Lfipt *^>fbbâtis
prudentiæacfolitç dignationiserit.quç piaintentione non
docendijfèd coinmemorandi caufàpromiàfunt, æquepia
mente leétitarc, &fiquàinhiscapi pofïitvtiîitasj^jroiüre
am ici tix veftræ deputare.Libellum de adoranda cruce meo
ludicio vtiliffimû quem meo nomini dedicaftis,vt par fuit,
amplcxus fum.Atqi vtini morem mihi gerentes, ficomhia
quæcumq; ab initio enodanda vobis mifi, vvcl hoc anno re?
liqui.aperire non grauaremini, profedo non mihi folû,fcd
multis Yidetür hic labor prodefle. Tatnen&prohocnunc
mihi nec opinanti mififtis, & pro aliîs quib. a vobis inftitu-
tusiam anteafum maximas agens habenfque gratias,quid
Deüs vcftræindulgentiffiraædigneturinfpirare pietati fol-
liçitus præftolabor. Medio Mäio vita comité hinc reccdere
decreui, quo tempore, Domino volente, ficut vobis fi re-
cordamini dixiaduenturus fùm,&aliquot apud vos dies fa-
âurus,vc & libros veftros vobis reftitua,& quib.indiguero
difeam > fruarq, aliquamdiu véftro fùauiflimo alloquio atq;
informer mihi gratiffimo veftrægrauitatis& honeftatis ëx-
emplomam mehoc tempore difcefïiiruminanis vobis fama
* menrita eft, quodetfi, quod penitus nolo contingeret, fie
quoqj àd vos fine dubio properarem, tantus mihi veftri a-
mor incumbit.vt nullatenüs vobis infâlutatis fànëtor umq;
martyrum neglcâo patrocinio ad patriam remeacem. Cupio
te mei memorem bene valere inDomino,profperifqué
poliere fucceflîbus, Domine defiderantiflime pater & de
me optime per omriiamerite.
AD E VN DEM.
E P IS T . V.
'P'IdifEmo patri EinhardoLupus falutem dicit. Memoriâ
■ JL vos habere mei quâ gratum,habeam,nequaquam facile
di£fcu eft, præfèmm cum eminentiæ veftræ fùbiimiuseo-
ufq^fèfubmifèric, vtvltroneæ fàlutationis munusaevitæ
meruerim,quamuis optauerim vëftris refici licteris,quam-
tümque iam æftus tei notç deferbuerit difcere,atq; fi vobis
iiincà paruitate mea quiequam perfuaderi potuerit. Ego
cette qüemadmodum poil c. tus luni j Sc pro illius charifli-
mæ fèmpiterno refrigerio fpecialitcracquôtidie Dominu
fupphco,& quod vobis velinpræfènri, vel futura vita con-
ducibile credo, vigilanti perièuerentia poftulate non defi-
-no.Proficiam ne aliquid vos forfita fèntiaris, haud quaqua
tantum dubitauerim harum fruâaim petitionum in diuma
miferationerepoçete,aclicet ferum, quantum ad voti fpe-
âat imparientiam, maturum tarnen propterillius Iufticiæ
pondus fine dubio præftolari : Obfecroàutemlegiteiibri
Sanéti Auguftini de ciuitatcDeizi.Titulumiy.&videtefi
nonhisquæ fcripfi paria de eadem calamitatc,vir ille diuini'
ingenii fènfèrit,quæ plane numquam antelcgeram, fèd eu
poftea ea percurrifièm, admodum miratus fiim mea tara fi-
j milia (ènfu fuifïè, v t ab his colotem traxifîè penitus vidcren-
tur. Cæterum profedtionis in patriam ;ac per hoc ad vos
tempusakquantumproducerecoa^usfum: Namqueve-
nerabiUviro Marcuuàdo, per quem meareuerfio admini- j
ftrandaeft.cumin Italiam legatus mitteretur, acmeprius
ad fuum colloquium vtamiciffinuim euocauifièt, mihicô-
; ftat,vt hinc die qua fignificaueram vobis recedens fàndtita-
j tem veftrampeteredebuiflèm.-Verum illuftns AbbasRha-
; (banuspoftmodumregreflusà pilario foret, nec ne per id
j tempo ris iftic propter legationemfibicommiflàm ad liquidum
(cire non potuit,atque ob cam rem horcatus eft,vc re-
ditttm meumad Non. Iun. differrem, quando folemnitas ;
fànâiBonifacii fè abeilè minime fiueret,nifi fortf'ipfi quo- j
que imperialis iuflionis, & ea que grauiffima præiudicaret
audforitas.Iraq-,,cum fiia poft regrefiioné, Marcuuadus ex
i meqfitam,quandoporimmumreuerri vellem mifillètme-.
