39tf K^Armlarij Fortunxti Ef'tf. 7 reueren f..
qua triftitia dicit Apoftolus:T rifticia aucem quæ lecundum
Deum eft,pcenicenriam infolutem ftabilem operarat. Ipfo
triftitia pars eft noétis. In tertio ordine font duo plairai
coiunfti lïmul. In iftis duobus celebratur præceptum
d ileä ionis , quod eft geminum.In primo pfolmo dicit ho-
ttio imbutus dilcdtione Dei,(Deus Deus racus ad te de luce
vigilo, ) id eft, poftquam fecefferünt tenebræ & aurora,
venir fidei, atque diluculum reftaurationis per Ipem bo-
nam mihi illuxit,adtc vigilo, & peramorera, quorapior
ad te:litiüitinteanimamea, quam multiplied t ib i& car o
raea.In ifto plalmo diledtio Dei memoratur, in lècundo
plalmo diledtio proximi. Ifta duo præcepta nulla inter-
pofitione di/ïunguntur. Quapropter non inuenitur vlla
difiuriófcio inter præfentès duos pfolmos. Dicit diuina
lcriptura,Flagellat Deusomnem filram qucm recipit. Ifte
homo,cuius ftacus nunc recolitur, fuit primo tentatus &
vidhis, Vult iterum Deus,vttenetur & vmcat,atqiiepoC*
iïdeat triumphum vidkoriæ. Huius documenti caulh &
admonitioriisièquunturcantica, quæ cantauerunt patres
noftri,poftquam tentati finit, &Ddus triumphum præfti-
tit illis. Primum canticum dicit :( Conh tebor tibi Domine,
quoniam iratuses mihi ) Audiftis Hagellum :audi triumphum.
Conuerfos eft furor tuus , & conlolarus es me. '
Et iterum : Fiducialiter agam, & non time b o . Et iterum:
Exulta & lauda habitatio Sion. Secundum canticum can-
tatum eftab Ezechia, poftquam conualuit deinfirmirate.
Tertium ab Anna , poftquam annula eins humliata eft,
&illàexaltatapartu filij. Quartum celebratum eft-poftquam
proftrati font Ægyptij, qui perièquebantur popu-
lum Dei. Quin tum ab Abacucprophèta,de quo dicit Hieronymus,
Interim lècundum literam caufotur aduerfus
Dominum propheta, cur Nabuchodonolbr templumva-
ftet & Iudam. cur Hierufolem quondam vrbs Domini
deftruatur, quare clamer populus & non audiatur , vo-
ciFeretur ad Dominum oppreftus à Chaldæis , 8c non
foluetur: quare etiàmiple pfopheta, vel populus, ex cuius
perfbna nunç loquitur , adbuevixerit ,j, vthüculque
perdudtus fit,vtiniquitatem hoftium,& foum yideatlabo-
rem : cur in iuftitia prxualeat aduerlum le. Et hoc dicit
præ mentis anguftia, nefeiens aurum in igné confiari, &
trespueros de caminopurioresexiflè, quatnintraueran .
