ïï?*°4 4 ^ .............■ ■
I vniufedib generc hûftiâho conüertuhtui: & colligüntur ad
Dcum&teiüplum eius fiunt. Vnde & idem beatiffifhus
martyr poftqüamdixk ciiiüs temphim totus eft mandas,
fubiühxit atque aiti in hoftra dedicahüu s eft mante, in no-
ftro confecrahdtls ëft pe&ore*
Quapropter non ex vfu tantümmodo locutionum , fed
exipfa vferitate & proprietate rerum omnipotens Deus v-
bique eflè dicitur per præfehtiam màieftatis,& tantummo-
do eledæ ratiônàli créature lârgitUrgtatiam fuæinhabita-
tionis^Quid autem eft,quod aflèrit did poflè de Deo vbi-
qùe prïfcientia fed non vbique prëdeftinatione : & vbi-
cumque faerit prefcientia,heceflario,crit prædeftinatione.
Quis vnquamicà locutus eft vt diceret Deum vbique eflè
præfcientia:Cumprefcientiafiiàtentummodà àpudfe fît,
cüifoli cognita eft.Autquidneecflèeftdicere,vbique eüta
eflè praedeftinationeicuto prædeftinatione fua tantummo-
do apud fe fit, quia ipfi folicognittihabetur. Sjmilicer ergo
vanura eft quod ait: vbtcumquefuéritprafcientia heceftario erit
prædeftïnatme:(\ma. êc hoc nemo dicitjfed ficut quidampa-
tnim àniiqubrum dixeruntnoititas eft vocis,& aliud nihil
Didmus namque Deum vbique eflè maieftate,vbique eflè
potentia,vbique eflè virtute quiahoctocum,id eft, maie-
ftas,pQtentiajVirtus, ipfe eft qui vbique eft. vtautem dica-
mus vbiqueeum eflèprefcientia, vbique prædeftinatione
nullaratioeft. quianufquam legitur Deus vel prefcientia
velprædeftinatiope eflè.Ergp& illud quod dicit,præfcien-
tiam&prædeftinationemDèinon hifi eorum quæ ipfe fà-
âurus eflec aperte mendacium eft:Quia prçfciëntia eius etiam
in malis effepoteft,quæ ipfe f&turus non erat. Deinde
quod ponit & diciuficut præfentia eius & habitâtipifl his
quæ nec ab eo funt.nec ea fecit fimiliter vahiflîtnum eft/
* Vbienim vnquaniiegit?vbiàfidelibus ditftum audiüit,
VtD eus in his quæ nec àb eo funt, liée ca fedt, præfentiam
& habitationéhaberedicereturî Qü® autem funtiftâquæ
vt ipfe fcribit,nec abeo funt.necipfe fecirifienim funt ali-
qua talia.eft ergo aliquacceatura,quæ necà Deo eft,necDè-
useamlecif.Qupd vtique non eft Çhriftianumÿ fed Manichæurp.
quia non poteft inentiri Etiangelium,vbi feriptüm
eft.0 mniaper ipfum fallufunt, &fitts tpfofaftum eft nihil. T ale
eft etiam illud quod continuo fubiunxit: frafcient'um Dei &
pradeftïnat'tonem è contrariopr ontmaan in ïllis qua nec fecit, nec
d1o nEncâot*n trario enim proquciavi dieit,yt . iuxt^fu. am iüâni &
houam regulam& infanam quod pronuntiatur non vere
pronunciari intélligatur.mendacium ergo eft quod affir7
mgre conatur,illaæternafuppUcia nihil eflè.necadeofeda
e lte, quia vno vtroque veritati contradicitôc ideo vereadeo
præfcitaiunt future, yere à Deoeis qui meruerunt ipfcren-
da:Et cü hæc aperte in feripturis & faâa&pfeita £deftiriata
eflè inueniâtur. Çoterâtur poti^&peteat talis régula, qua
fada pro non fadis haberi debere infaniflime amrtnatüt.
