Claudij Altißiodorenfis Efifiopi,
BßSi
B
Inuchitur
invanç
gloria: en
pidoi.
Dubij'ft*
î lutio.
c
Ext (h. 14.
Exe J. io.
zjCerït.
D
t.Trn.i
• M.nttk.’j.
N m f i quit fe exiftimat tjfe aliquid,cum nihilfitfeipfum feducit.
N on eum feducunc laudatores cius, lcd ipte potius,qufa
cü fibi Ht præfen tior quam illi, magis vulc fe in illis quærere,
quam in fcipfo. Et ideo air.‘ Si qüis exiftimat fe elle aliquid,
in eo quod putatfe elle aliquid,& non ex dementia in pto-
ximum,fed ex fuo operc& labore fe iudicar,fua tantum vir-
turecontenais:Ifte exhacipfe arro^antia nihil fir,&iplè fe
dedpit.Mentem autem dccipic, qui le putateflèïàpientcm.
Et fecundum Elàiam, Sapiens in f e , &inconJpeftu fuo inteüi-
gens. Ad circuncifîoncm, & ad legem ita loci huiusconne-
dtiuir intelledus:Qui Ipiritalis eft,& milèricordiam in pro-
ximum non habet, Concernnens humilem,quia iplè fubli-
mior eftjipfe fe decipit:Nelciens hanc Ipiritus eflè legem, vt
nos inuicem diligamus.
Opus autem fisumprobet vnufquifque,&fic in fetpfo tantum gloriam
habtbit,&non in altero. rhu/quifife enimproprtum onus portai
t . E t non in al tero, id eft,cum alter eum laudat.Non ergo
laudatoresnoftri minuunt onera confcientiæ noftræ,arque
veinam non etiam accumulent plerumque ne illis offenfis.
laus noftra m inuatur,cum aut o biurgatione illos curare ne-
gligimus,autiaâanter eis aliquid nôfttum oftentamus,po-
tius quam conftanter oftendimus. Omitto ea quæ fingunt
8c mentiuntur de le homines propter hominpm laudes.
Q u id enim ifta cæcitate tenebrofius,ad obtinendam ma-
niilîmam gloriam,errorem hominisaucupari,& Deum te-
ftemin corde contemnqpe? quali vero vllo modo compa-
randus lit error illius, qui te bonü putar, errori tuo, qui homini
de felfo bonoplacere ftudes, de malo vero difpliccs
Deo*
Vmfijuifjj, enim onus fuumportabit.'Viilctüi flipcnorib.cô-
traire,vbi ait: Alter alteriusoneraportate. Si enim vnulquifq,
onus lirnm portabit, Alter alterius onera portarc ndn potent,
lèd vidcndum,quod tibi præceperit,vt| eccantes in hac
vira,-nosinuicem luftentemus, & in præfcnti feculo alteru-
•trum àuxilio limus: Hic autem de Domini dicat in îefurre-
dionciudicio, Q u od non ex alterius peccato & compara-
tione deterioris,ièdiuxta noftrum opus, aut peccatores ab
eoiudicemur,autlàn<fti, recipienre vno quoqj lecundum
opus fùum. Obfcurè licet,docem ur per hanc len tentiolam
nouum dogma,quod latitanDùm inprçlèntilèculofumus,
•fiucorationibus,fiuèconlims inuicem polie nos adiuuari.
Cum autem ante tribunal Chrifti Vencfimus, n e c tob , nec
Daniel,nec Noe,rogare pofle pro qudquam, fcdvnum-
quemque portareonusfuum.
