K^imalarij F or turnt i Epifi. Treuer enf .
,<Jammpdo ium ma operatic Spiritusfà n â ideclaratur, ;e-
neat & ifte nouiffitnum locü relponforiorum inpnefenti
kitiuitäte. Antiphonæ hiper matutinas, ordinem hiftoris
iequuntur. Antiphona, in benedidtione fontes, & omnia
quæ mouentur in aquis conibnat fontibus baptifterij. Hie
notandum e It,quod confueti fiinus per principia feltorum
dierum* v r clt in Pafcha Domini, & in Akenfione eins,& in
prælèntifeftiuitate antiphonas canerefup Pfalmosinma-
tntinis & in cæteris fequétibus no&ibùs Alleluia, excepto
in benediékioue.Quare hoc? niff quia in his no&ib9 in qui-
bus célébrât u r ipla res gelta, certant cant ores biftoria prs-
fentis feiliuitatis declarare: At iu cæteris noftra deuotionc,
quam fern per & vbique debemus recolere pro beneheiis
Dei,quæaccipimus ex fua reliinedione, & Afcenfione, &
exaduentu Spiritus fànâi. Quare noftro more Antiphons
in benediûionpcantétur,lcriptum habemus in libello offi-
ciali,fcilicet,quia ineo hymnp,id efl,[Benedicite:}memo-
ratur tern pus maxims tribu lationis, quæ futura eft : Et Lamina
lingua eft humilior Hebræa & G r s ta , ideb hurailiore
iliatempus humilitatis & afilidtionis maximsrememora-
tur per ant iphonam fus lingux, [I n benedidlione.]
DcRejponforiis Pftlmorum.
C A P . L V I I I .
DE Refponforiis Pfàlnionim, feripfi in prologo huius
fomàtis, qupd tunc fuit mihi viiiim fcribere.Vnde iterum
non pigetme falbere aliqua exillis, quoniam veniad
ordinem temporum,in quo folemus illos canere. Eccleffs
noftrs regionis.conlueto & vl itati (limo more canunt illos
ab odtauis Epiphanis vfque in fexagelimam. Mbs verono-
ltræ humilitatis apud noftros obtinet, v t canamus illos ibi,
& hie, id eft, ab çdtauis Pentecofles vfq; in Kalendas Iulii.
Audiui illos canere in ifto ordine,quando videbar puer eflè
ante Albinum dodtiilîmum Magi fir um totiusregionis no-
. ftrs. Cuius autoritäre deledtatus ac fretus, poftquâ liber-
tare vfus fùm canendi quæ congrua mihi videbantur, espi
I illos canere tempore fupra feripto, id eft, odtauis Pente-
coftesvfque in Ka lend s luL'j. Pofthoc veniens Romam,
anno ab incarnationeDominHo&ingetitefimo tricefimo
primo, in ditione nona,fiib imperioDomini,&.piiflimi
Imperatoris Ludouici, & Apoftolatu gloriolîlîimi Ap a--
ftolici Gregorii, interrogaui de ordine refpofbtiorum à feftiuitate
Pentecoltcs vfq; in aduc turn Domini, Refponfnm I
elt mihiàviriseruditis làntæ matris nofttæ Eccîenæ : Prima
hebdomada an te r efpo nfori o s Regu m. refponfbrips de
PfàlmiscanimusrSimilicer ante refponibriosaeSapientia,
fimi liter gnte refpoforiosfle lo b , fimiliter.ante Refponfo-
dosdepropheiis. Si ilium ordinem à præterito tempore
audirem,non cantarema|terurh , neqj feriberem de altero.
Talis enim ratio poteft reddideordinepfdmorum ante fè-
ptuagefîmam,qualis fequitur. Simili modo & derefponfo-
riis, qui canuntur inter otaua.s ßentecofles, & aduen tum
Domini. Dies enimà naciuita te Domini viqae ad o tan as
Epiphanke,memorant præfèntiafponffcumfponfâ: Simili
modo dies à jefurretionié Domini vfqj ad otau as Pente-
coftesDe his enim diebus .^idetur fcriprum.efTe,Nunquid
pofïùntfiliifponfi ieiunarequandiu cu.n illis eft fpotiiùs?
Dies vero ab o tau is Epiphaiu2pvfqiie inièpmageiîmam &
à feftiuitate Pentecofles v.'q-, in aduentû Domini,recôlunt
dies de quibus iterum feri b i tu r in Euangelio: Venient auté
dies cumauferetur ab eisfponfùs,&tuncieiunabunt.ln fê-
ptuagcffmavero renouatur alter prdo dierum, qui videtur
maiorem afflitionem infetrein Eççlefiam; Maioremaffli-
tio n em fiiftinet h omo,qui captiuus eft & exul, o ille, qui
infra pattiam expé état fponff aduétum.Tempus abodauis.
