
M Synopßs.
rias iam fubruentis lerofolyms. Inde infilit in L a ics frau-
disiàcrilegium, qui de peculatu Eccltfiaftico conuiuunt, &
rem Dei,rem facrilegi efficiunt: Probat a primis nafcentis Ec-
clefisexordiw|incrementis,accremetis quibus coepic dita-
rijduce Ipiritu, ftatutos Canones qui direptionem ReiEc-
cleliaftics vetarent.nuliique citra Gonlcienris perniciem,
concederencab illis Canonibus difcedere.Rogat Cslarem
vtmedeatur, Coetumvtdeprecerurcontralàcrilegos Gai
los.Excipiturab Helizaccharo & Adalardo lènibus alacri -
ter oratio Agobardi, monentdehacrelmperatorem > qui
conuocaco Goncilio Politics & Lenities Familiæ,mutilas
ex ftinxit di feordias, quæ de poftidenda re Eccleftafti'ca,
iaicos & Epilcoposcontm baueram ; Quia vero quidam e-
rantdetra&oresquipallimde audacia&ignorantia Ago bardi
rumores circumferebant, eiufque dillidi j authorem
ipfum promulgabant, Ago bard us eiü/moai labem dibit,
rei veritate eftjgiem expreflit apud quendam amicum qui
cum de hac re inter pellai at. E t inde re nata captat locum
leribendi de Pjtbus Ecclefrafricis eorumque m i nifterio > fora-
ptis ervtroqàe Teftamento teftimoniis, eius fumma ca-
pitA.h&c{\mL.Dcfecerdotibns.pcDecimisperfolueMlis.De Foma
Jkcrilcgij.DtRouorcommæuo Epifcopis impenfo.De non alk -
nantis EctkjttstfSc perpétuas inlèrit catum nias contraSimo-
niano s. H s c omnia,qu ia ni t un tur loci$,non ration ibu s lc-
â o r id o . - :
: IjbcrdeDiumisfententiisdigefrus.
DtDiuinisftntentiis contra fos quiputantludkiumDeiaqUavel
igné velarmispate fieri- ■
T I tu bs huiles Voluminis, non m ihividetur laris c<^n-
gruus : Quia hic éftlènlus. Duplices modi purgands
Fraudjsoccalts &ièeleriSjf'em & Ignis : Primus erat Guri-
debadij^Ht Controuejus, vbi non erant teftes Ferro éUrmisdi-
riw««fo,prscepit.Secundus inueterats confoetudinis: vbi
<fcRcbàixTcftes,Vulfarispurgatio, rierape Aqua-frigid* vel
anient u Ferri adbibepatur. A gpbardu* tanqùam pcFandas
imjmg!»r,oftendens res occultas nunqiiam patefîeriêiuf-
mtfdicertaminifcftisrhortaturad Pacem,& totamfefeLthi-
cam Chriftianam compleditur. '
Sermo Agobardi.
bent cenuentum; Cuius h s c foerünt Capita,aduerfom ip-
fius contumaciam.pro corfirmanda Gallicana libertate.
Y jÆ c Condoeftiepidrflîma,varia,Scdininis figuris dr-
X 1 curnludda.Habet pro materia C.hriftum : Sed abiiio
Gipttéin varias left difFundit & exlpatiatur arenas : DeEc- l
cfcfia, De. eius Mertris. De An ti - chrifto. Q u s quia, Funt
plulô ifuQaru* relinquo.
De Diutfrone Imper q.
ÏMpexi jp ad s fedulus, memorque ancipitis Vitsexitus,
ebriuocatotorius Gallia? conuentu Lud. Imperacor in
iriarégna dilceipfit fmperiumffiiromam que Lothario co-
tulikzdfeibiris omnium foramen ris,{ vtmoris eft ) Eideltta-
UtW OF^earii.DeftifcitLorii anus,Pattern inuadit,fauent
Eeiifcffe^.hmelmperatori, cuius ôbfequiis Iuramento
jolehm foctant corilWdfcQuibus com Pater vellenpcenas
irifltgerej Agobârdus auda&er rcfpondet,eum fuifle,ilhu$
iumultus & diflidij publia cauflaro,eo qppd diuififlèt imperium
; & quod eft audadus , prôfttétur aperte le obr
fequuturum Lo tha rio , propter vinculum Iuramenti
f a ' ; ;
De compàratione vtriufquePegmûnü.
