A ! quodam loco, Exclama,& exalta votem tuamficut tuba. Lex
£/».;$. \ enfin fcriptadata eft in tabulis. Scripturaenimpertinet ad
l le&oris officium: Prophetia menti inferipta erat, quâ voce
1 fidcnti propHetæ proféré ban t,quod pertinet ad câtoris of-
I ficiuin.pideiprædicatoris officiü gerit cantor, que oportet
! poftobedientiam auditorum verlum Officium canrare.Quid fignifipixdicatodulatione
fleéHtac - !
fdndit coicet
verfùsinofficioprædicatoris, ex euangelicaparabola
addifcerepofTumusquænarrat defèruo arante,itadicens:
Qua autem vefirum babens-fer turn arante ni, autpafcèntem, qui
TUwfi deagro dicit ill'sfiatint, tranfs & reçut»be : & non dicit et,
para quadcomem? Arat, qui aratto com pfiûioni s feindit corda.
Nullidubium quin per modulationis dulcedincm fein-
Taliferuo
affimilatur
cantor.
Myftcrîum,
câtando
rfumlFç-
{ponfoiü.
Luc. 14.
C
fumqiano-1
fiduciam
Tfi».+.
dançur cor<da, etiam carnalia, & ie fc aperiant more iulci in | fcilicet columbarum, & tmturum. T rad us verba congru
In lcûione
pafeiturau'
ditor vtbos
D
'pefft.
Primus cito*
tanqui
bub ulcus.
JUiic««.
res Ttbouc*
funt arates.
Alia fimili-
tudo deïitpræceffit
in ledione,exerceat.Primo,vt dulcedihe luæ irai-
tationis plurimos fibi adfcilcat : Coniundfci, corda mulro*,
rum excitent ad compunâionem & lacry mas : & ne fè ex-
tollere dèbeat de opéré prædieat ionis pulfatu r verfu, qua-
tenusad memoriam reducat fib i, de propriis caufis iudi-
candum ante Dominum.
Quidfit inter Rejfionforiutn & Irattum.
CAP. X II. / *
HO c diffère inter Relponforium cui chorus refpondet,
& T ra ftum cui nemo , quod eft inter duo facrificia;
— ------° ' S S - l -i---------- j — endafiii officii habent.Ilia quæ flint in lèptuagefima,tribu.
confeffione vocis & lachry mamm.Mufica habet quandam
naturalem vim ad fle&cndum animum ,ficut Boethius in
fuplibro feribitquern de Mufiçafecit. Vulgatumquippe
eft,quam fiepe iracundias can tilenareprefferit,quam mu Ira
velincorporum vel in animorum affedtionibus miranda
perfecerit? Abfit v t vigoremChriftiani animi in mollitiem
caducam poflit corniertere,quod genus etiam ip/t gentiles
vitabant. Vnde feriptum eft in memo rato libro, mperiori I
loco : Idcirco Timotheo Milefio Spartiatas fiiccenfiiiife,
quod multiplicem muficam reddens puerorü animis,quos
acceperat erudiendos,officeret,& à virtutis modeftia præ-
pediretj&quod harmoniam quam modeftam fufeeperatin
genus chromaticum ,quod eft naollitus, inuerdflet, Tanta
igitur apud eos muficæ fuitdiligentia,vtearn animos quo-
queobcinerearbitrarctur.Suffi riant hæc paucade naturali
vi Muficæ infèruille,reuertendum eft ad euangelicam para-
bolam.Seruus qui arat,non debet illico, de agro reuertens
recumbere, fèd parare coenam Domini.De quo ferub dicit
Beda in tra&atu fuper Lucam:Seruus deagro reuercitur,cu
intermifto ad tempus opere praedicandi, ad confeienriam
dobfcor reçu rric.atq; à publico locutionis, ad curiam cordis
redien$,fu£ fecum iecretiusadfa vel didla retradlac Iuxta di-
fciplinam ferui arantis admonetur cantor, vt non ilico poft
a&um fuioffidirequiem (pe&et.&torpore fecuritatistor-
pe fear. Perfecit enim opus laum, quâdo quodammodo fua
iubilatione bonos in exercitiumaratri induxitddeft,canto*
res prpu(?cauit,vcfcinderenc corda aratro compundtionis.