fubiungit adhuc dicens: ignem æternum ai vrendutn diabolum
& Angelos eius nonhomines, Jètf «wvhocp rópterea ifte & alii
fortaifis vèlquærentes, vel affirmantes dicere vi.den.tur .* id
eft,quodille ignis æternus non ad poenaffl hominum, fed
tantümmodo ad fuppiicium Ângelotum malignorumpâ-
ratus fit: quia non ait Dominos in flip iudidio his qui ad flreferuarirfed
etiahi hominibus itttpiis (uiit praêparata & réi
feruata.vnde ficutiam commemorauimus, béafus Petrus
Apoftolus ait de quibüfclam impiis,dcillavlf ima perditio- j
he,damhandis,^«/t*i# caiigo tenebrarum in aternum ‘refetuatur.
Et beams Iudas Apoftolus deeifdem fimiliter dicit: qjjibus
procellatenebrarum in aternum teferuataeft. ficut ergo cäligo
ilia&pröcellasetèrnamm'tettebrarum hominibus implis
& peflimisêft prsparata & referuata: Ita etiam ipfeignis x*
ternus quifine dtibiö fimul intelligendus eft,etiamipfis eft
prseparatüs & ref^fUatus;
Et ideo qüod Dominusait de ebdem igni aïterno qui pa-
ratus eftdiabolo & ArigeHs eius. Ita fidehter intelligamus,
Vt quodpriheipaliter de illOjhqceft de diabolo didum eft,
höC ipfum cónlequénter & deeitis corpore intelligacur,de
quibtls fcriptura diciv.imttafttur autem eum qui funt ex pane
illius. vtfiipplicium quodillipfincipalitereft praeparatum,
ètiam iftis confequenteraccipiatur & praeparatüm, & re-
feruamm:ficutfupèriüs memorata Verba Apoftólicaaper-
tillimedemonftrant.Subiungitifte& dicit ïpoftquamab a-
there detrafusfit vbi in athereo corpore nonpötefatpcenas fintire,
additum ei corpus aereum in quo ignem feutird.De hac te non i-
ftius importunam& incohfideratam definitionem,fed po-3
tiusbeati Aug. didapia moderata & cautiflima &magis.
qu^rétisqua definientiS audiamus:(uperior,inquit,pars aë-
ris propter ptiram'tranquillitatem cxlo cui cplimitatur co-
muni pacè coniungitur,& eius vocabulo connuncupatur.
In qua fortaffts parte fi fuërunt ante tranfgrefiion An fiiam
tranfgrcfibres Ahgehcum principe fiio nünc diabolo tune
Archangeloi nam nonhulli noftri hoii eos putaht c*leftes
velfupercjelcftes Angelosiftifle: non mirum fi poft. pee-
catum iniftam fuptdetrufi caligineum,vbitarnen & aduffit
& humore tenui contexatur.h a.tragreflbres illi antequam
tranlgrederenmr.csleftiacorpbragerebant neqi hoc miru
eftficonuerfafiintex pcènain aeriam qualitatem, vt iam
pofliiit ab ighei, i* ab élemento naturaelupèrioris gliqd pari,
nec aeris ftatim Ipatia luperipra atque puriora,fed ilta ca-
ligihoiätenere permifli funt: Qui pfo fiiogenere quida
eis quafi Career eft vlq;ad tépüsiudicii.Ecfi quid de his traf- j
greflb ribus Angêlisdiligentius requirendum eft.-Ecce do-
> Ctor pietatis nihil temete prqlumens fedde tingulis caute&
humilitettradas; dicit Angelos trangreflbres cü fiioprincipe
nunc diabolo,tune Archangelo velin fuperiore parte,
aerishuiusi. csloxthereofuillèantequam peccarent: aur
fortaflè in cadeftibus conueriatös,fi cü caetéris carleftest vel
fiiperc^leftesAngeli fuerunt.Et fi in cado stherco tanmm-
modofuerunt, exillapura&lèmperlèrena tranquillitate
deiedosefle atq;de trulb s poft peccatuih iniftaminferioré
& caliginofam partem aeris* fimiliter fi ante tranlgrellioné
fuam, li cu t ca: teri Angeli caéleftia corpora gerebanr, cóuer-
tiea potui Hevel conuerlaelfe ex pcenailliUs damnationis
in aeriam qualitatëm vtiam polïincabigne pcenam qux éis
