autem eft cuftodia vigilans * cordis concupifeentias
'premens , ne verbum przdicationis immundicia vitae
maculer. No&nrn* vero timorés » lime infidi* dia-
boli, & tentationes occult*. Neque enim credendum
eft Salomonen^ tant* magnitudes regem, qui fie im-
menfis diuitiis affine bat, vt pondus auri eius aeftimari
non polfet, & argentum in diebusillius pretium non ha-
beret» quod de iignis libani ferçulum fibi feccrit, vt fo
humanitate , quam de virgine matre fufeeptam in ma-
ieftatis paternae dextera collocauit. [ In die dejponfationa
dim. 1 id eft» in tempore incamationis illius , quo ad
copulandam fibi ccdefiam fponfam ex virginali vero
proceifit. [ Elf in die latitia cordts eius. ] Tld eft, re-
demptionis humani generis» qu* fuit dies, lætitiæ
Chrifto. Aliter: Aditionet,vt lèmper ante oeulos cordis
habeanr fon6t* ànim* regem Salomonem, hoc eft*
qsimr-Y rtrmkmM fait rexStbmo it ligni, Ubaiti.] 1 pacificum noftrum, qui eft Chriftus. In diadematcj id
Ferculum Salomon«, eft ûnSa Ecclefia, qu* creden- eft, in ilia fcinea corona,qua coronamt eum mater fua,
res ad stern* beatitudinis epulas leuat : qu* de forci- [ iynagoga.fcilicec ludsorum, ex qua fecundm» carncrn
busanimo, quail Iignis imputribilibus coiiftrufta eft. genitus eft in die defponfacioais eius, quo iibi delpon-
r ColutnnM eius fecit urgeuteue. ] Column* argente*,font Suit eedefiam. Qua: malor fetitia elle potuic Chrifto,
doftores eloquij luce -fulgentes : { Rulmtmium M- quam cum per eius paflionemrcdempuota«a eft huma-
retint. -3 Reclinatorium aureum, eft ip tisfidelibus promiflà, fiue fulgor clareitsa ptiesr pinéttuimâtâ qt,u i®in- ni generis? j • _ _v ' .
qua ele&orum animat reclinantur in requiem. Eft au- 1 C A P. IV.
terncolumnisargenteisreclinatorium aureum,quia per j - * „ _ hoc quod à finâis przdicatoribus lucere dicitur, men- f\V a m pulcbra es arnica mea, quam pulchraes? ] Ab-
tes audientium fulgorem claritatis in quareclinenturin- V^rafa fcilicet omnkvitiôram confuetudme camis,
ueniunt. Per hoc enim quod luculentcr & aperte au- & à multorum deorum turpmmcultu.ad vmim verum
diunt, inillo quod clarefcit in corde, requiefcUnt. Co- Deum conilerf* eeelefiæ geminam eius pulchritudi-
lumnæ érgo argente*, & reclinatorium aureum fiuftum nem iaudat. Pulchram dixit ccdefiam, & pulchram re-
eft, quia per lucem fermonrs inuenitur apud animum petit, quia hanc& prædicationë& a&ione vidit efte lau-
claritas quietis. Ille iam quippe fulget, qui interius men- dabilem.. [ Oculi tui columbarum. ] Senfus mi, inquit,
tem irradiat, vt per intencionem ibi requiefcat,vbi pra&- fpiritualium font return contemplationc excellentes ac
dicationis gratia non quæratur. Sedadhuc quod clarum ! verecundi. Seu oculi,fen&i dodçres duces populi in-
oftenditur mtus, qualis fit afeenfus adiungit, cum dc eo-1 telliguntur. [ Abfque eo quod intrinfecus httet. -J. Modern
ferculo protinus fobdit. [ Afcenfum pmpurtum. ] gna eft quippe gloria aperti operis, fed longe inopinabi-
Quid eft afeenfus purpureus, nifi martyrum languis,& lioræternæ retributionis, qu* necdum videripoteft.
