pojjèf.tiirrrisquidèm Coàâitm,fed forfitannon èxtoto faillirai
eft.Similitérqùddadiungit;^tti<te>:ftiiüj^c«/f4fe &im-
pofitbïhtate, qua in eisdiuinapotentia &prouidentiaimponït, ne
in tantum ruant vor.iginem malitia quantumdefiderant, fit in a-
nimo eônlmrid eft>& malignoramfpiritüum & hominüm
pelTîmorumkber conahdi, 8c ccuriatus tnjnltiplicker co-
git.üidi,^übd impiété non polIùntiEt falis. làbor fit vtiqiie
anjnïis éétëüth totmentum, punitio, cruciatus: vtipfami
malighâ vbluntàte torqueahtur &puniantur, Quod veto
fcôft næè bmnia fobiungit & dïdt:videlicet e$ hoc interna cru*-
eut u & punit inné animi dim cupiditatesfUas Deqèbfiflenteim-
plere non potefi,pat anima mi fera, fuftinensinamum voluptatum
fit arum egeftatem : ver um quiderai efh qu od hæc peruerlà anf-
mi cupitfitasV& cum expie Jur,&cum expleri nonpermitri-
ror,mi(èrutn eundemanithum facit.Sedmuhoefrmiferipr
animüs çtraïad tafia pêrmittituf > quam éum a talibus diui-
napoteftate prôhibetùr. Infoelicius mamque.mak polîk,
quamvfelittantnmmodo'nee poffit. Vnde & fecularis phi-,
lofophi vëra.eft ilia fententiadequodam iO miferum cui
peecare licebat.Verum samque dixit qrtî hoe dixit: Quia-fi
proHibereturpeccaréfilédequoHocdiéhimeft, minus v-
tiqué mifet èiflèt fok vofiintate peccandi: Curnaïucmèr
péccarëlicebarinfoeliciffima lieentia mulco miferior eraty
8c apperitu malæ voluntatis 8c efïèëtu. Quod veroifteap-
petienfs ô^exponens çùr ômniaifta præmiferit fiibiungitin
fme&çhcir.qüod eâ difficülfas &impoffibilitas quaimpii
àngcK.vël homines Dco:obfiftenteprohibenmr>perueniA
ré ad ea quæ cupide Së pcruerlèappetunt, hæc eis.tantiimtionem
meretut j aiKquömödojüfte cumapirha fua Con-
demnabitur,quæ cum ea nullum peccandi confertium ha-
buit, nullum peccatimerkumcontraxit? nam fi h oc ira eil
ictjfiifficiebatiblamanfmam irr iudicio præfentari ma-
lam voluntatem qùiainipfeinhàbirat,quam ifte dicitio-
lam peccsre >ineapiiniri?Ita huiufinodi impietaris alïèr-
tio non folum fidemveritarisjfedèriam fidem refurre&io-
nis impugnat.Apoftplus dicit:wfl»ergoregnet peccatum inve-
ftro mort ali corpore,vtobediatis defideths eiusfid nequeexhib'eatis
membraveftraarma miquitatispeccato'ifed exbibete vosDeotan-
quam ex mortuis vtuentes.&membra veftra arma iuftitia Deo.Si
ergo iuxta>hæc verba loquentis in Apoftolo Chriftirégnât
peccatum in nöftromortali coi(por;e>&.tuncreghuibi ob-,
,rinet,eum obedimus dëfideriiseiusr Ita vt cfBciantur me-
bra noftra arma iniquitatis peécato quibus animam no-
ftramdebellet& occidat,quomodo noncorpüspeccat,
nec peccatum ad ipium pertinét,in quo & peeçati regnum
inhabitât, & peeçati militia exeçcëtur?xix. Nono decimoj
ïd eft,extfemo capitulo dicit:Zg«m aternuiftum tpfum qUar-
tum mundi element um vbi corpora fanftorum in atktream mu-
tentur q uahtatemimpiorum corpora in atream qualitntemtnan-
fittira.ln eoquenaturarumintra fe mirabileperficigaudium, ma-
larum vero voluntatummeffabiletormentum : Et ita imptorumo-
ifmium angelorum hominumque corporafiipplicia ignis atirniper—
pejfura,vt integfitate tor umfu bßantia niillo modoper itura,eoruth
pulchxitudine tiullo modo defutura » eorum naturali in< olumitate
per man füra. Omnibus deinde natura bonis ad vmuerfitatis omar
ment um mirabili or dine refuifurut .excepta beatitudine quapriuaroodofiàtin
illiætëma dafflnatioifcpcenalis intérims 8c \ buntur:fitperioris ignis corporei eum ttferioris aeris corporibus.