j moratæ rei eau là equos»huc add ucédo s vt pridie Non. Iun.
curaret petii,quoChriftô propitioÂ.KaLeiufdé menfis iter
ad vos polîèm arripere,quod ille fi vira cornes fuerit indubi-
tan t er împlebk, quare certum diê quidem quo ad vos ven-1
turus fitn exprimere non audeo, fèd intra earn hebdomadä
i q Non. Iun. coeperit omnino me vemurum, Deo volente
: côfirmo.Atqj vtinam exoneratum omni curarum moleftia
\ veftrum reperire tunemerear animum, vt non vacet modo
pröfölita dignatione quxcumq; amicaha videbunturme-
cum confererc, verum etii vbi vel meu vel aliof umrrie deficit
,-veftrü adfit confultum ingenium, cui quantum klfur-
gam,quantumq; deferani, quantumdeniqj eo me veladiu-
tum,vcladiuuandum credam,vt adülationis morlutn effu-
giam,tiolo amplius dicere.Deus viderit c uius idipfum gratia
procurauit Interim hxc q fubieci, paterna qua me temper
fouetis pictate,confiderare dignemini,vt eapuila mihi
fecilius ,expediatis. In priori libro Arithmetic* Boetius,
quartocapitulo,fiq)onit:Quod aute didum eft fecundum
duorum generum conrraiias paffiones huiufinodi
abeo locovlquead hxcverba,quxpaucisinteriedisfub-
riieiuntur, Spatio eft maxima paruimma quantitate,minus
mihi qua velim darum eft in eödem libro 31 capitulo negat
cfiedifficile diligentibus, prxtetquasipfeexpreflerkpartes
, multiplies fuper partientis fecundum monftratum k
femodumexterasreperiri. quodfi pervos plene q> paulo
prxmifi t fuperius intcllexerö,vbi ait: vocabuncurque hi fe-
cundum proprias partes duplex fuper bipartiens,&fequen-
tianimirummihinon erit difficile. Idem autor eximius leJ
cundo eiufdem operis libro, Itemque fccundo capite, & vc
air,inquitNichomachis inufitatum,fiue vt alibi reperi inu-
fitatum teorema,pröficiens &c.qux verba Grxca, quä ha4
beant proprietärem nefdo,fi rede acceperim.In eodem libro
cap.3,0. ab eo loc© vbi feriptum eft: Omnis quoqj cub*
qui ex tetragonorü fuperficie in profundicate corporis cre-
üitjvfqj ad eu, Angulos veröS.quorüfingulis fub trib.eiüf-
m odi continetur qualiter pripre.fuere tetragoni vnde cub9
ipfeprodudus eft,vt verbo ipfius loquar,figuram rei fubti-
lis non aflequor, & vt per vos eius intelledum capiam vehementer
ihdigeo. In Vidorii quoqjcalculum prxuia Dei
graria,veftraquedodrinaingredi cupio, quineriam inhu-
iufinodididionib.vteftaratrum,lälubris,&fimilia qu^no
modo pofitione,fed etiam naturapenultimamvidentur habere
produdam. Magna hxfitatio eft in qua me ad hoc la-
borare proficeor,vtrum nam natura: leruiendumfitvt pen-
ultima vc eft longa ptonuntietur ? an proprer iflud quod
Donatus ait,fipenulrimapofitione longa fuerit, ipfa acuetur,
vt Catulus, ita tarnen fi pofltione longa,non ex muta&
liquida fuerit, nam mutabit accent um, vt pharetra in natura
fimul& tali pofitione produdis,communis fyllabanatu-
rx prxiudicet,&accentus in antepenultimam transferatur.
