um Kyfgóbardi Epijcopt
ThHip. t.}
voluntate n5 fecit, arbitratuscftapud lèmetipfum bene lè
prius fenfifle, & poftea malenegafle. acperhoc quiaillic
trepidanit timoré; vbi no erat tiïhor,idcirco in his fuis litte-
ris nunc élaborât, vcoftcndat Dominum lècundü humani-
tatem, nec veru Deum elle, nec vCrum Filiü D e i, nfcc pro-
priû.Sed quia contra fiæcbtnma fententias lànâorüPatrü,
Deo adiuuante, oppofitüri fumus,per quas'dignofci valeat
in quantum à catholica veritate dilceflerit. None lèquétia
eius verba ponamùs,vt tota illius prauitas de_tegatur,& po-
fteà veris lènfibus mendacia illiu s expugnentür. Interrogat
iterum ¥chx,-Chriftus Dommus.acRedethptdrnofler,ficut in di-
uinitatecrediturverus dyproprius Fi'ius Dei.ita & in humanitate
an aliter}& relpondédo fubiungit,- vents &proprius Filius ille
veraciter creditur, qui defubftdntiapatris eftgenitus,non a'iunde
affumprus, cuigeneratio dat nomen Filij,no eleüto, vel gratta, fiue^
adoptio, aut voluntas. Ecce iam patefecit omnem erroré que
oecuitu corde gèftabat.Dicédo,namqi verus érpropriusfilius
ille veraciter creditor qui de fubftatia Patris eftgenitus,noaliunde
aJfumptus;duos lèEilios credere prodit, vnum genitum,al-
terum afliimptum,vnum cui generatie dat nome Filij,alte-
rum cui eledlio, vél gratia, fîue adoptio. Forte dicat aliquis
fauens partibuslHius ; Non fènfit Felix d uos filios, vt tu di-
cis, qui ftatim lùbiunxit, -vnus tarnen in v troque «. n dud.Cui
ego refpondeo,no eflè morCdicendi vnqttam iüé,& qui,aut^
cui, ficut in hoc loco; Felix lcripfit, hifi eu agitur de pfonis,
& quem ita diuifum in corde tenebat: bene vnire verbis
filperuàcuis no poterat. Iam enim füperius often dimus ex
verbisNeftorijjita & illi eflè moré loquendi,i</e -:nu effe inv-
tvoéynonduos-, fed certe beams Cyrillus & cæteri qui idonei
extiterunt addetegendam fraudem illius,&éxpugnandam
velàniam,non ilHcredideruntvnumDominum polie tenelibimet
fuadere potuiflè, vrin vrio Dpmino duarü natura-
fiim,côiun«ftioné naturalité r âc fubftantiàlitér faéla erede-
ret,& verba B.Cyrilli oftendimus^ quomodo namralitt r f •-
6tus credatur. Habet leétorde eadem re beati Hieronymi
lacis politam & enucleatam ièntentiam cum de illo diuinæ
feripturæ loco ageret, vbi di&um eft, - Ponam mimicitias inter
te & inter multerem, &int:rfernen twm & fenienntuUeris, |
ipfetüum calcabitcaput, & tu infiduberiscalcuneoems : Non-
ne,inquit, conjpicis, nonnecofiderasquodiâtune illnuhiab.it ur |
in chrißoi alium enim fernen wulieris,nullumprorfus acctpio,nifi |
ilium quemApoßolus air-faftumexmu!iere,fattum incarne il- j ^ aH:
lum, qui vt Euangelifta refèrt, lofephFilius put abat ur effe, fed
non erat, ilium vtique qui vèi Bum caro faélum eft : Nam fi
generandi pübliçam iftam,- & naturalem circumlpicimus
rationem, lemina non habent mulieres, denique nulla cö-
cipi t fine viro, ac per hoc j qnoniatn iam tune in Adam fernen
humanç generationisi flèt trafifgrèfiionccorruptum
fernen caleßepromittitur(vt Apoftoltfs fenrit)no« excorruptïo-
nevirufedexDeo, quod tarnen caro fieretin muliere, & ele-
menta prima ilia c orporea fiibftantiæ}id eft humoris& fan-
guinis, in ipfo fibi valculo, in quo ipfà eleniérafita funt na-
turaliter, aptaret : Beatus quoq; Auguftinus:-t//â enim natura,(
ihquit)tjtufempergenita man. t ex Pâtre, natura finepeccato
Jufepir, vtnqfcereturex virgine ne^enim nàturaaternaatq^di-
uina temper aliter cociperet, tempo r aliter nafci ex natura humana
vllatenus poffet,nififcundumfifceptioneverttatis human<t,veram
temporaliter çonceprionematque natiuitatë, inejft b'tlis in fe diui-
nitas accepiffet:fie eß Deus at er nus ac verus veraciterfecundum te-
pus conceprus,&natus ex V'trgneYdum enim venttplenttudotepo-
ris,mifit Deus Fi hum futimfaftum ex muliere,fall um ß b lege * vt
eos quif b lege tram, re dim er et ,vt adoptionefiUorü rpciperemus.