A c poftea verfus feqaitur.In verfiinecefieefe, vc fixas cogi-
taciones ad le retrahar,& fècü cogiter, quomodoauc quid à
magiftro didicillet. Verfus timorenon eftaufu.s alee leuare
refponforiuur.uefcit quomodo finiat verlum. Et hic imica-
cur aliud excmplum dodtrinæ Domini, qua iubetur, vr qui
volueritturrfin asdificare.prius fiimptuscogitet, fi habet
quæ neceilariafuntadperficiedum. Sequitur Beda memo-
ratus: Poll paftum atque agricu! turam, do mi fibi iubec pa-
tare quod cænet. H oc e ft, poft laboremapertæ locutionis
humilitatem quoque propriæ cpnfideratioois exhibere.
Hoc facit ille, qui verlum cantat. In reperitiqnerefpoiifbrii
I exalcat vocera fidudaliter , iam non dmens verlum.
; Ilium qui. prædicatorumfignat,qui curfum fuum confum-
mattim habet,qualiserat Paulas cum diceret, Borium certainen
certauhcurfum confummaui,fidemferuuui,in reliquo repo fit a
eft mh I corona mftitu. Diximus , quodëicitentur per re-
q>on(brium,qui fiint quodammodo ftirdi ad epiftolam : di-
: camus qualiter obedientes, ilico proficiaut per refponlo-
riura. In ledione palcituraud^for, quafi quodâmodo bos.
; Ad hoc enim palcitur hos,vt in eo exerceatur opus agricul-
;turç.Bosenim,pra:dicator eft. Vnde feriptum eft in libro le
. gis.Non alligabu os bout triturants. Paftus eft enim bos, exerceatur
opus.. Cantor enim eft quafibubulcus, quiiubilat
lationem Ibnane,vt eft ilhid,Dtprofundisclamauiadte Donii-
ne.Qux in lexagelima, oppor tuni rate m fugæ quærunt, vt
eft illud. Vtfugiantàfacie arcus, & fie cætera dcinceps conii-
cere pollumu s. Laudare Dominum omnesgentes, læticia Neo-
phytorum & nuper ordinatorum lignificat. Deiftisfàteft.
Reuertédum eft ad volucres, fcilicet columbas & turtures,
quæfignificant relponlbrium & tradum, de quibus dicit
Beda in tradatu fùperLiicam: V olucres hæ pro çantu gemi-
tus habent.Nonimmeritolacrymas humilium defignant,
quibus plurimum inipfis etiam bonis openbus ihdigëmus
quia etfi bona elle qu æ agimu s, no ueri m us, qua ramé diftri-
dione à Domino examinanda, qua a nobis perleuerantia
fint cofummanda, nefeimus. Et itefum:Hoc làne inter tur-
'turis&columbæ fignificantiàm diftat,qUodcolumba,quæ
gregatlm cohùerlàri,volàre,& gemere conlueuit,&adiuæ
vitæ frequentiam demonftrat, de quadicitur : Multitudmis
credent turn erat cor vnum & anima vna,nec qûifquam eorum3qua
popdebant,aliquidfuum èjfe dicebat, federant illssomnia comma-
ma. T urtur vero,qui fingularitate gaude t, adeo, vtficoniu-
gem cafiiperdiderit, foîus ëxinde permaneat, Ipeculatiuæ
vitæ culmina denuii'ciat , quia & pauçorum eft ifta vircus.
Etpoft pmcz :ltepï'cum intraas cubtculüni clattfo ofttooropattern
bobusjvt, hilarius aratrü trahant. Cantor eft de his, de qui-
bus dicit Paulus.D« adiutoresfumus. Boues fiint qui refpon
dent primo canton,de qitibus iterum dicit : Des agricultura
eft if. T rahendbus bobns aratrum, feinditur terra, quando
can tores intimos anhelitus com mouentes, dulcem trahüt
yocem,&proferuntad publicum, qua corda fiiorûfiue cæ-
terocum compunguiit ad lachrymas , fiueadconfitenda
peccata quafi lecreta patefaciendo cerræ.Etaliomodo:Id-
«o lcfibuntur litieræ, v t per ^as memorûereddatur, quod
obhuione dele turn eft.Sunili modo ex piâura recordamur
quod intcriüs commendari memoriæ poceft. Ita&refpon-
forio admonetur prsdicator, quomodo do&rinam, quæ
in abfîondiio,t\iti\xiém ofFero : A t cum etûfclêm opëris
mm *jal.us,
coma
platiuara
vitam fi.
gnificat.
