1048 Lttgdunènfis EccUjîx
curumcrat fiio rempote ianuncéis diuini & xrefni iudicii
vtdidum eft, pfxdeftinatione terribilirer fiiperuéniflè dc-
monftrct, & fiiturav tique punitioftc damnaftdis, &prx-
fenti iam féntentia dininitus condenïnaüs. Poftfrxc adü-
Uvd'neceflàrio cônüertimur, quod ifte vc âlîqùid ex G rxcæ
lingu® pefitiadocére Videatur addit'& dicir: efiè ’ Gràïcum
verbum ôfâ>,quodvideô‘& définie & deftinointerpreta-
tunfimilitcr'éoirîpofitu ir£?of«prieuideo, prxdefinio, prx-
'deftino. Ac per hocprædeftîÀaûonc'&rprædefinitrôn'ë ni-
hildliudeftè qu&prauifion& In quibus verbis bene qùidé
aitiquod ô^pomt latine dîci video,fed qUoirfodóïftüdVi-
deo intelltèi debeàt, vtrum fivnpliciter tantuniroo'do ficut
quod ifte dixit & qtiaff definiiüt prxdefimatïotleói & prq-
nn'itióném Dei, nfiiil aliud eflè qua prauifibnemiQuia ille
fenfus mimifefte iiijpiuseft vt quafi tantun’imodppr^uide-
rit Deus quid qui Ique eHetfadurus, vel quicLpfofedis luis
päflurusj'&nihilde illo quiVelmale cratadufiis , inluoxternoïddicipprxdcftinauerit
huc & dicit:Deum nee prxuidiv'Uele prripxe'f pinriaednetf. tAiridadflièti mveb arrde-
&pcenn's buia nihil fint.Qaöd quafit vähum & vpritgti eo-
trarium,iam fuprafetis,-vt putamu!>)& lx plus ofte’nfiim eft.
Demdeluljiur git ifte loqucns de Deo 5peccatores in mafia 0-
riginalis peccati rdiqiiit relides deferuit; defertoslumïne teneb: as
f^aere.DêièrtpSjjvkamortem interimere. N ec quodih 'eis
multa vide mils trahfell fites & vltrofe noftrisalfpedibusin- | Deus fecit,relih quit vel de/erit: Älioquin eprunV natura ad
gerentiaj An certo aliqito & defixó intuitu, quo ré aliqftam nihilum rediret,fi fiiihma eflentia in eis non eilètded qübd
autcertiffimeeflècogno{catftus,aut^amadlücinteAtiöné .ineisnonfècit,ideft,{upeibiaró,(prcuir. Qwod ergo dicit
Ylofter dirigatur afpédus, ftquafifignuadfegittaift eundé dèDêo quia peccatores in mafia originaiis peccatireliquit,
nbftru aipedtu ädiö confequatur.Sicut & feriptura dieft de | fi dixiflèt reprobos aut puniendos ïïue damnandos, pibrefabro
ferrario vel cuiuilibetalterP metalliquià adfimilitü-
verumeifet. Ipfi enim ,ideft, reprobi puniehdi atqup
Vimc vafis quod fàbricatur ettoculus illiuS ,tü tataillud iri-
damnandi remanét in mailaüfa ex Ada(n generaliter dam-
tén tione oculi attendit, vt velue ad regulam vel ad lineS fiii
nata.Quianoncosindediicreuit figulusille oiunipoicns,
obtütus nihilinèo aliternifiquodipfedifpofuiteflè patia-
o$<Z qui ex vna eademque mafia fecit aliud yas.inliohorem^a-
tur.Itaeigotnagis ille fermó id eft, video ifttelligendus
liud vero in contumclia. Nunc yero quoddicit quod Deus
eft vt talisibi vltio defignetur, qüx ita ad cerffttn dirigitur
peccatórcs th mafia origifialis peccau reliquit, non priVni-
intuirum, vt àd ipfum vel curlus intuehtis,-vel iaculatio Vel
ho poteft eïfeytrüm:qliia vtique peccatores inde difereuit
fabricatio, vel alittd eiufmodi rediflime & irtdeclinabiliter
ac libeiauit ille qui dicit: non yeni vocare iuftosïèdpecca-
