_ - J adorari,eiquealiquiddmnafèruituti$impcndt,nefasducimus. Vi- I O Æ* / \ Tv FT I / \ " I rum vtpleniusmentem Ions, ptrctpias , attentius injpice, quapoft
L X . \ I V A j L / I x A . I dijftnt,&dartfitmeinueniesipfumnullam, nedumlatris,adoration
emfacrii lmaginibus reddendam[entire : inuebique vebementias
in Orientales,baud dubieUicanamSynodum fecundam fugillantenl,
vt etiam alibi fapm. Quocircaetfe lonas laudedignmextlt ertt, quod
aduerftulconomacbosfacras imagines demolientesfirenueveritatem
Cat holt cam de retinendis, confer uandis lmaginibus propugnauerit;
at in eo merit 0 reiiciendus, quod nuUam fact it lmaginibus adora-
tionem, <*«f venerattonem deferendamexijlimàuerit, quifuit error
nonnullorum Galitcanorum magm nominis TheofogorUm, vtipradi--
xifow. Ob idfcripta ifta Iona magno cum iudicio & cauteitgenda.
Verum quia tot a bac hiftoria de Concilio Fraucofordienfi, & Colla-
tione Parifienfi,attypierififo G allie ants Script or thus eo err ore implici-
tis.de nullo paclo adorandisfacris lmaginibus, magnis ambagibus, &
difficultatibusinnexa, & colligatdbaftenusmanfit, vtoportueritiH
NE NS IS ECCLESIA EPL
S C O P I , L IB R I III. DE C V L -
T V IM A G IN V M .
♦
A d Cdrolum Çaluum. Aduerfus harefim C laudii Pra-
f it lis Taurinenfis, ante annos D .CC.confiripti.Et
leffu digniß im i quod its publice refe l? A
lantur vniuerfa w V tutovoputxpv
argumenta.
Ontelateat candide leftor lonam hunt magni no-
minis feriptorepi, vnumfuiffe deTbeologis illis, feu
Epifcopis G allot urn, qui etfi contra Iconoclaßas valide
propugnarentfact as Imagjtnesnon ejfefrangen-
das.vel exurendas, aut quo quo modo delendas : fed
feruandas in temp lis, &locisfacris ad ornatum & biß or team infir u-
cttonemfidelium ; attamen erroreprapoftero exißimabant, nullu illis
religio film honorem,aut venerattonem,nedum cult urn latriayni Tri-
nitatidebitum: fed necfllam quoquo modo adorationem tribugp- \
dam. Pariter^tnuehebanturacerrmeinfecundum ConciltumNi-
canum ab Ecclefia Romans approbatum,cuifalßßime,&mendacißt-
me impingebant, ipfum ätfnijfe imagines eo culm, qui foli diuinitati
tnbuitur ejfe adoraudits : obidfacecumenicum ifiud Conciliumrepu-
diabant *, cum tarnen Concilium multofecius defimjfet ; Imagines
quidem nedum ret inend as : fid etiam adorandas -, non tarnen ea ado-
r at tone, qua Trinitattdefertur, vt eisaäis eiufdem Concilü, quaex-
tant,&Epifiolis Uadrtani Primi Rom.mi Pontificis manifeftißime liquet.
Addebant tnfuperilli Gallic am Doctor es , quode# Imagines
Chrifti, O’ San ft or urn nullo pact 0 ejjent adoraçda, Imaginitaipen
Cruets chrifti venerattonem, & adorationem effe impendendanr. E-
quidem pleroffeGalliarum Epifcopos , &inßgnesTheologos in bis,
quosprsdixmuscirca adorationem Imaginum moribuseffevtrfar
tosjquigefta in Concilio Francofordienfifub Carolo magno,& inSy-
no do, feu collationeParifienßfub Ludouico Pio probe tenuer'tt, facile
agnofeet. Sedaudiamus Anaßafium S. Romana Ecclefia Bibliotheca-
y turn, qui in prafâtionefecunda Nicana Synodià f i e Graco in Latinum
conuerfa,aduerfos eofdenfGallos doctor es,fia ad loannem VIÙ.
