tem genuit lof am.] Iftc enira Ipfiphat quiconiun&usTuK
Achab , malo regi& abiit cum illo in bellum,&debuitibi
mori: quia contra yoluntatemDomini ädiutor erat iilius;
proquare&àPropheta increpatus eft : eo qiiod præbe- j
reteiapxiliurn. Sed 5ç naues fecit quai irentin Afiorjgaber
cum natjibus iHius &Domipi nutu tóhfraébefunt. Quad
i^teUi^^lo%Hà0yordft vltcrnfe riaues fuas coniünge-i
re ctirh nauitfasillîùs.. [Iqràtü auterà'gefluit Ozjarh{\ Nori
iHuS eius fedhepos eius fuit : fê'd difcüntur filij qüi de Ion-
ÿfpqiia progenie ëxiètuiif alicuius. Nàmloram genuit Ocbo-
X*™ 'à'cho-àds.Ibys x lois Amafiain,Àmafias Öfiam. Sed quia
IdiäVätfcejiicßliainïezàbeli qiiàfocad t^îaboth & perfe-
Çutafuérat Heliam èt Prbph'eras & fecèftjötes Dominiôè
tiiitunièius: proptëréaquia;d I è proie èfuÿnari font : tol- b-Thtur ’oé gèncalogiâ Domiiii vicjtlë in tertiàin genèfatio-
bem. Etiam &propofitum erat Euafigëliffæ tres ordi-
nespOnere vmim ante legem, de Parriatchaium empo-
rerâlium fub1 Prophëtârairioeuo: Tertram fûl> fecerdo- I
turh âàbiinip:, hcç eft per très vices qnaèiibrdéciqj : hoc »
ipht rpVf'nai-àtptçjiôj fixuJVf y'iiH reflates 18z deia<te$ f-id 5
‘ ftpwrti , pppjptèi;Têpr&îiarîifm
I feciunç, Etfjcut.filij, Ifraëlper qu.ïdifegfiuadiiasiuan:ip-
nés, venèrunt ad terrain proniiiîipnK <^ce NÊfe : ita &f
;nbs duce DominomnpetiftaSVenica^idî,rjreHiénîç'mds''
àct YitanværeFnam . Mâttfiæu s crh i generation cm DôYnini
tertënam;narraurt) öftendit qiîaiiter(lie-de coelo defeenInnferas
tm-euëm^ ibst K1 b ifntechodrpicoqra#rîfiktçfei^eJdHfm^o-ïi tetjfifée«nic[uini cfe&udluiiren^.*
* ? S ° j>er générations |||e figniSéant
r t qu^'fb lu b il I i : -febjwr fèp tuàgï n ta d u as gc nè raribft es,
in itiitio elfe diuifæ/vtf
often de retur' de omnibus genibus crcdituros in Chri-
fto & afeenfuros in coeluni: fiue fi per fepuiagintafeptem
danf^qtiëm ôümértirtî Dominus in
•tli fepries 5 fed vfque fèptuagie\- fep ties, vc oftenderet fe
j omnia peccata noftra in bapcifrno remiffuruin. Etficut
Wfi& ne ra a o pfætermifla eft non numerhta hb Adam
y^deadipfum, ficrinllurh pèrcatiirri efle qüöd nori fe-
niirtatufin bafitiftno. Et fub IjpéeSempló priCCipiturvt iri
•dàgie? ftp de s femi ttairiu s. Mat- i
tn ib^ âuteVuV laborem cettaid nis qiiod DqVninus Gri<9a-°
? er | p Ä | S 8 daäs,'
I f P S v i ^ ^ S S - i Héretrib loram autem exr
■” o C peratftipbrafirn'T^ulä deiedtusfuit p A i
Ózias fohiciidó Domirii4& iu ftè1
qftHvi^ca't^s^ qdiabbftfi^s eft m Döitiiäb & fë!cit P u i
èXGePto fè ybjuit höÄiis ofFeffes
ßprfufti extra^tiiiitótem «ScpÓ1-1 ^bruf^ijfabtóraütbin d |p ribmiiGj ’fc^^àem '^enukl
fóèhatftïï didöiiï 'jWgiilfchri etiibcH
Fiiifc'
cb'ralm ^ b in i^& id Ë ^ b i t pbrtäni ténVpfi. ' ^Actios dutèrn.
