Agobardi Epifcopt
s?»
bora eras grandinem mult am nim is, quaïis non fuit in Ægypto, a ,
die quafundata ettvfifcin prafens tempus. In his itaque verbis
Dominus fe ipfiim dicit m ittiitumgrandinm in crafiina, no
aliquem hominem certe, necMoyfen aut Aaron qui iufti
ôc Deihominescrant, nec Iamnem & Mambrenincànta-
toresÆgyptiorum qui feribuntur Magi Pharaonis, quos
Apostolus dicic refiitijfe Modifient & hi reßßunt Veritati. Iam
equidem iUi, ficut feriptum eft per incätationes Ægyptias»
& quædam,proieceruntfinguh virgasfiias ...... _\,re+v\->n.i Aamndeudrasteri coram Phd:
parer fine vlla imprçcatione hominum, Dorainum mifif-
ie grandinem fuper eos.-quos tali flagello dignos indicaùic.
Nam fimali homines, ficutfuntquos ifti errantes nominal
Tempeftarios,iàfzccte potuiffent,fuper filios vtiqjlfrael
fierctgrando. Non fuper aduerlàrios illorum;fed quia nec
mali fuper bonos, nec boni fuper malos hoc fàcçre pofsüt,
euidétimme in hac fentétia declarator,quod & fiber quoq;
Sapientiæ acteftatur,dicens: -Domine tuam manueffugere im-
(Sc arcana quædam> proieceruntjmguit virgasjuas coram pofiibile eft. Negantes enim nojfe te impij peir for. tttu■ ■d Minrermec ubtrta0e„bvij
uouc&verUr«amimDrtcsnes, [uttmM Amniemrmttt
Zr Zi C.ran cèflu.n ,m„i b.lic.e..tera s.' co.h..i..b..e..?..e-n„ohn_p_o__Ntxaute& vlaciesMtnebantvmMnu,& uiMoyfes in vèrbo Domini fecit vt tantum innumine re
manérèütat cum ven turn eft ad Cyniphas,& nihil iiide fa-
cerè potuiffer>dixerunt,rf»£fr«»/ Deifibi eJfecontrarmn,nihu-^
quevlterius tale conati. Certefi quilibethomograndinë
potui 111 t i m mittere > la run es & Mambres i m mifilient,quia
aquas conuerterun't in {anguinem, Scranas defluminbus
produxerunt, quod ifti facere nopoflunt. quinunc dicun-
tur Tempeftarij. Sequitur autem in eodem loco Icripturae:
Hxtendit MoyfesPirgam in eodum, & Dotninvs dedit tomtrua &
grandinem, acdfcurrentiafulgurafuper terrain , phutque Do-
minus grandinem fuper t e n am JEgypti, & grundo & ignismix-
tapariter ferebantur. Eccë Sc hie locus föl^m.Doinirium
0ftenditcreatorem &au&orem grandinis j non aliquem
hominera.picant fbrfitan ifti qui hominibus hoc tribuut,
non.Et poft pauca. Nixdutë&glaciesfiiftmebantvimtgnu,é
non tabefcebant,vt[cirent quoniamfruftus ininucorum extermi-
nabat,ignis ar deus ingrandine & pluma corufians. Siigiturom-
nipotés Deus per fortitudiné Brachi} lui flagellât inimicos
iu ftorum noui saquis >andinib.&pluuii',,cuius manum
effuoere impolfibile eft, om nino ignorantiâ Dei habét qui
haxhomines facere poffe credunt. Nam fi hommes gran-
dinéimrhictere poflènt, vtique & pluuias pollent, liemo
enimgrandmem fine pluuia vnquam vidit,poflent quoq;
de inimicis luis lè vindicare,non folu ablatione frugum,fed
& vitæadéptione.Quarido entm contingit inimicos Tem-
peftariorum effèin itinere autinagris, vt eos occiderenr,
poilent multiplicatam grandinem fuper eos in vnâ conge-
hQminera.DieantrorhtaniitiquihominibusnoctriDuui, ruiceln‘i‘ fundere & öbru.e re. ïllos’, -nja mf & hoe quidam dicunt
nMemoryirfa«m ei^®nmÄfev&itrBgTa,mpef itnät ceoem’.u mC,e &rteidM™oy pfeers fheoiurauis- per regionem deeidemem.feciant TnammlocBmHm«.
