
tupi Abbatls
niii diuinarraifetarionis ope fuffultus, quid.in huiufoio-,
til eaufis aut cafibus maiores ac qieliores fioftd teiiencfum
feruandumque firixiflent ,^ad inquirendum fubjto me
conuertiflem. Efantadmanum dodores egregii, nedum
non fpcrnendi , verum omnimbdis 'audrefi^ ^
quendi: gloriofus videlicet martyr Cyprianus& illuftrif“
fimi diuinarUm literarum expolitores Auguftinus atque
Hieronymus » quorum fententiis ac {aluBerrirnis perquod
opinör nihil ad coufoktibnem pertihet non tarn '
xtatis leuitate & ingenii quod exiguum fentio cönfiden-
tia quam pröergaVos aruöris maghiradine hjec rurfum
qualiacunque fint inveftri fölatium non lum veritus cu-
dete. . Siquidfem eoniciüs mihi iiim intimum me nohi-
liffimas llius feminse m'örte cum veftra tum etiam ipfius
vice traxifle »dolorem , quem atroeitet ex^iperantem
veftr* liters fateor recrudefcere coegerunt j^vnde neftafionibus
aninucus, dtpre^mgram «.'«Tore 6m leriare comma futp ,■ coTpicque Jr,«um fed.cuolof.trot-- >quvaqf a*h.mqa odfetoom ^ jw tfm & a p o lSfint k Dom.no
„utare quid 6 » r exceiTii diarilEmi cpritribeinflii fen. rcferuatum. Viltbus pleinnque .emedmq. q«*nna quod
fire deberem. fcnius mortJitktem magis quam vipmvt- preciofiffimis &; ams vigriantiffima com p ote dd.grn-
deban. effe finitam. Tentaui etiam1 pofBm S memetlps-, tia ftriftra d.u rcntatam eiW itaque firmamenmm mft.
ft exigere, vtidmrioneipudme SefttCquod lo b b ie s vc vobis videtar dolons veftnduas xuparteaep ftotem..
felet efecere, fdlicetvtvulniisqqodariift o ndilro nondu ; hireddendo'dmli.lhs , eammpr.maiqme &vfl maxima
fperatamorterepeiitinuscafusinftxir,dcatrice'm' diieereac ilk eftqbod vota veftia&tpes .qua.ivm Sanaorum B.ar-
Iponcanex confoktionis medicaftentb fahefcere iiklp^ tyrnnymterceffione locaueratis vox velut rrr.ta fetdle.
ret. Sedvulnetismagnimdoficiliratirefiftiq&'liafralu- runt. Air era qua. proxime pnmam acced.t,.quoddim-
bertimafmtqua.kmemoratisdoaoribusadmiti^r.durr. fter.lle cafusq..a5umvobs..mporrauer.tmcomodiquo-
grauem dolorem veldt kperitiffimis idemipie mitiffimis t i d t o * » ^ t ^ t m c e g m w t o ^ o i m s ^ t e » -
medids offeruntur , piaga qu* adhdefanguinem trahit rum d.umarumqiiererui.lqUod.Ihus memorab.l.sfmm.-
iknandi matiuSiatrimnonlum ad'mitfit. Hie fbttaf r.? fidafoaecasleuefeceratveft«extoto.lmpofitu.5,acre-
fe miraris acdicis ex huiufmodi occafione natum dote- llaurfi cem.cibus obrumReueravahdavttaquetes,& quae
rem tamlongum aediuturnmn efle'nbtidebuiffe,'^ua- { « W M ^ e n t e m q m ^ d o e A x p ^ m o d K ^ ^
f. iri dolentk fit' potefiate quando fd finiatut quod ille , t.i,&c.le quemHbetfuamokpor.rqppr.mere.Acp.imo
quando indperec deque in poteftatd habuit neqnepra» 1 qu.demquamprQpofi..panterconabornonfi.boertereae
fduit. Metiri tamen poffCviWdefMVac meretiSina. j petutus auferrequodprorfus .mpoffibile perfea» enam
enitudo fiuediuturnitas diaorum'qWacdderu'hr dam- j oratorrb.fieffervideo,multqmag.vmibi,fedtenuareimbe-
norufi. quantitate, qua. ego cnmquotidiqin om nitoiq-; ciiicmqdnfpeanrarion.sefficerevCertebihc ^quemimj.