•aUt.y
loan. I.
F
rein fidè, de quo ita aperte loquebatur, ficut de duob. Sed | illolcilicetDeo faóto naturaliser Filio Hominis, quivnic*
efto , confehtiamusei qui conatur aflèrere Vnum Filium, • -A— i u j t i s ^ j
Felicemiàpuiflè, non duos:quid ergo cft.?qupd vnum eun-
demque dicit verum & non verum proprium, & non pro- |
priü natiuitatë&adopdone, genere &eleétróne.,fubft5tia,
& aftumptionè? certé talis vnitas no eft vnitas, fëd duafitasj
ficcôiungere, diuidere eft,ita copirlare/eparareeft. Ro go,
vbi vnquam legifti in diuinis lit teris, vel in dogmatibus ca-
f holiebrum Patrum, q> Dominus nofteriècundü humanitärem
fuam aflumptione ,ele«ftione, vel gratiadicatureflè
Filius Dfci Patris ? certe ego nunquä legi. Etfi dicit feriptra,
-Beatus quem elegtßi&affumpfißi, aut exultaui e'.eclum deplebe
WMjnumquid talem fenfumintroducitrvtnos eum dicere
,&conffteri debeamus ele£tiuum velaflumptiuum.Filium
DeiPatrisîEtfi Euägelifta dicit eum plen ûgratia&vcritatù-,
nunquiddocet v tDeo Patri gratia eflè, Filium iecundum
humänitate éü confèrri debeamus.?Ergo & quia Apoftolus
dicit deiÏÏo,femetipfum exinaniuitformamferui accipies,zcce-
ptiuum Filium Deo Patri eflè eum dicemus,(ècundum hu-
manitatem. Penfet diligéter quis, & quid,aut quare afliim-
pfit, fu(cepit,accepitr (ulcepifcerte V erbum Dei coæternü
Pàtri fubftàntiam noftram, (èd non ideo vt iplê fibi Filius
eft naturaliter Filius vnigenitüs 0 eiPatris. Cotra illud ve-
ro q> Felix dicit duobus modisDeo Patri vnum eileFilium,
& duobus modis Matri,qu£ dicendo,illuc tendit,vt often-
dat eüm fecundum diuinitatem quidem efle veram,{ecunr j
dum humanitärem aute non verum; quod quam falfumfit, j
iäiuprapofitisiententijsbeatiCyrilli;pftefum e ftj&nunc |
ei uidem,& aliorum poneda iunt teftimonia,pejt qua ofte-
dendum eft, & vnicum D ominü noftrum totum efle Deu,
& D e i Filium, Hominem quoq;& Hominis Filium ,lälua
tarnen proprietate vtriulq; fubftantiar, totum q; efle Verum
quod e ft; vt quicunque diuerlos modos filiationis D e i, in
fide nobis introducere yo lu ö it videatan locüm inueniat
beati Cyrilli: Libet, ait, eumpercunttari: vtrum vnitatem verbi
adhumanit ntem ver bi,fiueadfanäum corpus animatumint elltgibiliterfaäa,
di(atfecundu veritate,anpot:us cum alpßmuU &ipfi
fecundum copulatione, quaptr Inbitudinem eßfirmo docibiUs&
iriexißentisforma ad intxißentem&diuinamforma:vnum namfe
vnitas demonßrauit, & in duos diuidere refutamus. Nam licetfa-
äumeßcaro Verbumfecundumferipturas: a ttamen cflt tiamß film
vnigenitüs fecundum vnitatem reram qua vltra meutern &
rationem eß: ipfe igitur vnus, & vertu Chrißus lefus tanquamper