qualitate conluftante,naturali vtfirudta : tnfelieium animarum
intentio de corporibus fuisaternaspatiatur arumnas; ita videlicet>
vt idem ipfi ignis omnibus corporibus fat gloria > quo damnandis a~
nimdbus tntrinfiius iniquitate propria extrinfecus cumulabitur
poena.In his verbis phantafticis,& omniinianiæ deliramen-i
to plenis prætermiilàfimpliçitate fidei, & confeifionisA-
poftolicæ,qua omnis Ecclefia credit & confitetùr Domi-
hum noftriim lefiim Chriftum, dietertia à mortuis refur-
rexilTe,& aicendifiè ad cælos,& ièderead dexteram pafris.
Etinde venturum effead iudkandumviuos & mortuos;
atquem eius aduentu futuram carnis reiurre£tionem,8c
miforirria?oipiditatis iuftiffimus cruciatus, vt hunctan-
nimtnodöibipatnntnrin animö fiiö intéritum & crucian
tumrquiàiàm quod perüeyfè defideraueraht, implcre non
finenturjnec vllum eis extciniecus ex illo igni Æterno ad-
hibe2tn?fiipplicium rormen'aini :manifeftiffimum më-
dacium eft fideiacveritati conrrarium,ficüt iam fuprafre-
qnenteroftçnfum eftPoft ha»cfiibùingit&ôiàtinuitosDeo
fir une impior.non natutam quant in eis non fecit ,& in eis nonpu-
n'tt fed mai am voluntatem quam in eis non fecit, & in eis punit.In
e<rque quodei inuiti firuiunt purtiri infi ipfis fua pana. De qua quos
iußenon liberet,a<Team iHos quodamin odopraparet, dum eos ad ea
fiipfosproepararepergiittat. Similk efïêcm his verbis eiusin- • donandam iànëlis vitam jeternam.Pra:termiiTa,mquam>
tentidrDicit namque quod bmnes impii.id eft> ■ & angeli 8c ifta fimplicüÄma 8c puri fii ma cöfeifione pie taris nuiquam
homines mragniin illaIubie<ftionrqua fubiicientur pote- I nominans Chrifti aduentum de caelis, nuiquam comme -
ftati&iudicio Dei in astetnum damnati inuiti iemientdk morans reiurredtiofiem exmortuis » itaomnia confundit^
uinæâiipbfitioni.-Èthociecundum eius ienfilm vtvideli-. &quibuidamadinuenrionibusobfcurare conatut,vt nee
eetinuiti fiibiiciantnr Deo non natura in eisfaciet quam veritatem reiurreéfcionis nec yeritatem diuini iudicii&æ-
Deusfecit.Et quam ficutifte conteridit numquam punit# terni iùpplicii,nec mêntionem aliquam futur* vitæ iàn-
iêd mala voluntas qnaniin eis non fecit, 8i quam (iblam in ; &orum in eius Utteris poifimus agn^cgre.picit nâq;quod
eis purtit.Etexeo quodinuiti feraientdiuipoiudicio pu-
hiénï'os eosellc nonextrinfecus aliquo torrpénto adhibi-
ro,fedtanttimmo.do ihtrinfecus in ipfàvolùntate, dum in
eis voluntas fit fiia poenà fîbi ipfi : dum&éftecupiet male
libera.Et tarnen diuiriapoteftate ab ilia pmieria liberttfte.
