
386 K^matarif Fortunate Epifi. T reuerenß
mus cantum Is tiris in tribularionem,vt ex eo trahamus ad
noftram memori^pjcutaffedui debitores fimus ex noftris
mentis, & v tcdu catu humilitatis perueniamus ad palfio-
nemDomini.
De Natalmii San ft or um.
C A P . .X X X V .
Deoftauis Tbeophania.
C A P . X X X IV .
NAtus eft Chriftus ex Maria virgine temporaliter non
propter fe.vt tunc inciperet efIe,quafi’non antea eifet:
ante omnia tempora fuit cum Pâtre, per quern hæc omnia
temp ora creata funt. fed vt mentib. noftris noua lux appare-
ret,per quâ reuerteremur ad creatoré noftrum,qui eraniüs,
in tenebris.Simili modo baptizatus eft,non cp eguerit bap-
tifteriojVt in eo ablueret fua peccata, qu s nujla étant, fed vt
formam daret fu s Ecclefiæ, quomodo. quæreretabluifûa
peccatarVnde ipfe dicebat inEuâgelioiSic n.decet nos im-
plere omnem iuftitiam. Mortuus eft Chriftusjvt fuum corpus
quod eft fenda Ecclefia, morrimoreretur. Eratprius
enus humanum Deo mortuum , quia morti obedie-
( at. Viuebamus morti , cum ei feruiebamus : mori-
mur morti , cum ei renunciamus. Vcadmemoriamre-
ducamus, q> Chriftus propterea'paflus lit, vt nos morere-
mur peccato,in quartaferiaanre ccenam Domini & noftra
mortificatiorecoliturinaliquib. officiis , 6c Dominipadio '
legitur. Vnde didum eft in iam feripto libello de quinta va*- ;
rietate.Sifequerenturdies poft fextam feriam, in quibus o-
porterét triftari,forte odauas paflionis Domini ceiebtalfeT
mus,hoceft,percelebrationem officii ad memoriam redu-
ceremus morti-obnixe morl nos debere. Moriturhomo
luxuris,qui caftitatem feruat:moritur inuidiæ,qui caftitate
. pollet:moritUr incredulitati,cuius cor fide mundatur.
In duab.ledionibus quç leguntur in fextaferia paflionis
Domini,animaduertimus duas mortes in eodé die celebra-
tas.Ledio de Exodo, Chrifti mortem manifeftat : de Ofee
vero,membrom fiiorum,de quib. dicitPaulus: Quiautem
fimt Chrifti, carnem fiiam ctucifixeruntcum vitiis &con~:
cupifcentiis.Tradus qui fequitur poft lediones,Qui habitat
in adiutorio altiflimi , informât omne prxfidium, quo
adiuuanturàDominofendrincertaminepofiri.Hune pial- j
mum congruit potiflimum meditari,eùmquispericülis ap-
propinquat,&circundaturinfidiisautanguftiis, velut be-
ftiamultis laqueis irretita,vt poflit audirià Domino: Inuo-
cabitme, & c g o exaudiameum : cumiplbfilm in tribula^
tione.Idcirco nunc cantatur ex perfona membrorum ,quia
affedum illorum non dedignatus eft. Dominus in fe alfo-
mere. Can tatur & per lingulas nodes propter tim ores no-
durnos, velquiafomnus habet imaginem mortis. InpaP-,
fioneSaluàtoris noftri paries inimicitiarum ruptus e f t ,&
co niundi fimt duo populi in vno lapide angulari, quod no
potuit fieri, nifi gentilitas prius moteretur mortiyitibrum.
