dæ prôditoris,iuxtàMatthæum,itaDôVnittüs feftificatbpüs ;
'm'ùlîèrisî Qyidmplefiïefiishük multeri l ÔfHÙbffhàni bpèPitàefi
inme tiamfiihferpi^^ish^detiôbffiuni bit atiffinwnftm*
perhabebitii. E tpoftpaûca: Àltttfi di t it 'tidb it, vhicuttqtte fuerit
praiicatuni hoc ËuaHgelium in totb ttiütiào dicetüŸ &quod fiatfe-
citi tn memoridm eius.
À'jFôftôlicus vif irt rnemoria deuoViffimç ttmKeri$*mfe<h-
bris Chrifti fabir, quod ipfefeçit capiti. Dieft Paultis ï Irhi-
'tdtorésmet eftotefilii cbarifsimi,ficütwtgo yjmßfi Id'eritidëtfi
dicit Apoftolicus'i quamüis non vëfbis i dperibüs f airtên:
Imitatores mei eftbtëmiimei', ficuï^é^go Marial. Viidê
Auguftinusfuperlpanneiri : Faquin a'ûdiùimüs.. Triÿfteri-
ümrcquiramds.Quîëcunqaèanimâfîdëlîs Viseflè Maria',
vnge pédës Domihi pïëÊiofiffimo vrigüèritô. Vrigochtum
illudiuftitià’fuit,ideôlibra fnit.Et tterum : Vnge pëdeè
[ Domini bérië Viuehdô, Dominica ft<ft.1te Veftigiâ, cdpiilis
terge : fi habesîüpërflua, da paüperibus ,ÔC pëdës D;èinini
terüfti: Clàpilii èm'm fupërnuâ corpàtîs videntür. habes
quödagas de fupërflaiÿtüis.Tibi iuperflüä"<unc,(^d DbniL
ni pëdibus neceflàriatfbrteënim in terra Dortiitii pédibus
indigent.Dequibùsn/hiddërtièitibns fûisïrt fine Hî6bu-
r 9eft, eumvriiëx minimis meis fe&ftisÿmihi fedftisPfufeï-
flua vëftràinipehditil fed pedibus meisobfecïïrieftlSiDQ^
mus aufem i'mpleîaéftëX ödbre vhguenti,inùn'dùsimplct9
êftfama bbna muÜéris.Hocprecioliffinrùm exemplüfàfe-
quitür Apoftolicùs i* vdnaÂ&Wsfèqüamûr.Vbîcünquë
"enim officium Romànæ Ecclefiæ àgitur, næc fema. perfp-
iiat Dotninus Papà eleëmofÿnam dat. D er Deus ,V t& in
nobis perfèuéfànter fönët/&accëj|>tum fi t . quod agings',
coram Àrigelis Domini in memdriarn nouri.
De quart a ti'arietate diet Palmarum.
C a p .' w ß M
QVarra varietas eft, quæ dicitiir,diei Palmarum Eadem
die Dominus de Bechanja deicendit Hieriifelem*
débéreéadëtbrdië antè publicum officium btariöneinquaS
ïblernüsiHfextaferiaagèrèirecitarii C^drètiörtls bife o-
rati'ónès habéanf j fidê in quartä feria. liüë id’fexta j iüxta
(juödDominus dedërit ^ dëmónfttabïmÜs iri fekta, fèriaéx
"diftis lanétï Auguftinif in pkarfenti verb patum iiitiitlan-
diimeft.- ^ ‘ • ‘
quando obui'am vcnit èi turba, Ioànnes riaçrat; Ihcfaßinuni
au tem ïurbk mult'a, qui tiener at ad diebifeftuittcum audijfit quia
venitHiérofolymain lifùè,acceperimtrarnospalmdrtim:&frocef-
ferunt obuiam eijér clam aucr tint, ofanna^ùenedifins qui venit in
nomine Doinihi rexlfiael.
