
?âfcbafiiRMbeYt.
cqnfteximus,doluimus ac defleuimus, & valde pertimui-
rnus. Vnde & adhuc hodic non minus pertimefoimus, vt
pirat^ diuerfis admodiim coilefti exfamiiiisi,P^arifiorumat-
tingerentfine*:Ecclefurfq; Clhcifti hincindeigne otemai
rent dirca Iittus. Quis vriquim qua:fo crederet,quod latfo-
nespromifctfs geritis,vriqiiam talia auderent?vel quis x (li-
marc potuiflc.t,qupd tam glotiofom regrium, tamque mu-
nitum &; iatifiimum tam populofom & firmiflimum,tali-
um hominum humfiiaiiyet rctdari fordibu^ deberetfEt no
dico hi quod cenfoin plurinlum alpoitare j dc pradas diri-
perq,vqi capciuos traiil'dticerp, verum quis credere pofletj.
quod tain vil i ffimi,noftro^4d ire fines adderentl Fateo? e-
nim,vtne a:ftiuio non l©ngeretro,quod nullus cx regibus
teme ifta cbgitaret,neque ylius habfiator nqftriqtbisaudi-
rcpotudletjqupil^r lium n o firu d ^
ea hoc in iogo/& ti non eft quod exponam^eft iameh;quod
d.eflearoiSc plangam: qqpnijunf t'ftquefis veifos infiifoari
propter peccata populi h«ec omnia c6ntigeiunt:& propter
iniquitates (acerdotura&principurn, hiiicinde.nuitacre-
breic.unt maja: quja pefucpenuin lqnge iam diu|n;medip
noftrui%vtitadi.carn, iudiqiaiuftorum, & languis%>gui-
nemtetieii: quo cS<fiipo|fori,iam iiiis cundtarepleuerunc
^ s '^ S u d i& u s ^ ’ : .J ^ e |n y c r f o s iaraentis potiusfunt,
exponen^i^c fietibus! quani yllil Iqtitentiamni «iqqdfts:
rem ^ en^ h e^ tty j.a fca s fenfoum fequirehda,cufn vrius
lie om niu m no It ru ^ ;c.a fo s. & ruina; jcicircb dolor cordis
in calibus v'ularibus.&.geiivitihiis eft requir^ridus:vt cum
Propheta , noftra qiuvgdlumis mala, deflere pofiimus:
qnoinam vibrarT)?i glkdius, & pendet inceruicibus nq-
ftris. lain iecurisadradicesarborum policaeft:quiainfeu-
auo^reit mens noftra. Ergodefieuit gladius Batbarorum
euqgiiiatiisex vagmat).omini:& nos miferi torpentes viui-
' nmsdniericamimmaniaBarb?arorum mala, inter tam crii-
rjelihrn eiuium bella;i.n.tcrdiripientiuin prsdas: inter fodi-
tiones&Fraitdesfedquoridifcadmaioraexardelcimus lcet
lemmitiala. Prop ter quo d quail de nobis ,/VOx ^langentiS
P^pplietas lequituri
Errauerunt caci in plateis polluti ßtngUine.Cumque ingredinpn
P 'jfc^inquic ) ti tinerant iacintas .Jlifts. T ate t lènfos , 5qubd
Scribæ&Phaiifiei cæci ertauerunrin plateisfois: & quando
iangqine cruentabantur hupianae eftufiófos, fortaffis'pu-
dqrcpreifi,abftineban11? abirigreflu.t,empli. Et quia cfFu-
deriintin^medio Ierü£!em langui nein iuftortim, pollud
per pîat,earn incedêt^s,.abftihebant leà templp non fiialu-
ge: nte^npccatajied adblai^ierites fibi | per piatea,sja|^l^~,
vtça:ci, R im an te s quodeos^
talejpurgabattempqriSdilauolbliunmodQjiiatempIoie^
co!i:bercnr:deftiadAnces, quafifortiaquæquegeftorum
operahaberentjèe humilias monftratetur \^cumc^mgrtû
n o n p ç j f c n t - , t e n t ç e ï L a c i f i i p enim font pan.ni.
veftimencorum veterüm.yel cincinni icifturarum : quibus.
indüti/quaficæcifeinuicemfequentestenebant,vtalter
,emrm\alteri imigere^ur;quàtenus fob hacfîl|à h um ihtate
lao^aôtes qui eftuderant (ànguiném foftqrum^ Prpphe-
ræ,populo iàtisfacerenr.