jT \ V a hic continentur Epiftols ciufikm argumenti. Pri-
-L^maad Csfarem Lud qua nbft^f EpifcopUs obtendit
cauilàs fo g s & mors.Propter publicôs tütnültui.Indë vna-
llt in ^ b g ium lplendpris Imperialism quod probat lubefte
ftonciucis MajeftarirfUmexauthoutare Cahonum , turn
quibufdam'Larinorum Pacrum teftipioniisi&ideq mon et,
^^ërSéiitctâü^ Galliam' Grcgoritim Pbntificem,mediato-
j rèra Pacis domeftics benigne exçipiat, eiqtie Htuhilfone
| leFe fubiiciat.
j ! Secunds lenlus efteialmodi.Defçûio Lotharij>aBripu^'
! ràtofflnempeneItaliam,PontificeînVhfoh:orqü^e^foÉ-.
pilcëpos GaHos j qùbtum ope Pacri eripéretl|^én^m.
I Vèri Galli^ecalbftÜâbt^ ^éàht ^ôb ardumyreçüBfi fiai?
l.EpilcopumRomanum, vocandum Tapani, Fratrtm?
non autem Patrem ne que Puntificem.
Imperialem Maieftatem plus pofte inadminiftranda
Ecclefia quam Pontifidam.
j.Cs&rem non dehoneftandum prsfumptuofa excom-
municatione.
4 . Pofte vnum aliquem Pontificem abiiei line iniuria fe-
dis Apoftohcs.
5. Epilcopos in cauftà fidci Iuhurandum prxftare lolitos
Imperatori.
6. Agóbardum Primatum Aquitanis,nullam deinceps
habiturum poteftatem in excommunicando, nullam que
IuriläidFionem in esteras Parochias, fi obêdûet potius
Pontificijquam Cælàri.
7.Priuandum Epilcopum confortio ôc HonorCjOui po-
tiusPbritifîd.quamEcclefts Gallicans Concilio obedie-
rit.
Agobardus ex prolêftb rclpondet ftngulis, confringit
quantum poteftifta priuilegia.propter commune iadtionis
cum Pontifice & Lathario conloi tium? Nititur probare
Cslàrem & Ecclelias Gallicas pendeie à Cathedra.Deinde
coniicitomnes turbas,&æftus flagrantes Imperij, tum in
inertiam.Lud.tum in occultas fraudes Reginarum quibus
iple riiiplerat-audacilfime fauet confllio Lotharij quo erga
Nouercas vlus foerat: Tandemçpncitat eius anirmifo ad
Pcénirentiam &Humilitatcm,vt deinceps relîpilcendo res
Imperij litlècurior.
PiMica L.lmperatorù Poenitentia.
KEbus paeatis publico conuentu compellitur L . Imperator
prop ter v i t s an téàifts luxuriam, iuerciam,i-
gnauiam ad publicam Poenitentiam^gnolcit,orac yeniam,
ad altare profternicur, terque quaterque confeflusfluens
lachrimisjdepoii tis armis /cept roque, fiifcepi t Poenitenti-
am per manuum Epilcopahum Impofltionem & c.
De veter i ritu eaqtandi Pfalntos inEccleJia-.&de Correftione
Antiphonarij. Hac duo Capita non erant difiungenda.
feiin vnum componenda,quîa eandemprorfus
mater iam trallant. -
T 7 RupitLûgduniSe&ariusquidam, qui miras in ritus
XlrEccleftafticos caluminias inuexit,nsuis alperfis,&hçc
font.
I. Ecdelîam Lugdunenlèm à germano cantandi ritu de-
uiafle.
1. Antiquos Patres in Carmine folitjosfoodulari.
Nullam elle rationem cur nodhirns fiant Vigilis .
4. Multa eflè alia Càntica q u s non haben tur Scriptûris,
Quitus quoque in Suo Ant'tphonario&ReJj>Dnforio hafee
adiecitblafyhemias & Port enta.
y Cl^riftum de Cdelaadbexiftè Humanam Naturam:
6. DuasNaturascommifceriin vnam.
7 . Homines foftepiftè Chriftum,qucmantea naturali
motu cognouerant & deflderarant.