ïn memôriam illiiis rei,nosper eccîefias noftras fbleipûs
portarè ram'os,&cIàmàre, Ofenna. Qtmre verterit Hieru-
iaiem, Bedain Marco ex teftirtioniis fdipVurariim promit,
dicens: Appfopinqüantëaütëm temporè pallioiiis.appro-
pinquare voluit Dofnmus lôcb parti ônis,ibique proximus
mane.e, ybicohftitutoàc prænnifô antefecûla temporè
inueniripbflèrabëis, per qüos eadem paffid erat complen*
da. Et poft pàuca: Vbi non præcereündâ* fîlèntioeftndri
tantum concordia in rebus i verum etiàfti in temporibfts
veteris ÔC iioui teftamenrr,vmbràè & veritàtis L e g i î& E-
uangeliii Scripdim eft nàm que in Lege t dicente Domind
àd Moyfin & Aarohî Metifis iße tiobisprincipium menfiutri,primas
tri tin menßbusanni. Loquimini ad tiniûerfuin'çoetumfiliô^
rum ifrael,&dicïteeis : Décima die menfis bums iollai tinùfqutf*
que agnutnperfarhitias & domos fuas. Et paiilô poft: Etfiïjààbi-
tis eum vfquè ad quartâmdecimam dient menfis hutus, inimoiabit-
queeum vniüerfa multitudofil'àrtMlfràel ad'tiefperani. Décima
ergo die menfis primi agnus qui in Pâfcna immolarctur,
domum introduciiufTus ëft,qiiiadê DomihUsdécima die
èiufclem mehfis,ho'ceft,antè quinque dies Pafchæin c iu^
tatem, inqua pateretur, ingreifus eft.
De quinta varietate quarté feria maiorts
hebdomada.
-■ ‘ ë -Â f . X L -
QVinta varietas eft in qtiâtta rëf iâ’poft palmas,'quà* habet
varietatem &adieétionèm vnius leétiohis, & v -
nius rerponforii.cum quinque verfibus,ac éx paffione Domini,
qüæ ea die legitur, neenon etiatri Vt feriptum habtf-
mus in tibello qui dicitur, Romanüs O rdb, ex getrufîexib-
ne. Intimât fupradidus libellus, exRomana confuetudrae
Libètmodoprimüibdiéèrëicurhic varietas agatür ift
qiiarca Feria, fiinulquè ihtirhare 'my fterium varietatis.Dicir
Augüftinds ih libro ad Cafulanum ‘pfeïbytètum de iéiiü
nio labbati’: Qüattafabbati, quaniVulgo quärtäTm Feriäm
Vóca'rit,confilitim refériütfturad bccidendum Dbminüm
fëciflè iüdïèi.Ëxéo demoriftratumèft, quare varietascele-
bratäfttir» memoratafé'tiavGonliliüm ehim fécérunt Iu*
dxf,Vt occidercntÖóminum. Sicüt aftuS eorum qui fqit
ib fextä fabbätiiaci memoriam redücitur, fic & confilium
'eorum. ' V .
In vFrifq'ue iniuriam fecerunt Chriftb. illüd myfterium
ébntinetprajfèns officium, vtintelligamüs, feeundum A-
dam pro primo Adam mörtuum ë fle, fieüt pfalmus , in-
q u it, Qua non raput, tune exoluebam. Vnde Aüguftinus: O -
mhinonbnrap'üitiledquiSrapüftyÄdam f . Eadem dié in
memidtiäm nöftri reducitür cifuftele confilium Iud&ö-
rutti j &manfÜe’tüdö GhFifti : dé-qua manfiietudihè dicif
Vjuifupra,iÄpBlnl'ö xliiiï. Tfqueadeo manfuëtusvvt pendens
in cruce, diceret: Pater, tgnoßeillis, qäta nefemnt quid
faciuntf. Huius exèmplo', ideft, capitishbftri j docemür^
Vt contra bmneminiuiiam armémuS’nos armis orationis
&pariènti^,ïicuifèripï'dméft inEüänge'lio’: Ordteprö per-
fequentibm & calumniaritibtutios.
PoftqüäVn letrgerimus officii conftimta , ipla diliicida-
buntquidinCecontineant.iniroituseft, Inhömibe D o mini
omne génü flcCtatür, 'cceleftium, terreftriüm & in-
fernorum , qüia Dominus faCtus eft obediens Vfque ad
m o r tem m o r tem autem crucis ideö DÖiniftüs lefiis
Chnftu'sin gloria eft Deipatris. Nomen D om in i,in lo -
cb ifto prqredèbemüsintëlli^eré. Vridè Am brolius in E-
piftblamadPhilippënfes: Nomeh euidens eft ,quomodo
hon'vöcabulüm, lèdrëmquandèmdicitacquifitainèijfic-
urillud rquod leriptufii'eft •, Et cognofient quia nomen tibi Do-
minus, hoc eft, quo'niä’m tu Dominus.
