I ProHtrb. j.
L, Rtg.vlt-.
VVtäajridi Siiahmis Lîhèr
kleemofya
templo-
ü ornacui.
Matt.6.
B
Mutti ij.
Greg, pau-
perum ftu-
diofior qui
tcmplorü.
Num. 10
p .0
fids öftehdant: Quia Dominus per Prôphetàm teftarar,
f i od'to habere rapinam in holocaufie. Ec alibi fcriptiim
offert vtttimam de ropina pauperis, quafi qui maßet fil um ante
patrem. Ec in Proüerbüs: Hoßia tmpiorum abominables, quid
offeruntttr àfielet e. Item que j Honora Dominum de tüis iufiis labor
thus, 8c reliquà* Meminerit e dam Daüid Regem iioluif-
ieaccipereaream Arcunalebufieh ad ædificandum altare
Domino, iji lo gratis dare volente nifiprimurh iufti precii
rependeret quantitatem, & reuera nod eft rcniedium pec-
cati, fi contempto falùtis præcepco, ipfius figna concern-
ptusobiiciaspræceprori. Deinde quiiufie qüidem offert,
led maiora & vtiliora legis mandatapöfipönit: audit cum
Cain: tfonnefirefte offera;, reâeautem non diuidas,peccafiùc^x\-
efee, Qnalibus Saluator dicit: VaVobis qui aecimatis mentham
& rutam, & omne olus: & quagrauiora funt legis,pfateritis mi-
fericordiani, indicium, & Ventaiem. Hæc autem dicimus,non
quôædificàntium& orhantium loca fan ôta deuOtionem
culpemus, fed quo doceàmüs, elèemoiynam in pàupefés,
huic ptæfërendam.Quia vt beams Hierönyrriüs zitiSùpèr-
fiitiofum efifparietes aurofulgere, Chrifiümque ante ianuasfame
& nuditati torqueru Ipfi eiiim ibi nos iahet thefaurreare, vbi
deque arugo, nectineadèmolitur: vbifuresnon ejffodiunt, nec fu-
rantur. Ecin iudicio veniens, non vtnim Ecclcfias ædificafi-
femus.fed ytrum membris eius minimis profuilfimus,in-
quifiturus eft. ■»
Hæcquidem ornamcnta, fim&um ficularë Apbftolus
'hömiiia’t: quia funt alia quafi lànâacaèlefiiai fiend funt ornamenta
animarum : Q n x quo minus apud homines ha-
bent (plendoriSj tanto plus apud Dominum habenc meri-
t i& mercedrs.Legitùrenim de B. Gregorio Papa, quôd,
non ficutalii in extru<5tione Ecclefiarum laborauerir, fid
In doftrina 8c cleemoly nanitri largitate : qiiatn non lolum
apud fiiosj verumetiartiapiid longe & in exteris proiiinciis
pofitos, ëxerdere ciirauit. Si ergo in condendis velornan-
dis iacris ædihciis, fumma fif nótiras e ffe t, debueriirit ea-
rundemftudiofiffimirerum,aliis qui minus his faciendis
, inftiteruht, meritorum præminere diftàntia.Sedquia legi
'mus Moyfin tabernaculi ftrudorçm, ad aquam contradi-
ólionis Dominum offèndilfi, & idcirco àd terram repro-
miffionis nonperuenifle:SaIorrionem quoque pöftfingii-
kretn templi'mirabiliis extrddlionem, muiierum fiduâum
amöre, Dômihi ihcurriflè offenlàm. Vnde & regni eate-
nusvnid potenda, afiminé eius difcifla, in aliam tribum
perniciöfadiuifiöne partim conceffit. Intelligimus, 8c o
mnipoftpofitadubietatefatemur, itaconftrudtionem fa-
crarum ædium ex religiofa deuotione laiidandam, vt tarnen
yirtutes, quæ funt Ipiri taies firuifiUrx, & animarum
ÎÔ quibusDeus habitât qmamehtàpèrenriia, ids mul tum
prælatas. Quiaterrena ornamenta quantalibet formofita-
te fingantur, fine virtudbus Deo vilefiunt. Virtutes vero,
quas & in Ângêlis mis diligit, etiam fine materali compo-
fitione fimper fibi placere demon ftrat, dicens per Michæ-
am Prophetam: indüabô tibi b homo quidfit bontint,& quid Dominus
qturatà ie: Vtiquefacer e indicium, & dtUgere mi firif or-
diam,&filicitUm ambulate cum Dèà tuo.Vnâ c multos fàrt&p-
rUm&ante vfilm templörümficrorum plâcuilfi D eo. A-
lipsverö, poftquam Déo per loca diuêrlâ làndtuaria finit
conftïtutà/ih définis Si. Iqiialendbùs locis cornmorantdsj
fiimus Omnipotent! Domino folis virtutibus militalfij
o
DeOblationïlus veterum.
