
H * Freculphi Epifeopi
ceps inhabitaturi derinent. Famem prarfatam magnafrugu
opulenria,opulentiamIuxuria, & negligentia, negligentia
lues acerrima&acrior möx hoftium nouorum.i. Anglor um
plaga fecuta eft-Ergo his itageftis partibus O tientis & Oc-
adms,Theodofiusmoritur Conftantinopoli poft Hono-
ruobituman noX X VI.re gni:se tatislu seX LVIII. poft
quem Martianus sl m ilicibus Sc ab exercicü Auguftus ap-
pellatus,lublimatur in regnuni.
Depra(ijrmnorum regit contra Somanos, &alttigtms.
C A P . X IV .
TNtereaHunoramrcxAttilavinaosfecumGcpidascum
A Ardarico Gothoique cnm Valamirdiucrfaique alias na-
nones fuis cum regibus omnem Illyriaum Thraciamque,
- vtumq; Daciam,Mifiam, Scythiam populatus eft.C6n-
“ * quemArgenifdus«igifter militum Mifizegieifus. ad
Mardonopolimibrricer dimicauit,quiequo lùb le decidete
præuentus e ft :& neclïcquiefcens bellare , occifuseft.
Igicur Attilamultis triumphis diuerfârum gentium àtque
plurimorum regum, quos fubiecerat lùæditioni.obfequiis
elatusjlubiedione etia Oftrogotorum tumidus Gallias in-
Uj xr opprimere prseparabat. Mifit itaq;
ad Valenanianum Imperatorem legatôs, lîmulans pacem,
dicendo quod ob iniuriam Romanorum vlcilcendam pro-
peraretad occidentem,vtdeIetis Vefegothisàliifqjnatio-
nibus partes Galliarumatq; Hilpaniam, quas illi tenebant,
Reip. redintegtaret.Regem vero Vefegotharum folicitare
nuus e ft, vt pari ter cum eo Romanum inuaderet imperium
& arqua polfiderent forte. Sed dolus noniatuitimperato-
rem.Quiceleriterper Aetium qui Galliis tune præerat Pa-
tntitm,Theodoricum Gothorum regem partibus fùis fa-
uere fecit.Hinciam truculentillïmus rex Attila Galliarrîm
emirates atque oppida longe lateque fubuerfa, ad euerten-
dam Aurelianorum yrbem feftihus properabat. Tunc per
beatilïïmum Anianum Aurelianorum epilcopum tam Ae-
aus Romanorum Patririus,quam & Gothorum réxTheo-
doncus cum filio fùo Thorilmodo foederati obuiam ire.
Hum s rcltinaban t,congregi ti s vndiq; bellatorib.aduerfus
regem ferocem J i i enim aftuerunt eorum auxiliatores,Frâa,
Sarmatar,ArmoridaniJButgundibnes,Saxones,Ripario-
hbnones qvondam militesRomani.Nonnullietiam Celri-
c i,& Germani Attila vero dum multas nationes muitofq;
reges quos ditiom fuæ fubdiderat fccum haberet Oftrogo-
tharum exercitus præminebat. Fit prima congreffio, v tïe -
runt,circa Ligenm/ed protraélum eft bellum & in campis
Catalaurucis,qui Mauriad vocantur,atrox bellum & perti-
naxconleritur:cuifimilein paucis antiqüorûinueniturge-
ms.Rex n. Anila drea horam dieinouam hericertamen célu
it: vtlieui&oresfinlongiusprofequendointercidente
n o u e ad caura re inearer,fm autem v iâ ï,n o â is præfidib itit^
mesrefutnerenr. Q u o belle fàmofîffimbXLXVlmiiia
ab vtnlq; partib.cadà referuntur, exceptis XV. miftb. Fran-
corum &GepidarUm,qui mutuis vulneribus condderunt.
