
K^fmaUrÿ Fortunàti Èj>è/c. Tréuzrenf.
X dicbuspentecoftes» d ieDomin ica P ,u|nm An nftril,^.
W m m m S m m m ß u : E & J a t a & e u « .
f a S t f i S ’ “ ^e.“ ent^ u* d“mJBonMh“ Inili« t e p * 1lî- :Npnhocdico,quodfeffisdic|u«cmnand5toutem,&coi1-
centiæ iananda,m datureis.proprie textas diebusöiiiiioiw»Hiirii'fi*Ha;Qinft.tentiæ fànanda,qualis in Ecclefia datur eis»qui proprîe pæ- ram'^ fliÊfi3&g£&!|
intentes vocantur, fed quibufdam correptiènum medica-
mentis,non diceret ipfe Dominus,cempe««« inter te & ip-
Sttn*fo!™-&fiteaudieritylucratus esfratrem tuum. Poftremo,
m t eilenç quæda,fine quibus hæc vita non agitur,non quo-
ridianammedelam poneret in oratione qaamdociïit,vr di-
camus:Dimitte nobis débita noftra, ficut & nos dimittim»
debitorib^ioftrisj^Quotidiani dies informant eos,q folent
• ; wesbytero confiteri peçcata, vt cotripiantur ab ipfb,& cô-
iuiû acdpiant pænitendi.Ipfi dies fine Alléluia tranfiguturj
quia non eftpulchralàus m ore peccàtoris. Quamuis citât9
fit Deus ad parcendum, tamen non citopoteft erubefcétia
peccatorum tranfire à corde iuftiMemoratunj moduin informât
verfùs quidicit; Non efifanitas in came me ait facie irez
tuainon eftûax o f thus mets à facie peccatorum m connu. Informât
. eaam verbaDomini, ad Moyfën dicentis de Maria : Si pater
, d u s lpuifle t in fàciem eius, nonne debuerat fàltem feptem
dierum rubore fufFundi.?Separetur feptem diebus extra ca-
ftra,& poftea reuocabitur, C u i eriim ipuitur in fàciem, de-
lpedus adhibetur.Qùandonos Deus defpidt propter pec-
cata noftra,rubore debemus per fundi vfq-, ad compledioné
feptem dierum,id eft,vlque ad fatisfàdionem. Per abftiné-
ttam alleluiain quotidianis dicb9 in pffiçio Millæ rubor ec-
defaae monftratur,quem habet de fuis vulrieratis, & hondu
fanatis:Atpominicidies à feptuagefima vfq; in Pafcha D o mini,
eos informant»qui his tentàtionibus tenduntqr, fine
quibus vita præfens non poteft tranfigi.Reiponforiis dierû
illorum non fùbminiftratur alleluia,fed tràdus,qui quauis
peraneatad contemplationem prppterfuam dulcediné&
vnionem, tamen non eft in tantalætitia,in quanta eft illa,de
quo dicebatlacobus: Quiautem in ver bo non o fendit h'u perfe-
üusèfivir.ln diebus quadragefimalibusante pafcha informât
eo$ fànda ecclefia,qui proprie pænitétes vocantur, ex-
cepto quodnon excommünicatur.&ad manus reconcilia-
tionis Epifeoporum non reditin fihem Quadragefimæ:In-
format eos in ieiunio,inabftinentia deliciarum, in habitu,
in deiedi one, in ludu,in vigiliis,in quietudinednfilentio,
m obedienria operum,& cæteris bonis, quibus reconcilià-
mur Deo fimul cum poenitentia.
De diebus Pentecojles.
# C A P . X X X V I .
'T 'Em p u s Pcntecoftes inchoatura prima die refurredio-
his,& currit vfq; ad diem quinquagefimâpoft pafcha.