ne inomninegociofintotadomusacfamiTid adminiftta- i certehincaftc.mni.quod Voscai&yieta fcuftrata fantyac
done, iricunffisquiaddidinfinivel huftiahan jifficirim fpesinftartyrib.immo.mDommofitadluier.t, qnafivero
pertinent, difponendisatqueordinandis.iltimaftiterfeft-! idYobisomnimod»co,ftetquodta..toperepopoiaft.s ve-
tiamrqui fieri poteftvt vulnus quod tot ac ranta incbmmb- fH * vxo.tifqikiuticonducete , ^odtoefavobufim ex-
daint.dk,cumcrebro tangiturnbnrecdidefcat ^ptius.dt l.plbtatumft.iffet.actmr.smftjqidpionsmgenseflev.deba-
rneeneovueteetourr ,q quuoadm h faecnbepfcimat aou &t ilbfulifdte mtuer h? ibAe'rabt ithruqnr cc;ndi<p^j '!. mtuat dfeumeterasr -iduumn.d viousiB nao-nc eqnufaifitiandheufmeu ciiofrettiapeetraetut,m lehdic vqeuluot-.
ldrematqueaBXietatemquaEmihidechatiffmiecbncUbet-' qrfenqndefpemttbnisbaratrumfiibcundmn,ledd.qin.tas
nalis oecafione exortaeft.perenhiier lUecumperfeueram- infenk pteab.aifidu.aac ftmmiiktuerat.npdendapat^n-
nmdonee iJipfi.mdempotisvfpadbniqriodD6.tiiHUsmi- ; tia. NuncautemcumHeus oes homines filuos vein fieri
hradhancmiieram&tempbtalemvitarticoncedetevblue- I acianomine.pfiusqu.Saluatordic.tut g ncmopqftulet
rindebitofibi termino finiatut,quim tamenptoficuam pDr | nifiqui ptoptiatfalut.ptqficuaflagtttat> cumq.vosii.no-
Iraiduls* mtai&hipqtuoaTmp cntoaxfeiafmtn ahnataeemnvuesleuxtp.qeutiiobru.'fcduanfitaftieiinmisu'amt- ;j; emxai*nd Siatolusaqtounidse pmlevnoa sfiaddet pemenpeprmtasle. »qoutiusnmo,ncoxapum4eitto.ista nao-
^ 'tite '^ n w a e 'ie d ^ v te « em q iK a d -re « x a -! tem*df ttp«««ian8.tetm ^plaB e6jalfltecte^
tionem pietatisreuocet, quamadfpem & amortmlongse-
uitatis odium atque bbliuipienedtutis illexerat. Video mi-
hi non multqm fiipetelïè tempbns ad viüehdum licet qua
jtumidenèaebëât mihi p’eniras igftbŸêtür,fèd h'o'^Änifli-
‘mùmtenepi& recens natum ckopöfle morij&iènem diu
Inon poflè viüere. Ac proihde Ïongevtiliusac'beatiüs fore
cenfeo ipiam temporis incçrti breuitatera cum luftu qua
lætitiad.ucprà,.q*iâ hfècundüm Dôminicâm voCém beati
ac.felices érunt qui larhentantur & lugejit: Econtratioin-
tfaçîices aemiferi fient qui dies fuos in iugi & continua lae-
■ titia finireinon metuuiir :4Gratia^ago atque habép chatita-
:thtuæ,quodmèpèrfitèraStuaiconiolari dignatus es , ne*
Iqüêjënim maius aut certius tüæ erga.ïfie dilé&ibrïis iridi-
icium dare pbtuiftj quam aegro atqüe iacentirhanum ëx ho r-
îtatibnis ppçrigën4o,raonen4pqùè vc furgerem quem mé*
të proftjatum acrncèrbre dèprefóm ignbrarehon pPteras.
Bene yale chariïïimë aodefideratifilme fill.
A T> 'ë i N H A R D V M y # /
EPittoiànli veflira» dignatio ni s calamitatem quae dudum
& vobïs i5c vxori eius: etiam inimacuro exceflu conful-
tum quçritis'qùçmadmodû nempë|qubdconiuges exduo-
bus c6rponb.in vnam redaëlicompagem Ueet, cpncprdif-
fime vixerint non vno leto reioluuntür &.quantum ad vfi-
tatum naturaeBertinet ordinem,neceflè eft vnum. alteri-fu-
peFeflë.Hiôeiamveftraprùdêhtïaintelligitquandolènten-
tiâin hominédiuinit*emiflà,terra0s&in terram ibis j difi*
ferrialiqiïantulumpoteftin perpetuumaut vitarinonpo-
teft fidis optandum conipgib.cum vter eorumfemanfiims
; fit eum forefùperftitem.q fit & ad felamitatêferendamio-
büftior &ad iufta de moreChriftiano curäda magis idpne9:
non n.fëxu d®Ferentiavirtutis,fèd animo capienda eft,alip-
qui non video^pligiofîconiuges quéadmodum fibi fincero
amore deuinëti fint,cum hæcita le habere iiidubitata ratio
per{uadeat,planumigitureft verifimileeilè non illi feminç
venerabilï lblum, ïëd etiam vobis adeo magnum quidam
praeftitupi dum^ivobis eligendumfu état ipië vitro i'ngefi
fënt quamquam ècculto minime tamen iniufio iudicio.
