I '
lieer do tis.
B
Cant. f.
Coiffa
Ne Ct oratio
Ôétilis
•' Fincfruftib. Mat. j. &
Telia iz.
D
prate pro
me pecca-
toiefratres.
Afnalarij Fortunate Epcß. Treueren.
lum, nifi vtmmque fibi milèeatur : quômodo née corpus
Dominipoteft elfe farina fola,aut aqua (ola nifi vtru mque
aduftatum fuerit & copulatum, ■ & parfis vniils compage
folidatumvQuo & ip£olacramento populus nofterolten-
dituf adunatus ; VtquemachnodUm grana muka invnum
colle<5ta& commoHta & commixta,panem vnum fàciunt:
fie in C lnifto,qui eftpanis ceeleftis vnmrefcirmis effecor-
! pus, cui cbniunâus fit nofferttumerus&adunatus. Om-
! nis popules intrans ecclefiam, debet iacrificmm D eo of-
! ferre: A t cantores, qui Hint de généré Leuicarutn, propter
inftantem necçditatem cantandi, non habent licentiate
hucillucquediTcurrendi, vt finguli offerant cumxæterisv
Statu turn eft eis> Vt penitus non fint extoftes à làcrificio,
cuftodire aquam & Banc vriüm offeree pro cæteris. Populous
offeirvinum,cantoresaquam«Sicut vinum &aqnavnu
fiuntm calice, ficpopultis & cantores'in corpore Çhriftu
Cantores more Leartarum'antiquorum>qtH omnia necefi
faria tabernaculi prouidebant, quærant aquam ad fbntem>
6c lenient earn coopertam vfque ad tempus làcrificii,& tüc
mundameam offerant. Pofteaponit calteem in altari dia-.
conus,& ludaritim lüum in dextro cornu altaris : Eft habille
ad hoG,vt quicquid accelTerit fordidi, illo tetgatur, & lacer
do tis mimdilfi mum maneat.Si perincuriam lacerdotis
ante horam làcrificii aliquæmaculæ inhælèrunt yariarum
tentationum,has fuo ludado detecgat.Hor.t làcrificii ka vi-
,gilet,vt nulla* poffîntinhærere, quantum humanafragili-
tas finite quin illico repellâcurin oftio luggefiionis,ac quie-
ta mentepro peccatis aliorum intercédât. Vnde Cyprianus
in lermone de oratione Dominica:Quando autan ftamus
ad oratidnem.dile&iuimi, vigilare&iucumberead preces
to to cordedebsmus. Cogitatio omnis camalis Sc Iqcularij
ablCedat,necquicquàuituncanitpuSîqnamid lolumcogi-
tet quod precatur.Ideo 8c lacerdos ante orationem præfa-
tione præmifià, parât fratrum mentes, dicendo, Surliirn
corda, vt dam refpondetplebsjHabemus ad Dominum,
admoneatut, nihil aliud le quamDeum cogitate debere.
Glaudatur contraaduerlàriumpc& u s , & lo li De o parcat,
nec ad le hoftem Dei tempore orationis adke p^ciatun
'Obrepir enim frequenter,& pénétrât, 6c fubtiliterfallens,
preces noftrasd Deo auocat,vt aliudhabeamus-in corde,&
aliud in voce,quando intentione finccra Deum debear n©
yocis fonus,fed aninîus & lènfus orareiquæ autemlegnicia
eft,alicnari 6c càpi ineptis cogitationibus Sc prophanis, cu
Deumdeprecarisîquafi fit-almd»quodtmgis debeas cogi-
tare.quamid quod cum Deo loqueti&QgombdotedDeo
audiripoftiiks, cum re ipfè non audias / viseftè Deum tui
memoreniicum rogas,quando tuiplç tui memornpn fis?