Pentecofles vfquein adue'ntum Domini^u^nûliationen)
iîlam infinuat,quam folet fùftinere fàntaÇcciefîa à propria
dominatioçe propter abfentiatofponk fùi.JVt fapienter ôc
mature agamus circa tale tempus , frequeter repetimus re-
fponforios de pfâlmis,quibus admonemur, vt in eo tepore
humilie mus nos fùb manu potencis Dei, & ieiunemu^, &
orcmus,quatenuseruamurdepericulis inftantibus, & ie -
fèruentur fbbrié vfque ad aduentumDomini.Ieitmandum
eft eprçmjbbre,quomâoblàtus eft nobis fponfus, ôc lætitia
vultus eius.Ieiunium & oratio vnum medicament umpræ-1
fiant: immundorü fpirituum vel hom inû tentam en ta lu p c -1
rant. Hi s duabus virtutib.monftrat fpohfùs nobis medelam
præftari contra quehdàm mbrbum, di cens : "Hoc genus ini
nullo poteft exire,niß in ieiunio & oratione.Hi S diebus, de
quibus fupra dixi,qui recôlunt præfèntiam fponff elle cum
fponfà,maioribus epulis deditaeftfàntaEcclcfiaexcon-
fùetudine Maio rum,quam in extetis: Idcirco in his diebus
nonhabet occafionem diabolus tantam quantam vulthabere,
per Cererem &Liberum maculandi h o neflorum ho-
minum animas.Exple tis his diebus,cùnfùetudine vetere &
voluptate carnali inftmta humanitas, attrahitur appetitu
Tuo ad epulas licitas dierum feftorunv.Cui nô oportet obe-
ri»re,quoniam ablatus eft fponfus, fèdateeri & ieiunare. Vt
hoc poftit fieri, necefle eft adiungatur oratio. H sccine cailla
eft, quæ nos docet refponfbtios de pfàlmis, quæ continent
orationes plures,quam cæteri libri, canere in memo-
ratis temporibus.?Et vtamplius inftruamur, pertinereeos
ad tempus poenitentiæ,primus refponforius aflumptus eft
depfàlmo, qui primus deputatus eft in ordineeorum qui
vocanturpfàlmi poenitentiæ.
DefefiittitateSancli îoannü Baptißit,
C A R L IX .
r^Rçfens fefliüitas Antiphonas &Refponforios habet de
JT prophetia Hieremiæ,& Efàiæ, & de Euangelio. Hiere-
mias & Ioannes v trique fànftificati font vtero inattis, vtti-
que fortifffmiprædicatores extiterunt contra duellesJdeo
verba quæfàâafùnt Hieremiæ, congruenter deputantur
Ioanni Baptiftæ. Antiphons quæ excerpts funt in prsfenti
feftiuitate de Efàiapropheta, Chrifti Iefu propriæ perlons
conueni un t: Sed quia Ioannes Baptifta præcurfor eius meruit
fieri, & ex ventre ihattis lândli ficari, conueniuuc quo -
dammodo ei antiphons,Dominus ab vtero/vocauit me,&
Pofùit os meum,formaufqueme ex vtero,atque,Reges vi-
debunt,& confurgét principes. RefpÔfbtios & antiphonas
in matutinis,iux ta ordine Euangelii,vt reor, notaui. Sed &
hoc inquirendü efl,cum antiphons de feftiuitatibus Apo-
flolorum in tertianotfturna,&antiphons de matutino haben
t Alleluia in nne,quare &iftæ no habeant. Duas caufes
hicpoflffm9 infpicere. Prima eft, qüod antiphonæ de tertia
no dtur na,& antiphonç de mat u ti no pulfènt animum audi-
entem, v t intendat cogi tare,quod maior fit gloria fub tempore
gratis noui teftamenti, quam foret fùb tempore legis
naturç,& legis literæ.Ioannis n. natiuitas extititante refur-
reélioné Domini.-Apoftqlorû vero natiuitas in cælo extitit
poft clarificationem Ecclefiæpernouum donûm Spiritus
fiinâi. Ideo iftæ antiphonæ non decorantur Alleluia, d is que
décorant ur. Altéra e ft, quam comperio e x Romano
Antiphonario,q ad nos peruenit.ln prçcfariffiiqis feftiqita-
tibus Sanétorunr, conlùetudo eft fà n â s marris noftræ
Romans Ecclefiæ, duo officia peragere in.nodle, quorum
officia prætitùlancur, De vigiliis. Priraum eorum, quod
caniçurininitionodlisjfîue Alleluiaperagitur: Alterum
vero, quod habet iniriumcirca medium n o û is ,& finitur
in die,habetintertia,noilurna in fuisantiphonis Alleluia,
& in antiphonis de matutino : quafi primumrecolatilla
tempera, quando circa Apoftolicum chorum legal i« m os
obfèruabatur,. &c fâbbata celebrabantur : Alterum Vero,
quando penitus ilia poflpofita funt, & refùrrctftio Domini
cfepitcelebrariper Dquiinicös dies„vt hodie cernitur.