MatikS,
Quidcftof.
fe iic tuM -
compares quæro,canéndo cum prÔphëta,Véhitè, ad Ôte- .coiumbaa
mus&procidamus ante Deum : ploremüscôramDoml- i
coratem-i
platiooii.T
I m m m m 1 g 1 !. ; m
no,qui Fecit nos,columbas ad altare deporto.Moyles quafi
tradum decantât tribulatioiiis, qui folus alcendi c ad D o minum
, & neidein popülus feriatur, lacrymofis prëdbus
impetrat. Daniel tradum lætitiæcântat,quando folus fugi-
entibus fooiis, inter angelos retnanec. Solus Ezechiel qua-
drigas Chembin & lupernæ ciuîtatis ædificiacelfà mirarur.
Dan.it>.
Ertch.m
c a p . xiii. :
ALleluia,quod cantaturper feftos dies in recprdatibhe
xterna:la?tid?,fam laetttiam eledorum,quam lauderh
Dominiad memoriam reducit.In quo hon opoftetaliquid
finiftrum lonare,led totum dextrum, quale eft in futura vi-
ta.Illifiinttedi verfus“,per quosreuertimurad Alleluia,qui,
lcedriam e ccle iix& Domini laudem fine triftitia retinent.
ficut fun t,Do minus regn.asit,decoreni induit.Et,Domimu regha-
tut, exalte t terra .E t, La uda auima me a Dominum. Et, lubilate
Deo omnis terra, & csteri tales. In refponlorio leminaui-
mus in alleluia metimusDequa re dicitPfklmifhiQuifemi-
nant in lacrymis,in exult at tone rnctent.
Quid fit inter Alleluia & Tractum.
cap. xiv: '
HO c eft inter alleluia & tradum,quod alleluia lseitiam
fiueiaudem Domino, tradus vero aliquando tribula-
tionem, aliquando Isririam fonat. Tribulationem, vt.
profundis:vt>Cemmeuifii: vt»Qui habitat j v t , Ad telettauioculos
meoswttSape expugnaueruntme: vt, Dm Deusmeus. Lxtitiam,
vt lubilate Domino: vt, D
ïcclefi*.!
cpbmiu
la u d e m .
tfal.1%-
96.
■ VJaUsf
Pfal. W
m am
H
alii ttibuf1
tionis^1
l*titi*-
f9-
tit m Domino:vt,Laudate Do- <•
intnum. Poft duos tribùladonis terri9 occurrit lætitiæ,quo-d, î0*'' ^
niam poftduosdiesfepulturæ,tertius occurrittefurredio- jeowp^
nis.Sunt etenim duo genera, compundionis: vnum, rirao- I Sio«'5-
ris:& alteru,amori3.Tjmor in duobus diuiditur, de quibus f y *
bffime,
I
hbafine ,
■ fula q u id
gnificat.
i l e f i u n t .
Sat^C&iosTFcCeegovenia, cogitationes.<& opera vtcongregem.
Verbain cogitationfbus cpraprehepdantur.Cogitationes
verba fimt animi , &:radices verborum fonantium. Amor
fingularis eft. Vnumfcitamare & petere, vnum illud, det
qt»o propheta dicit .* Vmmpetiia Domino, bancrequiram, vr
inhabitem in domo Domini.
Iniflaicafixla fe exuunt, quando ledtori.s fiue cantpris
oflficium aflumunt.Ih leftorisofficioSc cantoris, ali-
M i '
ffd. 8.
itfupisr'
çncâ,
tjrçs cubitos in altum ,fteritquç fuper earn. nam- j
que baulicæ » in medio (fidt àtrii fàcçrdotüro, quæ ^afilic^ j
maior atriorura exteriorum omni ex parte rempli erat cir , |
cundata, Dç quibus fuperiusin eodem fibro feriptum eft;
Fecit etiam atriumfacer datum, &bafiliçam grandern, V erum
quiaSalomon quafi rëx, balem fecit sneam » porro EIHras
quafi minoris potçntiæ, gradum ad loquendum ligneum
conftituit, Sicut etiam Salomon fiue Moy^s alcarç holo- ;
çauftifeceruntæneum, pro quo filii tranfmigrationis re-
pofiieruntlapideum. Sed non eftputandum i minoris fi- !
