
Ffeadpht Eptfctfi
be hit quod dicitur : Vltid dabitur i t Cam fiptu-
plum, de Lamech vero feptuagtes
fifties.
C A P . X V I I . '
Dixit qtioque Lamechvxoribtis fuis, Ad® & Sell®:
Audire voce«\ meara vxoresLamecH^afcaltate ftr?
rtionemmeura, quoniam occidivirum invulnus meum»
& adqlefcentulumin Uuorem meum. Septupluih yltio
dabitur de Cain: de Lamech verofeptuagies ftpties. La-
vnechitaq; qui fe homicidium- vxoribus misfatetur per-
petrafte, feptimus eracab Adam. In huius cnim homici-
d® filijs, feptem Cainvinditft® aquis diluuij folut® Tunc,
quoniam omnis progenies Caip in ep deleta eft. Dira
riamque morsatque humanorum feeleru vindex»inrer re-
liqaos peritttros ipfam'homicidam Lamecb reperitle ere-
dibikeft. DeLaniechverofeptuagies fepries. Igirurfil*
perius partita retulimus > qua: ad huius qu®ftionis perti
nebanc iolutionem.Secundum hiftori® t-amen veritatemj
ab Adam vfque ad Chriftum LXXVII.. generarionesrin-
uem'untur, in quibus peccatum Lamech ,ideft» totius
mimdijianguims Chriftieffufione folutumeft. Siqiiidem:
& in ■ pppuio Iud®orupi propter inrerfedaoftem Chrifti
LXXVU. vindfet® lufic ftacut®: iuxra illud'Euangelium,
in. quo di&um eft Petro Apoftolp: Non folum fepties.fed
etiarrt feptuagies fepries , -ft pcenitueritfftatri remitten-
dum: Iud® um ]cilicecreuertgntem> per LXXVII. vindi-
das ft^utasjregpiendumadindulgehciam Chrifti.
beira Dei, &de eo quod fcrtpturn eSkin Genefi:. Peemtet me ho-
Minemfecijfe, cum in Deo nullafitpceniteutiajn quo
eft~certapr<efiientia.
C A P . X V I I L
\ 7 Idens,inquit. dominusDeus, quia multiplicar® funs
V malitke hominumfiiper terrafU, d ixitDe leb o homi-
riem, quem feci,a facie terr® ab homine vfq; ad pecus, 8^
a repentibus vlquead vblatiliacceli; quia iratus film, quoniam
feci eos. Ira Deiponperciirbatioanimfeius eft} fed
indicium, in quo itrogatur poena pecCatpri. Cogftatio
vero eius&recogitatio mucandarum rernm eft inwiiBa
bilis ratio. Neq; euim ficuthoniinem.itadominum cu-
juftpiamfedfci pcenitetfui, cuius eft dfe omnibus.^hnino
rebus tam fixa (entehtia, quam cerca-prafeferltia. Secffi
nomvracur feriptura talibiis verbis : non fe quodammodo
familiarius infinuabitbranigeneri Wminum, quibus vult-
elfe confultum.
Dc eo quod dixit Dens: Irunt dies eorum centum
vigintt trinorwit.
C A P . X IX . ' :
QVod atftem dixitDeus : Eruntdies eorum cernunV
v iginti annorum.non ficaccipiendumeft.-quafipra:-
nunciatum ftty poft h®c homines centujn.;yiginti annos
viuehdonptranlgred i, cym & poft diluuiuineuara,quin-
gen cos quoidam exceffifle inueniamus: fed i n telligen dam
eft hoc dominttm dixlftej cumigrarca fiiiem .qiilingentorum,
annorum effet Noe, idfeft, quadringento’s oftoginta vie®
annos ageret, qho^more laoferiptura quuigencos vo.cat:
nomen tonus fumm® per maximam partem jilerunqae
figrtificans. Sexcentefiiud quippe anno yit® Noeiecuri-.