JP/W.IO4.'
pfaliiSi
Domini erar bonus & iuftus, ifti autem eos quos dicunt:
TempeAarios nöaudcnt fateri bonos elle Seiuftos,led malos
potiu s, & iniquos, & dignos damnatione temporali &
aeterna.Sed neq;leraosDei nifi forte cöditiohe, non tamé
voluntarialèruitute. NamfiadimitationëMoyfeshomi-
hes eflènt auëkoresgfandinis, iêrui vtique Deieflent ,non
fèruiDiaboli. Q^nquam piamiflaefententtó neque-iftos'
héqj illoseius defnonftrant amftoi es, led lölum omnipo—
tentem Peum*Siquidem & Plalmifta qüi huius & grandi-
nis merainit deDéo dicit ^-Occïdüingrandinevineaseorum,
& moros eorumin p!uina,&tradidit in grandinë iumenta eorum,
&peJfefiones eorum igni. Sed quoniam in praslènti loco addit
Plalihi fta, irmniponem per Angelos malos] Iqendum qu od vin-
di*5tarü aut probatioiiü flagèlla per miniftros malos exer-
ceat Deus,qurvolnntaté quidemnocendidefiiohabeant,
póteftatem autem ab illo.accipiantificutènim eorum pro-»
ptia-eft völüntas nocendi, fic Ibliüs Dominïpoteftas, vt
polfihtqux vo'unt.N on eft certe hominum pöteftas, qeqj
bonorum.neq; malorum, non eftcontrariatum forritudi-
nura pote.ftas,fed folius Dominiquiearum mabevolunta-
ti tribuit potél tatém.ih quantum vult, & abrogat in quan-
tu jq nó vult vt polfint; Na & in alio quoqyPfalmo Plalmi-
fla fiedë Deo srit’ P ofuitplmias eorum,grandinem,ignentcom-
buren! emin terra ipfirum, ó percuptvineas eorum,vtficulncas
loft.lci
tofe Aar
,i*s,aut lyluas in&u&uofç.aut iiuper vnam(v t aiuntjdipanij
fub quaipfe lateaqdefluereifrequenter certe audiuimus à
multisdiciquodtalianQilènt certis in locis faëla} led nee
dum audiuimus vtaïiquis fe haec vidiflè teftaretur.Diâum
eft mihi aliquando dealiquo, quodfehæc vidiflè diceret,
fed ego multafollicitudine egi vCviderem illum , ficuti &
feci:cumautem loquerer cüm illo, & tentaret dieeréfe ità
vidiffe,ego multisprecib. & adiucatiqnib..cum diuinis ct-
iam comminationib. obftrinxiillüm rogitans vtnohdke-
ret illud nifi quod verum effet tunc ille aftïrmabat quidem
verum elfe quoddicebapnöminans hominem, tempus,&
locum,fed tarnen confeffus eft,fe eodem tempore pr*fen-
temnó fuiffe.Item in libroEcclefiaftico quiprçnotamr Ie-
fu filij S irach fcriptum efkifuntjpiritus qui ad vindiäamereati
fu n tj& in furorefuo confirmatterunt torment ap a , & in tempor e
confummutionis efpndent virtutem & furorem eins qutfecïtillos,
confundent igm>,grandç fames , & mors omnia bac advindittam
créât a[tînt: BeßiarÜ dentes & f o r pij & fer pentes & rompbeavin-
dicansinextermmiumimpios. Siigiturgrando creataeft.ficut
& cæteraquç hiedicuntur àDeo vtiq; creataeft,n6 ab ho-
mine.Item in prædidôlibrofcriptumlegimus: Vide or cum,
& benedic qui fecit ilium,valdefieciofus e il, & inJplendorefuogy-
rauitcalum, in circuitu gloriafua, mantis Excelfi aperuerunt illÜ, imperiafuo accelerauit muent, & accélérai corufcatiencs emitter e buren!emtnterratpju7Hm,crpmupn - ' . / , ^ ^ , J , m aBB
eorum&iontriuitlignum,fniumeorumpercuptvere, & vere iudicijjui, proptereaapemfunttbefaun,&eüol^eruntiiebuU..
