
Àmalani Fortunati Epifc. 7eueren.
éosinftruere non deliftat. Nam;de GönftantihPpblitäna
Ecelefîa quod dicunt,quis earn dubitet fedi ApoftoKcæef-
fe(ùbiedam? C^uod 8c piiflîrhus Dominus Imperator,&
frater noftèneiuldem ciuitatis Epilcopüs afljdue profiten-
titir. Tamqn ß quid boni vel iplà, vel altera Ecclelia habet,
egoSv minores ifteos,quos ab illicitis pronibeo, inbonoi-
mitari paratusftim.'Stultus eft enimsqui i l eo fe prim S txi-
ftimar,vt bônaquæviderît, dilcére cohtémnat. Exprælênti
Epiftoia dôcèmur, quicquid boni ab aliis Ecclefiis difeere
poflumus,non'êa contemnamus.Simülqi& docemur quod i
aliquo tempore éantabatur MiflàinRomanaEcclefia ablq;
Alleiuia.Si eo tempore cantabantur trablus pCr omnesDo-
I miidtos dies. & poft Alleluia afliimptum in folisDomini-
j cis diebus de Septuagcfimaçeleruarentur, nèlcio. Vnüha-
i beo notum,ex eo quod Alléluia diuulgatum fir, eantatum
! efle'apudS. Auguftirium, &apud Üomanamfec'clèfiarh at-
j que ConftantinÖpolitanam prifeis temporibus, per dies
J Pentecoftes debereAllelùiadecantâri,ad recordandum dé 1 læcicia relurrédio nis Gihâorum.Reftat adhuc quod pulfac
) intentionem ad requirendum,hpc.eft,vc ficutperDomini-
! cos dies & feftos cantatùr Alleluia ad M illàm j itadebeat
1 cancan per communes dies , an non. N ißfprte imbui pofli-
! mus expræfèntifcriptumS. Gregorii ex eo. Nam e x eo , vbi
S. Gregor. dicir, alia quæ dici folent in quotidianis Miffis,
tacemus,tanmmmodo Kyrie ele»(bn,& Chrifteolewfon dicimus,
tur, inuento opportune tempore, valeât dementias veftræ
» lùggerere. Cu i rogo v t lèrenitasveftra piasauresinclinare*
ciîgnetun. vt tanto npbis celerius vaïèat mißreri, quanto
adflidionem noftram. verius eius relatione cógftouèrit;
Qhaliter enim quoridiaiiis gladiis & quamis Longobar-
: dorum incurfionibus» ecce Kun pèr triginta & quinque anjnorum
longitudinem preinimui-, niillis explere iuggefttqt
nura vocibus valemus, led in omnipotent! Deo confidi-
mus>quiacaouæ çoepi t, c onlolationis (lira nobis bonaper-
ficiét, &'quilùfcitauit in re’ püblica pi.psr dominos, éxtimi
gnercriuieles tvvannos. San cia inique T ri n i tas vita ni ve-
;ik^m p« tempora longa cufto’diat^vtàèbcinoveftræpie-
'tatis,quod tarde la Icep ; ni us jd i uti u s gaudeam us.
Repetit io de Alleluia quod eAHUtitr ïn Mi$i , & deveßinnnto
fubiiàeoimumiê&ytMeifin ac Doomed ôtationéi
. ex eptßolaS.Gregorïi.^
C a p . X X V L
QVatido icripfit rioftra panlitas' de officio Mi(ïæ,fimili
modome lacebant,quæ lequuntur vt éa qua: fupèrius
dixi deLitania maiore. Nondum legeram qilodpoftea in-
'ueni in epiftpla S. Gr egorii, quo tempore Alleluia in Mifla
primo cantatum eilet in Ecclefia Romana, & caetera quæ
mànifeftabtmtur verbis ïpfius epiftölie ad IoannemSyra-
cn Canum, Quibus inijenris non potui praeterire, nifiea hie
introduceren!, quamuis hönin cómpetenti loco,quiama-
giscompetebat ea Iciibi in officioMi Ha:, quam in offició
nodurnalijfequiturtextus epiftölie. u
Gregorius loànni Epïfcopo Sj/racùfano.