nequitias birinés : quia'dereliquic Doriiinum Sc viditäl-
f t t ó f ê b '& ^ e f a b t s éft iiludï’&M É tftriiile fieri
!° Eaçér *
lù to if^ ih ^ b ^ îb ô .v iÉ é . éftïwiîPdfébüs èiüs 0ôndh|i$ beftturii ô^Ulgintà; qüin-i
^HfllH ïatf. ’fÇntS'dEdâft ‘ & c^m(dëfcèra Jvfr^ fügie
Sennacherib de terràêihs: &occifuseftd filii^fuiscürna-
d oïarec Nefrac Deum fuüm,& dfceret:^t>?ried im iß ß ifu -
imMajiß tiUßiußitfest
S i octïdë^üm edm tiraèii- I tes rtë PcHdfecef^ös prô iMi , &Y^WüWtdri inoritèin
j tibljeiùofus | | i | Ä per
! ttaösfcrret pér iMn^dirfioîtibits, J & è.cpe it«fitri^Glunf filium Bonus pâiâfgeiÀ^t ::ïed pö ff-.
j tótatnerifulcepéDotniduS'precéS'eiaspftÖp'tf^patréirii^C' j
pterpcccaralùa. [Mmaffts ment garnit Amm.*] Amonfe.
nâr^f/fc'^SquiacmAmiiibn^erduonritona.t^SB,»,,,
w M A g H M n n infiMit dicituc: & ifte propoeteàjnt
deiis dicitnr qùia téceffit i via Domini [Amongnttitio-
fumi] loCmdicKanrtieilhceiifim Domini ; & hoc dienè
diSus eft,. quiaipfe dfgne fntiîuit Domino : & deftnixiti
ldbla & cultoircs idolotum & phafpDômini mirabiliter
celejarauiti Xla/ïiumcmgenuitIeihoniam.]lcchonissptdpa^
ratio Domini Const ^ Iechoniasaucem prim us parer intelligN
Cun^lechoniàîpbft trahfrnigradbhem fiiius éüis fuit t ôc
diçitur aïionomine Ioachi'in,primus per c &h'&m.fecupdruq.
npreaftcio&Dhrjt&Hpicriiirutrn.jNsi ImoaGch vioniii^irerrfipmjrursfr^i^ov/inouHm/u Ijec.^ièôcnLiiadmiis
cqmpurare.hfoncruptnifitredccimgénpraripnesV Sediicl
eftveiumiquiàpnmiislcchomasïseft qiitni texÆgvpti
hegém ebtiftiftn'e. ^é^venftrupérëumNaiauJiÜdonoforl
&exegiyab eoiufiiiràndLim & tribucilmi Et quid mentiras
eftei bccidicettni, &.pioiici iu(Htcorpus cius in p)at:a!n.
Sed fi iu iftin^ cui.'NabucHociojiofor occuirit, aritequàln
venirtcHié^.iàieinçum-matré6civicôte:^dedit efiqàbu-
edhecohdioæn. oS^oérdb-çqnubiafmicieaniçnitichtsTeafrtuSriefa&crrraafdteindtlutfit«aqtrbicoidufitSiiêf-c
i.mci.-i vcj.ir ,t-/isut, H,, n,i.ilcm ■ Sccomprehendïteum,
&-occidit filiaS fuos:in qcuJts eius : & eruit ocoios einsde
,mtati ieiituésu ne>t Linéboâ eufelaènt :V &m douirxeit; ie|ru£iiur uinm B:qaubiyaldoinx eéâracn mtPifriot pemhen-
incarcerem & dimiiîc eiim ibiviq’ueqUo ipiè Nabucho-
-donoforniottùaseft: & ibi etiam hàbuic nepotcfti fuum
c,1"‘> il,® Eulmerodar quern m regno ihueneratquarndo
d^etiiijm tihA sfot. Dequoetianiferiptum pft,qnod.