C à p . X V . .
e Æc delàcrorum fabricis & vfibüs lôcorurrP,1 nos prô
m od ulo tardi taris èc ignauiæ noftræ commemoraftè
fufficit. Nunc de fier ificiis ôt oblationibus , quæ in eis
Dedèknibénniriqüodïpfi d^erit, adiungamus. Abel 8c
Cain, primiDominomüneraôbtüliffeleguntur r.Ille qui-
dem dé naturalibus oui um, quas palcebat,rcetibusîde ter-
renis, ifte, quas arte & labore adquifiuit, frügibus. Sèd dona
amborüm nonvnâ dignatione füfcepta, quia dilpari
fuerant ratio ne oblata, teftis eft diuini cenfura refpeéhis,
de mundisanirnantibus obtulit Domino in odoremfiià-
Abrahàmëtiam&Iacob, 8c patientiar lob exemplar*
ficrificia&holpcauftaDomino immolalfe leguntur, lam
vero in lege ^uàm muldplicià line obladomim præcepta,
ex ipfis libris difeendum eft: Vbi qüadrupedum 8c
Volucrüm càrrtcsÂlanguis, terræ frliges, & fruÔtus àrbo-
rum, diuerfis modis ofterri iubentur. Quæ omniâ, cum le-
galium obfiruationüm vmbris, licet Euangelii vericatem ”
lûàpræfigurauerintéxhibidone: tàmen inhrmo, 8c quafi teadu]
carnèm & iânguinem iàpienti populo, impofita fiiiit eàte-
nus oblëruanda, donee veniret Dominus legis 8c Prophe- iuni. I
tarü, & omnià quæ de f i fueraht aperds Vël myfticis duftis
prænunciata, vei imagina nis vidtimarum, facrificiorum,dc
fblcnnitatum ritibus præfignata, compleret: ita fine, vc il-
lüceièenceEuangelii veritate: nec credences ex Iudæisab
illis obfirùândisi quafi rebus làcrilègis 8c prophanis prohi-
béréneur : nec degentibus ad fidem venientes, ad ea fufi
cipienda,quafilàluci Chnftianorum necellaria , coge-
rentur.
Defacrificùs Nous tefiamenti,&cur mut at a fint per Cbri-
Jïum facrificta.
C a p : X V Î .
TTaque Chriftus, qui étedeàtilÿis finis eft legis,carnis dir
Aipeniàdonem fubiens, legis ftatura vtpote à Deo non faciifich
relpuit, quin podus in fi,v c cerminaret, expleuit. Noui
vero tèftamentii noua myfteria adinftruendum nouum ft«mua
hominem cradidics Ec morte üua veterâ perficiens, refurre-
(ftionelua, noùafirniauit. Inccena liquidera j quâm ante
tràdiciônem fuam vltimam cum difeipulis habuic^poft Pafi
chas veteris (biennia, corporis & languinislùi Sacramen-
càinpanis 8c vini fubftandaéifilem diieipulis cradidir,&ea
in commemôradonemfanddifimæ filas pafiionis celebra-
rë perdöcuic. Nihil ergo congruendusnis (péciebus, ad
figriificandam capicis arque membrorum vnicatem, po-
tuir inueniri: Quia videlicet j ficur panis de muleis granis
aquas coagulo in vnum corp ùs redigit ur,& vinum ex mul-
tisacinisexprimirur: fie & corpus Clirifti ex maltitudine
Sanôtorum coadunata, complecur:
Vndeconfulteàprioribus ftatutlmeft,ne vinum m la-
crihcio fine aquæ admixcione ofteracur, vc videlicet per
hoc iridicétùr,populos,qui ficuudum Ioannem aqua Cant,
à Chdftoj cuius languis m calice eft,diuidi non deberCiEt-
g o nec vinum fine aqua j nec aqua fine Vino offertur : quia
necChriftüs alitérj quam pro populo filopailus eft, nec a-
liter populus,quam per pallionçm Chrilti poceft iâluari.