Gerte ilia etfi exveftrp confortio multa didicerat ita vt no
fuifexüsex ir. odo, verum îrtiam turbam virorum fila infigni
prudentia grauitate arque honeftate quæresmagnam vitre
riumanæ tribuunt dignitatem longe iuperaret ac corpore
femrna>animo invirum perfeceratad lapientiæ veftræ fafti-
gium nunqüam penitus a(pirafièt,nunquam tantum robur
icmperq; Inrulem quam in vobis fingularitër omnes miraient
vpbis contigit grauwer qü^rbntem È hàudquaquàm
médiocriter commota mente perlëgi f coHfëëhimqüc
.veftrum animum turn diuturhi moeroris anxietate vehe-,
innimënatreurm inf4oolaîùtiia ë t'eifnet aqùi^ëriiphu.lths uqnuCi traiihët ùlomfilgeeù aprreadeoftleonrrè ma-_
hëçlçarhen, bb'èam rerupiofecéfint yt- litëris veftns'Êtis
emyiet quod ipïï çafus veftri cpnfidëratibnem non facts
kd i&iadmifèrunt ëo yfqujï' yt eorùm c^ùidâm fiiper ex-
teïjfu. gratiffim^t^iidamvxorisigratulandutn nibfierent.
ur Cbnftantiam vllis vnquam profeëlib. æquauiffët,nû-
qàam fi (ùperuixifièt tantum veftræ quantum vos&ilfius
êi veftræperpetuæ faluti procurare potuiflet. Ac per hoc
quoniam du in hoc fragmvét&mur corpore omni pertür-
bationis iravacarenonpofiumus ) quin aliquandoaliqua
jegritudinis moleitiaquatiamur quod polie làpienti côtin-
, /. . ,v r ' ~ ~
über ßpißolarum.
otic philblophi pücaueiunt hoc vobis CUenire opte vt ca-
fus äduerlös vt piimo afpedtuapparet quibus vulgo inculta
moftaliuiti lriukituda fubruitur vefirs mentit lapientia
fen(bra emolliat.imtQp diuinxvoluntad veftram Cpntem-
peiet.Deinde qa vita: huius oblcuriffimaS tenebras lermo
dim nus inadiat iuxra illud: Luceriia pedib. meis verbu tuu
& iumen lemitis meis, quomodo iple formet eande vitam
pepitus intuendu eft*nimirii'm inDominica oratione quo-
tidie dicimus fiat voluntas tua,fcilicet non noftra,q ignara
rer um fibi lalubrium fa Hi confilelcit * led rua quae vt pbte
Dei futura pr^nofcitSaluatot quoq; nofter palfionc impe-
dente cd dixiflet, Paterfi fieri poteft tranleat a me calix ille
(Tumpti hominis infirmitatc,immo mebrorum fiioru pro*
peer ^adhaS prcces delcenderat imbecillitatenij lie diuina
virtutecSfplidat.verumtamen non ficut ego volp led ficut
tu, feilicet fallere falliq*, nefeius magifter, qj DeUs fuo nos
exemplo inllituit vt cum aduerfavrgerent, ficeadepellere
precib. conar«tnur v'tiiihis etiam contra noftrum votu eius
fieri Vpluntatetn lalubritcr ampledleremut. Recolite qux-
fo Paulum cuius Canra erat eminen tia vt in tertium rap tus
ccelumäudierit arcana Verba landbe Trinitatis sqnonlicet
homltliloqui » tarnen Dominum orafle quo adle ange^um
Sathanxa quo tribulatur fummoueret, nec obtinuille q>
voluit/ed quod profilit« Reuocate in memoriam Dauidem
quatenus fe pro impetranda fiUo vita macerarit, & certe cu
tantus eflet prophetane relpolifiim quidem diuinum tarn
immaniconfedtus mcerore promeruit, quscumq; autem
leripta fiult ad noftram dodtrinam Icripta fun t , vt per path
entiam& conlblationem leripturaru ipem habeamus Ergo