Romanian P ont feem, déclamai: Qua enim füper venerabilium Ima-
Jtnum adoratione prafens Sy nodus N icana âocet,hac & Apofiolica
jedes veftra,ficut nonnuüa conferipta innuunt, antiquitus tenuit, &
vniuerfalis Ecclefia fitnper verier ata eft , & haftenus veneratur,
quibufdamdmtaxatGallorumexceptis , quïbus vtiquenondumeft
h arum vtilitas reuelatq. Aàunt namque quodnonfit quodhbet opus
manuumadorandum : quafinon fit codex Euangeliorum opus ma-
nuumHommum,quemquotidieofculantesadorant.Venerabilior cants,
quem non effe opus manuum hominum proculdubio non mgaburit.
Similiter &formafan£la Crucis.quamfi adorare omnes vhtcfeCbri-
ftianifatentur : lu quo videlicet confiderare libet, quia fiquamlibet
Crucemaurearn,aut argent earn, aut ltgneam odor amus, quavtique
non eadem eft ipfa Crux, in qua falus nofira patrata eft -, fedfigura,
& imago eius -, quare non adoremusfiguram, & imaginem cius, qui
e andern falutem oper at us fftmmedto terrai. VenerabiUor namque
eû, qui falutem oper at us eft, ac pet hoc magis eft adoratione digna i-
mago Chrifiifalutem oper antis , quam imago Cruets falutem tan-
turrimodo bandant is. H avenus Anaftaßa. Porto in bac ipfa Galloru
Theologorum circa imaginum adorationem errantium claffifuiffi
Vualfridum Strabonem,exlib.eius de rébus Ecclefiaft. cap. S. liquet.
Item Hincmarum Rbcmenfim Epifcopum, ex his,qua contra landu-
nenfem Epifcopumfcripfit cap.^o. manifefte confiât : & multos
altos, quorum tiominaexprtffa extant in Synedo ilia Parifienfi fub
Ludouico Pio: Caterümpracipuumhuius erroris antefignanumfuif-
fe hune ipfum lonam Aurelianen fern, qui e Parifienfi Synodo ea de
caufa m tffus fit legattu a Ludouico Pio ad Eugenium Papam, vt in a-
ttis eiufdem Synodirefirturqut librumprimum, & fecundum Iona
attente legerfi,facile deprebendet. Lib.i. ait, Piäuras Sanftarumre- j
r urn geft arum,qua non ad adorandum : fedfolummoio(tefteB.Gregorio
)adinftruendasnefcientiummentes, inEcclefiisfuntantiquitus
fieripermijfa, & : sinantur a te imagines Santtorum, & hiftoria j
quaq? Sanctorum,non vt adorentur : fidpotituvt quandampulcbri-
tudinem rtddant, & quarundam pu t er darum return memoriam 1
fenfibus imper itorum ingérant, in Ecclefiis depingï. Cream am vero |
fudaffe.vt Al am Copi Dialogo/\..cdp.i$.&^i f . Dialogo $.C.ii.& 1$.
LaurenttiSuriiTom.^Concilior. Prafatidnead SynodumFranco-
fbrd. Gilberti Genebrardiin Chronographta,Raberti Bellarmini lib.i
de Conai.cap.S.ad u\.Argumen.& lib.x.de lmaginibus f.14. Fran-
eifei Suaretz. Tom.ün 3 .p.dijput.^. Settle!? alioru.Tu tamendi-
fin e Lector totius caufa ftatum,&reigefta narrationem,infgnicum
primis dtligentiaeluctddtam, & accurate explicatam, reperiesTom.
y.Annal.Ecclefan. Chrifii y^ar cap^.&feqq.&anno Sij.cap.U
WÊÊÊ
PTtÆFATIO IONÆ
AVRELIANENS IS
E P I S C O P I , S V P E R S E Q V E N T I O P V -
- fculo Carolo Regi porre&o.