Commumcet autem it, qui catecbik.aturpérbo,ei qui fe catéchis
â t in omnibus bonis. Scnlusltaq; ifte eft, quia lîiperius fpirita-
lib.præceperat, vt cos,quif>rçoccupati fuerant in aliquo de-
li<5to,inftruerct in Ipiritu lenitatisÆtalter alteri* onera por-
tarent,adimplenteslegemChrifti:Nuncecontrariohis,qui
adhuc imbecillioreSjéé difcipuli,& caroales étant imperat,
V t quomodo iplâ à magiftris Ipiritaüa metunt,fic magiftris
carnaiiaprsebeant, qui totos le diuinæ erudirioni,& ftudio
ttadentes v it* huius neceflàrijsindigct:Etfiatillud,quod
de manna feriptun^^, qui multum, non abundauit,& qui
modicum,non minor amt. Bona aut6 in præfèntiloco iuxta vul-
giconfuctudineni.morefnqjcommunem vidfcütn & vefti-
-tum,cæteraq;, quæ hominesinterbonanumerant , appel-
izuk.Uabentesenim vittum&vefiitumjiiscontent!fimus. Nec
mirum-fi Paulus ea quç étant corp<$i necelTaria boni appel-
lationelignauit: Cum etiam faluatornofter ad eos qui né-
d um ad virtutum culmen afcenderant,lèd adhuc humilius
incedebant,&libi addi pofcebant fidem,dixerit. Si ergo vos,
cum malifitisfeitis bona data d&refilÿs vejlris, quanto magis pater
caleftis dabit bonapetentibusfei
Nolite en are y Deus non inidetur, qua tnimfeminauerit borna,
'hac &metet.PoeaidensinIpiritu eos quidocentur, 8c débet
magiftris lamptus.&vitæneceflària mini ftrare, pofle obté-
dere paupettate &dicere:Ager meus hoc anno aruit liccita-
te,Vineamgrandocontriuit,Redirus,qui eflè poterant, trr-
butarapuerunt, Non habeo vnde tribuamquod iubetur:
AdiecitjNo/ite en are, Deus non inidetur. Scic,inquit,corda
veftra,non ignorât facultates, Exculàtio verifimilis homini
poteft vtcfiq} placere,Deû nô poteft'fàllere.Et fimul cohor-
tatur ad *d,quod præceptü eft,exhibendu lèmen nominans
ne putet perditu quod multiplicato foenorercccpturus eft.
Qupniam quifeminat in carne fua,de carne& met et corrupt tone.
I Ho c dicit de amatoribüiVoluptatum magis quam Dei In
carne enim liia ieminat,qui omnia,quae fecit, etiamfi bona
Videäntur.propterea tarnen facit,vt carnaliter ei bene fit.
Qui autemfeminat inJpirituJe (piritu metet tit am aternam.Se-
minatio in Ipiritu eft ex fide cum charitare leruire iuftitia:,&
non obediredclideriispeccati, quamuis de mortali carne
exiftentibus.Meifisautemvitas a:tern* cum inimica nouil-
fimddeftruetur m ors,&abforbebitur m ortafe a vita, & corruptible
hoc indueftneorruptrone. In hoc ergo tertiogta-
du, quo (ub gratia lumus, leminarc debemus opera bona
quab fiipra iam ditfta fiint. Aliterc Q u i legem carnaliter in-
telligit,repromifliones quoque carnales, & qu x in prxlcnti
fcctilo corrumpuntur, expedat. Quiautera (piritalis auditor
eft, (eminat in ipiritu, & de (piritu metet vita asternam.
Simul notandus ordo lermonis,& cum (uperioribus copu-
landus,quod homo vocatur in (piritu (eminans, qui quan-
docceperit vitam raetere rempiternara homofortalTeefle
defiftet. Illud etiam pariter obleruandum, quod qui (eminat
in carne cum additamento (has carnis ponitur. j^wi autemfeminat
inJpiritu non dicitur in fpiritufuo, (edlimplici-
terin Ipiritu.Qui enim bona (eminat,ifonin fuo quopiam,
(ed in Dei lpiritu (eminat: De quo & vitam eft meflurus x-
ternam.
Bonum autem facientes, non fleficiamus. Indeficientem ergo
iuftitiam indciiciens prasmiu (iii>(equetur. Cohortatur eos 1
adftudiumperleuerantice, quiin hac vita mercedem boni
operis eXpe<ftant.Nelcientes,quia ficut in (croine aliud (a-
tionis,ahud meflis eft tempus: Sic & in prasfen ti vita lemen-
tis eft opera, qu« nunc vel in (piritu vel in carne (eruntur.
Meflis verb operumfuturum iudicium:&qualitate fernen^
tis diuerlas nos fäcere menfuras, centelimum, lexagefimu,
& tricefimum frueftum: quam (egetem nemo poteftmetere
deficiens. Qui enim perfeuerauerit vfque infinem, hiefaluus er it.
Qüale eft autem,vt cum peccatoresicottidie in malisoperi-
bus augeantur,nos in bono opera laflemur?