pSio redemptoris noftri.? Quianon afeenditur ad epu- ' f EapUU tui ficut greges caprarum , qua afeenderunt de
fas vitèi nifi per myfterium paflionis Chrifti. Et bene , monte Galaad. ] Polfont incapillis fideles populi acci-
afeenfus .purpureus fobditur. Vera quippe purpura, | pi, qui maximum decus fua numerofitate przbeiit eccle-
quia de (anguine tingitur, non immerito in colore fen- , hx. Galaad aceruus teftimonij interprftatur, qui bene
guinis videtut. Et quia maxima multitude fidelium , in conuenit adunatæ multitudini fandorum. PolTunt per
exordio nafeentis ecclefije per martyrij fanguinem per- capillos lpecialiter ipfi qui ex circumdfione credidetunt
uenit ad regnum, rex nofter afecnlum purpureum fe- Uefignari, hi arcenderunt .de monte Galaad , quia per
cit in ferculo : quia ad clarum quod intus afpicitur per , teftimonia lacrarum feripturarum venerunt ad fidem.
tribulationem fanguinis peruemtur. Quid ergo nos mi- j [ Dentes tui ficut greges tonfarum, qua afeenderunt de la-
feri,atque ab omni fortitudine deftitutt,quid a<fttm fo- ; uacro. j In capillis fragiliores, videntibus vero perfe-
mus? Ecce in hoc ferculo column* efle non poflurmis,1 «Shores quique fan&arumque feripturarum expofitores,
quia in nobis “née fortitudo operis, nec lumen emicat & ad regendam ecclefiam apri defignantur » qui ladle
pnedicationis. Reclinatorium non habemus, quia nec' dodtrinat non indigent, fed folidum cibum mandendo
dum ficut opotret per intelledfcum fpiricualem requiem ! -aliis impertiunt. Qui afeenderunt de lauacro, id-eft,
Stem* charkatis alpicimus. Afcemus purpureus non
fomus i quia pro redemptore noftrp randere fanguinem
non valemus. Qmd^erg0 de nobis agendum eft?
qu* fpeseritifi nullus ad^gnum peruenit, nifiqui fum-
mis pr*ditus virtutibus fuerit? Sedadeft quoque noftra
confolatio: Amemus inquantüm ppflumus Deüm, dili-
gamus & proximum, & fimul quoque ad Dei fercu-
lum pertinemus: quia ficut feriptam eft, media tharita-
te conftcauir., Habet quippe charitatem, & ibi fine
dubio pr*nenis » vbi & columna argentea erigitur, &
afeenfos purpureus tenetur: Nam quia.hocpropter nofonte
fàcri baptifiuatis, qui 8c tonfi Sc loti funt', hoc eft,
nudati rebus renunciantes feculo, & vit* lauacro mun-
dati. £ Dens gemedis feetibtu. 3 Id eft, gemina charitate,
vel fide & opéré foecundi. Et fterilis non eft inter eas: Non
eft qui foetus boni operis non agat. f Sicut vitta cocci-
nea labia tua, & eloquium tuum duke, j Coccum color
eft fanguinis, vitta coccinea ( mitra dicitur ) cruorem
defignat beatorum martyrum. Vel vitta coccinea, do-
ftrina veritatis intelligitur. Labia (ponfie, id eft) ccclc-
fiæ, cocco aflimilantur, quia Dominici fanguinis pretium
quo red^mptaeft przdicare non ceflàt, Sc in prxftram
inhrmitatem dicitur, aperte monftratur cum illic | dicatione ab ardorc fend* charitatis flammefcit, &
fobditur. [ Media charitate conjlrauit propter filias Hie- efitores foos in diledione .Dei-ardentes efficit. [ Sicut
rufalem. 3 Filias dicunt, nonfilios,ideft,infirmos:Per \fragmen mahpunici, it a gena tua> abfque eo quodintrinfe-
filios Hierufalem, infirmanrium mentes fignifiefat, | eus lotet. J In genis yerecundia, in malo punico paffio