I lc& oCaro lo , inclytoRegi, Iotias minimus
famulorum Chrifti famulus geminam optât
làlutem. Quan tus, Dominus noftergloriofil-
lîmusgenitor vefter, Deo dile&iffimus, Lii-
douicusCælârreligiofilfimus, infideifynce-
ritate,totiusbonitatis vmute, proborum morum claritudi^
ne,Iapientiæac(àn&itatis dote, diuiniqueamorisac timons
feruoreextiterit, & in Ecclefiafticisnegotiis ('Domino
adminiculante ) ad honorem & cultum diuinum pertinen-
tibus augmen tan dis & guber na ndis emicuerit : quan tu nique
imperium paternum (quia fie Deus voluit) iureæquif-
fîmo Iörtkus,reótiflïmo iuftitiæ libramine te nuerir, rexerit-
que , & contra hoftium impetus militanter muniuerit, Sc
Ecclefiam Chrifti pretiofo fanguine rederaptam, fuoqué
regimipi diuinituscommiflam (morampatris, tui videlicet
pii&omon ymi viri Caroli nobililïimi Augufti > imitans,
imo fupergrediens ) difeiplinis liberalium artium educauc-
rit,ôc vtriufqueteftamenti fanôti paginis atque eximiorum
Pattum diftis.ad propellendahæreticorum dogmata veiie-
nata, ôc inftruxerit, & inftrui fecerit , cunftis Ca-
tholicæ Apoftolicæque fidei filiis perfpicuum elfe non am-
bigitur , quoniam reuera id quoddicitur, in promptueflè
cernitur. Is namq; D eo dileâiifimus Princeps,inter camera
bonitatis fuæ ftudia, erga diuinum cultum amplificandum
multiplici modoferuentia,quendam Presbyterum natione
Hifpanum, nomine Claudium,qui aliquid temporis in Pa-
latio fuo in Presbyreratus militauerathonore, cui in expla-
nandis fanftorum Euangeliorum Jeftionibus quantula-
cumque notitiainelTe videbatur, vt Italicsplebis (qua; magna
ex parte à lânftorum Euangeliftarum iênfibus procul
aberat) facræ doftrinæ confultum ferret, Taurinenli prx-
iiilem fubrogarifècit Ecclefiæ. Sed quam peftiferum dogma
, ôc ab Ecclefiæaiitoritateabhorrens, inplebem fibi
transfuderit commiflam , libellus quem adTheodemi-
rum venerabilem Abbatem , fecharitateimperantecorri-
gentem , cum que à fuperftitiofado&rinaaucrterevolen-
tem, feripfit, eundem legere & nolle volentibuspatenter
demónftrat. Memoratus dcnique libellius eidem Domino
noftro,genitori vÉftro, finccriîïïmeac religiofiflïme ortho-
doxam fidem colenti , ob defenfionem lanftx Matris
Ecclelîæ
For.pra;-
crpiebat Sc Ihohe-
bat. /'
Claudius.
IfauiftErëfe
fisIcODO-
machus&
Arrianus.
I Fot.pro-
ferenda
Excerpti
I it.de
liratur,
! gnopcrc
, opus eft,
j quumfin-
[ gulâcius
j Mcerpti
; yerba im.
pugoct
t auftofiij
fequepti-
bus.
Eccleliæ,quæab eodem Claudio,ficuttextus fiarumlitte-
rarum proditjhoftiliterimpugnabatur, delatuseft. Q u i ab
eo,fuique Palatij prudentiilimis viris examinatus, iufto iudicio
eft répudia tus. Quern (licet ego nec leger im,necvi derim
) quoddam tarnen exeoexeerptum , eodem genitore
veftco mittente,fufcepi. Prxcipiens & monens mcmoratuS
Deo ebatus Cçfar, v t ad refellenda &c improbanda eiufdem
Claudij,quç in eodem excerptoperuerniïïmacontineban-
tur difta ,& in blafphemiam vituperationemcK lanftx Dei
Ecclefiæ irreuerentererant iaculata, lecundum tenuitatem
(en fus mei(quantutn Deus annuifiet) nullatenus rclcribere
omitterem .Cuius iuffioni liben ti dime parens, prout Deus
poflededit,- & facultas temporis fiuit, quoddam opufeu-
lum dirigere ceéperam,& magna ex pdrte digefleram. Sed
audiens eundem Claudium iuxta humanam conditionem
vltimum claufifiè diem * abeodem opere perficiendo,fty-