Y T Eniens quidemde SiciliàVdîxit mihij quodaliqui ami*
V cieiüSjVelGræci vel Latini nefeio, quafi fubzelofàn-
éfee Romanæ Ecèlefiæ demeis difpofitionibus murmurèrent,
dicentes :Quomodô Eccleuam Conftânrinopolita-
namdifponitcômprimerc,.quieius confuefudines pero-
mniafèquitur? Cum dicerent.quas confuetudinesfèqui-
tuf,refponfùm eft,qùia Alleluia did ad Miflàs extra Pence-*
codes tempus feciftis,quia fiibdiaeonoslpuliatos procede-
re,quiaKyriele «fon dici,quia orat mem Dominicam mox
poft canonemdidftatuiftis. Cu i egorelporidi: Quia in
nülloeorurû aliam Ecclefîam le cuti fijfnus.Nam vt Allelu-
iàhic diceretur,deHierofölymbrumEcc[efiaex B. H iero-
nymj tradition© rempöre beatæ memoriæ Damafi Papæ
tradimr traclum.Etpa ulo poft,Subdiaconos autem vtfpo-
liatos procedere faeerem,antiquaconfùetudo Ecclefiç fuit,
led quid placuit cuidam noftropóntifidinelcio qui eos ve-
ftitosprocedere præcepit. Nam noftræ Ecclefiæ nunquid
traditionem à Grçcis acceperunt? vnde habent ergo hodie,
vt iubdiaconiineis in tunicis procedat, nifi quia hoc amarre
fiiaRomana Ecclefia pércepeirintt,Kyrieele»fbnaütemi;
nos neq; diximus,neq, dicimus,ficut à Græcis dicitur: Quia
inGraecis fimuiomnesdicunt,apud noS autem àclericis
dicitur, à populo refpondetur, & iotidem vpcibus etiam
Chrîfteelejilon dicitur,quod apud Græcos nullo modo di-
citur.In quondianisautem Midis aliaquædici (oient, tacem.
us.Tantummodo. Kyriele»^|^&Ghriftee:lti(bn dicimus,
v tin h is deprecantibus vocibus paulodiutiusoccupemur.,
Orationem veto Dominicam jdçireo mox ppft precem di~
ciraus,quiamos Apoftolbrujn fuitj'vwdip'Çinr (blummo-
do orationé oblationishoftiam conlècrarent. Etyaldemi1-
ni, inconueniens.yiluntefti ;vt precerp ,nuam fchplaftiguS
compolueratjfuperoblacionemdiceremusj&ipfam.tradi-
tionenr, quaredemptor npfter comppftut , (uper eius cor-,
pus & (àôguinpm nondiceremus, S ed& Dominica oratio
apqd Græcos ab ofnni pqpulo dicitur,apud nûs vero à lblo
fecerdote:in qlip ergo GræcorumcDôilieîtïdinés lecutiliir,
musîQuiaanc vetercs noftnis reparauirnus,a'jt (louas & v-
tilesçonftituimus ,in quibus tamen alios n on'pro ba mur
imitari.Ergo veftra ehàritascum oecafio’dederit,-vt ad.Ca-
tanenftumxiaitatetrr-pergar,VelinSyraculànaEcdeiia eos, :
quosereditaut inteliigit,quia de hacre murmurarepomo
tunx.fada collocutione doceac i êc quad alia cxoccàiipne \
poflumusintelligere, quod non Alleluia càntaba-
turapudillumperquotidianos dies in oiEcio Millæ:
De completion dier um Pent'ecoßes.
C a p . X X V I I . f
PRæcepit Dominus difeipulis luis quando alcen ditin,
cælum,neab Hierolblymis dilcederent,fèdexpebta-
renèpromiflîonem patris, quam aucjierunt per os eius:
Quia. Joannes quidem baptizAUtt aqua, vos autem baptizabimint
Spiritu fanclo, nonpoß multos hos dies : id eft, poll: decern dies.