Quortiam iftâ non propoluimus hicinquirere, fedpreca-
muriupplices, vtabeolpiritu infertafinÇquivbivultfpi-
rat: nunc ad propofitum redeundum eft. In Theopfiania ce-
lebramus,quomodo Dominus à Magis fit inquifitus,& in-
ùentus,acadoratus:quomodolætatifintconuiuæin nupti-
is: quomodo fit baptizatus.,Qus omnia poilumus digno-
feere ex antiphonis, q u s caritantür in .maturing. In odauis
V s celebraturresprbquaChriftus baptizarus eft.hoceft,
noftrum lauacm.per quod nolka peccataabluuntur,quale
eft illud déprima antiphonain odauis. T heophaniæ. V e te-
rem hominem renouans Saluator & in fecünda T e qui in
fpiritu&igne purifie as Humana contagia. Idipfiimpoterit
reperire diligens inquifi tor infequen tib. Quia duo prsce-
pta fimt diledionis,j)ei fcilicet,& proxfini, ficut hpnoran-
do baptifmum Chrifti Dei & faluatoris noftri celebraui-
mus in Thcophania,celebremus & noftrum initiatum iam
in capite noftro^n odauis Epiphanis, hoc eft,ad memoriam
reducamqs,qua de caufà Chriftus baptizatus fit, feilicet
quia neccfleeratvt baptizaremur.Et quid profit baptifinus,
Antiphons monftranc in odauisTheophaniæ. Vndedi-
cit v«ia ex iUis,BaptizatoDomino,faifta eft peccatorum no-
ftrorum remiflio. vvavn non habet oftauas, quoniam le-
galiter prasfentatus eft in templo Chriftus.Ad quodnullus
doctor nos coariftat, vt infantes noftri quadragefima die
natiuitatis fuse præfententurin templo.
QVæ fint natalitia San£fcorum,: ex vno refponforio, qui
cantatur in feftiuitate beatiStephani,cognofcere pofi
fumus.Dicit refponfdrius.Hefterna die natus eft Dominus
in terris,vt Stephanus nafeeretui in cselis. Natalitia fan^o-
ru,natiuitates eorum monftranr,quib.nafeuntur in focieta-
temnouem ordinum Angelorum,& in locietatem femfto-
rum patrü naturalis legis,&Iegis liter*, &houiteftamen-
ti.Propter gloriam noui teftamenti continent antiphons
de tertiaperiocha Alleluia, veluti fimt: Exaltabunturcor-
nuaiufti,AUeliiia.Lux ortaeftiufto,Alleluia.Cuftodiebant
teftimoniaeiusj&prscepta eius, Alleluia.In feftiuitatibus,
quas recolimus,recolimuspernouenarm numerum, ftan-
tes o ramus, recolendo fânâàm locietatem Angeldrum,&
patrum fànélorùm, qui iam fimt in lætitia fempitema.
Deoftauis NatalitiorumSanftorum.
C A P . X X X V I , /
CO lem u s oftauas. natalitiorum aliquorum Sanctorum
^celebrare,eorum feilicet,quorumfçftiuitasapudnos cla-
| riorhabetur,veluti eft.in o«ftauis Apôftolorü Perri & Pau-
; h,&csterörum Sanctorum, quorum conluetudo diuerfa-
rum ecclefiarum odtauas célébrât. Sinon valemusomniu
Sanfto rum natalitia celebrare , quanto minus odlauas eorum?
Non eft no bis differendum5quæ ecclefiæillas vel illas
colant odtauas,ied quid nobis ihniiant ipfieo6fcauæ. Inna-
talitiis Sandorum frequentamus receptiones illas,in quib.
animæ Sandorum recipiuntur,quandoexeuntde corpore.
De liis receptionib. dicit Auguftinusin fermone quadra-
gefimofexto fiuper Ioannem : Sicut ergo diuerfæcuftodias
; agentiumin* officia, fiediuerfiecuftodismorruorum,&
diuerlà meritarefîifgenrium.Receptus eft pauper,receptus
eft diues:fedille in finu Abrahæ.ilie vbi fitiiee,&aquægut-
tamnon inueniret. Habentergo omnes animæ ( vt ex hac
occafîone inftrua charitaççm veftram ) habent omnes animæ
cum de feculo exierinr, diuerlàs receptiones fuasrha^
bentgaudiumbonæ,& malar tormenta, Sed cü fada fuerit
refiirredio, & honorû gaudium ampliuS erit, & malorum
tormenta grauiora, quando cum corpore torquebuntur.