lum meum feriendum ftatui.Rcbar enim quodillomorié-
te, par iter eius error nufquam comparuiflèt,(êcundum D o mini
fehtenriamdicentis ; Delebo memoriam Amalech de
fiib coelo, nihilominus memoria illius peruerfæ dofttinæ
deleta fuifièt in omnium virotumprudétium peftore. Sed
quia vt relatione veridica didici, non modo error ( de quo
agitur) in dilcipulorum fuorum mentibus reuiuifeit, quin
potius feodicente) hærefis Arciatia pullulate deprehendi-
tur, de qua fertur quædam monumenta librorum congef-
fi(le,& ad fimplicitatem & puritatem fidei Gatholicæ & A-
poftolicæ oppugnandam in Armario Epifcopij fiiiciande-
ftinacalliditate reliquifiè : non fum aufiis,quin monitu &
hortatu filiorum (ànftæ Dei Ecclefiæ, opus quod præter-
mileram,enucleatim difeutiendum repeterem, & fingulis
quae fiipererant petuerfe obieftis, rationalibusatque pijfli-
mis antithetis ad liquidum obuiarem. Q uod ergo pro viri-
busekecutus, idem opulculum iuxt^ imperium Patrisve-
jftri,ob capaci tatem mei fenfus digerens, vobis offerendum
merito iudicaui : vt quod Pacri veftro i mperanti reddere no
quiui,id vobis & illi pariter reddam.Sufficere namqj Claudio
porerat ad cumulum miferiarum fuarum, error quem
fêcutus eft,duorum ieil. hæreticorum, Euftathij & Vigilan-
tij.Sed his geminis peftibus minime conrentus, altiori per-
ditionis fuæbaratro felè præcipitem dedir, dum infeftüfimi
hoftis fànâæDei Ecclefiæ Arrij fe fèftatorena difcipulum-
qü e ,& in vita,& in morte extitide monftrauit. In vira qui-1
dem,docendo Ôc prædicando : In morte quoque,in nefan-
dis codicibus fills eundem errôtem à fe feriptum relinquc-
do. Sefta quippe eiufdem Artij'ölim à (ànftisPatribus darn
nata, Cathplicoque mderone föb perpetuo àkâthemate
confofià,quæ ab eodem C laudio diciturrefiifcitatanecefie
eft,vtfàgacifiimoquæfitu,& diligentiffîmo ferutamine ex-
tet inuenta, & in lucem perferenda, ôc cum refufcitatore
fuo ab Eccleafifticis viris rutfiis fânâarùm feripturarum relis
ferienda atque fruftranda. Ne(quodabfit)fidelituefit,
fimplicium mentibus in procefiu temporis virus mortifè-
rum propinet , & inperpetuam damnationem inducat.
Humiliter igitur flagito Ciementiam ferenitatis veftrç,Rex
prudçntiffime,vt fi quid in eodem opufculo vtilitads inue-
neri tisjgratan ter fufeipiatis, ettmque habeatis,& haberi fa-
ciatis,vofque legatis,& vobis legi iubeatis.Excerptum por-
romihimifium , ideo inter hand præfationem&öpulcu-
lum fublèquens interferui, vtquifquis idem legere & feru-
tarivoluerit, primum rogo,hac præfatione lefta, idemex-
cerptumlegat&examinee. Et tunc demum ad memora-
tum opufculum aut probandum, aut improbanduiti ma-
num mittat.Et quicquid minus refponfiim, minufquepræ-
miffis prauis obieftis contraitum repererit, fuæfanioris,
vberiorifque intelligentiæ fcripcis ÔC diftis, ob
honorem ôc defenfionem fanftæ
Dei Ecclefiæ fùp-
> pleat.
»
»EX B E L L A r M ÎN O DE SCRL-
ptoribus Ecelef.
lonas Èpifiopus Àurel'tanenfis impet Ante Ludouico Piofcripfit I i-
brostres^ei^isn^aduerfusCiaudium Epifcopum Tauri-
nenfèm pro defènfione fàcrarum imaginum,& figni fanftç
Crucis,& peregrinationulb adloca fanâa.Sed hic tarnen au-
flor catttè legendus eft, quoniam labor At eodem trro re.quo Àgobat>
dus,&reliqui eius atatis Gaüi.qui negabant fteris imagtnibus vllum
debericultumreUgiofum:de qua re videAnqftaf. Bibïtothecar.pra-
fatione in VI l.Synodum.
