
deiitium dira soimema pradicuntur & vera refurreiäio
Corpora™ demonftratur. Talcntuingenus ponderamcit
ÄuxinvU'O-Sunc autem tria genera.- rmniprü qmnquaginta
Ùbrarum:nudium,fepraagintaduarurn:fîrramuin,ceDtpm
T m a à A c u m a a im w i e r u f i h u h o m m n m f i d e m M f tM n f i i t ,
f L iudici«i fi éAdnag fdunneu,m fe'od.q] uMädo : pieM dies autM hora efle# de »beat,
hon dicit.Sed confiât proteClo, quia quiaba teu lecretl. ra
hivftetia quoddt ipfura feiat. Dixie fupenus ad momtioneii
Cd otnnes : nunc autem oitendit.quld m nouidim.\hotalblCfaaurusfit.
Scimusquia tudiciurndedlt pater hlio.ee
Dleiacturusiit. otiumssj«.«-------- ; ,
qui in primo aduentu fecundo vemet
iudicacuru*-v,uosëcrnortuos.,
£,.i ir, „rimo adnentu venir iudicandus,in fccundo vernet
Nullaautem lingtiaporeft enarrarequantitetroteslb»
trant.curo cariumSt terta ardebit, fonus tonlttuorum &
fulâurum audietur, Angelirefonanre. tubas morralai tur-
bam concutienr.Cutenim.npn aedamus quodililA rtge-
Hqih corpora-deaereairumuntivr frequenter vili a partite
legunrardbiioæreodebeant.hifmiAre.,vtfeeeïUntquanüq:
Etominusper rubieClamcteaturamloçucus efttnrbts- Adhuiîciudiciidiem
orane, nouem ptdipes Angelotuni ve-
niennomnes homines bppi &mali. [Tvncfipinunftiema.
ù liam M Petjèffionéauaoruas mdicandi.maieltas pro
pdtelUre. IvlulnaureVn puraueiuntinval.elofaphat.qm
eillocus inrludæafiHurum elle iudicium ,-ie J uequaqnam
vërum eft.quamuiforiet lofaphar iudicium.fed m aere enc
nPauJusdictJrademurirtaere.&foiimpercurnDornin
o erimus Jucmgrc^bmtnrMtmn onm ^ene«.Quicunr
oueibiritbm.'itæhabueranciminortaleni, iicutAugeiiK
hommes ibiaderunt.- [Erfrp.rabiws*bumcem fient (Afin
fcparatbuesab'ltAdit.) Qmaianidixecct,egofunipaftotbo-'
nüs,perfcueratinipfaparabuWquoaheutpaftoradverperaraouesab
fectftis ymihi fecifiis ~] Attendendtim quod dixit, dçitfs tfti- !
himisfratribus fuis, hoç,eftsqui Deunvpacrem ètediïntiSc
ipfuminuocant>& noluntelatijfèd hunules (p:ritti. [T»nc
duet his qui kfiniflris erunt.] Notandû quôd non haèet.eius,
fedtantumàfiniftri^:qùiaDeus.Uniftrum)ùliilbabec;Vn-
de feriptum e(k.Viasqu<t a dextffsfitttt,nouit Domtmu. Pemer*
Cæ verofunr,quæàfiniftrisÇam.[Difieditekme., Eecetern-
bilis & timenda vox,etiam fi nihil add idiflèt,qùia qui àDeo
reCedit, Diabolo traditur. Et nihilaliud extraDeumjnifi
malum inenarrabile. [M<i/ed/^i.]Maledidus nôpoteft t(-
re,vbi eft benedi«St.us. A Deo ereati benediâi,6peribus.vë-
ftris maledidi. flntgnem sternum, qui parut us e<t Du bolo &
Àngelis «ias.^lAÎgncm «ternum difcçdere,>id eft inordinate
càdere piæeipiuntur, quia iaipabijla o ie crude liter cm iftâ-
di funt.Æternus crit eisignis, quia lù-etipJfi finern peccandi
habuiffen^tâmenvoluntatembabueruntÿ&fempeivvîüe
I re,Sdemperpeçcat;e,& ideoexvoluntate fine fine damna*
hunt ut.[Qu ip.irat us eft Dittbolo & Angelis eii».] Hic apparat •
quod pænæ infçrorum nô pro honmnbusi fed pro Angelis,
malis parat^ tunç„Quicunqj.in côiortium eqi um per njala
opera feipfum iungir, fuftinebiç qux ille babet niftinëre.