quibus inter fandos pr*dicator« & martyres »per pr*- , Cl Çhrifti exprirnkur. Habet ergo roborem in genis fpon-
ccceppttaa charitatis in coele. ftia locum confIt ituit : q4u.ia & qui
mali punici, cum iâcramentum Dominiez crucis ver-
in virtilribus infirmantur, fi ipfa bona qu* polfont fa-
bis fatetur, & fadis probat; Aliter: lllienim faciemeeelefiæ
cere cum charitate non negligunr, a Dei *dificatio-
de coram fàciünt, qui comitante verecundia cafti-
rie alieni non font. Omnis Cnim qui chariqfreftvha-
tatem feruant. Vel certe g'en* eeelefiæ font fândi martyres',
bet Dei Sc proximi, ad hanc requiem , & ad has epii-
las lztus peruenit: H*c omniaornamentaecclcfi*pr*-
ftitit Chriftus ob nimiam charitatem qua dilexic nos,&
tradidit fenietipfom pro nobis. [ Egtcditnini, & videte fills,
Hierufalem regem Salomonem. ] Ad hanc itaque l*ri-
tiam , & ad huius myfterij contemplanda fecreta, non
infirm* fed perfed* anim* conuocantqr’, qu* in rege
Salomonedominum intflligunt, quibus dicitur: Egredi-
mmi mence&adu de turbulenca mundi conuerfatione,
vt regem valearis videre. [ In diademate , quo corona-
uit eum mater fua. 3 Videte Dominum Chriftum in
qui imitantes Chrifti paflionem, rofeo fanguinis
fui velut fragmen mali punici décoré perfufi font. [5k-
utturris Dauid collum tuum, qUa adificata eïl cum pro-
pugnaculit fuis. 3 Turris Dauid fonda ecclefia eft» fiue
perfedio vel dodrina fondorum, qu* non à fe, fed à
Chrifto eft. Collum ipfi font pxædicatores, quorum Sc
conftantia eadem ciuitas firma eft» & vndique inexpu-
gnabilis. Propugnacula autem eiufdem auitacis, feripturarum
focrarum munimina font, vel patrum przee-
dentium exempla. Mille clypei pendent ex ea. 3, Quia
qùoe in diuinislibris przeepta font, tôt font noftri pedoiij
pti-1°
LtniM9'
! B-
ïjMtb.S'
titre. 6.
doris ; nu n,im fftài uib^co'nïra înticîîâs b nines dèfendi-
Omnisdrtiiirura fdniutit.'f yibnis inftrudioeft,vel
opetat;onis» velidodcinæ coeleftis, per,qham non fblpra
euadi nus,. fed etiam fuperanius. piç^tnus proq^Papa
Gregorius moréfoomira.biliter intonan fo, collo jetenirt
guttur, in gutture vox eft. Quid per cçdlqm fondzecçlc-
fiæ^nifi focra eloquio defignantur/ In^qua mille clypei,
dependére memoranrUtt per hune perfe^üm numerum
numerus vniucrfos ^fteiidituu: quiavniuerfo hoftra.mq-
nitiojn foerp eloquio contmctur. I.bf quippe font præ-
cepta Dei, ibi exeniplaiiiftorum^fSienimtorpetanimus
à- eonditotis- foo ^defiderio, aüdiât qupd dicitift :, dtliges
Domintm Deum tuum, Sc reliqüa. Inpdio fortafle ubitur
proximi, audiat quQd..d/jCitur: dtfiges proximum tuUm Jic-
ut tcpfum. Res aliénaseoncùpifeit,audiatqqôd illic ft;ri-
ptum eft: Non comupifces rem proximi tui. Pc iniuria qu*
à proximi ore vel fado ftlata eft,ad iram mens açcehdituiri
audiat quod dicitur: Non quaras vltiotiem, nec memoŸ eris
tniuria ciuium tuorum. In carnis côncupifcentia male foür
data mens acceditur, ne fequatur oyçulus mentem, audiat
qïtod didum eft. Quividerit mulerem ad concupifenr
da n earn, iam machatùseA eamincor.de fuo. Contrainimi-
cum fprfitan quifque anirnum foum relaxare difpohit fo
.odioYaqdiat quod illic feriptum eft; Diligite inmicosye-