O P V S I ONÆ
A V R E L I A N E N S I S
E P I 8 C O P L
Jguod imper ante Ltulouico Cafare,edidit adtterfm
biaßhemias Claudij Taurinenfis Ecclefia
Epifeopi.
I s ê r t i s s iM O S viros ôc eloqüentifiimos,
atque Catholicæ ôc Apoftolicæ fidei inùiftiffi-
mos defenfores HifpaniJfn protuliffè, manife-
ftum eft.Quorumimitanda exempla,& documenta
ièquenda, quia in promptu h a benrur, ôc Ecclefiæ
ampleftuntur,ab eis Chrifto fauente: non ab iure (andfca fa-
lubriter inftruitur &fouetur Ecclefia.Sed quoniam fæpifii-
me & Hærefiàrchas fimplicitatem Catholicæ fidei deruer-
fis dogm Jtibus com maculate conantes, ôc multiratijs fu-
perftitionibus auftoritati fandæ Dei Ecclefiæ contraeun-
tes creauit,& haftenus create non ce(làt,cunftis valdeitde-
libusdolendumeft. Vt igitur cæteros omittam,emetfic ex
eadem H ifpania, tempore fânftæ memoriæ Caroli pijfiî-
mi atque inuiftifiimi Augufti quidam Felix nomine, aft u
infelix,Vrgelitanenfis ciuitatis Epifcopus, qui iunfto fuo
leeleratiffimo errori EliphantoToletanæ vrbis Epilcopo,
fècundum humanitatem non ^lè proprium filium Dei,
fed adoptiuum prædicare aufus eft. Et hac virulenra do-
ftrina, vterque Hifpaniam magna ex parte infccit. Dein-
de Apoftolorum Chrifti aftus imicari vid'eci volentes : cùm
ipfinon Apoftoli C h r if ti, fèdpræcones eflènt hoftis an-
tiqui , vnufquifque fèparatim diuerlas prouincias , ea-
demfua ihfàna doftfîna imbuendas , appetiuére. Eli-
phantus (cilicet Afturias & Galliciikn , cuius difcipulosa-
pud Aftures me aliquando vidifle memin i.quos ôc Catho-
licorum virorum regionisillius,quieotum ve^nç doftrine
fecundum fanam doftrinam rationabilitewetinebâtur, re-
latu,pfffpicuirati(quemeæprobatu,(ècundôeornmaftum
ÔC habitum, certiffimos Antichriftos efiè liquidé deprehê-
di:manifeftècernés in illis illud B. Ambrofij compleri : Habitus
mentis in corporis ftatu cetnitur. Et illud cuiufdam :
From hominis,propria mentis depromit amiftum. Qu,dis vultus élit,
talia cerd<*gmf.QuibuS veriffimè & apértiffimè cognitis, ôc
quiaiam (êcundum Apoftolicum præcptum, vtab eadem
fuaerroneaptædicationedefifterenc,admonitifuerant, &
tarnen in ebdem errore permanebanr, vt hærericos deuita-
ui.Porro idem Felix,cum multis apud Sep rima niâ t undem
hauftum peftiferum propinauerit, eum tarnen Gal 1 iæ Ger-
maniæque quantum in illo fuir,propinare voluit. Sed diui-
na gratia adminiculante, nullun&pud Galliâ German iam-
que eius error locum inuenirà quiuit, quoniam non foUirri
apud Germaniamftudium literarû,&amorfànftarum feripturarum,
verum etiam apud eandem Galliam ( qtiæ fola,
tefteHieronymo,rnonftranonhabuit,fèd viris fèmperfor-
tibus,& eloquentiffimis abundauir) eiufdem memorabilis
viri fblertiffimo ftudio, & fèruentifïimô defiderio a ftü eft,
vtDominoopem ferente,infibicommiflæEcclefrç filiis.ôt
liberalium artium apprime difeiplina, ôc diuinarü feripru-
rarüperfèftè polieret intelligentia. QuibusmilitesChrifti,
vtpote in u iftiflîm is arm is muniti, eius væfànam doftrinam
propülfàuerunt. Eiufdem namque Priocipisiùflïi in vhum
coafti,adhibitaeriamfànftæRomançEccléfiçauâôritattî,
Arnbröf. ,
in cap.}.
Tim.i