dirigatur. Ex hoc ftamq*, verbo quod diciturôçâderiùatur
Zoopa,vifiö.’Quam tores.'Et de 'quo Apoftolus ri&fidelufef mo& omniacccftivèe
quod eft Latine vifionem v.g.fomnliàut
dignus quia Chrijiuslefitsicnitin huncn.wrdumpeccatoresfahios
alicuius reuèlationis ita àntiqui definierubt, quiayffio eft,
facere, Veruntamen quia non dixit brnhes peccatores in
Cum quid quis videt , quodéodetp^nodo quo apparuerat
ftiaflailla reliquit: Quodvtiqsaper tifiime fai fum e(Rt,fid
èuenier.Vnde maxime in feripturis vifionem cuiimibet di-
11'inâb repelationisquç vtiq^ita vidètütin fpiritu vt omnino
dixie indefinite, peccatpres iisvnafia ilia reliquit. Quod pp-
teftintelligi&ex parte, ftet ytcunqj quod di £tu me ft,Qu pd
alitereuèrtire non poifit, GræceiAo^w'juaTs oftendi fine yi-
autem firïyungh deeifdem reliCtis in mafia peccati feillos
dérilegitur. £t ideo iuxta hanceuideritifllmam ratiónêcö
iftomodo dicitur video, cer.tifiîmeirtteiligitur défini oyel
deferuit, deiertos lumine tenebras tprcjucre > deferrosvita
deftino ficut &ifte feefte pofiiit,yt cumcOiAponitur illefer-
mortem interimerejita eosvult intelHgi a Deo reli'Cto’s, &
tno addita præpolîtiôtie & dieitpr reéHïîime intelligatüt
relinquendodcfertos,vtquiadefertifiintayerplumine,te-
nebris exciratis fiix torqueantui in mentc :Etquia deferti
prxnnio vel pr^deftino, quod vtrumq; vniiisfigni-
ficationis eft,port {tetiamînferpretaripræuideo.Qùæpro:
fijnt d vera vita motte Ipecialiihanimapeilmantur. Ethxc
uidentiatumad Deum referttfromnino certiffimabO:, &
fit tanmmrnodo eorum pfenaatq; fiippfidum in ilia xter-
omnino ficut ille prouiderit futürum. Vfide & ex hoc v6r-
ha damnat'ione, vt. nullo extrinfccus tortfiento adhibito
8c
bo quod eft oço deriuari Grace videtur-oe/o-^f^* quod eft
fola mentis cxcitate, fola animx mortc puniantut, ficut *çoe&trplç fit pra tr. ultiplidter aflercre conatus eft:Et vtinilladamna-
deftinatio j& pràïjîofîtione addita ideft,prade-
ftinatio.Quæduoverbanemovnquamvifioïiemvelpra-
tione remat^re eis aliquod magnuto bonurn bfttndetevi-
uifionem interprttari auius eft, fed vt diximus deftinatio-
deatub Dicit adhucdeipfis nèc' quod in eis D e u ^ d t rc-
fiem & pradeffinaciohem. Similiter ex eodem vetbô ifit
lift quit Vel defer it :A lioquih Cotu m n atura a d n ihil um redi-
Zetiriv rét, fi fiimma cfientia in ifiis non eflet fed quod in eis non
deriuari videtur quod eftdeftinàuit & prapofitione
addita y^e/iSrif, id èft, pradeftinauit poteft autem -rplipo,
fedtjid ëft,{uperbiam, lprèüit,Ecce quale bonum eis prx-
vt fiipra iam dixhnus, interpre tarictiam prouidco. Sicutin
dica t remalifle, qualé etiamiri fennbilibus elenfentis Deus
Piâlmo vbi nos LitiiK didmas'.prouidebant Domirium in confiera
eXhib&te dignatur, Vt dninipotenfi Virthte e^ntix fiixdet
meofemperjn (jirafco iegitur npoôçèipiY t'à>xoe^»«qu2
éis clfejSivtdrc pérmaneant,n,ec eorum naturiadhihdum
prouidcntiaceitum vtique aliquid &praïfihitum oftendic.
redigatut, eadefn vittirte ea fitftcntat &permancte facit.