iubleuauit Euumetcidat capuclpachimde carcere, &io-
butus eft «meobenr|na,4 dedïtlS villas,&fonftituitci-
^s,menfte eiüs;quiaiocij erarir in carcere. C&oddicitfia-
treS eius ; illë cft vnus quem Nachorrex Ægyptj innxit, &
duxicinÆgj'pcum. EtaiiusEIiacilimquircgnabatin In-
dæa quando |nmumi<fab'uchqd'onbrotàdniërufa]em ne-
inteus :r qeugaensdinrfe^dear btrfètsii'vliitc,e isl iduempr qæûdcamtums èoftd iop Êdimxi é Eeîriraacmli i:m &-
quem Idecftao conftitueràt pbft4interfeauhi ftifrdm,- &
ahuTmra qnuimemigcrüatmio maiautermeY fduüitiiinïh B&atbeyrtliounmesSqeudiaemSKisirasnirîe:- c, o--
gibantnraNâbüchodohçiôr; de fuà terra in BnfclMem
'{Sdlathielaufemgenuit Zcrobabek] Sal«thieip«tti» dicilur
âDnvriwqbwpus& paretraeesp, eptcittiiioiT De oDmoimnii ndulcmit iv,re:'nvitr oefatdérneddaermomptnioes-'
nemgeneipshümani.[ZortiiJe/«rrm^w»ifd4i<rf.ia)ro-
cbua.bme al liapsf dt uqüdib cfnefit oddixieebmarnArqiTneu eardu imn nreicgeemm Adoicrmimiemnttiemin.
iltcent Jtnguli fenitntidt ; & apparehit quit mclmeinfititentiam
fdourtanitsNjumb icmixlko rteiirttmiSsf fZoemroubjaubiccoi dthix.i t:A vlimusiitmiMt;vn.ini'uimitt éS)
Xnulieres. Ecexiutgens rci apjirobaùit ppm fuis bom inibus', I
^ff»iaftZi fouptoebr oapbieniems etelidufstodsi xqiuifi eetr;a r&tt tinu nrecgdneod ietieuiSpir&i;n icicipena--
tiatn reuertefldr cuni omnibus Iudæis in Mierudlem Et
Biea,b^yelo,tntei:, i&«f^ieemr;'fBicaabtiepIiicsD4om/„minJtmboiCêehfntiffttuemm:aqgLiifitaeBrdaé-
Wdn :c?»/«ffldiciturquiaiigriificat iftum mundum,- vnde
Domtnus CBriftbsiuaoreft ipiè&magifter.vnde &edu-1
tbàein pæopteupliâimin f, au■ iai'n ^ terram repromiflionis, hoc eft in vi-
*,« H aW i§S§K(tint,qui in éaptmitate itiêbint non
pHraebtaetmlounse iscdriipcatumm p qs,u ^iAd tfieucde mrinatn : ng iafri nraitn f.tiuymtcbmimod.}b A inbtieurd-
patrts foîur: &peripfpm Doimibps ChriftuS oftenditur:
flttfeftDei virtusperquam faftafuntohink; Euiperfe
dfbet.qiuaaipâtprdidcuri: Elyacbimre&miSointerpic-
agpruturS : eqnutiaovipidheijsl ctentùipnfdiuims.f-i glnEilfyijccahbimat ,a plietar iq! ugeemmi rteAfuzorrre.-iv
Azot «ftetpretâtiir adiutor ilium praefigurans, de quo feri-
ptum eft,adm tor in oportunitatib us in tribularione. &<»r
; autemgenuit &«Gr.]Sadoc ch'citur iujlus: ilium profe«fto pre-
tenderis, qui eft juft us àbfquç CQmpatatione:de quo P/âl-
[-Achxsioimjratertnm. £ t ipfe ilium prarenditinnotriine
qui dicit. Nunciabo nomen tuumfratribtu meisî IIIe videlicet