ftros, Sc reliqua. Sed his qui aliéna iam non rapfe,. adhuc
fprfitan inordinate retinet,audiat.qüQd iilje dîatqr: Ven-
dite qua popdetis, &.date eleemofyham.^Cima.ixtii; animus
qui perfrui defiderat Deosfimul&,fèctilo, audiat quod
illic feriptum eft: Nemo ptefl {mbut doininisferuire. A-
iius non^l neceflitatem ftipendij,fed adyojuntatem dp-_
fiderii poffellà retinet, ^udfot quod illic (üpitur : Qui non
renunciauerit omnibus quàpopdet>nonpoteïi effemeus difeipu-
lis. In collo èccleûæ,id eft,in focri eloquij przdièatione,
qü* pro foi munitione & altitudine turri Pauid fimilis
dicimr, mille clypei dependent: quia quot illic przeepta
font, tôt etiam pedoris noftri munimina, fiçut didum
eft: Ad feruandam itaque innocen|iam, etiam læfi à proximo
perdurare in humilitate feftirtâmus. ( Abel ante ocu-
los vehiat, qui Sc ocçifos diçiturva fratre, & non legicurj
reludatus. Sic de czteris foiidorum exemplis fentien-
dum. Quia ergo (n voce focri eloquij cuiu.slibet fi qu*:
rimus munimina virtutis inuenimus. Mille clypei. dependent
ex ea ,, omnis armatura fortium. Ecce enim
contraaereas poteftates» fi feftinamus fortes exiftere in
hac turri armaturam noftr* mentis inuenimus, vt iqde
przeepta conditoris,inde.fomamus exempla .præceden-
tium patrum, per quain cçxncra aduerforios noftros inex-
pugnabiliter armemur.' Et notandum quia ædificata
cum propugnaculis fois, dicitur. Hic quippe agunt propugnacula
quod elypei, quia vtraque pugiiantem mu-
!niunt. Sied hoc, inter vtraque diftat, quia clypeos prô
noftto munimine. ybiçunque volumus mouemus, pro-
pugnaculo autem defendi poflîimus, fed hoc mouere
ntyi poffomus. Clypcu^in manu eft: nampropugna-
culum non tenetur. Quid ergo intér propugnacula &
Clypeos diftat, niu quod in focro eloquio^patrura præ-
cedentium & mirâcula legimus, qu* .çperari non va-
lemus, Sc virtutes bonorum operum audimus, quitus
operando muniri poflumusj1 [ Duo vbera tua ficut duo
hinuli c.iprea gemelli, qui pafçuntur in liliis, dotiec ajpiret
dies, & inclinen ur vmbra. 3 Duo vbera eeelefiæ, duo te- ,
ttamenca. Duo hinqU» duo populi font ex circumcifi^-j
ne yenienpes &g,çntilit^tç..,vquwinfoç nutriuntur. Qqi-
qùe pqr humifoatem^ parudosdè intelligunt Sc peccaco-
res,.& cum charitate cutrentes omnia mundi tranfeunt
óbft^cnla. Qui pafeuntur in liliiç, hoc eft,, epdidifomi^.
fondqrum exeiqpli| vel dodrinisi. De q^fousfoperius'
tanquamex ^rmatura fortium difputatum legimii?. Donee
afpiret dies æternus, St traufeant vmbræ vit* præfen-
tiçj,, ftt hinc iàm.fopeitiuç difoutauunus. fyadam admon-
tem myrrbày dp ad collem thiiris^ ] Per m^rrham mjwtjft-.'
catio carnis ,.per th,us, deuqtfoiorationis exprimitur.Quafi
dicefojt-fpojufos. Frequentaboeqs,.^ pia propitfosiUu-
ftratioqe glorifiçabo,quos per paffoones fiue orationes in
virtutibus foblimes efTe inuenio. Aliter : Vox eft imper-
iedorum , qui cum àd montent myrtzi, & Collem thurls
afcendünt, «juando illorùtti, qmpèrmorliiffoahphem iar-
nis, &purilliraas,orationes defiderant. [ foiàpùlchra es arnica pîacùcrunt,mea, & macula imitator non es eft fcflè
in
te. j Hoç eft, ^uqd ait, Apoftolis » vt exhibent fibï glprio-
famécclefidmnqn babentemmacuiam mal*bp.ëraüdnis»MÇ<: ru-
- f ie f f .