coércetur inuita. Hancitaq; folam-dieitefie poenam &an-
gelorum & hom'inum impiorum, vt hoc rhodo cupiendo
habere,nëc valendo aflèqui pelfitîrâm malitiâ» libertatem
in lwrla &ex lolarafivoluntate crucientur. natura veto eo-
füm quafubfiftwot,infpiritnveltorpore quiaà-'Deo fàëca
éft,&(ecundumiftum nunquampeccat, nunquam punie-
rur,minquam afiqtia torfnënta patietgc.De quibusomni-
busiamliipra.prout Dominus dédit,làtis telponfiimeft,
Vnum tantu'mmodo hie proponiirus onimbusconfidera-
dumimmo etia^i execrandum, quomodo ifte contra hu-
iharium fehfiim,& contra Apoftolicam véritatem dica’tnô
peccare naturam ; fed lolam voluntatem naturae: Quißn.
vnqüatn hominüm fuit alit é#,qui dicat quod cum äliquis-
àdultériumaüc çomeflàtionèm vel ebrietatCm perpétrât,'
fôlairiillôffeécét voluntas,&: nihil ij^ip^eccée anima, nihil
peccèt corpiisrcum è contrario fécundàm fidei catholic«
vèritateiil propterea.adducendæ fine omnes animæ^um
corporibus fuis ad iudicium bulnipotenris Dei, vt fiçüt in
vtroqüe & ex Vtroq; péecauetunt, ita in vtroque iudicen-
tur atq; punianttir. J
Nam fi,natura corporis impiorûm omnin o immnnis eft
d peccatisiquid necefîè eft ve refurgat quæ nullam damnain
illo igni çternb,quem iftud quartum#nundi elementum
putat,naturali-.ordinë fuper terram,&:àqiias,& aeremcon-
ftitutumibi, i. in iglfi æterno mundi igneo elemenco corpora
fanftorum mutabunturin ætheréam qualiratem, vbi
eciam impiorum Corpora in aeriam qualiratem fint trah finira.
Difièntiens maiifeftiffime,:5c diflbnans Aptpftolicac
doftrinar,quænon in quarto mundi elemento, nequeini-
gneo quqdam conflatorio, fedinîfto fiabitacûlo rerreno,
vbi& vixerût & mortualunt tarn iuftorum corpora quam
iniquorum futuram dieft omnium refurreftionem, 8c fan*
ftorum immutationem mirabili & ineffabili celeritate, id
eft,ficutipfe Apoftolusdicitinmomento, iniftuoculi,cpiod
vtiq^mbd eft celerius ip motibus corporalibusilta namqj
ait, omnes quidemrefurgemus ,fëd non omnes immutabimur : in
moniento,in i3 uoculi,in nouißima tttba,canetenim tuba,&mor-
tuirefurgentincorrupti,&nos immutaiimur.ln quibus verbis
manifeftdbmnium & bonorum & malorum refurreftionem
defcnbit.c
Sed hanc ipfàm omnium generalem'refurreftionem
quadam certa pvoprierate diftmguit dum dicit quia omnes
refurgemu6,fed non omnes immutabimur :Et cum fùbiungir : Ft
mortui refurgent incorrupti, & tios immutabimur. (_Oû.endcns
videlicet,quia omnes refurgentreception-e corpora m, fed
no» omnes immutabuntur glorificatione iuftorum».