contriuït Sed non homo neque Angélus malus, nifi folus 1 ficut atiessn ^agmtudmefuapofmt nubes,&confrachfuntgran-
DëuSjfinequoEegiomalotumAngelorumrnequeporcis I dims lapides in conpe{luem,commouebuntur montes &tnvolun-
potuit nocere,neç in.màre prædpitare.Deus,plane de qüô ta u em ajpirâbit Hothus, vox Tomtruietus verberabitterra.tem-
aicitur-Pr<e fttlgorein conjpeftueiùs nubestranfierunt,quando& , peftas Aquîlonis,&cdgregatioJptrhus:Etficutauudeponensadje-
carbones i-nis,&montât de coelo Dominus & A liiptnus dedit vo- dçndum ajperg.t niuem. Et ficut loctifta demergem dejeenjusem,
cem fuam,grandinem & carbones § «».Et cui cantauimus; Fa/- | pulcbritudinm candoris emadmtrabitur ocujus,&fupermbrem
aura corufcationem , & dißipabis eos, emitiefagittas tuas & corn- eius expauefeet cor. Geluficut Salem efiundetfuper terram,& cum
turbabis eos,qui operitcoeltm nulnbus'¶t trtrrapl»VMm,qVd ; geüuerit fia tangua ta ew
dat ntuemfieut lanam,mtttit cryftaüuntfuu ficut buccellas-, mittet
verbum fuu &liquefactet ea-flabic Jpiritus eius,& fluent aqua.
Quem laudant de tarra,non folumDraconesalyßi.verumetiam
tgnts,grando,nix,gLicies.jpiritus proceäarum,quafaciunt verbum
eiusitxon verbum hominis,non verbum Angeli mali.Legi-
rous etiä dé grandine in libro Iefu Naue,ita. Cogregatiigitur
afeenderunt quinq, Reges Amorrbeorum,RexHierufitlem,Rex fie-
bron,Rex H ierimot,Rex Lachis,Rex Egton, ftmul cumexercitibus
fuiSy&caftra metatifunt cotra Gabaon, oppugnateseam. Et pbft
pauca; DixitqueDominusadIofue,netimeaseos,in manus enim
tuas tradidtillos.Et poft pa\icx,Cum%!fuger(lntfiliot,&effent in
defeefuBeth-boron,Dominus mißt fuper eoslapidesmagitos de ccelo
vftf Ä^ecla, & mortui funtmultoplureslapitÜb.grandinis, quam
quosgladtopercujferantfilij lfiraehEccc ergo & in hoc loco ap^
bit, & gelabit cryßallus ab aqua,fifper omnem congregation* aqua -
rum reqaiefcet,&ficut lorica induct feaquisi&dcuorabit montes,
& exuret defertu m. & e$tinguet virtdefic u t \gnem, medicina omnium
fiftinationenebja, & rosobuiansabardore, nemometi burnt
leefficiet emn infermone eius, fi h i t ventus,eogjtationefuapU-
c a b i t ab)ffum,&plantabitimllÜDominus Infulas. Ecceiri hac
magna & prolixaEcclefiaftici librifententia,cum fubtihlfi-
maadmirarioneimperioDci tribuituf , quiequid in aere
fit,quicquid^e aere in terräriefcendit,quicqdmari¥-
tis:apparitio,lpledor,& gyrus, Arc*, feftinatio niuis,terror
corufeationisjvelocitas ncbuliE,fufpenfio-Ventorum,ver-
bemtio ten te, concertltio aurarum, congelatioaqu«,non
folum in nubibus, ficut grandinis & niuis,fed etiam in terra,
niuium pluuiae , & ftantium aquarum vel flumimim
typt, ij*
. Opera.