De quo tëporedidt Auguftinus in libro ad IanuariÜ; Quadragenanusautpartibusfuiscomputatus,
additipfum denanum:&
fiunt quinquaginta, tanquam merces opens & c ô -
Neq; n. fruftraipfe Dominus quandraginta dies
poftrefurredionein hac terra, Seinhacvita cum difeipulis
conuerfatus eft:& pofteaquam afeendit in cælum,decé die-
Dijs mterpofitis, promiflum fpiritum fendum mifit côple-
to diepéntecoftes. Q u i dies quinquagenarius habet alterû
lacramentum, quodfepties feptem quadragintanouemfi-
unt,& cum reditur ad initiü,quod eft odauus,qui &primus
dies,quinquaginta complétur, quicelebrâturpoftrdürrc-
dionem Domini iam in figura nô laboris,fed quietis & fe-
ntiæ. Propter hoc ieiuniarelaxantur, &ftantés ©ramus, q,
eitlignumrefurredionis. Vnde€»iâdiebus Dominus omnibus
ad altare obferuatur, & alleluia canitur, quod fignifi-
<at adionem noftram.no êflè nifi laudem Dei, ficut feriptu
eftjüB ^ n quthabitantin domo tua infeculafeculonm laudabüt
te.De relaxatione ieiunii, Ambrofi9 dicit in tradatu ad R o manos
:Nam funt quidam,qui feria quarta Carnem non e-
dendam ftatuerunt:lunt,qui làbbacis ; funtiterum,qui à Pa-
lcha vfq,ad Pétecoftenedunt *.Et Hieronymus ad Marcel-
Jamde fide noftra, &dogmate hæretico contra Montani j
ledatores : N o s vnam quadragefimam fecundu traditioné
Apoitolorum tempore nobis côgruo ieiunamus: illi très in
anno faciunt quadragefimas,quafi très paffi fint faluatores;
non quo & per totum annû,exceptopentecoften,ieiunare
non licwtüed q, alii^d fitneceffitate,aliud voluntate munus
ofterre.Etitetum adLucinum Bæticum: Atq;vtinam omni
tempore îeiunate poffimus,qaod in Adibus Apoftolorum
textas diebus quinquaginta ferias àuferarnrled vnàqüæque
prouincia abudét i n lu o fenfii, &præcepta Maiorum leges
Apoftolicas arbitre turEt itenimeiulclëm in commehtariô
fiiper MatthæiuQuand o vero tranfierùnt nuptiæ,&pafïîo-
nis ac refurredionis tempus aduenit, tuncfpcinfi filii ieiu-
nabö r.Nônulii putànt idcirco poft diésquadraginta paffior
nis ieiunia debereomitti, licet ftatim dies PentCcöftes &
Spiritus fand9 adueniës,indicetnobiè feftiuitaté,&ex hu-
ius occafionetëftimoriii, Montands, Prilca & Maximilla ét
poft PentecOftenfäciunt quadragefimä, quod ab lato fpon-
fb,filii fponfi d ebean t ieiunare; Ecclefia; aüt confuetudo ad
paffionem Domini & refiirrédioriempèr humilifatéçar-
nisvenitjVtfpirituàli fàginæieiunio cötp&rïs prieparèmur.-
lux ta leges autem; tropoloeiæ feiendum j quod' quaïidiu
ft)onfusnobifcùm'èft,&iniaetiriafumus,necieiunàrépbt
fumu?,nec lagere; Cum autem ille propter peccatanoftra
a nobis recéilerit, & auolarit , tunc iridicendum ieiunium
eft,tuneludus^recipiendus. Duasvarietateshabemusin
ecclefia noftra de ieiuhio,qûod fit poft refurrediönefiiDo-
mini. Aliquifecuridum noftrum vulgatem, vfiiip ftatuunt
termiriurn quadragefimalis ieiunii in feftiuitate fandi Io-
annis.Illi,qiii'hqc faciuhtjhon pbflunt femper dies PëntC-
çoftes èxclüdere a ieiunio : À liqui volun t fecundum tradia
tiones làndorum pâtrum,'quôs prætulimus.&in fèquenti-
bus habemus ponère, oçsrdie.s Pentecoftes habere in læti-*
tia. Q u i hoc faciunt, non pofïùnt femper terminum htiius
quadragefimæfàcërëïn feftiuitate fin d i Ioaiinis.Et vKi ter-
minus ponatur, noneft fixum éxferipturis fecris, nequeex
traditionibuspatrum.Solet aliquoties euenire,vtpoft pen-
tecoften diesabundëtad nùmemm qUadragintadierû im-
plendum vfquead feftiuitatem fandi Ioannis, hoc eft,qua-
do Dies Dominicü's Pafchæ occurreritin vndecinàô Kaleri-
darurrf Apriliuma, & in decimo fiiprafcriptarum 8c in no-
no & in odauo.Qüando in mëmoratis odauis Kal. Aprilis
occunerit dies Dominicus PafchayunChaberidus eft dies
Pentecoftesjn II. Idib. Maii Ab illo die vfq; in feftiuitatem
fandi Ioannis Baptiftæ hebdpmadæ fèx funt. Et fiquis vo:
luerir Quadraginta tanturflmodo diebus intendere,*inten-
dat quand© Dominicus diespalchæ occurferitin feptimo
KaL April, fiue fexto fiiprafcriptarum. & f ic poterit adirn-
plere numerum fuüm interPentecOften & feftiuitatem S.