8. Chriftum per aurem Virginis in locum partus fobre-
pfiflè.
Agobardus fingüla comfotat.
Ad I. Ecclelîam Lugdunenlèm firmiter inharjflftè Statuas
Leuitics & Apoftohcs Legis,ideoque non polïè ober-
rare.
. Ad z. Ecclefîam veterem magnopere relpuiftèmodum
Canendi Poeticum.
Ad 3. Diurnas & no&urnas Vigilias in choro Leuitico à
Dàuide conltitutas. ; . i.
Csteraqùc eiufmodi portenta facili via dilcerpit,reftitu-
to om ni-modo Sc Antiphonario Sc Relponforio in plifti-
namlucem. , . /mirfiôb j v
Et hsc font Çapita DodtrinspAgobettiqaftd^rafBne^
abftrulà>& omni venuftate folgida.Quibus
fruaturLe&or.
AÖO B
Agobardi Ëpifiopi OpetA. # 1
Felicis,nbahda pdtant CU«da | | | dixit,ncfcientes»qbianA E
ex vita hominis m<|tienda eft fides/cd eX fide probanda eft
vita. Quanriuam enim multi bene credentes male vitiendo
pereant,nullus tamen male, ere dens behe viuendolalua-
tur: foil us enim omhipotentis Dei eft nolle occulta nomi-
num,Vel quis cufo reprehenftbili vita»humilem mentE ge*
ftet,aut quiscu audabili vita foperbam NeUtet enim perfe*
dtus eft,It d quis e dUobus magis au&oridifpHccat, illi foil
-fopbetithofferlcimusnanque quia qufinfirmitatisfui belie
libiFlint conlcij.landosfe elle,etiahifi abalijs dicantur»
non credunt; qui autetn proprer bonam conuerlatione dd
a g o b a r d v s
E P I SCOPVS L V G D V - nefifis Lüdouico Iiti p era- ¥ toriyS.D.
Hrißianorum religiofipmoybenignorum benignißi-
\mo»ntanfuetorum tranquiliftmo, Cbrtfti amator'u
ideoque viftoriac triur11, t jm Ao~
.... .7,:;f v a „ o ^ laiidanturabalijs, landos leefleconfidunt,&idoneosFe
\ninOyglompfrimo Ludouico Imperatori y Agobardus
...........mm a quid j ex vltim isfidehb.feruulisveftris ,fu bter aunexu tarn carnaiem,auos autem propici iaiuuaicn» »«;»iiua
opufculum/mcerifimo acfubttlipmo facroque acumini prudentu ciunt>omnibus tamen in commune detrahune,tion poilfit
r n .. I- -> r.i.Ilfio'tdduerCuS nOU.t\ Ml- I ___ /J/«, oLUutUiliirnviip.
opufculum,fincertpmo acjtmmpimo jacroque cillnt>• ilEplacercquidixit,#^0mmbus tamen in i>commune W4«i4l»aetra— ftn)^&- , ------ 1 - h umilji carde*
immq ex vetert redmuam,herefim, propter quofdam,quibus illud autcm vere placere Domjno eurat/ubijciat aftimä fua
e expediteputaui, x p e m e f freuti f u i m b i » U t —..........t i u s c o n t i n e f u •r -i>Donrinooim'otimihumftitate.}ommocumoinninumuitace,nacs 6des'eft en enuu ènim puuM^primaquæ
u«
rettor,.«s. capUt . orbu,Arrm deern mundi.mundi, Cdtholicoruïri catholicorurri ommÏHtnin(ommiUi^bgnis ivnis fobiugat animam Domino,ApinA&deinde nr&prScepta ce É viüendijquib,
—" L
& Patern cuftoditis,lpes noftrafirmatur& nutriturcharitas.cum er-'
fuetudinem vefrrarn, vtïncontempUttonem frlij. Dei qWgMam ^ cognitio & adfio beatum hominemfaciâiîe,lîcüc iil'cp-
iuftatmperium, prafatum opufculumperlufrrarenondedignemi- gniti0ne vitâdus eft'error,itainadione cauédaeftnequitia^
n'ùvtveflro accrrimo ingenioprobetur autimprobetur : quhfipro- Q g amobrem oblècro dileérionem veftrâ, qüib.hoc opus
batur illis quibus profuturum eft ,ad legendum commendatur, ncCeifarium elfc dico* non vobisiniieiantfaftidium Verba
fiautem improbatur, auftor eius per vosemendatur : ApoJlo!tca firnpfoia,lçd potius deleder vos puritâs ftdei, »quôniam in W9 M
nanque doiirina omnes bortatur crefcere in cogmioneVo- (VtquidamPuttumait)veritasâmandaefi Jlia.l.u
mini nofrrï lefri Chrtfri y omnes iubet - paratos elle ad lans- mn cnim prodeft clauis àüÊea,û aperire q> volufaciendum
mtttinoflri Ufa Chnfti, omnes
fociendum eis qui
bis eft fpe , - frtçerdy ......