Receptiluntin pace làndi patriarchs,prophets, Apbftoli,
maijyres,boni ndeles ,, omnes tarnen adhuciri fine accep-
turifinit quod promifitDeus.PromifTa eftn.refurredio en-
amcarnis,mqrtis. conlumptio,vita sterna cu Angelis : hoc
omnes fimülàccepturi lumus. Nam requiem, q u s cötinuo
pqftmortedatur, fi ea dignus e ft, tunc aecipit qüifqj.cum
moritur. Priores äcceperuhtpatriarchs, videteexquore-
quiefeunt:pofteriores prophets,recétius Apoftoli, multo
recenciu;srnartyresiandi, quotidie boni fideles.Etalii in i-
ftarequietamdiu fimt,alii non tarn diu, aliiannispauciori-
bus,alii fiée,tecenti tejnpore,Cum yero ab hoc fomtio eui-
gilabunt fimul omnes, q promiflum eft,acceptùrifimt*.In
natahtiis Sanctorum memorats requiei congratulamur:in
odauis verb eorüy refurredioni corporum. Q u o honore
digna fi t odaua dies, liber Leuiticus monftrat : & quid ha-
beat ip myfterio, Efychius presbyter tradat fupereundem
Leuiticuin libro fexto.Dicit Leuiticus,&locut9eft Dominus
ad Moyfen,dicens;Loquerefihis IfraelA quintoded-
mo diemenfishui9 feptimierutferis tabcrnaculorufeptc
dieb.Domini, dies prim9 vpcabitùr celebçrrimus atqj fan-
diffimus:Omne opusferuile nô fàeieçis, & feptc dieb.of-
feretis holocaufta D ominp, dies quoqj odauus erit cele-
berrimus atq;fandiifimus. Vnde dicit memoratus Elÿchi-
us-j Et primam autem feptemdierum celeberrimam atb;
fandiffimarpappellauit. Qiiienirafcit prsfenrib.tamqpa
tabernaculo vti,prima dies, id eft, initium & Principium à
landificatione vacationis incipit. Propteréa & nimis con-
fequenter ait, Omne opus feruile non iàcietis:quia nulli in
feculo feiuiunt qui tamquam tabernaeulum &tranfitoria 1 ea quæ m e o fu n t , intendqnt. Sed & feptem diebus
holo-
EccteßafltOffic. ?&ber
b olodifif ca’offerri prscedit,!'6ftendieh$^ojp'drtere jfer omhe
tem|)U^ | •erfedam cbriuetlStionem fequi. '(Quando ergb i-
ftarh prafelentc*m vitam pb^uriferiidq$,tunfi^iebe^i^dW
rum,habebinius. Etinfca: Di'e&tifemprimqisquies^&;iu
odauadie reqtties, non iimfeptimb; cuiWribrfiero feptem
dierum feftiuicatem agi propofuiflet, fed bda'ud Prfmulti1
quidem , quia his, qiilfecfindum hterarfiie^em tenenl,fe- ■
ftiiiitatem celebtarenoh Hcet. An oilb enfmfegre^tus eft
popiilo quifeitlegemfecuhdumlpiritUniaecipere,&oda-
num hohorate, quem diximusfignififcare fiibrCuorUtii r'e-
fiurredionemv
Dt[ o bferliatione dierum per annum.
C A P . x x x v - i r .
VBi landus Hieronymtisexponitilfud ad GalifaSi D ie s '
bbferuatis>&menfe’s ,& ten^pora,&annos,Timed VO’ "
bis ne fbrte fine cau fe-laborauerim in vobis,ibi feiitentiam
Chriftianorum fubnedit'contraepSjVoliincnobis opponp.!
re,qupd obferUcmns dies & tepora,vndeargutifunta Pau,-'
lo njfbterfei C7fiq fti^ i. Dicit inter ^iaita:Dicataliqufe,fi
diesbbfeniare honli'cet,& nienfe^'61 ifcrppora, &annoSj
nos qubq; fimiliter crimen incurrimitsfquarta fabbati ob?
387
■ H'erodçs çbhgtegauitfapieiues Iudsorum
ihquirendûjÆiChr^usnafceretur.Qjjjat-
tam feriam ^pkfalceuen, &<Jiem'D!ominic^m, Ôçieiuniû
quadragefims,& pàfehs fefhuiufçm, & pentecpftç slstj-
tiam, & prç variecate regioiium diueriài|ihonoi;e marty-
rumtemporäconftküta^feruan&s.Quartamferiampb-
ferüamus,quia', vit ait Auguftinus ad Cafulanum, in ça die
P°rigtegati fîinf iûdfei, dc.çpnfiliati fimt deneqe fahiâtpris.
