royS 'cclefix
æquiffimum cognitorem : prædeftinauit itaque Deusini-
quos & împios aéfùpplicium iuftum,non ad aliquod opus
iniuftum; Ad poenam,non ad culpaoe: Ad punitionerti non
ad tranfgreffionermad intérim m quem ira iufti iudicis pec-
cantibus reddidit,nos ad interitum quo in fe iram Dei pec-
cantiuminiquitas prouocauic. Hue vfque beatus Fulgen-
tius.
Beatus etiam Léo de huius diuinæ præfcientræ &præ-
deftinationis veritate , id eft fempiternarum difpontio-
num incommutabili ordine, fie docet : Cum omnia qua:
in Domino maieftaris Iudaica admifit impietas , tanto
ante prædidafint, vtnon tamdefüturis quamdepræte-
ritis Propheriçus fit fermo contextns, quid aliud nobis
quam fempiternaium difpofîrionum Dei inèommuta-
bilis ordo referatur ? Apud quem difeernenda iam di judicata,
&futu ta iam fada font. Cumenim 8c qualitates
adionum noftrarum & effedus omnium voluntatum
feientia diuina præueniat, quanto magis nota (tint Deo
opera foa ? Et rede placuit quad fada recoli ,quæ non
poterant omnino non fieri. Beatus quoque;Gregorius
exponens ilia verba Apoftoli,id eft , qua Jit longitudo &
latitude &fublimitas & profundum. Ira de prædeftinatione
reproborum ad interitum breuiter & aperte dicit: ineft
Deo etiam profundum,quodamftandos infènusiuftaæ-
quitatedifponens præordinat. Item de eadem re aliolo-
co.fic dicit: Ad laeuam quoque dilatatur Eccîefia , dum
ad le quofdam in iniquitate permanfiirosadmittit.-Propter
hanc multitudinem quæ extra eledorum numerum
iacet in Euangelio Dominusdicû: Mulfivocati, pauci autem
elefti. Alio quoque loco vim nipernæ difpofitionisin-
commutabilem efle demonftransftaait:Vitari eninv vis
fuperniconfilij nequaquampoteft, fed magna fibivirtute
hanc tem pe rat qui fè fob eius nutibus réfrénât : Eiufq; fibi
pondéra leuigat, qui hanc fubied<*cordis humero volens
portât.
Item alibi de eadèm re ; ficut nemo obilftit largitati Dei
vocantis, ita nullus obuiatiuftitiaerelinquêntis : Etiterum
de impijs iam praeiudicatis : Qui vero née fidei fàcramén-
tatenuerun't ,increpationem iiidicis in extiQjna examina-
done non audiunt : quia praeiudicati in fi de litat is fuse tene-
bris, eius quem dïfpexeruntinùcdione redargui nonme-
rentur. Item dc ^raedeftinatione perditionis reproborum,
omnipotent inquit.Dei iufti tia futurorum præfcia abiplà
mundi origine gehennæ ignem creauit, qui in pjenam
reproborum elle fèmel inciperet, fed ardorem finim etiam
finelignis numquam finiret. Alibi quoque deipfbimpio-
rum & reproborum atque æterno interitu damnatorum
capite id eft Antichrifti iam eum damnatum efte eonte-
ftans, ita dicit, tUe damnatus homo quem in fine mundi Apofla-
ta Angelus affumit adpradicandum falfitatemjitam aftutosacdu-
plices atque hutufmodi fiienttam babentes felefturus eft. Etalio
loco: terra cui va dicitur tileprïncïpaliter damnatus h;mo eft,
qui alarum cjynbalum vocatur'.Qmz qui per foperbiam multitudinem
cogitationiséuolant,eundem peruerfum honai-
nem prædicando fbnant. Et paulo poft: Terra inquir, cut r a
dicitur, transfluntinaÆthioptaejfepcrbibetur: Quia damnatus
ille homo, tanta immenfitare iniquureftjvt omnium pec-
canti um peccata tranfeendat. Ecce beatifïïmi patres Eccle-
fiævno fenfu,vno ore quia & vno fpiritu diuinæ præfcien-
tiæ & prædeftinaffonis immobilem veritatem in vtraque
parte eledorum fcilicet & reproborum praedicant & com-
mendant : Eledorum vtique ad g^oriam, reproborum ve-
ro non adculpam fèd ad poenam : Et inhisnon tempora-
lium,neque ex aliquo tempore inchoandum, fed fempiternarum
difpofitionum Deiimmutabilem ordinem nobis
demonftrari confirmant, nec aliquem eledorum polie
pedre, nec vllum roproborum propter duritiam 8c impee-
nitentiam cordis foi polie faluari. Hoc & diuinarum feri-
pturaramveritas,&iandorum atqueorthodoxorum pa-
trum audoritas confbnùnter annunciant, indubitanter
nobis credendum 8c tenendum inculcant. Quapropter
& fi illius raiferabilis monachi improbatur léuitas, impro-
baturtemeritaSjCulpatur importuna loquacitas,non ideo
diuina neganda eft veritas: C^iia iuxta præmifTam Catholi-
cg fidei rationem om nipotens Deus ante conftitudonem
mundi anteqùam quicqüamfàéerét à principle cerris& iu^
ftisatque immutabilibus caufi« æterni concilij fui quofdam
k prçdeftinauerit ad regnum gratuita bonitäte fixa,ex quibus !
