deLueteadem ipfadeuotionequa fefe àlterutrum in Deo *
di]i gunt, noft&ra quoquead le.afeendent^ura locietatem
dehderant. Sicque fimul al® decern cubitos comptent,
cum ingemin® cnaritarisexhibitione, Angelide condito-
ris lui pTx^nm\£tvnt\it.[Decemqueque cubitorumerat Che-
rub fecundusmenfurapan,& opus vnum eratinduobus Cherubim
, ideüdtitudinem babe bat vnus Cherub deeem cubitorunty
&[militer Cherubfecundus.~] Duo erant fadti Cherubim,
propter confoctium ciufdem de qua ioquimur charita-
tis iignificandum, quia.minus quam'inter dqos charitas
ftare non poteft. Vnde & Saluator binosad pi ædicandum
Difcipulos mittere curaqit, vt tacite docereteosqui verba
fidei prædicarent, yirtucem dile&ionis ante omnia ell?
tenendam. Yniufque menfur* Scoperis ©rant duo Cherubim
, quia diiparilicas voluntiitum hue cogitatuum in
fuperna patria nulla eft : ybi yna omneis eademque Dei
pretends vifione & glorjailluftrantur. [Pofuitque Cherubim
in medio iempliintenoris. Fxtendebant autemaksfuasChe-
rubim , & tangebat ala vna parietem, & ala Cherftb feeundi
tangebat parietem alt. rum : ala autem altera in media parte tent-
plifeinuictm comingebant.] Manifeftunreft ex hisqu® pr®-
dida lunt, quaré Cherubim jn medio rempli intenoris
luit pofiti : quorum habitatio eft temper in coslis. Exten-
debant autem alas Cherubim quad ad volandum , quia
Ipiricus Angelici temper habenc animum, ad obfequium
diuin® voluntatis paratum. Quod vero.ala vna tangebat
parieterh,, Sc ala Cherub feeundi alteram parietem,
ad illam charitatis adminiftrationem quam nobis exhibent
Angeli pertinent.;' Quod al® alter® in medio templi
laudem fiai ereatoris excitant; NonTohim- de illorum
quos: Tecum intus habent homihum iuftoriina felicitate,
lætantur agmina cceleftiai verumetiam noftri quiibrià
adhuc pofiti de profundis ad Dominurh clamamiisrcii-
ram gerurtr ledulam. Vnde benpde eilHem Cherubim in
libro Paralipomenon feriptum eft: Ipfi autem ftabant ere.
^dis pedibus ,& facies eorum verf® erant ad exteriorem do-
mum. Quianosab huiusærumna peregrinationis ere-
pco^adfuunTxleliderantperuenire conlbrtium. ' [sicergo
pedibus fiant ereäis, fie alas fuas auro tettas ad oraculi parietes
extendunt, vt facies habeant ad etomum verf as ext eriorem.] quia
licut Angeli fuam perpetuo innoceptiam conlèruanc, fic
de animarum landarum in ccçli.s beatitudine congaudent,
vc eis quoque quos in cerris adhuc peregrinari conlpiciunt
eledis, ©pèm ferre non definanc ; doneç&. illos ad ccele-
ftem patriam incroducant. Omnes enim funtadminiftra-
torij fpiritus in minifterium milfi, propter eos quihæredi-
tatem capiuntJ&lutis; ;
PolTunt etiam per duo Cherubim,duo teftamentafigu-
rari, qui niminum cherubim in oraculo funtƒ*#/>] quia in eon-
filio diuin® pilouifionis nobis vtique inaccenibiÜ atque
incomprehenfibili * ante lècula dilpolltum eft quândo &
qualiter quibulue autoribus , làcræ lcripruræ condëren-
tur. [Delignis ohuarum funtfatti,] quia lucem nobis feien-
tiætribuunt, iuuante ftamma charitatis^Dei, qui perSpi-
ritumlandnm diffundirurincordibusnoftris. [Decemcu-
bitis funt/dti,] quia per obleruantiam decalogi legis Deo
leruicndum prædicanr, quia Deofideliter feruientes de-
nario, remunerandos efl'e regni perpecuitate oftendunt.