ltaJ’ Theodoricus Gothorum rex ibi occubuit. Attila rex
v;aa'iincail,a!(]u.Tdepl2u(;t[-i‘,pIj:p,nT1;J(.rar)|c rL-tcpit.At-
tiusautThoniraodumTheodorici regis interfeai filium
ioharans. nefratresiiiiuspatris occifi in raderent regnum
rtioxad T oloûm irc coegir, qu^ède s erat Vefègotharum
regauArakvero per legatos moriùitfimulansamicitias.vc
cito ad iua repedarcr régna: anteqaam noai hoilcscircumtub
m u o n fib i inftrrenr derri menra. ipfe a î t A etius atro f-
quereipubkeædeputans hoftes.ficnegotioinfeao difeef-
Iit.Attdaaut nadb occaüonedilcefluVeiègotharàm iam ft-
curas Gallias relmquens, ad oppreffionem Romanoram
mou.' proanaum.Pnmaq; adgreffione. AquiKehfem diu
obfidebataultatem s quamcapramirapemtus deleait^t
« lt ig la eras ruin* vreappareant.Indea&daciorfaaus.Me-
diolauam o cc a p a metropolim. parirer & T icinam regias
vrbes ,ae*qa ÿfo rted eiicitv id naqi loca&uiens doraoli-
rnr. CumqueRomam mtentns eflètopprimere, Léo papa
perieaccedensadeum, mitioremreddidit. Quide-
poiito furore, vitra Danubium promiilà
_______________ pace dilceflît.
De Aetii nece,& depradat'ione Rwm per Vuandalot.
C A P . X V .
A Etiusautem patritius,magna ocddentalis Reip.làlus:
x l a b hoftibus hberata Galliareuertiturin Italiam. Dèni-
quefàâàone Heracliilpadonis à Valentiniano principe oc-
dditur,cum quo Helperiarum cecidirregnum.Valentinia-
nus autema làtellitib. Aêtii.quos lîbidelegerat milites.do-
loMaximiperfolTiis interiit, imperatorem quoque eiufdem
Maximus inualît. Q u i cum Reip. profuturus p e r omnia
crederetur5non lero documento,quid aninjqhaoebat pro-
bauit.Siquidem interfeélores Valenrinianijn amicitiam re-
cepit, vxoremque eins Auguftam amilîmnein virilugere
prohibuit : & intra paucimmos diesin^bniugiumfutun
rranürecoegit, ièdhacincontinentia non diupocitus eft.
Nampoftaiterummenfèm nundaro ex Aphrica Gaizetici
regisaduenm, ntuItisq;nobilibusacpopularibusexvrbc
fugienribus, cnm ipfe quoque data cnnais abeundilicenria>
ttepidevelletabfcedere:àftmalisdilanïats eft:atmembradm
dcitdils in Tyberim.fepultata quoque catuit. Poft
hpncMaximi exitum conftftimfecuta eftmulris dignala-
^rymis Romana captiuitas : &vtbem omni prafidiovacua
Gaizericus obtinuit, occurrentefibi extra portasS. Leone
epifcopo.Cuiusfùpplicadoitacum domino agete icniuic,
vc cum omnia pojeftati iplîns effent ttadita, ciuitatem ab
igni tamen & cxdcatquefuppliciis feruarit.PerXI V.igitur
diesiecura & libéra ictutationeomnibus opibus iùisRo-
ma vacuata eft:mu!taque miiia captinorum iècum ducens,
cum regina Eudoxia, quse eum inuitauerat.vt fetut, & filia-
bus èius Carthaginem v iû o t Gaizeticus reuerfus eft.
De refiaurdùone Orienté Imper ij per Alarcutirtm prirteipem, de de
geftis Germant tptfapr apud Brito.net.
C A P . X V L
T Girat Marcianos Orientislmpératorregnum, qubd de-
Aceflores prædeceflôreiq; eius per annds rare LX. viciflïm
unperantesmtnuetuntjdiuinapromiffiônelicreparauitjvt exultadoingens cûdds acctefceretfibifubieäis.Hicnanq;
cura Arato Heiperiatum imperatöte, quem Romanipoft
Maximmecem tyranni& vrbis depredarionem Ca;fatem
creauerantjVnanimitaris feedus compçftiit. Quivttanque
rempub..çon.corditeradminifttantesjtexetunt:demum VI.
anno fextqque menfe Impetij fui Marcianns in pace obiic.