cramentum perfedionis ligneum gradum » quam bafetn
habereæneam. <^uod enim fiepe dtdum e ft, ficut æs pro
diuçurniratç pçrdurandi, vel fiiauirate fonandi, diuinis
competit facramentis, quæ nulla fèculorum longitudine
defiçiunt, & in omnem teçram exiuitfbnus çofumrtta et-
iamlignuro eifdem aptiffimç congruit, propter videlicet
trophæum Dominiçæ pafllönis,Super vniuërfirm ergo po-:
pufum ponqfex eminet, quando is qui gradum Dodoris
accipit, meritp vitæ perfedioris adiönem vulgi çranfeen-
dic.Si;at autçmiu gradu ligneo , quern fècerat ad ioduen-
4um ,,quandQ fingulari imitatione Dominiçæ paflionisal-
tioremfè cæteris|acit. Vnde men to fiduciam libéré ver-
I b iim D d prædi candi obtinet.Nam qui paffionemDomini
pro fuo modulo contemnit imitari, necdum gradum If-
gneusvndeinfimisfiiperçmineat,afcendit. Idebqv neceffè |
eft,talisfçribatrçpidus præcepta Domini præ'dicetjtimens
fineerubefeés ea,quç ipfç no fecit,aliis Faciédapropoqere,
De diaconi afeenfione in tr ibunal.
Ç a p . X V I I I ,
T 1 Ribunal vocat Cyprianus gradum, fuper quern afeen-
A dit diaconus ad legendum, feribensad cletixm & ple-
bem de Celçrino confèfibfejçdôrçordinato. vÉftimatum
eft à mea paruitatejVt fândior cognofcatur dignitas diaco-
ni,& magnitudo miniftçrii çius i verba ipfins Cypriani po--
nenda.acpofteà noftrum ordinem.-Hunc ad nôs.ftatres di-
lediffimijçum tanta Domini dignatione venientem, tefti-
monio & miraculo eius ipfius,qui fe perfecutus fuerat,illu-
ftrem,quid aliud quam füper pulpitum, id eft, fopçr tribur
Ualèçelefîæ oportebat imponivvt loci altiori$ cel umte fiib-
nixus, & plçpi vniuerfæ pro honoris fîii çlaritatc confpi-
. çuusjlegat præcepta & Euangeliüm Domini, quæ fortiter
acfideliter iëquitur ? VoxDbmjnum confëflk, inhis quæ
Dominus Ipcutus eft audiatur ? Videfit an fîtvltëriorgra-
dus^d quem ^ proficifci in Ecclefiapoflit ? Nihil eft in quo
riiagis confeflbxfratribus profit , quam vt çum euangelica
le â io d e o r e e i* auditurle&oris fidem quifquisaudierit,
irnitetur. Iungend,us in leddonç Aurelip fuefat, eu m quo
&diuini honoris focietate coniunâruseft, Et paulo pöft;
Hos tarnen leôfores interim conftitutos fçiatis ,q uia opor-
tebaclucernafuper'Candelabrùm poni, vndeorhmbüslu-
çeati&gloriofbs vulms iriloco airiore conftitui, vbt ab om-
nifi^ternitate cirçunftante eonfpéôH, ineitamën t u gloriæ
videntibns præbeant, Nilric reuerçamurad ordinëm.Vfq;
nunç.fedirnu.Sfnore veteris confiiçtudinis, vtpræmliniiis,
fiue ôfiadmpnîtionem, qpâ -monemur, quomodo Dep
can tare debeàmùSj’ftcundum Ä p ö f t c ! r i 0 rilreiîtem, ca-
nentes &pfa!!enres in tor-ivusvèftris. Modo furgenduméftad
verba Euâgelii. A na ftafiusnâti one Romanus,ex parte Ma-
xirfto,vtlegituriji geftis epifçopâlibus;Hjc conftituit, vt
quptiefcunq; Euangelia fàntfta rçcitanfur, fàcerdpcgs non
federent, fed curui itarfr. Deiodeponitepifcojpus thymiaT
ma in thuribulum fuper prunas, vt fixauçrn odoreni e^eftet.
T huribulum corpus Çhrifti fignificat ,in quo eft ignis, fti-
ftcecSpirjtuifiln'ausiex quo bpnu§,çidor procèdit.quem v-
nufquilque eleétorumadfèyulcraperç.Idem odor bonam
Operationen! de Chrifto exire demonftrar,quam,qui viues
re vult,in fuum çpr traircir. Poft ho c d iacon us pèrirà^çér- j
dote benedi(fti;onem:Sâcerdosçi dicit; Dominus fit in corde
tùOjÔc in làbiis tuis.Intendatdâigenter diaconus yt cor
eins cum Dominicis verbis vadar, & non fit infru<ftuo/à o-
ratiofàcerdotis.Dominum inmcntereneat,quemfüfçipir
De expoliatione Cafularum.