[Efuriui enim3&nbdediftis mibimanducarç.~\ Et cseterà.De o-
mnib.quib.iufti çoronantur impij eôdemnantur,quia con
trariaeius çgemr\£.[htibHntbiwftt:pIiiii<mtttérnumJ]I)uiib.
vicib.in hoc loêo Dominus affirm, at,quod fupplicia aeterna
erunt impiis. Sic dicuntut imp;j in teternisluppliciis eiïè,
ficutdicunturiuftiinvitaætèrna, Etfiimpij nô dlentrem-
percniciâdi,neciiiftifemperg|^)rificandi,licutdiciintGrée-
!ci.Origenes eorum doctor eximiuserrauit, putâs diem iu-
dicij fpacium, mille annôrum obtinendum, vt hocfpacio
venirentomnes impij aCtapoenitentia ad veniam, Sc ipfe
Diabolus.Etper multos annos itadocuit. Gum aùtem au-
jdiffetifta.duo verba, ignem aîternum, & fupplicium æter-
num,recognouicenorem fuum,&venit inSynodum ô<pu-
blice côfeflùs eft iè recognouiflè erraflè, quod impij açter-
naliter debuifïènt cruciari, ficut & iufti in vitàætérna æter-
naliter lxtari, & accepit poenitentiam, & abftinuicàmifle
officio vfq; ad diem mortis fuæ. Et hoc retinendum quod
hisquiiudicatutus dicitur, filius hominis vpeatur, viïcia-
mus quia quiiudicatus eft, ipfèidem eritiudicaturus. [Er
faftum efl cum confummajfet le fusfermones hos owww.JCôTum-
matio adperfeCtioneip pertinet. Bonorum enim eft Con
fummare,id eft ad perfeCtionem deducere.Confummauit
qui quantum voluit,dixit & quod neceflàrium elïé fciuit.
h.ïdisfegtegari vt hosmirtawnyqamrriatiiionempllos
inaliani. Similiter Dçus tuncad vefperamhuius
mundicobeantus fuasoues in odile hæd,°s in herebum
ietrufurus.[Kj!ara«?8id«ii«« àd'Xtrjt] Ideftmbonam
pacten»[Hedsa»«ina>i^«r]Ideftinma^mpattem.Vt.
oeantuuncquiadhucviuunt.vtfeftinenreuçouesChrim:
v.èftiantnudos,&aiantindigentes: viuantiimpllciter.noti
derâpina, neq; noceantalicui, quia qui h ïd o s ln hac vira
imitaeus fuerit.ibcius tuncimpiorum erit. Haidis côpatantnrquodlafciuumeftanimal,&
luxuriorumquotumlimiksfunt
dUToluti m voluptatib. fuis, luxutiufi & auan erga
proximos iuos.[T8nc duetrex hit quiàdextrûimerunt.Vcni-
te benedictï patrit i»«,hoc eft meçü venire, cum quo hçredes
eiTedebetisvitæietetnæ.Benedicit,quiaadimagincmüei
f i a i , ideo bencd^üi’[Pofiidite,bocefiabf^vlla .«trad,âm e .] ,
TParatntnvobû regaunC] perprafentiamDei. Regnuni,laianimanlioné.
