipe-
rius dixi,per dies Dominicos. Audçrledion arii excitât fî-
dem noftrâad recolcndum Domini noftri Iefu Ghrifiiven-
turiin mundum præconiumpef qujnq; ærdtes mundi.Au-
d o r Miflàlis,qui vocàtur Gregonalis, & antiphon'arii, nos
tangit, v t recolamus natiuitatem Domini celebraram per
très ordines librorum,fcilicetlegis, prophetarum, & pfàl-
morû,nècnon & per quartum, i. principium Euangelii, in
quo narratur Gabriel Archàngelus mifius ad Zacharia, videlicet
nuncius natiuitatis præcurforis Domini, verum etuatoris
noftri, &
& I
a talia vfque ad natiuitatem. Nempê
ada, hôcèft, quæ proxima eft ante
Domini;fiue in qua celebratur,fingularis eft,&
habet in maturihali officio per quarriq; fèriam antiphonas
proprias in bfalmis. fetalio modo: A d o r ledionarii docet
nos,quam forcis fit Dominus,qui véntuf us eft ad nôs,&in-
traturus domum noftram, v tin ea habitet, quam folemus
fordidarequinq;fenfibus noftris. Illices forma: intrant per
bculos.'fufpicîo mala de fratre, per âures : odor iibidinofiis
per nares:per os inglüuiës polluit, per tadum ëriideiicas.In
fordibus non Vult habitare rex veturusmifi ira pürgetur ho-
fpitium,vt nec fàltem jjuluis talium phantafinatû remaneat
no dignabitur hofpes vênturusin'iMihtrare. Ideo feribit
àu d o r quinque ledibnesquïnque hebdomadarum,vt nos
hortetur circuncidere quinque fèrîfus Aoftros ab omnivi-
tio,&: parate manfionem dignain R é g i, &Domino,atque
vèro j>rôpheiæ.Deipfo rege dicit primaledio : Ecce dies ve-
nientjicit Dominus, & fufeitabo Dattidgermen iuflum,&régna-
bit\rex,&fapienseut. EtitertîmdeDomino:Etbocefinomen
quod vocabmteum,Dominus iuflus nofter.Et iterüm ihEiiange-
lio de prophetà,^»« hic eft verepropbeta ; qui vemurus eft in
mundum. A u d o r Miffalisfiue ahtiphonarii,eàhdem præpa-
ratioherri hortaèürTios fecere fe r qüatuor hebdomadàs.
Sicutenim hoiho ihtefnuhciis quitiq; fènfibusadahimàm
bene aiit male opëratür, ita per quatuor elementàaut ruit
ad ftiàla corporalia,àüt fiirgit ad bbha.Quaproptet,vt dixi,
hortatur nosàudormemôratüsivt fi vfque modo torpui-
miis négligétia, dehinc furgàmus ad muhdandam domum
noftram vt qui non excitatus eft in quihta hebdomada, fàl-
tem furgacin qùarta.Ipfum enim fonatle<5lio,quç lëgicurin
quartahebdomada:Scimusquiahoraëftiam nos defom-
no furgercj&reliqua.Non dubito propterea,cantorem in
memorata hebdomada cum tuba fua exalcare vocem, Ad te-
leuauianimammeàm,vtexcitettôs qui in quintàhebdoma-
daiopore negligentiæ opprefiî funt. Qupmôdo domum
noftfam præparare debeamus, infèquentibus mèttiprata
led io monftra t : Non in comejfdtionibus & e briet at thus, non
in cubilibus&impudicitiis)non incontentione&amulaÿone,fed
induimini Dominum lefirn Cf>n/?«j».Eandem præparauonem
inculcatin aures noftrasSacramentarium: Sufcipiamus,in-
quiens,Domine mifericordiamtuamin medio templi tui,
vt reparationis noftræ ventura folennia congruis honori-
buspnecedâmus. Si quis voluerit noftra d id a infringere,
quah non fint quatuor hebdomadç plene à memorataPo-
minica vfque in natiuitatem Domini, videtur mihi ignarus
eflè regulæ fàndç feri pturæ,quæ à parte totum foletimple-
re.Vicü tempore prifeo, G loria in excelfisDeo,prætermitti
in diebus aduentus Domini, & in aliquibus locis dalmati-
cas. Habet enim & iftud aliquid rationis, ad infinuandum
tempus veteris teftaméti. NulJi dubium qum maior g loria
fit in ecclefîa De i tempore noui teftamenti, quam fore t ve-
teris.Etaliomodo: Quicquidenimraro fit, preciofius fit
cum fit. Vnde feribitur m libro Synxiuéis: Puer Samuelmini-
ftrabat ante Dominum cor a Héh fermo Domini eratpreciofus.
Ideo diciturpreciofus, quiaillo in tempore erat rarus. Vnde
Hieronymus ad Euagrium in ëpiftola fua: Omne quod
rarameft, plus appetitur. Pulegium apud Indos pipere
preciofius eft. Acîdeoquandoincermittitur Gloria in ex-
céifis Deo;fiue alia claritaslàcri ordinis ad tempus, multo
âuidiusfùmiturquandoredditut;; & clariusin animis de-
uotorumrefpîendët,quando ab çruginofis reparatur.Qua-
fi nouum canticùm redditur, Gloria in excelfis Dèo, inno-
d e natiuitatis Domini, vt eo magis admçmoriam nobis rè-
ducatur, tune primumcelebratum eflè eundem càntüm
hymnisÂngelorum.
DeNatiuitateDomm.
C a p . X X X X I .
"V/flftàm, quam celebramus in n o d e Natiuitatis Domi-
■‘-’ •AnhTelelphorusapoftolicus co iiitüit.Itafcripfû eft in
^ geftiscpifcopalibüs.CôftiraitvtnâtaliDomininodùMiflç
ïam & prophetia Zachariæ de aduentu Domini,& Gabriel j celebrarentur. Vtopinor,propteri:ecqrdationemAngeio-
mifltis ad Mariam virginem,narrans ei conceptionemSal- rum,qui n o d e ilia cecinerunt, Gloria in excelfis D ëo. In
Biblioth.Vet.Patr.Tom. 9. eadem