do menftlauum eft diluuium: ac lie CXX. anni pr®di£ti
fairiffutufte vitae homihum perituroru, quibus trahia<ftis-,
dilu.iio dclerentur. Hieronymus auten* ffcex-Hebr®o
vertit: Non iudicabltipirku^meushomines iftosin fern-
piterhum, quoniam carpluiit: hoceft, quia fragilis eftJp.
hdmine conditipfnbtt eosad ®ternos feruabo cruciatus ;
led hie lllis reftifuam quod merentdr •■ Ergo non (euerita-
teft^vtin noftcis qddicibuslegitur, fed clen^itiam domi-
ni ionar, dum peccator hic pro (uo feelereyifirarar. Porro
neVidereturin eo elle crudelis, quod peccantibus locum
poenirend® non.dedillet. adiecit; Sed erunt dies eorum
pentum vigmtiannorumjhoiceftj habebunt CXX. afinbs
adagendam poenitëtiàm.Non ei^o Humana-vite, vtmulti
® ftimant, in centum viginri anrios contrada eft : fed gehe-
rationi illi centum viginri aiini, âd poeniteritiatù'dati feint.
Siquidem inuenimus,qup4 poft diluuium Abraham vi-
xei it annis centum feptuagintaquinque. Dominus autem
noluit tempusexpeótare decretum, fed viginri annorum
ipaeijs amputatis, induxit diluuium anno centefimoagen-
d® pceniten ti® d eftinato.
DeNoequomododecimusab Adam prittéepi f i é
gentis extiterit.
-C À P . X X . -
NO c vero principatum tenens,quem per fîicceffiones
patres eius habuerarir, feilice t per generationes X. id
eft, à Noe.viqj àd primum pardnrem, hlij pa tribus fiicçe-
denteSjdum eilet ab Adam decimus^grauiter ferens aâu9
hominum, &habens.eörum confelia himis ingrata, fota-
gebat v tad irielioramentem eorum a&ufque transferred
Çurp àutem videret,quod non adqiiiefcerem ad talia, fed:
vehementer maloru m libidine derinerenturmetùens ne
ipfuu),quoq; çum vxore & filijs liais interfiéeréne, dftcel-
fitab eatçrra.Deus itaque'Nôe quidem iuftitiam dilexit,
condemnauit autem non fblum illorum malitiam, fed o-
mne genus human um. ^ u p d icum ei difpeidere pla-
curffet & aliud confti mere genus, malignitate priiiatum :
Nó e præcèpit yt ar cam fàbricaret quatuor çamerasha-
bentèm, & longitudinem cubitoriim Ç C C .L . veto laÂ-
tuäinem,&XXX.alritudinem:qua'pröre6his cumfilijs&
vxorilWsremanhtexhommibusibluS poftdiluuiüm cuni
domdfeia,vtpr®mi{îmus. H*ciuxta intelligèntiam ïôfë-
phi,de Noeaiftibus fuftîciunc.
De magmtud'üie nrc£ & camerk em$.
