
moraUéritjitainteÛigére pbtéfi.' SèAhe-fàftidmm faciamüs
le&oribus, oiöiffii qukknj: «pofita'föhVj'adültfd^^dè'
diùifîône turbæ dfbfiuneft', venîàrtiüs?Cu'üis tfei ratio tà^-
lis eft. Etant autem fortes vingintiquattför 5c làcèrdbèuth’-
& leuitarum & ianirorum , qui pe r to.ridemfeptimanas fibi
éx ordine fuccederent. Sfbbato (îona^urma filtrante ad officium,
& poft fab^batum quæproxirnafepcimanaminiftwpontifex
propter
fueritjtâmert perdodorUrri ncgligentiam in rriültis cote
ruWpebafiïïïilöfiec vehirefïpfe qüilegem dediti& per fans
dæ'trihitatis'fidera, decalogurti fegis* iö MoyASJ.projihei'
tarnm fcriptis'fpiritualitetpblèruandum, do’ceret.yöM«tt-,
qUïrexlôasloladafontifoltosx&ftâiïdote$,iicenttàvQMiïfana>ï
tettanoninftauratis templïïNôllteergo amplius actipWepecuniani
iuxta or dînent vïftfuîfâfed Xti ÈfîXtsratiovem tcnipltr, déie earn,s?
&teliqüâ/il'Sîe;& DortiffilSf h.öftèr in euan|ëlfeiS dodo.
rib'd^màtf^iSÿ^àitï11 IkUUiéuSilós ‘AfyftróSió^tweté’regiones
quia albafunt iam ad tou frffîl'Èogatê dosninum ^meßU vt 'mittat
operand* in ttr'ffèwfùam.1 fi fc;i te îïi ‘.Buntes f in qûi t^i fil ttiu ndum
tai:e agendi circa höuürfï regem éxelréftfis,dffë|)rimanamordinémhabebaht’fufcèpi t&;& éiollsp'qs^^Üititiiaftii-i
tihuit'tiuialio's hticiq; leultas de cuftâ'fà vrbibus Iüd^ïîrAftl M H p » t a W Ç -W * 'W I ^ Ê Ê S Ê S I Ê Ê .
^. - IpLr.inPcipe t s febiliamm Ifrael, H H |h o c • dcirMnrhttWffflpßhifM* ! loïaddUitntiféi çXzotfhttaêiuftorinum, aperuitqsteifmtmefnf dgefu*-^ l^üramingr^îieMtumddmts
V>han.^ W»tth. 9
V «i^(
«üitj i'qiios èduaatas fiïum regis ,’tàlftâcioiie diffiiôBt ; [ p‘r.&pàfi’t m im tovU M ’M ïi
èmnel; cpii impleùèrant làbbatü, & tgtt 1
àniifi partes, renewin'inteiiôtibüsattij B B g a g g Æ ^ ^ - l a K
flftoresçîmcresâiij^pàrtes>dotnhihtègisîid!éftip^fhhlrt, tempWon^mtpecuiha^^^fertuFad-ctoipluniaomi-
leuèlhii epfeetfqeùhadmeïéàtè'’ Stacpruloaracdnpt a&la'p&o«nà-iaéirfci'üenrtraiôcbmamtu hf,afbicitüat- }i fteepnrienctviboutasjfdtffctihtiuiemh <m)avneti;bqe.so«. o[K AtfitrMaeshj i*t-if»reriMhiK rehg*e&r£*
ihfràaicitur.üuxétüntquer6geM'dVdomôdorhini,6cVé- ! pontifexie^nitebanrque<^hiimeràiiariïptcumamqMwUcnienëmrttp'erdtóp^
ratóata^tuminpatóipiiW&feaic®1^ banirmdi>mdUmm^rdXiMiemiaxtatiiimi»Mattitttmin-
Btà thronum m m , vbi & p o rir'S it* fo rm u -Me% ) fuMmmmtmiimü^mpwrmtcmemanjtdmmdiiMmi.^i
Suæ câin porta fcutariQram nominantiir, eflè videntur. | mpmdekMMmfabtiiligÀ^. frimmsmtsbUqibopmlMn-
rSacluiptaornioiesn açümte :t nq tuutio,ctaemi r éRgoisbdopadinëflbctu ,t ate ifrtaenat ep chobaruorPcais- pc»atfîim*oSao«QtesiqMmçuniac8llatïfe»anameru
tcoùrSibmheûiamo,tqauiTrcé&afâtoddïeicéibt,a MntvcftibMü!ümp IalaIrij.MInqùtiiivi- |■ taTÎjs,hbceft',ditpeniàïorfbusvèrbidiuim^tueuan^hci. delicethbrô*,ViftiSaash*ctahi5b>h!flicantüt:f%-»MHtiticitheBfi»am,cônferuisfuishtsquiopeiaHtuiinaomo
»ariw/h»»;««vraia»tad/i6fatdm/aterdè«m^<MfOT!«*; d d ^ « ^ o « i o p ^ 1 t f » h lW f ^ ^ f S m ^ » ^
&tàidtinti toinrupmor,mu tqinUtt& arptpist.M Tumr fUutvtditaompimma. dOd»mnii.tm vntrghU n:l;imA jciplcslinçMcçlcfia WclcftiddMîUmicoiniMhtult)-qiqaiHdi qfJerflùbi-