Et infra: Dominus nofter leiens clemenriæ foæ pondera
àtque menforas, iriterdum non exàudit çlamantem , vt
éumprobet, &magis prouocct adrogandum , 8c quali
igneexcodtum , iuftiorem 8c puribrem facit. Sextumà
Moyle,qui vexa tu s eft propter Iudæos, qui exacérbauerunt
Ipiritum ëiùs,& tali fine concluditür : Laudate genres po-
pulum eius, qüià fonguinem leruorum foorum vlcifce-
mr.Etvmdi&amretribuetin hoftes eörum, & propitius
eritterræpopuli foi. Pofthæc Epinicia introducitur pêr-
fona lexhortantis ad laudem De i iüxta pfolmiftæ vocéra,
dicends : In Domino iaudabitor anima mea,audian t man-
foeti& lætentur. Magnificate Dominum m e cum ^ exaltera
us nomen eius in inuicem.Iriifto órdine incipitdxhor-
tari confortes,& cohciues foos ad laudem fondfæ Trifti-
tatis ,quæ (èparata eft tribus perfonis, & eortiundta in vna
eademque fobftantia. Ideo tres pfolmi qui laude diuina
pleni, huius éxhortationis vice canuntur, canuntur fine
aliqua defondtione apud no$ram Ecclefiam. Poft hos
pfolmos, quifinemfaciunt pfalterij, & perfore reftaura-
tum hominem monfträht, lèquitur ledfcio. Etenim per-
fedfum hominem oppido delecfat docere & admonere
négligentes more Dauid , qui tribus vCrfibus memorat
renouationem mentis foæ , id eft, C o r mundum créa in
me Deus. & , N e proiiciasmeàfacietua. & , Redde mihi
lartitiam làlutaris tui , & ilico fubiungit : Doceam ini-
quos vias tuas,impij ad te conuertentur. Poft ledtionem
lèquitur verlus.Noftra proüincia foîitacftper omnes
tidianasnodtes canere in ifto ordine fjfopèr vetfom, R e -
pleti fomus mané mifèricordia tua. In Romano vero an- '
tiphóriario inueni plures. Idcirco coepit ex hoc canere '
verlum in matutinis, Domine meditabor in te , per le-
cundam feriam & tertiam .Repleti fom usmilèricordia tua,
per quartam &quintam feriam,[Auditam foc mihi roane,]
per lextam & feptimam.Omnes ifti verfos pre'cantur bona
Domini,quæ neceflaria font in mente conuerfom reti-
nere in matutina hora vnumquemque, fiue pro præ-
lènti conuerfione, fiue pró foturo mane , quod expe-
âa tu r in reforredtiöne. Poft hos gradus afirenditur ad i-
pfom Dominüm n o ft rum lï s v m C h r i s t v M,qui
vifîtauit 8c fecit rederaptionem plebis foæ. Apoftropha
fit de conuerfo homine per poeriitentiaiù ad Ëuangeli-
cum virum, qui exhortatus eft laudare fandtanï Trinita-
tempro beneficiis præftiris conuerfo, & dicit: Benedi-
dhis DominusDcus Ilfael, quia -vifîtauitmilèriam hüma-
nam,& fecit redemptionem illius,;ficuc locutus eft per
osfanâonim. Per èoram os promifit, in quaciinque
die impius conuerfos effet ab impietare foa, quod oimîes
miuftitiæ eius; obliuioni traderentur. Reddiditque iu t
îurandum, quod iurauit Abraham patri noftrodaturum
fo nobisjhoceft, v t fine timoré demariüimmicorum no-
ftrorum liberati feruiremus Domino in iuftitia & fan-
«ftitate.ac fidicat eçclefiâfticus vir; Ifte,quiinfirmusfuit,
profedto fanitati redditus eft. Omnespartes nodtis, cuius
caligine ifte obfcuratüs èrat, repulfe font. Agamus
Deogratias, quoniam nunepoterit deinceps lèrüire Do mino,
& honefte ambulare, ficüt décet in clie. Dona
D e i, quæ in ifto hymno memorantur, partira percipit
fonda Ecclefîa in primo aduentu Domini, lèdplenius ac-
cipiet infecundo.
Decurjibusdiei.
C A P . V I .
p R o p r ie vulgqs omnem diem,folis prælèntiam fopra
terras,appellat. Ex hâcdefinitionedaturintélligi,diem
duodecim horaruminchoari débereab ortufolis ,& fin in
in eras occafu Mane eft quidam angulus no&is & diei.
Diiuculum &exortus folis ?mane vocantur, v t prætuli* in
Euangelio. Iamdidum eft de maneinfoperioribus , Cum
adhuc tenebræ effent.Et iterum dicitur, E t valde mahe vna
fobbatorum veniuntad monumentUm, o rtoiam fble. Et
iteru: Simfle eft regnum coeloiu homini patrifomilias, qui
exiit primo mane conducere operièios in yineam fiiam:
Conüenrione autem fo&a cum operarisex denario diürno.