nemo fit periturus protegente mifericordia fua, & quofdam
pr çdeftinaueri t ad interitum iufto iudicio fuo propter
meritum quod præfciuit impietatis eorum : Ex quibus nemo
poflitfaluari ,-non propterviolentiam aliquam diuinæ
poteftads: fed propterindomabilem&perfcuerantemne-
quitiam propriæ iniquitatis.Quid ergo reftat, nifi vt fi aU-
quid aliter fàpuimus,hoç nobis Deo reuelaute humiliter
abnuamus, & cl^refcentem veritatem fidehter ample£ba-
mur: quia, vt Apoftolus docet non debemus poflè aiiquid
aduerfus veritatem, fed pro venue.
■ Sequitur iniam diéta Epiftola præfàtum monachum di-
xiflèatque docuiftè.quod Deus non vult omnes homines
faluos fieri, fed eos tantum qui fàluantur : Et quod dicit A-
po(to\m,quivult omnes hominesfaluosfier:,iïïos did omnes
tantum fàluantur.
Hæc au té qflæftio valde perplexa, & in fan&otum patru
fcripds multum verfiita&multipliciterexpofita,non nobis
videtur præcipitanter definienda fèd cautiflime & fideli firme
perlcrutanda atque pertra6tarida,& ex alijs videlicet
feripturæ fàniftæmanifeftioribus locis, quibus eius obfcu-
ritas i 1 luftretur,& ex patcmæ,vt didtum eft,auéloritatisex-
pofitionibus,&exipfàfideiratione.
Primo itaque hoc dkendum quoej firmiflime fit credendum
& nullatenus dubitandum qubd Apoftolus Chri-
ftoin feloquente teftatur & prædiçat dicens de Deo qui
vult omnes homines fàluos fieri, &àdagnitioncm verit.v-
tis venire : Et tarnen manifgftum t ft non omnes fahiari,
cum ipfà veritas dicatdifèernens inter ëos qui faluantur,
&qui condemnantur : Qui. crediderït& baptisants erit,fal-
uuserit: Qui vero non crèdident condemnabitur. Neque omnes
ad agnitionem veritads venire,nifi eos folos qui my-
fterium Deipatris & vnigeniti filij eius & qui agnoue-
rint per fidem> & in futuro viderc meruerint pér fpeciem:
ficut eudeni veritas ad patrem dicit : vt omne quod dedifii,
ei, det eis vit am a ter nam: Hæc eftautem vitaaterna,vt cognof-
cant tefolum verum Deum, & quem mtftßi Iefum Cbrißutn.
Quomodgergoomnipotés Deus & omnes homines fàl-
uos fieri vùlt,atque ad agmtionem veritads venire,& tamé
non omne^faluantur, nec veniunt ad hanc agnitionem,/
cum alibi feriptura diat,ontnia quacun% voluit Dominusfec\tr.