efle f.non ideo vt D,eo Patri alio modbincipcret eflè Filius, I inßrumentvmpnprij corporisoperatus eßfigna diuina & nonopequâ
erat ante inçarnationègnô ideo vt filiationis modos &
nomiriamultiplicaret: quia fiéefèipiûm dualitatis copulatione
duplicauif;h5 enim aliter eft fulcipiens, & aliter fiif-
cepms: non eft aliter pro nobis pauper radtus, nifi qui erat j
diues,& ante fufceptioné'paupertâtis:nô eft aliter jp nobis
peccatumfâdtus, nifi qui èrat agitea nelciens peccatum: vt,
iicut Apoftolus exponit,coeleftis medicus ex nobis accipe-
rec, per quod contrariamedicamentanobis adhiberer, ici-
licet vt fidua impaflibilitare fila, imraortalitate fiia,& incô-
mutabilitatefiia,nos morte viuificaret,(ua paupertatedita-
ret,finscôtumelijs honoraret,fuisVulneribuslanaret, &
cætera huiufinodi : fic & in quodâloco beams feribit Hieronymus
» -qua aut em potefi motor effe dementia, quam vtFilius
Deihominis Filius nafceretUr, decern menfiumfafiidiqfuftineret,
partus expeüarèf, aduetum inuoluereturpanisfubijceréturparëti-
busjperfingulas adoUretatdtes, &poftcotumelias vocu7 alapas &
flagella cruets quofypro nobis fieret malediftum, vt nos à malediâo
iegu abfolueret, PatrifaHus obediens vfifoad morte? Sed quiacu-
dtaiùprafcriptà Felicis male iènfiiverbis Patrum deftruere
debemuSjlegat cui placet,iam adfiexas Patrum £entetias,m-
terim tame quiamemihi fupra dijxifle nullo modo Felicem
ratumin eo. \çem CyrillÛs ,-Dominiu nofier lefts Ghriftus.vnus
(ïhquit ) & folus verefilius ex iflens Dei Patris, catoft^us parti-
ceps,omniumftmulcumpropriegem tore, fleHiturqueetomnegenu
cceltfiiuni, terrefirium, & > nfernc rum.& confitet ur omnis lingua,
quia Dominas lefts dhrifius ingloria eft Dei Patris : eft Igitur ipfe
Dominus quidem omnium,fecundum quodinteBigittir,&eft Deus,
licet nonfine car nepoft in\mmanatione,ipfeverorurfiu nec Deus
nec Dominus, eft enim abfurdifiimum, mugis aute omni impietate
vereiopletum itafapere vel diçereJtcipCc,-difpëfationisvnigeniti
cum camefur amentum,d nobis iamfaclis,nunc nihilominuscopu-
larefer month us dtgfiu eft, & eos nonfine decenti rat tone mon fir are,
& pp ft p;juca- ( um Neftorius igitur, itafcripfirit de Chnfto,crgo
qui pàffus eft Pontifex mifericors ,nam vtuiftcatov eius quipaffus
Deust&DeumChrifti Deum Verbum nominauerit&dieceritauc
his, efat auteipfe &infans,& inf antis Dominus,no affirmamus,
quia non decentiornatu,magis autem impie nimis eius
verba prolata flint. Si n.Deus>eftGhriftiex Deo Patre verbum,
düo,modis omnibus erunt,&indubitanterjquomo-'
do àutem intelligitur & infans ipfe, & Dominus infantis?
non ergo dkitur & Deus fuimecipfius, & dominus Em a- ]
t nuel,fieftidem Deusfimul & homo, tâquam iiihumanatu I
& in -
Apoenl. f.