difeurrentium ,& exgeludeficcatio viridium rerum, ficut
fepe videhius.Haec non & horum omnium refolutio,quae
lit temporerorantium N. bularum,&flatib. Auftri, &Fa-
uonij, ad lèrmoné quoq; Deidicit omnia iftaconquielcere
Sc placari. Non ergo'in calib adiutor homo quærarnr,quia
nô inuenietur.nifiiToitelanéti Dei qui muïcaobtinuerunt,
ÿtobtenturi Hint; quorû aliqui pùteftatem habebunt clau
derecoelum, ne pluatdieb» Prophetioeiplbruin. ficutHe-
Iias,& aquas côucrtetldi inlànguinem.&percutere terra m
omni plaga quonens voluerint,ficut Müyfes & AarôÆgy-
ptum.Veie non alius mitcitgiâdinem temporeÆftatis,niU
qui de niues tépore Hyemis, nam & vtriufq; vna eft ratio,
vrfiatquandonubes vtroq;temporeffoliro alrus tleuan-
tur.lrt libro quoq; B.Iob feripeutn eft. Ab interiorib. egredie-
turtepeftas & ab Arcturofrigus flante Deo co»crefcitgelu,& rur- fim lattpmeƒitndun turaqua.frurn entu defiderat nubes, & nubes
Jparguntlun.ëfiium, qua lufirant cunttaper circuitum quotum^
eat voluntas Gubernan: is Dei duxent, a i omne quodpraceperitil- lisfuperfaciem orbis terrarum. Attente audiendiim quod di-
citur * lufirant nub. s per circuitum cunftafed qwn unque eat voluntas
Gubefnatu Dei duMrit.SïergoDem eas gubernat, non
dicentes,meledida lingua ilia, Sc iam etiam præcilâelfe de-
bebat,qux hoc facit.Dic rogo,ciii maledicis?Iufto,an pec-
catori? peccator namq; Sc ex parte infidelis fimilis tui, au-
ramCvt dicere folctis)leuare no potuit,quianeC viitute fiia
valuit ,«ec Angelis malls imperare potuit, quanquam nec
eorii tn hac re lit pottftas, Domino no lupplicauit. vt oran-
doid obrinerer,quia liait vos*ita & illi qqosTempeftarios
putatis præftigiis ltialis fieri haïe putânt * nô voluntate Dei*
Licet & fi à Domino Deo hoc peterent» non merencur adi-
pifei quod vtiq; iuftorum eft no iniqupturn,qui in talib.rébus,
etfi peruncàDbn!iinoaliquid,itifidéliter Si duplici animo
petunr, non ih certitudine fidei;illo prÆtèrea temporé
quandooratione Hélice ficcitaseratihtçrrâ, Ifrael, etiam
Pafeua peçorib.negabantur;Scriptum eft ënim; diXit Ahab
ad A bdiam, - Vade in ten am ad vniäerfosfontes aquitain, &m
cun ft ai Valles,fiforte inuenirepoffumus berbam, &faluareequei
& ir-ulos,& non penitus iumenta int er eint, Eccë vt apparetvde
pluuia delperatï quod non effet hifi iuxta Heliæ verba,pro
iumentis herbas quierunt iüxta fonfeè SëriuoSaquarum.