Cur itaque hoc voluit & non fecit, qui bmnia quæcunque
voluit fecit.Hune ôbfcurifiîmum & difficüimü locum, inquantum
noftræ pufiUitatis memoriæ occurrit, quatuor
modis in fcriptis.Catholicorum patrum inuenimus expla-
natum, videlicet vt vel itaintelligamus diétum, qui vult
omnes homines fàluos fieri, vt omnes homines omnia
hominum genera accipiamus, id eft iudæorum Sc gen-
tiumrliberorum 8c feruorum: virorum & mulierum : Di-
uitum 8c pauperum : nobilium 8c ignobilium : 8c quæcum-
que huiufmodi. Exomnienim genere hominum fàluat,
& ad agnitionem veritads perducit pèr Dominum Iefum
Chriftum qui in Euangelio di.tt : [mille eft regnum calorum
fagftna miffa in mare, & ex omnigenerepifeium congregant i. Ifto
namque locutionis modoipfe Dominus in Euangelio dicit:
Et ego fiexaltatus fuiro a tenu , omnia traham ad wie:Quo-
modo enim per paffionem crucis in qua exaltatus eft omnia
traxit ad ft, qui alibi dicit. Nemo potefi ventre ad me, nifi
pater qui mißt me 'traxent eum. Quod itaque de fblis fideli-
bus in telligen dum eft : fèd omniaad fe trahit, qui ex omni
vtdi&um eft genere hominum Êcclefiam fuam colligi t&
perficit ficut etiam illad ab Àpoftolo diétum eft : conclufit
enim Dei$ omnia in incredulttate vt omnium mifereatur, quo-
modo enim omnium mifèrecur æterna ilia miferatione,
qua eleäos fuos coronat mifèricordia & miferationibus
qui occulta difpofidone.iudicij.fiii cuius, vult miferetur,
8c quem vultindurat, nifi quia, vt diôum eft omni homi-
num generi miferetur: Quod induobuspopulis Iudæo-
rum fcilicet & gentium continetur. De quibus vt hoc di-
ceretfupra loquebatur Apoftolus. Aut ita accipiamus di-
éb$n, qui vult omnes homines faluos fieri, vtillos folos
falfiari intelligamus, quosipfè fàluare voluerit,ideftnon
quod omnes fàlaentur, fed quod nemo nifi miferarionis
i fïus voluntate ftluëfüt .* dé qüo Pftîmift4 dlcit : faluum
pie fecit quoniam voluit me: Etiteriim: efryvtâfyvokntàte
eius. Ifte enim loquriortis modus iriyerbis Apóftolfetiam
afijs lôcis inuenitiit ficut effilludï ficut perVnîüis honii-
'hisdcliâutn in omnes homines in córidemrtadbnem : ita
Ôfpervllius hominis iuftidam,in pmnes homines in itt-
ftificationem vitæ : Quomodo enim per vnliîs hômiiiis
iüftidàm,ideftChfiftiin onines1'homines in iüftificatió-
nèm vitæ ?'.Çum manifeftiffime non omnes homines
per iiiftidaffi Chrifti iuftificéntur , & viuifîcentur in
Chrifto : Ét tarnen veriffime dixit Apoftolus, per ynitù
hominis iufiitiàm in omnes homines in iufiificatïo'dem vi$: Noq,
quia nullus Hoifiinum eft qui pèr ilÜusiuftitiam non iu-J
ftificetut : fèd quia præter eius iuftiriam nemb iuftificâtur;
Omnes ergo pérriritnum Adam in condemnationerrt, &
omnes per nouiftimum Adam iff iuftificatioifemQuia
nemo in condemnarione nifi pér ilium : Nemp iniuftifi-
çadpné nifîperiftum. Tâll fèn(u & illud acapiendum eft:
ficut inAd(tm omnes monuntur, ita & in chrifià omnes vïuifi-t
cabuntur. Quod vtique de futura refurreétiorie dixit Apo-
ftplus. Nunqurd enim tune viuificâbuntunn Chrifto, qui
.nunquam crediclerunt in Chriftum^qùinunquam fuerunt
in Chrifto?quinunquam vixerucnec mottui funtinChri-
ftofEt ideo riullatenus pertinent ad Chriftum, vt in illo ac-
cîpiant reflirreétipnem yitæ qtuunDjpminu^fidelibffS pro-
mitt'it d ic-e.r\^OajÀonafeceruntÀn refurreftionem vita, 8c idèo
ad eorum pertinent fortem, de qqibus ftatim fùbiungif:
Qui veromalaegerunt, in refurreftionem iuflicij :Ez talken vere
in Adam omnes rrioriuntur: quia,nemo in mortem nifi
perillum. Et vere in Çhrifto omnes viuificabuntur : quia
riemoin ilia refurrèétione vitæ nffi pér ipfiim. Q up etjam
fènfu manifeftiffime illud in, Pfalmo «iiÀurn eft-; Alleuat
Dominas omnes quycorruunt, & erigit onineselifos. -Neque e-
nim omnes omnino qui in diiierfis criminibus 8c Vitijs.