érthila
& incarnatum Dei v erbum b eams quoque Augufttnus:
Evo enim, inquit,faluatorem noftrum non diuid >, »0» confun.lo,
neattt mot par earn & imagtnariamcarnd, autcurnalem & mor-
ialsmpradicem dettate,ndfparo-,ne Dei Patris vn mfecundu car-
nem,& alteram fecundum maieftatem introducere videar prolem-,
quaidem Dei film &fineinitio proceftlt ex Patre,&fecudii tempos
nafii eft dignatus ex V'vgine, impafiibilis infuo,paff ts in noftro,
dm incomprehstifthiUm maieftatem, velut quoddam indumentum
tarnis veftireeftdignattis,ex vtero Mediator is,vna perfonx, novna
fttbft-ntiai Vnd inquamperfont, nefit non vptu Öjrißus, hon vna
fubfhtntia.ne Mediatorisdiftefatton.’ fubmefa, aut Deitant% dt-
catur, autllomitiU Fjlitts: depoft päuca, qttibiisinvnam pßrfo ft
incoiripreheifibili Mediator# dijpenfati meconiunebisfruaui firf-
gulispropm,fediottunxitprqfr^liemiferftquttpropria dtirh
non amifitmmenftt4tedwnitatis,^nfirn!itMfinop result car
nisiconunxit proprq<aliena} dum idem atque infparabuis cbr't-
ftiis',&propfiocarnis Quidtiilfg&proprio d.it/tis apttdinferos non
tenctur: proprio carnisguftautt vita mortem,propriq deii/ttisperpettiain
& reddidit carneM:jioncygo retted citürinFilioPat reft {
l S l . _ _ _ ;_ _ _ _ 117
oftenditur ? vt inteüigantbóminpper eandemgratiamfe iuftifica-
ri a pc cc at is, per quamfaitum eft vt Homo Chriftus, nullum poffet
baberepcccatum ? fic &eius matrem Angelus falutauit, quando ei
futurum nuntiauitbunc partum. Aue, inquit, gratia plena: Sc
paulopoft, inuenfii, intern,grdtiam ..pudDominu.Etb&cqui-
demgratiaplena, & inuen.papudDeugratiadicitur, vt Domini
fuiyimmo Domini omnium , mater effet virginitateferuata: &
poftpauca veritas qu'tppe ipfit vnigenitüs Deifilius,non gratia,
fid natural gratiafuf epit hominenitanta vnttdte perfona,yt idem
ipfe éffet etïam Hominis Filius,-In hoc etiam loco vbi dicit Dei
Filius non gratia, led ftatiira pdterat lubiungere, gratia et-
iä fo&us eft Filius Pei,lülbipiéudo Hominemifi éum gratia
Filium D ei Patris fecundum humanitatem èflè deberemus
credere tied non dixit aliquid cale, immo ait^-Grat titfitfeepit
Hominem, quifuffepitl vtique Filitts Dei: Verbum Dei certegratia
fu f epit Hominem',mifricordiafattus eft Homo-, quia mfricorfia
natus, non cpnii tiohe, mifr/cord/ampitum,npdcbito: N unqiiid
hie aliquid j referimus a(d Patremi vt dicere poflimus gratia
cue eum Filium Dei Patris? Nam ficut credefe deberemus
paff'is, quanta tn came qua ei non eft cum Patre communis paps eft | gratia, adoptiqne, velaflumptiqne, (aut quicquidfecuni
Filtusjir féglorifitata eft caro mateftate,du maieftas hftmiiiata dp-
ceturin carne,fed vt> unufónotide duobus Chrtfiis (ficut put as,)fed
de vnojttfeïodèipfo, quem poft panu,tn Virgtnu Deum &Homine
nouiiitts, nos cenum eft pradicafè. Ecce bèatus Auguftinus af-
lèric.quia qui laluatprem noftrum coiifundit, autincorpó-
ream Sc imaginariarfi carnem, aut c^rnalem 8t mortalem