debetur pati.Non ergodefiniuit hiclandus doótor vtrtim
in óelo xthereo>an etiam in Caelo fydereo antetrafngreffio-
hcoemnt riuadamiciftu.venridnetc euomnuqe;raf‘aptio,fftetdra vntfrgurihqqfl;ïfoienreim pofituueiffleèil nicoent
ex fiiperiore fiue inferiore carlo corruerint,etiamfi caeleftia
corpora ante gerêbant, conucrfa eflè ex peenainaeream
niftram emprunt,fe eflè didurum: difeediteà me matediâiin j qüalitatemnon alia eîs ex ipfo aere,i.aereacorpora,addita,
ignem aternüm quiparatus eft yobis fed qui par at us eft diabolo & j non inconueniehseflèexiftimat.Nbnergo définit, ficut i-
Angelis eius ex eo quod non ait, quipçatus eft vobis : fed ait qui | fte,quod ex æthere in aciem diabolus fit detrufus, quia po-
paratus eft diabolo & Angelis eius maiignis tantummodo j tuit dç ex cæleftibus ruerë,nec définit çthereum, fiue cæle-
KpiritibüsJdeft, ipfi diabolo 6Î Ang«lis eius paratus eflè
videàtur.vnde&quorumdam opinio fiiiflè deprehenditur
qubdalihs fit ifte ignis quo nunc apud inferos damnato-
rumariirtiæcruciantur.*& alius ille ignis æternus intquem
tunCtantumtnodbhqmines mittentur quando cum cor-
poribus fuis refufcitati fimul cum diabolo & Angelis eius
iri eundemignemæternumire cafcnpellentur.fedfiu,evnus
fit ignis quo & nunC fo^e animæ, & tune reeeptis etia cor-
poribus fuis torqueburitutfiue alius fit ifte fiue afcus ille,
nos credamus feripturæ veraci, quia & illud fupplicium i-
gnisæterni,&teilebræexteriores quæ ibi fine dubio funt
tuturæ,non IblumAngelis quinon feraaiteruncfiium prin-
cipatum fed dereliquerunt îuum domicilium, quos etiam
fte eum corpus habiiiflè,fed fi habuir, expcena in detèrius
com mu tatum eflè.nec additum ei corpus aereum vel quafi
duplici corpore vtto cçlefti vel Çcherëo,altero a.aereo vefti-
fettir.-fiWiplumeiüsçæleftecbrpus fifiiitï côuerfîimeflèex
poenairtaereâîn qualitatem, Vtiam non cælefte vel ætfie-
teum,fed aereum corpus eflèt vbi ignis poenam 8c fupplicium
fentirc poffit.Item alibi de eadem re tradans,& cau-
tiflimeaclulpenle délibéra ns, ita dicit: fi non erit ignis in-
corporalis fed corporalis taiftu noxius vt ea poflint corpora
cruciari, qüomodoineo erit etiam poenalpirituüm malign
orum, nifi quia funt quædam fua etiam dæmonibus
corpora, ficut do^is hominibus vifum eft,ex ifto aere crafi
fo atq; humido cuius impulfiis v en to flan te fentitur.Quod
mentes de cæleftibus tradidit Deus in iudidum cruciandos genus elemehti fi nihil ab igneq>qfpeti poflè t ;
feruens <
feruens fiuftus in balneisivt tt.vrar,priorvritur,facitq;cum j initib cbhdita 8cbrdinata, ftatimpropriis bffiCHs <Sc 1UUU-
tiptiaeetrriaatttu,. rnnfolojnan. ee qffttu ddileeq hhaaaaccm rr een aauunlltral l aahbbaoobrreaarnne/d ctnüo rôppo’errao dlàæinnqiouniefist iaoflmè^ i, fteriisàtque vfibüsdèputaüit: Id & ilium îgn^ê th ïæ • ternunm
aut contentiofa difputatiohe certandiim; Gurn.non dica-
mus quamuis miris, ta'men Veris modisetiam fpiritus ih-
corporeos poflèpoenacôrporalis ignisaffligi?fifpiritusho-
minum etiam ipfi profedo incorporei &nùnc potuerünt
includicorporalibus membris, 8c tune poteriirit fubéiint»
corporum vinculisinfolubiliter alligäri. :Ad hærebuntergo
Ipintus dæmonuimmo Ipititus dæm'onès licetiiicorpofei
corporeis ignibus crue iandi,accipicn?es«x ignibus poînaj
& cet.quç de hac re prölixius dilputat.hac ergo Cautela qua
beatus dodorinfuis inquifitiombus ofténdit de tâlibus.