CuiLeoiucceflîtinregnum.AuitusautemdeJtalittinGaL
lias leceffit: vbi ab exercitu& Gothorum auxiliis deftitutus
reuerius Italiam,cpifcopusinPIacendaeftfadus.Cuius in-
ftinauTheodoncusrexGótbotmnconttaSueuosmouit'
exetcitumrquoniara ipfi regiones qnas Romanis reddiderant,
deprédaqdo vaftabanr. Fitqne congreiEo' contra Sue-
“ ^ J v r a c o n è n i t Campania, vbi piutimiStfeuotumex-
tin ai. Richsftus rex Sncuotum fogKs nouiffime compreheitlus
&mcnftodiamtrufustSueui deftruao eornmrcgno
tradlderot fe Theodorico régi Gothorum. Qua tem.
peftategens Anglomm fiue Saxonum.Britanniam tribus,
longisnauibus aduglutur. Qjjibus dum iterptofperatum1
dornt lama tefcrtetirÄktitar exercimsfortior,qui iundus prion bus pnmohpftesabigit. Deinde infocios armaver-|
otecncsid,teonttaanletpmr oigpneii vneiüi eIanmiè ,iatibboigriiettnctoafliiaeaia osc pcalaimganvei,q quneoadd’
pro femtbtantAus Btttones fuiEcientcrftipendia promiilà
non darenr. Tuütbatrefis Pelagiana Britannomm tiirbàt
ildemrquia Galbcamsepifcobis auxiltum quarrentes, Germannm
Vttffiodorefis ecdelieepifcopnm,&LupumTre.
■ cairnnm atqjapoftolicaegratiaantiftirem, fidéidefenfotes
.accipratjt. Confirmantahtiftitesfidpm,verboveritadsii-
mul & muaculotiim fignis. ScdA: bei lum Saxonutn P ia o .
I tumq, aduerfus Brttones eo tftnppte iunais viribus fiiice-
ptum dtmnavtrfntetOTndnnt. Coin Germanus ipfe dux
bell. fi,aus,n9n tuLe clangote.fed clamorehalleliiu tonus
cxercirus v^fedd fydera, leuato, hoftes in fugamverri^fm.
Deere
e h r on.T om. II. Lik. V.
Decrebris mutationibus prmipuw.Etquo patfo Occidentis
L
ImperiumamiferintRontAnu
C A P . X V I I .
T E o, vtdiximiis* OrientU ImperatorpoftMarcianum
J ^ fa& u s , apud Raucnnam autem Maiorianus Cælàr eft
ordmatus Q u i cüTheodorico rege Veregothatumfoedus
iniic per legaros,& ab EmeritaHi IpanicE ci uitate quam time
vaftabac, ad Gallias eft reuocatus, lion tamen hue magna
ftràge atque populatione S.iieuprum,aliariit:nquegentium.
H i& iu « mdiuerfispartibus habirantium, quas perduees
fuos. Theodoricus opprimere atque depriEdari iafferat.
Maiorianus autem Imperator pace compolita cum Theo-f
dorico rege,tendit adHifpanias,nauefque præparareiulFe-
rat, vtinde tranfitét contra Vyandalosin Aph'ricam. Sed,
dum peruenket ad Garthagine Spartariam Vvandaliclaf-
fem, quam præparare iullèrat, inuadunt atque ditipiunt.
Itaq;Imperator caepto negotio früftratus reuertiturin Italiam
&apud Tertonam occjdicur-.locumque eius Seuexiâdudum
Imperator epilcopatu Solonitanum habebat. Au-
guftulo vero^ patre Oreftein Rauenna Imperatoreorili-
nato,n6 mulro poft Odoacer, Toicilingortim rex, babens
fecumScyros Herulosdiuerlarumq; gentifi auxiliarios Ita-
liaoccupauitr&Orefteminterfedum Auguftulü ftliuieius
de regno pulfum, in Lucullano Campani* caftello exilii
posnadamnauit.Sicquoq; Helpcrium R oman* gentis imperium,
Quod LXXlX.v rbis condit* anno primus Augu-
ftorü obtinuic Ootauianusxühoc Auguftuloperiit, anno
dccellbru pdecellbrumue regni,D. XXII.Hinciam relpub.
Romanprum pai ribusHefperiarum,qu* habfcenus gentib.
imperauerat,reg’ibus gentium gemens liiccubuit.
DeTheodoio Gothoium rege,qualiter obtinuerit Italiam per Ze~
nentf imperatorisdatum. Er degeßiseius.
C A P . X V I I I .