pr^dicat deitatem; qui veró lèparat, vnam lècuhdum car-
nerp, & altera fecundu maieftatem DviPatjcis, introducere
videcur prolem; Certuin eft ergo feparaiete Saluatorem
noftrum qui duos modos tenqs Filiationis,vt älter litFilius
lècu|dum deicatem)& alter leeundum carnem; Quod fiy-
nus atque idé/eftinfepatabilis Deus,8c Homojqui Sc jpprio
carnis occiditur, & proprio deitatis iiifeparabiiis pmanét,
dum ha:c dici poteft) FlliUm Dei lecüridum numa.nitätemj
fiipra fuiiletbeato Aügüftin'pad proferendum aptiffimus
Ipcus , vbi dixitj, de libmineaflumpro nempe -ex quoeffeho-
mo.ccepit non aliud coeptt effe quam Dei Filius, v r a dd eret, gratia,
adoptione, e le ftio n e au t aliquid hiiiülinodi, led nonfe-
runtita. Qu öa ergoaddidit, videanitisytrüm poflitadifta
pertinere. Aitenin\ynempe, exqüo b.mo effe ccepit, noalindice-t
piteffe quam Dei f ilm , & hoc vnicus-.&propi er Detim Verbum
quod illo fufeepto carofaäum eft-, vtttfc Deus.Ecce beatus Augü-
ftinus, hominem dicit vnam fadtum peifona cum D e o , Sc
efle Filium Dei v it ic u in Sc Deum : nura quid fignificauit
hienohis, vt credereeiim debeamus non veram Filiü Deij
no verum Deum, ficut felix docet? Gerte ego puto qa cum
vbi habebunt locum mi, modi fitem beatus Auguftinus, diceret,-e*^oe/e tief it, noMiudazpitefliqumi
' ptercaaddidit, &.bi>cvmiw,vznós eum vetum FiliumDei
ttiït ab mit;oßijfmptr M W i prime aliiApoftfilij, t»f er j credamus, 8c totum vetüta, & totum proprium, non mè-
adoptionem in famiiiam vidiamur<dfiifciiquiblis avo imparan- \ dium proprium s & mediumadppriuiim. Si aufein in hoc
dus tftfiLitisDeiifiadoptiuuseritapudPairimßmitünobisifipro- ■, loco inuficato moteeüoalicuilequivideor,quiadico totü
prijs-, exfubjlantia ixtitiffi iianduseftgentüris. Ecce beatus DeüiiB^audiatfqmfquisilkeftJfimilem^uicfenténtiam
Auguftinüs aperte docét, quia adoptari in filiqnon poteft, | Symmachi Papsad Ariaftafium Iniperatorem chriftns iiä-
nili qui antea eKtiri t alienus; nee poteft quiiquam per ado- j quel)myeraiitcrmm,&miisbomoift,ficc9nieptui^iieiitm,
prionenpaccipere patrem,nifi qui Habuit ptoprium.'Tu qiii fic cvnlterfanu infertile ,Jrcpaj[ui ,fic apnd inj eres ,[tc refuftitains,
duobus modis vnicum Ddtninupfaedicas eflè Filiü Patri, ficctm diftipulis apparais,ficelmatusincßitm,fa;e>;,ndedifluS
ideftpreprietate&adoptione, oPbéie ex ilia parte qua adöpti- ) eft cjfeveniurHs, fic bedie^tn cali regwieperßßit,dicenre Apo-
ULts eft,quem habuit propriumiaut oftende finite illü ante- : Ä o lo , in quo habitat ilmmpltnitudmumitam lorpmaliter, &
quSadoptareturificut beatus Augoftinusproiirie,ait,c!>ri- | eerie de eo" dicitqdodritthceftipfei Erlitte eft minimus qui
ßm itfus Oeus Filiiu , Dem eft& Hamo, Deus ante omnia femla, j creditinChrifto, qm in huiupmdi Chrißu credit, qui in integrum
Homo in noftro ferülo-, Deus, quia Deiverbu-, Deus enim erat verhüt •. Chrißu crtdu,non;nfani-Chnftu,&i(ieo nen Chrißu,qttta ehrt.