quænonanguflabitur vobis icddllatabltur
fpatiofe. [A umfiimme maiidi.] Quan»vnâ beatahyn pnn-
cipio aDc-o ctedimus elfe creatam, vbi hcret receptaculu
iuftotum. [Efitrim mim mmembritmtis.'] Quod eft tcd e lia
mea.' Et tkdijlit mihi mjr.duurc. : Siue cibo terreno,hue 1^ -
titualï.[4i«ai.é-deCi/?ainiiiifsr«ni-]Sicutcibmfpmtalis>(.c
eft Se potus. Vnde&B.Panlus dicebacBibebant de (piri-
tali. Hofpesdicitut&quifufcipit
Se qui fufcipjair JHofpes eram hofpitio indigebam &
fuihepiftis me, quia hofpesnô iblum fuicipiendus, fed &
trahendus Se quærendus. V nd e& B.Tobias cum federet ad
mcnCim mifit filium quatre» quil“um eoederet.[N!«fin,o-
«Merai/!«lM.]Bftnuditas corporate, & fpiritahs.V nde dlaum
eft. Beam qui eufioitt veftimmtaftu ne nudusumbultt.}
Infirmité,& vïfitaftit me-J iftt ih infirmitatc çorporis,&ininfirmitatcanimçvifîtandiftmtquiDeum
pattern inuqcant.
Cum enim aliquis in tribulationib.huius fèculi trifiari inci-
pit.tunc infirmatur. ,Quem fi quisvifitaucrit,& verbofuo
confortauprit:mcrccde né carebit.[/« carcerg eram ,&vem-
ffisadm.] Career à cohercendo dicitur^oquodreubi co-
herceantur.Hoc eft côftringantur.Carcei euam anguftia&
pulillammitasanimi intelligi poteft;Ethaec omnia pietatis
opera & carnaliier# fpiritaliter excrçeri, pofluntmtelhgi,
& ad adualem vitam pertinent. Qaæ qui ftudiofe adim-
pleueritinhoc, poftad theorieam De i contemplaaonem
beruenit, in qua fine fine oculi eius videbuntxegem in de-
totc fuo. [Amen dico vobu, quodvni (U hisfratnbus mets minimis
Sequitur eiepofitio Cbriftianiin Paßonemdominicam.
Dixit difeipulisfuis.Scitii quia poft biduum pafehafiet.'] P a t
cha Hebræum eft nô Græcum}néc dicitur à paffione,
fed à tranfitu,eo quod pereuflor Ægyptiorum,quiDiabolus
intelligiftir, percufîis Ægypriis nô fuerir aufus intrdire
.in domos Hebræorum propter fànguinéagni.queminpo-
ftib.videbat. Vel alio modo à tranfuudicitur pafeha,<^uo-
niam Dominus per dorqos Hebr*orum traniiuit rpfà no-
£te, quando Ægyptij perçutiebantur vt fàluaret populurn
fuum.Hocaüt diftaçjnter pafeha Sc azima.quia pafeha ipia
prima dies erat quando agnum côedcbant. Azima auté fè-
ptemdies quifequjsbanturin quib. non audebantpanem
côedere de fecibüs infeCtum, & ideo azimi dicebantur ipfi
àits.[Etfilius hominis tradetur y terucifigatur.fhiàuumcàpofitum
nomen eftex aduerbio bis & Grçco dto,i duu.Poft biduum
poft duos fubauditur dies. Ecad hoc refpicit quod
dixit fiuus hominis tradetur poft biduum.Nâ pafeha in cta-
ftinum celebratum fu it, qma quai ta feria hæc loquebatur,
in quinta feria paft ha celc brau>c, h.e.agnum côedit. Sexta
feria quod eft biduû trad it us eft. [Et filius hominis tradetur-]
reCfce filius hominis quia diuinitas inpafïibilis Sc fola caro
paffaeft. Tradeturàludxis,quia quécunqj occidere vole-
ban t,adiudicabant eum moi ri&tunc dabant poteftatiRo-
manæ>quia ipfis nô licebat nec arma porcare necquemqua
occidere. [Tuncpengregatifuntprincipesfattrdotum m atrium
principisfacerdotum,qui duebatur Catphas.] Quiaiam conOi-
raiierâtvteum occiderent.Nunciteium côgreganturagé-
j ces concihum quo ilium côprehcndam fine curbis.Cred e-
; ‘bant namq; eum inuituin pati &timebât fi vna vice de ma
nib.eorumquôcunqimodoeuaderet quod vire ri us eu m
_ | g g i m
ifiudvenudari multo ,&ddripaupetibus.’] . Venundati multOj
qliia trecentis denawi s , id eft viginti quinq; f*lidi^ venun-
dari potuiflct.Tame loannes dicit,quia libra vnguehti fuit.