^^indiiplicat* EddL.Î Venide hbano Jpo>ifamea,veni de li-
bano+veni. 3 Libanus candor infcerpretatur» îd eftj anima
bonis adibus çandidata, quam tertio hprcàturfpbn-
fus ytyemat. Primo adueniens in carne pet bpnappçra^fe-
cundo apfoluca çarne ad percipiendaln vifam æcernam,
tertio recepto corpore ad përtriiendà poft rcforredibhiem
gaudia^penpdà. | Çoronqberis de tapitè afnàna, de vertice
Sanir & Hermon, de cubïlïbus leomim, de montras pârdorum ]
Leones pxqptèr foperbi^m>p.atdi propter crüdelitacem
maligni.fofoïtus, çionrium yero poihine foperba infide-
lium corda, vbi immündi Ipjritüs. fedem nabënt î defi-
gnantur. iJufofondivpfzdjca^r^^^ taies advitàm folutis
conuertuqt, eproriantur çâpite, Sc vërtiçempuriunî,
id eftjprincipihus iniquorutn : quia de labore çertaminis
çrëfçit corona glori*. Aliter: Libanus, vt didumeft, çaii-
didatio inforprëtàtur. Nifi enim quis per candorëm fieu
baptifmaeû rémiflipnempeccatorum accèperit, ad
Chriftum venire hon ppteftN 5anyr,intërpretâturënim
lucerna: atnana,miquitas : Hermon verp, .confecratio. ’
Qige omnià^efetuntiir ad'Chriftüm^ qui qqos pôft ini-
qultatemilluminât, confectçt, ipfosqueepronau Decu-
bilibus lepnuni veniunt, qui de regum prinçipumque hu-,
iusfeculi domibus ad fifom ciirruiip De montibus i in-
quit, pardorum, qui relida elatipne fopèrbi*yël diuçr-
lorum philofpphorum traditione , fimplices Sc humi-
lps përgunt ad Chriftum. [, Vainerafti cor meum for or mea
Jponfa, yuinerajli cormeum '. ] ïnVulnerationecptdis,InVpoo- mà-
gnitudoamoiisChriftüneccleiu intelligitur. [
culorùpituorumy fxinvaoçrinecoliiMï. j Id'eft» in vnitate
fandadpdorum, &invnocrinecpilitui jd eft in vnitàtë
pia fubicdæ plebis id eft crihiuin, Item In illo itaque oeü-
lp eeelefiæ Çhriftp compîacuit, quo non temporalia, fed
æcerna conlpexit. Vnde Pfolmifta : Vnam petijàDomino hanc P faim. 16,
requir/fm : vjinbabitem in doino Domini omnibm diebus vi
mea. Et in vno crine çyffi,{qui non prhari vifibilibus ftuduit,
fed æternis. Quæ ecelefia , foror Chriftijpariter Sc fpohla
pukhra efl.Sponfo funt fciliçet mamma per tua fidem,forer fpror mea per Jjionfa.dile6tipneith[^«rf?rt , 3 In mamma*-
rum nomine, .fonûi dowofës prop tér. confblationem
infiriuorum,& paruulorum foftqntatipnem exprimuntur.
Suauitas gratiæ, pulchrior eft aufteritate.legis^ J odor,
vnguentorum tuorum fuper omnia arpmata. J F.ama foa*
uimmadiffuiaperorbemtotum fidei larior eft» quam Ve-
teris'legis, &p^trum.iiai ea,. qu* in fblà ïudæ^'çoâhgufoüi.
tur. QuiÜ per aromara » fou veteris te.ffoniçnti dôiiâ»
quæodori eeelefiæ id eft gratiæ foifkus fon&i, feu yjrtu-
tibps comparancur pulcherrimk^erfeueratfoinper fpon-
fus vices,reddendo ecçlefiæ,Vulnerafiicor ficut eum meum ecclefia for or mea laudauerat.
fuperius. Ideoait : , &rè-
liqua. [ Fauus dtjliüans labia tua Jponfa. J Quid per ce-
ram, nifiliteram ? Sçpermelnifileùfosfpiritualis f ^lel.'
in cçra , eft foiritualis diuinorum eloquïorum fenfos itl
litera. Mel cefafo diftillat» quia multiplices fenfos perie
fingulæ pariunt fentenüæ. Eabia fppnf* font dotfto-
res , qui multifarios fonTus facrisjiteris inefle pandunri
[ Mel & lac fub lingua tua. ] In laifte erudicio paruulo-
rum , in melle fortior dp.Cttma perfe«5tôrum fignatur,
Sublinguaid eft in ipeditafione cpjrdjs. Non eft necefle
fobnedterc, quid inde Paulus Apoftolus loquatur. [ Et
odor yeflitnpntorum tuorum » ficut odur tpurù. 3 j yèftiinenta
eeelefiæ, bona funt eius opéra , quæodori thuris comparancur
: quia cunda quæfanôtapro Domino agit ecclefia,
orarionum pro ea vicem reddunt^ntelliguntur etènim ve-
ftimenta eeelefiæ ipfius prædicacores, purasad Dominum
mundasquemittentesorationes. [ Hortus conclufus, foror
mea Jponfa , hortus conclufus fms'JignatUs. ] Superius in
præratione foccinbte diipücare decreuimus. Hortus conclufus
, ecclefia eft , Conclufus , quiaDominipcote-
dtione munira , in fonfl:a confiftit fide. Hortus , quia
B iblioth. Vet.Pâtir.Tom.y. rpultî