- . C A P . X X L '* q *
C Rgofuerùnfnonnulli impoflîbile putantcs,vt cotge-
^^neraanimaiiùm, reperitium, h®c area capere pôtuife-
fet: & e a qù® fibi pro fblâno Vît® forent heceftària.per
tantuTptemppris fpàciurn.Quin on ateendunt Mofen in
omni Ægy pti^eruditumiàpieh tia, & cubitum geôme-
qie® difdplinæ.quo vtüntiir Ægyprij tantum valere,quâ-
-oim.fè^cu^iti, qUibusiips vrimur : Q u i aûtem dicurit
tantamofesLabricam, humano fierihon poflè riigenio,
fpacium^C. annorum çpnljdereht, quod cohftruâionis
grariaaçceperarNoe,hominumq;forritudinë,quiprimo
vfeebantfeçui(x cü fciant iménfàs vrbes fuiffe coftrmftas,
nifiîprté lapis lâpidfadhirere poteft, fola calcVconiun-
Qtisi'vc muruspeftor miliaria circumagatur : & ligmfm
ligno çæm.entatumj çlauiè fpUdarum $ gluten bituminis
nqn póteft conneâere vt fabricetur area, non éurüis fed
réiftis lincis longe kteq;pórre<fta: quam nullüsih mare
mittàtconâtil's homihùm,.fed leuetvrida çum venerit,
natufâB Ordine ponderum y^rttagife^ diuih^prônïdencïa,
quamhumana prüden tia. Legicur etiam h®c hàbaifte ar-
cacoenaçalâ, & triffèga': quod alia translatio Bicamera-
ta,& trieamérata voluit noroinare .* itayt quinquè habi-
rariones diftihiftasiaeâ elfe adùérramus : irîferiorà lpca'
ftercoribusëffe deputata & cpntigua bkamëràta ,’qu® cô-
feruarent pabula animalium. 'îh hoS etgo vfus tradunt
fuille inferiores partes diftin&as, fuperiores vérö' patres'
qu^ tricamerar® dicuntur, primped habitaculiim beftia-
rum, vel immitiumrariimalium ferpenriumq; : hinc coti^
tigu^jn fuperioribuslpcamitiPribüsanimantibus ftabu-
lafuifle: fupra om nia verö in excelfo aui b u s & hominibus
J|4kp£fpçàtarii,vtpote ficut.honore&fâpientiahomoan-
tecedit cmania.'ita&Iôco qunâkpræcelleretammaliâ, &
^hrquinq; m^nfîbhes in eadem area fuifle intelliguntiir.
Prim^ftercorariaj^cunda appthecaria, tertia ß ris
animanribùs, quarta manfueris, quinra
hominibus.
‘Chronic. /• Lib. L , 4.1f
Qupddeimmundis animantibus binà,dèfnundèfiptena
\ in d!rcàfuijfe legimus.
c a p . X X I I ;
QVod autem deimmùridis animaiifeüs bittà introdüi
citntur (& bina-, de mundis vero feptena, &: fepreha,
bas tradunt elle caufàs, vt qhæ hominibus profiiturae f fent,
dehis plura cônferuarentür in area i '« 'v t haberüt
Noëpoft egreflumarcæ vnde gratificas Domino offerrét
hoftias-' -
timin'ütißiiju'beßiolis&inütilibm,ÿtrtim fut-
tint in area.
C A P . ! X X I I I .
QVodautemfcrupiilôfeflimeqù*ri fbIet & de minü-
rinhnisbeftiolis,norohimquales funt mures & f t e k
Bones : verumetiam quales locuftæ, fcarabæi, mufcæde-
Âïquèjôi puliçes: verutn rton amplioris numeri in arcaillà.
fuerinc,quam eft difHnicus cum hoc imperaret Deus.-prius
àthmonendi feint, quos h®c mouent, fie accipiendum eÜè
quod di&itm eft, quoereptantfiiper terrain, vt riecelTenô
fucrit; eon(èruariin area, qu®poiîunt in aquis viuere, non
folum merfàficut pifces ; verumetiam fùpernatantiaftcut
muit® aKtes» Deinde quod dicitur, mafeuhis & foemina
trunf: profeiftointelligitur adrfeparandum getius did, ac
jperhocneeifta neceftè fuerant îbi eïfe., qu® poflùht feline
concubitu de quibusq, rçbus vel rerumeorruptioni-f
bùsnafcij velfi fuerint, qu® in domibüseflë cOnfeierunt,
he yllà numçri difSnitiöne eftèpotuilfe. Aur fi myfterift
fàçratiflimum quod agebaeur, & tant® rci figura,etiam ve-
ritate fadi,aliter nonpoirec impleri,nifi vtomniaibicer-
to illo numero effent, qü® viuere in aquis natura pröhi-
berite non poflunt: non fuit iftà cura illius hominis,vel illorum
hominum> fed diuina. Nön enim ea Npë captain-
tromittebat, fed venienria,■ & intrare volentia, permitte-'
bat; Ad hoc enim valet qupd diiftüm eft, intrabuiic ad te*
hön fcilieethominis aduj fednùtu : ità fànie vt nonillic fii-
iffe credenda fint, qu® fexu careritjvel ea cà|m, qu® exdi-
uerfis generibus prpcreantur,vt muli.