ïnterpretararVeroPauliis,quidfitiIlüdhoniën', in nomine
lefit omriegenu fleftatur, & téliqüa t* Quamüis ifta
AmbrofiiuS diflèrat poft päflionem Domini j tam’eh hon
abhorret a Veto, fi dixerim’us , irt nomine Domini pofte
intelligi', irt präceptö Domini. Öiniiè genu fle&kiuït ontra
adüeriä'mühdi,vcluperius didtum t^Orateptib pfrfequenti-
bus & calumntdntibustios: Ad quant rem figriIfiCahdam,ora-
tion e s prselibabimüs ex Rbmanb ord ine-.Ih tertnifit p rarce-
ptor officii, Et dfftnis lingua ÏÓnfiteatur. Ho c bonum bene
locütuseft Ap'öftolüs.
Bonum noftrumlüdäi löqüeba'nturde Chrifti mortem
quse intercelfit pro lälute hofträ: léd male ptoferebant lin-
guis. Silëntió lihguse döeet noS preceptor officii vitäre
malürn iudäeorüm. Manfuetiido Chrifti orabac ^quärtl
nös imitemur. Sufficit deirttroicu, qui petriner ad'oratio*
nem, quam nos éxercere debemus in iriiuriis pfetfeCuto*
rum. Nunc ad orarionettl Milfietranleamüsjifi qua ficut in
caeteris fequehtiBuS hiorfem Chrifti célebr^bimusiqüam e-
rat pro nobis pafturus. Regnum mortis nos ftirrtulabat,
quod venitCnriftusreuerberäre. Siëèhimdicit, Q u ino -
ftris exeëffibus inceflanreraftligimur, per vnigeniri tui paf-
fionémlibéremur. Videämus Iedtioncm,qu*apcrtepaf-
fioiiem Domini demonftrac, dicénd©: oblatuseß, quid ipfe
tioluit, & non aperuitosfttüm.Ec in fcquentibus, cur oblatu s
fit, AperhiSipöfueritprö peccatoammdm/uamitiidebitßm^ldn-
getüumi & reliqua. Vnde Hieronymus: fipofileritpro pec-
Catoärtimam(uamill6,quCm Dominus conterere Vpluit,
fiüe mundäre , videbft JèmeH lóngauum, quód (èminauit
lüpet bortamtetram, déquo&inËuaiigeliofcriptümJcft.-
Ëxiit, quilèminat, fèminare fernen bomtm *{vAudiamus
refponforidm: tie düertas fadem tuamapuerotuo. 8c reliqua.
Vnde Auguftinus in Plalmis: Et hsdeomendatip eft apue-
rb ttib , id e ft, dpäruo,quiiamcaruitfiiperbiaper dilci-
plinam tribulationis f . Verfus ita fbnat : Saluum mefac
Deus quoniam intraueruntgquavfque ad anim am me am, infi~
xus fiim in UmoprofuHdi. Vnde qui lupra m éodem. Præfigu- tpiis & transformans in ft nofiplos, hæc ait t Saluum mefac
Deus, quomam burauertint aqua vfque ad animam meant. Pötu-
‘ erurtt, qui, perftcfiti fiint, eciamoccidere ï ftdamplius
quod faciant non habebunn Et palilo poftï Infixus fiim in
ümoprofundi, ér nonefifubfiantià. Q uid dicit limum i an i-
pfos qui perlecuti func.?de limbi enim fatftus eft homo: fed
iuftificando a.q luftitiam. E t paulopoftilfti autem cùm li-
mùs profiindleftçnt > hæfi inillis,id eft , tenucrunt me,
prauatuerqnr mihi, occideruntme Primus homo paf-
fus eftdtias tqprtcs: morçem anim«» & mortem corporis.
In prima iectioac, & in primo relportlörio recolitur mors
animær ln ftcunda & in leeundo, mors corporis. Pro vtrifi
que mortuüs eft Chriftus. Vdde Ambrofius in Epiftolaad
Corinthips ,t Sanguis Dominiianguinem.noftrumrede-
mit, id éft, totum hominem ftliium fecit. Caro énim Sal-
uatoris pro iàlute corporis* languis vero pro anima no lira
éftulus eft f .PrimushcJmo vnarn habuit animam, propter-
eaprirnum relponlprium ynusyerru9fftquitur.Videamu6
primb, quomodo fecundaoratip congruat intencioni nd-
llræt deinde, quömqdoleétio; ppftremo , quomodo ref-
poriforius qui habet quinque verius; Oratio dicit : Deus*
qui pronqbis lilium tuum crucis patibulum fubire volui-
fti, v tinimici à nobis expelleres poteftatem. Leétib refer-
taeft de paffione Domini, quædicic* Qufiefiiße, quivenit de
Edom, tinüisveßtbus de Bofrai 8c iterum, Torcularcalcauifolus.