QVatempeftate Leo Imperator pro.ThomaChalcedo-
nenfepei vinuerium orbem lmgulis orthodoxorum
epilco pis, lingulas cbnlbnanterque mific epiftolas:quid de
'nmlitua^nibdrpfetyrannid-^^I^’^^^vtx éxpletoRo - ! codemThomaicndrenr^tefctibifibiyoftalans. Quorum
!m«occubuit.Qua tempeftate inter Francos & Burgundio- ! adeoconfonantiadeveraChriftiincarnationelufcepitom-
•nes Diuione geftum eft,'pr»uum : Gundeislothocdolofe niüm refer!pea: ac ft vno tempore vnoque d idante fuiflenc
maehinante contrafratrem 1'uum Gundebaudum, Itaque ■ vniuej:laconlcripca. Quibus diebus Theodorus epilcopus
GuudcsslJS cumlui? aduerfus fcatrem fuum cumFrancis ; ciuitatis,qua:a C yro Pcrlar um. rege condita C yn « no men
dimicauit: Fugatumque fratrem regnum ipfius pauljfper | habet, icriplxc devera incarnatione donum laluatoris ad-
lobtinuit. Gzudebaudus,autem.Auinione ie muniuit, Eo-1 uetfus Emiucen & Diolcotum. Alexandttar eptfeopum,
demqueanno teiumptis airibus Viennatn obfedit & ca- 'quihutmniminChriftocatnemne|ant. Set,pht&htftopram
ftatretnfuum,Gundeis(um intetftcidplutefque But- nam ecdefufttcam aline hbroium Etsfebu viqueadiuum
Eundionum niotte damnauit,tegnumque fratris fuo copu- tempus,id eft.vfque ad impetmm Leoms hums, ub quo &
ilauic&tenuit. T u n cL e o Imperator ArtemiumdiuiMar- mottuuseft.Xuucifc.ViäonustubentepapaHilailolcnp-
i i ciatUEenemm ex Patricio CteUrera otdinans; ad Heipetiu f,tpafchalemtetnv:numD.XXXII.annotu.Lcoautenepo- deftinauit Imperatorem. Hinc per Ardaburem Afperisfi- tcmfuumLeonê.mamb.fols.cotoiiaiut:quofeétoImpera-
lium Bieenem Getaruni regem intetenm. QuietiamBa- j tote,motimcannoX V |.lmpemfiu.Itaqi adtnodunrpuer
ifilifcuindtattem fu a Auftat contra Vuanda'los cum èxercitu ; L eo dum paruo fupercilet tempore, pattern fuum Zenone
direxit m Aphticam: Qginauali pnelio Carthaginemiape Imperatorem conttituens, rebus exceffichumanls. Zenon
agzreirus.pecuniisdeliinmsaKcdlit.lgimtArtemiusilico autéannum XVII: Oriencistcxitimpenu.CognttaTheo-
vt'Rómamvènit, Recimeremgenerum fuuin cOmtaAla- doticiptqfpeiitac s fclicuate.quod m Illyrlco cum Oftco-
'nos direxit,vicumegteginmrquiiSnnultitudintmAlairocu ^gothatuni exercicu refediiTer : poftquam c Pannoniaraim
fUeauit, &reeemeorum Beorgumin primoftadmeetta- patre Theodount, abas qimendo ledes profeaus eilet,
mtnefupstamminteremit,Theodoricus ergo. VeiègothaJ ’fvicinafq; genees ad quasaccefiecant, perdomitasiubiugal-
immrexerebtam mutatiönem Romanotutn priftcipum fent.milIa.idea,ulegatione,mandansKenonvtadIevem-
cetnens.GaHiasfitoiureniluseftoccupare.Quodcompe- lenondiiliraulatecrmemotetum elleyuantishonoribus
riens Artemius Imperator , Bdtonum-folanapoftulauit. fubliinatusaLeoneptincipedumfereX. amuspcnisobies
Quorum rex Rotimus cum XII. milibusyemtvt ferret au- I apud eum e i la a d genitale ibium, Sc genitoris prafentlam
B contra,quos rex Vefegothatum Theodoricus innui ' fudfettemilfus. Theodottcus ttaqt miulhatfitans adregta
inetumduéIsmsexercicUm,diuq[puguasisR0eiimimBri- j f-ftinusveu.tvrbem r.ybtabl.npcratoreZenonebenigne