[Geminas habent alas i ] quia teftamentis lui conditoris .per
alperaæque vt prolpera, indelelTo fuis auditoribus animo
gradiendum efle demonftrant. [Quinque cubitor,urn ala Cherub
vna , & quinque cubitor urn ala Cherub alterdy] qüiain omni
laben tium rerum varietate, landi vniuerfos lui corpo-
ris lenfus, in obfcquium fui conditoris extendunt.] Et
vnum opus erat in duobus Cberubitnf]quia Vtriulque teftamen -
ti Icriprores, vnaeademquecaftitate operis, & charicatis
deuocione Domino lèruiêbànc, yna Sc conlbna Domini
voce^ac fide predicant. / [Alatgitur Cherubim intermes fuper
arcam feinuicem conftringebant><\u\icttfamtn ta pari de Domino
teinuiccmcondngcbant, earn diledionis gratiàmquafe
alt eruttum compleduntur exprimir. Bene autem fequi-
tur. quoque Cherubim auro, dr omnes parie tes templi per
circuitum fculpfit varies caUturis dr torno. gtfecit in eis Cherubim
& palmas &pitturas varias, quafiprominentes depariete &
egredientes. Sedfrpauimentum dooms texit auro intrinfecus &
extrinfecus. Etiningrejfu oraculi fecit ofiiola delignis ohuarum,
pojlefque Angulorum quinque, dr duo oftia de lignis ohuarum. Et
fculpjitineispicturam Cherubim & palmar urn Jpecies, & anaglypha
v aide prominentia> &. texit ea auro » ,& operuit tarn Cherubim
qiiampalmas dr cat era auro. Fecitque in introitu templi
pojles delignis oliuarttm quadrangulatos, & duo oftia de lignis ,ab-
iegnis altrinfcus, &.vtrumqueofiium duplex erat, & feinuicem
terms apenebatur. Etfculpfit Cherubim dr palmas, &c*laturas
valde eminent es r operuit que omnia laminis aureis opere quadro ad
regulam. Et reliqua. Fexityincpizva,Cherubimauro, quia&
naturam eorum copditof immortali claritate lublimauit,
&mentem vera dile&ionis arque humilitatis luce reple-
uif. N otandum làne quodMoytesdum rabern acu him fa-
ceret, fecit & duos Cherubim aureos, quos pofuit in pro-
pi tiatorio, quod erat fuper arcam. Salomon autem addi-r
dit alios duos multo maiores quos in templo poneret, Tub
,quonim alisarcamin medio poneret cumpropitiatorio,
,Sc Cherubim priorihus. Sicque fadumeft,vt in taherna-
culo quidem elient Cherubim duo i^in templo autem quatuor.
ad vnam yero eandemque lignite ationem vtrique
pcrtinciu. Sedrepetitumeftopus,atque,auguftiui> fadurn
perSalomoné, yt typice do.ceretur, quiamultiplicata poll;
inmrnatipncmdominica,Epçlellà,larius effet gendbus fu-
blimitas cæli ciuium pandenda : qui lie conditoremde collât
o (ibimuncre bead tudinis c©!laudanc,vt de noftra qub-
queerep.tioncatq}adeandem beatimdinem introdudio-
ne congaudeant. [Extendunt enim alas admuicemfuper arcai]
Cum ad laudem dominifaluatoris,referunt bonum prune
quod acççpLCZünC.[Extendunt.<tlteras alas ad parûtes oraculi.]•
Cumlahdq^ etiam homines lècum videre lætantur, eolqi
quos VjOluntalarumfuarum lummitatibus tangunc, quos
.confortesacque imicacores fuillè in hac vitafu® puritatis
exultant.. [Duos autem aquepanetes alls fuis tangunti] quia fidèles
ytriulquc populi ,,^Iud®i fcilicet & gentilis, polTellb-
res lecuEp habencaul® ccelcftis : non quod in ilia parria di-'
ftindip localis inter vtrumque populura . led, quia maior
fiat feiduitas intern® b.eacitudinis, de conlortioadunac®
inDepfraternitatis. | Extendunt ergo Cherubimadvtrum-
queparietem oracuUs alas fuasf\ quia becautes in ccçlefti pa-
tri^iuftosvtriurqueplebis, vmoue quoque fu® glon® acl
atteftatione confènount.. Item alis exterioribùs
ifte vnum parietem , die alterum contingebant, quiave-
tus Teftamencum proprie antiquo Dei populo leriptum
erat.nouum vero nobis, qui poftincarnationem doraini-
cam ad fidem venimus. Et fecundo parieti,hoceftfepten-
crionaU rede comparamur.quibus port frigora ac tenebras
idololacri®, lucem veritatisagnolcere datum.. [Vetfas habent