aaiii»v'atafftiB«r?i*m«dom»,»ec^«3mai!a5i^re- ! ie3!bdfrbf difâ'|albsîvcrbidiami feipina pertdtumorbe
i U M U t a m I ahditotibus fats praifieerehtiqaoriimalij fibjicantl^rta,
nirelmumvUkMfnitttcuftodusdarmm^mMMnmcihiin- curhitactipfbs'&ëôs.tjuiffbiBbêdiebant.bgft'aKuaitc-;
d. t•m «-&a tbxm t,i^n.g u..l. U m. a f..M.... ^^ëk^àm tâ d ccS - fraaciàiedboarrttat,dqbumanipdoipilalràaqrùèæitptrëdréhbæarneft.iamli j& iiacrhtaiitmeaaatfae rmupptlai
erant, reædifibabant'. Alij (axa cædebant, cum diiros corde
& ihcredulbÿjfortitér increpabantjita vtimpleretùr inftau-
ratio dotttùs dbmini, invniüerfisquæ indigébant expen-
Cx, àd domutn domini mufiiendam : iuxtailiüd vtiq; Apo-
ftoliquo ait: Vnteuique autem nojirum data eft gratia fecun-
dum nienfuram dowationis thrifts, Etpaulopóft: Bt ipfe(iü-
Aqlütóits)v edréódeiut qknugefedliaftmd sq,uailtdoesf dnu atpeonfitdoolotsto, qreuso &fdpaamf taeuirteéms,pardocpohnefutams:-
mationM'ptiïftorum, in opus minifterij, in adificationem torpo-
ris Chriftt. Quod aütem lèquitur : [ Vexumtamen ttonfiebant
ek eadem pétunia bjdrtd t empli domini, c’rfuftinuU, &thüribu-
la, ér tuba, &qptne vas aureum & argenteum, de pecunia q ua in-
ferebatuftntemplumdomini. Significat.quod àlia debetefte
ratio, formiandorum vaforurh in minifterium domini, aha
paranddrüm Iïgnorum & làxorum in âedificiüm dorfius.
Quia'alla'debet eftè doârina qüa rudes imbuunturad fi-
dem : & alia qua iam perfe&iinftruunturad fcientiæ pleni-
tudiiiem. fieneautem vàià domus dominiillic poffunt in-
telligiqui iam apti filnt ad capienda mimera diuina,&
habiles fiuntad minifterium Dei. Nam hydriæ eoslîgnifi-
carepoflunt , qüi aquam fcientiæ diuinæ in le continent.
Fülcinulæ qüoque doétoreslpiritùales, quóruni officium
jeft, corpus & lànguinem domini credentibûs diftribuere,
infidelibus abnegate, necnÔ & fpiritualem alimoniâverbi,
cuique pfout cofiuenit, dilpartiri; Quia funt in verbis Dei
nonhullà, quæ noftræ humiîitatireuelare,adnoftr2eepu-
las refèâ?ionis concedere digiiatus eft. Sunt item alia
tantæ proforiditatis' , -quàé fînôfci fpiritus iblummôdo
Icientiæ pateant, noftræ veto capacitatis per omnia men-
furam tranlcéndaht. Thuribula autem1 illos figurate
demonftraïit,qùimundam orationem exconfcientia para,
&fide non fiétaoueruntDeo, &cumprophetadicere
polfunt:
^^l^ProduxkqMßtUmregU{&'0 uafupercap^aiit^a^'-
ntU\ & teßimoniuin. ] IA dikdemâfe',irtligné capitis'rtgmm,
inrteftimoniödefignat décréta legisD^ei, qùibus quidà’ge-
^erbxdebeat, qualiter viuere, præciptatur,Deniq-, in libro
I myéar &bo tretfftiinm doineïruuJ med aepri'ékrttfiyùisn:m E ta mnupo efmue treunnetn ^dnaqmu lietg)e emt d,&iacdoé--
!I fttiiætùWeŸcupnot efuttmyrreagnenmic. æMimagpniaæ; qvutieq jn eercaetriaàrluègtairniælq,ufuec pcreuddeennt-i
in iregrium filip regis legitiiiii, cumiplo regni habita fîmul
difcipliria lègis Dei lefuandacommirteretar, & qui fe præ-
latum populo regen do videret, iplèiè regendum diuinis
legibus fubdi debere meminilTet.