Quomodo in arc a ViUerlnt animait», qua Hon fitte carni-
busvefeiputantur.
C À P . X X IV -
SÖlet etiarii mottete nonriüllos, qu® getteraefearüm il-
lic habere poterant animalia,qu® non nife carnibus ve-
fei putanturr vtrum ptætetnumcrumibi fiierint animalia
fine tranfgreffione mandati, qu® aliörum alendotumne-
ceflitas illic coëgilTet includi: an vero quod pptiuseftçre-
dendutn,prætet cames aliqiiaalimenta ibi füiflè, quæo-
'mnibus cOhuenirent. Nouimus enim quam multaani-
malia, quibus carodbtts cft. frugibus, pomilque vefean-
feur i & maxime ficu, atq; caftaneis. Quid ergo mirum : fi
v it illelàpiens& iuftus,etiam diuinitus admönitus, fine
carnibus apta vnicuique generi alimoniam præparauit &
condidit? Qttid eft autem qiiovefcinon cogemt fernes?
aut qthd nonlùaueàcfàlubre facerepoifetDetis : qui etiam
potuit, vt fine d b o viuerent diuinä facilitate ?
De tngreffu N o e inartam, & vbi rtfideret arcd poft diluuium, &
numero annorum ab Adam vfq, ad Noe, Vel quid de area
gentium Philofipln fenfinnt.
C À P . X X V ; Ä
IGitürNoe felccentbrum erat ätthörilthj qüàhdocmpit
efle diluuium fuper terram. Indé atttçm, vique ad pri-
mi hominis conditioner» erant anni trahfedti duo milia
ducenti quaefeaginra duo. Ergo vt quædam præftinximuS
libandö, ita primum fehabuit feculum. Ndé veto cum
filijs Sem.Gham Sc Iafe th, vxoribusq; eorfi ingreflus in ar-
cam^nenfe fecundo, feptimadeciiria die merifls, impetu
Ÿiôlenri® àqnàriim ihftibhmë fublàtus eft.Arcà âutem te- .
ndéntern vèrride ttionaî Ârinehiüe i egréfliis eft pömihö
Irionerité ex eay’ïnenfe febuhdb feptimà & vicéfitÂa dié j
mëhfis. Q^mlôeumegreft^tïttm Àrmé'nij'Vocânt, illic :
enim arc® foltir® réliquias proiiindales olftehdüht. Huiüs
enim dilnüij indicium haïtcriüi videihü's iii lapidibus»
qttosinremôrismôntibus c0hchis & öftreis feabrö&éitia
î®pe cauatbVaquis Vifere fôlémùis. A t tàmen quid dé
hac area, âtque hoc diluuio gentiiim hiftoriographi, ïàpl-
encesq; eorümfctipfetint : paliciS referre cnrâbo. Q u o- ;
rümynüs Beidfus Chaldæùs, harràns'de diluuiô j1 taliter ‘
fcftefFatüs: Didtttrautem &rtauis’èiüsiqttæiri Arfeeiiiam
veiiit, circa montem Cardicum, Sc adhüc aliqôa pars èfti
1& qüofdàm bitumeiiexihde touere, qùo 'marirhe hórai-
înès ad expiatï'ôhe's Vtühtur. Meminit à'u'tem ndrüm de
iHibronymusÆgvptiüs, qüfàritiqttitatcm Phoehicæ'nô- '
feitur confcripfilîè. S'ed & Manàïeas Damafeenus înno-
hàgéfimofextohiftôriarum librOifcadehot diluuio dicit :
jEff Se fùper muniadaih eXcelfus mbrisin Atmenia.qui Î3â-
jrisâppellatut, in quo multos fitgienres fermo eft, diluuij
rciiipore libëràrôs, & qüendam fimul in area deueétum,
ihSicilismônti'èveniffe filmitatëm.hgriorulnq; réliquias
mu lto rempote ibi cohferaatas ferttnt. Fuit autem iftaarcà
qùam etiamMofes Iudæôrum legislator fcripfir.