Homoau e,quiainvnitat!perfomatcefitVerbo animarationa- ' ßusUonmfimeger,integerautenonmßhuiußmodi.V.cee8c\>ett.
lü,&camquocircainquantuDeuseft,ipfe&TaterfHufint}in tusPapaSymmactototumChriftumdicitveraiciKrDeu
quantum autem Homo efts Pater mdtitfeft Hlo-.cii enimejfetvnicus 1 eile, & totum hominë. Si ergo totiis veraciter Deus, totus
DeiFilim,nan gratidsfed natura, Vt effet etu pletim gratta, fallus vtiqi.vemsDeus.&propriusFiliusDei.quiatotageqera-
eß & Hoirünu filius, ipfe idem Vtrümtfe exvtreque vnus Chriftm: noaédithömenHlij.noninedio.vtvultFeliXiqaanquatti
Sialiquädo beatus Auguftinus debmffetpredicateDomi- necliumanitas fitde fubftantiapgris.necdiumitasde fub-
Uum noftrum gratia e i t Filium Patris fecundSm humani- ftahtia matris, Sed quia vetbumDei vnius cuin patre fub.
tatem, in hac iententia haberet prateipuum & congtuQ 16- ftantix in vnitate petlbnse fiiK,lulcepit noftram iiibftantiä,
cum, dicens ergo, -C hi» enim ejjet vnicus Deißl us,nongratia, non erit alio modo Filius poft hnmanitatis aftuniptionem,
jSä natura adiungeret, vt eilet etiä Filiu&gratia, faäns eft & nifi quo erat & ante incarnationé. Item B. Auguftinus. - !»
Hominis filius,uonau tern dixit ita fed ait,-vrc^r«iHp/c«iitf terra, inquit, erat,&in ulofeejfe dicebat,& quodeftmaim,
gratia, factuseji & llosutntsßlus: qua auté lacioiie dicat eum tnctrlö Filius Hominis, in tteOptlm Dei,vt vnatn demonflraret
tädlum Filium Hominis, proptetea vteife poflètplenus invtraquenaturaperJonam;ó’ intoquodDeiPilius,trdtqquald
gratiain iubfequenti fciicentia diligenterexponit^diccns, Patn Verbum Dei, inprintipto Deus apudDeum, & in eoqudd
Hicomninogräditer'&euideniirDeigratiacommendaturiQtdd filius hominis,trat & affumens animam humanam & carnem
n. natirra humana in homint Chrifto meruit, vtin vnit.ttpirjom humanam, &tndutus hominem extern adhomines, quia in hoi,y.
vhiciPilqDeßngularitereßetaffumpta?qmbonaroluntasiiUius: t r a q u e n m i d e i t ^ f i iH im ^ T l i l ïD ^ m p » ^ ^
ra G
Symmach.
Pap, ad A-
naltaf Im-
perat.
I
Colof.c.u
boni propofitiftutUaiirt qiubjna prdeeffere quibus mereretur tfte
homo,vna fieri perf na ci DeBhmüiquid an: ea.fait bomo,& hoc ei
ßrtguUre beneficia pïjftttu eft ,cu»i fingulariter promeréttir Deül
nempe èx -]uo homo ccepit effe, non aliudcapitejfe quam DäFilius;
&boc, vmcits ,&propter Deum Verb um, quod tllo fufeepto, caro'
fiftuni eß, vtufe Üettsj vt quem admodumiftvna perfona, quiltbct
homo, anima f dieet ration,d:s & ckro: na fit Chriftus vnaper-
fond, Verbum & Homo: vudenatura buinma tantagloua, nullis
pracedenttbus mentis fine dubitaioiie gratuit a ? mfifuia magna
bic, &-fola Dei gratia fidelifer acfokr.iè conftd.rantibus euïdenter
’ Bibliath-Vet.Fatr. i ow.q .
Chriftus Filius Dei: idem vnus chriftus non alius hominis, & alius
Dei Filius -,fed Dei filiusfecundum diuinitatem >hominis Filiusfecundum
carnem : quis autemnoftrum, quipftruni fentinm,atik
parumfapimüs, non potiusita velletdftmguere-, FilittsDeiin epe-
h, & Filius Hominis interval Sed nefic duutderemus, &itadiuide-
do duos perfonas indu cremus. Nonafcendit in itelunifiquide cot-
lo defeendit, quamuis Filius Hominis. Filius ergo Hominis dejfcedit
de Ceelo.Monne F. lins Hominis in ten4 fattus eftinonneFfliti* Hominis
per Marumifalius eft? Sed 6 homo noti,hiqaitfeparare, que
volo copulare,paruu eft,quid Filius bbminis defcedit,Cbfiftits enim
A a 3 defeendit,