Patafeeuen, quia ‘in eo paflus çft idem fàluatpr. Quoniam
Iftidfesantiqüuûs erant inobferuatione , ritus R omans
Ecclefiæ obtinuit,Vtiifdem dieb.mutaretpfficia,& Mifi&m
celebraret hora nona, per quod fprfnfecüs popfijus^ogre-
gacctur in vnu,quandoaliquacaufiinoua imminebat ad de-
precàndum in quibus obferuatio çelebrabatur.Vnde dicit
HteronÿmùsmcmpratusinfepermriBus:Ieiumaautem&
portgregationesinter dies proptereôsfïmr à virispruden-
tibus inftitu ta,qui magis feculo vâcânt,quamDeo,necpofi-
fiintdmmôneçTOiûnt^otoiriEçcléfiamvitsfiistempdr'e
antehrünanpsadusbep oratiörium fua-
f uin offef r e f e c r i f ë ium .Q ^ ^ éft,qui feltem jiçc
pàuca, qusftatutafent vel Orafidi temporâ, yêiieiunandi,
femper exerqçàt r & reliquà fdàbemüs ex Romano Qrdine
febbati diçm m pbfeEUatiprie, que non computaüit Hie-
rppyinus in orqirie>dierum obferuatiphis. Nouimus enim
^ . . . . . . A exnii«ti>^dWib^fiquod'dièsfab1>atifi
ieruanieSi&pàtâfceueh^diemDomUhcam^lèiuniühihV^fçXtaincljifeeratiemnioapudRomanosV^ineooffiquadragefimæ,
& pafchæféftiiiitatem, &pentecoftés is r i- ' cium mutatum &pe habemuS . ficutinquarta&fextafab-
tiam, & prb varietatç regionpm diuérla in honore marty- j bati,& prscipüé in ea bëriêdidip.datur, quia ipfa eft.quam
rnm tempora conftftuta. Âd quPd qtii fimplidter rdpon- j henedixit Dominuâ > & proprie fignificatip ad Spiritum
debitj drcit : Non eofilemludâicæ obferüâtipnisdies d îe , landum pertinet> qui eftleptifprmis. Vnde cum,& pater
quosnoftros. Nosn.noiyaiyMôrum celebrainUS, : fpiritü^ fitd^.fi}ius|pirituslit, quoniamDeusfeirituseift:
fed rèfiirtèdionis dltrubiSjhecfept.em'ilj^ ; & pater fenbtus,& éhusfendus fit,proprio tarnen nppiinè
I^.1^ rarnus ^ebdoinadars i np e n t e coft é'ii, fed Spiritus làn- amborüm fpiricus vocatur Spiritus iandus»De ebdêm fab-
divenéràhiuraduêntum.&neihordiiktecôngregatipp- batodiueriomodo obferuatumeftapudOrientes, &apud
- minuereturin Chrifto.proptef ea dies aliqui co- ^ aliquos occidentesjnecnon &apud Romatiam, ÿrbém.De
Inturilufit, vtin vnumoihnes paricer venireillüs, no qu od, qua re fufficientera S. Augu&no tradatum eftin epiftola
telebnorlitdies illâ, qùaçbhuenimus ^ fed quàçiinq; die àd Cafulanum presbytérum, de qtlibuspaiicahicinferam:
^ ^ ^ ^ ^ ^ “ ^^^^blpe^umutuolfritiamaioppriàtûr. De varietate,inquit,|dCafulaùum deVrbico.Non ribiper-
QjhVerpoppofîtsqusftîoniacutius-.ièIpondcreconatur, ’ïuadeacvrbemChriltianamfielaudàrefâbbatoieiunante,
^esçquâles eflèuîecpâfalcèuetàntm'n, vtcogaris prbem Chriftiahum. dàmnare pranderttem. Ét
Çhriw5crudngi.aie Dominicârefiirgerc.-fedfeiripfàndu iterum exrelponfione fiindi Âmbrplîiine^demepiftoki
reiurredioriiselle diem, & (empcr cum cïrneÿèlci Domi- qui,inquit:Quandohicfum,riohieiUno febbato i qüando
nica.Ieiùnia auté, &congregationes in td dies jpf opter ëps R om s fern, ieiuno iàbbato. ËDadquamcumqj Ècclefiam
fiint,qüimagis feculo vacant quâ veneritis,eius înorëmferuateifipati fçandâlüm non vultis^
V.O.^eèpolIuiïtjimmonolunttqtoiuEppléfiamvitsfuæ autfaçere. Scriptume f th lvitabeatiAmbrofii, qüodipfe
tempöre ^ngr^arh&a.nte hum^hosadusiÖeoorationü Ambrofiusiemnaretcæteros dieshebdomads, Iàbbato &
uarum otterre lacrificium. Quotus n quîïq; eft quilàlcëin Dominicoj)rancleret. Quare prandio yteretur in Iàbbato