rebusfentiendumatquetradtandum, Schonimprobevel
mendaciteraliqiiiddefiniendum. fequitur ifte & dicit,1
«o» effe ilium Igntm pcenam, neque ad eàmpraparatum vel prade-
ftinatumcfedquifuerat pradeftinatus vt effet in vmuerfitut e om~'
nium bonorum fedesfaäus eft impiorum in quo proculdubio non
minus babitabuntbeatiquam miferi.lrthxs verbis Cum dicit ilium
ignem æternum noneflè pcenam manifefte ipfi vefita-!
tijideft, iudici viuorum & mortuomm cbhtradicit qui fe
iniIloiudiciodi<5turum prædixit difeeditë‘i>me malediifti
in ignem æternum. Et vtfpfumieném ariernum intelliga-
museflèpoenam& fupplicium fempitefhum, ftatini poft
patteade mifef is qui ibi æternaîiter damnàndi & tofquéh-
ai lunt fubiungit dicens:-Ta»c ibunthi infiipplicium æternum.
Gontradicic & bèatoPahlO'Apoftblo dieentirin reüelati’b-
ne Domini hoftrilefii Chriftidc cælu eürrï Angelis virtu-
tis eias dantis vindi&am in flammam ignis his quinon nouer
untp eum 8c qui non ohedierunt Edahgelïo Domini
noftri ïefu Chrifti qçii poenas dabunt ijti intérim æternas a
fàcie Domini , & a gloria maieftatis eiiis. Contradidt 8c
beato Apoftölo Ioanni deeodem ftagnôignis & fulphuris
inApocalypfi dicenti:Et cruciabuntur dieac node in fëcu-
lafeculorum&iterum & fumus tofmenrorum eorum a-
fcendetinfecula feculorum. Et ferip’turæquæait: Dabii in
carnes eorum ignem & vermes vt vrantur & fentiant vfque irt
fempiternum.Etitemm-.Humiliafpiritum m m valde quiavin-
diâxiarnisimpii ignis&vermes. C^æcumitæfipti &frdeli-
terad terrorem, atque. emendationem àfllduam tenendà
fint.quomodo ifte audet,velcurtam impiam & multis no-
xiam perm ittitur habere libertatèm y t in Ecdffia dicac ad
fubuerfiqnemaudientium,&fecuritatem rhprtiferam nu-
triendam,non eflèillumignem æternum poenamrcum Dominus
eum teftetur.eflè lùppliciüm fempitetnUm : Et veritas
Apoftolicædodtinæ,ignem 8c flammam vindidæ, &
poenas ininteritu æternas & crudabu ntur die ac node : &
rumumtormehtorumafeendentem in fiecula læcülorum
apertiflime eum eflè dénuncienc. Etideo omnino indubi-
ranter & vetilfime nöbis ifta credenda flint, vt rali terrore
coerceatur&moitificeturin npbis deledatîo peecati ; &
excitetur açcorroboretur lollicitudo bcne agendi & Deo
placendi. Hoc namqiie nobis præcipue neceflàrium eflè
ipfePomipus oftendicdicens:0/?eMi/4»j vobis quem timeatu
tint ete eum quipofiquam occident habetpoteftatem mittete in ge~
bennam. Et item m.fedpotius eum tirneté, quipoteft & animam
ércorpusperdere in gehen nam. vnde & alibi icriptura vtilita-
tem huîtis CHnoris,& è contrario ma Ihm fecuritatis oftèn-
dens,dicit:Timor Domini expellitpeccatu-.mm qui fînetimo-