Ioannis. V t reor, pro*pter memóratós dies^ qui ppr dftîun^
dosannos conuenierites fiunticrmino, qui fit in feftiuitate
fen^Iöanhis^raetërftiifÊeftdiligétia' Pentecoftes, & in -
clufifuntipfidiesinludu,qüideberènt efle lætitia,exau-
doritate Dominicapræfentationis,;ytfblitiis terminus
teneatur.Si vifum fuerit magiftris,vt hocdiffiniant,quando
tempus ieiunii pe'ragatur eorum,qui fponte propter pëccata
fua leiunancpoftrefiirredionemDomïni, videtur nobis
vanabilis res auferrfde noftra ecclefia. C u t fcmridebea-
mus m diebus Pentecoftes, abundant exempla fahdbruni
patrum: cur ieiunare necefle f i t vnüfquifque ex corde fuo
cognofcit.Maiorenim fefhuitas eft adüentus Spiritus fan-
d^quamfeftiuitas beati Ioanni s baptiftæ.Si includenda eft
feftuutasmfra ieiunium ,amplius includenda eft feftiuitas
landi Ioannis,quam aduentus Spiritus fandi : Etfi hoc fta-
tuit îeiuiians fiue indicens ieiunium ,v t in feftiuitate fandi
Ioanms,vel fandi Pétri &Pauli abfoluatur ieiunium,& poftea
peragatur,nullum detrimentum facit animæfùæ. Non
lequimur nos in præfenti ieiunio Montanum&fuos feda-
tores,Iedconfideramus peccata noftra, & pro eis certamus
frudus dignes reddere poenitentia:. ExHieronymo me-'
moratopofïumus addifeere, à quibus ilia ieiuniavfurpata
üntaliquando, q,nonexjieceffitate indicendafintieiuniä
Petecoftescomuniecdefiæ , fedvoluntaté licerevnicuiq:
ieiunare ob deuotionéfuæ métis. Abiftalicëtia & a b iftalibertateexcludütur,
q^priepa:nitëtesinecciefianominâc?:
De Ltrania mai ore. C a p . X X X V I I .