Meritoexpectant decern dies, quia futurum erat,vtmy-
fteriwm denariinumeri,poft decern dies perfe&ius, Spiritu
ßmäo veniente, perceperint J ta Lucas nznzx.:Vosautem
fedetehicin ciuitate quoadufque induamini virtuteevalto, Eduxit
autem eos foras vfque in Bethaniam, & eleuatis manibus fuis, be-
ne dixit eis. EtFaftumeß, dum benediceret illis, refeßit abets, &
ferebatur inulum, &ipfi adorantes eum, regreßi funt in Uieru-
falem cumgaud io magno, & er antfemperin templo laudantes De~
um, & benedicentes Dominum. In ciuitate federe e f t , aliquä
tacita mente &quietacogitare de promiffis Domini, 8è i
ftatu perpetuæ pacis non recedere : Firmare lènlùs corporis,
ne morsper.eps introeat : Et cpgitare quod fe iplùm
debeattotumitïfégrum reddereDeo. Ho c eft, habere integra
quatuor elementa in lè , qualia illi Deu s ea prtéfti-
titjtotum lè verfum eftè in dileâioném. De i, ex toto corde
& ex tota anima, & ex tota mente, & Icireimaginem
là’ndtæ Trinitatisfignatamin le Siquis iftum denariuin de-*-
fideratinlèhaberç,& cognolcitlè minusaliqnidhabefé
ab e o , debet’adoräre Dominum, & preeari , y t irbi conce-
dat ilium. Etfilènlèrit per charicatem, quæ foras mittit ti-
moremypolïè eumimpetrare, marieatin templo, làiïdans
& benedicens D e um. Hoc e ft , expèbtare per d ece m dies
promülùm patris-, defiderare iugiter integritatém fuæ
crèationis, & ©teatoris fiii cognitionem. Hune denarnim
perceperunt Appftoli ampliùs & perfedriusiquaqi prius
haberent in die Ponte,çoftes.E odem piæcepto admonitus,
eft (àndtus Auguftinus à Spiritu fendto <antequam tranfiret
de corpore, qui poftulaqit vt Ipatiumei dàretùr pçr decem
dies meditandi lè & lùa. Ita-fcriptum eft in eius vira: Nam
fibiiuflcracplàimos Dauidicos,quifiint paucillimijdepoe-
nitendalcribi, iplos quaterniopes iacéris in leéto contra
parietc-m pohtos, diebus lùæinfirmitâtisintuebauir & le -
gcbat, & vbçrtim aç iugiter fie bat:. Et ne intentio eins d
çj'.ioquam iiïipediiecur, ante dies ferme de ce mqu am exilée
de-co rpôt'é, à npbis ppftulauit prælçntibus, ne quis ad
eum ingiederetur, nifi histtancum horis, qui^ns medici ad
lulpiciendum intrabant, vel cûm ei redeétio inferrcuK. VI-
■ que hue de vitalàndti Äuguftini-!'. Aliter : Scribitidcm lâiltiüs
QilÈçejefi çffîciïf lihch V.