C A P . XIL’
Dr
Ixitque Ieas ad Sacerdotës: Onirtem pecuniam finftorümy
qm illataf liait in templum d^minidprdereùntibuSyqtupf-
fertur proprem anima y&qum jft^tè&arbitriocordüfitiiïtfe--
runt in templum domini accipiant illamfitcerdotes iuxta ordtnem
fiuim,&inftauretttfarta tdÜa'domm\y^M'tuéeftnrium'iSe-
mtïtoftauraiioni.'] Mandatrexrioftèr dodoribus lùis,vt
iccipiâhf omnem pecuniam quæ à prætereun|j6usiôft’ér-
titr in templum doinini, pró preridfanimi & voto cordis
fui ; cü quicquidà præterelintib.in rftis Içientiæ fpirituàliÿ;
;4el bonorum exemplörum , in thelaurum domini colla-
éumeft i perfàcerdptumi h. e. prædicatorum officia,ad in-
ftauràtionem rempli fpinttiâiis confératur.quatenus qucrd-
dunqtie fcilfuni ibiper. errorepV, vel per vitia inueneriiity
Beftaatenr: ne forte per negligentiam ffiagiftrprum , de-
ùeréat mulcitudo1 audrtöruiw.' Qubd autem fèquitur:
Mgitur vfquead vicefiiuumtcrtiUm annihn'reßuloasndnihftau-
fviUérUnt jacer dotes fârratefta temp(i.^S\e)ntf\c&t, quod dnte
Idufentiiïn Aluätoris',!fii:dt doÂrin^legisin geiîte’Iiidàick
l ¥
ppft^ntiDirigaturoratïo mea,ficut incenfum in Conjpeftu tuo.
Tubç autem quidaliudfunt quam prædicdtorçs làn«ai,qui
in toto' orbe terrarum vocemouangelicæ prardicatibnis e-
0 mittunt? quprqm perfônæ per,prophetam didunj eft:CA<- I
ma,ne ceftes>quaji tuba exalta voeem tuant, &,annuntta populo
mtofceleraeorum,&domui lacobpeccata eorum. Et PAlmifta:
ïn omnem terram exiuitfonoeârum: & in fines orbis terra Verba
eorum. Sequitur; [ Etnonftebat.ratiohùhomimbus,quiaccipie-
bant pecuniam, vt diftribuerent earn arttficibus, fed in fidetrafta-
banteam.] Deuotionem oftenditeorum,de quibus fermo
eft: Quia tantum ftudijin religione hàbuerunt, vt ftullus dubita-
uerit,quinpecuniam domini,fine alicuius fujpitione fraudü.tra-
ctarent. Ethane deærario fiiblataip,fideliterartificibus,ad
municndaip domum, prout lîngulis opus diet , offerrent.
niamverbiDeiad dilpenlândum conferuis fuis , opbrariis
Icilîçet dittinis accipiunt^quanta fidequantaq; diferetione
illis o,pu s eft,quibusratio4 eeadçm pccupiareddenda eft:
re ftudeant minus fidejes in lpiritalibusinuenire,quami/U
in corporalibus fuerant inuefitl. [Pecuniam vero pr'j deliZo^
&pecuniampro peccatis,non inferebant in templum Domini,quia
facerdotupi erat.J Hxc ièntentia oftendit, quod non quis
propriq arbitrip facile fe credere debet, fed magis feiat,
quod çpnfelfio peeçatorum & poenitentia,i&çerd0tum iu-
didàâpctagendae^quUu^cnt_i(qeUçafii difîeinendi în-
termuûdurn &iinmundum,&: lepræ. piaculam dijudicare,
&,auccondèn\nare, aut'mundum diieernere,
CA P. X III.