Propter peccata Vrophetarum eius & iniquitatesfacerdotum e-
iu$3qui effuderutit in medio eins fanguincm iufiorum^nàt npftra
IçruïàlemabunckntîufcfogytcumProphetai^cerdote.sfo.-
os & d o lo r e s , qui Eçclefiarum^peie^und.bnt
ànguiném iuftorumiquivtique iufti elfo ppftènt, n iiijx
negifentjiaeórnfodéperiflent.Vnde ÎDomip-per Ezecfué-
tein: inq«îà) iiçtpiff oqtftv
ë:ûsa faiigttineiji eins de manu tuarequiram Y t quid igitur iftiir
guisi|npjj de manu, igeerdotis exquiritur, piiji^niaigfius
cuIpaiang/U's eius, peccacum fcilicet, ylque ad mortem
fundimrrËtiam&npnnuqquamqui vi.debfincu.r iuftiiep-
rum exemplisdc dodtrißa pranitatis,àd terramvjque veni-
«nt. : ,Ôc peccati profiiqns^ lànguine pp!luj:i perimentpr.
Oyiprofedko lacerdotes. ëc Prophet« cieci>erraueruntin
plateis, dum laram 'bclpatioiàm proelennslèculi viamap-
prchendemès', angUÛam ex euangèPpnolueruntin gredi
Yià'm,qu£edicicad templumcælcftispatrin::ita polktti liio-
ruminqiiinaftientis deiiólorum, necipfiintroierunr» nqc
âïibsintrhre përmiicriinc.Ethoceftquod ait: [fanguin.m
iuftorum ejjudiruritin medio èitts. ] Id eft, iii medio Ecclelîæ
quæ vbra eft^ Icriifalem: & eft màtër omnium lioftiurû.
In qùius nimiriim medio cæcierrantes, eftundunt làngüi-
nèmiuftorüm, quando foisprauisvitæexemplis, eosad
pecpndumprbcîiuiusinüitané , & leeleftius éffiindunt-
Q ü i cumadïIIud vèri Dei templüni ingredi iam foispol-
Ititi contagiis nequennt, tenent laciniaSfoàs,ideft , dil-
ciflam & Éiacefotàm vetuftatis foæ vitàni , qnâli cæd
pberrantes.T eheni: inuicém lacinias foas làcerdpces Ghri-
ftij VetuftahVvidelicet & contamiiiaràm vitam , vt cbm-
probetùr illiid, ex Euangelfb ï Quiaji ckciis çàco dücatum
prabeat > ambo ;ri foiieam Cnduni. Et fioc eft qubd deplbtat
Prophèta■ j;v imö eleétorum omnium elibms ^ maxime'nunc
in tempore, quando fieomnes cæcati lataiiv &
fodtiólanrvlim anibiilant 5 & tèhent ad inuicém lacini-
as foas polluti lahgüine : bec valent apprehéndere vias
vfoe : neqüe lè à foi s explicate viarüm ànrrà«2:ibuis. Tèneni
igîruriacinias foasad tnuicem, vii cæci fofëqaènres^ quia
ducem Chriftum foqui noluiit ; & ideo vetuftate deli-
btorùm v eftiti, difciftàm & difriiptam vitam lèquüntur.
Sed & ' haèrèticbrum deploràtjçædtacem : qui rèlinqnèn-
tès reduib lcrfptnfarum trainitèmcatholicamquê fidei
régülam, latitudinëm erroris deiège runt polluti lâii'güine
eorum,quorum fois erroribusfoumas pétimunt decepto-
rurh: Q u i cüm càthbli cam neque unt introire , quia no-
lunc,Ecciefiam, tenènt lacinias foas inuicém : diftiifibnes
videlicet fcripturarum,veldilacerariones quasiplî foa diri^
pûerùnt fraude. Sic'^itaque &vîrtutumchonjs mbraliter
amiftaprudéntiaipopülplitate eius incas cæcati ambulant;
Àinbuîant fiquidemviam appeticus vani vt cèçUn plateis:
quia carerit luce qua: Chriftus eft : & dumviàin eiùidèrm
que Chriftum tenere nemieurit, dum exfcrà lèièmpèr ob
vanifouoris gradam lè diffundundtenentinmeeni lacinias
vetuftatis foæ:& öcplere vias virtutum nequenndqubniani
Vétuftàte yiuorüm veftfonttir,dum polluta eorurri méns &
confcientia, platearum lèmpër yariæ foudis ampliifima 1c-
iftantur.De quibus bene fobdittii; t
S A M E Ç H i
ReceditepollutiiClamauerimt eie : recedite,abite}nolite tangere*
iufgati qutppefiint3& commute dïxerantintergerites: 2son addei
vitra vt habitèt in m.Forcaflls ergo per exaggerationem PrdT
pl^jtaludaéoruin immaniffiniadenetlcelèra: iniantum , vt
li^idis&.pecmtisfbeïint deturpati,quaténus hoftëséötu
& aduerlàrij portas Ierulalem imperate ingrélE obtuerinti
& clamauerint eis exprobraèdq : Recedite veftris polluti
criminibiis : reccditeà ianéluario Dei, veftris mulris & im-
méniïs/dîdatidèriiftorùm contagiis, A c dèihdefoéfofttIti-
dæi atquehpl|es eórüm quid egerlrit, Propnetii Jiigendb
irifért :£lurgati qutppe furit fiiquit, éncommoii. j Scilicet ilM
cpmmótiad iurgia : ifti vero ad lachi imas,& c onrririonem
cqrdis : illi yt magis magique oppróbriainftrrent& blal-
phemiasdftiad ludum & confulïonem dir^calamicatis.