Quod B.Hierony mus inedinorte lua ita pôCuiv,propojUi Domina
Std iftaud eftjclementa mtmdi in quantum fiintin naturali
m in confiera meo femper : quod vtiqué mamfeftius ad
lüalubftantiaconleruantur, jrermarieht vtiqueadUudem
deftinatum pertinet. Quod au tern deftinafum hoefit pro-
efeatoris & ad Vmmfiue honorem ratioiialis citaturq illo-
prie quod adeertum intuitum Hue confilium dirigitur. Ó-
rum vérbdaninatprum 8è. pérditörum naturaj & bmnibo-
ftendit nobis (criptiira quæ dicit :Aut ficut fdmtra iA locum e-
te'nti Dei virtute feruatur tfe perfcat, Sc iuftó J$ci indfeio a4
nrtfft deftinatum .Et Apoftölus vbi défcipfóaivad dtfïm turn
püïnaméi tantum prpfieit quod fernatur, ne vnquaib tiu$
per/èquoriadbr4tiiumfàpelrn& vorationis Déf,ócc. Quod B. Hie*-
fdppHdura fihiatur.Liceteciam mihi laudandus fiteneator
ronymus exponeiisait: Dicit fe nec dum compreHendiftè
-qiii bpnutfi naturx qufidxondiditnoh omnimodo deleri
& nequaqnam efleperfidum ï fed inftaiAgirtarii ad prbr
pofitum & ad lignum iacula dirigere qirç ImnificanterGrç^
fi'fumma ejfifttia meis non ejfit jfidiXifiet, eprutfi naculaadni-
ci TKovor nominanti ne (àgittaad partém dedinans altera,
hilum rediietfi eis fiimmaefientiaefle rtPU conecdCret,
imperitum oftendat fàgi trarium. Non cr|ô ifté inludat no-
vel effe non conferuarer;eflet vriqueverilm. Quia omnia
ftraignorantix ex Grâscis verfeis aliquid immutans noua
. quxcumquehabent elfe, ab ilia fiimmi & di.uinaefièmia
ittterprctatione,& eorum vim,quantum infcefteuaciians:
accepemntytcfleht: nunc affeem 'cum dixetituiffumma
vt quod ómhes aritiquiihfcripftitisdanCHsyel pradeftmaito
efitfatia iV|v^t;tantumei'sattribuere vidcttlr qui crunt in
.;iUapérfiitiönëdamóanvtedanVtébiplumi^ei;eïfevidcan- tionem interpretàti fiint, vel ptxfinitiäuem aut prouiden- r-~
tiam fiuepropofitum.Nuncifte vclioiicerèi n u f i t a t o Déus eft quide fejpfpdicit ': EgofuDi qiufum : EigpDeus in
furdo nomine prxuideiitiam. Q u x « ipfaquamuisinDeo ;. eis errt'& teinplumDei diet ppÉcçtînt : Ira vt dejpfis dicat
ficutetiam prafcientiaceiRlfrmafit. Tamenexhiiitrs noui: ; Dettó , &iiihabitabbmillis ; imrnb &: amplius quain tcm,
tarefermonisnuilatenuspatimiirextenuari.veldeftnnfen- plumemnt,fifümmaelfentjainciserit,vtqüodammod<)
film prxdeftinationis quia prauideri,& prapfeiri d Dcbpofi elfentialiquadamcopulatione Dcovniri videantur.Quod
funt etiam ilia qux ipfe fedurus rion eft, prxdeftinarrauté de vrfij^iPlblnediatore Dei & hominurh homine ^Chri-
abep non alia intelliguntur,nifi ea qux fe&urus eft,vel mi- fto if fufingularitèr eh credendum Que fibi vérbumDci &
fencordiavel iudictofeo. Ac per ho^abfitomninp dnobis ' vetbu jDeus|irentiali& ifatiiràli çÔiuniftiohe vniuit.Id eft,
Aducrfw ioxnnem Scot um*
in vriitatem perfbnx fiix fiifeepit. Qüod fi dixerit quod
fiimma lubftaWtiain eis erit,virtute Operation is lux agedo
ne eorum lubftanria aboleatur& pereat, non per aliquam
inhabitationisgradäquaaliquo bonoinillo& ex illöper-
fruantur,huitet ergo inufitatam &inlblentem locurioncm
nec dicat in hominibus impiis xrerna perditione damnatis
fiimmam efientiäm efie,ied potius fitmmam eis efienciam
adclle virtute operantis non diönatione inhabitantis.Eft
autc magna quxftio, &fideli pietate quantum diuina gra-
tia largitur indaganda, quomodo & on^iipote n s Deus cre-
dendusfitin vniuerfitate cteatüra femper vbique eile vei
adefie,&aliquando etiam inefle vel in ha bitare,quä tarnen
hoc in loco magis quxrendam quam exponendam propo-
nimus vtapiis&fidelibuspiedc fideliter huius rei venras
quxratur vt eodeth Deo ädiuuante veraciter inucniacur.