âus Augiiftinusitifermone feprimpdeçimo fiiper^oannéi
îciunium autem magnum Çc generale çft, abftincre abini-
quitatihus dtiUicitis yolup ratib us lèculi,quod eftperfeétq
ieiunium,vtabnegantesitnpietates, & ècttUrcs.çupidità^
tes, temperanter ^tiufte viuamusin hoc feculo. Huicieiu-
pio qùafii mcrced?tW.a<Jdit Apôftplus,lequitur & dicit.-Ex-
peümtestlUm beatamfpem & manifeftationm gloria beatisDei,
& saluai cris noftri Jefu Çhrijlu In hoc ergo lècplo qualî qua-
'dragefi,mamabftin^ntiàç.ce!ebramus, çum bçneyiiiimus»;
çiun ab iniquitatibus Atillicitis voluptatibys abftinemuSv
$ed quiahæçàbltinentia'fine rnercede ^on crie, çxpe«fta-
mus beatam Ulamjpem,& reuelationem gloriæ magni Del
de Saluatpris npftri Iefii Çhrifti.Iti ilia |pe cum fuerit de, fpé
faétares^ accçpturiliimusmerçedeiu deoaripm, Etpaulp
ppft : Denarius eîgo quiaccepiè nomen à numéro deçem,,
redditur.-di coniundtus quàdragenarip i fiç quinquàgena-
fius.Vndç cUm laborç,.çelebramus. Qjiadragelimam ante
^afcha, cpuihetitiavera tamqtiam açceptam mefeedem,
quinquagefimam pod Pafcha. Nam huic tanquamlàlutari
labori b oni opens, qui percinet ad quadragçnarium nume-
rum, addltut qoietis,^relîcitatis denarius,,vc quinquage-
narius fiat Bgnificauit hocipfeDpminus Içfiis multo aper-
tius,quando pofi; refiirre<ftipnem quadraginta diebus con*
uerfàtuscftin terra çum difcipulisfuis^quadragefima au-
tçm die cum afcendiftet in cæûim , peraétis deçem diebus,
mifit mercedçniSpiricusfinéïi f . Natnindcçimqdidpoft.
Afcenfionem ppmïm,hpçéft,in vigiliis PcntecQftçs,çele*
b rat (an cia Ecclefia baptifteriu m, & Litania rp exercet ante
Iplènnia Mi0àrum,Oratn fiùe vf ipîa mereatprfrüjaduen-
tuSpiritusfaiiCii, ficutApoftplifruipi Çuut, quibaptijati
lùnt ab e o in P e n te cp fte,{èu yt neophyri perfeuerent in v-
niràte Ecclefiç Çaqtaf poftea memorataEççlç(îa,01oria iq
çXcelfis Deo,mprè Apoftolorutri qui priu(quam aççiperét
Spifitum (ànclum, in templo eraift, lèmpcriaiidanrçs Dçu
&ç benedicèhtes OQniinum.Ouarnuis diuiilïo Ecqéfiç o^
ficip, non proponerem aliquid dicereïniftis literis>tatpen
quia ocçnrrir m hac feftiuitate dej3dptifm« (cribere, deiï-
deraiti voluntarium me demdnftiaic dehis quæçirçaba*
ptifteria agunçur,lçîre aliquid, Nunè cran(ço ag îtes plaf-
mosiquiçantanturinnovePencecoftçs, Vcmini vidèturj
hoçdifFert interiftos très plàlfnps, qui in Pentecofte can-
caiuur,.& inter ries quiinp^lçhaDomini, quoil eft inter
baptifmum,quem acceperunt Àpoftoliper aquam , & ba-
.ptifmum , qiietpaccepcnint per Spiritum iàn&ümin die
Pentecoftçs,de quQ éis dixitüominus, Vos autem baptiza-
bimïniSpiritufanllo. Iam bapçiâariêtahcaqua, jamaccçpe-
r antSpiritum (suiétum.-tamen dicitur eis poftea, Vos au. em
baptizabimintSpiritiifkn^o. De baptifmoaquæ diçic AugUt
ftinus in EpilVolaad Selé üciahum. T u n ç e rgp quandoHie-
rofolymis exiic cum çj- fcipulis luis in Iudçam,&illic mora-
batiïr cum eis,baptizabatnon per (êipfum, (èd per difeipu-
losifiios. Q uos inteiligimus iantfuifte baptizatos fiue ba-
ptifmo Ioannis, fient npnnulliarbitrantur,fiue,qiiodma-
gis cTredibileeft, baptilhiç Chriftj. Néque enim minifte-