è . Ipiqui enim refulgent tantum m odo incotrupri, npne
iam glorificatie Et incorrupti iq eo tantummodo quod
iam non poterüt morte diflblui:adpc|nas aucem 8c ad cruciatïu
ciattis apiérhos fëhtièhdôS'dtqué perférèridos
corruptibilèis ërahr; & i t"{i ipfis fiippliciis finefine ebrrum-
pèntii^vtomnino.ficurferipriiradicitdenturinçarheseo-
rumigftisdf vërmes i vtvrarituc &fentiant vfqtieiôfern-
piternum.Iùftiautem ex quorum pérfona Apoflolus dicit,
ér dos immutabimur, ér incorrupti refhrgeni, vc niilla vlteriuS:
morte foluahtiiriËtfiocfpëçiale habebûnt, quod corpqra
ebriimimibiitabuntur in i[neliik,dicente epdëm'Apoftolo
&aperte quafis fUturafitipfà comm'utatib ëxponente: O-
portetf«iw,inquit, corruptibile hoc irtduerfincorrtiptibnem', &
mortalihocinduereimmortalitatem: fcilicétvt hoc ipfiith cor-,
pus quod nuncàlànftis cbrruptibile & inortàle geftatur il-
lâ remfrèftibnîs vittute fiat incorruptibile & immorrale,
id eft i incprriiptiptje & immöftälitäic induatiir. Q uæ in-
corruptiofanftorumtanta ac talrs erit, vruulloiamdqloie
niillp Iab ore,nulla moleftîa j nu lia indigentia tà-ngi pbfli t:
Ëtitaperillamimmortalitatèm.quçeisdabitur,abrorbebi-
tür mors fn corpofibus ëprüm, vt non folUmipla mors ibi
qubdamrnodb deleatur,föaetiam caufa mofeis, idéft, pec-
cati ftlmulus, curas ptmftibnë th'Prs ab.initio fâft^ëft, pe-
nicuscpiiteiâtur. Qui vriquepeccatiffînnilûsinebrpori-
bus damnatolüm nuhquam euacuab itu r; Et ideo nuhqua
yereamôttéliberierunt.De'hacitaquefÆficiïfimaimmu-
tationeiuftôrum fiibinngit Apoftolüfs & dicit: Cünt alitent
fnortàle bot indueritipmortalitatem.Tuncfietfermoquifcripti
tacomrriütàtibne fpirituale anima tècéperitahgelis adae-
quata pefefeftum liabcbit hamræ fuxmodum obediëris&
impetànsiviùificatà& viuificâs'tam ineffabili facilitate, vt
lit éi gloriæquod farçinaéFuit. Subiungit iftés& dicit : ln eo-
que naturarum intrafe mirabile perficigaudium malarum vero
voluntatum ineffabile tormentnmùdefi, vtiuxta em finfum lo~
quàmur,naturarunrïbitantummodo mirabile perfcidtür gaudi-
um, quaficundum iftttm minimepçccauerunf,vt hocfitgàùdium
naturarum,quod natura terrent corporis,ficut ifieputat, in impiis
tranfitura efi in aeream qualitai em in fdnftis vero àdhuc in excel-
fwenigloriam, id eft ,in atheream qualitatemMalarum vero volant
àtu quas foUi dicit peccaffi,tune futurum ineffabiletormentu
cum ex ipfa fua mala i ànfcïentid torquebimtur. Sèd hoc totutri
quani vahum&fiilfiim fit,iam laciseftdénionftratum. Ad-
dftpoftifta,& dicit: Et ita impiorum omnium angelorum homi-
n ton que cor pot a fuppliciàtgnisaterniperpeffura, vtintegritate il-
lorum fubftantianullo motlo peritura, eorum pulchritudme nullo
modo defutura, eorum natUrali incolumitatepermanfura » omnibus
deinde natura bonis ad vniuerfitatisornamentum thirabihor-
dîfiefulfur) excepta beatitudine quapriuabuntur.