Tempore enimfuometemus,non deficiihtes. Nunc tempus (e-
minandieft,non metendi. N on ergo hie noftram mercede
qu«ramus accipere, ne hyeme tencraherba dimiflain pr«-
fenti, yt acerba nonprofit, & non lit quod in fiituro'mcta-
cur.Dicetur enim nobis^ecepifits bona vefira in vita veßra. Et
itetam,receperunt mercedemfuam.
fementisf vt dixftnusjtempus eft pr*lens,& vita,quam cur-
rimus:in hac licet nobis quod volumus leminarc. Cum ifta
vita tranfierit,operandi tempusaufçrctur. V n d e& làluator
ait: Operdmini dum dies efi,veniet nox, quanio iam nuüus poterit operari. :
Maxime autem ad domefitcosfidet.Quos hiccredendum eft,
nifi ChriftiànoslignificariîNam omnibus'hominibus &Iu-
dæis, & paganis, atque Chriftianis, & bonis, & malis,mife-
ricordi« opus impendere debemus: N e eis quod Deiis non
negatnos negare videamur. M axime tarnen his quipeculi-
arem nobilcum Deo fidci exibent famulatum. Omnibus
enim pari diletftione vita «terna optanda eft,fed non omnibuseadem
polfimt exhiberi dileäionis officia. Videtur
mihi locus ifte p o flè& (uperioribus cohærcrc.vt domefti-
cos fideimagiltros nominet,quibus lupra omnia qu« pu-
tantur bona ab auditdribus (ùis iuflèrat miniftrari. Deinde
cum docuiflèt opera iplâ legis,quæ làlubria funr,& ad b o nds
mores pertinent, d ileä ione fidei pofle tantummodo
impleri,ïion timoré (èruili, redit ad ilh id , vnde tota caula
agitur.
Videtequalibusliterisfcripfivobismea manu. Hi qui circun-
cidi Galatasvolebantjdifleminauerantalia Paulum facerc,
alia prædicare,& fiio opere.deftruere (èrmonem, quod qui
legernadlëreretabolitam,iplè inueniretur in lege. Hanc
opinionem quia non pbterat Paulus apud omnesprælèns i-
ple lubuertere(prohiDebaturquippe vinculis,quæobChri-
fti martyrium (uftinébat) ïèipunp per literas repr«(êntat,&
nealiquafuppofitæ Epiftol« fulpicio nafceretur.ab hoc loco
yfqueadnnemmanufuaiplèperlèripfit, oftendens fu-
perioraäb afio exarata. Q u od autem fub nomine eius àfal-
fisdù&ôribus Epiftolæmitterentur, adTheflàlonicenlès
quoq;demonftratfcribens : Rogamusautem vosfratresper aduentum
in tp i j t . ta u l . ad Galat.
uentum Dommino(tii lefu thrifli y & iioffra congrégations ünj concupifci non polfit. Si enilm Vno in loco fint'mbrtuus &
ipfum vt non cité moueamtni a vefiro feiifü, neque ieYreamm , ne-
que perßnritum, neqùeperfermpnem, neqtieper eptfiolam tanqttam
per nos mijfam3quafiinfitt dies Domini. Ne quit vos fedutat irllo modo.
Ecvttotam cpiftolam quam mittebat àlulpiciohe erue-
tet fallitatis manu fua in fine lubfcripfit dicehs : Salut at io
tïlea manu Pauli,'quod eft lignum in dmhi epiftola. Id eft,
quod adpofili mea manu, intelligite quam nducialiter feri-
plèrim, <Sc neminem pertimuerim , qui literas mea manu
lcripfi. Siue opera intelligamusin manibuS, quam ob cau-
iam crebro, 8c in prophetis dicitur, Sermo Domini qui fa-
(ftus eft in manu Hieremiæ, flue Aggæi ; vt ad hanc fimili tu-
ne m in manu quoque Pauli fadum Dci feiamus eflè fermb-
Qmcunqueerim volunt placer ein carne, hi cogant voscircunci-
di,tantum vt crucis Chrifiipnfecutionem non patiantur. Multum
perfèquebantur Iudæi eos, qui videbantur déférera tradltas
homini obfèruationes, quos iplè quam timeat fa tis often-
ditjCum taies literas etiam iûa manu fetibera voluit. Docct
ergo timorem adhuc in iftis operari, tanquam fub lege con-
ftitutis, qui ad circuncilionem genres cogérant. Et ideo fii-
perius iam ofteridit ex quo loco fiia fubfcriplerit manu, &
nunc quid fubfcriplèrit replicat. Caius Cæfar, 8c Odauia-
