ïudicum} ! ‘s‘-
Galat. jv
lacob. I.
forte diuilèrit. Vnde & in jjrophetis alibi ipïà èadehïque
mànus (qüia illi nonconuertùncüràdhuc) legiturexteflta.
Hócquipp'e eft quod plangitur » qiiia hort auertit manum
fiiam à perditione eórtim vtin finum cos reuocaict fu*jp-
tèdfciortis,rte ipfi totadie i n te r gen tes, adijnan u s Mpy (i ek-
tenta,lëprofi & immündi pareren c.L«.rif (ni qui t)üfttemura-
le, & minis pun enl i fs i pat ns eft. Luxiïïe autein an re murale
Éropicedicitur.,eotjliodvidènt^sle reçedéntibusangelis,
quorum lèruaba'tur aux i 1 i o, 1 agi e rite s fc ce 1 i t.Sed melius ad
'npftramSion refertilr,quociens Dominos fopereai'n fiim-
culartr nkrtfor*peccatprurn&normam diftpcUonfë iodi^
cii,extendir,vt fecundum mérita deli Riorum Ecclefia affli-
gatur.Hinç eft quod freqùëter mûri eiiis, dçië.nibfès vide'-
licer&rë6toresadiffipantur> jcumaut per moiremjmrnàtû-
rius fubtrahuntuc,aut v-iuentes holfciucn impugned imibus
deftruuntur.Sed quia iufto Deifit iudicio, manum luanjà
pérditione èorüqui corrriiintnon auerrete deploracur,eo
quod vrbsfortitüdmisriôftræ^ïdto.tienfbf&nlbDeo,non
minus^binuiftbilibusinterius,quamS iàviubilibus exte-
rius deuaft^tür.Hæceftinquam vçbs fortitudinrs noftrç,in
qua laKiatorduxta I(àiâ. ponendus decantarur munis &an-
temmaleSed noiiimmeriroluxifle pjarigitur in hac pejre-
grinarione nôftiâ,dum- lugubres & Urgentes nos infinuac,
eo quod in nobis MoapJxilicet de pâtre rieedum e,ft humi*
liatus oe<;ontritus.viqüe adpuluerem $rtoftris fob pedibus
coneuleatus.Alioqum nid Moab lu b pedibus Eecleüaicö-
terafur rnequaquam in ca re6te canticum iftud cantatur.
Vnde d^fancii: Q^moio(mç^mim)cantaumuscanticum Domini
in terra aliéna nam que terra eft tin qua de pâtre diabolo Moab
itdbucnècdewftitsrègnat. Ideo luxiftè antèmurale eiusiurë
plangitur:quiàtotum ad èaput refe r tur^ q pi cq uid in hiem-
bris Tugéndupr inuenitur> Vnde 8c munis diflipatqs .plan-
gitur, quotiençipià^diuîno auxilio defolatuf : non quod
-munis djÆpari queat,fodquia proteC^o eius exea, cujpis
cpngruemiDus,aufèttùr.Nam& D omimrs quando peritu-
r^n lugiebàt Ignîlàlerti,dicens: SUognouijfes&tuy&c.Qxùd
afiùd qiiam antemurale eiu s fiebar?Sed quid indignos Ce fa-
ciebat tanti rnuninrinrc}tr^lpofituseftadgentèslàluator,
quad antemurale; qui icit compati & condolerenoftrisin-
firmitatiBus,&fo6tuseftnobis nuiras. M i l i t e r autem,>
Dominus cqgitauic diffipare murüm filiæ Sion, id eft, ani- mîEj^æfilianominatuCiyit in P la in t cdhitur : Audtfilia,&
viie.Sèdquiaiyideceam Dôtairius dearce cotïtemplatio-
nis foçad imâ rendere ac refiigerari.cogitauit di flïpare mü -
rum eius ;nec tamëplibçre,(licetornma riuda fint et & a-