facies Cheiubimad exteriorem domum, ] quia noftri gratia
(qui adhuc forts ftamus, neque reiplâ. fed lpe lalui fadi lb-
mus) diuini func libri conditi ; quia Icriprores eorum iam
régnantes ciim Deo.illumcollaudancin coelis, curam no-
ftregeruntfaiutis, proque noftris enfatihus apud eius pie-
tatem interpellant. [Etomnes parietes. templi per circuitum
fculpfit varits calaturis & torno^\ Omnes parietes templi per
circuitu m, çpnnes land® Ecclefi® populi lunt, quibu&fii-
perfundamentum Chrifti locatis , totius ambirum orbis
repleuit. Cccptumq; fidei ®dificium,qubtidie nouamera-
broi urn fuorum progenie, quafilapidum pretiofoi urn ap-
pofitionc, fuper augmentare non defiftit.Qui nimirum pa-
rieresvariisc®laturislciypuntur, cum alij dacurperlpiri-
tumlerm©làpienciç,alij lermolcientiç fecundum eundem
Ipiritum, alteri fides in eodem lpiritu,ali j gracia curationu
in vno Ipiritu, alij operatioyirtutum, alij Prophetia, alij
diicrecio Ipiricuum , alij generalinguarum , alij interpre-
catio fermonum. Ec vead illasy eniamus, qiias omnes habere
valemus virtutes, eh^tjitas, gaudium, pax ylongani-
mitas, pacieiitia, benignitas, bonicas, fides modeftia.con-
tinentia.&cæteri frudus fpiritus, quid nificælaturælunc
par letum tern pli ? quia ornatus hint mentium populi Dei.
Sculpunturindem parietes Sc ad patiendiim , cunda-
que promittunt, dicentes ex animo per lingula qu® oc-
currunt : BenedicamDominum in omnitempore. Et, Paratum
cor nofir urn Dens palatum cor meum, cantabo & pfillam in
gloria mea Domino. [Sculpuntur torno, j cum in tantum vir-'
rutibus operam impendunt, vt ab harum tramitc nullis
W Æ
circiimftantium rerum contrarietatib. nùlliS poflîntblan-
dimentis auerti.Qujaenim torriatura c®terls artibus vélo-
citatepræeellic, & iplà fibi regulam qua fine errore opus
perficiatleruac : apte per hanc pia (aridorum vi ta fignatur,
qu* Sc parata eft fettSper ad oblequium diuirtæ voluiîtàtis:
èc hocabfque diuerticiilo errandi.cohiplere, ldngovimi-
tum didicit vfu exerdtata. [Etfecit Cherubim in eis & palmas
&piiïuras varias, quafiprominentes depariete & egredientes.']
Cherubim nam que in pàtietibàs templi facit Salomon,
cum eledos laos Dominus ad regulam Icripttirarum landarum
(in quibus eft multitiido (ciehti®,) vitam luam di-
rigeredonar. Cherubimfacit,clim eos in hoc mundo ca-
ftitatem Angelic® comierfitionis, pro modulo fuo docet
imitarhqiiod maxime vigilirs ac laudibus diiiinis, diledio-
ne fyncera conditoris & proximi geiicur.Palmas facit.cum
memoriam æternæ retribütionis eorUm mentibusinfigit;
vteominus ab arceiuftiti® labi queant, quo metcedem
iuftitiæfemperanteocblôs habeant; Facit piduras varias
quafi prominentes'de pariete Sc egredientes, cum mulcifa—
rias virtumm operationes fi'delibils cribuic. Verbi gratia:
vifeera mifericordi® , benignitacem, humilitarem,patien-
tiâhVi m odeftiam. [Sed&pauimentum domus texit auro in-
trinfecus & extrinfecus.'] Intrinfecus &extrinlccus,in oracu-
id Sc iniplo templo fignificat. Texit ergo Salomon paui-
mèntum domus auro intriiifecus Sc extrinlèais, quia rex
noftörpacifi; us; & Angelosatque animas iuftotum in c®-
lis perlcde âc plenarie diuio diIedionis,d cçtèrorum mor-
taliuihy ifioiie lecreuirl^Bfin ingrejfu oraculi fecit ofiiola de
lignisohuarum, pojlefque Angular urn quinque, &dilo ojiia de li
giltsblïüartm. Quo’d prinïùdixerat, fecit öftiöla delignis
oliuarum , hoc ipfiim videtut apertius explicate volaille
cum adiunxit;& dEuooftia deiignis oliuarum. Vnus quip-;
pe erat ingrelTus dlaculi : ledidem ihgreflus duobusoftiis-
claûdebacur. jfturlumqiiêtelèraris eifiîem ûperiebâtilrtfîc-
utetiamrèmjîhith. iSkütporticufeantètêmplûfn,vnum
hPrta’mpliüs hàbefeat introitum. Çerti vtique caulamy-
fterij, quiavnw Dominus, vhàfuies,vnum bapttfma,vnus Deui.