Iam enim fende bant verum elfe quod ipfi Ahab Helias di->
xera:,viuitDominus Deus ifraelfth cuius conjpectufló jieritannis
I bis ros &pluuia,tiifi iuxta or is mei verbiet Cettë Heliâs ânnpst
dixit quanti elfent;Ilîe ergo Ahab(vt dlxiJquaré bon rogâ-
uit 7’empeftanos vt leuatent tempeftates,& vt dicere lole**
iis,aurasieuatitt tsper quas irrigàtaterra.habere polfet herbas
porëft homo iniquus eas aliam in pariem conuercererquia
necimpérate Déopoteftvnëcprecibus obtinéle metetur. 1
Qqod autem fubiitiigitU'r : Ad omne quodpraceperit Hlis fuper ,
factem orbis terra. Quid aliudintellgédum eft,nifi ad omne j
quod prÆceperit Deus nubib. vel adfligellum, vel adfulifidiu
bttmanum, ad niuès,àdgrandîmes, idpluïtias,adfulgura,velfül -
mi#«* flue ton tru a exqüib; pleruiiq; alta asdilicia profterni'
fôlëntîSane nô præcepto horninis,fedpræceptoDei,ficiic
ifrliàc fententialégitür, irt i^ua etiam poftpaulubni fiibdi-
tur: Nunquid, eu qttanâoprâceperit Detts p uuiis vt oftenderënt litem
nu bum eius'ïnümpidtlojh[emitas nubiurn magnas, & per-
fettaifctùntiâsïLÀ qüiB.vërbis hoc quoq; ridtâdum eft, quia
fi horrïQ îiô nbuit/imitas nubium,nèc perfi fias earum feientias,
niuiio hiiiius nouit earümofficid homimbusptodeftè vel
obëlïëj excèptis (vtdiifturti éft> làndbs, qui feeundum vô-
luntatémDei multàpérîllùmiplb donante pôflùnt, noil
vtiqilë pfqpriaàili: àlicjuà contraria virtute, led voluntate
Gonditoris ficut fepé multiièruorum Déi ri ationib obti-
htiérufit.vttempore.ficcitatis pluuias Domirius làrgiri di-
ghaterufcSicenim B.IacobusApoftolüs fadturiiHel ç Pro-
pheræin 'exemplum nobis propOnens exhortanir noSàd
orationem recürterèptotriftitia , pro ïnfiritiitate, prore-
mifliore pëccaÉofurftjdlcéns: Otatepro inuicem vtfaluemiriii
multuni enim valetdeprécatio iufttafiiduà. Heliashomûêratfimi-
lis nobif,p~afiibilit,&orationem orauit vt noiiplueret, & non pluit
antio? trer&menfesfesti & rürfim orauit, &coelum dédit pluuias,
& terra didstfruclumfuum. Helias itaq; orâtidnetn otautt vê
nô plueret,& nô pluit annbs très & mehfes fex, fecitaùtem
hoC-ptoptercofreptioilê Ôc cdrredlicsnem gentis flue,id eft
ytpriuScorriperentur de auërfiorté mentis, eo quod dere-
liquiffentctiltum DeiOmnipotentis &poftlbrdes Idolo-
rum abiréti &poftéa flagellati Se fatigati expedatione plu*
üiarümcorrigerentur;& iédiientadD;ominüD$um cfüem
derefiquerant.SicetiftmSamuel Propheta,Se Duxpopuli
1 ifrâehcuhl cofiiperetéundèm populitfrt proptet frêquen-
tiffimas ttanlgrèfiîônes illorû jteplicans eis bénéficia Dei
omnipotentis * & eotufll econtrario aueffiones vtintellk
gérer idem popttlus grande malum fe feciflè, Sç Deum of-
îendilîèiflpetendofibi RégemjorândôObtinuit, vtinlufi-
to tempote tertibiliter Guni tdnitruis Se corufiis vocibits
pluuia* Sicdèniq*,lçriphitîieft dixilfepopulo Sarriüelefrt:
State & videte rem iftani gr undent quamfaftüruS eM Dominas in
conjpectu veJlro:nmuqutd non rntfits tïiticieSlkodieîlnHocabo Dà-
mintini & dabit votes, & p'ttiiiM,&feietiS, & videbitis quia grade
ma-untfscent is vobis in conjpcfti Dominipetcntes fuper voSRe-
gem.Et cldmaUstSamuclid1 Domb;üm,&dédit Dominas Voces,&
pluuiamm die ilia,&tm:tii Omnispopulus nmisDOniinUm &S4-
mtielem.Dixitfavniuerfuspopultis adS intuel, ^Otap oferais tuit
ad Doniinum Deum tuum vt non moriamur ,addidintus enim Vni-
ueffis pût cat is nofitis malum, Vt pèteremtiiHobisRégetn.Te rritin»
vôcibirotiitruum Sc corAfei'Eil^ttium, ii^tétcëlIioherh'Si
Pro p het ç.-lice t peCcatîores ta m cil yt fideleS püftularuntjhô'
ficut ifti-noftiifemifideles,qiîi mox y t audiunt tonitrua, vet
cum leuiflatu vettos dicunt leuatittaaura elf, Sc maledicunt
equis ôc mulis luis, ex terilq; iumentis, pro quib.fblli-
I i itiis erat maxime ,qüian'ô timebatperderefrugesincam-
pis,& vineas quæ nu1à ômnino turic erant. Noftris quoq;
tem pon b. vtd e m us aliqu and o colleôti s mellibus & vinde-*
mû >, propter ficcitätem agrilcolas feminare nô polfe;quarè
non obtinetlSapud Tempeftatios vëftrôs»ytmittant<i«m
Leuatitias, qüi b. terra irr getur, & pöftea feflÜnare polfiris:
verum quia id vos liée feciftis nec facere vnqiiam vidiftis
&audiftis, audite nunc quidipfe Dominusirerüm Omniü
condiror,rector,gubérnalor.btdinator.&dilpehlàtor,fer-
uo fuo B.lob inter c'ætéra,etiam de huiufmodirebus dicat.