Mirandum èft rhiftus in bis verbis,quomodo dicat omnium
impiorum & angelorum & hominutn corpôra«terni
ignis füpplicium perpeflura quod fuperius,tam aperte &
miiitipliciter vbique riegauit: Quod vtique in hoc loco
autfifte& dolofe cbnfefius eft,& abominabilis eftDeo,qui
eft : abforptaeft mors m viftoria ivbïejl mors viftoria tua^ vêieft ! defideeiusincordeteneQnendaçium.Ecinorevpltquafi
}fiôrsftmulustuus\llimûlusdutemmortispecca:umefi,DÉbautem præfçrre veritatem: ficùtfiriptum eft: perdes omnes qui lo~
ßßtt.tsqutdeiit^öbisvi3oriamperD3minunoftrumÜfiimChri~\'qüitnturmendac\um,virumfanguinumAp'dolofumabminabitur
ftiim-, Non ergb priusrefùrgent corporaitiftorum, & poftea dominüs.
fieu t i fte d îcïc,7h elemento igneôvelut in cohflatoriàmmutabun-1-
ftt^fedtn ipfb momento&jftu ociïli in qiio féfiirgerit,di-
uina'virtiiffe îmmütata iheortuptionis & immbrtalitatis
gloria veftiehtiir.
Dfe iihniutatVbnéâütefti fniqùbriim,&ëtérnîs fiippliciis
damnatotum, quorum ifte corpora' nóuö & iftâuditb ge-
néré erroriscommutanda drirît in aerèam qfialitatf mnihil
bmiiinbApbftbluslOquitunEtideo eriamnostafemphan- :
Aut fi vere ipfa rei verilate &-timote ofrennohis Ecple-
Cxx iuperacus, ne omnino infidelis iudicaretur, hoc con?
fefliis eft, vacua eft omnino & cafla tails confeflio quart!
fiiperiustanta & tam multiplex price flit hegatio. NbbiS
autem non licet in rebus ad tidem Dei pertinentibus aliud
mpdo , aliud poftea dicerei fed quod femel ex ipfobre do-
mini &Apolh. Eius accfepitEcclefia credehdum & confi-
tendum ita iiiuiolabili & immutabili yeritate rierinete, vt
tafiam ebiiterdnere potius, qiiàm audir’e debemus : he fi- •' fiat in nobis veriflime quod Domintis præcepit dicens :fit
mùspiiriehtesâUriî»us,&àveritàteaüdîtiimauertëhtesad'j aiiiemfermovefteX,efi,eft:non,non:videlicetvtimmobili ve-
faSuläsa’. cÖhuerrentes.C^bmOcloenimiuxiaipfumträn-, ritate,& Veritas noftraconfeflioneConfitmetur;<&:fàlfîtas
fibiint in aeream qualitätem? hâm fi dè'tetrëhisàérëa fient ; rioftra confellïönerefpuatüt. Et tâmen ifte quam fideliter
non erit veira refurreftio: quia hbn eäderri cor^ra tèfurgec ' de ætëtni ignis fupplicifs credat, in fequentibus manifeftc
quæ pet mortem cecideruhçjillâenim retréftriaerant, iftâ | âperit: poftqUam enim dïxit:ita impiorum àngelohimhp*
aereaeruricjfîautetiiipfa natura terrenoru cörpbtum per- j minumquècor^Ôrafiippliciaigriisæterniperpeiluràvtiri-
'manebit&tamën'qualitatemaerisaccipiet,vty-videlicet, 1 tëlligëremuVinodfi cpiP id crédit elle futurum ftibiunxit
ipfius aèris in ventorurn fubtilitàte immutètur. Hancno- ftatitti: Quod hoc icà fiée vtintëgritas fubftantii eorum id
uitatëmfidesEcclefiænonreCipit: Quiàfîcutiam diftùm , eft angelorum & hominüm malignorum nüUb mpdo fit
ëft deimmutatione inipiorürri nihil Apóftbtüs dicit.Quod ' pericüra,vtpulchricÜdô fis nullo modb fît dcfirtürà, vt na-
a.dicit Gdrporafiahftoramirhmntatidainætheteàm quali- ; turàlisincPlumitas.fît ipfis permânfiita.Ecte quæ BonaeiS
tatem fi iftamimmutationé manÀte ipfbrum cPrpÔrû na- l tribiiit infüppliciisigriis ücerrii videlicet ihtegtitatem natu
rafuriiram crédit,vt fc.iplà corpora j q u i cefcideruht iii rtiiræ.pùlchritudinemiincqlunlitâté.vHntegritaté natural
morte,quæi'ufcitata funt inrëfiirreftione glolificènturc^-i fuæhabeant, quiatdtàebruiti natura iii anima & cbrporë
lefti c^rirâte, 8c de obfcürisïütida fiant jfuffidicnbhi'sde perpetub permanebit :pulchritudipém veto Vbiàüt quohaceoru
miraclarificationeillud tenerfe q> Dorriinus
futurum dicit.TUnc iuftifulgebuntficutfit in regno patrts eorum.