Namque qihÜin audoribus folidum adhuc reperire potui,
vnde vter eorum fenfus aut aftrui aut abdicari mihi pofle vi-
deatur.Ericigiturveftrxprudentix hancambiguicatem di-
rimere, & vtrum eor lim aliqup docu men to fortiffimo ro-'
botare.fi quidem ad diffieukatem quod certam hinc nullius
reperio regulam, accedit etiam hoc quodin raetro eiuf-
modi, vt eft atatrum temp produdam iriuenio penultima,
cum fi in naturäliter quoqj longiscomunis fyllabavalear,
manifeftumfit aratra nominariuo, accufiiriuo&vocariuo
pluralibusperdadylumponipotuifle. Sunt & alia com*
plura incerroganda , qux notatatenco,quxqnccommo-.
dius,fi Deus,vofque permiferitis prxfens difquiram,& ob-
fecro per quam mihi pietacem graruito temper exhibuiftis,
vc quo ad venial ad vos,qux neceflaria mihi feiris me vnde
difeam, riifi exv^jis reftare, exabditis veftrx memorial di-'
ligcncius eruere,ac mihi iure charitatis & amicitix vitro a-
perirc dignemini, vtfeminain me veftri figentesingenii,
frugem illiu s ad plurimostranfmittatis. Propterea teriptor
regiusBertcaudus,dicituranriquarumliterarum,dumtaxat
earum qux maximx funt & vnciales, a quibufdam vocari
exiftimantur haberemenfiiram deferipcam, itaque fi penes
vos eft mittite mihieäper ttuncquxfb pidorem, cü redic-
ric,fcedula tarnen diligentiffime figillo m unita.Ä. Gellium
mififiem,nifirurfus ilium Abbas retinuiflet, queftus needü
fibi eum elfe deteriptum, feripturum te tarnen vobis dixit,
quod prxfatum librum vi mihi extorter it. .V erum & ilium
Sc omnes cxterosjquib.veftraliberalitate fruor, per me*fi
Deus vult, vobisiptereftituet. Abditainlege& maxime
Gr qca nomina,& alia ex Seruio item Grxca, qux initio vobis
direxi,laltem nunc etiam ne graueminiiexplanari?. Va-
leas clarilfime prxeeptor & pater dulciflime,pto-
fperifque perpetuofiicceffibus
polleas.
A D
èfber Epißolarüm. l p
AD REGIMBERTVM
È PlST . VI.
O H ariffim o& defiderantillimo Regimberto Lupus jk
Adalgus xternam -Salutem. Graiiiterinme Lupüm,
liceræ tuæ inuedæ fun t, quod videlicet omni germanitatë
atque natùrà eoufque ni entern exucrim, vtinfoeliciratem
tuam làltem conlblâcoriis apicibüs faftidilferri lenirc,
quando alterius fubfidii conferendi huila cOpiàprduenif
fee, vnde collegi literâl meas néqüaquam tibi reddkasj
quas per Marcuuaduni Abbatem à transRhenanis parti-
bus ante hoc fertne triénhium direxi, née tamfeh illius iri-
curia. Nam qiiôd ipfecüfrite minitrié ihuehiflèt,Gentili
noftro Bordoni, quem nöbis fidüm crcdebat, mbnftratas
literas tibi tradendas reliqüit, q> ilie fi compleuiflèt,cogno-
uifiès me ftaternâ pietate, non tua niodo penitus mifèra-
tum incommoda , lcd etiam recuperaridæ fortuné iam
tuum confiliumcogitaflè. Ve'turii omittamusiftàquibus
autfrausaut negligentia detract effedijm j prxfentia md-
gis vrgent hilarioris fortunæfaciem tibialiqüantulum àpè-
riri vtcumque gratulamiir nec feius indulgentia te abuti vô-
lumus, fed çmnem illiusfrudiim in tuatuorumquevtiiita-
tecollocare. Id quemadmodumfaceredebes meliusintel-
liget, fi tibi quænoftra fiintinnotêfcant; Superiorearino
anilitentibus amicisin préfèntiam Imperacoris dedtidus
(um, & ab eo atque Regina benigne omhiho exceptus, &
nunc hoc eft ib.Kal.Qdobr. Indidione primaad Palatiiim
Regina quam plurimumvalet euocantepromoueo, multi-
queexiftimant fore vtcitomihi gradus dignitatis aliquis
conferatur.Quod fi diuina exubérante gratia euenerit,non
dubites ilrco te accerfenchim, vt vna permiflu Imperatoris
degentes, communium ftudiorurn exercitatione iucundii-
fima perfruaitiur. Sinautemlpesnoftraseuentus eluferir,
referme, an velis me per amicös vt ab Imperatore locus ribi
quidem reddatur iii monafterio tuo,apud me autem ftudé-
di gratiâ quatenus vterque noftrum voluerit conferatur.