Exifto diurnointelligitur ihiufto loco mancpettineread
diem. Scriptuin eft in altero Euangelio: Si quis ambniaue-
ritin die,non offendit.Conuentus iandorum fratrum,qui
congregatur prima hôrà, tertiaac fèxta, atque nona, illo-
rum ftatum in fiio offido tecolit, qui poft ablutionema-
quæ,fiue poft fonitatem receptamperpoenirentiam, fine
retradatione currunt per viam Domini,hoc eft, per legem
eiuSjfcilicet vfque ad velperum, id eft, vfoue ad fmem vitæ
foæ.De quo cui fn'Paulus dicebat in nouiffimis fois diebus:
Certamen certauijcnrfom confommaui, fidem lèruaùi. Etenim
pfolmüs Beatiimmaculati, plenus eft fimdis moribm.
per quos oporcet ambulare vnumquemque, qiii legem
Dómini certat implere.Pfolmus, Deus in nomne tuo fol-
uun‘ r" c&c, J <lul præponiturfcentefimo odauodecimo,
non eftirapræpofîtus, quafineceffarius fit tantum vni parti
diei, quæ vocatur prima, fed tori Ipatio diei.Homo^qui
inapi t ambulare in lege Domini,fciatlè ex vnaparte hâbe-
re leone m, & ex altéra parte d raconem : Leonem in aper-
tisperlècutionibus, draconem ininfidiis.Quando injfidia-
a font Dauid Ziphæi, v t eüm comprehenderent, & tra-
■ raanus eûm voiebat occidere, cantauitPfolmùm
iftum; Etnos quando inchoàmus in prima
hora diei vitare perfecutiones &ihfîdias diaboli, îânte-
mus pfolmum pro toroitinere diei,Deusm noràinetuo
laluum me fac, & m virturetua libera me. Quare hoc?
quoniam alieni inforrexerUnt aduerfom me. Et cætera
Q u id enim volunt precari ambulantes per viam , nifi
quod lequens verfos monftrat, dicens: Auerte mala inimi-
cismeis, &m ventate tua dilperde illos.In ifto pfolmo ora-
ttuurmn eefftt qOUuOo Ccullffttooddiifal vvrtrrîiinrfinqnuae partis vie. rI.n *p ri.ma parte
plalmi. Bean immaculati, in tramus in viam Dominé Q u *
ftt mtCTno ambolandi. per iftum pfalmum ex verbis S.
Auguftim edoçemur. Dicit inter cæterea intraflampra-
fenn s pial ipi : Nam pr ofeéto qui exhortatur > id agit, v t ex-
cttetur voluntas eiuscum quoagit.adiUud propterquod
exhor-
Deordine Àntiphvtï&Hj Liber.
exhbrtationis adhibecur alioquium. V r quid ergo nobi-
feum agiturjVt velimiis quid velle non pollumus, niliquia
omnes quidem beatitudinemconcupifcunt: fed quonam
modoadeam perucniatur,plurimi nefeiuntf Ideoque hoc
docecifte,quidicit,Beatiimtpaculati invia, quiambulant
in le^c Domini. Tanquamdiceret: Scipquid-velis, beati-
tndinem qustis :fi ergo,effe vis beätus, efto immacula-
:us; Illud enim omiies, hocautem pauci vplunt, fine quo
.ion peruenitur ad illud , quod omnes volurit. Sed vbi
erit quilque immaculatus,nifi in via ? In qua via,nifi inlege
Domini ? Sermocinationi huius legis commifimus nos
per primam partem pfolmi oblauidecimi in prima hora
dipi. Per fecundam^partemanticipamuslecundam partem
die! : Sicutinprimaparte ■, itainea focimus mentionem
de lege Domini. Reuela oculos meos , & confiderabo
mitabilia de legetua. Et iterum. Viam iniquitätis amoue
äme., * 8c lege tuamilerere mei. Verfus qui Iqquitur],^Ex-
urge Domine,adiuua nos, ficut & Pfalmus, Deus in n o mine
tuo laluum me fac, pertinef ad fpatium totiiis diurni
itineris,fic & ifte verfos pertinet ad orationem, v t Döfoi-
nus fitfoi gregis per totum curfum itineris adiutor, & liberator
propter foam milericordiam. Tertia pars memo;
rati pfolmi, celebratur in hora teftia diei, necnon & ib i
roentio fit de lege D e i, dicendo i Legem pone mihi Do-
mine yiam iuftilicationum tuarum* Et iterum : Da mihi
intelle&um , & fctucabor legpm tuam. Etcetera.
hominis. Vnde dicitDominusin'Etiarigelio i Me djiprtef
operari opera eius, qul'mifitlnej donee dies eft : Venief
horaquando nemo poteric operari. Di:ic fic fondUls Au-
guftinus, vbi expoiiit lenteHtiath Euangelij de qiiinque
virginibusfopientibus quariinideiiotibhi optabam com-,
parare eorunv, qiii quinque pfolnios cantant velperi.