nus Auguftus, 8c Tiberius lucceflbr A ugufti leges promul-
gauerant, vt Iudæi qui erantfhtoto Romani imperii orbe
dilperfi proprio ritù viuerent * & patrum ceremoniis dêlèr-
uirent. Quiconquejgitur circuncifuserat,licetin Chriftum
crederct,quafi Iddæus habebatur à gentibus. Q u i vertjabf-
que circùncifione fè non eflè Iudxum præputio prçferebat,
perlecutidnibus tam gentilium, quam Iudçorumfiebat ob-
noxius. Hasigitur perlècutiones hi quiGalatas depraua-
rantdeclinarecupientes, circuncilionem pro defènfione
difeipulis perfuadebant. Quam nunc Apoftolus confident
tiam in carpe vocat, quod fcilicet tam gentibus^quos timebant,
fi mortüüs viuum nbh videt,viuus tatnen mortuû
videt. Si vero vtrique funt moriui,alter alrcrum neqüaquâ
vider. Ita qui iaiù mühdum non amat, lèd ramen ab illo n ô 1
videns amatur, 8c iplè velut mortutis mundum hon Videt :
hune tâmenixuindus adhuc mortuus vider. Si vero nec iplè
in amore mpndumretinet,necruS:fum à mundi amora reti-
netur, viciflîm fibi vtèrq?extindi funt,quia dum alter alte-
rum non appétit, quafi mortuus morruum non attendit;
Qüia igitur nec PaUlliS miitldi gloriam qùçrebàt,hec d mü-
di gloria iplè qüærëbàtür,& lé mundoj&mundûm fibi cru-
cihxumeflègloriatur. Q u od quia multi appetüht, lèdta-
mênvlqueadculmènextmtftionisomnimodæ hon adfur-
gunt, Ideo ait:
In CbrifiotHim lefunequectrcuncifio aliquid valet, neqtiepra-
putiurn. Hoc tempore neque circuncifio pjrodcft.hcq; præ-
purium nocer,lèdhoclôlumprodeft: Siquisrehatusnoua
circùncifione vtatur. Seruat hoc loto Apoftolus vfqj in finem
iliam îndifFercntiam,ne quiS eum putaret vel inTimd-
thei circùncifione fimulate aliquid egiflè, vel in cuiufqüam
agere,fiforte aliqha talis caulà extitiflet.Oftendit enim non
iplàm circuticifionem obeilè aliquid credentibuS, lèd Ipem
lalutis in talibus oblèruationibus conftitutâ; Nam & A6ti-
busApoftolorum hoc modo inueniuntur illi circuncifioné
per fuadere,vt aliter eos, qui ex gentibus crediderant,làluos
fieri negentpoflè. Non ergo ipfius£peris,fedhuius erroris
perniciem rcfellit Apoftolus, cum aicit : Nequecircuncifio ait-
quid eft, neque praputiu/m.
Sednouacïeatura. Nouam creaturam dicit vitam nouam
perfidcmlefu C h r ifti, in qua noua creatutatransfigurabi-
tur corpus humilitatis no fi rç.configut atum cotpori clarita-
tis Chiifÿjcu vetera tran(îerinc,&fa6ta fuerint omnia noua;
Et quicunque baye regulamfeqUuntur, paxfuper illos, & mifert*
cordta,&fuper ifrqelDei. Id eft,eos, qui vere ad vifionem Del
quam Iudæis, quibus voleban t placera, eircuncinoné ! præparantur : non qui vocantur hoc nomine, 8c carnali caviâens,&
in perfecuriohem proponerent. Nam nec Iudsi profequi
eos p o terant, nec gentiles, quos videbant 8c prolelytos cu-
cun cidere, 8c i pfos legis prxeepta leruare.
Neque enim qui citcumiduntur legem cuftodiunt, fed volunt Vos
ritate videra Deum nolunt* quando gratiam eiusrefpuen-
teSjlèrui eflè temporum cupiunt. Dei vero Ilrael didtus eft
addiftindtionem eius,qui Dei Ilrael eflè ceflàuit. Dicunce-
fe eflè Iudæos, 8c nbn funt : led mentiuntur, cum fine
circtincidi. Vel li circundfio legemiàcetetcuftôdiri,aliquid ( de lynagogalâtanæ.Nec mirandum eft,fiaddiftin£honerti
videretur habere rationis ifta perfuafio -, fed propter tetre-
nam fcelicitatem, velcupiditateadipilcendi, vel amore a-
mittendi. Et ideo non vere cuftodiunt : quoniatn carnalis
cupiditas, qua peccatormutatur potiu$,quam augetut,cu-
piaitate alia non fanatur : quia fecit eos carnalis tim or , &
cupiditas leruos,qui carnaliter cundta obferuarefe credutit.