'Hoc eft quod eum vna libra poteratcomparari. N on dare
volebat pauperibus,fed au^ritiam fuatp aggregare.
autem lefus ait itlls,quidmolefti eftis huic muliert-] Moleftus dicitur
durus,irattis.[Opus'bonum operataeftin me.~\ Alij Euan-
gelifts dicunt quare Deo placuerit opus hoc pretiofuth
fieri.fpr<e«f»if inquit vngere caput meum in fepulturam meant.]
Quoniam ipfe non erat in monumento tarn diu vt necefla-
riem foretcondire corpus oius dearomatibus. Permifitifti
mulieri hoc fibifacere, vt & mortem fuaro per hoc faCturh
oftenderet, & deuotione mulieris adimpleret quae ob hoc
ipfiim vnguentum emerat.] Paupertoenimfimperbabetkvo-
bifcum,meautetn nonfethper habebitis] De prafentia corporis
loquebatur,quiarecelTurus efatab eis. N 5 praefenriadiui-
. nitatis femperaueft omnibus eleCtis fiiis,ficut ipfe-poft re-
furreCtione fiiis difcipulis dixir.Eccee^o tobifeumfum vfquead
confummationcm fccuH. [ Mittens enim h<ec fubduditur mulier,
vnguerdhim hoi in corpus meum, ad(epeliendum me fecit.] Hoc
eft officium quod poft mortem mea mihi faciendum erit:
pr^uenit facerc me infpirante.quod prx celeri refurreCti*-
nefacerenopoterit. [Amendicovobisivbicunquepradicatum
fuerit hoc Euangelium intoto mundo.] Ae fi dicat. Cum pr*-
dicaiurEuangeliummeum«dicetur,&quodhsec feci&in
memoriamciii'. Peromnemmu.dum6cipfalaudabitur,&
exemplum abipfa capiei ur dominoferuiendi,&fpiritaliter
de Ec clefiapotefl aedpi. [>?tcontnftart,taperuntfingulidice-
r-'.NunquidegofufnDomme.] Quamuisconfcij fibi eflent nihil
tale erga magift turn cogitalle, tamepluscreduntmagi-
ftro quam fib i.Et cdtriftantur eo quod talisfitinter eos qui
hoc cogmuitfAtipferefyondens ait: Oui intingitmet-umanum
ittparopjide, hiemetradet.] Paulatim & per inditia ficut,pius
Dominus&magiftereum volebat caftigare,fedipfe irreue-,
rens faCtus,no folum cdtriftatus no erat vt caeterfifed etiana
manum cum magiftro in vafculum mirtebac.Peccatu enim
auaritice q> in mentc habebat ,'etia a c^tero inuerccundum
reddebat.Paropfis autceft vas quadragulum &quadrilate-
rum,i.parib.abfidibus. [Tuncatnitvnusdeduodecim.]Quod
. non corfiprehendetent: 'C o n g e lan te s fèadfitmmumfâ-
c?rdotèm,quiade fiiagentemàiorem non habebànu P.oft
tranfmigrationem deriiq; fèmperfàcerdotes eis preefuerat
in honoré tegio vfq; ad Herodem. Congregantur ergo nô
timences fèditioné populi, fêd cauenres,neaûxiiiq populi
demanib.eorum tolleretur.Caiphas Hiterpretaturinuen-
tor m al o r u m. [g onfilium fecemntvt lefum dolo tenennt ér oc-
ciderenti] Dolus eft mentis càlliditas ab*eo quod deludat,
feu dplusçuni quis aliud dicit & aliud cogitât. Sciebant
enim quia ipfè non eratdignus m or ce : li^er 1 ingua hoc di-
cerent. [Gum autoneffet,lefts in Bctbania in domo Simonis le-
profi.] Hoçanteqûam Domihus Hierufàlem fêdens fuper
afinanî veniret.faclum cfl. Sed Matthæus proprerea repetit
quiaad mortem eius præfiguradam fa6tum eil. Et figiif-'