per^donep tqndatfuuiculuiq foum, & videat cuiuSinen-
uira yed pônder^punieodafînt vniurcdiufquepéccataj?ri-
mùra quidem délibérât, vt fa'qilcas ü t aniina? redeundi- âd
poenitenriam, 8c cogitâtquatenus 8c iplâ antequamdillî-
petur mürus auxiBieius, de Ce recogitet : éxtendinir fiini- :
culpsdipèream iam qu^ntàdnt eius deliëh. vel qualia, fi
quöfoQddintelligatSinaiitémn,pöentqudd non auertit
manum vlripnismæDonainiisàpeïditionei&hoceftquod
fèqüiturJuxit antemurale & dimpatus eft murus eius.Hoc
igitur cogitauerat DpmimjSrneçduoxliberë,lètl foi utahs&
pertraftansacdeliberans, vt & conderteqdi darecur liber-
tas. Ifta Vero quianoluitj néeipfe aüertÉ manum a pérdi- i
tion^fedinfirie,exçtë^htibuypalis jdilîipatur muras e-
ius vndique3&illa dir ipitur ab hpilibüs. Videant cjui teme-
re de fingulis iùdiràrènônmétuurit, n ^ u b voliiht caiifàs
iperpendére:cum ipfè Domrntis perle nonablquémenlura
^ de^beratiplleracUm.^ferre iudiciUm : cuius examen
nonpôfeftnutkana fragilitas appràend erepn cuiü^pro-
feëto srbitriojécraagratudp pdenaram èft& mëfura.Q^pd
auteni lugere dicitur an temurale,dilîipato anitnæ muro,fi-
des eftrnon ilia quæ per dileifbionem operatur, lcd qUa dæ-
moné|credùnb^contreerifount. Per quamâtaqüe^derti :
anteq^m murgs eiuS dillïpyetur, virtntum fomeeteife-
rarum conftra6tio,eraS|ei C h ri ft us murus & antemurale,,*
per eandem fidem in apimacolî^atus.Se^fluia.nolüitin>it
felix cu^qdem Scdefenforem Chriftii m habére »dfflipah-*
tür drtutümopéra, Sc luget.^ntemurale, fi3e&fyidelicet
quaCreditfutucumDeiiudkium & cpntrefoifoet.-iled tarnen
kdepfe^ale^hoftiblis iam»expbfita,%kpedire yel^ë-fj
fenderç; non quod ei' lpçus npp pateat poeniteptias duhi
Viuitur.fedqüiaimpîusin profundtirn malörum cüm v ener
ikeontemnit. Quod cerftens Propheta,plorat amarilïime
ptofedo : quia videc-âninram virtutrbas deftitutam, ,
qUam prius,‘quam pêccaret, fluminis impetus l«tiftcabat
quâfi ciuitatemDéivüequaProphetacècinCrat.quoiÇr«/-
itatorponeturin ea mt\rus & antemurale, habitant pbr fidem tn
nejætitiæ folüm in ea antemurale luget.quôd deftiriatafit
ad inferos, vbieft inëxpiabilis ludus & fttidor dpntium.fi-
ae fine hab^idusiSequitur:
befixajuniin terra porta eius: perdidit & cont riuit veftetekis>
regem eius & principes eiusin£entibus*J$on eftlex , & Propbeta
etus non ïnueneruAtyifionem à Domino. Iuxtarbiftoriam, per
po'rtas defixas interta,&ve£tesperditos Ô£ cpntritps, do-
dfbres lynagogæ vel dèfenfôres ^uk oftendere, qui mente
în tetrenis fixerimtrebas dilîSpàtiiiirit èc contriti. Regem
eiu$&principes eius in gentibusjidipfoniirepetete vide tut
vt; per p'brtaSjteges imelljgantur, & pe rve .d es , principes.