mIftien eunseimxp &er Etucscaldeliiuanftgiictx,aldohcuutcipornoisp t&er Ceohfrdifetmiainmxp piioesta dtiäsnatos
& dicit:Deum in ea natura quam creauic femper ha-
bitare. In quibus nimirumverbis naturamquam Deus ad
fe ercauit humanam vult intell gi quam in mente rationali
adimaginem Sc fimiliradincm Deus fecit>&dicit in hac
natura tnentis rationalis femper Deum habitare, & in prx-
fenti videlicet leculo,& in futuro, & in eredentibus qui e-
ius fidcles lurit Sc in incredulis ac Paganis qui ipfe lua infi-
delitate ab eo alieni fimt Sc in eledtis quos templum luum
xcerna damnauit.
1049 j
ti morsintrauit in mundu.G u ius iudiejo nifiillius qui ho- j
mini prxdixerat quacunq; die comedem ex,eo,morte mo-
rieris:quia comedere exillo.lignoivetitohoe fnitvtiq;pec"
catum,posnavero peccati hoc quod conlcqueter adiun&u
eft motte morieris:quod vtiqjnonde fola ifta morte corporis
eicömmuinatus eft.fed&deillaqux pcccandofaöaeft
inanima:quiaanimaqux peccauerit,iplamprietur. Erde
fccundaetiä morte qux erit in damnatione xrerna, ad quä
teatus illius primi peccati omnino omnem hominem tra-
hitnifiGhrifti gratia liberetur. Cum ergo hiecDeu?dixitnÖ
folummbdotcrrorem audi^tiincutere voluit^ed quodiu-
ftumxterno iudicio fiio ftatuit illacomniinationd nianife-
ftauit vt videlicet,iufto& xtcrnb eiuyudieiöjfi homo illud
peccatumadmitteret,primüm animx morte incurreretjfe-
cundo etiam corporis mor'te difibluerCtutitertlb 'etia fecu-
da morte dänatetur.Et hxc tota dartinatio & in anima, feir
licet>& in corpore,& doft corpus cum iplopeccato in om-
nes ppfterpstransfunderetur.Etideoiudiciumijrernicon'
filii&iuftitix fexquod in illo primo Sc y no homine in*
choandum iudicauit, in omnem eius ptogCniem träfmifit
vt illo iufto eins iudicio quicunqueexilla mafia damnata.