re eft non poteftiuftificari.Quod a. ifte dicit eundem igné
æternum non eflè ab initio prçparatum;& prædéftinatü &
ad poenam, fed tantum vt vhiuetfitate creaturarum quæ à
bono creatore bonæ conditæ funt,& ipfe quafi loçum fil-'
uni tencret, fidei noftræ nequUquam eft recipiendum, fed
hoc potius tenendum,quia omnipotens-Deus, quèomnia
quæcumqi als initio creauit certis .v-ttq; ex caufis &ad eer.-
tos & neceflàrios vfîls condidit,&nihiI inàniteraut fuper-
uacue conftituit, fed vnamquamq; rem fuaomnipotehtia
côdiram proprium officium fiue valitatem habere voluit:
ficut lucem ad yfiim diei,& tenebras.ad quieteninodis,Sc
firmamentumcceliadfedem luminarium & aquarum fu-
per coelos, fcparationem ad temperationem aftrorum : &
herbas atque arbuftaad fuftentaripném ^jiimantium: Et luàb
initiqfnter citeras creatum lioh îriartuèr‘cbndkqm fua
iüft^ptohidèhtia ScprOuid^iliftifia ftariïh aâ'éos yfuscre-!
.dendus Poip^nus
ehhi præparatum eflè oftendic, cum lmpiis 8ç d^mnatis ho-
minibus dicit: Ite in ignem aternurn : 8c fubiungit hqui par am
èft diabolo# Angelis eius: Idefti ad Vtnufque çrè^turæ tam
Angelicæquam humanæ fupplicium fenipitèrniim. qüîà
& ex ipfis verbis quibus didurus eft VenitebmedïépaïrU
mei percipite regnumquod vobis pàratùm eft f confittütione
mundi.Econti2.no rède intelligere^flumus,ètÿm ipfum
ignèm æternum ad æternum lup^lfeiiihi Mgelpxii»'fiue
hominum impiorum fiihiliter i cdrifUtutibne inundï èfle
præparatum,nec tamen eft vllaîhiqüïtâ^pudDoumqpqd I
ipfum ignera’-iupplicii fempitethî tàtiti ’mùl'rifùdi.ni im-
jiiiqrü tam longèantequaitt peCcâreiit',dhteq;üarfin^cr^
fur, & antequam omnind elîèhfcjj^parauit 8c prédeftinafûttitütql
cuiiüâit&at.eM donfbnuùso ctiauteib^rSis' èh’doirnfpenjqdi'af&i'f„b tetirnriil/)fiilml's eipxftreu fai--
tur,hon pdteft dici ihiquitas fedpotius prouifiomiferiçor-
fiii& iuftitiæV^t'videntès qüiaciiîitate habitât'poenalè &
ttifte ergaftuftlfn damnaçionis aut detqrreâtu.r mfeficordi-
! ter à peccandoâut fi nec peccata vitauerinqiufte & inexcu-
M m ! fiergo & ille ignis ad æternum cmatus
fupplicium &'ihirericorditer & iuftecredi débet, cium aut
eiusterrOre haïm es corrigantur àht fi çorrigffipiuerint,
iuftius punian tu r. De cuius ignis iterhi crearione quam y-
riqùein illis operibusjDei intelligere ^.ebemus,cùmièx
diebus fecit eoelum & terram 8c mare & omnia quæ in' ç.ïs -
ihhtj & in feptimo ccflàuitab omni.opere q) patraraç. Ita
fendus Papa Gregorius cxponens vèrbalibri bead lob, v-
bi ferip tutnæft de impio: Deuorabit eum ignis qui non fuccendi-
tür, ita ait, rriiro valde modo pducis verbis expfeflus eft igcohripsgoerehlesn