p Lifte us autem agrotabat infirmitate, qua & mort mis eft.De-
fcenditque ad eumIoas-rexlJrael;& fiebat coram eo dteebat-
que:Bater tnt, pater mi, currus ifrael & auriga ern. Et ait ills
idifaus: Affter arcum &fagittas^Cumqueattulïftet ad eum arcum
&fagittas,dixit adregemlftael:Pone manum tuamftuperarcunu
Et ÇUÙiiftftfijftt idemanuniftuam,ftiiperpofuit Elifteusmanusfuas
toian litb regis. à[ait : Aperi feneftramorientalem. c unique ape-
ruijfetydixii E,lïjqus:lacefagittam, Etiecit.EtaitElifitus: Sagttta
falutis Do nini, & fagitta ftalutis contra Syriam. Percuticsque
Sjriftmin ApheCydohecconfumas eam & reliq.^Quid eftquôd
prophetaregflfraêl iubet arcum & lagittam afferré, nifi j
t^uuaol|ib ;ufes-d Cce iîInÎdPutP.ir,& nc°oftnctrr ar ehdolfoterimbu asn teicqçuluefmiæ p,r a£remcipiiit ïpprisrei--
1 liari? Arcus enim nonnunquam in lâcro elqquioypro iplo
lâcro eipquio poni folet,quod èx vtjcpque teftamento vel-
ut ex cornu&choidaconftat.Per vetus. quippe teftamen-
tum,figUratur cornu propter duriciam. Per nouum,quod
incarnato Domino figuratum eft, fignatur chorda,8c dum
chorda trahitur, côrnu curuatur,quia cum nouum tefta-
rneiïtiun dilcutitur, d duritia literævetiis inclinacur,& ad
intel|ebtiim fpiritualem fleâitur, qiiiarigore eius dtiritix
non tenetiir.-Sagittal etiim finir(hxcipA verba, qua; do-»
dores proférant. Vnde èriam benedefandts dodoribus,
perptophetam>gentilitatemingredientibus>dicitur: cam
ftagittis acutis&anu. tngredientur MuC. Nos ergo cum feri-
pturælàcrç di da penlàmus,arcum inrendimu%um verba
<iamus,lagittas emitcimus. [ Ponifi^ Elifeus manut
fuasfttpi r man us regie.J Cum exemplis fuisDominus a&io-
ne-f dirigit & confortât. T Orientaient fenefttam
aperire mandat, &iacere fagjtttam. J QH,U lumin© icientiæ
& yera; dodrinje, fiios hortaturprimumilluftrari, & ficut
iacul4yerborUiu,Uiktere.].Ef 4tr Ehfm : Sagitta falutis Do-
toiini.&ftagittaftalut is contraSyriamipercutiescfe Syriam tn Aphec,
donee conftumas cam.'] Sagittasergo/alutisDomini,eftprædi-.,
c?tiolànda,cumdvcenterexhibetur, & Ipirituaiium ho-
ftmra certiïfimainterfedio, fi perfeueranter àgitur. Nee
las eft vt aliqiiandodilpenlator verbiDei/egniter corpeat,
cut iùiïûm eftjVtgregis Dominici.curam habeat.quia mul-
tum qbèft dèuqtis auditoribusfi inertia præualet dodor|
tibus. Dicit cnim Propheta: Clama, ne c/ftes. Et Appftolus
àd.Trimbtheum; Tc/?/^cw(inquiç) cor am Deo & Chrifto lefts,.
qui iad catum eft vsuos &^ortups, & per aduentum ipfitss &
regnuniem, pradica verbum,injta opor tune, importune : argue,.