C Equitur vna varieras inter odauas Pafcha:& vigiliasPe'-
^recoftesjhoceftjièiunium triduanü in vigilia afeenfionis
pqmini.Mirorquomodo inoleuit confuetudo præfentis
leiuniim ndftraecclefia,q tamen non teiietur per oës brictales
:£cdejüjt. Ofßu fib e r ƒ. _
sales ecclefias,cum feft'dipatrës;qubs niemóratiinius, Am-
brofins>Auguftinu$,Hieronym1usdicäiit,relaxartdaieiunia
tempore Pentecoftes,nee non etiani venerabilis presby tér
Beda de eoderii tempore dicit in hömiliis fiiisiMerito ergo
facrofandis dieb jiis nosquoq; maiorib. epulis atqjhyra-
niscaëleftib.vâcamùs, obreuercnti5 nimiriim Dominiéæ
ceTurredionis, ob memoriam Dominici conuidus cum
difeipulis, fimul & obïpê fututæ nbftræ quieris ac vißeiih-
mortalis* E t paulo pqft'.rede.'ctiam quinqiiagenario dierii
numerö ftatum futurs noftræ beaticudinis in imagine ve-
ncramur: ieiuniavidelicetrelaxando,& alleluia canendb,
ftantes orando q funt Aptlili ma perpetuæ quieris, refhrrc-:
dionis & laudis pïæfagia.A quopriraôinitiunipræfens iÇ-
iuniumfumpfit, Gregoriiis Turonen. mariifeftat ingeftis
Francotum,itadicens:lnhistemporib.fuidnViennavi:De
: terræ motus mäximusjvbi multæ ecclefiç& domus multo-
rum concitftæ fueruntéc fubuerfæ: vbi beftiæ multæ ober-
ranteSjlupiyvifiacerbiingrefliper porta ciuitatis,deuoran-
tës pladrnos,pér totum ànliühocfaciebanc.Namvëniente
: folennitate fandi Pafehæ^fànd9 Mamertus, qui in ea yrbë
eratÉpiTcOpiisidü Mifkrûfolenniaipfa vigiliacelebratet,
rpalatiumquoqjregalej^iiièajCiuiÉaie.eratjdiuinoigneiuc-
cënfitmeft.Cumq;.hæcagerentUr,'appropinquanteAfcen-
■ fioneDoinini, indikit ieiunium vir landusDei triduanum
i in populo cumgeraitu & çoiitritione ; 8c paulo poft:Tunc
celiàuitipfàtribulatio & fubuerfîp.Deincepsomneséccle-
• fisD e r &fàcerdotes hbc exéplum imitantesvfq;ad præ-
feils;ipfis triduanas litanias vbiq;.celëbritefcô,lût.Vbi dicit J
omnesécçlefiæDei,non extra Gaüias pofîumus easintel- J
-ligerecVbi ëranthiidéquib. Ambroûus dixit, qui quotidie
• ftacuiflent càrnem edënday fq; in Pëntecoften, ib inônfie-
• bat ieiunium iuxta morem noftcum,neq; vbiHieronymusj
hequevbiAuguftiriuserac..Quod fi fiéret non tam aperce
;prædicarent relaxationem ièîunii mfra quinquaginta dies.
VRpmaria confiietudb vuumîdiem ;id eft,ièptimo Kaleridas
Maij|inteupPriit,qùémvôeatinlitaniamâiore,noninieiu-
:;hio:Iiitaniaàutem>vtprædiximus,deprecarioeftapiidhos. I
Poteft n.fèrëiiaôiens & aliënaà voluntAce niala, deprecâri
Deumyqimttis màndücëtfobrie cairnem meridie;& lætétur
dé cefiiriediöncDominivtamen maiôrum patrü,id eft> A'~
pofto licorû ^vfus-fequendüs èft.Forfitan ex ipftj omcio ppA
terimus intelligere, quid dëprecanduni fit tali in tempore;
Prima oratio ad mifîàm diçit; Præfta ; qûæfiimùs, pmnipd-
tehsDëuSjVt quiin àffiidiône ridftrâde tuapietàtë côfidi-
mu s,centra aduerfà omnia tua femper prôtedione munia-
miir.Huic concordat ofFertorium,diëëris: AdiuuameDo-
mineDeusméus>fàluummefacprôpter mifericordiâtiiâ.