£Etdïxerantintergentei : Non addet vitra 3 vt inhabitet ine'tt
Deus eorum. ] Ad vtrumqueigitur , inter gentès, réferri
potéft : v tlitlèn fo s , quodJllicaptiuatis hæcdixerint
inter gentes : aut certê. Nbh addet vitra inter genres,
v thab itetineis, inter quasetiamDeum verum& viuum
deïècèntes, ïdolacolueruht. Sed & ipiiVtlequensverfos
infînuà't, q u ia^ ie sD om in i diuifit è os , for talks inter ie
iiugati font,ytpollutilangüinedélidorum> eiftlem funili
mpdo po%^s\(^fi^üe'ribc • mos eft.eorum*
qui volunt iufti yidèri, &aipernaiitur eæterq$j Vnde &
/forgium intqr éois quamlipècpndgerelplet.C^uod'Ëccle-
lia Chrifti eüm Própneta talia intép membra iliacernens,
qualï prophanos luget.Illosliquidem, quiaceci & polluti
ingrefo ne.queünt Dei viüi Ecdeilaïn, &lacris participate
myftériis,forte fob pcenitentia redadi ; iftos verb cum fint
& ipfi pplluti,quafi pro zelo Déi,quia cæreros afpernaiites
IfhejAdefpiciunt.
In Lament at.Wem'u. L ib it f K ______________
Cum ergo tales iufti appetunt videri,qui nec
dam in apertodeprehendi queunt, &adalios qunamaut
lapli font&corfe<fti,aut labuntür adhuc, in manifefto de-
linquunt,ere<fto defpiciunt fupercilio & obiurgant, quid
aliud agerc videntur,quam clamare illis ac dicere:Recedite
a nobis,& a facramentisDei,quibus nos iure fruimur. Re-
cedi re anobis,& abitö ad eos,quotum conforms eftis. N o-
lite tangere landa Dei hisqui indignieftis? Qua: nimirum
iurgiainter nos & ipfiquam fepe fentimus , dum quidam
mafeinflarij fois fe delitefcentesoccultant fraudibus:&
dum fandtiores fempewppetunt videri, non folum quof-
dam publice deprehenfos aut cbfeflbs defpiciunt, verum-
etiam fan&iores derogant quafi peftes Ecdefiae, & cor-
rodunt. Qui profedto quotidie quid aliud, quam dum aut
omnes immundos elfe & poilutos/olumraodo vt feiuftos
dfo commedentj&exprobrartt cazteros: D e quoforte cla-
more Apo ftolus.Owi»» ira ( inquitjdr indignatio 3clamor &
blafphemia3tollatur dvobis, cum omnimalitia : quoniamtalis
clamor non nifi aut ab ira , autabindignatione cordis , de
fopercilio fuperbise , certe aut exaliquamalirianafeitur.