Etcnim cutn Diabolus inüeiitor mâli ; princeps,& caput o
mniiim malordm, acculator ftafcrUm acculâllèt B.lob apud
Dominumjdicens. QùôdnôH ieftalntentionc,idèft[otiéipia-*
cedi, &folo eofruendl mferuiret ,fedpro terrenarum rerûmtnül-
tiplicatione aitiefenfione\expeii(&tqi é*im ten tand Um qüatë-
nu s tentando,i ta verum elfe ôftënderèt. Iniprobus,fuperb. i
& ftultiflimus, qtiafimëntem viri Dei meliusiiolfer quam '
Cönditoi eius,Dominus quoq;iüftüs & mifericors, iuftus
ad cofundendiim diâbolüm j mifericors adeXaltândumfi-
delemfamuium fuum. Coricefficilli potcftatem,primuni
xjüldem in rebus oitmibi deinde vertim in filiiS, poft etiam
inîàluce corporis ,acdcincëps in lùafione coniügis,poftrë-
tttoautéinexprobratione Scmultifària delpeëtionefamu-
lordm.Sed Diabolus viótus & cofufus rcceflit, fetlius Domini
vidor,&triumphans excreuit. Volerts igitür piusöo*
minus feeundum quodApoftolusdicifc de leipfoi He mi»
g itudo eum reuelationum ektolleret,ia &illum,r»e magnitudo
Vidoriæ datum redderet, hümiliâre Hon abktiohe return
quasperdiderât, non perculfione Corporis ^»er qüam iant
ficut aurum in camino examinatus erat,non comparatione
alicuiusmagni viri,quia fimilis eifupët terràm nullus èrat,
quippe qui inter homines Orientales magnüs effet, coepit
tarnen eum humiliare vchedaenter,fublimiter óftehdcndö
illï immcnfitàtem potëntiæ fuæ,vt fidélis famulüs Cdgnofe
cendo inalltimabilis atq; incirCôiilcrlpti cônditoris ineffa-
biliamagnalia, femétiplüm delpieetet , & defpicieridö iri-
clinaretjiicuti & faótüm eft* Nartt hóein verbis ëitisappâ*
fet.duibus ait: lilcirco ipfe merepuheHdö^&agopanitentiam in
fauitla eWiWe^.Quodalia traslatio apertilis declâtat dicënS.
*DeJpexi Memetipfium,&diftabuii& dflimaui metemm & eitlerem.
In haC ergo humiliatione,cum oiririipofens Déus feif-
citaretur fidelèm famul'uffl^vttüm iftaaut illa facere polfet,
au t nolïpt quis fecerit, aut vbi effet quando fiebant, inter-
rogat:de talib. Vtiq;, quæ nemo alius nifi Iblus Omnipotés &cerepote{k>&cdicu,-Vbin4squadoponebafundamentiterŸ<t?
& quispofuit menfitras eius,vel fuper quO bajes iUiusfolidatafünf!
quis coHclufit bofliiS mare ? & numqUid coniungere valebis mican-
, tesfiellas,Pleiades,aut Gjrum Arfturi,poteris dißipare}Numquid
1 ttofli ordinem cah? & numquid mitte$fulgura,&ibunt,Scmult&
Ccc 2 huiuficbc.
41.