ortufiio dubitarc quofdam, quam matrem fûam falfisfiif-
qui Deus erat per maieftaté. Frater faéfcus eft populo Chri-
pitionibus infemari, vel etiam per tormentacruciari, qua-
ftianoper humilitatem„& refurre£tionc. [Achtmautemgenuit
erat & tenerenutrira^& inferiorfextis. Tertiacaufa,vtin
E/i«</.]Eliud diciiur Deus adiutoriôC el, per fe & iudpoft-^
Ægypmm icns,vel reuertens,is qui yir erat procuraret quç
ca.Etipfe etiam ex nomine futurüm adnuntiat Glûatoré,
neceflària fxminx erant,focum vel viâum, & vtinfântëm
qui vocandus elïçt Emmanuel» hoc eft nobifeum Deus[Eliud
autemgenuitï.leazÀr.~]Eleazaradiutorium Domini fondt:tantq itinere ferretäc referret. Quarta cabfâ,vt partus eius
ilium
diabolum lateret, qui fi eum de virgine natum feiffet,nun-
de quo Pfalmus, ait : Adiutorium noftrum in nomine
quanf eum crucifigere fiiafiflet Iudæis. Vnde&hoc requi-
Domini, qui fecitcceium & tetram. [Eleizar autemgenuit
hiiit per temptationes.fi eflèt filiusD,ei.Sciebat nam q, per
Nathan.] Nathan dulcedo-Smcfaturansxc&e dulceclinem fb-
feripturas quianafeeretur, fedinhocdeceptuseft.quia de
nat, piæfigurans ilium, de quo Euangelifta ported dixit.
muliereputauitéum fuiflenatum. Chrifti aü em gene-a-
MiraDancuronmesfuperhis.quçdicebanturaeillo. Satu-
tiofieerat.fubauditur ficutfùperiusdi<ftum eft. Ideoauté
ransautem, & hoe ad ipfum perfinet de quo ftriptum eft,
léfu Chrifti,vt dîmittar Angelonarrartdum* Ÿocabisinquit
faturauit Domitius quoique milia hominum. [tiatban auiemge-
nomen eius lefum. Chriftus-Græcum eft nomen,& dicitur
nuitldcdb. facob fupplantatar dicitur,&hic fizonomineDo-
Latine & Heb rai ced ici tur Mcßurs- Non habebatau-
minum prsehuntiac,(jüi fupplantauitvitia Ôcerexit virtutes
'tem ante latinitàS hoc nomen, fed habere poterat,ficut ap-
deiftis vero, qui in fine generationis ponuntur videndum
paretmodo. Fuit autem hoc nomen apudïudæos célébré,
eft.quare Matthæus dicat:l<*fof>^e««ft lofepb, & Lucas dicat:
quamdiueorumregnum ftetît, quiaucùtapnd multas gé-
quia Ely genuit lofeph. Sed hdefeendum quia lex præcipie-
tès dignitatis noriairiaftint, quæ reges &prfticipejper fuc-
b at, vt quandofrater frioriebatur, & nohjelinquebat fi-
ceflionem habent,ytapudÆgyptiosi>E*f40»&,& Ptolomai,
liiytuAcdperct frater alius ipfius vxorem, cum fua vxore,
& apud Romanos Cafar es & Àuguftïvoctitx tut, ita & apud
&generaret filiosin vxorefratris fui, ôêilli qui nafceren-