Ito anw tem n ancequaRouianis coniungerecuf.efFugatuc. j iulcepms, magiuhceq; lublimatus^c coniul ordinarius eft
Quiamplam pactéexeW msamiflam,cwn,quib.potu.t,fu-.i fadlus Nec.tantumnoc,fed &equdlremftatuamab Impe-
Sens ad Buraundiqnum gentem vicinam Romaniiq; e,o ! acme promeruit.ante regiam coilocan. Inter h * c ergo
wmpotftfcedeni^m aduenit. Th:odoricus veto réx V e i e - Theodoricus fub Zenoiujimperio fade re lbciatus» num
Ig ot.,l’CiaiSrIuSmL. A ruernamQalli»ciuitatem, AA.rrtrefammiion nprriinnrciinpfe*; l iialeit
ipfe ii
ïamdéfoncto, qui cum Rieimere genero fuo i^ e ftia o bei-,
lofeuiens,. Römam triuilleCxipfeq;agenetoperemptus,
reliqu«: regnum Qlybrio,Quo tempore inConftatinopoli
Afpar,primus Patri riorum Sc Gothorum genere clarus cu
Ardubure & Patririolofilfts illoquidë oliwpatre pätririo,
hocaüt Cakirfrgpneroqi Leonis principisappellato, Ipa-
dpnum o4tauó:enfib.in pa trio vulneratns.iBteriic, &necdum O -
lybriq menle in regno ingrello obeunre. Glicerius
apudRauennam, plus vpraifumprione qnam elebbione C * -
f i eife^ fense.qneanno vixexpleto, neposMarcellini quoh-
dampvritiiforq^filju,« ^r^gfio deiiciens,in,po5tu Rom§
epifcopum ordifiauit, &5 iplp rpgnum obciuiiic. Tantas va- |
rietacg§mu.tatipne^q>;Ro1pariQrnm principw Theodoricus
cernfins(vt diximus fop^rins)'Afucrnam oeett^üit oiuita-
tcm.Mbitunc Romanonjmduxpr*erat, Cedidiusnobilif-
fimus lenatorum,&dudu;Auki Imperatoris, qui ad paucos.
diesregnuminuaferar, filius: Gotni capta ciliitaie ATuetr
norum NabornaetiaminUfidlUBuContraqüos.Orefté ma-;
giftig militja? Nejpo.s direxit-. Qreftes v e ro iu f
cepto exerqitu venif Rauennatn- ibiq; moratus Apguftulu
filium?ftium-Imperacofecit. Quodaudiens Nepos fugit-
Dahnatjas j.ibiq^egnppauatus defecit: vbiiam GUcerius’
Siblivth.Vet.Patr.Tom.9.
vrbe omnib. bonis frueretur gentemq; fuam inllly-
t diximus)rehjflentemnon omnino idoneâaUt refer-
tü audirer, eiegit potins folito m ore gentis fu* labore qiiae-
rere v idurn, quam ipfc oriole frui regni Romani boms,&
gentemfuani mediocriter vidiçare,lccumq; dehberans ad
principemait: Quamuisnihil deeft nobis imperio veftro
furmlantib.cameniidignimi dudtpictas veftra,delideriu
mei eordis hbencerexaudiat.Guniq; ei(vt folebat)familià-
riter facultas fuilTetloquédicoccl^ : Helperia,inqutic,plaga
quse dudum decdfociim prædecelTorumque veftrórum rè-
gimine gubernaca e ft, Sc vibs; ilia caput o rb is& domina
qaare nunefub re^is Torcilingoruni Rugoruraq; cyranni-
de:fluâuac.?E)irige m ecum gente mea,liprxcipis, v t& h ic
expenkru pcxidere careas:&ib 1 li adiutusàdomino vicero,
fama,veftrse.pietatis nradietur.Expeditnainq; vc ego q lum
feruusvefter Sc &Kus, ft vicero voois donantib, regnû-illud
poffîdeam,quâtvciUë hoftis tyrannicoiugo lènatumveftrû
partemq; reip.captûiitatis lèruitio premat. Ego n.fî-vice’ro,
Ivcftrodono veftroque muncre poflidebo : Si viétus fuerot
'veftra pietas nibilamiuit, imo vc diximus, lucratur expen-
las.' Q u o audico qugmuis ægrc ferret Imperator cxcelfum
eius,nolens ramen eum contriftare, annuicqusepofcebat:
magnilq; dicatum munerib.dimificàlè , lènatüpopulum q,
Z z i eicora_