Officiaprimitius Ecclefiæ non folum ea procurabant,quæ
tantum modo necefiaria efanc ad nouum teftamentum:
fed&ea, quæpotcrantfùbuenireinfirmitati rudis Ecçle-
Cix, ôc obfiftere falfi tati ludaicæ fiibintrodmftionis. Idcirco
: ea, quæ nunc aguncur in noflra Ecclefia in Commemora-
tione illius temporis,quando mixta erant noua cumveteri-
bu s , quæ vt ftercora depucata finit à Paulo in Epiftolà ad.
Philippi^ifès,non tanvpræclarafùnt, quantum i!la, q u s re*
colunr ilia tempo ra,quando ea tantun} coeperunt obfèrua-
ri quæ pertinent ad nouum teflamentum.Ideo illafine Alleluia
peraguntur : Ifta, quæ tranfèunt vfque ad conforria
fanélorum Angelorum, habentinfùîs antiphonis prope
finem pofitis Alleluia. Quæ fèntentjain initioapud pgne-
6tos fèmp teneretur,manifeftat u r ex diffîs Bedç pr e sbyteri
intra-
in traélatu fuper Lùcam:Prudehtia vero, inqmt, iüftorum
eft, non de legis opetib.iùflîtiam præfutnere,fèd ex fide fà-
luremqusrcre, vtqüamuife in lège pofiti, legis iufGt perfi-
ciant , gratia fë tàmen Dei per Chtiftùm fiiluandos intelli-
gant;De ordine hôâüma lii danatucinalis officii ffîripfi'in
libello ofticiaii. ,
Dri
De vigütisApoßolorum Pétri & Pauli.
' G A P. L X .
DEmnnero pfalniorum&antiphonarum &r^fpdnfo-
riorum, quod poeûi, fcrÿff inU^Ho'qfficiali: Nunç,
vero quiafcripmn noftro antiphonafio duasvigjlias, qiue
non continentuf in Metenfî aartiphonariôi&OEdinem mu-
taui refponfotiotuni, hinç diceiida funt pauca. Ex Romano
Antiphonario pojui duas vigflias in noflrôAnciphona-
rio. Primam folet Àpoflolicus faeeré in'initio no ftis , quæ
fit fille inui tatorio, quoniam ea hora non inuitatur popu-
lusad vigilias. Pôpulùs eniminuitatur ad vigilîas eahora
noélis, de quadicebat Dauid propheta : Præueniin matu-
ritate,& clamaui. Si quis vult difeere,quæ fît illahora,légat
fànélum Auguftirium fuper pfâlmum decimumoilauum,
inuenietque ibi maturitatem eflè poficam pro media no-
6le.Ea hora ingreditur clerus & populüs adfecundam vigi-
liâm,& cautàtur inuicatorium. Refponforios more noftro
fcripfï iuxta' confequentiam rerumgeftarum, & ordinem
hiflôrfæ,vndefùmptifîinr,In antiphonis fècutus füm,,qrdiÿ
hem Romani antiphomtij tam in vigiliis S.PetriV-quam iff
vigiliisfànéli Pauli : Quare antiphonæ^iiantur fuper pfal-
, n^ s !ve^,ert*I^a^cs ffi nnediei fefli, feriptum habemus in
officio de Natmitate Domini.
De vigtliafatifti Laurentij.
C A P . X X I .
T N vigilia famfti Laurentlp inüeiii inRomanoantipho- !
nario duo noâurnalia officia; Eundem ordinem infè-
rui in noftro-antiphonario.
De vigiliajanäa Maria in die Ajfuntpttonis éiut.
C A P . L X I I .
CIriiilimodoVtfiiperius,duono&urnalia officiaihuëni
‘-/ni Romano antiphonario in vigiliafàniftæ Mariæ de A t
fumptione eius:Idcircq&nos duplida officiapofuimusin
ea fefliuitacein iloflro antiphonario.
De vigilia s . Andrea. / •
C A P . L X I I t
i N vigilia fâmfti Andres inueni,vt fùpra,duplicia noéhif-
nalia,quod lècutus fùmin nqftrp antiphonario.Refpon-
i antiphonas proprias fàndorum piures fcripfi
de antiphohario Romano,quas hon inueni in Metenfi ai?_
tiphonario.