Et iteriuhrQuiinfiirgunf in mèjeoniFundaiitur. Eo tépore,
id eft > fëptimô calenlarum Maii, poflunciriimici comirio-
uëfcë bellü âduerfuS Vicirià régiiâ,vtréor,caiite prouidit lkn-
CfcaEcclefïaDóminum rôgare, vtquidefttuxitoÙmcônfi-
lium Acliitophel, nunc deftiruat cÔfilia ëoru qui volunt ir-
riiere fuper pace eius; Intenditadhoc ;'qu©d’dicit epiftola:
Multum n.valet deprecatio iuftiafltdüà. Eùangëliûalteram
pétitiàiïemfônât,diceni:QUisâutexvobûpatrehtpetitpanem
8iiïeviim}/tuipifceni?'8cicetü}Autfpetieritöuum:InhhèMb.'
tria teniporalia peténda poflumusintelligere , & triafpiri-
fcüalia .Per panem,Omnia Bona qua; de terris hafcfinturîpër
plfeeriijqUæ déaqtliscp ouum, animalia quæ coeunr fimuh
Hæc n.memörafotempö^e in aliquo profeétii funtîGermi-
hartiélEs ptïlliilant,atbôriim fruótüs ex flore prPdeüntj vi-
fflô»atq; dlei liqupriîiis àb arborib; fc erumpitrpuUorum
àhimaiiria çampostdndent. QUoniam hæc neceîlàriafimt
noftris vfibipeteiida fiipt à Ddhiino^vt côfèruentut. Atfpi-
rituàlià jicaiPër dané je hatitatem :per pifeem, fidem, per o^
hiim'fpem'iQuibitrib.colitiit à nobis diuinitas. Hæc illo in
temporé pi-æcipüe petendafunt àDonlino,quandd rêfuite-
<ftiôChriftiÔtBcClefiæcelcbeatUrj.Vthis‘rol^orâti,ihiufti-
nyatïônç perfiftanlils Offici umRomanum cancamus,& té-
pus ëius depreéatidrtis prætetmitrhnttâ. Interefti-fecundil
'Hieronynium, quand o exvoluncàte mnnus-ôffeïtUrDeo,
Ofe quando e-X neceftîtatè. Voluntate ömni tempore munus
' potlkimus in abftinentiarerum percipiendarum * '■ ' offcrreDeOjfed ex neceffitate
' ■ nonopdrtet.
. t ' - ' • De vigilia Fentecôjies.
, C A P . X X X V I I L
TTEniéndtim eftijiôdo ad vigillas Pentecoftes. In e islè r
V gunturleéliones quatuor,&càtiuntur quatUoircantica
an te baptifmi cdnfecràtiohé,ficùt in vigiliis’Pâfchæ. lbi le-
gm?ilnpriiicipio creauitDeus c<^»i^m^;Invigilils:^Penteco;
fteSjTentauit Deus Abraham. In ilia rïôri fequitur canticü :
in iftafequitur. Leftiones ad memoriam nôbis âdducuht
duos patres,vnum fecundum Caméyàlterum fecündum fpi-
ritUin. Adam qui inpriore leétione ihemdratur,càtnàliâ eft
pater,à quo qrigihéomnes ducimus j qui peccâuitnô'obe-
diendo præcepto DefîGuinon fubditur capricumviétoriç, '
Abraham pater fpiritiialis, quia eius fidem imitando h! îi ei9
efiicimur.&populusDei vocamift.Iftëreftituitobedierido
inimmolatione filiifui, quodprithus qffendit ridlïqbedi-,
éndo.Cui meriCofubditurcariticiifti yiéto ri æ j occidi t rr. vi-
tium inobediériæ.Lpfum fonat oratidfecérdotisil^eu.squi
in Abrahç famuli tüi dpere/humanogeneri qbedieritiç ëx-
empla præbu.ifti,&reliqua. Hæëlelmo àd hiftqria pertinëtî
vtiegitur,itafa6lùmeft.SequituràliaIe(ftid:ScripfîtMoy-
fes canticü,De qiio canrico dicit, cantor illic deriioftrat.fci-
licet, Attende calum. De qüoBèd'afupérEiicam : Admemo-
riam pcifeæ reli^iqnis canriçuthDeuterdnomii,in quo vniS