^ x c paijça, quæ ftatuta (ünt velorandi tepora, vel ieiunrfn- aut in Dominica, memoratus Àuguftinus fflönftratinme-
t, emperexerceat?Itâq; ficut nobis licet veliéiunare fern- mqrata Epiftbk, feribens de Iàbbato fie : Quibus autem
pcrjVel femp orare, &.diem Dominicain accepto Domitii diebus non oportet ieiitnare,&quibus pporteanpræcepto
^orP ° re 1^ cfinence*'celebrare gàudennibus:nonita&Iu- Dominivel Apôftolorüm,hpninuèniodefinitüm: A cper
dæis ras eft: omni tempore immolare agnum, pentecofte'h hoc fenrio quidem non ad o ttinédamyeritatem , qiiamfi- 9g^,»beri^çülafiger^iei()narequoridie;' | ; des obtinet, â^ue iuftitiam,in qua eft pülchritudo'fiiisreg
J °ft enijmerationemtemporum , qüæobferuabantur gisintrinfecias : fed tarnen ad fîgnificandarn requiem fern»
tepöreuullo,quando Beatus Hieronymus hæc fcripfit,illa- ^icernam., ybi éft Verum fàbbatUm j relaxationem quam
àe cailla, qüare Chriftianitéporaraemorataobferuates, côftridionemieiuniiaptiusconuenire.Etinfra:Duo quip-
crim^i lionîncutrant.hpceft,quifimphciterrefpôndebit, nehmt, qusiuftorumbeatituciinem, &omnismiferiæn-
_icit,NOn eofdem Iudaicç obferuatioiiis dies elle,quo s no- nem fperare faciunt» mors, d refu rred io mortuorum. In
ros.oc estera qusfèquunrur .Et iterü infra: Q u i verb op- I morte requies e ft , de qüa'mcitjir perprophetàm : Plebs
po it s qusftîoni acurius relpodere conatur, illud affirmât, ' mea,intrain cellaria tua ablcondere Jîuiillum > doneë pertranfeat
ira Domini : In refurredioneauteiil in homineto-
to,id eft,in carne & fpiricu, pèrfeda félicitas. Hinefadum
e f t , vehorum duorum vtriimque ad fignificandurn non
putareturlaboîe ieiunii, fed po tius refedionishilaritate»
excepto vno pafehali Iàbbato, quo difeijpulorum,ficut dixi-
mus, ludus propter rei geftæ memoriam fuerat ieiünio
prohxiore fignifiçandus.Huic enim fenfiii poceft congrue-
re,quando fcftiuitates Sandçyrum celebramus.vc in priori-
bus feftiuitaribus congratulemur animabus Sandorum,
& in odauis eorundem Sandorum , refiirredionicorpo-
rum.Pro hac re fblebanc omnes Romani omnia fàbbata ie-
iunare,quam modo dixit Auguftinus in vno fabbato phfer-
uari. Proptereadieopræteritum , quianefeioquomodo
nuncagunr. Si quis voluerit Epifcoporum Ambrofîumi-
mitari vlquequaq;, non crft extorris à conlorrio Sandorn-
<’,v- : --’K k z Ponaomnçs
dies æqüalës elfe, nec parafeeue caiitum Chriftum
crucifigi, & die Dominica refurgete, fed femp fandum re-
furredionis elle dierrf,&femp eiim carne vefii Dominica.
Superior exeufario,in qua diêinir.non èqÇdpdies effe in ob-
fetiiatione apud nos,qui àpud Iudæos ojbfeïUantur,aliquod
nobis fiipplementum accommodât, qui propterea tépbre
paflionis Qomini omittimus fàiutàrionéfblitam, quia Iu-
das làlutauit Dominum fals’o, & geriuflexioriem ih oratib-
rie die parafeeués, q u s fit pro Iùdæis, qùiaTefu illudéndô
genufledebant,&in oratione duodëcim ledionum,quando
memoràtur, pallfo trium puerorüm infbrnace,q^ia no-
lebant poplité flexo adorare ftatüa’m Nabuchodoiioforis
cum perfidis, & Inuitatorium in diebus paflionis Domini.,
quando videlicet congregabanmr ad pefsima confiliade
“ c^ P b^ ni.Similite rin Thepphanfeinuitatorium omit-'
- — J ... . ^ Jliblioth.ft'et.Patr.Tom.y.