Q u i fimul otnpes cdmradi & perditi font in gentibüs, arque
quafi in tferra defixijnec valëii^es redire ad eum , quem
ex iege.repromilïii,m luicipçre.nplûer untr Quod aut&m di-
citjUpfi eft lex. V e l ideo dicit, quia cdncrémata eft à Chal-
daeis. Veï,quia îUis m nul la çft,eoquoci in omnibtis,bmil-
| q Chxiftpjviô^lta eft & dpftraâ%ih taatum, v t iaràeius s*
pud Iudæos nulla fit oblèruàtip. Sed 8c Prophet^ nullam
deinceps reperefunt vifîonem à Domino; quia ipfom vêtu
’legiflatorem & Dominuni propheraru, de quo lex & Pro-
phecaè vlque ad Ioanliem cecinerüt,pr«elèntiàliter ad le yë-
nientem recipetè 'c6ntemplêrunt.Spititualiterautem,Pro-
pheta gémit fopèrEccléfiàm,'imo ip&iiifuis gemere-pro--
batur, quodpoftæefos defixæforit, dodores videlicet &
magiftrijin quibus clàuis vertitür fcieritîæ in terrà \ dp car-
halibus& tetrenis occupantur operrbùs.De quibüuàm fîi-
'praplarixeratj^ubd deftradæêlîëriti hüc verp alimiid ma-
gis dqlet, quia d^fixælunt ihterra:Qupd n. infixum eft,nô
A d le mouetur.Et hinceft qdod Dauid in Plàlmis maRErir
p ifte ddato, vt non infigar. Quonum quod in f i rm eft||urt
dixi)non facilptefoluirur. V elnercio fi joemoueri que^pifi
ab eo cui cedut omnia aùtequam demergatur, v t vrgeat fix-
per eum putçus abÿflios fourrKPqrro v ed es përdiri & co-
m ti fiunt,qiîaridb hi qui diufoanegis ianuas ctedëntibùs
^ er ire v eln o n credentibus oblèrare debuetant,vel in cir-
cblos intromiffi ad diiiina myfteçja perferehdajhæteticôru
jÇpteruhtùrvifibuSjVëifiii^pécditis depraüatitur moribus.
;QdibqS'defixis &.cpntricis in Iiiiio tëtreni defiderii, e tiam
ipli reges,de quibus iam fopràdixi,&principes in vitiis car-
nalis viræ quafi in gentibus captiuantur.Quodautem dicit,
qui^norl eft lex,fioaideo quod non fitfpiritualis, led quia,
excrefcentibusrnalis apud improbos np irtiptitfttür aliqüid
elîé,duiti cogitât îè fine legis vmdida peccate. T^les quip-
pé dodores Eceîçfiarum^cPro^hetæ Iudæorum vifiqnëin
non rnerenturdiuinæinlpiratiqnis, v tred e4doceantin rti-:
turis,qui Ce impræfentialum vànis&prauis impliëant enp-
ribus, Secundum trdpplogiam vero,animaiure plaiigirur,
cuiu^fenfus dcfixi(funt in terra, fcilicet in limo pècCati, &
nulla eltaÜtutü lubftanna euadendi: quÆ quiapef angufta
n^uitintrareiaiiuâportas foas,lënfus videlicet in terrenis
çonfixitobledamentis, &perdiditaccontritlit v ed es &
îeras virtufum, neyllus ad eam imtnuhdorum Ipijrittijum.
prohibeatilringrclîus.Quibusitaconfradis.iamdeinceps
ônmis,quo regebatur mandatoru mDei,principatus capti-
katbrvj^is intanmm.vtno.qfiteilèX jn e c vifiod Deo in-
uériiatu^vt cordé àiidiat, qilid ei Dë us loquattk in tus, lèd
effrenis vadit pd ftvanaCass mentis, & fui*fedaturcordis
defideri^thinceftquodfoquênti.bqsverbispl^ngifur. .
y SederüniinterJd\ conticuerilntfinis ,filu siôHùonfperférttnt
einer e capitafua: virgtnes Itrufalem accinâafunt cilicüs.Âbiece-
runtin teira capitafud rtrgines luda. Patet lènfos,q> morèpa-
tepiô, tantis pppfèfli tribülatidnibus Iu d èi, tali ife- cohti-
nentiæ habi tu plangcban t. Tattierï hr maxime,nô fine cau-
i .. ..... la,aut
Dm'ttl.ij.