Nam inrerrogacus Dominus frtreto adilciptilis de con-
fiifoatiohcfeculi, inter multa qrise.ldcUruseft, hoc qub-
quedixir; Tunc fiiiiilesft raabiturf.-gniim cttlorum decern.
virginibuk Et cetera.Etinfra: Vidcntur itaquemihi
quinque virgiues fignificare qttinquepattitam conrinen-
tiani a carnisillecebris. continenduS eft enim animxap-
petitusihoceft, avoluptateociilorum, a yoluprate auri-
um i avoluptateblfaciendi, guftandi; tangendi. Sed quia
ifta continentia partim cotani Deo fit, vt illi placeatut
interiovisgaudio conlcientia:, pairimcorain hominibus,
tantum vt gloria humana. capiatiir, quinque dicuntut
^fopientes, & quinque ftulr® :.Vtiseque tarnen virgines,
quia vtraque continentia eft,quamuis aduerlo fomite gau-
deant. Q jii coram Deo gaüdent gloriari de fois operi-
bus i iliiambulauerunt per diem in lege Ilia, ipli vocantur
fopienres virgines: lftae fopientes virgines habebunt
yeniente Iponfo lampades in manibus cum oleo in fine
mundi: Pj:r lampades defignantur bona Opera, qiue
lecum quilque habet, qui ea Operatus eft , 8c non qua:-
fiuit retributionem pro illis fallacem. Simili modo per
Quarta pJispikmicancacur p ro , quarta horaiiei. E tibU pialmos defignantur bona opéra. Quinque virginum vi-
mencio fit de lege Domini :Portio me aDomb e, dixi eu- I ceinnouiffimapartediei quinque pfalmoS cahit chorus,
ftodire legem cuam.Quinrapars plalmi cauicur pro quinta [ jpfiteneatvnuiqiufque (ècumiùabona .opera, quæ ope-
hora diei. Etibimentio fitdelegeDomini : -Coagulatum ! rams eft per quinque ienfus corporis; cumqiiibus quafi
eftficuc lac cor eorum, ego veto legem tuam méditants ; qiubufdam lampadibus habenribus oleum in (è, fcftinanr
fum.Ët iterum: Bonum mibi. lex oris tui Leâdo quæ legi- t venire obuiam iponfo. Quieuimcontenditobuiamfpofo
rut per fingulos curfus, hoc d o c e r.v t quando. uuqae coil- Venire, gradus aicenfionis dilponit in corde Rib, Idrircc
gregati fuerintiànaiviri , exceptis bonisoperibus,quæ non abfque pronidentia pfilmi quindecirii gradmim to
ftcumfinguliftudencagere, paifimdiuino colloquiorefi. cludunturin vefpertinali officio. Et quoniamfi nonfuf-
ciantur. Infexra pa rtep falmiinu am radfex tam horam ficiunr ad numernm dicrum feptem , alttinfecus afth-
diei. Etibimen^ibfltdelegeDomini. Narraueruntmihi' luuntur qui derelifti funt à cæteris officiis. Poft hos
iniquifabulationes, led non vt lex tua. Etiterum : N ifi Pfilmos feijuitur con&bulatio Sanaorum mutna p e t
quodlextuameditatio meaÉft , & cætera. Septima pars fcaion emi vtea admoneanmr.quomodo ofnatuto ani-
pfalmi cànitut, pro feptima hora diei. Et ibi menrio eft de mi fui renouent, & cdponant lé ficut opottet otnari fingua
lege Domini. Quomodo dilexi legem tuam Domihe, loS, quiintrantpræfentiam regisi Verfus quiftquùntur,
totadiemeditatiomeaeft. Ôaauapars plalmi pro ôaaua id e ft, VefpertinaoratioiEt.Qirigafuroratiomea, ficut
hora diei canitur. Eft & ibi mentio dc lege Domini: incenfum in e o n ÿ ç â o tu o , pulfimt oftium Ctmclauis*
Iniquos odio habm,&legem tuam dilexi. In nona hora vbirexfedet. Nam in Romano antiphonario inueni Ver,
diei canitur nonaparspfalmi. ibi babemuslégem Domi- fus,Exaltabote Deus meus rex mens :E t, MagnusDomU
ni : Iuftitia tua, iuftitia in æternum;& lex tua veritas. De - nus nofter : Sed quos prætuli, ipfi euidenrer demonftrattt.