inndæi;g iegtn Fisq rmiaemntqisu qeucoi çrpudmrheücsc éyf tl eéfefeft ivgtn fiesr vuaelreuart
pcèetnÇfuoshegicfeft a&li ghnifaî p, rreofcoutulds ufbuibof irfitueerefi.t uÀt,tn ceocn vtraale gtnehifei nfuncç-
ignfe cum fit corpqteus & in femiflos rèprobds corporali-
ter exürar, necftüdio humano fucceri ditur, hec lignis n u*
tritùfjfed creatusfemel duiatin ëxçinguibihs. Et fuccéfio^
nbeeàhtcifmliimnudsig deôrdAoarr dveorrbeah foehqcuaerneut.aEqxupibounse dnes aedohduecmid ienmi-
piodïrituriaffligç'tmrelidus in tabernaculo fuo quid de
poehisæterni iplius ignis fideliter fentiendum fit italubiü-
grtimiqui n.tabernàculum caro eft,quia ipfem Iætus inhabitat,
& fi fitpoflîbile, optât vt eam numquâm relinquat.
Quam videlicet cârnem cum in refiirredione recêpèrit,
cum eagchennæ igfiibus traditusardebit: Tücab eaeduci
appetet, tuncincipit velle vitare quodamauit. fed quiaeâ-
dem carnem Deo præpofùit,iudicante Deo agitur, vt exea
jmpliusigne crficietur.Ad augmentum itàque tormctiri&
hiedé Corpore nolens educitur, &iUicin corpote tenetur
inuitus.ltem cum yerba eiufdem libri èxponeret in quibus
de codera impioferiptüm eft:luët,quç fecit,omnfe,nec ta/
xren confiimetur iuxta multitudinemadiiiùenrionuin fua-
rumfic& fuftinebit, ita dicit : perfoluitn.in toementis ea
quæ hicinlicità fèruauit defideria:Et flaftimisvlcricibiis sé-
per moritur,quia fen) per in morte feruatur : nec in tofméetitsi
acmon pfoeumnait fuirn,iqruetiuarfiîE cto qnufîii mmuelrreat ^ihr vùietna imtaodr fceunlrpiâs,,e nuo vuiitsa
muentionibuscrucitturin^oena.Hæc fandusdodor terrinbinmiaotse
ràrdib teihrr'roerré,& exvceirteatv.aedra ecmiteentldoàqtuioitniiefmiv fttaiumduielint rài ummoar--
tiferaj^curitatead cüram feïutisfuæ.velut vigilare côpellar.
Ifte a; adfiacinania inâniter,& falfe fellaçiter loquens: diçit
quod ipfe ignis æternus qui ad hoc tantum fuer at cream ficut ipfe
vultyvt effet in vniuerfitatcymnium bonorum fedesfaâus eftim-
piorum. Non dixic tonnèntùm augpoena, velfupnlicïum
fadus impiorum,fed fedes fadas eft impiorum: vt iuxta
eius fenfurn,ficut vnicuique fedes eft,domus fua vbi quietus
refidet & in habitat : fie & impiis ifle ignis non fît tor-
mentum damnationis fed rranquilla fedes habitationis.
Matth, ijl
* F
minaremaTiuUs-vrtrprr.-a-e--ff-e--t-d-i--e-i-,---&--l-u--m-t7n-a rcmtnus vtpræej^je t no9a-t j vnd, ead,h, u--c--d--e> e«ond>èjmuuiwg niëtuficisb iiüianogitctadtiicoemnss.:inquopro-
cumftellis : 8c cet. in hunemodum ficut ergo omnia hæcab cul dubionon minus habitabunt beati quam miferi: Ethic
Biblioth. Vet. Patr. Tom.9. T t^ t” ~~ nam