uerfus vetëris p o p^ i ftatu^qttid videlicet ofrerifb;,qüid jpy
pitio D eo meniërit,coilririetur, norihullisiii lbcis fabbatdq
dicérè côfiieuit. A lioqiiineflit præpoftërtim vt priorib.^-
iptimaiiædiebKprdphetarum diéfcis Carminib. Moyfisvlïi-
mum dieeretur-.Ae^ërhqc,quiapræcefferunt boni mores
in filiis Abrahe5ahtequam apprehendërent fèptl iriuliéifés^
virum vnum,propdnitur le6tio,S crijpfitMoy fe s canticumj,
■Attende delum , vbi Adàmadmemoriàm reducitur,qui efti-
-magqtotius:hümariigenerisjihqüomài'qrpa|:sefatinfidelié
ante Ghriftiadùentum,)V^inëa£iétà eft, fcftïcetfecrarrie-
tiimGhrifti & Eoclefiaè, (quod pertinet ad àliegoriam)prç-
cë4it:quia nifids venifïèt,BoÙi mores àd vMietfiim qtbeni
n o n ttanfîftentjDe tértiàle^ibne iâdi'éluni eft | iri q # fep--
rem dona Spiritùs fendi de bbedieiitib.^^fâciürit^iiani yirüj
de quo dicebat
ri a?» ,& reliqua;Quarta ledid eft Hietèmiæ prophetæ,qüæ,
dicitinter cæterâ:Di^i!; vbifitfapkntja,vhivirtussebi prüdentiat
Vtfcias/imul vbi fit longiturnk vit a f>- viclus, vbifitlumen oatloru
é^fMtf.Præfeftrib.'verbis ad fitim aliqiiâm Vqcàt aüdienteS,
feilicet,fiipientiæj virtutis, prùdehtiæ. Q u à f e hoc ? V t felat
indiens,vbifit longitûrn.i vita,lumen 'ocularmn, &pax. Quod
præcipitdilèere,ad defiderium pertinétfoilfis,iuxta qiïod ■
refponde t aiidie ns: Sic ut teruus defiderat àdfon tesàqùaru m,
cætëra. Vbi ratio nemdrcit,quare defiderat fbntem,ibifup-
iorem vitam intiniat-dicendo, vbi fît lofigiturria vrta &'Iu-
menoculpriim& pax. quæ p erti rie t ad anàgôgèn. Etfgcër-
dosita: O mnipo ten § fempiterne Deiis*. qui hanc fppttni-:
tatem àdüentùr Spiritusfendicoiifectafti, £)afiqlHS
fumus,vt eeleftib.defidetiis açcéufîvfqntem vitæ
Vbi dicit cæleftibidèftderiisàccenfïjânagbgicum fqhàbDç|
litània Circa batjtifrniim,&: alleluia,& ttàdu,didlittveft?ftï-i
rùm libet de alfehiiai& Tradüiterum f eëbrdari. AUehife ïh,
memorariàneprimæyi'tæftmoceiitis Adæcantatin!;fedqa
ndhfuitéadem innocentia fempiterrtà , in tradum côuer-
citünVcrbigrariarFuicatechumënils Cdnftanrinopolï'da-
ptus:qüæfiuit me dominus rtieUs miferictfts & piilfimiiS',
inuenicme capciuUme occidit ilium qui me rapuif propter
meam incuriairl , & me reddidit libertati , vt ceuêÊtetëfàd
pàtriam meamV Quavn ingens glôriaapud me quia ëirutùs
lùm à feruicuté,&-fedditiislîbertâri? tamftiquialq'rigavia/
& laboriofe & periculofâ reftat, redeùndo ad patriam'me-
am, poft magtiam læciriam aliquo tædio afïèdus fimi , ne-
fciens,vCrümperueniehdum fitadpatriam.quàfîdeâliqüb
gradu defeendens àrrfaiore læritia,id. ef^abAlleluialin'mi-|
ncirëqUafiiti tradivm.PàtientertamertferOjlaudaudoetc-
ptorc^teriniundùm,fi aliquo modo aliquando tëùërtîpo-
teroadpatnam.Infupër etiam ereptor meus mïctitmecum
defenfores,qui me défendant de barbarîcà tàbfe^uæyiidl-
que cirCundatiter mëuni. Ipfî defenfôres funtbaptifinalfe
Biblwtb.Ver.Patr-Totn.y.