Iudæos tuis hoc nomen. Vnde eriim abîulio, qui primus
tur filijfratris mortuidicerentur. Tali erg© cauG eft varie-
vocitamseft Cæfàr, eo qüod cæfô'matris vtero mortuæ e-
tas in Euangeliftis, & Marthxus ordinem naturalem fe-
dudtus fit, iri reliqùum omnes Cæferes fentnuricupati^c
quens, dicit eum filium efle Iacob. Lucasautem fecun-
ab 06tauiâno,cù'i Romani cûrtt ocCürriflent,poft uibluga-
dum legem veterem dicit eum filium Eli fiiiflè. Eli dicitur
afcendens.lofephaugmen-
rüm orbem terræ cum feuro aureo & lapidibüs, dederunt
Iacob interpretatur,y«/>/>Zrf«/vtf0r,nomen Augußo, quiäädauxerat imperium eprum, inreli-
tum.Et ipfe etiam ilium intonat vent'urum,quiauxitpopu-
quum omnes Augufli appellati funt. Simili modo qiua Aaron
lum fuuin dicens. Et alias oues habeo: qua non funt ex hoc ouili,
iubente Domin oinundlus eft à M oyfe in fecerdotem:
& ill.is oportet meadducere, &vocem meamauiient, & fi.tv-
omnes GcerdotesMéfias vocantur. Similiter omnes reges
num ouile&vnuspajldr. [Virum Maria.J Cum audis virurh,
à Saule qui primus rex eorum à Samuele ihunót us eft in regem
require inuenies mferiptura,quod.& fponfi vocantur viri,
Meßias idem Chrifti vocati ïùht. Vnde & Dauid dicc-
& fpônfàe vxores,& etiam confiiecudohiftotiographorum
bat.Nö« mittam manum meam in ebrißum Domini, & inPfal-
efthiftbriam fie feriberb,ficuteo tempore pütaturqu|jido
.Nolite tangere Chrißos m «v.Interpretatio vna eft, Meßias
resagitur, Vndede Herode dicitur cjuia cohtriftatusfuerit & Chriftus, fedta'rrien quia lingua fonantjor & comptior
ad petitionem capitis Ioannis: non quod vere contriftatus, eft,omnib. linguis fub cxl9, 5c etiam nodor,turn erat pro-
fed quia fieputatum eft ab his qui viderunr. ptet RomahoS qui per to.tum mundum dominabantur, & |
Incertio ordinegenefationis Chriftus quartufeecimus j oo Grxcos qui fàpientiores fiierunt aliis, idcirco placuit
eftv.quiaiftageneratioficfaÀa fu|t ad capiendum diabo- j Euangeliftis & interpretibus in ea linguailludnomendi-
lumificuithamus ad capiendos pifees.ficutin fine occttka-
turhamusper efeam'fic diuinitas Chçifti abfeonfàfuitde
came, qitianiifit hamum Deus patet, qui filium incarnari
præcepit. Momordit diabolus & transfixus eft d diuinita.
te cius, hoc eft fecit carnem crucifigi, & comprehenfus eft
& rbligatas ab ipfe diuinitate quæ latebat fub carné. Virga
in qua hamus infertus eft Abraham exiftitit, qui origo hu-
ius generationis fhit.