Hoceft de eohoftc in totum non cauere, hoc eft, quando
orasDeum,maieftatem Dei orationis negligentiaofFen-
dererhoc eft vigilare oculis,& corde dormice : cum debeat
ChriftianuSj&cumvdormit o culis, corde yjgiTare,ficut Icri-
pt'umeft éx perlbna Ecclefiæ loquentisin Cantico canti-
corum : Ego amnio,& cor meum v'tgilatf Quapropret lolicioe
& caute Apoftol us zdmonet,dicensilnjUntes orationis Vigilantes
in fcfidocens fcilicet,& oftendés, eos rmpetrare quod
poftulant de Deb polie,quos Deus vidéar in oratione vigilare.
Crantes autem, non in ftudiuofis Scnudis precibus
ad Deum vemardneflicax petitio eft, cum precaturDeunv
fterilis qratio.Nam cu m omnis alQpr nonfaciensfruclutnrcxci-
datur,& in ignemmittaturiv tique ôcfetmo non haben&fru-
«àum,promereri Deum non poteft, quia nulla ©peratione
tcecundus eft. £tidcircofcriptura diuinainftruit,dicens:
Bonaefioratiocumictunto& cleanofyna. Q u o fà£to,reuerri-,
tur ad populum kcerdos., & precatur, v t orent pro illo,
quatenus dignus fit yniuerfe plebis obiadonem offeree
Domino.Prælêntes adoiatiqnes prælibatæ lunt inParali-
pomenon,vbiorat turba cantanfibus Leuitis* Poll holo-
cauftum riempe incuruatus eft rex,& omnis populus. Au-
ditiidicere,quod plebs eadem h ora très yctficulos
canterpro CzcetdotciMittattibiDoniinusau-
xilium dejkntto, 6c duos lequen-
D t Sterna,
C a i\ X X .
C Ëquituf Sécréta» Sécréta ideo nominatur, quia fçcreto
0 d ickurin hac primp nomina tur hoftiafiue lacrificium,
oblationn hac precaturlàcerdosper eandem hoftiàm pur-
gari vfquequaque.Sacerdotis fokuseftiloli Deo offerre fa-
crificium,aeideo qpia Deocogiîacionibus loquimur, non
eft neceffaria vox reboans,fed verbaad hoc tantum, vt e i f
dem admoneatur lacerdos, quid cogitare debeat. In lequcti
nam que oratione clamat ad populum, vt quod ipleiam ha-
berjhabeat&illcihoceftjlurfiimcor acdeinde, vt gcatias
agat Dcopro lerenkate mentis. Igiturhocnecelïàrio ex-
tolliturvoce. Q u od omnibus licet finiul agere,ideft)gra-
tias referre Deojhoc aedamatun Q uod adiblum lacerdo-
t«m pertinet,ideft,immolatio panis&vini, lecreto agitar.
Quantum enim vi&imapræftabatin veceri teftamento ad
Domini lacrificium,poftquamdu<ftaerarad oftiùln taber.
naculi,tantum præftat facrificium in prima pofitione alta-
ris.Nonpoteftiam mutari.nequein melius neque in dçte-
rius.
fyevyvhflo aütèpdfiiqnm bominijm prapa-
rdtione.
C a i s X X I I .
TJTŸmnus ideo dicitur,quia refertus eft gratiarum a- 1 J dtione,&laudibus Angèïorum.Præparatio^quia patat
fratrum mentes'ad honeftatem decentem coniiçntui
lanftorum Angelorum, quifolent adefte confecrationi
corporis Chrifti,&adipfam reuerenriam tanta: confécra-
tioms.Ac ideo excella vocecàtatur, Officium ho ci^clioa-
tur à lalucatione quæ didtutanteSurfum corda, &finitur
inhymno>Sanau^fcn&us,fan<ftus:pr*fens officium rempus
illud nobis ad memoriam reduciç^iïando Chriftus in
coenaafcendit in coenaculum magnum if racum, 6c ibi ïnul-
ralócutuseftcum difcipuiis^hymnum retulitDso patri,
quem Ioannes commémorât, vfquedum exirer in mon-
tem ©liueti.Ibi gratias egit Deo, ibi hymnum canrauic,in
quoprecatuseft Pattern, vtleruaret difcipulos fiiosàfna-
lo,dicendo, : N on rogo vt toilds eos deniundo,fedvt ferm eos à
mak Et vt fanai permaneanr/ubiunxit : SanMra etisin ve-
ntare>8c ltcrum.-firpro eisfanttifico meipfum v t fm & ip fi f a
ütficati tn i’eritate:Etyti n coel urn tranfeant.dici t ihfëq u e n-
ubus,rater,<juos dedijit intbi, volo ve vbiego Juni & 'Ali (hit mc-
cum,vtvtdeant claritateni meam,quant dedijli tnihi. iüxrahulrc
fenfum.altare eft menü Domini, in qua cóuiuabatur Cum
dricipuhsluis: Corporale,lintcum quo eratipfe prÉcin-
ausv-Sudareum labor deJuda proditore.Hanc ordinemfe-
quiturlacerdos:Cum fuisauditoribusafcenditin ceehacu-
lmn,quandodicit, Surfum corda: Auditores iélpondcnr.