In quibus verbis nihil aliud redolec, nifi Angeiorum in-
quüitio, curhabëretC hriflus tinëta veftimenta ftnguine,
8c eius relpoiifio, quia torcularcalcaüi iolus. Quare hoe
ageret, in fine leétionis audituri Funuis ex gratiarum aéti-
one, quædicic, Miferatibnnm Domini rccoidabor, lau-
dem Domini Riper Omnibus quæ reddidit -nobis.. Hierom
nymusinE(aia:ïycflus,inquic,pondçr4Bmalortim,innul- 1b alio nifin^ tfeord iâDe i fpeni habép, qui fecit iniferh-
cofdiamin millia diligentibüs fe.Refpafe{brius fecundus
quinque vertus habens quinque. corporis fenfus iignifi-
catin Adämmortuos, quos Çhriftus iii moriendo 8c re-
lurgendo reuiuificauit, 8c prifîino reddidit ftatui * . Rel-
poulorius quinque yerlus habet! Vnus homo per quinque
lènfiis corporis mörtuus erat. Qperacorem morris diabo-
lumeflèperfenfiisexteriores Cyprianus demonftrat; O ffert,
inquit, oculis formas illice s, faciles volup tates, vt vi -
fiideftruat caftitatcm:-Àures per canora mulica tenrat, vt
in fonidulciorisauditufeluaf,8c molliat Ghriltianüm,vi-
go^miLmguam çqiiuicioprouoçac,.manam iniuriis la-
ceflèncibusad Mtulantiam coedisinftigatf. Deolfeétu filet.
Faxit Deus^vt înftigator mortis non habeat locum in-
trandi ad animum npftrurn per odorem libidinoliim.
Quodmagistimendumeft, quam tra<5tartdum»vIn aliqui-
bus verbis verlùum relponfocii, ipfe Adam introducitur,,
a qub nos Camera trahimus ; Dicit verius: Qua d. fecerunt fi*-
cutfumus dies mei. Auguftinus inquit,in eodem plalnio.-Vn-
de licut fumus? nifi propter elationem luperbi«? Tales di-
esdignus fuit accipere fiiperbus Adam * vnde cacncm
Chnitus accepit. Ergo in Adam Chriûus,&Adam in Chri-
fto. Et item m: Percuffuni eflfi. ut feenum > & aruit, cor meuni-,
Re/pice ad Adam, vnde genus humanum. Vnde enim ni-
fi,1b illp hæreçlitaria ifta paupertas? Dicat érgoiam cum
Ipe in corporeChriftipofîtusillealiquandoiafiio corpo-
re delperatus, Perctijfus (umficutfoenum, &atuit coi meumfc.
Paiho quæ legitur, noftra cordacqnfirmat. Oftendit i l -
daeotum conlilium præualuiflè adtëmpus, & ih manfue^
tùdine Chnftum perftueraflè. Propoluimus tantum d ic e-;
re de varietaribus , quapropterreticemus de fequentüs
Miflæ: quiacongruir, vtad memoriam reduçeremws mortem
Chrifti çoniilioludæotum, quam ramen ebdemdie
per patibulum crucis non fubiit, qporcet vt morte,
tioftra quæ iatn erat, illam recolam us pro qua
ipfe dignatus eft venire ad paffio-
Defixtatiàrïetaïe Cafta Ddfnttn.
c a p . x i ï:
I E
C Exta Varietas eft in quinta feria;quaih vbeamus cbkiarii
^ D om in i . In ea non cariitur* Gloria patri & filio & fpiri-
rituifando.Inea conftcratur tribus iiiodiS oleum triunl
officiorumi In ea referuatur cbrpiis'Dbnrini Vlqiiein cra-
ftinum, refidturque in cortiraembration'em refe<ftionife
Ghrifti- Lauartturpedes fnrttum,® pauimenta ecclefiaf,
nudancuraltaria vfque'in febbato fenifto. Iri ea die p.eni-
tentes veniunt ad lolutioncm: & apud quofHam rcddftur
fymbolumacatechumenis, vein canone Laodicen. con-,
a l i i continecur: ramen Romanum otdiiiem ftquenrtis
hanc redditiortem feritamus vfque in febbdro fehbto.Op-
tamus ex his omnibus ptimo, fi Dominus dederic, aliqua
proferrederationeolei. V t Ifiodorus air, olea ipfe arbor
eft, f ruus oliua, fuccuSbleum. Eltaurem arbot pacis in-
figne: Haber&pinguedinenij qua laffiatqiieinfirmi arcuS
recrcantur, & gratia prreftatur luminis. Illud oportet hoc
inlocbintimare,vciecundum Apoftolum, ex Vifibilibus
inuifibilia ihtelligantur. Sine died enim poteft Detis fana-
reinfirmos, fahCtificareqiie fiioSj & dxmbnes effugare.