cum qui lècundum dpÂcinîia
eis qui rationem pofcunt de ea q u s m no- ........ 1 - -a u
mem qua?m mus Aon poteftPaut quid obeft lignea fi hoc potelbquando
quoque ejfe vult - ampledtentem n|h.il quæiimus,nifipatére quod claufum eft-quiautc om-
idcinam eft , fidelem lermo- ^^„ocjédignatur legerenoftra,hâbet hic fufticiéter lândomus
nem> v t potens fit exhortari in dodrina lana » & e ri^| rum,p atrum fencenciasadnexas,qUib.conferatlêhfüm Fe-
qui contradicunt arguere : qüod frfempcrfeftandum fu- Micistantum noiinégligatadearumregulam ftdéfoam püquanio
magis nune quando iam propinquam ejfe cerm- . jifiearejquiaytbcatüsAthanaftdsait , ‘Pidein catholicamnifi Athanaf.
^^ yerumtamcn q^^fgg^^uioiataniqueferuauerïttabfquèdubiqmaternuiH deirim
tempus iüud de quo Dominus loquitur , | verumtamen
veniens Filius hominis putas inueniet ndem foper terram.
peribtt. Ét v taliusDodor dicitj/zfWfrir^iwn^ cdrniS Corpus in- j
taclum efl,itdvirginit.esanimafidesincorruptayzit etiam, fiteft
Veritas Chrifrus, vt totü verum accipiatur inCbrifro.,vèrbu verum
Dei, Deus aqualis patri,vera animayvera caroyVer9 homo,ver9 Deus,
Vera natiuitassVèrapafriifrAiqAhicdixetis falfum^fitratputredo
de ventno ferpentis,nafruntur vemesmedaCtorum,&mhiïintegru
renMnebi:,q*vbruerjtfalfiaücuiMCorruptio,ibiveritatisin!egrh
tas nonerit.Va'entautem multum ad perpendendam fubri-
litatemveritatis.qu^didurusfom inhocloeo.li tamenddnftobitum
AGOBARDVS EPISCOPVS
Lugclunenhs dogma Fclicis,ad
Ludouicumlmpcra-
tOlCITL,.
Felicis-illiusqüi (b e a t quondam fel l S f c f q r f L o . g c l k t a n a , i n a c n l e(lanobiS fic d«as m m a s in vb.c,, fibo D e . Dom.no nqftm Iefu
I s .:.. «7 • ./*- • V-i- . L a j in /IiPf-ip inrfrro- diuiditac
S?) Wni Fr onus in fèdé O t cclletana i inuenta eltanoDis uc auas «a iiu « ./T. V . . . y :
^ S m Vcéduh ab eo édita fob Ipecie interro- j Chrifto diuidicac fepamt, vtmdifputatione dogmaas fui,
® « n o n U & rèfponfionis , quam cum legentes I ficdeynofluaf.deduobl^ loquamr.quaf. ahum fufp.cans gatioqis & ce p HiliyenrecSc frau- 1— gatioms ot -i---- - o Deumveibum.aUl.mtm!anUel>Ucetplerunq;vnamhamm
confideraremus, infpcximus homincmdiligcnrer&frau-
dulentet infaacaffe(.qnancmninrefait^ptamtatemom-
nem doematis fui in quadum aetatdeteiftus & cohmaus
&propterquam ab hânoreEpiÇcopatus depoficusSqu.1.-
cctaliquaverba quæ p.ius impeudemer cftcrebat.polica
fuD»reirerit,aliquatatnen mine addidit qüae tune retieiut.