C a p . XV, .
quod genus milirie exprimicurifbli enim militantin lei^bio^
nes fiueinvocis mpdularione, Haec officia agenda extra
chorum exeunt.Quid hocaliud figniftcar,nifi iterquodar-
ripitimuspro cammuni neceffitate fratrum ? Et iamtalia
fimt ilia operav qute fignantur per cafnlam, v t non polfinc
obferuariinitiriere.Vnde B^da-'^in tra&acujfriper LucJm; Ac
vero famem,fitimivigilias,n uditatemje&ianem, pfalmq-
diam,Qmrionera»laboremoperandi,do<ftrinamsfilenrium,
&c«tera huiufmodi ^fiquisTemper exequenda putauerir,
non modofe horilm frudupriuabu,feddcriotamiri'difcre^
tx QbftinariQnis,imm*0 ft^icM^-P?rui<::acis j incurrec t , A l-
bara fine cafulaportat le<ftor feu cantor in fingiilari officio
quando pmdenter &_ftt:ehue agit contra obledtamenra
muhdi, & talemfe pr^bet fratFibusdnneeeifitaribUstem- ;
poralibmivtapluribus poffitimitafi.
DeTabulis. .
ex ? , x v i - ..
SCribit Bedain traiftafu Eftlrs : Laudabunt autem D o .
minum Leuitae pet manus Dauid fine in orgariis qua? ip-»
fe fecit, fiue pfalmqs quosipfe iriftituit ,'cbncinenres.
rumvicecantorfinealiquaneceffitatf legendi cenetcabu-
iasin manibus,vtfiguret illud.Pfalmift,K:Li«^Kr nomen eiut
in chord & tympanot&pfaherio pfallant ei. Vnde. Atiguftinus
•ineodem Pfalmo:Quareafrumittympanum ^pfalcerium?
vt non fola voce lander i.fed&x)pere;-Tabula: quas cantor
in manu tenet,iolent fieri d epfle , quiaFortcmperfeueran-
tiam fignant bonarum xogitatjonum & bouorum ope-
rumjmxtaEuangelium :Qui autem peifeueratierit yfquetrlfij.
nem,bkfaluuserit: V elfignaritdile<ftibriemDei& pfbxi'mfi
Q u * diletftio nifi opera habeat, vanaeft. Quapropterte-i
nenuvririmariu, vtdUeftip vocis exerceaturpec oppsvVm
de idem qui fiiprainpialmo cencefimo quadragefimono -
rior.Quando aftumi.ttympanum & ptalterium, manus con-»
ciniintvpci:Sic^ tuliquandocanras Alleluia, porrigasbe
panemefurientiveftias nudum,(iilcipias^peregririli mj noil
iblaVPxrfbnati fed& manusconfbnant, quia verbisfiufta
cohco.cdatit-ti,Verfus Alleluia tangit cantorem interius. vt
.cbgicet ihqiro debeat laudare Dominum ,aut in quo l*tari.
Hax iubilatio,quam can tores Sequentiam vocanr, ftatum
ilium ad mentem nofttara dlicit, quando non erit necefta-
rialocutio verborum, fed fola cogitatione mens menri
mouftrabit, quod retinetinfe.Fmitur hie fecundaperiocha
pr*dicationjs. Vfque ad memoratum ftatum cdrritfermp
pra’dicationis:qu* vltra funt, velata funt alis Seraphin..
De AftenCu in pulpitum.
CAP. XVII.
BE£tor& cantor in gradum afeendunt mpre antiqtio-
rum,iuxta quod feriptum eft in Efdra; Stetit autem. Ff-
dras/cribafuper gradum ligneum, quern feceratad loquendum. Et
paulo p o Super vniuerfum quippe populism emmebat. Huius
lodiVt Beda ait in eodem, videtur meminifte fepiptura Pa-
ralipomenon, vbidibtum eft , quia ftetit Salomon coram
altari Domini ex aduerfo vniuerte multitudinis llfael , 8c
extendit manus fuas. Siquidem fecerat Salomon bafim aj-
neam,& ppfiierat earn in medio bafilic*, habentem quin-
que cubitos longitudinis, & qhlnq; cubitos latitudinis, & perbehediâionem Ôcerdotis, & vpnon exhalent verba
Biblioth. Vet Pair. Tom.s). , ^ , G g impo-
E fd ra s ftc - ,.
g ra d u m l i g
n e uiçr.
Pfal I8,
Eigneas
grades Do-
rninicçPaf-
-fionis typ*.
F P r ^ d i c a f - f l T
muvjliij _
f i d i t , a l i u s - .
Lib. 4. (p,f,
ifubljm
' officii dia^ -
gdifi. quj
lifer ftadii,-
H 1
Benedi\it
d ia ç o n o .