Vnus in leculum prælchs per baptifmâ><vnus in regnum
coelefteperopeiandeieft'fperandusintroitlis. Nam qudd
vniiseflet ingrelïtis braculi, tèftattir hoc quodinferiusde
area fdipturmçft : [Cumquè eWmeient veftes, & appat erent
fumnutates eoruin, forisfanäuartum ante oraculum, non appa-
rebanpltrà ixtrinjècüs , qui & fuerunt ibi vfque in prafentem
(hem. 1 n d< ca'autem non erat altud, nifidua tabula lapide*,quas
pofueratin ea Moyfes in Horeb,quandoptpigit Dominus fcédas cum
filiis ifraelcum'egredinntur delerraÆgypti t- &c.j Vbipatenterai
fallût) oftenditur, quod vnus erac ingrelïùs oraculi
& fiic è regione fadus arc®, qu® in medio eiufdem
ftabatotjÉteii. Cuius ingrelfus oftiola.per fignifiçationem
multifarre^oirufttaccipi.Nam & Angelicos fpiritus quorum
minifterio inhabitationem patri® coeleftis introdu-
dmuir.aptifii me defignant. Et Apoftolorum æque, Apo-
ftolicorumque,virorum,quibus claues regni cælorum lunt
t S
dieio fiias fores aperic. [Et Jçulpfit ineispifturam Cherubim
dr palmar uni Jpecies,dr anaglypha valde prominentia, dr texit ea
auro, dr operuit tarn Cherubim quam palmas dr catera auro.]
Anaglypha Grece , qu®Latine dkuntur cælatur®; quia
vimitum operibus ( qu® per tomm orbem Ecdefia in fan-
dis fiiisac perfedisexércéc)illi præcipue, quibus fidëlium
curacommifïa, & claues regni éælorum funt dat®, omnr
debeant lolertia infiftere, vt quantum gfadu preeminent
c®ceris, cantu m Si mérito precellant bon* adionis. iHa-
bent namque in fe piduram Cherubim fculptam , cum
Angelicaminterrisvicam (quantummortalibus pollibile
eft)& mente imitantur Sc opere.- Habent palmatum Ipe-
.Cies,cum donaliipern® retributibnisfixa Ijgmerinteritio-
ne.meditantur. Palma namque, manus^Sricis ornatus
eft. Habenc anaglypha valde prominencia.cuhi cettilTima
bonorum-operum documenta, &qu® nemoin finifttam
partem interpretari vllateaus valeat, cundis fele incuenti-
bus oftendunr.ECjhæc omnia fimrauri laminis operta,cum
(fiçuc l®pe didum & lèmper dicendura eft) cæteris virtu-
tum floribus Ipecialius in magnis Ecclefi® membis, fttlgor.
fupereminec amoris. H is oftiolis etiam velum fiîiftè addi-
tum , verba dierum narrant : Fecitquoque velum » inquit,
hyacinthoypurpura cocco, dr byjfo, & intexuitei Cherubim: quoi
decoris quidem g atia fàdum eft, vt in ter parietes deaura-
tps e tiam holoferi cum fulgeret. Sed in eiulHem myfterij,
cuius dcoftiola, congrua figmficatione, ante arcam atque
ingrelfum oraculi appenfiim, vtficur oftiola congruis
hpris aperiebam ui-, licet velum reuelaretur quoties adue-
nirentquibus in fan da làrldorum effèc ingrediendum.
Huiiis ergo velifèdula reueJacio.lecundum legem apertio-
nemi fignificat regni coeleftisi qti® nobis per incatHatio-
nem Domini Sc falüacoris rioftri donara eft. Vnde Sc ba-
ptizatoèo, coeliapcrti Hint, vt Pftendereturquiaperba-
ptilmaquod npbiV iplèconlècrauit, ianuam patri® coeleftis
debererpus ingredi. Et nSorientèillo in ctuce, idem
velum Icillum elt medium ^ àliimmo vlque deorliim,vc a-
perce doeerettir .'quia figure legales iam tun c ad fidem reniflent
, ac veritas Euangelij arcanacjue cæleftia & ipfe cæli
ingreflus.nô adhueprophétandus düs.lèd iamiamque effet ptoxime oamc fnigibu.r aaplieterrie fingdnuifsi,c qauni-
ab initio mundi vlque ad id temporis in nde veritatis de
mundo tranfierun t. Bene idem velum, liib quo in oracu-
lum inftabatur.ex hyacincho, purpura, cocco, & byflo fa~
dumefll-, ei quoque Cherubimineextieife memorantur.