Et ideo quam pukhte d ixit: Cum omni malitiatollatura
vobis:quia quotienlcimque alio^defpicimus: aut fubßmnamus,
autabiicimus, autnofinet iuftificamus , & a iio s
iUosautemabiravültusfuiciuitate ad vltimUrti ëüétiadi-
uifit , quaiido partem eorum in perfidiareliquit, ponens
eoseuminfidelibus:acdifperfit ih omnia régna terrarumi Ji ( ]
partem vero vtlcriptura teftatur, ad fidem laniftam Chriftus
ex fopercilio foperbi*reprehendimus,clamorem blafphe-
mixinferimus., Propterea Apoftolus inquit : Cum omni
tnalitiatoUatur dvobis. Alioquin quando proximos noftros
corrigimus , aut reprehendimus, aut exprobramusfo-
ris,nm prius intus k nobis tollatur malitia , clamorem
lacimus. Vnde quam fiepe lites inter proximos & iurgia
fiun t: quia nbnnullx inerfepationes eorum &eorrfeptio-
nes.ex malitiaprauaeinuedtionis , & nonexamore » ca-
ftig dile&iönis cum difcretione veniunt. Ideo & fignan-
terair: [iurgatifunt & common liquidemcommoti, quia
iurgäti:& iurgafi,quia commoti. Alioquin non.commoue-
rentur, nifi mrgati prius intus eflent in animo:nequ<|in-
uicem iurgarentur,nifi &prius commoti effent. C ommoti
quippe mnt,quia in eo non fteterunt,qui lem^eridem eft
& iurgatur.Pacem prius intus amilerunt, 4c diledtionfe
amorlm.Propterea & de talibus redte inter gentes dicitur.
Nonaddet vltra,-vthabiterin eisDetis , quoniam vbipax
& Concordia non eft, Deus elfe nbn poteft: quiafa«ftus eft
in place locus eius :&habitatio eius in Ipecula ficia:
recepit.Eâdem quippem eft facies D e i, q u i & vultus.
Sediraquaeinvultuaut racie fiepedemonftratur , diuifit
eos : quoniam mitilfimum Deum ad iraeundiam prouo-
cauerunt,qUando de malis aékibus fuis,p oenitudinem cordis
recipere noluerunt. Carterum Chrifti Ecclefiaplan-
giteos irremediçahiliter,qui timorem Dei à fe reiieientes,
faciès làcerdotum infra eandem Ecclefiam noneru be t
cunr.quiaiam ebrum excrelcentibus culpis, facies Domini
& ira vultuseius,diuifit eos ab his.qui præfeiti & præde-
ftinati font ad. vitam :\Neç addat vtrefptciattos. Etnotan-
dnmquamterribiiefit ficerdotes Chrifti contemnete,coranique
facieeorum.nonreuereri,neque illis monentibus,
à malis adlibus cellàre quod eft éoitim facies non erubelce-
re. Vnde idé per iè Dominus de ipfis ; Qui v s audit(inqait)
me audit. & qui vos fpernti3me fpernit Sane nô audire,non ob-
ediremon obedirevero,lpernere. Porro fpemere,non eru-
belcere efhAc propterç^valdehorrendum eft,quodinfer-
tnx.[Necaddat vt ri'jpicidteo.r.JQuiaquos nonrelpicit,non
conuertuntur, & qui non conuertuntur vtiquevdamnan-
cur : quoniam fades Domini diuifit eos , à làndlis fois.f iAmb. i
Hinc quoque ne Petrus diuifus efièt ab ira vpltus eius, laav.-vlt. |
relpexic eum Dominus : & qu ia ille relpéxit, ^onuerfixs
idem, fleuitamare:ficque receptus in?orpore,mèruit au-
dire:Petreainas me?pafeç oues meus. Vnde velim noftri intel-
liganc, quam terribile fit faciès làcerdotum, ant eorum
quos vice Chrifti folceperunt, non erubelceré : ne forte
offenfus Dominus,non addat vt conuertantur,& refpiciac
eos. Iam verohuiulcemodi diuifib quid aliudin finuat,nifi
quod in ilia extremi examinis iudicatione futurum eft,
quando diuidenturperfidi ôc lcelerati,à lànélis & fidelibus
&iuftis : quando ariuræpaleæ fegregabuntur ab ira vultus
Deiàgianistritiei: vctncicumcolligaturin horreum Dei:
paleæ verodécur igniinextinguibili. Qu od autem dicitur,
quia faciçs Dei diuifit eos , quid eftaliuddicere, nifi quia
iraDeifègregauiteos à bonis & iuftis arque eledis Dei?