Cum hæc ita fe habeant, horror nediuinxferiptura? nulla
tibi fuerit cura, cuius & vfus frequens eft & cognitio fitluta-
ris .atque illud quxloprxcipue vtin mente habeas,firmaq;
temper memoria compledaris, Memento creatoris tui in
diebus iuuenturis tuæ, & lèquentia. Librum quem fiagita-
fti, mififlèm, nifilator defuilïèt idoneus, verum &illum &
omnes quotquot diuinitus accepero, tecum fi vita comes
fuerit comqiunieare defidero, tuaque non minus qua mea
com moda indefinenter curabo, liquidem puerilia iam depo
fiii, tenet aninutm caufarumamor vtilium. Ad quxde-
preheridënda plurimum me adiuuari optime de nobis me-
riti Adalgigermani nbftri confiteor inftantia cuius nomine
huius etiam epiftolæ veftibulum illuftraui.
ÂD ÂdÂLGÂRDVM
É i* i s t . v i iii
E P IS T . VII.
v^uum ne fuiflè putas cum te meanuln rerum fidiffi-
mum feciflem cuftodem, fi me tuIrum èxortem diü
7C Quurh fuifle ^A-/exoctem diü
manere patercr ? exterum quanta me tui cura pollideat, nc-
dum tui nemb dubitauerit, fi fofpiratem nobis & quam
animo prxeipio facul tatem Deus fiiffecerir, namque quod
feripfi non eo te modo quo dilpofucras apud me hunt
pofle ftuderc,cum ad me veneris & noftra quxlireris com-
prehendi non pofiunt cognoyeris,tuacomprobabitpru-
dentia, quamquam fi nulla mei ftarus peruenerit latius eft,
vtapprimefis&in Virgiliana ledionc, vt optime pores,
pro ficias. Abundabis otio, meaque prbut in te diligentia
quam temetiplb vt vis magiftro non tarn fruftuolequam
laboriole proncias Domino largiente, & poflum & adefle
tibiincredibrliter cupio, feci autem literasad Auduinum
& Ebroramdetuareuerfione quam viiitationis adumbra-
ui vocabulo, verum deliberatio noftra poftquam veneris;
manendum redeundum ne tibi fit,facile,inueniet :prxlen>
tiam tarnen tuam Kalendis Iulii,ablque^vlla recraÄatione
mibiexhibe,quam differri maximumnonfint quod im-
pendet negotium: Bene Vile.