Vnde Ambrofius in Epiftola ad Corinchios i.Scimus e-
nitn&Spiritum laniftum fine maims impdfitione datum
dDeo, & non baptizaturrt confecuttim remiffibneirt pec-
catorutni Numquid non hie inoifibilittr baptizatus eft,
quando donum oaprifinatis confecutus eft. Olei natutam
audiilimus, qua: habilis eft ad tfecreandos artus fclforum,
& luminis gratiam pfaeftat. Animales enim huee portrait
cognofter£: Credant etiam quod non pofliint videre, vfc
fiatqiiodde Apoftblopr*libauimus:I»«(/^i^ enim ipfiust ]
a creatura mundiper ea, quttfattd fttnt * intiUefta confpiciuntur,
fimpitetna eiusquoquetiiftui&diuinitas: quod aperte Atigra
ftinus. ill pfal; 44* explfcnat. O leum eiiim vifibilein figno
eft: oleum inuilibile, infiicfameilto: dleum fpitituale /iha
tus eft. Poteft Deus per fe oleum tribuere fpiritu^le, fine
cdrporali: fed propter animales aguntur vifibilia, vr inuifibilia
facilius capiantur. Si qtiis dixerit* fi poteft, quaretati^
to ftudio obferuarur cultus conlecratiortis ofei? refpbh-
debitur. Noiltie antiqiii iufti potuerunt D e o place re line
circuncifione? Potueriirif vtiqueSed poftqOam eis pratee*
ptilm eft* vt ciCCuncideretur: nifi eircundderentur, peC-
cati vinculo tenebantnr. Vnde Auguftinus ad Seleuciamj
Antiquiiufti finon circunciderentur, non erat eis pecca-
tum: poftea vero qqam iuffir D e u s , vr circurtdderetuf
brahamjeiulquepofteriras, iam nili fieret, peccaturii gra-*
ue ftiiti Apoftoli autem hac arte, id eft, olei vtebantur irt re-
dintegratione infirmorum: Apoftolici viriin confignatio-*
ne neophytorum. Quapropter non fine peccato dnob ft
poteft dimitti, quod eorum autftoritas conftcrauit. Sic e-
nim ftriptum eft in Euaiigelid: Exeuntespriedicabant, vtpani*
tentiam agerent, & damdnta multa eiictebant, & vngebanc oleo
multosagros,-&Janabant.Vnde Beda: Dicit Apoftoluslacd?
bus, Infirmaturquisin vobisl inducatpresbyterosecclefix, & 6-
rentfuper eum, rngentes eum oleom nomineDomivr. & f i in f(c-
catisfit, dtmittsnturei. Vndepatetiabipfos Apoftolis Hiinc
fanitae Eccleli» morem efle triditum * Vt energumeni, vfel
aliiquilibettegro'ti vngantar oleo Poncificali befiediciio^
ne confecrato. D t eooleo-,^ubd infunditur fuper nctpi
phytos, non tale quid leginuts, fed tenemus Appftolicam
confiietudinem*C)dau<ftoi icatem fiiamaccepimus a Roma1*
na Ecclefia, quamprd lege tenere oportet, dicertte A u g ii-'
ftino ad Gafulanum prefbytbrum deiemniofebbati:In his
enim tebus i de quibus nihil certiftatuitftnptura dinina*
mospopuli Dei vel inftituca Maiorum pro lege cenenda
(iint. Nunc vero quia demonftratum eftdd generali ratid-
ne olei, reftat ve prime dicamus de ole© quod cortftctatdr
pro infirmoi Cbnfecrattir enimihipfb officio cbnfecrario-
nis corporis 8c fanguirtis Domini.-No habet proprium of-
ficium, id eftjnec in capite verba lalurationis,necOrbtb us,
nccinfineconcluditur v t oeter^ orationes, Per Domini!
noftrumlefum Chriftumt Sedvantum in nomine Dbmihl
noftri lefu Chrifti. In feolocovbi folemrts VUas trertedice-
re * ibi confecratur oleum pto infirm o , corichtdititrque
condufione, Per quern haze omnia Domine fempef bona