rium baptizandi defugeret . Vç haberct baptizatos lèruos,
per qtiosçæteros baptizarct,qui non dèfugit niemorabilis
JlliUshumilitaris riiiniftériimi,quado èis laujt.pedçs.Qupd
ante dieiii Pçnteçoues acceperiht Spiritù'm laniftpm, lpr
; anhçs manifeftatjdicens ; Çurntfgo effetferodie ilia vnafdfa-
iorum,&foreseffentclaufa. Et poftpauca, ûoe cum dixijjet, in-
fujflauiti & dicit ejs, Accipite Spirifumfan ftutfl:Quorum rcmtferi-
tis pectata,renùttutur eis ,8c teliqua.Iamacçepçiunt Spiriturp
fànétumin femifilohem pecÇatorum : lèd adhbe reftabat
donum, quodnoùduiti accéperant,lèd açcepturierantin
d iePenteco (les,id eft,vt prædiçationem fuam firmaiçnt fi-
gnis miracuLorum, & vt non rimèrent rabiem petfequen-
titim, nequ^irrçtiri poïfent vinculp teftenlflenderii, ne»-
que labefadari errdre aliquo, Ctedimus Petrlnn iam bap-»
tizattmifiiifie, quando hçgaui tâd vocem ançjilæ. Sinjilj
modo& Thomam, qui duoitauit dç Dprdlni rèlürreélio-
ne.Sicut tuile duo baptijfteria legfthtûr in Àppftolis,ynum
petaquam, Stàltèrum per baptifinjJmSpiritnsfin^i ;ità
iunt hodiein noftra EcçTefia d ilo gênèfâ eie^orilm?qtu ba-
pîizati lunt.Vntim genus eft in aiftiüa vita ,alreium incpn- ,
tcmplatiua.Quæ duo gênera MâfthaÇcMaria (brpjc eiiis fi-
I f i
gnificabant. Qptima pars Mariæ dèputâtaeft à Domina,
fed Marthænon eftreprehenlà, quia bonaeft-Hiecdiftiq-,
ério poteftinueniriin antiphonis, quædiciimur iq Pafcha
Domini, & in Pentecofte. In Pafcha Domini dicit prima
antiphpna. Çonfdium mçum npn cfi; cum impiis : prima
dç Pentecofte dicit, Fastis eft repente de cado, fon us tan-
quam aduenienris Spiritusvehementis, fpiritus yehemens
puluweni terræ (bleç difpergere. Diftat mulrum inter do-
numDei, qupdfeparacfidçlesabimpiis, Sjiliuddonumi*
quodeerrenas cogicationçs expurgat dç peébpre, Ibi dicit
lecundaanriphpna4?p.dnlaiiipatrem mçum:hiçdicit $ C o -
firma hpc Deus quódbperatüs çs in nobis,4 templofim^o
cup quod eft in büerufalem, Alleluia Alleluja, Simili mpdo
diftat ineçr eos qui in hanediçatç Opmirit depuçantur, quia
fideles func,& tamen in a&uaji viça, & inter eo« qui omnia
tçrrénarefpuerunt, 8c preçanturDètim, vt &dhæc noh re»
nertamur,lèd confirmée dçnum lùuni in eis, v t poffint Deo
fçmper dtemplp quqd eft in fherulàiem, Alleluia çantare,
Ibidicic te rtiaap tiph o na,Ego dormiui Sc (bmiui m ce pi, &
rçlurrexi,hiç diçit ter tia.Emicte Ipiritum tuum,dc creabun-»
tqf, & rcnouabisfiiciçmterræ» Çhriftusenim refurrexità
morte, &nosquptidiepoirumusrelùrgereàyitiis, & potçûqobis
yeraciterdiei, Nôlitç contiiftarç Ipirfium Dei,
Hæc antqhona,quæ dicit, fi mitre fpirituip tuuin » 8c créa-
bunt'ur, Ipiritum Deiprecatur obhixeaduenire, vt neque
m.cogirationibusjheque in verbis regnetipftjrus fuperbiÿ,
ledlpintus Dcivtrinquçdçducâtperfuam creationcm, vt
Içriptum eft in Euangclfo, Çum vosçepçrint, ^ adduxç-
rint^nplirç pogitaye quompdo apt quidloquamini; non e-
riim vos eftis quilpquimini, lèdlpiritus patris,véftri quilo»-
qùiturin vobis. Precarucrenouari faciem tectæ, v t nouns
homo fitcpnfitens feiuftilicarum nonà le , lèd gratia Dei.