Habemusad Dominum. Qupd precatuseft profein mX.
fatione,vt cpr fuum dTctaliehum^vinculis mundanis,hoc 1
mine rrtonet auditores fuos, vt pro tanto donó gratias
gant Deo: Auditores confirmant dignum & iuftum kaefi.
ie,&c®tera,vfque,per Chriftum Dominum nofttum. Per
que^rtconciliaci&mu. D e o , perillam nofttesgramrum
aâioncs ofFcriniUi.'& quia non foloni ea renouaoi funt lier
Ciinttnin.quælùntmterra.fedetiamqioeinçcèlis'recolit
cocleftwra,laudes. Q u ian .d efa crifiao a.itur,refta{vt«.'
gratlaium adioncsiquas facerdos offcit, pro facrifieio eius
acapiarnosr&mmifteria Angelommou e re colontu rin
pralenu hymuo.pro eorum facrifieio. Mud mrendenAim
eft « omnibus ofteiis immokrionis s tali nomine cenfen-
dunj eue rifibile alcare,quale eft cor-offèrenrium^Tcmporc
quo hymiius ante paflianem cclebramr, 3ltare noftram
aptatur akarc thyniiamatum , quod fignificat fpecialem
qHommdamper&<aommviram!eommfcilicet,quimaio-
” « * S S perfeâione.eKrindtisprôrfiisàclbpirisiliebdbris
omnibus c am * , fola Domino orationum vota efferent,
nihil quidem dècarne quod fe jmpiignet, nihilW confcjentiapeccati.
vndccomutbeunicacpaueintihabentesiibd
dulcium profijfione lacrymarum optantes venire & parère
ante faciem Domini. *
O ^ a ijp qu? fiiperpofitaeft mptiore officio,Deo depn-
rata cft.acp hocsiailicata.id eft.d terrenisfeparata.^ ro..
r - ■ leftibus
Prxfationi
Æ'5'Ôfioiuii
Btfuiij.
Mdtth.ii
Han. j;,
perfertors
H
ôblatio i*\
folie! c.hóri
Angçl<
E k.iS .'
I Pjdl\ 79'.
I quid fignlc
I Multidifc'c;
I &uii'chrifti
I ilU -diïcïpù-
! lipér litb-;
j diacones :
I lepra: fent
)e Ecdefbjfic-. Lib. I I I.
leftibus (ieputata:. In iiia oblèruaturi vlc|üëduni èx eafiat
corpus Domini,aepoftea affumaturih coelum.întimatum
eft, liancpræparati'onemqiïæcelebratdrin altari thymic
inatis i lacrificiumi Angelbrum ad mémbriarh hbbisrédü-
ccfe,acidco quod dicit làcerdôSjQuâim laud ant AngehV
.Angelorum lacrificium cft.jn AngelisjArchangèlös Intel.'
ligimus.DÓmiiiötionum lacrificium,âdhorrado, inquibus
feiincipàtùMntelBg^ws^icutDbmiriatiohesllibifecfâfibi
hàbét Àdgelorum agminai quibus mira poteritià præémi-'
nent: fie & principatus lpiritus bonprurli Angelbrum,qui-
bttsadéxplendadiuihahunifteria pnniéfpâtur» Qmd bm ii
naritur,prihcipantur.Pqccftatiim tremorj ablofütnq; Vir-
ttitumqjac beatorum Séraphin agminum fôciètâÿ fanifta.