Quia vero Chriftus facerdos elfe dicitur ficundum ordinem
Mv.ichi(edech, quod Apoftolus Paulus copiofifiime ad-
ftruic, fàlua muldplicium ratione figurarum, quibus idem
làcerdos Deifummi Iêfus Chriftus, filius D e i, qui fimet-
ipfum patri pro nobis obtulit pronunciailë cognofcitur:
congruum genus làcrificii. Dominus nofter, làcerdos ve-
rus, in corporis &lànguinis lui myfterium prouideredi-
gnatusefti vt videljcec lieue Melchifidech ante circunci-
lionem & legis cæremoniaS.viuens ex fide, panem 8i vi-
legicurobtulilîè: ita iple Dominus , Pontifex fàëtus
ficundum ordinem» non Aaron, f id Melchifidech,iuftusi
&iuftificanseumjquiexfidëeft, poftéxpletionem legis,
cafilem Ipecie s làcrificii fidelibils liiis rraaidir. N ec dubue-
mus, nos fine operibùs legis, iuftificare perfidem: dum illos
imitamnr libertate fidei 8c deuotionis, quos fine firai-
tùte legis coadiüa Deo cognofiimus placuillè perfidem.
Ergo dum notUs elficin Iudæa Deus »dumque in vnó tabernaculi
vel rempli loco làcrifiçia deberent offerrit præ-
Apoc.
ceptumeft, vel potius permiffum carnalibus , varias &
fumpcuoiàs oblationes exhibere, vt firuilis religio gra- |legu
uibus defiidaret obfequiis. A t vero poftquam.fiiper o- "*
mnem terram laudabile nomen Domini illuxit, dumque
in omnibus locis & gentibus > non Ipeciale, fed generale
làcerdocium geritur, rota fideiium vnicate non in vnum
&inuidentis frater næ félicitâti Camvlque adhomicidii corporaliter locum, fid in vnamlpiritaliter fidem concur-
reatum prolapla dementia. No e quoque poft,diluiiium | rente, ftatutumeftfidelibus.obhmones fimplices Domi-
' n^cónificrare^quaepc veriratem myftcrii continerent, &
filiósailpptionis huÊa lumpmyfii diflfiçùlcate.-camprimc-
reyt.- / kty-fÊh " • t Uftwd: Non eft autém diftuciendüm ratione mortaliurn, cirr
hàeC vel.illa, ifto velillo tempqçe, quafi diuerfà & difire-,
i' pantia^jqy^mperiifiiiieft j& fuutarition pöteft>(la-
W‘l0U 'taerftvolipflèrjç:cum ipforum conditor & ordinator çem-
porum, quiequid in cemppte fit, hpii remporali lapientile
liiïë ratione » jfid * terna, lü fte, conupnfinrer 8ç vtifiter û ^'ru” occulte , dilponar, : tyqtaiïydum,.tamey »
Placrifi-1 quod non de maioribus,fmtioribuskfiyâic^ibu$>{vtiliori-]
■ b us,ad minora,in fi r miora> viliora, i nu tiliora genus hu ma-
inym vocaueitit : fid/icu.c petfona^lii fijçyjç. pfæmiffis.vçi,
ang élis vid elice t vël hominibtys« n a tu ræ iuæ præminet mar
icftace:fic ipfi in came adueniens,illis maiorainftituit, & à
carnalibus ad Ipiritalia, à terrenis ad coeleftia, atempo-
ralibus ad æternas, ab imperfedtis ad perfidla, ab vmbra
adco>;pus;,ab. imaginibus ad vericatem docuit tranfiun-
i’dujpav. -U.' ^
pevirtute Saçramenrprum curub eiscimintfi
• , ;1 y . . CjAP..»; X V I J : -
Ifilityp.cym ipie.nli^is D ç i;dicat, Çaro mea vereeficibtts, dh
j ttu!tÿfr,ugcs,fi|>eï'alfar^gantumifabfe!8c vuæ b enedici.; /lIitt £ hæe'idcirpp fpreafie^quidviopdàngiiinis-Dori'iinici inylftfe- ‘ -
rium et|ebra;tu| v.ero-,abftjiJc»tiumciouseftf: rAliaè
[ autem d i iipr-fj JP mfp ecies rerun vftaui tu m eft vbfibet.bèi
| (acerdphb^ : vei 11 a4altarie:benedicen3;r.quælibec
d?ferantyivlpecialjifbenedi(^ioiie à co’nficratiéfne Do» fmiciyyitçpprrou imnnSuflmerearmiçç nlergpirsu im^.apn.mdanciicsÉ, iboideiusi adciultmem Eeriiutlmaigï'evliici E/a. to. I
verbym Dominysfefiitlupjsritetranîvicaprodrueriî&lacii-
ficiorymritibysjfirtiplex’oolatiQ^ânisf^: vipifi'deiibaslùÈ
fipiar,qui noyiy ^Ulcitudine vin brariim apparitiiKïmquç-'
Eupt,veritatem>.fid eamin tnanifëftarione fiùftoEum'teitënt
j»erlpiçuam.ynde,quQrundamiimpliciu,mcrror.dehidai-
(^rHryfupërftitipnunifimiflaridiâatiijfj&adaaoffEa«ique temppw qyardam v.ecyftaitis extenders Velbgiadam eKiha^;
gna parte làpiencium ftudio.compielluseft^ Ec licubiidr: |Error «*■
hue pernicibpim,hyius pelbs .gecmën reuifeloireftiielwt;
coin probatum, mj,i,cr,one Ipirita 1 irradicitus eft. amphtam^ kiofiisj
d umilll dm difio-ë rrprem t qpp, qnida ro a gsui carnés i j»
fiha , iuxca vei f i b al ra 11 ëas ponënféÿ > beneduttione pro-
p,tfi..çpnlecrabaht,§<;inipià refyrrciftionistlie.iàntiiffeEtfe-.'