De Rejponforiis communïbus Sanftorum.
C A P . L X IV .
T> Efponforios cominuiies omnium Sandtorum, iuxta
VRomanum antiphonarium prætitulaui. Pofthæcfcri-
ph feorfum de Apoftolis de Martyribus, de confefîoribus,
Iterum de eo fànélo, quinon fuit vocatus epifeopus.
De officiis pro monuU.
ï C A P . L X V .
± '^aP^orum offidumpro niortuis.
_ enim tranfèuntde præfènti feeulo, qui ilicô Sanw
dlis conibnguntur. Proquibiis folitomore offidumagi-
tur. Qiji autem minor eft in illo regno, maior eftifto San-
ccb,qui in prsfenti feculoeft.
De Natalitiu Pontficiim.
C A P . LX VI;
I ! Atioreddita eft, quare fubiungatur officiis Sandlo-
AVrurn, officiant pro mortuis.Sdilicet quoniam iufti de-
abfque periculo infidiarum antiqul hoftis libere vi-
uunt,&meliorafp£iant:Pro quibus tamenagitur officiumi
quod pro mortuis ftatutum efl/vt fuperius i ntimatum eft.
Iufli vero viuentes in carne.quamuis religiofiffime viuant
femper poffimt efle folicici & fufpedli,ne al iqua fraude dia-
bob, aut fua lplius negligentia torpentes, clo curfu. debilitentur a rc-
De officio, in Dedicatione JUdefit.
C A P. L X V li.
p o f t officium Pontificum ihferitur offfciumquo dedi-
A cantur loca., q u s vocantur proprie Ecclefis.Nifiprius
tuent Epifcppus, nonfequitur dedicatio Ecdefis. iSpifco-
pus pern b t officium, quo dedicanturloca Ecclefis.Maior
eft emm Ponnfex, qui benedicit, quam domus q u s bene-
dicitur. Quia mentionem feci de dedicatione Eccleffs,
eongruum eft, yt dicam de officio, qUo cartihirin dedica-
ttone Ecde fis fandli Michaelis, quod officium flat in fuo
•ordine, idsfl, tertioKalendas Oiftobris. Gonfiteormein
novfturnah officiopofuifte ibi antiphonas,qus proprie po-
firs funt m dedicatione eommunium EcclefiarumrEt hoc
nonex me. Audiui illas in ea feftiuitate canere Albinu do-
diffimu Magiftrum noflr? regionis,dequo%e mention^
taao. Relponforips quofda qui in ea feftiuitate feribeban-
tur in piurimis antiphonariis, Sccantabantur a multis ftul-
tis cantonbus, audiui ilium refpuere. Qiios non fcripfi in
noftro a n t ip h o n ^ , fed pro eis ftatuidediuerfis officiis
refponforios, m quibus tamenaliquamentio recoliturde-
minifteriis Angelorum. Q uos ita ordinaui, v t ratio & hi-
ftoria librorum docet.
De A ntiphonis j quafunt ex tZuangeliis quotidiAnfc
C A P ; LXV III; poft officium quo dedicatur Eleclefia, fdipflahtiphohas
A de Euangeliis,de quibus interrogaui magiftros Roma-
n s E cde fis , fi illas canerent, Refponderunt,nequaquam:
Noftncamenmagiflri dicuntfeeas abeis percepifle, per
pnmoS magiftros quos melodfam cantus Rom^ii docue-
runtinfra terminosFrdncorum.DeusfcitfiiftiFallarit,aut ‘
lupfi fefelhilent, qui gloriati funt Ce eas,percepifle a magi,
ftris Romans Eeclefis, aUtRoinani propter incuriam^
negligentiam eas amififient,aut finunquam can tafl^n teas,
tamen nos cantamus illas, propter verba faluberrima, &
audoticatem .noftroxum cantorum, quigloriantur magi-
flerio fe vticancilen* exercitationis.
De Inuttdtoriis Antiphonis.
C A T , L x iX .
D Oft hoc. fetipfi inuicatorias antiphonas,qils ciltrut pet
1 Domuiicas n o d e s . £t ferip/i eas per ordinem iuxta c8-
Itcxtum pfilmi. | Venite, exultemus Domino.] Nam da
quotidianis noflibus fcripfi antefiptuagefimam.
P c Anriphonii triuihpuerotum.
C A P. LXX.
pOilintfitardrias antiphonas fequitur ordo, vticriban-
1 tur antiphon* triutn puerorum. Easnonaliterotdina-
arinifiiuxta ordinem aeterorumantiphonariotu. Quam- j
uis hec omnia initium habeant ab ofiauis Pentecoftes,
M m 4