i Coelos prb thrpnis politos intelligimus.quiâ coelüm ledeS
Dei dicitùrîHilq; cqniutigimitS Gherubiri.fiipcr qùæ dici-
tilr Deus Iedere,fiçur Plàlmïi s,QuiJeÈ:s,induit, fuper cbetti-
Oin,dppùre.Hisnbtâm otdinibus prælibatis/ôrdodecimus
COnclicionishumanç%dnekuseft:ex cuiusÿoc'edîcit lacfer- :
dos , Ciito quib. 6c poliras voces vtadmitti iùbeas depré-
camur.Hyriinus lèqjufehs,qui âdditus éft prim çuôhymn o,
à SixtbPapaadditus eft, vtin geftis pontificalibus legitun
Ita enim (criptlim éft: Hié ebriftituit, vt incrà adfiorlem la-
cérdotis incipicris populus hyiiitiuhi decancarettSariétus^
fahdtuèïlànôVüs, Dotninus De4is.Sababth. Idem hjrmnus
hbrum duorum ordinum voces cohtinetrOrdo Angelorü
dicit, Sandhrê j (âhdtu^kniftus, DortiiiiUs Deus ïâbaotfij
Pléni fimt cceli Sc terràglorià tua.'brdo hominum dicitj, O-
ïatirtàib excelfisjben'ëdidfuisqui venir in fibmine Domini.
Quàni 'paftémkymhicahtauitturbadie pàlmarum pr*ce-
dens Domiiluln Hierulalehi. lamdiximus de altari, quid '
fignifiéèt : dicéfiduni eftde lùdàrib. Siidarium iacens in al* |
tari,fignificat labbrem^quem habent A n g e lip minifterio
KunknOjfiuë perfeéfi viri,qui non ceflàrit ôra'rè pro hoftri
fragîlitate.C0lfpbralè vero intennonem hbn fidfab. Stant
intëfiïn épilcdpi fiiié lâcerdbtéS leu diacbni poft pontifi- '
céilùbdiacohi vér'Ô.in facieeiüs .Ibi illüd àdi mplefursqu od
-tn ffiëmorato coenaculo dicit DorhinuS dilcipulis luis lè-
cundü Lhcâtn: Re^'sgentium dominantur eorum i & cjuipotc-
Jlàtem habentfuper ïbs,beftefici vècantur\vos autem ribnficfed qüf
tnakreft mvobis,fiatJicutiunioï:&qiiïpracejfor eft,feu t ‘nïinh
ftratoY.Nam qüUmàior. eft fa t rccun.bit an qui miftiftratitfonM
qtti ÿccutnbitjEgo dût an tn medio yeftiijum -, tanquditi qui minx-
ftrat. Mliltos difcipüfös Chriffi ddârina habehàt, de qui-
bü's eiàhtillicentum viginti, qtti die Pentbcoftes fimul iH-
uetttl fiintin vnadomd. ^ Deipfiserat îolèph.àb Arima-
thiâ, dilcpultis Ielu ÖCcüItu^plópter riifetumliidæorum:
6ciplèbàiülatofaqüæ,qiii luiê'épiteum in ccctiaculofiib,
cui DominUs mandauit, Dicit tibï magifter. Hi deniquefiue
effentCQrpôiâli'pofitiôhc iniecenaculpi quandb Dôminus,.
tÔlnauitdeù flbn fórertt} taméfi bitis çb-equio non déerât:
ficutiis nbn defitit, qqi fttauit coehacplhm itfagnüm. Hos
credimus defignari per fubdiacbnôs,qui in faciç liant, fic-
Ut ftletitillc fiüeperprælèntiamfuam,{eùper nliftiftefiiim,
cùiuS état coénat:ulum:fiue mulieres,quæ perlèüérarunt in
pnllione Domini.de quibus Gregorius dé Mbralibuslcfi-
Bit :Scd ëüm àdcriicis hdram ventuiiièft,emsdilcipùlbs
gfàttis éx pérftciïtibne IiidæoruiTii timôfihùafit | fugèrunt
iingüljjniulicfés adftitetynr.CHtafi etgô tonlumpta carne,
bs Dbiiîini pejli luæ ad lu fi t, quia fortitudo cius, pallïonis
jtempoi:^',fugientibus dilcipulis iuxta'lè iqulierés inuenit'.