Chrifti gratianon fuiflec diferetus, primailk diuini iudicii
fenten^iaxtetnx damnationiten^rethr pradeftinatusi Et
ideo reprobos qon reliquit tantummödo iti malfa origina-
lis peccati quafi nihil de eis ftatuehs atq; definiens ,fed etia
fecit &in reprobis quos in xterna perditione damnauitï ^udicauit.vfxrernum&iuftumeiiisjndiciumqapdpB^eÇ
quod vtique contrarium eft fidei&veritati.-Quialihoc ve- |fic inradieefequereturingeimme. cquo coepitin parère
rumefle polTet etiam in infidcliffimis Iud*is& Paganis qui: necefiariqimpleietur m Çobole.nam rtuUa omnino apjld fi-
quantumadnaturambonaro Sei Deo conditara pettinet I delesdubitauoeft,qi*)d oinmpotensDeus antequapec-
ahda bimitaaigei nDée &us pïîamteilfi-tjuhdaibnierathte D CehildàfâtuUsùihnatrbeiératccdeSicpeirreittuust , icaauieitcpheocmcadtiu,pc«i^S.sitaaietecaiaiimi vparqaMdefbpaUH.qam mllo eluq
S.Qupknluimpio&deteftando quidhorribiliusdiciaut ! mdiciociretpaflutas;EtquodmrUokfteiiidicandôcoepi(
eogiiaripöteftiiftSnäqsabfiicdicatemeciS illud leqüiturvt j in coraillius progemcèadem pïæfçlehua eadempçædefti-
frie adqleg celrie qduuin itiutnr ca dv tiimqaugei1 nraetmio &na lliims oilrietautduixnae pmr iDnceiipcaolnitdeirü, verba nullaratioUe fùlca,quod Deus reprobos in tna&ula.
nequeenim minus aliquid hÄinibus in fua natura acce- j damnadonU teltqUept nccaüquld deeonxm ptædcilma-
peruntjetiain in diabolo Stangclis eius qui vdins natura uiritdamnation^exlibelloquem Gtæcj hÿpbgnofcoq
csum ta.rions langeuns exmXiuni.ciw l/cuü *u4iva, ^Auiwre«n—Hn..s.> f —it. ftiniefleputaôt.»aflumpfiirevidetur.Quemlibelluhi non
&ChriftusèiuS,&Spiritus fendus habitare dicendus fit.
Cütri hoc dohum beats 8c benignx habitationis lux loli e-
ledx ^éfideli rationali creaturæ,ficut fupra ex feripturis o-
ftendimus.làrgirictedendus fit. piis namqutd& ndelibus
Dominus promittit di cens *.Ego & Dater ad eum veniemus, &.
fhanfionem apudeumfaciemus. Qui du s & de Spiritus fendi
habitatione fimiliter repromittit dicens i Et ego rogabo pair
em& ahum par adytum dab it vobis qui manet vobtfeum in ater*
n'umi Dé quo etiam paulo poft filbiûgttîForautem cogno',ce-
tiieit, quiàap ni Voi mattebit& Vobis erit. D e tali b us m lèD eus
I dicit & inbabïtabo &inanibulaboittillis. Et Pfelttiifta ait inoe-
< t p p c u a u % , v ^ u v t a a l o u r n . - . . » a J 1 — -ç-— il ~ , O . fttni eflè pwaae, aflumpfiiîè videtdt. Qdeni hbelliitn non
cite hnâi Auguftini,& ftiliis ipièdèmodfttat & iêniBS nod
. folum fanâi Auguftini feriptis iéd eriani fidéi cphtrâtiuS$c
teliimoniaex noua ilia editioné qiia nos vtitnut iumpta;
çqmillccontiahæreticosdifputans^decauffifideiàgéns'
continue ex antiqüa editione conuincat conttadïcentesi
düipiâ inftmât fidèles. AdditadbucSt dicit;peijhfièhtiàm,
gprretddci fntionnapjfoe /iünt[ .&mc l.tvgfiqbanesnb.boii oàsi cviltt.rinuqputPpsm imùipujJohrùjim’m muàmli tcirnupcrïoa--
! mm.I11 his v.erbis quidam verapræmitfà iiiiit.vt Cf eis filû
'cdclufidcondnnatetur.nathquddüeiiàpienfa'amdepultis.