cima pats plalmi , canitur pro décima parte diei. Ibi eft quantum fieri poteffitotam deuotionem velpertinalisof-
menuo de lege Domini : Vide humilitatem meam, & ueij. Pofthoc in hymnoEuangelico,quern cantauif famfta
eripeme, quia legem tuam nonibm dbbtus. Vndecima Maria, chorus virginum fecum reebbt illuc fe oportere
pars pfalmi canitur pro vndecima hora diei. Etibihabe- contendere, quopjaceffirvirgovirginum, hoceft, inpræ
mus de lege Domini : Iniquitatem ödio habui & abo- fentiam Saluatoris. Sanfla Maria, poftquain audiuit film
minatusium, legem autem tuam dilexi. Etitemm : Pax tarionem Archangeli, &illiusverba reHmiit in corde fuo,
multa dlügentibtfis. legem tuam Domine. In duodecima cantauit ptæfentcm hymnjun, id eft, Magnificat anirnâ
bora diei rèddit Dominus Op-ranis ibis denatium ptö- mea Dominum. Ideo enim dixit de le ; Quia reipexit
miffiim. Scrip!: nùperrime in bbello officiali de vefper- humiUtatera ancillæ fa x , ecce enim ex hoc beatam me
tinahotaiuxta etymdlogiam eiuidem nominis , id eft, dicent omnes genetationes. Nam & chorus vilginum
vefpertina B5ta iuxta fuam etymologiam eft poll fobs fipoftquatuaudieritverbaEuangelij, dicentis, Attendite
occubitum , ^epettinetad noaem.Siquisvefpertinaie neficiarisiuftinam veftramçoram hominibus, vc videa-
officium in eabora celebrauerit, Vnde etymologiam ha- miniabeis, retinuerit in corde fuo, beams vorabitura-
bet, id eft, quando ftella , quæ veiper nuncuparunappa-: pudomnes,DeeademreibÄptumeftinEuangeIio Lucæ:
re;., habet in libedlo offitiali de eo feriptum quod po- Extollensqnædammuiier voccmdeturbi, dixiwIli:Bea-
tui fentire : Nos vero fiepiffime folemus veipertinale , ms venter qui re portauic, & vbera quæ fiixifti : A t le-
officium celebsare ante fobs occubitum. V t ordo file ! fus dixit e i:Qainimmo, beati qui audiunt verbum Dei,
innoftta Ecdefia celebretut , qui deicriptus eft in üb. de ettftodjunc illud. Beata dicitur iamfta Maria, qiiiaau,
Efdræ,Quaterindieconfitebantur Dominopeccatafua, j dibit iilutationem Angelt : Beams dicimr chorus vit-
opottetveipertinum officium computareadpartem diei. | gioum , quia audiuit à Domino iententiam Euange-
— ■ a . , '. a .; r . . . . . . .v . - i ■ — beam ibpra icriptam , & cuftodiuit iilara. Cantet chorus
virginum bymnum, quern cautauit Virgo virginum,
AromiiinbbiUuccontendatintrare, quoperacnit famfta
Maria.
DominusBedaexictiptobuiusbiftorite dicit, inoleuifte
coniuetudinem in noitra Eccldia , vtquatuor iediones
recitenturfratribuslndie, quod noniirnifiIretiovdper-
tmalis,computcturpatri diei,cumiedriönibus de nona, &
iexta,&terria.In prima non recitamrle&ro. Officium primum
diei inchoamus aborm iolis. Veipeirinalem iyna-
xinagimüscircaduodecimam horam, qua: hora eft circa
finem diei. Finis d ie i , poceft vniuleuiulque hominis ii-
nem defignaretdies enim ponitur pro toto tempore vnius
Bibliotb.Vtt.PAt.Tom.9.
De Completorlö.
C A P . V I I .
ÇEptem officiis commemorätis,de quibus dicit f replie-
i3 ta, Septies in die laudem dixi tib i, Sc in alio loco Be-
L1