Vnde Hoc eft omne quod ftudent, quodagUht,qöodnitü-
tur, vt apud IudæoS de veftracarnisiniuriaglorientut & ia-
(flitenc luo gentes magifterio circuncilos. Ho c autem to*
turn feciuiit vt Iudæis placêant, 8c expugnante legis inuidia
conquiefcant. Sine aliter:
Neque enim qui circunciduntur legem cuftodiunt. Illamenim
dicit ciiftoditionem legis , N on occidera» nonmcechati,
non felfum teftim onium dicere, & fi qua homini ad bonos
mores pertinere manifeftumeft; quia nifi charitate & fpe
bonorum ætetnorum,quæ perfidem accipiuntur, impleri
non pofle iam didtum eft.
Vein came vtftraglorientur.Id eft.vt non lolum not! patiantur
petlècurionem à Iudæis, qui nulloraodo ferebant incir*
cuncifis legem prodi: led etiam gloriehtur apud eos, quod
tam multos prolelytos fecCrint. V t enim vnum prolelytum
facerent Iudæi, mate & terram eos circuire lolere Dominus
I dixit.
Mihi autem abfitgloriari, nifi in cruce Domini noftri Iefu Chrifti,
per quern mihi mundus crucifixus eft, & ego mundo. Non in propria
iuftitia, v e ld o â r in a , lèd in fide crucis per quam mihi
omnia peccata dimilfi flint,Vt ego mundo morerer,vt eum
non teneam,id eft.vtneqj mundus mjhinocerepoffit, neque
ego de mundo alfquidcupiam.Qui auté in ccuce Chrifti
gloriatur, non vult placera in carne, quia perlècutiones
carnalium non timet, quas prior, vt crucingeretur,ille (ufti-
n u it, vtveftigiafuaièdlantibuspræberetexemplum. Siue
aliter mundus ei crucifixus fuerat, quia hunc cordi fuo iam
mortuum non amabat : lèd 8c feipfiim mundo crucifixetat,
quia talem.lèeiexhibereftuduit , vt ab eq quafi mortuus
Ipiritalis Ilrael carnalisllraet dieftur, qui necpacem habeat;
necmiferidbrdiam,dequo&adCorinthiosidribitur:Fn(«re i.Ctr. io;
ifraelfecandHM camttn.
De catero nemo mihi moleftusfit.Nemo me amplius intetro-
get,quafi diibitahs. Omnem enim iam expolui veritate, id-
circohoc dicit} quia non vult per furbulentas cotentiohes
ta:diu fibi fieri dcberc quant ü feti^erat expofita materia cü
iam in epiftola, quam ad Romanos fciipfi t, turn in hacipfa;
Ego enim ftigmata lefts in corpore meoporto.Id eft,ego figna 8t
charaiftcreSi nöh circuncifionis, led crucis per paflionem in
in corpote meo circüfero,& plagas vel flagella, qu« propter
Chriftum fuftineo, 8c habeo alios confltäuS} 8c cer cam ina
cum carne meajqux in perlecutionibus, quas patior, meed
dimicant.Stigmata enim dituntur note qusdaro pcenaru m
leruilium,vt ii quis veibi gratia feruusincompedibusfuerit
propternoxam, id eft, propter cul|>am, vel huiufmodiali-
quid pafliis fuerit,ftigmata habere dicatur. E tideoiniuii
manumiffionis inferioris eft ordinis. Nunc ergo Apoftolu:
ftigmata voluit appellai J,quafi notas pccnaru m de perlecutionibus
quas pariebatur. Propter culpam enim perlecutib-
nis, qua periecutus erat ecclefiaS Chrifti, hxcubiretribui
cognouerac,ficut ab iplb Domino diiftum eft Anänix, cum
idemilium Ananias tanquam ßerfecutorem Chrifiianoru
formidatet. Ego illi oftendam, inquit, qua oporteat eum pats pro
nominemeo.Vet untamen propter remiflioncm peccatorum,
inquabaptizatus e ra t, omnesillxtribulationesnon ei vä-
lebant ad perniciem,led ad edronam vidlorix proficiebant.
Conclufio epiftqlx tanqUam fubferiptio,manifefta eft. Nil
& in nonnullis aliis epilto 1 is hac ita vritür:
Gratia Domini noftri lefitCbrifticumJpiritu Veftto, dwjw.Sub-
feriptio Pauli ralis eft. Op tat autem, vt gratia cum eis Do4
mini,non legis opeta, comite tur. Cum lpiritu, inqilit, ndri
cum carne: in cuiuscircuncifioneglorianturcarnales; Vos
autc Ipiritalicer circuiidfi eftis, 8c (pititaliter coduerfamini.
F I k I s.
Btbliotb. Vet. PatnTom. 9. 10NÆ
l i i l i
i f
■