rps cprporafiss,cibpç.dç ipfis carnibukpeccipiebanr..Cùiüs ï ?
Êenediiftipnis firiesadhiïpà mujwshabetiKuX^nodïquam’
fit fuppruaciiym, ,&4 -Sacàramenii« -Çhriftianæ spehfiâifaM
m abboRreçi^fapifi perlpipiçj , q*u Veraattendu'tejligir',.
qppd Pafiha nofinçH mmlamefilGbrifius, 8c vufô ejiulaTi. k.Cÿr-p.
npn.iftfermcnf o vejçriifid in gxymi s lynceritacis^t veripi-
fangutsmeus vereeft potmAtz intelligendum eft$ eadem re-,
‘dejupti^nis noftræ myfteria,& vere eile corpys.& làngtjô-
ne.ip Pominij.v.tillius vnjtatisnerficftæ, quam.cum çapfte:
n9ft^o,ia»qlpe,pofteare,cenebimus,pignoiaetede4e de-^
! berous.Iiidç^Sacramen ta,àfui dtifi cation e yelficrera viç.-.
.tyt'e^djcunçp r-yudë euam crimi num fceditaté.capitalium,'
ume^i^risÇhriftideuiantes,abipfis (àcramentis Ecçlefîa-r,
lfHpo.lyipe^dmîturiu4içio.Q^ienimcorpus^c lànguineni;
Domini-digne manducac & bibic,defignat f i elfi in Deç»&,
. Dçumqn eoiQui vero medicinamiv,eljnvonhabetj velea im1
digne v«tur,ionge feà.medjfiq,çffe, languen^o teftatur»
j No,n epïm'mentitu r qui di,çit. Nifim^nducauerjiis carnem fi-
\Uidfomin$t& M w t t k ^ t f^ t t in n,non luibebin yjtam fovo-:
tó^rej^ua.Scfindqh^f^m1 àlànëtis pacribus o b hoevel
maxii}seçonftiiutum>vtmortalitcrpçecahte3,àSacramçiii
ds.Dom'ÿiicis arceantur, ne indigne ea percipiontes, yel
iuai©tii^atuinuoluantu.r,:vt:lydas;,quieiy poft panemter.ljcramentalegit»rdjfcip)|lis tradi/li^.
Non,abaßi,quamàieiunis,commuAi* > fv.c
iV: candum. '
■ . -- . . -C a p . , X IX . . , fhi ;v
O O cq y ’pqùe. çamemoranilum vidcmir,-qiiôd ipfirla-
. f . 4 cràj^ientaquidam intërdùroifiiumyintefdum prarrli:
p^çe^ilfi legimtyr»,vt4çgityç,iy Canôhibus.Goncilii A-
fiicahicapiculo oftauo. his verbis: Vt Sacramenu aluns non i
nifi à te turns bominibus celebrentur, excepto vno die Anniuerfarto,
quo cmta Domnyfiebratur , 8c reliqua. Ilti quidëm eo die
poft prândium commyqiçatyjym elle ccnfibant^ qnia
Domiaus poft legalis palchæ cténanijhoui teftaiiieiitiSa-1
municatio
meçeà Mngiftrp fifceptum,<haboliisdioicurplcniusinua=*
fifl^yc çrimen quod prius fçeleraca^ræmedjtatione con-
ceperat,iàm fceleràtiffunp cppfu^nuasefceffeâu. Vei ne
(qypd Apoftolus de Çorinthiis dicit^infirmitatem corpo-
ris'&finbecilhtatemdplàmque mortem præfumptores fn-
CLirrant.Etvtàcprirmunionefiifpcnfi, terrore éius exclu-
•fionis, de quedam condemnat-ionis anathemate.cpmpël»
:laj;idiryftu4 ivqfius,pQepicentiæ medicamentum appetere, &
auidius recuperandæ falutis defideriis inhiare.
y Quid offeren dut» fit in al*
C ^ P . X V l l i .