ficat MariaEcdefiam Çnrifti, q u ç Ipîrital. ter,ciirivbôn u m
odore notitiæ Domino dédit ; & coëdie facit adnuntiandb
de die in diem fàlutare eiusV Maria aucem eft fbt dr Lazari,
quæiaralauerat p,edes eius Ôeexterferat capillis capitis fui
ficutIqanneS'Euangcliftaaffirmat,ôihpnisqperib.inhæ-v
rendodi amando & fèruiendo faluatóri j- hoppr omeruit vt
dignafierec manus fuper caput fàluatoris niittere, cunéris
poenicenribus fpem veniæ prætendens , fi ex cordepocue-
rint remillioncm perfedtam confecuturos.[5/»;oH« leprofi.\
Non quod tune leprofus fuerit, quia nullus lepiofiis in ci-
ujeate vél in villa cum al:is hominib; manebat,(ed quia anre
leprofus,fuerat,& àDbmino curatus. vt virtusDomini me-
moretur nomine priftino inferibitur. Simon interpretatùr
obediens.Bexhiwia domusobedientiacAlabaßtü genus eft mar-
m'oris<?andidi variis colorib.intertindli ; de quofblent vaf-
eulacauare medici & in eo pônere,qniaibi melms eÔfcrna-
turj&óil^ ipfqMarmoreipfum vnguéeum vocatur,eoquôd |
fiequentiusibiconfèrüecar,&perfpeciem metonomiam, ;
percontin.entem id quod continctur oftendens. Pretio- j
fiitndicitur,*quiaficutmedici Græcorum dicunt, omnia ;
alia vnguenta antecellit. Marcus ipfamhetbam aromati-
cam ponir,vnde ipfum vnguentu conficitur. Nardus enim
aromarica ftuèex eft habens nigram & craflàm radicem^è
fragilem,fèd pinguem.Odor eius cum cypreflb proximus, ;
fapoie afpero -, folia parua & dertfà, cuius cacumina in ariimpofituram
ftas exciefeunt quee & fpicce nominantur. Et indedfeit Euaqgeliftcedieunt,q>Iudaspoftvn£tione capitis Domini
Marcus. Nardifpicati, ideftdenardo fpicas habentem, { ad Pharifieosieric,& iteramreferuntq>poftbucellamabi-
quia autem pietiofiis eflet, Sc de radicibus & de fpicis & erit»Sciendu> quod ex ilia horaanimo deliberaueritfe itu-
de foliis,fa£tum fuerat. loannes autem nardipiftici pofuir. ‘ rum. Auditum.n.habebat, qftiaprincipes facerdotnm de-
Pift s fideh Greece dicitur,& a pifti pifticus denuatur. Et di- . cretum habebant.vt fiquis eum noffet proderet. [Quidtci-
citur Nardus fidelis. eo quod cum veritate fad u s , nullam ! tur ludas Scariothes.] Scarioches, a Vico in quo ortus eft,lie
aut mixturam malas rei habuerit. Quceritur
autem,quare iftam ulier turic hoc voluerit fecere Domino
quod ante non feeerat, vel quare permiferit fi bi fieri hoc
‘pretio'um opus. Poftqiia Dominus Lazarum fufeitauerat
in Bcthaniam no vencrat nifi tunc primum,&illa no potuic
amplius obfequiüfacere pro fufeitato fratre. [Emit hoc vnguentum
& vnxit caput eius-Quia erat cofuetudo Iudceorum
caput vngere de confedlis vnguentis: quoniam inerateis
copia de Dalfamo , quod in eoium terra nafeebatur, & pro
hac confuetudin e diuites & paupercs poft lauationé faciei:
vngebant caput. Vnde &Dominus dicit.T« autem cumieiu-
ttas vnge caput tuum.&faciem tuatn laua. E^hac ergo confiie^
tudine Deminus capilt vngebat, & id eo fibi peimifit fieri.