corruunt & elidüntur, Dominus nriferendo atque indul-
gendp à lapfiii^jinæfuæ alleuat 8c erigit, cum tantos in eif-
, dém fuis crifnmibus & iniqiiitadbus perire certain fit : Et
tarnen vere ipfè omnes corruçntes & omnes elifosalleuat
atque erigit 7quia vel ex omnigenece peccantium fiuecri-
minoforum quos vpluérit fahiat: vel quia Ûifi pet ilium nemo
proftratus erigitutaut alleuàtur, dum non ftus viribus
fèd Dei miferatione confurgit, ficut ergo in his Pfalrai ver-
bis de opéré mifericordiæ Dei rira & in ilia Apoftolicafen-
,tehda,quia de ipfo diétum eft qui vult omnes homines fàluos
fierire&immé intelligitur devoluntate boffitads Dei:
ÿelcerte ita intelligacur qui vult omnes homines fwuos
fieri,quiahoc fandfcos fuospej: fpiritum luum veilefàcit,
id eft veile eis infpirat,vtpmnes homines ficiitfeipfos faluos
fieri optent : ficut & de Spiritu fàndo intelligendum
1 eft quod'idem dicit Apoftolus^ : fedipfefiiritus pofiulat pro
nobis gemkïbus inenarr.ibihbijs. Quiautem ferutatur corda ,Jcit
quid defideretJpiritus quia féçtindtim Deum pofiulat pro fanftis.
Poftulaé namque fpiritus ,quiavtbeatus Gregorius expo-
nit ad poftulàndum eos quos repleuerit,inftammat.Etge-
mit atquç defideràt fpiritus, qufeçfan&os in orationibus
gementes & defiderantesfacit,iuxta^unc itàquéfcnfum
Deus vult omnes homines faluos fieri, quia vt diétuméft,
ipfè fànftis fuis ihfpirat vf hpc veync,ipfe eps itavplentes
facit,ficutinfpirauerat beat® Apoftolo qpi diccbatjyolo
autem omnes homines ejfe ficut meipfum. Et ahbi cum corarn
Rege Agrippa & principibus teftimonium Chrifti mira
libertate & conftantia prædicaret diçente fibi eodemrege,
inmôdico fuadesme Chriftianum fieri, continuo plejus
defiderip fàlutis omnium «efpondit : opto apud Deum &tn
rtodico & in magno non folum me fed& °Wies quifneauditint
bodie taies fieriqualis egojum exceptù malts tfiis. Quarto autem
modp ita à fandis pattibus intelledum îfmenitur quod
didum eft , qui vult onines homines fàluos fieri, ypf injpli-
citèraccipiatui: hoc de opinibiis hominibus quantum in
ipfoeftDeum veile eo qùod omnes fàluari veliit bpnitate,
créator4s:fedquia„liberi arbitrijeps cohdid.it, expedetvt
hoçptiam' ipfi velint : 8c fi volpetint, iufte faliièntpr ; fino-1
luerînt iufte puniantur, fed huic fpnfui imprimis îüud vi-,
de tu re fle contrarium q u om o d o Qm»ipotenspeûse«arum I
quos vultlàluQS fieriexpedet yoluntatem,vt& îph faucet |
| | f g • ' g T ;
propria arbitrij libertatefàlui efle yeljnfc cum Veile fidelitér
, làlilüm fieri fit perf edémpû|neni’ 0pmini Iefu Çhrifti:
(Quia ficut beatus Petrus Aporodus dpçet, non eft in vllo aliù
■ fifflïfy non eft aliud nomen fitylo datum hominibus m quù
Hporteatnpsfaluosfieri) nemo omnino poflit, nifi in co DeuS
dpérctur & Véllé & poflè : ficut ApoftoljUS teftatur dicenji
Dm eft enim, qui operator m vobis&vèÜe typerficerepro bond
voluntate , ficut manifeftiffime Àpollplicæ dodnn^
yeritasjdbcetfvt quid DëuSexpédatébrumqùos vult fàluos
fieri ybluntatem, vtipfilibeto arbitrio .incipîant.ypllë
fàluari,&tühcdiuihàbonitatè fàluentür ytinitiüm làlutis
eorum fit ex ibfis, perfèdiP àutem èiufclenl fàlutis fit ex
rî>eP. Etvbieritquod idem Appftolpsdic\ï\AutquUprior
dédit idi&retribuetur et? AutquomodP in tali ,fènfii».pek-
gianus error non habet vidoriam, qui fàlutem hominis