Ira quippe vel faciès provindidta ponirur: quoniam idem
Dominus cura tranquillitateiudicat omnia : eo quod faciès
eius incommutabiliter curufta iudicat & dilponit: &
templationis. Intergentes namque propter ncs fieutait A - ..placide quæque decernit. Sed quia faciès cq^tempferunt
poftolus , quiznomen Dei blafphemetur. Talis quippe eft. \
làcerdocum,necinifomfuncfenum, re&efaWes Domini
leeleratorura inflaiio.-talia foperborum iurgia : talifque ad- { diuifit eos.Et notandÜ,quod lupra eofdf m lacerdotes qua-
inüicemdefpeétio& abiedtio reproborumrhæreticorum J fihomicidasplanxerit,ita dicens [PropterpeccataProphe-
quoque contra catholicam fidem, çaaxime Donatiftarum, ! taruni & ïniquïta tefacerdotum eius, h^is & mmicustngreffus
& eorum qui Càtharos iè vocant. Hæcvobi squidicunt: j 4 m Ierufalem.l^x quo patet, quàmuis mali fint quod non
Receditèàriobis : quoniam ex omnibus nosmundi lu- j imt contemnendi, fed m eis venéranduseftille & colen-
mus : vos autem polluti : recedite h abite : nolite nos ! dus , cuius lîintlacerdotes :& in cuius nomine acperfoiia
tanière : ne fone àvobis coiriquinemur. Sed & ip fihæ - i veniunt. Et ipfi quidem oberrant cæci in plateis ac polluti
reticiinter lèiurgati font, dumdiuerfis lèimpugnanths- ] fanguinc,nonideô'lunt àpopulo conculcandi, &eorum
refibus CommcSivero, quia in re&afide ftare noluerunt. ! o fficio mox fine præiudicioxxmtemriendi : quoniam hinc
Mouerunt quidem pedes ab oriente , donee venirentin'1 iurgianafcuntur, & defpeétb Chriftianae religionis:hinc
campum confufionis foa:,id eft,Babel,vbiturrim foperbiæ j inde. indignatio öc clamor : hinc blafphçniiæ &
conftruentcs,diuifioneramerueruntperciperelinguarum.
'Qua ex caulàapte feqiiitur.
Tacies Domini diuifit tos: non addat vt refpiciat eos. Etideo
fatis congrue,quia & ipfi ficut lequitur, facies lacerdotum
non erubuerunt: imoin lacerdotibus fois D«um con-
tempferunt: ac proptereaquiain eis faciem Domini non
fontreueriti, diuifit eos ipfofiicies Domini t v t de recipro-
catione vindiiftam exciperentCux damnationis.Nam ficut.
inPfohno canitur, quia non timuerunt Dominum perfidi
ludaei ? extenditmanum fuam inretribuendo. Sed nec
ficut, cum mulris prius corrigefentur anguftiarum flagel-
lisjconuerfi fiuit, v t Chriftum exlege repromilfom folci-
perent:imo contaminaueruntteftamentum eius cumeum
qui teftamento legis ad lälutem pronuntiatus fuerat,repu-
ler unt. E t ideo quia repulerunt eum,neque facies erubue-
runt Sacerdotum & Prophetarum } meritodiuififontab
ira vultus eius: & hoc eft dicere,facies Domini diuifit eos.
temptus ; quod prior y c ifu , fàtis dolens defleuit,cum di-
cerent hi clamantes : [ ReceditepjUuti3 recedite:abite & nolite
tangere? Confiât igitur,quod v bi noftra religio fic confun-
ditur, ibiDei delèuit ira>& nullus ordo lernätur: quando
hincinde dextra leuaque ifififeapplaudunt hypocritarum
fob fpecie: illi aut publicis lè polluunt criminibus aut
fè male delitelcunt fob ignauia tprporis. Q u i omnes
quam fiepe iurgantur ad tnuicem : quoniam fac es Domini
diuifit eos à fimdtis & fidelibus ; etiamfi intus eos verfiuri
corpore videantur. Interea & hæreticorum diuerfitas de-
fignatur,qui fè fuis adinuicem impugnant errorum falfita-
tibus.-eoquod iam proprer poenam peccari damnati reci-
pere noluntfànam doéteinam Chrifti. Diuifi quidem font
adinuicem propter proprietatem prauæadinuentionis ; &
ideoneefibi nec vllicatholicorum conuenire poffonri vnde
facies eorum qui fimam confitenturdodrinam,minime
erubefeuntmeque miferentur fenüm. Talibus enimquia
vindiäa D e i propter peccata diuifitfoon minus adinuicem
inter lè , quam & ab omnibus orthodoxis, non addit
vltra v t mifèreatur neque refpiriat , ficutinec Cain
frarri