Siçutin Pafcha Domini tres pfàlmj recolunt opera Çhrifti
trium dierum, fiedt in aduentuSpirictisfandticadem opera.
V t demonftreturvmim opus eftè in potentia miraculo-
rum totius S rTrinitatis, yriug prdo pfalijiorum coucincttiF
•Açin.relîifrcâione Domini, & injiduçntu Spiritus fiuxfti.
Sed in aliquibus minus operatur Chriftus, üçjiwliquibtis
plus-Scella enjm à ftelJa diffère in claricate. Q uod in Pafcha
diximus de fequentibus baptifiualibus noétibus , ho c 8c
Ijic dicimus,vt tres plàlmi recolant (èpu 1 turam Domini tri-
duanam in his præçipue, qui nuper conlepulri funt Do .
"mino* H oc agiturper lèptem dies propter làcramentum
præfèntis vitæ, 8c prppter (eptimamdicm, quam animap
tenâorunViè.ipiuntexutæ à corporibus, vel lèptiformem
$ p i ri tu m làn<ftum,qui per vnurrjquenquç diem diueifo ci-,
bo aht lu os. Pofiunt de très plàlm'i recolere tres virtu tes, id
e ft, fide m» fpem, 8c charitatem, fine quibus nemo poteft
placere Deo. Àdneétimus etiam cônuiuium, quod vnum-
quodque donum quafi vnufquifque frater parat fuis con-.
uiuis per dies lèptem,& tres virtutes,quafi tres lôrores eô*
uiuantes, exlibroS.Gfegorii primo de Morajibu«;.Vte-
nim,inqufi, hæcipfà dona breuiter (èptifotnfts Ipirirus re»
plicçm, alium dieiç habet làpientja, aliuminrelleétus, aliu
confilium, aûum forritudo, aiium feientia, alium pietas, a-
lium rimor. Neque enim hpc eft lâpere, quodintelligere,
quia multi æterna qfiideni (àpiunt, lcd hæcintelligefenc**
quaquam pplîîintv Sapientiaergoindie fup cônuiuium lac
k , quia mentem ab a?tern^rum fpe & ccrtitudine rcficir.
Incelleétus in die (uq conuiuifi J>arat,quia in eo,quod audita
pénétrât,refidendo cor, tenebras eius illuftrat. Confiliu
in diç fuo çonuiuiüm«xhibjet,quiadum c lie prçcipitépro-
hibetjrationeanimum replet. Fo;rcitudo in die fuo côuiuiû
fàçitpaqia dum aduerià non metuit,trepidanri menti cibo*
-çprihdenriæ appoint. Scientia in die fifo cônuiuium parat,
quia in ventre men tis ^ignoranti® içiunium luperat. Pietas
ip diç fiip epuiuium exhiber, quia cordisvifcçra milèricor- 4i* operibus replet, t im o t in diefuo couiuium façir, quia
dtmi premit mcntem,ne de prÇlèntibus fiiperbiat.de fu tu-
ris illarn fpei cibo confortât. $ed in hpc filiotum copuruio •
illud perlprutandum video,quod,(c-mçripfosinuicem pafi '
cunt, Valdçn.fingulaquælibèc deftituitur , finoijvnaalii
virtus yirtutiïîifFragetur. Minor quippe eft fap,iétia,fi Intel-
Icétu careap^ valde inurilis intellejftuseft, fiexâpientia
hpn fiibfiftaç, Quia cum alripra fipe lâpipnrife pondère pe -1