C Ingulariter vnieequé diledib ÂdàjgaHo Lupus in Db-
^ mint» filufeni; Ö blequutus volunrati tuæ »quamquam
f ra^ te,literaS Hàsipfë formaixi,liiilïès vt eftintfiieriht, tibi debéqbuiæs i fmi bpruetuâitöerse qsu qiuaa mme V inb--
ex tricabiliter implicitum,duo vnb tempore eódem quean-
guftiflimo munera extorfifti; Sed he diu te mbrërin talib^j
intelligenduni réórquöd Prifcianüsaitinaliisnoh ràriffii
mé non ablolüté quibu'slibet verbisIcilicët vhdè illi Ibrhib
érat anomalis: namque qüod aliapènukimam prima:&c fè-
cundæ petforiæ producant t Seruius aubtor eft,qüi in èo
venji Vbi Vxrgilias fiftojéhfecit his verbis -: Eger mut nbfti&
nimiüm tneminiffe hece/feetl r.inqüir métri hec'effitate fcorri-
puir.Irem Iuuencüs Nefin£lütn canibus dedetuis neue velirü,
lieer quidam prarteritum pèrfciftiiiö fiibiuâiuiSc futurum
differ ré fcribanr. Rariffim e autem id fieri in aliis ano malis,
propter voluenmus,rins, ædcrimiis,riris,&fi qiîa finit cætëra
huiufmodijVt mea fert bpinio,expreiÉc ; quorum pen-
ultimas incundtan ter producimus. iDocèberis per e. pe-
nultimam dicendumipfe Prifcianus aftrùit,qùi fi cum ina-
iftiub, fie etiam in pafnuo præfentis temporis declifiationé
diciturdoçere, aliorum temporum declinationem àbfque
perfe<ftb,&diisqniexeo hafeuntur, quæfir, inqiiit, fecun-
dum vnaniquamque ex tribus coniugationibus.Ergo ficut
præfens renié coniugationis pafîiuura ab àâiuo fit j inter-
pofita, r, tantum vt ipfè vigilanteradmonuit in, e, mut.ua
hoceftlegeris, nonlegcris eo modo ,quiadocebo lèrtiat
deduçlionemtertiæ cbniügauonis doccbaris ,a£dui con-
iiertitin e. Multa.ex hac & priore quæftione dici polie iri-
telligo,fedepiftolaris brcuitas,ea me reticere compellir.
Habeo vero tibi pîurihias gratias quod in Macrbbio çbh i-
gendo fraternum adhibuiftilaborem, quamquam libhiHl
cuius mihi ex eadem folium direxifti præoptarem viderë, i
eft reuera venerabilis & exadiffimæ diligentiæ. Nec
minus ribi gratulor pro commentoBoëtii,nelcio ramen I
adhucan totum id continearur, aut fi tuuni fiti aut fi cum
alioidcontuleris : huicaûtrecaftigatun^inperpeituû Vçlirii
vt nihil mihivnquam autfcribas,autdicas ambiguum,q>
tarnen ipfe compertum habeas ,.&in morem oraculorum
Apollinis fèntenciam ruam aliqua obliquitateconfundas,
fiquidem neqj vtrum liber Tu&ulanamm npbis effet feri-
ptus.neque quid Agioageret.neque qups libros mùenéris
neq; quod me lacis follicitat, vtrum hoc fecèffu emolument
tum fis aliquod aflècutu s, expreflîfti. Cæterum exercitus*
& alii more tuo agüt, nec his rtbui aliquid accidif,hifî quod
interuentu Bolbnii & Fromfi & librum recepi & in locië-
tatem obnitentibus omnibus fum admiilusi Bene Vale.
AD LEOTERÏCVÙ.
E P IS T . IX.
T VpusAbbâSdiledo fuoLeoterico lalutem.Molimînà
-L-rhoftium veftrorum,quæ literis noftriscx integroeb-
gnolcere concupifti, tam numero ram callida tamqi tumé-
itaextiterunt,vtfipleneexponereturlibri magnitudinem
vindicaret, vnde raâuiii eft vt hac vicè fcriptoriparcerem,
tibiautem & quibufquebeneuolis bcneficiidiüini fèriem
non quidem denegarem, fèd in aliud tempus comiiîodius
vt credo differrem: exitum tarnen non racui propter quem
Sc mihi & omnibusmeiftudiofîs ingetes D eô funtgratiæ,
& habenlæ&referendæ. Guièhardo fi cognolcendæ veri-
catis defiderio opus noftrum expetit arbitrornon negan-
dum prætendit difcendfaefiderium, nocendiaditum lub-
dola mente rimetur. Bene Vale.
ÀD MARCVVVDVM AB-
batem Prumienfem*
E P I S T . X. LIterarum veftratum non aiiam quam fuiteflè decebat
(èntentiam, cum olim tantus nos charitatis feruor af-
fecerit, vtcius refrigerandi ne parua quidem remanere
. Biblioth.Vct.Patr.Tom.ç). Aaaa poffer