Typiceaucein EcclefiaChrifti caput vngit,cum mifteria af-
fumpte hunaanitatis digna reuerentia fufeipit. [ Videntes aute
difcipulijndignatifuut dicentes.]Pet fpeciefynecdoche multi
pro vndindignati fujfle dicuntur,cum loannes folum Iuda
die atfui lie ind jgnatutn. [ Potuit etdm ifiud vtmJndari multo,&
dari pauper ibus.] De ifta caufaludas ftandalu fumpfit contra
Donunum.cumante femperincredulus fuerat. Etiratus eft
quoniam no licuit ei vendere ipfiim*vnguécum, &putauic
no cfTc. Deu.m,quoniatnq, fern per defpedle vrxerat,& glo-
riamhniusfeculi ^ nihiloduxerat, & tunepermittebat-fe.
vngi tam ptcciofo vngaento. Erat namq;.cofuetudo in ipfa-
terra,& inmultis teïris,in quib.no pofumt.viuere jpabun-'
danciaferpenciiun, nifi habeant raedicinas,ycmeu'ici face-
rent & vnguenta §£■ Tyriacas}quia abundat eis herb* Sc pi-
gincnta&vend.anthis quihoc no habent.Vnde^veftrates-
Icamoniam comparant,quod iiliqui vendunt de'vili herba
óficüfnt. [Dixif autem ludas. Vtquidperditiohartpotuitemm
r’oeatur/ Out dvult is mihi dare, & ego vobis turn tradam.]lnde
etiam peffiraus ludas, quia ipfè prior abiitad Pharifieos,&
pretium JTominiin poceftateillorum dimifit. Ecquicunq;
Chriftianus veritate cxlat pro munere,vel mebrum Chri-
ftipropter munerainiufteopprimic, fimilis Iudæeft, q u k
ipfe dixit. film veritas. Quod vni ex minimis mets fecifiis,mihi
fectftis. Similis & file,qui l ôcordiam^iternæ paris diftipar,
quia Deuscharitas eft. [Atültconftituerunt ci $o. argent eos.]
Nôeftinconueniens eodem pretio erederelofêphvendi-
tum : quamuis audores de hoc varient quoniam Iofèph in
figutamDominiprvSce(fit,& lofeph venditus eftinfèruicio
perpetuo, Dominus aût folum modo manrfeftatus eft fine
tnrbis effe. Côftitu erunt ei le daturos, nô camen dederunt,
nifi poft perditioné.[Ex/ndequareb4toportunitat?,vteum tra-
deret.]Su band itur.Sine tuA)is tiaderet & aliis,& ipfè nô ha-
beret.[Primaa.a^intorÜ. Hoceftprimadiequofermératos
panes abiiciebatipfà die pàfchæ, quonia tune etiam azimos
comcdebât. Mane qu in ta feria interrogauerunt & vefpere
venitipfè poft eos in ciuitatem comcdere agnum.^ [Accejfe-
runt difcipm eius,Petrus & Andreas qui Senior es, & at.it e&fa-
pientiaerât.fHam Ioanneslunioriliiceiatrintcreosfuiclu-
das,qùi pecuniamDomini cuftodiebac.[ Vbi vis par emus tibi
comedi re pafiha.] Præcep t u m oc vfus erat in fila terra,ad fefta
præclara ad templuDomini venire,agnum ramen comede -
re cumuuo vofiiiflèt, can tu fi minoreffetfiimilia indomo,
airumerecvicinumdomusfuæ. Idcirco interrogabantvbi
velitagnum mâducare, quiaIudæ minifterium eratipfùm
agnum & alia neceilària comparais. [ At le fus dtxtt.lte m citât
at cm ad qtteudam & diette e/.J Quid necelfe erat nomen
dicete cum ipfè duoem fuuna eis oftenderet dicens.
jÿwfro