Stetiteqiiideiîi aliquandiu Pétius Med ptfft territüsi nega-
üit: Sretit etiam Ioadhés, cui.;ip.lô prucistempoire ditftuitl
é'ftjEffc mater ttia'Sed perlèuefdre mihiftie po t u i t, quia de i-
plb qudqüeIctlbtuméft,c\\.i'6dradolefceriS quidam fequebdtur
ilüutftiidonefuper nudo, &tcHuerunt eimi àt ille reietta
m
b e Hjmno, Sanäusfanäusfanclus.
C â p .; X X I I .
jf jO f t hÿmiiiim inchoatum,Satl<^ii9,lan(3:ii9,lari(ftusiin-
d clinafttfè, & qui rétro liant, 6c qui in fadé, venerando
fcilicet maieftarem diiiinami&incarnationem Domini,
quæ intrödudta füllt per can turn Arlgélbrum& turbafumi
Angelorum concentus,dicendo,San6lus,fan6ius,fimd:usi
Dominus Déuslàbaoth,niaieftatem diuinanl intrödücit:
Tüïbaruin verdiDömihi iHcarnatiöriern, dicendo : Béne-
didus qui venit in riömiiié Doitiihi,01ahna in éxcelfisi
beTeigitur*
i cav. x x i i i
Oiuê partes
Hymni.An-
gelorix vna,
tutbarùm
älterä.
QiJj funt
inclinati.
findóne,Auditsprofugtt ab eis. Qriiètfipöftea v t verba lui Re>
demptdris'aiidirer,adhpram crucis rèdiit,priiis tarnen tef-
n tu s fi igi r. M ü li ere s au te m üon foluitt hön timuiilè néque
fugillèjlèdetiam vfque ad Icpiilchriim ftetiffe metnofari- Uir.Dicicérgö, Peilt mea cönfimptis 'cdrntbus adhftt os meum,
hoceft, 'Hiqui'meaé foftitijdini prbpinqùus inhæreà’edë-’
b ue r unt? pa ItÏ o n if me ^ iempotb timoré Coh|iirr(pti lilnt,&
quas ädexceriora minifteria pofiiijih palfione
mça fine Formidine iiihæreré mihi fide* -
liter iniieni.
Biblioth. Vet.Patr.Tom, 9.
I^Erléüefahtïelfb ftàiités ificliÜati Viq; dümfiniaturorii-
nis prælehs bratiOi id eftj vfqj dum dicaturpoft oratio-
hem DomihiCaiTijS ed libbra hbs a malo.Qdod n.lequitur,
vlq;,Per oriiiiialèçulalèculorUhii eXpöfitio eft nouilfimæ
pëtitionis DominléS oràdopiS.IlIii n. funt, quibus Domi-
rtüs dixiiyvosauiem eftis, qui petniahfiftû mecuin iA tentatïoni-
bus mets, & ego difpbtto V obis ftcut diftofuti inihi pater nteus regnu.