perpenditequaliter Dauid cailam precumfiuarum,expertus
inftantiam,conlplationemratione perceperit. Aciuftin«
Dei lubiedius humiliteracquieuerits Non eftis tarn funda-
% Ï9
tribulatione noiträ Reftat pars alteta fufeepti negotii t qu*
ftringenda breüiter pft>tie forte plutadicehs» fim otieri qtli
geftiam elle lolatio. HinC infiaUfdri hutno perieueraie do-
Iotis vulnus alTeruillis quod duplicate quotldie dilpofido*
liis labor quid boni perdideri tis ad moneat,ac proptcrea neC
finiri polie videatuf:Id elle verilfimuiniplë concefiërim,il-
ludcj; quod inter alia poluiftis»nonpolle pro Voluntatehb-
minem dolori finem imponere,quem nec prälciat neCim-*
minentem qüeat cifugere, Vehementer dpprbbo latifijue
catholice didlum intueor. Non eft in poteftate hbminu via
eiüSjlèdàDomirtô grelfus hominüm diriguntilr,&; humani
fibertas atbitrii eget omnim odo aüxilio gratia: Dei,led pla*
He qute fadla fiin^infedia elle non polîùnt} nec dolor reuo*
care valet lèmel prteterita, nec eft inhomine vndeàlëipfo
petal- auxilium. Quocirca deprehenfi quibuslibet äriguftiisj
quo veriüs nos lëntimus iragiliotes, hoc opbrtet celeri** ad
diuinae milerationis fubfidium, velut ad portüm tulilEtnu,
Confugiamus;eleganterque illuddiâüm eft i Necelle eftä-
delle diuinum ,vbi human û ceflat auxiliulri,nec lotigusfiu
modo conemur terendus eft kbonnam qui ad le hoc modb
vocat,Vertite ad me qui laboratis,i«téces adiuüat.äd Ce per-
uenientes informai,in Ce perrrtànentes procul dubio Coro«
nat. Quare quod dixiftis metnoramm dolorem quo âd
viueretis manfurum vobilçumiçxprelfic hoc à vobis lënrio
çoncretaloUgo vlù fflagnitudo ämqiis j fed ineâVOS obfti-
natione animum relinquere quantum âudeo dehortot,lî*
quidemdc illi cuius caülà emerlîf,nihil irhmoderâtum pro*
derit, & vobis mültum nifi depônatùr officiel i quinimmo
totum vos curandu (ànandUrriq^ Doitlino permittat, cüi eft
perfacile,quod noftra nacura difficillimum iudicat.Na quis
Iperauit in Domino & dëcepCUS eft?obfecro totutti cor ve-
ftrum ad rogändum Dominum eftündite » pftare VUitqüi fe
fortitudinis quod prafato di6tum eft Apoftolo vobis yt rogetur.admortuit,petite &accipktis. Petite vtipfevo*
relponlum accipitc: Sufficit tibi gratia mea,ha Virtus in in* | bis afre6fcum inlpirct rogandi f & enedfcum ipfe tribuat !m-
firmitate perficitur.Siquidem &ipfe mcerorem Icriptse ora- i petrandi.Dicite quod clarifiimus idemq; fiiauilfim*' audor
tionis,fi quis ei fubort9 fuerat, hoc admonit9 oraculo aliud j Aug.Da qUod iubesj&iube quod vis,liquide fila nos Deus
— « gratiaVtvelleac polie aliquid boniqueamus, &puenit&
opottere depofuit,huiulmodi praeceptis &exemplis làcrae
feripturæ cap. exuberant quæquonia vtinlîgnisaitpoëta.
Noticanimus furdis> epiftolarilq; coait^t anguftiap
rætenens
vobis conlideranda relinquo. SufFeceric naec tantum tan
tetit*
gifle,qu? Iblarecepta vulnerishuius tumorem.quantumea
fert opinio,mulcere arq; lenire,largienteDomino,potetit.