B
ià,aut plangüntjaut planguntur, in quibus plurimâ virtus I
eÛet bonëftatis,& authoritas religionis,û fusé feniarëht v‘P- j
ta ptôprietatis, Mÿfticoautem fenlu.ifenés Ecélëfiaruîn ;
Dei fcuhcmerito tacëht,4nandoîèdëntîiitërra.
Vnifte nefeio, fi fenes Vocari dëbeant : aut quià iii tèfrà
ledent.aüt quia tacentiriifi forte taies intëlligantur, qualis
ille lenatorurn chorus çumquiblisventiiras adiüdicium,
qui fciunt eorum in le formam aflumerei pro quibus lü-
gent:& ipfi tarnen i folio arbitri non delcendere, quâmuis;
videantur vha cum peccatôribus ; quafi in terris pofiti
noftrævitæ maculas deflere. Sedvtinàm in nobis tales ef-
lènt,neqliaqUam igitur dikerim qiiod lugendieliehtimagis
verocos lugent quos irpt<T@CTtj>(& GræcivoCaht, qui nullô
fenedutîs opère deCorantur, led quafi fàtui torpentes, in
terra lèdent.dum terrenis & carnis occupantur Pperibüs.
Tales itaque plangit,quales in Daniele foper Sülânnarti irt-
faniflè legimus,de quibus dicit t Inueterati dièrum malorum-t
nunevenerunt peccata qua operabdmini. Cæterum fili£ Sioh
quæ Conlperleruht cinbrè capita foa,& virgines Ierülàleth,
neciion & virgineS Iudavnius fignificationis elle Viden-
tur i quainuis diuerla introducantür nomina. Qüiâ r e - .
nàtorum animas ; illius Cæleftis Ierulâlëm font filias, lèd
habent' differëntia& foàs j aut ex confelîîone v er* fidei,
autexvifiorie pacis, âiit ëx fpeculatione diiiinæ cohïerh-
piationis : Quâs bene iil Canticis languens ânirtia ,jpr^
amorelponli: licetpereuflàabKoftibns &cüftodibuShu».
iüs feçüli vuirtëràta j neenon & ekpoliata pallio iulliciæ,
ardentèr adiurat. dicens : AdiUrovos\ inquit ) fitiJt lerufa-
lem 3 fi inueheritis dtlettum meum, vt nunaetisei, quia amore
langueo. Hæ igitur adiiiratrices,& annuntiatrices,qüas implorât,
non pütôqüdd cineteconlperfas, àüt cilicio ihdu-
tascredât, quaS noh dubitkt çiim Iponfo polïè confabu-
iari.Âltoquin,nifiexcelfiôreSleriilàlem filiàseas intelligë-
ret,lupernalque virtutes ôëlândorum (ublimium anitnas,
nunquam tamlachrymabilitèr èas prôlèadiuratet; vt di-
gnaretur vna cum intercelfiohibus j lamentationem foi
langÜPriSjaiïiorehiqlie fponfi,auribus intimate: quatehüs
idem errantem reuocet inter greges fodaliuhi -, conloletur
moeftam, percuilani releuet àplaga,&fanct vulnetatam
lîio vnluere,neenon &expoliatam,veftiat lalütisfndumfen-,
to. Noliitigitürtalis, quod plurimiihi valtat àpud dile-