legiBnsfiiæ difpofitidnisprèdéibUàuerit âtqueprscfixerit
ir,a„UDomim, modnmatquemenfuramimalitiæeft.mpiotumvelangeipijiiuM
ernum e' uicaoum ——------
nifi quia Dominus erat'ni nobis dicat nuncJjraeiyn’fiquiaDominus
■ trat innqbjsiy hde & beatus loannes Apoftolus diftingûens
inter feàbitàtoyeni piorürri Deurn i & habitatorem im?-
piotum diabôlùm dicit fidelibus : VoUti tfeo eßis filiohy
& Vic fiùeos quomàni màior eß fiù in Pobis e fi, quant qui iti
mU\\xc ifte fi coirrigi defideràt fidéliter çk fetiptliris difcàt*
& hôti humanis & Vanisalgumentationibus tohtraVferi-
tatem Dei linger,fed,fe illimiti pietate fiimmittat.Sed qufe
totû hoc qubd de illis qui irt rtlalTa Otiginâlis peccati rehdi
àht dicit no ob aliqtf replicatjhifi Vtfeos tahtümodo peçca-
tiorigihalis vinculo obfttidos tlftllô Deiiudicio allejac ad
poenam prâîdeftinatos » qq|erendüm ab CD eft & à cXteris
•qltiitalêntiunt, vtrum ahquo Deiiudicio fadum fi tanta,
muUitudogerterilhumahiilli peccato originalifteret ob*
noXia,ac per hoc etiam .xternx morti débita ».ônnonîfi enim
nullo Dei iudicio, fed tantummodo natutah curlu vi-
tiatx otiginis hoc fadum eft > Ergo fie peCcatüm tantum,
modoineos natutaliterex illo primo homme tranfiifum
è&ft c vutc nuurlrliat ipneecbcsaetix e Aiudsa dma mfonlaa otiroig ino epoesc cttaatnis^rnuonndeenreacmüciu*-
fia ptena peccatifed maniiefte Apoftolus dicmqnodp.rvnnm
homimm ptccMum mtrtuitm murtfm, &ptrpeciÿm
mors éttn “mms homines pâtrmfiitM ere ergoex vno Scg
vnurri hominemnô ÿlum peccatum fed etiampmna pecitglUUi
lu s UU^UUliVU-u —----- modum atque menfuram imaliçixeftimpiordhi vél ange-
lorum ne icilicéc.in cantùm.poffic pfotedere& extendi Cd-
tum malitia, quantum ipfi defiderant ^èd fub ocCÛltis Dci.
legibuscërtâmfehfiirâ $c terminis cöérceantur, röaöifefté.
vtrum eft : Qüia& diabolus & dxmohes nialigrii fènqfeï
Vti^ùe haberit male agendi Vel nOCendi volùntatem > nec
ram fen pojQfuiir,nifi quantum & quândô à Deo periüittàn*
tur:Nâm Sc diabolo dsàlitipfe & nequiter beato lob noce-:
rectlpiehti,modumimpbïuit;nec quantupi voluit, fed
quantum petmiifus eft nôcerè ptxùaliiit: Et dé impiis hp-
mirtibuS maligna & Jraua cbhantibus,& càmefl Deo moei
um eis impône^te neqpaquahi petficçtc valecibus aperte
fèriptura didt-C ofiitaueruntconfiliaqua nonpotueruntflabi-
lire. Eiiïtturayquidifsipàt.CùgitAtiones mdlignorurtt ^nepofsint
impure marias èorUm quoi ccèperant- Et qupdfubiungitifte 8c
dicit i nibilappetere malitiam dialolt>&omniu impiorum,nfi vt
p. tcattdo & inique agendo à Deo qutfunma effentia eft recédant* mauifelte vCrum ert:Quia,vtdidum eft, peccando & inique
agendo quid aliud agunç, nifi vta Deo recédant i 8c
lo n ^ ab eo fiant & pereanc. SicSt de eis feriptum eft, quoniamqutelottgantfeàttyperibunto
Et quod iubiungic ifte âdhuc dicens : Quod in tantum
& diabolt & homimm impiôruminiquusappetituspronus&aut-
dus fit ad malum y Vtfteos diuïna poteft as permitteret y tantum
fepeccatis immergèrent, Vf in eis etiam ipfn natura mérita deleri