Hyacinthus quippe quieæli colorem imitatur, fuperno-
riim defideriis apte compatarur. Purpura qu® fangtiine
conchiliorum conficitur,&fanguineamiplam prefect Ipe-
ciem, no immerito lacramentum dominie® flgnificat paf.
fionis : quod nos intueri crucem noftram porcando debe->
mus. Cocco,quod rubeo colore flarameieic,congrue virtu
S exprimicur amoris; De quo mirantes dixere qui cum
Domiho am bul auerant difeipuli > Nonnecor noftrumardent
dat®, tven-.e ntfig> ur..â. mv- : mquaiv aisc cepta à DonEiinopoteftateli- j eBraytf ltunsn oqbui®s, dduem telorqrau evrierteunrt iin g veiram, idnrea pnearfieriettu nro, b&isfleotihpgtuoraasrt-
gandi atque lbluçndi> & dignq;. intra regni ijnuam admit- ! tificumexercicio natiumn exuitvirotem, atque ad alben-
tunt, & contumaces iimpuro;ï, acfüperbos,excommuni- ! temperduciturlpeciem,congruecaftigationemcarnisno-
eando, fiueanathematizando , abingreflîi vit* perennis ftræinflnuat: cuius quafi humorcmingemem exiccariiU-
eliminant:Sed Sc operaiuftiti®,quorum merito ad regnum bet Apoftolus,dicens; Mortifcate membra veftrtquafuntfu-
coelefte peruenitiir, reâe per oftia (per qu® in lanfta lan- j per tenant,fornicationcm,immunditiam, hbidinem,cottcuptjcen- iftorum pontifex ingrediebatur)poflunt typice defignari:
iuxca hoc quod in lib.Sapienti® leriptum eft : Cuftoditio autem
& auantian.% qua ellfmulaerorumferuitus. Ad
legum, confummatio incorrupt ionis efhincorruptio autem fa-
effe proximum Deo. Concupifcentia itaquefitplenti*» deducet
ad regituniperpetuum. Quibus omnibusâpte conguic,quod
eadem oftiola de lignis fiunt oliuarum, quia nimirum &
Angeli &: homines perfedti, fru6tu miferreordi® Sc operi-
bus hicis, fefe in domo Dei glorioles exhibentimó omnes
eledbi per armahtcis & piecatis, adiciim fibi patri* cae-
feftis aperiuiit. Duo autem lime oftiola.fiue quia Deumac
proximos diligunc & Angeli & omnes fanifti , neque vllus
ianuam vie*, niu per geminam han<yiiJeitionem poterie
intrare: leu quia vtriulqtiepopuli fidelibus j &Iud®ilcfli-
cet&gentilis,eademvit* ianua referacuc. Poftcs Angulo-
rum quinque, quianoriiolum animas ele&orum aula coe-
li rccipit.fed Sc corporibus imniortaUgloria prçdiris.in iutiamtnalam,
quancam verQ candoris gradam hanc velic perduci, alias
oftendir, dicens: Obfecro vos fra fret per mifericordtam Dei, vt
exhibeatis corpora vefira, hofiiam viuentem, fan&omyDeoplacen-
temyrationqhile obfequium vefirton. In texuntur Cherubim ei-
dem,quod quatuor eximiis coloribus conficitur, cum vni-
uerfa, qu® pie agimus à vânenads dæinonum relis, per angelica
p r® lidia domino donante protegimus. In texunrur
vero Cherubim, cum in bonis quæagimus , multitudine
feienti® indelïnenter vtimur, reipicientesfemperadelo-
quia diuina:& ne fortei virtucum calleaberremushorum
intuitu çontinuo veftigia nollra regimus. [Fecitque in introitu
templipoftes de lignis oliuarum quadrangulatos,dr duo ofiia
de lignis abiegnis altrinfecut, dr vtrumque qfijttm duplex erat,& fe
intticem tenensapericbatur.^Sicut ingreflus oraculi quo ad arcam
domini-Gherubimq; peruemebatur, innoitum iigni *