àbftcra, j,ncrepa in Omni patientia & doclrina. Vnde non dc-
bey dodor propterauaritiam negligere animarum curam
led magis per pietatem ad æternam pertendere requiem,
quod'fignificar Aphec,interpretaturenim continebit vel
apprehertdet, Vnde idem Apqftolus, enumeratis vitiis
quæ auaritiam comitantur^ad prædidum difèipulnm in-
tulit, dicens : Tu autem homo Dei haefuge, fectare vero iufti-
tiam,pietatem,(idem,cliartiatejn,pattern tarn, manfuetudinem,
certamenbonum, eer tarnen fidei, apprehends vitam aternam in
qaavocatuses. [Ef ait Eli feus adregemiTollcfagittas. Qui cum
tuliffet,rurfum dixitei-.Percutetaculo terram. EtcuMpercupJfet
tribus vicibus, &fletiffet, iratus ell vir Dei contra euiti,&aiti
Si percufiijfesquinqutes, autfexies,fiue feptiet,percujiij[es Syriam
vfquè■ adconfum mationem. Nunc autem tribus vicibus percutiei
earn.] Ecce Propheta mandat regi iaculcr percutere ter-
ram,?&feum percudç ttibué vicibus & ftat, irâleitur çontra
eum qubd non fiepiuf terrain pèreutèret. Ita Sc dodori-
bu s præcipitu^prædicatiôliis iaculb terram ^ hoc eft, car-
nales percutere. Sed qui Hoc minus ftudiofe agunt, me-
rito inçrepatiohe diuina arguUntüt. Quid eft enim tribus
vicibus terram iacdlb percutere , hifi Trinitatis fidetn car-
nalibus per dodrinam infinuare ? led cum agit hoc iàtis
dodor, nominesqueadfidem perducit, neceflè eft Vt ad-
hue inftet v e rbo,d onee illos doceat quinque lenfibuS cor-
pqris imperare, bonisque operibus- (qué per lenarium
numerumexprimuntur^)ftudittm ihipendere,necnon 6t
lcieqtidm Ipiiirualem inftanter meditari, qUam feptifor-
mis -Spiritus gratia in feripturis lacris conftituit,atque ad
lalutem humani generis gemino teftaméntb edidit. Qui
«autern Iblam Adem fine operibus bonis & meditatione
legi’ShDei, fibi infficere credunt ad lalutem, rede à Pro-
pbeça arguuntur, quia lècundumlacobi Apoftoli fenten-
tiam ’fi™* corpus finèftpintu mortuum ell, ita édfidesfine ope-
ribus triortua ell. Et alibi feriptum eft: Qyi ignorâtigno->
rabitut. [ iiortuus ellergo Elifeus & fpelierunt eum. Latrun-
culi quoque de Moafi venerunt in terram Ifrael in ipfo anno.
Quidam autem fepelientes Hominem, vident is latrunculos, &
pErliofiteeic, etreuunitx ciathdoaumeor i&n ffeteptaulcfhurputmr pEeldifees/j.Queuso.d max vt tetigit ofa
Quid fignificat hæc relulcitatio cadaueris rriottui per
contadiim oIlium Elilæf,nifi vitam fidelium,quæ in morte
Chriftiveraciter confiât ? Quicunque ergo firmafidetan-
gir mortemChrifti,& Ipemfuam veraciteriniplq collocat,
fine dubio partieeps erit refiirredionis eius. Dicit enim
ip là verita s i Egofum refimeftio&viia : qui credit in me etiamfi
mortuusfuerit vtuct.Et omnis qui viuit ér credit in nie,nonniorie-
fttri»<?rfrB«m.Etalibi:Sif«fM^4 inquit>x4lw«/f/^ewf«ft
iipnf duemfr,nrtoon,iptear eexaatf lteadrhi aopboeratte vtf iitlaiumm ahteormnainmis.ivt omnis qui credit in
; "X: • c a p / x v l
QVod dicitufde Antafta rege Itida xipfe fercüftitEâoin invaUt
Salin arum decem millia, érapprehenditpetram in pralio, vo~
cauitque nomen eius leétbel vfqUe in prafentem diem, j Vallis iali-
narum e rat, vbi lal faciebant, vel fceno videlicet lalfuginis,
Vt muleis in Jócis déci&,exiccato,& incenlb, vel aquispu-
teorum làlfis fetuefadis, & vlquead lalis firmitacem co-
quendo perdudis, vel alio quolibet ordine, quo lal fieri,
confueuit. In quó etiam lqco>& Ioab düodecim Idumæo-
rurn perculîïlïè legieur. Necprætereundüm quod pre Valle
Salinarum vetus editio quafinomen regionis Gemela po-
fuit. Petra autem ciuita$ el^Arabiæ nobilis in eadem terra
Edom,quæ in libro Numerorum Recem diciturj&àSyris
hodie quæ fie appellaruç. ledhelvero quod Amafiasvidör
ei nomen iiqpoluit,incerpretâtur coetus Dei, Vel aüXilium
Dei, àgeriieeo fideliter, vt pereuniindereturmèmori*
quqd hanc vti,coetus populi Dei’,vel Deo adiuuante coepe-
Ga p . xv»
A Nno Vigefttoiofeptimo Jeroboam regis ifrael,regnaUit Atorias
ftlius AmaftaregisIuda.Sedecimannor;m erat cum regnari
ctepifjet, & quinquaginta duobus annis regnauit in letuftlemi
Ec reliq. J Afcarias iple eft Ozias, qui propter contem-
ptum Demini', dum iacrificare ip. templo vellet cpn-
tra legem Moyfi^percuflus eftlepra a Domino iuxta altarC
aftans
ichah.it.
Num.11, lohm. J.