Quamquam multa mihi voluenti aliud eda occurrat quod
hocDeiiudicium dementi® quam iracundj® videripollit
certilfimumdocumentum.Namq; flagellatomnem nlium
quemrecipit. Affe&um veftrum invxoris ampre forfitan
fubdiuilum non palTus,putari poteft ad fe lolum amandum
reuocauifle,ac fi quid eiuscorpori intemperanter diligedo
plus iuftoävobis indultum fuerat,eiulde corporis fubtra-
dione punifie.Cumqjper Prophetam loquitur :Non con-
furget duplex tribulario,quop lxx.interpretum ficexprelfit
transUdo,Non iudicet Dominus bis in idiplum hie emendate
dignatus eft,quod vt homo exeglfiftis,nemp mundus
a lorde,ne quid grauius in vos quandoq; decerneret Quare
Dei ampledi debetis immenfim pietatem gui vos lua dig-
nos iudicauerit corredione,quam offenfii* metuere dilci-
plin® illius, verbera fuftinetes.filijinquitgj/alomon nolide-
ficere k difciplina Domini, & ne fatigeris cü ab eo argueris,
quemn. Dominus corripit, &quafi pater in filio coplacet
ubi.Denique quorum ifticpeccata non yifitat, quofq-, flo-
rere permitdt,in hos poll mortem ita defieuit De talibüs in
pfilmis'legimus in labor e homtnunonfimt, & cum homi-
nib.no flagellabuntur.EtinIob:Ducuntin bonis diesfuos,
& in pundo adinferna defcendtmr.Pr«terea hoc mihi fub-
iiCit'mens voluilfe Dominumrebusipfis vos expeririqua
fitinf<Elix,quiinperpetuumabiungaturab iplo,inquaper-
petua&vera.deIedado,fi tarn immaniter amciat licet fidif-
limi atq; öhariffimi tamen hominis momentanea feparario.
cum h®cverifimilia efle videantur,abolete qu^fo quantum
pbteftis de qua fermo habetur mcerorem, & cum lob did-
te:Doininus dedit,Domini abftulicdicut Domino placuit
itafedtimeft,fir.nomenDominibenediduni>&cum Apo-
ftolodnjDeifpatiamini laudibus dicentes benedidus Deus
& pater Domkii noftri IefuGhrifti, pater mifericordiarum
&Deus totius confoktionis , qui confolatur nos in omni diabile videbatur, queraadmodummitigaripolTet. veftr®
, ÜibU<tàVeu?atrJ:m& 1 ~ Aaaa prudenti®
lubfequitur.Quod euidenter in Plalmisdidicimus vbilcrh
ptum eft:Deus meus milericordia eius prxueniet me Vtiqj,
& mifericordia rua fublequetur me omnib.dieb.vicsmea!*
Adquiefci te Ipiri tui fanbto per Dauid moniti: Ia£ta in Domino
curam tuam & ipfe te enutriet, ac Domino fiduciali-
ter dicite: Tu es tefugi utn meum a tribulatione,q circujlde-
dit me,&cum Apoftolo iam exultantes in Domini iaudifi.
ingeminare poteritis; Omnia poftum in eoq me c$fotfat.
Triftitiafieculi morte operatur,hauddubium quia Ipiritua-
lem, fed & corporalem, vt op time noftis,fiepe cbnlcilcjt:
quamobrem a:rumnis vitiorum, quibuspfemimurcpntri-
ftemur,&ab eorum fella dulcedi<ie*quanta pPuumUs.ama-
ritudine feparari nitamur« achuius incolatum vft?e,inqua
fine querela non viuitut.modefte feramus, c&terum yenia
a Deo expe«ftantes,ineoplena fide ketemur. Denique illud
qtiod in Euangelio promictitur:Beatiqui lugen t, quoniam
ipfi.conlblabunturt.non de iis quilugent de amifiione cha-
rorum & temporalium commodorum, verum de illisqui
mccrentinitiofeiundia mottifera vitiorum dele&atiolie,
donee virtucibus Ipiiitus landti gratia confolationemreci-
piant,veldehis,quiproptcrfua proximorumve peccata,
lalubricer affliguntur, propter quod illius feelieis vita: dila*
tionem, cui votis omnily s fulpiramus re cl 1 111 me intelligi-
tur. Proinde petentes quondam vxori rehigerium fempi-
rernum,qux mortem,vt credimus,nqn incurrit, fed exuit;
vobi s patientiam ,& in bonis adkibus perfeuerantiam atque
profetftu^i poftulate a Domino Deo veftro, 6c dido citius
conlblationem veftroinfundetpedpri Jra vr audiaris Apo-
llolum cohortantem:Gaudetein Domino lemper,irerum
dico.gaudete.Ego fine quod dignatieftis veftros «ftufr me-
cum communicare attentius , dcpro illa & pro vobis filpt
plicare conabor. Credo quamuis non meo merito, veftra
tamenDominum humili rate placandum,qui ablque relpe-
duveftrje magnitudinis ,cum mea paruitate conferre tarn
feria non horruifeis. Qften.di vt ppeui, & humanaratiod-
natione,&diuinis audoritatibus,non vos exauditosad vo-
tum padenter ferendum,dolorilque vulnus,quodirrdme-