Qiiam fcedulam ego ( vt pocui ) iuxta verkaté fidei cum ce-
prâiéndiiïèm, vel reprehendendam publiqanen*,quidam
ex frattibus ( v t competi ) indigne tuletunt,& non petuerfitate
ahimi,(vt]putO )Çed fimpUçitate ingemj «bitrati funt
menon idfèciwzelofidëî,ied«lomuideciæiûcutmoris
eft ëôrum qui inanis g loris cupidi,idarco bonis detrectar,
v t fè illis foperponcrenitâtür: etfi deaaéktombus obnnue-
tint rie ilU^mirenturifti admitationis eiptiaiu conicquatut.
Etquoniam nondciùntinternos taies,-quibus neceue
fit&integtitatemfideicognofccrc,petquam valeantmalu
petfidia: declinate,& reftis iudiciis obtempcrare,vc mere-
Ltarifidogmatepietatisproficeteiopportunumpurauiea
quæ prædiaus vit male ferifit,exaggeredaadlùmete &verbis
eius,in quibus à veritate fidei excc(Iit,finaomm pattu
fentias opponeré, v t quiiquis dignatus & en t legere, agno-
fcatqua cautelacathdieæ veticatis punirimum fenfiimfe-
qnatur.Non eg® hoedoftis & eioquentibus vins,qui cun-
à ahæ c o p tim e dijudicando, probandaautimptobanda
demonfttaie fufficiunt dieo i qui fotfit,n nec dignabuntur
liflime corrigant, qui ingante admirantes vitamprsdiOi
UCUC u c u u u o u j ■ ------- -----r ----
Deum veibum,alium Etrianuel,licet pleranqi vnam hatüm
fâteatur perfonanuÉcootrario autèm Eutiches in dogmate
fuosfîcde voici fil»j Dei loquitur fingulariperfona,qaalide
vna fobftantià. Et qùânquam lèmpiternam diuinitaris eiiis
natiuitatem confiteatur,temporalem quoque humanitaris
non neget,ira tamen vtramq; fubftàntiam permilcet atque
confondit,vt vi a tantummodo prsdicare intelligatjir.Gu-
er„o verumq;, id eft Neftôriü&Èutyché veritas fidei abii-
ciat q u s mediû intet-éos teneflöcum,beatus Cyrillus eiuf-
dem veritaris defeiilor, Alexandrinus Antilles,dum vellet
eprrigere prauitaté Neftorij proprer oblcuritatéverborfo
vtpote fubtiîillims rei,«ffendit beatum Ioannem prsfulé
Anti ochenæ Ecclefis,&ÿos qui cum illo erant,faûaq; eft
diuilio inter Antiochenam&Alcxandrinam Ecclefiam;rogaeüs
eft autem ab Antiochenis Theodoretus Cyri Epif-
copus,vtageret aduerlititi beatum Cyrillum,& mirum in
modum vtiiqjèftènt cathôÜci,ideft,& Antiocheni & A !e -
xandrini.beatus Cyrillu^dura putatur elfe hereticus,quod
no erat,inuentus eft àTheodoreto interNeftorium hcreti-
cum&Cÿcillum catholicû médius loeus: vnde idé Theodoretus
pugnans pro veritate,agerct contra veriratem,qui
dumilîîscaçholicis placeret, ilïisdilj»liceret;qirod camen
(Deoauxiliante _)Ioannis ôcCÿrilli indiirflriacorreâum eft*
H s c itaqueidcirco ad medium dcdnxi.vt quam fobrilitpr^
quam humiliter,quam veraciter,quam timide fidei veritas
inquirenda fit, follicite perpendamus. igitur antequam de
e isq u sp r sd i& u sFelixferiptareliquic difputemus, præ-
mittendum video,quo modo propriis verbis quibulHa(ad