/~\:Vfmuis auteni ec^mmdem Sacrarnèntotutti vius, ab
v ^ ip lp Domino traditus,&ab Apoftolis,*Apbftoiicilq§,
vins in totam.Ecclefi® Cachplica: Idtitudinem fit rranimifi
fusjtamen rprimis tèmppribus, quoltlam alia. qUaedaipge*
neraöblationum offerrelblitos-^nÉélligimos ex Canoqi-^
bys» & rnaxira? .Appftoi|oryni, in quprum jtertibcapity),pf
it^ff ribituui’/ qflis Eptfiopus autPresbj/ter ypraiSrerdinationety
Dotyini alia quadamin ficnficM pff rat Jitper altare ideft, aüt
mei,aut.lac aut pro vinpficeram, confeetaqne qtudam, aut voïati*
lia,autanimalia Aljqua,autlegumina,contra conftttutiomm Do?
minifaciehs, cohgruO ihnporé deponatun Et in quarro, ojfer.ri
nonliceataliquid ad altate,prater nou as (pi cos & vuas, & oleum
ad luminaria, & thymïama; id efi,irtcenjuh( j tempor e quofancU-
celebratur oblatio. v ..
. Dum ergo quidam prohibemür offerri oftehdityr. éa a
quibufdam f lieer extraordinarie ) oblationibus adhibita. ■
Vnde Eutychianus XXVIII. fidis Romana: pnelalCQnftK
Alii vcro,fi<fta quadam fingülari,hÖn firncl in dnHö 156.
uc; lype tior£§ .y lq4, creb^ius.aott ^acfamericocijm- rpc|ce-
ßdohe m^i^jf^rppfalii>üi nF Sei d eifeere iydifantesifppff
prandia ßc plenitudinqm ftpmachijqüafi cottfirmatfiacris ■
rebiUjiqcf llitat^orporgaj commnnieabantjvtreffanru r y
S,oetatgfiivhiftp^ialya Ejpele^fticaivbi dedruerlis Ecde-
fiarum cqylyeaidinibus facfins meijtionem , poftmultas i | b'
iduniprum & Ibfirtnitacuni varieracesi htecinrec-biBtera -II
f^CuiSedemptcirfacelebtitdtet^coileäaruMfquadatn timerfi-
tat inuenitur. fiam dumperEcclefias invniuerfi>,t.errar»morbe i
confiitutas ,dte fiabbat})orum per;;fingulas hebdoniddxs famficia I
celebrentur,htocin Alexandria&Roma quidem prifia tradittone
nonfaciuntiMg^ptiivero Alexandria vhini, & Thtbatdishabtta»
lorpsfiibbatho quidem. coÜeäas agunt, fid non, fit ut moris eß$Sa?
praminta pei ttpifiiiti Kam pdßquam fuerint epulati y cibii
PmriduSadimpfiti j circa veßeram öUatione jatta coritmunU
Pant. %
Ec paylö in^erius:/« AntiöÜhiavero Spk,aUare ntnad Ori-
tntpn EcclefiafidmagiiadOccideniem halent.Dequzte-etizm Isujra,
'nosquidemli^eriysdifleruimus»£rÄi^«^/«nnquit,y%//-
lisfitbbatbis^ßipoftpraftdMn veiccenam commitnicabunt: Qua
uuüoritaPSul facere voluerm,non ädeoliqueti llludvero, quod
fupenores in Anniuerfario coma Dominica pranfi, communicate
per mißt_funt, ex epeafione fupra expoßta, emerfijfivide•
tun . -
,Sed 4 fiqiientibtts ftönelW &ratfonabili deiibefatio-' 5 S S '
cpffnoleitür,: vt omni rempore 'd ieiunis »fibraftOaf
läctoiän^a celebrentur myfterid. Non, enim ic e o priiis.
prandere, ^pöftea communicaredebemus^' quiaDomi-
nys eompfirorlegjs au$or gratiie prius legale Pafiha--per-
fegit . deinde Sacramenta Eu^ingehca inftituic: Sieiit nee
p^ys^tppraliter cogimur eireumbidi& pofttnodom baptizan,