d um lpônlum làhdaruin interCéfijo ânitttarüth : ideirtb
ardénri animo ^diurât eas, nëC dubiü, quin licet pro Ce ad*
hue du bilan ter dicat,quod pet ëutn d quo hihil eis àliquid
charius elfe exiftimat. Sed niipquid talè§ eflè credliiitur fi-
liæ,qirâs ProphetalugetîVel nunqüid alpergunt capita foa
cinere & dilido veftiuntiif,qiiæ féftinant venircjvel ptrüe-
niffç fcgatidentâd ampiexus &c oicula lui Iponfi? Neqtla-
quatn reôte hoc aliqüîs dikerit, lèd illæ finit filioe Sion nomine
tantum,®enerarionis ^cramènto, q u * cecide-
riintdethrônoregrti,autin hærefim,autàdpuluèreas v it*
aÉHone§,qtiibnS oppilatum eftosjnecaudeht oculos for*
fom leuare.ad D eu mvfed capita fua.mentes videlicet; puL
uëreis àlpetgüt Pperibüs,& ïàcco veftiuhtiir cilicirio, pec^
Càtorum contexto lètis,eapta.ramque pilis. Et quia lèkiel
deiécerunt capita in terram,mentes.lcilicetifi terrenà con-
Uolilentes oblt Ctamentajnoluntlèerigere, nëqüeëxcute-
te de pu!ilere:fi qüomodôprius, rarfus induantucab Iporfs
fojfoisornamentorurrtvellibus. De quôrum igitur colle-
gip & numeto fottalfis ilia qiiæ fie adiiirar, licet tnàle vul-
nerataj & nudà iarti eualèrâtiquçrenS diledtum ftium,amore
languidamec tarnen per le accedcre prælnnvitad euttli
quafi impudica.ldeo fîlpplex,ante Ce intetcelforès & Iegâ-
tos adiuratdSjârdehtet dirigit & ekoptàt,Sed milëræ inter-
durrt anirtiai,licet filiæ dicantur Sion, Icrafalem & luda, fid
fehadtenus dëlidtoriim circundant exuuiis j Sc tnenteni
terrenis obuoluuntiildümentiS,qiiafi nunquam velint afi
furgere.lko quibus fa tie non dico leremias, fratriynama-
totjVèrum & omriis fandtotu m cniorüs iurèploraü, rioftra-
que im maniilîmâplahgit excidia. Qüia & fi tedte vellent,
amilfo foônfoj pôft perculïiohes multipliées dèvulnera,
ppft nuaitdtem & mâcülas, fprfitân&li non mox dileJ
dtum.lakerd filias ilrafiilëm, làndtotilm Icilicec inuenif
fent animas, quæillam fois precibiis Sc mëritisfois, deni-
quemonicis&exemplis, addulda IpPjnfi dfoula reuehe-
2 6 9
rent:!! Ce de puluere cxcuterent,mentemque a terrenis e-
rigtrerit.
Vnde adhuc &: filias vocantiir Iuda &Ieralaiem, qiiä- i
tenüs,audito nomine, verasfidei confeffionem recipiänr,1
& äd vifioriem pacis quandoque per bönam voluntatem
intendant, dönec rurfum pferadögtiotiem, cohtemplatio-1
nemditiin* inlpediönes dementer refcipiant;*Moraliter i
äutenlj änima cuiti Ipirituhi cörifilii amilerit, qiiali de len e -!