Diximus iamquàre per très ordinesdiuifit iftamgene-
rationem : videlicet propter tria tempora , ante legem:fiib
lege,& Prophetis&mbfecerdotibus, fiue propter Trini-
tatem. Quatuordecim autem proptetfeptenarium nume-
tum qui eft fàcratus apud Iudæos pro,febbato,quia feptem
& feptem, quatuordecim faciunt ,£de qua natus eft Iefus,
qui vocatur Chriftus.] Sicut feitis, Matthæus Domini poft
afeenfum in ccelis tempore Caij Caligulæ Euâgelium feri-
pfit, propter ea fic vtroq; nomihe dicit ilium vocari>id eft st
credentibus in eum. Quid pertinuit narc^rigenerationem
lofeph, cum Chriftus eius filiusnonfuerit? videlicetpro
quatuorcaufis. Prima,vcpergaierationemlofephMariæ
nofeereturorigo, quia de vna generatione fuiflè nofeun-
tur,quia præceptum erat, vtvnufquifq; homo defua tribu
vxorem fumerec, quod lofeph qui iuftus erat hoc cufto^*
diebat.Sicut apparui.t in cenfus profefïîone,quia cum præceptum
effet, vtvnufquifqnerAterteretur in terram& in
patriam fuam,5cibi profiteretur nomen fuum, &artem,&
Iblueretcenfum: afeendit lofeph & Maria deGalilaa in Beth-
leern,ad profit endum nonreninpatria fua. Nec enim confuetu-
do eft feripturæ hiftorias de fæminis texere. Licet enim A-
dam multas Alias habuerit, &nevelalij: denullistamen
feriptura ficrefert ficut de Abel & Cain, Sem.Cham & Ia-
pheth, & regnorum librp. Füit vir vnus de Ràmatha So-
phim. fimiliter in aliis hiftioriis. '
Secunda caufe, ne lapidaretur k Iudiæis, fi effet fiue virp
& habuilfet filium. Omnium enim inerëdi biles Iudæila-
pidalfent eam.fi lofeph ab illafe fcparaflet.Maluit enim de„
4
mittére,quæ magis nota erat &amabilior.
ïnvigtlia Natalis. C Vm ejfet âejfiènfatad] Sponfii s & fp on fe abfyondendo di-
«fti funt, eo quod ante fpondebant fibi cautiones ma-
trimonij confentire , & dabant fideiuflores, etiam anulo
fubarrabantur. Tali ergo modo defponfeta erat Maria Io-
feph,nofi tamen in concupifeentia i un (ft a. Quare defponfeta
fiierit; fuperius ditftum eft. [Mater eiusd] Cuius eius?
Mater immaculati, mater vniçi , qui in cæli s fine matre in
terra fine patre natus eft.Mater diifta.quia exinde efficiatur
aliqu id. Maria didtür tüuminatrix, fiue fiella maris : genuit
ênim lucem mundi fermone Syro domina vocatur, & iufte,
genuit feluatoremmundidbmiiiumqj vniuerfi orbis.[J»-
tequam conutnirent,] h oc eft ea conueniehtià, quæ vfiis erat
cbnuenite fponfum & fponfâm[inuentaefï.] Videlicetab
ipfe lofeph inuenta, qui penelicentia maritali, vt putaba-
tur jfuturx vxoris omnia fecreta nouerat. Etat enim vfus in
ilia genre, vt qui vxote debebat accipere.ad templum earn
defpôferet, &poftea fidiues effet haberet miflbs fiios cum
éâiautfi pauper), ipfe cufipdiretfimul cum patre & matre
vfquead præfinitumtempus. Eoigiturtenore inuenta eft
à lofeph. [In Vtero habens de Sptritufan ft 0, ] quia pro certo
feiebat, quod nullus bomo ad eam eo modo iundus fuif-
fet, vt coneipere potuiffet.
De iftafclummodo hoc feriptü eft,quod & in vtero ha-
b’uerit Sp.S.Ifta ante & in mente & in v t e r o , P n e uma
dicitur, quando [de Spir.S.intelligitur: quaud.o vero de âlio
%n<& pneuma dicitur,[cum effet iufius.] Teftimonium Euâ-
.gefiftç eft de lofeph, quia iuftus erat & inconfummata lege
erat & hoc et ex apparitione Angeli credere poflumus, ex
verbis ipfius dicenris.Ntffirimcre. Si.11.in earn malamfiifpi-
tionem habuiflet,nec ipfe iuftus effet,necAngelus dixi lie t:
Noli timere, fed noli deflneere. [Etneüet earn traducere, jhoc e ft
diffiunare,fiue trafducere,id eft certa ducere quo tunc erat,
& in blafphemiam mittere [voluit oculte dimittere earn.'] S j