Deed, quod quibufdam hominibus irnpofsibileVide-
tur, homines mmgentos annos
vixijfe;
C A P . X X V I ;
1 7 Ikit âutem Noë ^óft dilüuium ànhds trécehto^ qiiifi-
V quâginta. Et fadfifunt omneS dits No ë anhi non*-
genti qtiihquaginta. Ergo fi cuilibet incredibile vidSs
jturtantædiurnitatiis vitartt anriqüdiruiii 'hominum fuiffe,
‘I <o s e ç h i affertibnem animâduertat,Dicitfenim: NttU
lus autem ad vitam modernatn, & ànnorum breùitatéihi
iquibushtinc viuimusj vitam comparâns antiquorum, ptti
: tét falfâ, qü® dé illis funt diëfa,& éo quod nunc Vita tantb
’nôndücajurtempdréicredatriieq; illbs ad vit® illiüS l'oh-
gitudinem perùenifiè. -lill namq; qam effent rcligiofi, 6c
ab ipfo Deo faóti, Cumqüe eis pab maoportunipra ad mains
tempusexiftereritpr®parata,fatitorum annorum tir-
culis riteviuebant. Deinde propter virtütes& gloriofas
ytilitatcs,qnasiugiteîperferutabantur,ideft,aftrblbgiâ,i&
gebmëtriàm, Deüs eis amplibraviuëndi fpafciacbndbna-
üit,qu® haud edifeerepotuifferit,iiififexcentis yiuerent
anniSiPer tôtehimannorum curricula,magnus ànhus im-
pletur. Téftes autem ifti fiiiit omnes, qui antiquitareim a-
püd Gr®ebs de bârbarbs conferibëre malueruht. Nam
&Manech on, qüi deferiptibhem feéii: Ægyptioruih, &
Berofus, qui Chaldaiea deflorauit, & Mochus, & Aetius,
adhoecdcHieronÿmus ÆgyptiuS,qüi Phçenicatn difjib-
fiiit,cohcordantcum eis diétis. Hefiodus quoq; & Aga-
thèus,& Hellanicus,&Acufiuaus,& inter hbsÉphorus, &
Nicblaiis,in hiftorijs fuis memoriam fkeittntantiquorum^
àrinis mille yiilfentiuiü;
Quontodo ex tribus fHqs^Joe, omnegenus hominum
fit propagatum, & qu'as obtinuerinot.rb is tetrap artis
CÀÈ; x x v i i .
t H i j âütemNoë fuerôtttiSern,Chamà:Iàfeth. Ëxhls
1 enim pbft diluüium dilîèm inat® fun t gentes, per Vni-
üerfàs terras, atqjîë infîilas maris. Sed quas vhufqüifqüe
condideritgentes, & quas partes bbrihuferit orbis, ek lb -
s Ep h i atque Hieronyrtiilibris, dscerpete libüic. Füé-
r un t aütem filijs N oe fili j, qubr u m propter hûnorem gen-
tibusquas condidferüht, impofuerüht nomina, & terris
quâsappreheildefepôtüetitht. Iafeth trg o Nbe filiüs,ha-
b uit filios leptem. Habitaüeruiit ifti regionem, à Tàuro
&Amanomôntib.incipientëm,&pei:tingehteminAfiam
Vfqüëad flüfeleh T ânàim; Iii Eüropa Véro terra Gazzimo-
ruüi,èum nullus eorùm,qui fiipradiéti funt, ibidem habi-
Bibtioth. Vit. Pàtr» Tim.pi N n