dtute grauitätisj& dignitate maturae v ir * , in terrenis fefi-
dens,infatuätur: qüitiullolapientia» fale cohditur, dum
fcerrena irihiat; carnilqüe leCtatür illecebras:& hoc eft lenes
federe in terraiomnefc cönfilii cogitätüs, & prttdenri*
ädtus, in voluptdtibus hüius Vit*;&iücns leculi verläri.-
Qüibus cum octupatut anima curis j fconricefcttrit äpud
Deum bmnes ähimi conatüs; Vnde & Däüid gemCnfe
Qupniam frfc«j(inquic) inueteraueruhtbj[amea,dum cLimarefn
iota die: Ergo ea.qute iritus quäfi inueterafeunt, düm vete-
ris hominis lucra ledantur,.quidaliud quam Cariofi lenes,
de Ipecula cadeftis vit*prölapfi in terra,cohticefcuht a bo-
nis. & li videantur tota die, imprselentiarum videlicet, ne-
jäjona v it* huius elamare, ac requirtte? Vnde & fill* Sioh,
ldlipetanimie, mentem quam polluerfe talibus non pfer-
• timefeunt adribus , quid aliud quath puluere alpCtgunt
capitt ? Deinde vitiorumletifc circuiliamida, &caprarum
pihsgloriam* quam in cxleftibus habere poterat, mente
lacens in terra deuoluit * dönec in^uluerem reuertatur
caro vnde fuiupta e ft, & finis eius interims fiat fempiterbefecerunl
pia lachrymis oculi Mei 5 conturbata juni vijcerd
meat effuftim eft in terralecurtneunh Nee dubium, quinvi-
densprophetacomritionem populi, nullique lèxui vel æ-
tatiholtes inneceparcere,ingemidolste tutbâtus , fletii
maximo déplorât,ita vt oculijpræ lachrymis dëficerënt, &
omnis iucunditas deleëtamenfi, vertatur in ankietateni
cordis. Q u id enim magis dolend urn j qtlam qüod natiö
I antiquaifemeh patriarehalum atquè atnicöraiti D e i, diui-
; his legibus erudita, Sc prophètamtn oraculis fepius cón-
fortata,in tatitam dpoftafiam Verterit,vt Dei foi oblitamro-
pter immanit^tem Iceleritm ; traderfetiir ih manushofti-
• uraf'Ërgb Ipiritualiter, Quömodö defecèruntoculi Proi
phetæ prae Jachrymisj nequaquatn reor fimpliciter acci-
piehdum, led ficut Dauid cinhióefeceruntocuU mei, in eló-
quiUm tuuMydiceiues'. quando tonfolaberis Me.
Laudabilis quidem, Sc felix defedtus,honvèiliéns ëkiii-
firlnitatecarnis; fédèxfortitudihedèfiderii: quia omninö
mens lan ëtorurn, cum eaardehtiusihtentiulque intehdft,
q ü * non vide htut,& lèmpiteina fuht,deficit ab ihttiihi eorum
exterius, qu * prarièntis vitte & vana font* Siquidem
aliifimtifti oculi carneiialii qui aperti fimt, quandb Adam
guftauit v etit* arboris portmmialiijqui laudahtutin (pon*
la,de quibus dicitur in Canticis 3 Oculi tui colUmbarunu Sed
cilm ifti qui colutnbarum laudantur,diüinitus illüftratijpü*
nusatque ardentius cosleftia contemplantur myfteria.om^
fles reliqili dèficiunti'quia tanrorhinüS concüpilcibilia exterius
intendunt,quanto ilti ardèhtius diüina introrfos pe-
hètrarit,&.intelligiint; Vn^e & Vtdentes Prophet* font vö-
Cati, eo quodilla, q u * manent in lpiritü,perlpicadus<. ö,n-
Ipicerent.Neqüaquam igitur eös oriolè döfeeilÏè ingemuit
præ lachrymis j licut & Dauid (~ in eloquitim tuum j addi-
dic.
Pelix quidem dêfedtio,qu*nön detrimenfum, led àü- j
gmeatum capit,dum ad ea creCcit öcülüsi qu * intendir.Er- '
go Prophetae bculijcum deficiuntpræ lachrymis j nofi minus
eâ cernitrit q u * diltgunt, quamqü*dbleilti &plan-
giint. Vnde Sc ardentius canto, adeö lè dirigüht, q u * ma-
nent,quailto vident ddriusamarfora elfe & durâptp qüibus
doierit. Alioqrtiii lan&islèmper dülces font lachrym*
& ad omnia imprætèn tia rü nFcongruehtës. Propter qüod
Dauid, Fuerunt (inquit) mlhi Idchrymamea panes die ac notie,
in profperis videlicet &inaduerlis ; ficut partis ad omnia,
quç in vfibüsvîtçvertiuntividetürcongrüerere:italachrym
* itidoloribüs Si anguftiis, in prelluns & tribülâüôni-
Gèn. j.
Philips 4
G '
t e #
Cânt.ii Reg. j.
Pfat.41. _