Vridfe Beda in tra&atu ffipeFLucäm?Non inchbätioni i)a-
tieiltiæ,lèd |jerfeueratiaec0eleft|s regnîglofiàdôrtâtiifiqiiià
himirum perlcuerantia,quæ alio nomine Cbhftahtia vöca-
turirpbur qupddam 6c fortitudo mentis, cundlarumb;, vt
ita dixeriffi,eft idölumnayif tutüm, qiiae cutn beiie red a &
firma cofififti t,nihil eft cettiilSj hihil tutius bonis iribribiis
f.Ipfi ftätlt ihclinatijdönec libeferitur à ftialö.Hi h. liirit A-
poftbli,qüi magna tiribulatione étant opprelïî : Antëquani
audirent Domini rëfilfredtiönerrt hbh te audebant érigefèi
vt cohfitereritur le bflè Ghrifti dilcipuips.Hi quâuis ih p a f
fibrte iion forent prælèntes,taineh pbrletiefat poft Ghrifti
feluirëiftipnem in teiitatibnibiisiN bn h. fiirgütahte lüclj
dequaPfâmi{tàdicii,Vanumeftv^èbisdnie/ucefttrgérë,id e fti £fai jig
yaniihi éftgloriari àiitequam fefiirgatis i môftüisiAt qüiiii j Subdidcoiii
fade ftahf>fignaritdifcipülos occuleôs propter-metum lu - l3ui.^ nt il^
dæbrumjfiuent'iiliéces$qiiæGhrifti^bteràdtihfàcièpérfî- ircopi
Here.Sua inclinàtione fubdiàconi inoeftiriam ebrü lignant, G
dé quibus dicit idem qui fiipra iri eodem. N on aut idéolo-
ltis mulierum plandhis eum fequebatur, quia nô iunume-
rds etiam vlrotiim prælentiiim coetus de eiüs erätbalfione
moeftiflirtiüs:led qiiiâfoemüiëus quafi conrëihptibilibrle-
kusjlibëriùs pbtératprælèntibus làcerdotibuSi& prind|ji^
bus,& magiftratibus,qüid coiitfä ëos lehlèrit,ollétârëjqüi
boterant non dolërejquandb euiii, quërh nimip âtiiorë di-
lexerunt,(5c noueruiitinnbcëntcmiab impiis compreliédi
ligarijdùci ante eosjlpui in ÊciemjfiagèllarijCrücifigi vide-
iüntf Qyid fignifiteteorum ëreélio ante finitam bfatid^
néirijfi Dominusdederit, congcuis in locis monftrabitüri
Nuiic de T e iGi fVR,dicëduin eft: Ab initlô Oràtionié vlqj
lôcum vbi dicicur, Et in eledloriitn tiipru iubeaà grëgè hu-
îiierariper Çhriftüm Dominüm noftrum,celëbratur làcri4
fiÊiuni eledlorum qui non habent in carne quod eis repd-
giietjneq-jin cbnlçiciitia qu^d cohturbeoSicut n .duo alta-
iiaei äc in raberriäculo Moyfis, fiue in tekiploSàIoft|Ôiii§i
Vnum thymiamati^alterumjhqloçauftiiita fiint diio làcri-
ficiâ iàHftæ Ecclefiæ. V num eftftn qùo othneS catriâles motus
Ibpitilimt,dé quo commeffioraùithks.oi nuhCitemm
comtnemorâdum eft.Alterum eft,ih quo necelïe éft qub-
tidie carnalës motus maétare : de qüd iii pofterioribUs dl-
ceiidum eft.Inpromptu altare thymiàtiiatis è ft, ék Vtrbqj
officio capirisfiÿlicet.& corporis ivlqUe adlbcutn de qiid
luperhis titulatutn tft.Nunc vero reddendurtiefl,cur oratio
prælèns & ptæfatio lecrete dicâtur, èxfèrifiphe Cÿptia-
bide Dominicaoracione:Sit,inquit,oraritib»(ermo & pre-
catio cum dilciplitia,quietém dbntinens&: pndotem;Cb-
giremus nos fub conlpeélü Dei flare, placendum éftdiui-
nis oculis & habnti corporis, & modo Vocis.Nâ vt impii-
dentis eft clapióribus llrepérc.ita contra Congruit verecü-
dd jtnodeftis precibüs orare. Deniqj magifterio fuo Doiiii-
n us lécréto dos orate præcèpitj in abditis 6c femo tis lo ci s,
G g ?___________ in CUTèigitùt.
Oratio ci- inisfecrC-
dicenda.
Serrrt.6,
Matth.