Siautem itadiciteadem forpora in-^thereamqualitatem
immutanda.vtamittant naturam fu^p, 8c prq^terrenisci-
leftia fiant,manffeftev£ritarirefiirreftk)nis coritradicit, 8c
idfco nullatenus audiendus eft;
-Quicunque autem defideratfimpliciter&ptireac vere
de fenftbrum refurreftionefic fpiritualium corporum na-
tura fentire,audiat&teneat fideliter quod beatus Augu-
ftinusdehisfinceriflime do<ytdicens: Egeftas edendi aebi-
bendi talibus corporibus auferetur,vnde'8c fpiritualiaerumjno
quia corpora efle defiftent,fed quia fpiritu viuificafite fub-
fiftent.nam ficutiftaqushab'cntani'mam viuentem, non-
dum fpiritumvviuificantemV Animalia dicuntur corpora,
nec tarnen anima func. fed corpora. Abfit tamen vt fprricu^
eacredamusfiitura fed corpora, carnis habitura fubftan-
tiam fed nullam tarditatem comiptionemque carnale fpi-
ritu viuificante paflufa,Tun'c iam npn terrenus fed caeleftis
homo eritmonquia corpus, quod deterrafaftum eft, non
ipfiim erit, fed quia dono casleftiiam ta%: erit, vt etiamc#;-
lo incolendo nonamiflanatura, fedmutata qualitate edn-
Ueniat. Proinde cum h^: corpus iam non animale fed futumodö
habèrepoflintjfidëlis qüifquë cótifiderët:pulchritu-
dö namq; autahima:eftautcorporis; Quis a; fidelium credat
vllam ibieflè poflè pulchritudinem animarumivbi erit
amilfio omnium virtutum,& fceditas ömniü vitiorü ? A ni-
niaenim autvirtüte pulchraeftjauf vitio defbtmis.-Qu*a.
ibieflepoflitpulchritudö cörporumi vbi «terno horrore
triftitia?,& aeternaignjjexuftione# xtèrna vermium lacera-
tione offufeabitur & tenebrabitur. Qua* etiam in datiina-
tis illis angelis 8c hbminitms, ficut ilte diciti porerit effe
naturalis incolumitas .cum natüraad hoe eisintegra tantum
modo feruetut,& nunquam a fua naturali compage folua-
turjVf plenius töta fine finè crucietur.Sed ifte non conten-
tus tanta inepria & abfürditate deprauati fenfus/in,addit in
fine apertiflimum ha:retic£e impietatis errorem vt quod
cördegëftabat adimpu^natiohem Vfritatis,& fiibuerfio-
nem aiidientium etiam oreeuomgreri Additnamq;ftarim
de eifö%m dxmonum Sc hominu damnatorü naturis,quod
deinde, id èft, poftillajeterniignis fiipplicia omnibus na-
turx bonis mirabili ordinë refiilgebunt: id eft # vt & in
anima fint praditi 8c inluftrati naturalibus bonis memo- ïix, intelligentie, & liberé volun tatis. Et in corpore clare-
ant atque prxpolleant, & quinque naturaliü fenlüu viuaci-
T ttt 4 tate.l
m *