non ext)ei dono ,èdfcx libero hominis arbitrio éfïecon-
fiçjmar. Quod fi falfum eft, ficut pmninq Falfùni,èfïe con-
ûihcitür.quidcaufæ eft vt Deus qui omnes homines Vult
fàluos fieri, non omnes homines fàluct? Vdluntatém eo-
ium nPn expedat, qüiaVpluntateni Vere fàffftisfuæ nemo
habere p oteft nifi per iliim. Anqupdvultnön poteft oiti-
nipotens ? vt ( quod abfit ) veliit làluarc omnes hommes^
no(nQ puoidff eitr.g o reliât, nifî vt ille qui omiiia quæciimq*, .voluit
fecit, idéo hpc non fàciat quianoluit,rion quia non poffit:
Quia ficut vere omnia quæ voluit fecit , itayere noliiit
quæ non fecit. Cur ergo holuit ? nifî-quia in la c re ficut
iuftum ita& occultum cft'iudicium eius cui Pfàlmiftadi-
cit^: judicia tuu abj/Jus multa. Et de quo Apoftolus dicit:
quis enim cognouit fen film Domini , aut quis confiliarius eins,
fuit ? Etitérum , nunquid iniquiias apud Deum ? Abfit.
Quos ergo voluit fàluare , fàluauit, quia omnia quæ-‘r
curique voluit feçit \ Quos autem fàluare noluit vbi>
nifi in ilia ex Adamveniente mafia damnarionis i reliquit.
Ita fit etiam fi fecundum pium quorUndam patrum pio-
rùm fenfum Deus omnes homines vult fàluos fieri bp-
'nitate creatoris, qua creaturam fuam bene afeconditam
perire non vult, id ipfiim iterum non vult iudicis æquita-
te, qua, éandem creaturam fuam vel originali vel etiamaw;
duali peccato nequiter inquinatam & yitiatam impuni-
tam eflènon finit. In tantum enimneminem vult perire,
nec voluntas eius alicui caufa perditioqis exiftit j vt per
Erophetam.etiam iuret & dicat: Viuoego dicit Dominas,
vqiiiuiaant o:l o Emto traternme inm ippfièj, qfuidi n vot nre vuuerltta mtuor taté vmia fiumap iimj,p ipae &rfeuerantem
in impietate fila impium proçul dübio punit.
Ita in vno atque ëodem homine & bonitatem &fe-
ueritatem fuam ofténdens, bonitatem,qua non vult eum
perire: ièueritatem qua perfèueranterri in iniquitate non
vult impunitum relinquere,fi ergo hoc quod de vno homine
diximus', de vniuerfo ggnere hominuni pereuntium
fimilitèr inteïligatuti poteftlorfitam n5 abfurde did,quod
Deus omnes homines velit fàluos fieri bonitate creato-
, ris: Et tarnen eos quos indignos falute iudicauerit, iufta iudicis
fèueritàte non faluet. Nam & in vno homine, y tiam
didum eft vtrumque fieripoflè oftendit Apoftolus dicens:
Vide ergo bonitatem 8t feueritatem Dei: in illis quidem
qui ceciderunt feueritatem : In te autem bonitatem fipér-
manferis in bonitate; alioquin 8c tu exdderis : Quod eft
aperte feueritatem denunpiareilli qui non permanferitin
bonitate. In tribu^itaque prioribus modis intelligentiæ
eorum verborum quibus de Deo dicitur, qui vult omnes
homines faluosfiet) , & M agmtionem véritatis venire, nulla
abfurditas , nulla repugnantia fidei inuenirur ; Quia
fine omnes homines quos Deus vult fàluos fieri omnia
g e îe r a hominum accipianrur : flue omnes homines fàluos
fieri beum veile ira intçlligatur : quia omnes qui làluantur
non nifi eius voluntàte fàluantur :fiue eo modo didum
credatur : ompes hoAinçs Deum veile fàluos fiçri : quia in
fàndisfùis ipfè hocyult, qui eb talem volUntateminfpi-
rat Jjdomnçs homines velint faluPs fieri ficut feipfos:in
his iiiquam nbminibus & vera omrtino & faluhrisintel-
ligeptia eft. In|quarto autem modo illud fine dubio ca-
Uendum, quia&occafionem pelagianæ prauitatï præbet,
quod Deum vt faluet homilies humanas expedare aflè